Cobi Molenaar: mensen moeten
aan het denken worden gezet
druiven-
Scip
caballero. de sigaret.
1
ir
da's makkelijk!
Ambrose Bierce: Satans Woordenboek
Beschuit
met
aardbeien.
A
EEN BRILJANTE MENSENHATER
VEERTIG JAAR STRIJD TEGEN GEWELD
rood of wit
DONDERDAG 25 JUNI 1970
Geniet van alle B3 fruitsappen
puur geperst uit appels,
tomaten, druiven,
sinaasappelen, abrikozen,
peren en perziken.
anders dan andere.
riii
H m
voor wie 'm aanneemt voor wie 'm afgeeft
Lees maar!
etaalkaar
Schrijf maar!
J
li
ADVERTENTIE
kcMuunmtrnwi
B3
1,39
Islamstichting. In Amsterdam is opge
richt de stichting ten behoeve van de
Islam in Nederland (SIN). Zij stelt zich
tot doel het behartigen en bevorderen
van religieuze, culturele en sociale be
langen van de in Nederland wonende
Moslims, het oprichten en instandhou
den van moskeeën, het bevorderen van
inter-religieuze betrekkingen, verkondi
ging van de leer van de Islam en het
publiceren van geschriften over de Is
lam.
(Van onze correspondent)
BRUNSSUM. De 64-jarige vroegere
onderwijzeres Cobi Molenaar in Bruns-
sum rookt en drinkt niet, eet geen vlees
en koopt geen wasmiddelen die vervui
lend kunnen werken. Zjj staat op de zwar -
te lijsten van B.V.D., politie en autori
teiten, ook al heeft zij nog nooit een vlieg
kwaad gedaan. Zij betaalt belasting zij
het onder protest. Zij kent de Dienst
plichtwet op haar duimpje. Zij is onker
kelijk, maar propageert de liefde als enig
wapen tegen het geweld. Haar symbool
is niet het kruis, maar het gebroken ge
weer. „War Resisters" in de hele wereld
kennen deze vrouw, die ervaren heeft dat
veertig jaar beuken tegen een muur van
onbegrip en wantrouwen nauwelijks ef
fect heeft gesorteerd.
In haar flatje, op een steenworp van
het Afcent-hoofdkwartier, zegt zij: „Ik
ben er zeker van dat mijn leven gemak
kelijker was verlopen als ik nooit open
lijk tegen geweld, tegen oorlog had gea
geerd. Dan was ik wellicht niét ver
vroegd gepensioneerd of uit mijn vorige
woning gepest, dan was ik nooit voor
communiste uitgemaakt en lastig geval
len door de politie. Ik heb echter een
harde kop. Ik heb altijd een vlammetje
brandend weten te houden omdat ik het
gevoel heb dat eens daarmee het grote
vuur tegen het geweld ontstoken kan wor
den. Mijn vrienden, van de hippies in
Amerika tot de mensen van de Gramdan
in India en het verzet in Israel, hebben
me vooral in de tijden dat ik hier in
Limburg alleenstond, op de been gehou
den. Nu, in ons werkgroepje voor de vre
de, kunnen we weer langzaam beginnen
te denken aan nieuwe acties tegen het
geweld."
Eén van de voornaamste activiteiten is
het voorlichten van jongens die in dienst
moeten. Het graven aan de voet van het
geweld is één van Cobi Molenaars werk
zaamheden, die haar het stempel „mis
dadig" en „verdacht" hebben bezorgd.
Zij zegt: „Nog te weinig jongens weten
dat het in dienst gaan geen moeten is
maar een keuze. Ik zal nooit iemand zeg
gen of aansporen om niet in dienst te
gaan. Want dat mag niet.
Wij proberen wel jongens op de moge
lijkheden die zij hebben te wijzen. Jaar
lijks laten we daarom jongens, die dienst
geweigerd hebben, kandidaat-weigeraars
uitvoerig voorlichten. Ik ben geen voor
stander van het plegen van lijdzaam ver
zet als je eenmaal in militaire dienst
bent. Het heeft geen zin en geeft een ver
keerd beeld van het waarom. Ik begrijp
overigens wel dat veel jongens, die ei
genlijk niets voor de wapenrok voelen,
niet goed durven te zeggen dat ze er
tegen zijn. Het verschijnen voor een com
missie van knappe koppen is voor een
boerenjongen een ongelijke strijd. Ze vra
gen me wel eens, wat er gebeuren zou
als er geen leger was om een invasie
tegen te houden. Mijn antwoord: Gees
telijke weerbaarheid, zoals tijdens de
tweede wereldoorlog. Dat moet dan wel
algemeen gebeuren en dat vergt training.
Toen tijdens de oorlog de kranten onder
Duitse censuur kwamen heb ik mijn
abonnenment opgezegd. Omdat echter
journalisten door 'n massaal opzeggen van
abonnementen werkloos zouden morden,
heb ik wel gezegd dat ik het abonne
mentsgeld zou blijven doorbetalen. Ge
weldloze weerbaarheid kan zijn het in
brand steken van bevolkingsregisters, het
weren van openbare gelegenheden waar
COBI MOLENAAR
bijvoorbeeld joden werden geweerd. Dat
zijn mogelijkheden. De kern van de zaak
ligt echter dieper. Wij in de „War Re-
sisters International" gaan ervan uit dat
elke oorlog begint in de geest van de
mens. Daarom propageren wij een men
taliteitsverschuiving. Niet iedereen kan
je boezemvriend zijn. Wel is het mogelijk
iedereen te accepteren, althans met de
kennis van ieders achtergrond het te pro
beren."
Cobi Molenaar is een bekende figuur
geworden door haar acties voor de poor
ten van Afcent in Brunssum. Zij zal er
echter niet meer gaan staan. „Ik heb
meermalen meegemaakt dat je gezel
schap kreeg van jongens en meisjes van
middelbare scholen. De meesten komen
er alleen bij om het gezelschapsspel
„agentje pesten" te spelen. Dat is geen
reclame voor geweldloosheid. Geweld is
altijd een teken van zwakte. Het geweld
viert ook hoogtij bij grotere demonstra-
tietochten. Als er drieduizend man op
straat komen, zijn er altijd wel een hon
derd die uit zijn op een rel. Dat maakt
het voeren van acties steeds moeilijker.
Toch moet ik zeggen dat in Limburg on
der de katholieken de ideeën van de ge
weldloosheid steeds meer terrein win
nen. Dat is vroeger wel anders geweest,
toen wijlen bisschop Lemmens de „War
resisters International bestempelde als
een communistische mantelorganisatie",
„Met vechten tegen onbegrip ben ik
een leven lang bezig. Eigenlijk merk je
in de loop der jaren dat de meeste men
sen laf zijn en liever zwijgen dan moei
lijkheden krijgen. Ideaal klimaat voor
een dictatuur en toch is niemand voor
dictatuur of voor oorlog. Iedere huisva
der blijft liever bij zijn gezin of hij nu
een Rus, een Chinees of een Nederlan-
ADVERTENTIE
Toneelspeler enTV-acteur Henk van Ulsen.
Ed. LAURENS
der is. Iemand heeft eens tegen me ge
zegd: „Je hebt gelijk, maar je bent sta
pelgek". Misschien had de man wel ge
lijk. Toch blijf ik erbij dat de mentali
teit moet veranderen, al gaat dat na
tuurlijk nooit voor honderd percent. Ook
ik leef met compromissen. Ik wil niet
mede verantwoordelijk zijn voor een
derde wereldoorlog, al vrees ik dat die
toch niet af te wenden is door steeds ver
dergaande bewapening.
Ik heb de minister al eens geschreven
dat ik tweemaal zoveel belasting wil be
talen als mijn geld maar niet voor de
oorlog wordt gebruikt. Ik kreeg een fijn
briefje terug dat dit een ondoenlijke zaak
was. Het was maar een heel klein spel-
deprikje. Alleen of met een kleine groep
kun je echter weinig meer doen. Ande
ren moeten door ons eerst aan het den
ken gezet worden. Daarna kan langzaam
de mentaliteitsverandering beginnen".
ADVERTENTIE
garantie gemak
Elke girobetaalkaart
wordt door de Postgiro
tot 100,- gegarandeerd.
Dat is de waterdichte
zekerheid dat elk bedrag
tot 100,- per kaart
op uw postrekening wordt
bijgeschreven. Snél,
gespecificeerd en wel!
Dus: kaart ontvangen?
Giropas gezien? Kassa!
s
garantie tot 100 gulden
TH G
LOOWOUDE
naar postrek
de rekeninghouder;
met kreuken
vergelijk gegevens mei gwppas.
Betaal met de pen
prompt en precies het
juiste bedrag.
Zonder buikige portemonnaie
of bultige portefeuille.
De girobetaalkaart - u krijgt
er steeds 20 - is altijd
pasklaar: geen gewissel en
„Hebt u niet kleiner?".
En al uw uitgaven staan
overzichtelijk zwart op wit
dank zij de dagafrekeningen.
de postgiro
Rf'K
S&SÜL «li
I - vt:s
tl
f..%n>s< sU 4
li «MOIRI
BIJ MEULENHOFF IN AMSTER
DAM is enige tijd geleden onder de
titel „Satans Groot Woordenboek" een
vertaling verschenen van The Devil's
Dictionary, geschreven door de Engel
se auteur Ambrose Bierce en voor het
eerst in boekvorm uitgekomen in 1911.
Voordien had Bierce zijn bijdragen
gepubliceerd in een weekbladrubriek
en daarmee het lezend publiek een
aantal zeer gemengde indrukken be
zorgd, die varieerden van bewonde
ring tot walging.
Wie was Ambrose Bierce? Het boek
van Meulenhoff geeft daar geen nauw
keurig antwoord op, al verzamelde de
bewerkster Else Hoog een aantal uit
spraken van tijdgenoten over hem.
Juist- het uiteenlopende karakter van
die uitspraken maakt het onmogelijk,
een juist beeld van Bierce te krijgen
Zijn „Duivels Woordenboek" is een
verzameling van aforistische defini
ties, merendeels super-cynisch van
aard, vaak treffend in hun onver
bloemde karakteristiek maar altijd
zonder mededogen en zonder de gering
ste poging om het beschouwde ding
van twee kanten te bekijken. Zijn uit
spraken zijn vaak meesterlijk ironisch
en bijna altijd geestig, maar het is
een ironie die een onbarmhartig scep
ticus doet vermoeden achter het mas
ker van de humorist.
Een tijdgenoot zei van Bierce: „Hij
was de Beul. de Kweller, die dagelijks
demonstreerde hoe kundig hij was in
het roosteren van hulpeloze slachtof
fers En een ander kenmerkte
hem als „een afzichtelijk monster"
Nog een uitspraak van iemand die
hem goed kende: „Hij was aangenaam
gezelschap als je er tenminste tegen
kon dat hij alle godsdiensten minachtte
en gewoon was de meest kwetsende
taal te bezigen over dingen die voor
anderen heilig waren".
Dat zijn rubriek en later zijn boek ge
mengde gevoelens opriepen, behoeft na
deze kenschetsingen niet nader te wor
den aangeduid. Enkele van zijn cita
ten maken het misschien duidelijk
waarom sommigen hem leerden haten
als de pest. terwijl anderen zich amu
seerden met wat hij in onnavolgbaar
scherp observisme van zijn omgeving
en de mensen dacht.
Het groot woordenboek van de duivel
Bierce is een verzameling aforismen
in alfabetische volgorde, die niet op
volledigheid kan bogen zoals bijvoor
beeld Van Dale maar heel wat boeien
der te lezen is. Enkele voorbeelden
Abattoir een plaats waar beesten
koeien om zeep helpen.
Afgodendienaar iemand die een
geloof aanhangt waarin wij net gelo
ven. met een andere symboliek dan
die van ons.
Apotheker medeplichtige van de
arts, weldoener van de begrafenison
dernemer en kostwinner van de wor
men.
Barometer een vernuftig instru
ment dat aangeeft wat voor weer het
is.
Conservatief iemand die verliefd
is op het bestaande kwaad, in tegen
stelling tot de liberaal, die het door
nieuw kwaad wenst te vervangen.
Priester een heer die beweert de
kortste weg naar het paradijs te be
zitten en tolgeld wenst te heffen.
Roman een kort
schoudervullingen.
verhaal met
Radicalisme het conservatisme
van morgen, ingespoten in de zaken
van vandaag.
Zondvloed een opmerkelijke eerste
proefneming met de doop, waardoor
alle zonden (en zondaars) van de we
reld werden weggewassen.
Deze korte bloemlezing geeft een
zwakke indruk van de duivelse defi-
nieerkunst, waardoor Ambrose Bierce
zich de naam van een briljante men
senhater heeft verworven.
J. L-
ADVERTENTIE
