VLIEGEN IN EUROPA IS VEEL TE DUUR
Begin van een luchtreis
op weg naar de hel
lijkt limbodans
Shuttle-diensten
A msterdam-Londen
Irissenavond
in Beverwijk
Prioriteit voor
muziekscholen
Haar journaal
Schoonheidsbehandeling
geen overbodige luxe
Zakenman betaalt
voor elke vlucht
de plaats van
twee stoelen
DINSDAG 16 JUNI 1970
7
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL Vliegen in Europa is veel te duur. De zakenman en trou
wens elke andere gewone reiziger wordt gedwongen via zijn ticket mee te
betalen aan onrendabele exploitaties, aan het instandhouden van dure pres-
tigekantoren en aan het goedkope toeristenvervcer. Voor elke zitplaats die
hij koopt, betaalt hij de prijs van twee andere stoelen. Dat zou allemaal
zo erg niet zijn als er dan tenminste een dienstbetoon tegenover stond, dat
die hoge prijs goedmaakt. Maar niets is minder waar. Beginnen aan een
vliegtocht is zoiets als een Limbodans op weg naar de hel. Ontelbaar zijn de
obstakels, die op weg naar het vliegveld en op de luchthaven zelf genomen
moeten worden en taai is het ongerief van de administratieve rompslomp.
Merkwaardig dat een business, die zich technisch zo snel en perfect heeft
ontwikkeld, zo beschamend achterblijft als het aankomt op het gebruik
ervan.
Dit zijn enkele van de harde noten,
die onlangs in drie talen zijn gekraakt
tijdens een internationaal symposium
in het Gottlieb Duttweiler-Instituut
te Zürich-Rychlikon. Meer dan hon
derd belanghebbenden waren bijeen
om met elkaar te kijken naar de ont
wikkeling van het luchtverkeer bin
nen Europa in de volgende tien jaar.
Na twee dagen praten, na het aan
horen van twintig referaten en het
uitzitten var. drie paneldiscussies
moet worden geconcludeerd, dat het
met de luchtvaart voortreffelijk zal
gaan. maar dat de luchtvarenden
steeds meer ir de verdrukking zullen
komen tenzij de vliegmaatschap
pijen er in slagen na alles wat zij in
technisch, materieel en veiligheids
opzicht hebben bereikt nu ook eens
aandacht te besteden aan degene om
wie het gaat, de doorsnee-consument.
ft Gedrang
ft Vermolmd
Bang
ft Ideeën
Verweer
Kosten
-- - -
- :-:
t -1
O
De schoonheidsspecialisten in
Nederland willen wat meer aan
hun imago gaan doen. Aanleiding
hiertoe is in het bijzonder het 24ste
wereldcongres van schoonheids
specialisten, dat van 24 tot en met
27 juni in het Internationaal Con
grescentrum RAI in Amsterdam
wordt gehouden. De ANBOS, de
Algemene Nederlandse Bond van
Schoonheidsinstituten treedt dit
jaar als gastvrouw op.
ARABISCHE KOPZORGEN
EERSTE HULP
WECWERPSCHORT
Verwacht wordt dat het luchtverkeer
hier tot 1980 vier keer zo groot zal wor
den, de ontwikkelingen in Oost-Europa
buiten beschouwing gelaten. In 1968 ver
plaatsten zich binnen de zeventien landen
van West-Europa achttien miljoen reizi
gers per geregelde Iijnvlucht. In 1970 zul
len dat er meer dan drieëntwintig mil
joen zijn en in 1980 tweeënzestig miljoen.
Sneller nog zal de toename gaan van het
ongeregelde verkeer, dat zijn de char-
terreizen naar vakantiebestemmingen,
sportevenementen en andere massale at
tracties. Grote vliegtuigen zullen boven
dien nog eens tientallen miljoenen reizi
gers van overzee op de Westeuropese
vliegvelden uitspuwen.
Heel mooi allemaal, zeiden de verte
genwoordigers van de (Zweedse en Brit
se) consumentenorganisaties op het sym
posium. Best, zeiden ook de zakenlieden,
de reisbureaumensen en de als „door
snee-Europeaan" ten tonele gevoerde
Britse journalist en auteur A. Sampson.
Graag, zeiden de representanten van
de geregelde en de ongeregelde vlieg
maatschappijen, die het overigens in wei
nig dingen met elkaar eens waren. Wij
zullen er ten volle aan meewerken, deel
den tenslotte de autoriteiten van interna
tionale en nationale overheidsinstanties
mede. Maar uiteindelijk bleef het hele
gezelschap toch wel zitten aankijken te
gen een probleem zo hoog als de Alpen,
waarop men uit het fraai gelegen insti
tuut zo'n voortreffelijk uitzicht had. Een
probleem dat valt samen te vatten in
deze vraag: hoe moet dat dan allemaal?
Of in de officiële taal van het Duttwei-
lersymposium: is een massaal luchtver
keer in Europa mogelijk
Nog weer anders gezegd: wie komt
waar in het gedrang? De vakantiegan
ger? De man of vrouw, die voor de ar
beid in deze moderne wereld het snelle
luchttransport nodig heeft? Of ook
hier niet vergeten categorie de arme
Europeaan, die niet vliegt, maar per on
geluk belastingbetaler is, nog groter on
geluk, dichtbij een grote luchthaven
woont?
Gespreksleider Duynstee onze eigen
staatssecretaris gaf alle categorieën
geduldig het volle pond. Van consumen
tenzijde wend hard aangetrapt tegen de
vermolmde, via de IATA en met hulp
van de regeringen in stand gehouden ta
rievenstructuur. Het is bekend, dat een
gewoon retour AmsterdamMallorca bij
na het dubbele kost van een vakantiereis
inclusief een veertiendaags verblijf met
vol pension in een redelijk hotel. Be
roerder nog zijn de luchtreizigers uit
Scandinavië en Groot-Brittannië eraan
toe. De 2450 kilometer lange Iijnvlucht
van Stockholm naar Mallorca kost vier
eneenhalf keer zoveel als de vakantietrip
op dezelfde route en de Engelse zaken
man betaalt voor zijn dienstreis naar het
zuiden ruim zestig pond, terwijl de goed
koopste achtdaagse vakantiereis met al
les erbij slechts 28 pond kost.
Oe luchtvaartmaatschappijen brengen
daartegen in, dat het niet aangaat hun
dienstverlening te vergelijken met die
van de charterondernemingen op de
drukst bevlogen routes. De vakantiever
voerder pikt een paar vette brokken uit
de trog in de drie zomermaanden; de
lijndienstmaatschappij moet ook de an
dere negen maanden vliegen, als de spoe
ling dun is. Zij brengt haar passagiers
bovendien niet alleen naar de veelge-
gevraagde bestemmingen aan de Mid-
denlandse zee, maar ook naar minder
aantrekkelijke oorden. Kan wel zijn,
repliceerden de zakenlieden, maar
waarom is een tocht over zee nog altijd
duurder dan eenzelfde aantal vliegkilo-
meters over land? En waarom bereke
nen de luchtreders nog steeds hogere ta
rieven voor een traject dat over de Al
pen heenvoert Dat is een overblij fsol
uit de tijd toen er nog geen drukcabines
bestonden en de toestellen om de hoge
bergketens heen moesten vliegen. De
jets scheren er moeiteloos over, maar
de verhoogde tarieven zijn gebleven, even
als voor trajecten overzee trouwens. De
Londense zakenman A. J. Lucking be
cijferde, dat Britse zakenlieden hun klan
ten drie keer minder bezoeken dan de
Duitse Wirtschaftstovenaars plegen te
doen met als gevolg dat zij vaak
achter het net vissen. En dat alleen
maar, omdat zij eerst de haringvijver
over moeten tegen hoog tarief, een boe
te die zij niet verdienen.
Er wordt wel gezegd, dat de mensen
bang zijn voor het vliegen, viel zijn
landgenoot Sampson hem bij, maar dat
is een beoordelingsfout. De mensen zien
op tegen het onbekende in het algemeen,
zoals ouderen niet op een roltrap dur
ven en er nog steeds lieden bang zijn
voor de telefoon. Per vliegtuig reizen be
tekent nog veel te veel een avontuur en
de luchtvaartmaatschappijen doen niets
om die drempel te verlagen. Het ko
pen van een kaartje is om te beginnen
al zo'n gebeurtenis, dan krijg je de hele
toestand van het inboeken. Het wachten,
het van hot naar haar gestuurd worden,
het veranderen en het uitvallen van vluch
ten, meestal zonder dat behoorlijk wordt
verteld waarom. Daarbij lijken de mees
te moderne vliegvelden op hospitalen en
de stewardessen op koele verpleegsters.
„Ik wens niet als pakket te worden be
handeld en nog minder voor een schaap
te worden aangezien heowel ik weet
dat stewardessen aan elkaar plegen te
vragen hoeveel schapen heb jij van
daag? De heer Sampson dacht erover de
volgende keer een papier op zijn jas te
prikken met een van de girokaart over
genomen tekst:
„Ik ben een menselijk wezen, alstu
blieft niet vouwen, kreuken of beschadi
gen". Zijn conclusie: de luchtvaarttech
niek heeft in Concordes, Jumbojets en
lange-afstands straallijners de perfectie
wel bereikt, aan, de tarievenstructuur
moet nog gesleuteld worden, maar de
grootste inspanning zal aan de dag moe
ten worden gelegd in de sector van de
passagiersbehandeling. Doen de maat
schappijen dat niet, dan worden met het
verkeer ook de problemen vier keer zo
groot en dan moet de nachtmerrie voor
de arme reizigers wel tot brontosaurus
afmetingen uitgroeien.
Zonder dat de sprekers dat tijdens het
symposium van elkaar bemerkten kan ach
teraf wel worden geconstateerd, dat in
hun opschrift gestelde en daardoor nau
welijks meer te veranderen standpunten
toch wel een paar ideetjes werden aan
gedragen, die enige knelpunten kunnen
opruimen. Zo werd er gepleit voor:
Shuttle-diensten op drukke routes,
toestellen die eenvoudig van Amster
dam naar Londen vliegen als ze vol
zijn en waarvoor niet behoeft te wor
den gereserveerd en in het vliegtuig
kan worden betaald;
Verschillende tarieven voor piekuren
en voor vluchten daarbuiten;
Gedifferentieerde tarieven ook voor
de verschillende vliegtuigtypes; de
vakantieganger die op goedkoopte uit
is zal dan uitwijken naar de laagst-
geprijsde vluchten en de zakenman
niet langer in de weg zitten. Nu
wordt de eenling nog vaak teleurge
steld, omdat de reisbureaus een gro
te groep geboekt hebben;
Het opruimen van administratieve
rompslomp. Het liefst gaat men zo
van de bus het vliegtuig in
Meer diensten tussen provinciale
hoofdsteden in plaats van in hoofd
zaak tussen de internationale lucht
havens;
Het opheffen van de dure eigen boe
kingskantoren en het overhevelen van
hun werk naar de gewone reisagent
schappen;
Het loslaten van de IATA-standaard,
die bepaalt dat de prijs van een char-
terreis in een zekere verhouding moet
staan tot het gewone lijntarief.
Natuurlijk sloegen de vertegenwoordi
gers van de luchtvaartondernemingen,
gesteund door hun IATA-bondsdirecteur
Vladimir de Boursac geducht van zich
af. Wij willen wel anders, maar wij kun
nen vaak niet, zo ongeveer was het ver
weer. Regeringen, die nationale prestiges
koesteren, luchthavendirecties, die van
hun winkel een „showcase" maken en
ons dan hoge landingstarieven bereke
nen, douane- en politie-autoriteiten, die
hun eigen eisen stellen, vliegtuigfabrikan
ten die steeds weer met iets nieuws ko
men, waardoor wij wel mee moeten
doen en niet in de laatste plaats de bur
gers zelf, luchtreizigers of niet zij stel
len ons de wet en het is eenvoudig niet
waar, dat het allemaal onze schuld zou
zijn. Met het meer ingeburgerd raken
van het luchtverkeer, zo werd gesteld,
gaat de gemiddelde passagier zich steeds
ongedisciplineerder gedragen. Levens
groot is nu al het probleem van de „no
show"-passagier, de man die wel reser
veert, maar niet op komt dagen. De snel
toenemende klachten over geluidshinder,
waardoor wij overdag onvoordelig moe
ten vliegen en 's nachts ernstig in onze
bewegingen worden belemmerd, kosten
ons ook veel geld. De passagier wil vei
lig vliegen, comfortabel zitten en goed
worden behandeld tijdens de kortste reis,
die maar mogelijk is tegen de laagste
prijs. Als we de ontwikkeling sinds de
laatste oorlog bekijken moet iedereen toe
geven, dat hij dat in feite ook krijgt.
Onze dienstverleningen zijn omhoog en
onze prijzen omlaag gegaan en dat in
een periode waarin menige andere tak
van dienstverlening juist het tegengestel
de beeld te zien heeft gegeven.
Gewaarschuwd werd er tegen al te op
timistische verwachtingen omtrent het
nog verder dalen van de vliegprijzen.
Kosten, die de maatschappijen zelf niet
in de hand hebben, zullen doorgaan te
stijgen. De hogere opbrengsten die van de
toeneming van het passagiersaanbod het
gevolg zijn, zullen in veel gevallen moe
ten worden gebruikt om die hogere kos
ten te delgen. In geen geval mag in het
streven naar lagere tarieven de vliegvei
ligheid worden aangetast en het komt de
eer van de luchtreders te na op de zak
van de belastingbetaler te gaan teren
zoals alle Europese spoorwegen doen.
De luchtvaartindustrie wenst zichzelf
nu als volwassen te beschouwen. Maar
de problemen die voor 1980 om een op
lossing vragen zijn dan ook levensgroot.
(Van onze correspondent)
BEVERWIJK. De Tuinbouwstudieclub
heeft maandagavond in de veilingkantine
de jaarlijkse irissenavond gehouden, waar
op ondanks de onverwachte massale bloei
het aantal inzendingen niet tegenviel en
de kwaliteit over het algemeen goed was
te noemen.
Voorzitter G. Tabak heeft de prijzen uit
gereikt, nadat de jury, bestaande uit de
heren G. Hommes uit Heiloo en C. Pas-
schier uit Noordwijk, de inzendingen had
beoordeeld.
In de groep van vijf en meer inzendingen
ging de wisselbeker van de Tuinbouwstu
dieclub naar H. J. Wentink uit Egmond.
Tweede werd de firma D. van Buggenum
uit Hillegom en derde de Gebroeders Op-
gelder uit Beverwijk. De wisselbeker van
de bloemenveiling 't Centrum voor de
groep van twee tot vier inzendingen kwam
in het bezit van C. Jansen. Tweede werd
J. Niesten, derde J. Hommes sr. en vierde
F. J. van Wijngaarden. De wisselbeker van
de gemeente Beverwijk voor de mooiste
vaas irissen was voor de soort ,Symphonie'
van P. J. Nijssen uit Santpoort. Een extra
prijs voor het mooiste bindstuk met als
hoofdbestandeel irissen was voor de heer
H. Hommes.
i
DEN HAAG. De Raad voor de Kunst
heeft in een advies aan de Minister van
Cultuur Recreatie en Maatschappelijk
Werk gewezen op de noodzaak van een
verandering van het beleid der rijksover
heid voor de muziekscholen. Na de oor
log heeft de overheid namelijk zelf de
cultuurspreiding op gang gebracht, waar
door een groeiende behoefte aan muzika
le vorming en vele muziekscholen zijn
ontstaan. Nu deze echter in financiële
nood verkeren, zal de overheid de con
sequenties van deze ontwikkeling, die
mede een gevolg van haar beleid is, on
der ogen moeten zien.
Bijna 60 pet der ruim 100 muziekscho
len met 150.000 vrijwillige leerlingen gaat
gebukt onder financiële tekorten. Als ge
volg hiervan dreigen leerlingenstop, ver
mindering van lessen, gevaren voor de
rechtspositie van leerkrachten en bevoor
rechting van beter gesitueerde leerlin
gen. De gemeenten, die thans ongeveer
83 pet van het totale subsidiebedrag op
brengen, kunnen en willen soms
niet hoger gaan, aldus de Raad voor de
Kunst. In haar antwoord op vragen uit
de Tweede Kamer heeft minister Klom-
pé in 1969 de subsidiëring van de mu
ziekscholen gekoppeld aan het beleid ten
aanzien van de pluriforme creatieve cen
tra.
De muziekscholen kunnen echter, naar
het stellige oordeel van de raad, niet
meer wachten tot de discussies hierover
zijn afgesloten. Daar de financiële konse-
kwenties van een meer evenredige sub
sidieverhouding tussen de subsidiënten
groot zijn en binnen de huidige begro
tingen voor de kunsten het hiervoor be
nodigde bedrag van vele miljoenen gul
den per jaar niet haalbaar is, zal de
zaak van de muziekscholen met priori
teit in het kabinet bepleit moeten worden.
Een belangrijk argument ten gunste van
deze prioriteit acht de Raad, dat bij
subsidiëring van muziekscholen sprake
is van een investering in de gerichte crea-
tiviteitsontwikkeling van de jeugd.
De Raad bepleit, dat in de begroting
1971 een begin wordt gemaakt met een
Jasenplan voor verbetering van de sub
sidiëring van de muziekscholen door het
rijk. Veel belang hecht de Raad eraan,
dat een hoger rijkssubsidie ook werkelijk
ten goede komt aan de muziekscholen en
niet tot een vermindering leidt van de ge
meentelijke subsides.
Een van de wensen die op een on
langs gehouden symposium naar
voren kwam was het vliegen van
meer diensten tussen de provinciale
hoofdsteden in plaats van in hoofd
zaak tussen internationale lucht
havens.
nnnnnnruuLL
Als we de voorzitster van de ANBOS,
mevrouw Ria de Korte, mogen geloven
Geen aiempelvrees, maar vol
komen ontspannen genieten van
een „opknappertje".
dan is de arbeid van de schoonheids
specialiste, laat staan de resultaten
van haar ingespannen pogen nog te
veel met een geheimzinnig waas om
huld. Duidelijker gezegd: het meren
deel van de Nederlandse vrouwen heeft
geen flauw benul van het nuttig effect
van de schoonheidsbehandeling, die
overigens maar aan een bepaalde klas
se zou zijn toebedeeld.
Het zijn vooral de onkunde en de drem
pelvrees die de vrouw weerhoudt om
eens bij een schoonheidsinstituut bin
nen te stappen en zich eens uitvoerig
te laten voorlichten.
Men ervaart, aldus mevrouw De Kor
te, een schoonheidsbehandeling nog te
veel als een luxe. Of dit ook te wijten
is aan de prijs (gemiddeld vijftien gul
den per behandeling) dan wel aan het
feit, dat de meeste vrouwen niet over
voldoende zakgeld kunnen beschikken,
blijft een open vraag. De mannen zou
den bovendien mede schuldig zijn, om
dat kleren, accessoires en het kappers-
bezoek directer resultaten te zien ge
ven.
Het zijn overigens veronderstellingen,
die door geen enkel onderzoek gestaafd
bleken te kunnen worden.
Hoe dan ook en dat uit eigen erva
ring de schoonheidsbehandeling is
bepaald geen luxe. Want wie zich een
maal zo'n volkomen ontspannen uur
tje heeft gepermitteerd, zal dat gaarne
willen herhalen. Het is voor de ver
moeide huis- of werkende vrouw een
verrukkelijk „opknappertje" en uw
geest en huid varen er wel bij.
Vooral de ervaring van de schoon
heidsspecialiste spreekt een belangrijk
woordje mee. Zij beoordeelt uw huid
en kan u bij de aankoop van cosme
tische preparaten voor de verdere be
handeling van deskundig advies dienen.
Bij de grote prijsverschillen van de
cremes, lotions en dergelijke hoeft het
nog niet altijd te betekenen, dat het
duurste ook het beste is.
Bijzonder geporteerd ben ik voor het
feit, dat men de cosmetica-firma's wil
bewegen de inhoud op de etiketten van
hun artikelen duidelijk aan te geven.
Vooral luxe verpakkingen zijn qua in-
inhoud voor de consument veelal mis
leidend.
Als geschenksuggestie maak ik u er
op attent, dat u bij de ANBOS aan
gesloten instituten .schoon" uitgevoer
de cadeaubonnen kunt kopen. Het is
zonder twijfel moeilijk geven maar
wellicht zijn er onder uw vrienden of
kennissen die het zonder enige bij
gedachte gaarne van u zullen accep
teren.
Bé TER MAAT
Ook de Arabier heeft in de afgeslo
tenheid van zijn dorp of stad in de
hete woestijn de verderfelijke faam
van de minirok moeten verwerken.
Misschien heeft hij nog nooit een
vrouw met dat kledingstuk gezien of
slechts een enkele maal in een van de
goedkope Amerikaanse films ervan 'n
glimp opgevangen.
De Arabier is wel door het raadsel
achtige van de vrouw geobsedeerd,
in zijn verhouding tot haar is hij aan
strenge regels gebonden die hij graag
respecteert, want anders zou Allah of
Mohammed zeker niet tevreden zijn.
Bij de discussies in zijn kahwe is
alles rond de minirok uitvoerig bespro
ken en hij heeft het in stilte op zijn
directe omgeving betrokken. Het be
zorgt hem rillingen zijn vrouw zo ge
kleed, met blote armen bovendien en
wie weet wat nog meer voor de ogen
van alle mannen te zien verschijnen.
Het is genoeg dat de sluier af is en
de tot de voeten reikende habaya ver
vangen door een fatsoenlijke jurk.
Waarvoor heeft hij anders de grote
bruidschat betaald, en wie zou voor
zijn dochters nog zo'n groot bedrag
over hebben?
De mensen uit het westen zijn rijk
en ze kunnen veel, zij zijn bijna even
machtig als de Arabieren vroeger,
toen Salah El Din nog zijn verove
ringstochten hield, en sommigen zeg
gen zelfs machtiger. Maar de wester
lingen hebben geen eer. Daarom ook
hebben zij de Arabieren in de steek
gelaten. Amerika is wel het ergst. Ie
dere vrouw loopt daar in minirok en
het geeft Phantoms aan Israel. In de
hoofdstad zeggen ze dat Israel er is
om Amerika de Arabische natie te la
ten veroveren. Met de Phantoms kun
nen zij nu al overal komen. Stel je
voor: straks ook in zijn dorp mini
rokken en meer van die gekke dingen.
De vreemde bezoeker in zijn afge
legen dorp wordt dan ook eerst aan
een onderzoek onderworpen. Hij moet
de vreemdeling wel ontvangen, maar
Mohammed heeft niet gezegd dat je
voor iedereen even gastvrij moet zijn.
De vrouwen in het vreemde gezel
schap vergemakkelijken het vellen
van zijn oordeel, want met een fat
soenlijke rok bestaat grote kans dat ze
te vertrouwen zijn. Alleen Amerika
nen dragen super-minirokken, en in de
hoofdstad zeggen ze dat iedereen moet
oppassen. Tenslotte weet je het nooit
met die Phantoms.
Veel moeders weten niet wat ze
moeten doen als hun kinderen in huis
ernstige brandwonden oplopen. Dit is,
volgens Ladies' Home Journal, de er
varing van een kinderarts in Chicago.
Hij is nu een nationale campagne be
gonnen om de Amerikanen bij te bren
gen wat de juiste „eerste hulp bij ern
stige verbanding" is: het onmiddellijk
aanbrengen van ijs- of koudwater-
kompressen op de verbrande plekken.
Na Jane Fonda is nu ook Barbara
Streisand politiek actief geworden.
Ieder op zijn manier. Jane loopt
mee met demonstraties, Barbara
heeft een party gegeven voor Bel
la Abzug, een feministe en demo-
crate die een campagne voert voor
een zetel van Manhattan in het
Amerikaanse Congres. Barbara na
afloov van de party: „Ik heb dit
gedaan omdat Bella Abzug een op
merkelijke vrouw is. Zij is een
strijdster voor vrede en een strijd
ster voor de mensen. Ik geloof
werkelijk dat wij haar in het Con
gres nodig hebben" De party werd
bijgewoond door Harrv Belafonte,
Warren Batty. Eli Wallach en
15D andere gasten.
Handig: wegwerpschorten. Worden
op de markt gebracht door Lucky
Chemical Co. Ltd. ver van ons bed, in
Zuid-Korea (Seoel). De schorten ziin
groot genoeg om een minijurk te be
schermen. de maten zijn niet gering:
de bandjes om ze van achteren dicht
te knopen zijn 60 cm en de lenge van
af de hals is maar liefst 84 cm. Van
zelfsprekend is de schort volledig wa
terdicht. Hij kan zelfs, als wegwerp-
schort nota bene meer keren gebruikt
worden.
nf)n-||Y|nTWflfu|nn|uuwlJ1
