Reizigersvervoer in 1969 gegroeid met 2 pet
VERLIES BIJ SPOORWEGEN 80,3 MILJOEN
m
r
RUFAY
1
Geen fusie Spandon-
V an Dooren en Dams
Samenwerking bij
vervoer gewenst
Ontslag voor
100 mensen
in Groningen
„Fusiewet
voorlopig
ongewenst"
Streekvervoer
loopt terug bij
NS-dochters
Schappelijke
Amstelmaand!
57ct.
tü Bajpn
38ct.
Het zal je band
maar wezen...
Benraad zet
haardenfabriek
Ulft voort
Jaarverslag NS: kansen benutten
die koffie en thee
waar geen suiker
in mag
Twee en drie jaar
voor beroving met
dodelijke afloop
Eurofles (50cl.)
tij delij k van êdet.
VERKOOPSTER
LEERLING-
VERKOOPSTER
voor
18
DONDERDAG 25 JUNI 1970
Minder personeel
Goederenvervoer
uw bandenspecialist
Duidelijker
Nelissen in Senaat:
Sucrosa
AMSTELj f.
Éf'lSENES
ADVERTENTIE
(Van onze redactie econorrutl
HAARLEM De Nederlandse Spoorwegen hebben in het afgelopen jaar 80,3 mil
joen verlies geleden. Dat is even veel als in 1968. Het jaarverslag 1969 maakt tegelijker
tijd melding van een toegenomen reizigersvervoer. Sinds 1963 waren er op dit gebied
geen vorderingen meer gemaakt De omzet steeg van 364 miljoen naar 374 miljoen
en het aantal reizigers/kilometers liep op met 2 percent. Uit de exploitatierekening
van de Nederlandse Spoorwegen blijkt, dat de rijksbiidrage voor de bedrpfsvreemde
lasten gelijk bleef. De kosten stegen met ongeveer 38 miljoen, maar de opbrengsten
ook, zodat ze elkaar in evenwicht hielden. De kostenstijging werd veroorzaakt door
44 miljoen hogere exploitatiekosten, 2,6 miljoen hogere wachtgeldkosten en (hetgeen
daarop dus in mindering komt) 8 miljoen lagere afschrijvingen. Voor de stijgende
exploitatiekosten zorgden vooral de lonen waarvan de kosten met bijna 31 miljoen
toenamen tot 434,6 miljoen De opbrengsten liepen oo tot 814,6 miljoen dank zp een
meeropbrengst van ruim 10 miljoen uit het reizigersvervoer, ruim 25 miljoen uit het
goederenvervoer en ongeveer 2 miljoen uit ander vervoer
Het jaarverslag herinnert er aan, dat
de regering een wet op het gezond ma
ken van de NS-financiën overweegt in te
dienen. Deze wet zal de Spoorwegen ont
lasten van de rente en aflossingen van
leningen die in het verleden moesten
worden gesloten om de verliezen te fi
nancieren. De regering wil met deze wet
bovendien een overgangsregeling treffen
voor verliezen in de goederensector tij
dens de herstructurering. Daarnaast
wordt er overleg gepleegd over de uit
voering van een EEG-verordening waar
bij de vergoeding van economische nade
len als gevolg van het handhaven van
de verplichtingen van een openbare
dienst gecompenseerd kunnen worden.
Anders uitgedrukt, aldus het jaarverslag
van de NS, als de overheid wenst dat
een vervoerbedrijf omwille van het maat
schappelijk belang verliesgevende taken
voortzet, dan moet zij daaruit ook de fi
nanciële consequenties trekken.
Over de herstructurering (terugtrek
king uit onrendabele sectoren en expan
sie in rendabele) zegt het jaarverslag: in
1969 hebben de NS al voorgesteld 114 goe
derenstations te sluiten. Van de 444 op
31 december 1969 zouden er op de duur
maar 100 open moeten blijven. Expansie
zal gericht zijn op activiteiten waarin de
rail bij uitstek tot zijn recht komt. Snel-
vervoer over grotere afstanden tussen
concentratiepunten waarvan de afhande
ling weinig personeelskosten vereist.
De herstructurering van het goederen
vervoer, zo zegt het jaarverslag, zal op
langere termijn tot vermindering van
personeel in deze sector leiden, Hoe de
consequenties zullen worden opgevangen
wordt in overleg met de personeelsraad
en ondernemingsraad vastgesteld. Eerst
zal de regering, aldus het jaarverslag,
zich principieel moeten uitspreken over
de voorgestelde herstructurering. Daarna
zal de uitvoering ervan nog jaren in be
slag nemen.
De personeelsinkrimping zal vermoede
lijk een kwestie van natuurlijke afvloei
ing kunnen zijn: normale pensionering
en vrijwillig ontslag nemen. Ook in het
overleg met de regering blijven de NS
vasthouden aan een uitgangspunt dat geen
enkele verandering het sociaal verant
woord bedrijfsbeleid tekort mag doen.
ALs oorzaken voor de aanmerkelijke
stijgingen in het reizigersvervoer in 1969
zegt het jaarverslag dat het stijgingsper
centage voor reizigers-kilometers met 2
percent voornamelijk is te danken aan
de 85.000 kopers van een tien-retour-
kaart die gemiddeld 250 kilometer per
dag en samen ruim 170 miljoen kilome
ters hebben afgelegd. In de sector dag
abonnementen en twee-plus kaarten zorg
de de Gastvrij-actie voor nogmaals een
stijging van ruim 30 miljoen kilometer.
Ook het internationaal vervoer droeg 30
miljoen kilometer bij. De invoer van de
jaarkaart 65+ verdubbelde in enkele
maanden het aantal abonnees. Veel suc
ces had in januari 1970 de wintercam-
pagne 65+ een dertiende maand en drie
dinsdagen vrij reizen. Alléén in het ver
voer bij abonnement moest een teruggang
van 2 percent ofwel 20 miljoen reizigers
kilometers worden geboekt. De oorzaak
daarvan was dat militairen tegenwoordig
inplaats van vrij vervoer per trein een
vergelijkbaar bedrag in geld krijgen. In
middels hebben de NS het initiatief geno
men tot de invoering van een nationale
vierrittenkaart die op lijnen van alle ste
delijke vervoerbedrijven kan worden ge
bruikt.
Over het goederenvervoer meldt hel
jaarverslag dat dit ten opzichte van 1968
gegroeid is. Ontvangsten stegen met bij
na 9 percent tot 299 miljoen en de om
vang met 2,8 percent tot 26.4 miljoen.
Dit ondanks het dalen van kolenvervoer
naar opbrengst zowel als naar tonnage.
In 1968 vervoerde de Nederlandse spoor
wegen biina 20.000 containers tussen de
Nederlandse zeehavens en het achter
land. In 1969 waren het er ongeveer
66.000, dat is 35 percent van de totale
containervervoer. In verband met de te
verwachten verdere groei is het aantal
containerwagens aanzienlijk uitgebreid.
Het vervoer van vrachtstukgoed geeft
tegenover een omvangdaling van 0,7 per
cent een opbrengststijging van 9 percent
te zien. De spoorwegen verwachten dan
ook dat deze vanouds verliesgevende sec
tor in de nieuwe beheervorm met Van
Gend en Loos binnen enkele jaren slui
tend kan worden gemaakt door betere
selectie van de zendingen, een verhoging
van de tarieven of een combinatie daar
van. Van Gend en Loos zelf ontwikkelde
zich in 1969 bevredigend. Dit blijkt uit
de cijfers van deze dochteronderneming
in haar eigen jaarverslag dat voor hel
eerst zal worden gepubliceerd.
Naar verwachting zal het stukgoederen-
vervoer omstreeks 1973 kostendekkend
zijn. De nieuwe beheervorm van Van
Gend en Loos is daarop gericht maar
herstructurering van het wagenladingver-
voer blijft onvermijdelijk. Bovendien zegt
het jaarverslag, als de NS daartoe niet
overgaan, dan zullen door de loonkosten
stijgingen de verliezen in het wagenla-
dingvervoer weer gaan toenemen.
Eind 1968 hadden de NS 25.500 mensen in
dienst, eind 1969 waren het er ruim
26.000. De stijging bleef zich in 1970 door
zetten. Het aantal buitenlandse werkne
mers die voornamelijk in de onderhouds-
en rangeersector dienst doen, groeide te
gen het einde van 1969 tot bijna 1000.
ADVERTENTIE
A.'le bandentypen
in voorraad.
UBO banden vanaf f 24,92
(incl. B.T.W.)
RUFAY
HAARLEM
Dr. de Liefdestraat 14-16
Telefoon (023) 26 29 44 - 26 28 08
111 in miiiiiMiliiii
TTTTTT
mimmirriTTT iiiiiiiimimTWT
LILFT De metaalwarenfabriek J. Th.
Benraad N.V. te Terborg heeft het bedrijfs-
complex van de N.V. Beckers. Becking en
Bongers te Ulft aangekocht, en het com
plete machinepark van de N.V. Beckers in
Bergen op Zoom. Het ligt in het voor
nemen het bedrijf in Ulft voort te zetten
met de fabricage van Bocal-haarden.
Daartoe zal het machinepark van Bergen
op Zoom worden overgeplaatst van Bergen
op Zoom naar Ulft. In eerste instantie zal
het bedrijf in Ulft werk bieden aan vijftig
man, waarna geleidelijke uitbreiding zal
volgen.
TILBURG. De samenwerking tussen
Spandon en Van Dooren en Dams in Til
burg is van de baan. Dit blijkt uit een
ADVERTENTIE
GRETHA de BRUYN SPORT n.v.
in ons zich snel uitbreidend bedri.it.
hebben wij plaats voor
Wij bieden de moderne arbeids
voorwaarden en zullen mei
reeds gemaakte vakantie-ai
spraken rekening houden
Twijnderslaan 7—9
Telefoon 31 33 58
Haarlem
DE ZAAK WAAR KWALITEIT OE
SPORT IS
woensdagavond uitgegeven communiqué,
dat als volgt luidt:
„De directie van Van Dooren en Dams
textielfabrieken deelt in overleg met de
directie van Spandon mee, dat de ont
wikkeling van de laatste tijd haar tot de
overtuiging heeft gebracht dat het sa
menwerkingsplan geen reële mogelijkhe
den meer biedt."
Op het moment dat de Tilburgse tex
tielfabriek n.v. Van Dooren en Dams
wereldkundig maakte dat zij niet gaat
samenwerken met de n.v. wollenstoffen-
fabrieken van Spaendonck en Zonen, ver
gaderde in het Tilburgse stadhuis een
groep personen. Er werd een commissie
van goede diensten gevormd, die gaat
trachten de werknemers van Spandon.
die ongetwijfeld ontslagen worden, voor
zover die moeilijk plaatsbaar zijn aan
werk in de Tilburgse industrieën te hel
pen. Als secretaris van die commissie
treedt op Tilburgs burgemeester, mr. C.
J. G. Becht. De directeur van het Gewes
telijke Arbeidsbureau in Tilburg, de heer
Th. A. Swinkers, is lid van de commissie,
evenals afgevaardigden van de textiel-
vakbonden
De ondernemingsraad van de n.v. An-
dré van Spaendonck en Zonen in Tilburg
heeft voor vanmiddag gedreigd met een
staking als het personeel van Snandon
voor twee uur vanmiddag niet zou wor
den ingelicht over de inhoud van het
gesprek dat de directie woensdagmiddag
heeft gevoerd met de kredietgever, de
AMRO-bank in Rotterdam.
(Van onze redactie economie)
HAARLEM. De discussies tussen de
exploitanten van het openbaar vervoer
en hun organisaties hebben mdanks de
sterk uiteenlopende argumenten pro en
contra een ding duidelijk gemaakt, ald »s
het jaarverslag van de NS: omwille van
hun functie voor de gemeenschap moe
ten al deze vervoersvormen blijven be
staan als bestanddelen van het totale ver
keers- en vervoerspakket. Deze functies
mogen dan ook niet alleen naar Dedrijfs-
economische maatstaven worden beoor
deeld, ze zijn bovendien algemeen econo
misch en maatschappelijk. Wordt het to
tale openbare en particulier vervoer niet
integraal aangepakt, dan dreigen zowel
de stedelijke functies als de verbindin
gen tussen de steden te verstikken. Maar
dat deze aanpak moet beginnen, aldus
het jaarverslag van de NS, is intussen
duidelijk.
Om aan verstikking te ontkomen heeft
Rotterdam al zijn metro, Amsterdam zijn
stadsspoor en Den Haag zijn semi-metro
ontworpen. Deze stedelijke railsystemen
vereisen kostbare technische voorzienin
gen terwijl het regionale net van NS
binnen de agglomeraties soortgelijke
voorzieningen nodig heeft. Daar het stede
lijk en regionaal vervoer door vrijwel de
zelfde bergen stroomt, hoeft men samen
veel minder te investeren als men z'n
plannen in elkaar schuift en dezelfde
sporen gaat gebruiken. Tóch neeft de ge
dachte dat bij ontwerp en aanleg de mo
gelijkheid van samengebruik moet wor
den opengehouden niet de weerklank ge
vonden die NS op grond van studie had
verwacht. Kansen voor een betere totale
vervoervoorziening tegen lagere kosten
dreigen daardoor onbenut te blijven maar
vele mogelijkheden staan nu nog open.
Besluiten de stedelijke vervoerbedrij
ven het streekbusvervoer en NS inder
daad tot deze bewuste schaalvergroting,
dan mogen ze van de overheid ook een
duidelijker openbaar vervoerbeleid ver
wachten.
Ook wat betreft de grote bedragen die
tijdig voor de uitvoering van dat beleid
moeten worden gereserveerd aldus het
jaarverslag. Het beleid van de overheid
zal er een moeten zijn waarop een meer
jarenplanning gebaseerd kan worden en
in de vakkennis van de vervoerders
en hun organisaties zijn weerslag vindt.
Het vertrekpunt dient een geïntegreerde
voorbereiding te zijn aan de hand van
gezamenlijke studies. De overheid beslist
over het verzorgingsniveau van het open
baar vervoer, en vervoerbedrijven zijn
verantwoordelijk voor de verwezenlij
king daarvan zodat het beoogde maat
schappelijke net zo efficient mogelijk
wordt gediend.
Een project als de Schiphollijn zou aan
al deze voorwaarden voldoen. In „spoor
naar '75" heeft NS gepleit voor een snel
le aanleg van de eerste fase hiervan, na
melijk de verbinding Schiphol-Amster
dam CS. De luchtvaart en onze nationale
luchthaven ontwikkelen zich stormachtig,
het project is doorgestudeerd en de ver-
voersprognoses zijn günstig. De regering
heeft haar beslissing er over uitgesteld
hoewel vele parlementsleden bijzonder
geïnteresseerd zijn. Wel heeft NS toe
stemming gekregen voor nader bodem
onderzoek, metingen en berekeningen, al
dus het jaarverslag van de NS.
GRONINGEN Bij de Groningse Kle
ding Unie zullen ongeveer 100 werkne
mers ontslagen worden De ontwikkeling
van de marktmogeljjkheden in de heren
mode-industrie heeft daartoe aanleiding
gegeven. De integratie van de aangesloten
bedrijven zal in snel tempo worden door
gevoerd.
Voor het merendeel zijn deze werkne
mers afkomstig uh de niet-produktieve
sector. Na deze afvloeiing zal het perso
neelsbestand bij de Groninger Kleding
Unie ongeveei 1300 man bedragen.
Het ligt niet in de bedoeling dt pro-
duktieeapaciteit van de bedrijven te ver
minderen. Met de vakbonden is overleg
gaande. Naast de genomen maatregelen
zal worden gestreefd naar verdere ver
sterking van de exportpositie.
De spoorwegen willen de aandacht
voornamelijk concentreren op de
rendabele activiteiten.
DEN HAAG. Een situatie waarin de
overheid het recht heeft in te grijpen in
fusies, met andere woorden een wettelij
ke regeling voor fusies en concentraties,
is ongewenst zolang geen duidelijk in
zicht bestaat in de normen, aan de hand
waarvan wordt bepaald of een fusie aan
vaardbaar is.
Dit heeft de minister van Economische
Zaken, mr. R. J. Nelissen, woensdagoch
tend in de Eerste Kamer verklaard in ant
woord op pleidooien van diverse Kamer
leden voor een wettelijke regeling van
fusies.
Er is nog geen begin van een gemeen
schappelijke opinie over de normen waar
aan fusies moeten worden getoetst, aldus
de minister. Een fusiecollege kan een be
langrijke bijdrage leveren aan de me
ningsvorming, maar het advies van de
Sociaal-Economische-Raad over het fusie
college kan eerst na de vakantie worden
verwacht.
Overigens is de minister van mening
dat, hoewel fusies eerder moeten worden
aangemoedigd dan ontraden, verdere con
centraties gevaren kunnen meebrengen.
Sprekend over de moeilijkheden bij
Spandon-Tilburg, verklaarde minister Ne
lissen dat er geen werkelijke mogelijkhe
den schijnen om het huidige aantal ar
beidsplaatsen te handhaven. Er is geen
vooruitzicht op een gunstige oplossing
met name wat betreft het dreigend ont
slag van 400 man.
American Express heeft via Büssing-Ne-
derland in Aalst (N.-B opdracht gegeven tot
levering van 60 Büssinp toerwagens Waarschijn
lijk zaJ deze opdracht nog met tenminste
wagens worden uitgebreid, aldus de directie
van het bedrijf. Met de order is een bedrag ge
moeid van ca. 12 min.
Van de 60 toerwagens zullen er 41 door West-
duitse en 19 door Nederlandse ondernemingen
worden geëxploiteerd Büssing verwacht, dat bij
verdere uitbreiding van het wagenpark die A-
merican Express beoogt, de voorkeur aan Ne
derland zal worden gegeven
•- -
c-
u uii i liiUJi
niinm"
Sucrosa.de kaloriebesparende zoetma-
ker zonder bijsmaak,zonder nasmaak.
(Van onze redactie economie)
HAARLEM. Terwijl de trein weer
terrein wint, moet de streekbus steeds
meer prijsgeven. Zolang hij niet door
verkeersmaatregelen wordt beschermd,
wordt hij steeds onaantrekkelijker omdat
hij in het aanzwellend wegvervoer niet
meer uit de voeten kan. Bij de dochter
ondernemingen van NS liep het interlo
kaal busvervoer met ongeveer 4 percent
en het lokaal vervoer met rond 2 percent
terug, zo meldt het jaarverslag 1969. On
danks tariefaanpassingen stegen de op
brengsten minder dan de kosten. De winst
daalde verder of het verlies nam toe. In
1968 maakte de dochters samen nog een
winst van 5,4 miljoen (waarvan nog ven
nootschapsbelasting betaald moest wor
den) en in 1969 boekte ze hun eerste ver
lies van 0,2 miljoen. In 1970 wordt een
aanzienlijk groter verlies verwacht.
Wat door NS zelf wordt aanvaard, geldt
vanzelfsprekend ook voor het streekver
voer, aldus het jaarverslag. Omwille van
het maatschappelijk nut kan er onrenda
bele exploitatie worden voortgezet maar
dan moeten de verliezen worden vergoed.
De overheid maakte .liermee in 1969 een
bescheiden begin door er 3 miljoen voor
uit te trekken, maar alleen voor onderne
mingen die door financiële problemen be
langrijke verbindingen dreigden te moe
ten opheffen. Daartoe rekent de overheid
niet de dochterondernemingen van de
NS. In 1970 komen deze vermoedelijk wel
voor een verliesbijdrage in aanmerking,
want voor dit jaar staat 15 miljoen op de
rijksbegroting.
Intussen streven de dochterondernemin
gen zelf naar een grotere doelmatigheid in
exploitatie. In Friesland bijvoorbeeld zal
een samenhangend autobusnet ontstaan
door integratie van een aantal streeklij-
nen. Tegelijk met het besef van de func
tie in het openbaar vervoer ir de samen
leving groeit de behoefte aan een coördi
natie van het beleid Ook de KNVTO-
publikatie „mensen onder weg" heeft
hiervoor gepleit en wel in de vorm van
een vervoerautoriteit die landelijk of re
gionaal het verzorgingsniveau van het
openbaar vervoer moet /aststellen en dan
ook financieel garant staat voor de con
sequenties. De kwestie wordt ook bestu
deerd door vertegenwoordigers van de ge
meente, provincies en streekvervoerders
onder leiding van de commissie vervoer-
vergunningen. De ondernemingsgewijze
produktie van de vervoerbedrijven zou
daarbij onaangetast moeten blijven.
AMSTERDAM De Amsterdamse
rechtbank heeft een 18-jarige jongen we
gens de tezamen met twee anderen ge
pleegde diefstal met geweldpleging op een
59-jarige Amsterdamse kantoorbediende,
welke diens dood tot gevolg had, veroor
deeld tot drie jaar gevangenisstraf. Een
23-jarige jongeman werd wegens mede
plichtigheid aan deze beroving, gepleegd
op 2 augustus in de flat van de kantoor
bediende in Buitenveldert, veroordeeld tot
twee jaar.
De zaak tegen de derde verdachte, tegen
wie vijf jaar en voorwaardelijke t.b.r. was
geëist, werd aangehouden voor een onder
zoek naar de geestvermogens.
ADVERTENTIE
