Zeewater bij Vlissingen ernstig
vervuild door lozing riolen
M
VNO vreest
terugslag
bedrijfsleven
Ik betreur executie in
1940 van Gaartmans
Koningin in Westerbork
Machinist reed sein met
defecte lamp voorbij
38 cent
Fa. 8. ENGELENBERG
Dialoog met
Zuid-Afrika
„Eigen wagon-
fabriek biedt
voordelen"
ANWB wordt overspoeld met klachten
pTBoekhandel
H.COEBERGH
BOLKNAK 1970
Jan van der Pigge
zinvol
RAPPORT PROVINCIALE STATEN ZEELAND:
Nog niet gevaarlijk
voor zwemmers
Alle schooi
en
studieboeken bij
LUITENANT-KOLONEL BLOCK:
Oorzaak treinbotsing Dubbeldam:
Godett minister
in Antilliaans
kabinet?
Aantal factoren
oorzaak ongeval
legertruck
Risico 10 jaar pil
gelijk aan één
zwangerschap
AUTO'S TOERISTEN LEEGGEROOFD IN BUITENLAND
DONDERDAG 25 JUNI 19 7 6
2
L
LEE.LEVIS.
ROY ROGER
Concentraties
Gedempte Oude Gracht 71+
Haarlem
Tel.023-313750
Goederentrein ontspoord
Plannen
Negen treinen
reden door
Ook eerder
Minister Den Toom:
OFFICIËLE VERKOOP SIKKENS LAKKEN
Premier De Jong:
UNIE BHP:
Staatssecretaris:
Besmettelijke-ziektenwet
wordt gewijzigd
RIBCORD VELOURS
DENIM
13.90
17.50
KINDERMATEN VA.=
DAMES EN
HERENMATEN VA=
PAARLMRSTEEG 1 HAARLEM
DEN HAAG „De toenemende span
ningen op economisch gebied uiten zich
ook terdege voor het bedrijfsleven, op de
arbeidsmarkt, maar ook op de kapitaal
markt. Voor vele ondernemingen is het
niet meer mogelijk, tegen welke rente ook,
kapitaal aan te trekken voor het ontwik
kelen van nieuwe initiatieven. Treedt daar
in stagnatie op, dan kan dat gemakkelijk
het voorspel vormen van een teruslag in
dé bedrijvigheid. Aan een inperking van de
wensen valt niet te ontkomen. Laat men
dat na, dan kiest men in feite voor een
ongeremde inflatie".
Aldus het Verbond van Nederlandse
Ondernemingen in zijn blad „De Neder
landse Onderneming" van deze week. Wie
het zover niet wil laten komen, aldus het
VNO, zal moeten erkennen dat het nood
zakelijk is te kiezen tussen het geven van
voorrang aan de collectieve voorzieningen
of aan de stijging van het reële beschik
bare particuliere inkomen. Kiest men voor
een snelle uitbreiding van allerlei op zich
zelf wenselijke collectieve voorzieningen
dan zal men tegelijkertijd zijn steun moe
ten geven aan maatregelen om de parti
culiere inkomensgroei binnen nauwe gren
zen te houden.
Als men daartoe niet bereid is, aldus
het VNO, zullen regering en parlement
bijzonder zuinig moeten zijn met de over
heidsmiddelen.
VLISSINGEN Provinciale Staten van Zeeland hebben in een rapport gewag ge
maakt van ernstige verontreiniging van het zeewater voor de kust van Walcheren en
Zeeuws-Vlaanderen. De in het rapport gepubliceerde cijfers over de mate van ver
ontreiniging van het water vertonen vrjj grote overeenkomst met gegevens die in
maart van dit jaar werden gepubliceerd door de Belgische verbruikersunie in haar
maandblad „Testaankoop". Veel Nederlandse officiële instanties, o.a. het Ryksinsti-
tuur voor de Zuivering van Afvalwater (RIZA) hebben smalend en/of boos gereageerd
op de Belgische overdrijving en vermeend amateurisme In het verrichten van steek
proeven voor de Nederlandse kust. In antwoord op de Belgische bewering dat het
zeewater voor de kust van Scheveningen bij Den Hasg schadelijk voor zwemmers
zou zijn, verklaarde de staatssecretaris voor Volksgezondheid, dr. R. J. H. Krulsinga,
dat hjj met een gerust hart in Scheveningen ging zwemmen,
Een pikante bijzonderheid van het rap
port van de Provinciale Staten is dat de
steekproeven verricht zijn in de maan
den augustus, september en oktober vo
rig jaar, dus ruim vóór de publikatie
van de Belgische gegevens.
De voornaamste conclusie in het rap
port is, dat de verontreiniging langs de
kust voornamelijk veroorzaakt wordt
door de lozing van rioolwater van de ge
meente Vlissingen, drie km stroomop
waarts van het Vlissingse badstrand
voor de boulevard.
Uit de cijfers blijkt dat over het alge
meen genomen slechts 18,5 van het
water voor dit strandgedeelte voldoet
aan de Nederlandse zwemnorm voor zout
water (een milliliter water mag niet
meer dan een faecale coliebacterie be
vatten). Bij verder stroomafwaarts ge
legen stranden op Walcheren was de
verhouding minder ongunstig, oplopend
van 20 voldoende bij het Nollestrand
tot 75 voor Zoutelande, dat 15 km
stroomafwaarts van Vlissinge.i ligt.
In het Belgische onderzoek was alleen
gezocht naar concentraties van 20 fae
cale coliebacteriën per milliliter, en wer
den minder steekproeven verricht. De
Nederlandse onderzoekers hebben echter
voor het Vlissingse badstrand op sommi
ge plaatsen concentraties van 10 tot zelfs
100 faecale bacteriën per milliliter aange
troffen, zo staat in het provinciaal rap
port.
Bij het provinciaal rapport is een brief
gevoegd van de inspectrice voor de volks
gezondheid, afdeling milieuhygiëne, voor
de provincie Zeeland, mej. J. W. E. Laan
broek.
Zij verklaart o.m.: „Het is niet zo, dat
zwemmen in verontreinigd water als re
gel leidt tot schade voor de gezondheid,
Overschrijding van de grens betekent
ADVERTENTIES
(Van onze correspondent)
DEN BOSCH Luitenant-kolonel Block heeft gistermiddag in Den Bosch in het
openbaar na een vergadering van het Comité Eerherstel, zjjn spijt betuigd over de
door hem in de meidagen van 1940 bevolen executie van soldaat Gaartmans in Moor
drecht. Het comité heeft voor het openbare excuus zjjn respect betuigd.
Minder respect kon het comité opbren
gen voor de houding van generaal-majoor
Harberts die zelfs niet indirect van
zijn spijt heeft blijk gegeven in het geval
van sergeant Meijer. Generaal-majoor
Harberts was door minister Den Toom
van Defensie verzocht op de vergadering
van het comité aanwezig te zijn.
In een verklaring die het comité na een
langdurige vergadering aflegde betreurt
het de volhardende houding van de gene
raal. „Zijn officiële verklaring naar aan
leiding van het televisie-interview geeft
geen genoegdoening. Wij vinden geen ar
gumenten meer", aldus het comité „op
grond waarvan een vruchtbare discussie
met de generaal-majoor Harberts tot
stand kan worden gebracht"
De voorzitter van het comité, de heer
G. Voortman verweet de generaal laf
heid. Men meent verder, dat gezien de
ongerustheid die er bij velen omtrent de
executies van Nederlandse militairen in
de meidagen van 1940 heerst, de zaak-
Meijer en de anderen niet in de doofpot
mag worden gestopt.
Minister Den Toom wordt daarom ge
vraagd twee leden an het comité in een
speciale regeringscommissie op te ne
men, die is belast met een hernieuwd
onderzoek naar de executies In een pers
conferentie die volgde op de besprekin
gen van het comité wordt gesteld dat
wordt gestreefd naar revisie van de von
nissen en een officiële regeringsverkla
ring waarbij wordt uitgesproken dat de
vonnissen casu quo executies ten onrech
te zijn voltrokken.
De weduwe van soldaat Gaartmans, de
67-jarige Haarlemse mevrouw V. Gaart
mansRejek, heeft inmiddels een ander
huis aangeboden gekregen. Zoals wij
ruim een maand geleden al meldden,
woont de weduwe al 23 jaar in een voch
tig, bouwvallig krot in de Tuinstraat.
Toen haar man na vier jaar huwelijk
op 14 mei 1940 werd doodgeschoten, woon
de zij nog op de Leidsevaart. De finan
ciële nood waarin mevrouw Gaartman na
de dood van haar man kwam te verkeren
noodzaakte haar echter te verhuizen naar
de Tuinstraat.
Op het bureau Huisvesting van de ge
meente deelde men ons vanmorgen mee
dat de weduwe op 5 juni vergunning ge
kregen heeft voor een bejaardenwoning
in de Piet Mondriaanstraat. Merkwaardi
gerwijs zei mevrouw Gaartman ons van
morgen daar nog niets van te weten.
Wel was het haar bekend dat zij een
andere woning zou krijgen, maar zij wist
nog niet welke dat zou zijn.
UTRECHT. Tussen Tilburg en Gil-
zerijen zijn afgelopen nacht twee wagons
ontspoord van een goederen trein die op
weg was naar Rotterdam. De wagons
geraakten gedeeltelijk op het spoor er
naast. Even later botste een andere goe
derentrein op de ontspoorde wagons. De
ze trein werd beschadigd. Niemand werd
gewond.
dat er bij een niet buitensporige over
schrijding bijvoorbeeld met een fac
tor 10 (een tienvoudige overschrijding
van de zwemnorm) direct grote hy
giënische gevaren zouden dreigen".
De officiële reactie van het college van
burgemeester en wethouders op het rap
port luidt dat al lang plannen bestaan
voor aansluiting van de Vlissingse riole
ring op de afvalwaterleiding van heel
Walcheren, die 5 km. stroomopwaarts
van Vlissingen bij Rippen in de Wester-
schelde uitmondt. Bij uitblijvend effect
zal eventueel moeten worden overgegaan
tot de bouw van een zuiveringsinstalla
tie, aldus het college.
Zoals bekend, stelt de consumenten
bond een algemeen onderzoek voor de
kwaliteit van het zeewater voor de Ne
derlandse kust in. Dit onderzoek zal nog
geruime tijd in beslag nemen.
UTRECHT Een samenloop van een reeks omstandigheden is oorzaak geweest
van de treinbotsing op zaterdag 7 februari van dit jaar. toen by Dubbeldam een per
sonentrein, die onderweg was van Roosendaal naar Amsterdam, achterop een D-trein
ParijsAmsterdam botste. Twintig passagiers en twee NS'ers liepen hierbij verwon
dingen op. De materiële schade was groot. De Spoorwegongevallenraad in Utrecht,
die voor het eerst sinds 1962 na de treinramp bij Harmeien weer bijeen was, stelde
gisteren een openbaar onderzoek in naar het ongeluk bij Dubbeldam. De voorzitter,
mr. II. R. de Zaayer, deelde na afloop van de vergadering mee, dat in het verslag
van de Spoorwegongevallenraad aan de minister van \erkeer en Waterstaat enige
voorstellen tot verbetering van de veiligheid bij NS zullen worden opgenomen.
Op de ongeluksavond was bij Dubbel-
nemst-
dam een seinlamp defect; De treindié:
leider, die daarvan in kennis werd ge
steld, nam geen maatregelen om de ma
chinisten van volgtreinen in te lféhtêm De
machinist van de personentrein zag het
gedoofde sein niet en volgde het groene
van de volgende seinpaal op, dat niet voor
hem, maar voor de D-trein bestemd was.
Er waren feitelijk nog meer omstandig
heden die gezamenlijk tot het ongeluk
hebben geleid: de defecte lamp, de slech
te weersomstandigheden, het verkeerd
beoordelen van de seinen, het missen
van de defecte seinpaal, het even stil
staan van de D-trein omdat de machinist
van deze trein de defecte lamp had ge
meld, de foute inzichten van de trein
dienstleider en grootste pech een
defecte ruitenwisser van een auto, waar
mee NS-monteurs onderweg waren naar
de defecte seinpaal. Daardoor verliepen
twee volle uren voor de defecte lamp was
hersteld.
Ruim twintig getuigen, spoorwegfunc
tionarissen, een enkele passagier en een
gloeilampendeskundige werden door de
Spoorwegongevallenraad gehoord. Uit hun
verklaringen bleek onder meer dat van
de 14 treinen die die avond Dubbeldam
14 treinen moeten stoppen. Dat dit slechts
doofde sein niet hebben gezien. Daar vol
gens de voorschriften een gedoofd sein als
een stopsein geldt, hadden in feite alle
14 treinen moeten stoppen. Dat dit selchts
in een paar gevallen gebeurde, kwam
doordat de machinisten door het slechte
weer de seinpaal niet zagen.
De secretaris van de Vakgroep Machi
nisten van de Nederlandse Bond van Ver
voerpersoneel, de heer Bolt, liet weten
dat al sinds het spoorwegongeluk bij Har
melen wordt gedokterd aan een soort blik
vangers, die de machinisten attenderen
op seinpalen. Er zijn reflecterende blik
vangers nodig, maar daarvoor is geen
plaats naast de spoorbaan, aldus de heer
Bolt.
De 42-jarige treindienstleider uit Dor
drecht, die verzuimde maatregelen te ne
men na de melding over de defecte
lamp, had niet zo zwaar aan deze mei-
ding getild. Hij wist naar zijn zeggen niet,
dat het om een seinpaal ging met één
lamp.
Saillant detail tijdens het openbare on
derzoek: op hetzelfde baanvak gebeurde
op 28 november 1958 een soortgelijk on
geluk, ook doordat een seinlamp defect
was. De NS werken aan een oplossing om
herhalingen te voorkomen.
Een defecte seinlamp kan wel automa
tisch worden gemeld, maar de extra kos
ten beletten de NS daaraan uitvoering te
geven.
Er zijn elk jaar 700 defecte lampen bij
de seindienst van NS. Ze vormen slechts
twee percent van het totaal.
Mr. De Zaaier was van oordeel dat het
ongeluk wellicht niet gebeurd zou zyn als
op het baanvak automatische treinbeveili
ging zou zijn geweest. De NS hebben de in
voering daarvan wegens geldtekort op een
zacht pitje moeten zetten. Bij Dubbeldam
zou de machinist bij gebruikmaking van
dit systeem zijn trein waarschijnlijk nog
tijdig tot stilstand hebben kunnen brengen.
Het is niet de bedoeling van de officier
van Justitie in Dordrecht in verband met
het spoorwegongeluk een strafvervolging
in te stellen.
WILLEMSTAD (Curacao) De voor
zitter van de partij Frente Obrero, de heer
W. (papa) Godett, is door de samenwer
kende partijen in de Antilliaanse regering
voorgedragen als minister van Arbeid. In
deze zin heeft Godett zelf zich uitgelaten.
De minister van de Frente Obrero, A. P.
Nita, die vorige week woensdag overleed,
beheerde in het kabinet de portefeuille
van Sociale Zaken en Volksgezondheid,
terwijl hij ook ad-interim was belast met
de portefeuille van Arbeid. Door het plot
seling overlijden van minister Nita moet
nu in de vacature worden voorzien. Vol
gens Godett zal hij nu worden voorgedra
gen als minister van Arbeid en tijdelijk
ook als minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid.
Tonnie Hooghoudt mocht koningin
Juliana gisteren een geschenk aan
bieden. Het gebeurde ter gelegenheid
van de ingebruikneming van de
nieuwe (reusachtige) radiotelescoop
in Westerbork.
ADVERTENTIE
JUBILEUM-AANBIEDING
1800-1970 - ANNO 1800
ongematteerd
DE SIGAAR VAN HET JAAR
«nwwvw
SIGARENHANDEL
Grote Houtstraat 81 - Haarlem
DEN HAAG. Volgens een zeer voor
lopige conclusie is een complex van fac
toren oorzaak van het ongeval op 11 juni
met een legertruck op de Van Weerden
Poelmanweg in Soesterberg. Bij dit on
geval waren vijf doden en een groot aan
tal gewonden te betreuren. De slechte
ligging van het betrokken weggedeelte
heeft mogelijk mede een rol gespeeld.
Aldus het antwoord van minister Den
Toom van Defensie op vragen van de
Tweede Kamerleden Zegering Hadders
en Koudijs (V.V.D.).
Het onderzoek naar de oorzaak van
dit ongeval is nog niet voltooid, zo
schrijft de minister.
Hij erkent dat al twee jaar onderhan
delingen gaande zijn tussen de gemeente
Soest en het ministerie van Defensie
over de verbetering en overdracht van
een gedeelte van de weg. De verbete
ringswerkzaamheden zullen thans met
spoed worden begonnen, aldus de minis
ter.
Doelstraat 39 - Haarlem - Tel. 312206
„CATALDY" staalplamuur
DEN HAAG De principiële afwijzing
van de apartheidspolitiek door de Neder
landse regering heeft nimmer ingehouden,
dat contacten met Zuid-Afrika en bezoe
ken aan en vanuit Zuid-Afrika vermeden
dienen te worden. Integendeel, de regering
is van opvatting, dat een dialoog tussen
Zuid-Afrika en Nederland zinvol is en der
halve dient te worden voortgezet.
Premier De Jong, minister van Algemene
Zaken, heeft dit de Tweede Kamer mee
gedeeld in antwoord op vragen van het
P.v.d.A.-kamerlid Wierenga over het voor
genomen bezoek van minister Bakker van
Verkeer en Waterstaat aan Zuid-Afrika.
Dit bezoek aan Zuid-Afrika geldt als een
tegenbezoek aan de Zuidafrikaanse ambt
genoot van minister Bakker, die in mei een
bezoek aan Nederland heeft gebracht.
Verder zegt premier De Jong dat in het
beleid van de Nederlandse regering ten
aanzien van Zuid-Afrika geen wijziging is
gekomen. Nederland blijft de apartheids
politiek afwijzen.
UTRECHT. Het plan om te komen
tot een onder toezicht van de vier grote
gemeenten en NS geëxploiteerde wagon-
fabriek ,Rolma N.V.) biedt zekere voorde
len. De prijsstelling is in die constructie
de meest open zaak die men zich denken
kan. De mogelijkheden tot een gecoördi
neerde bestelpolitiek zjjn optimaal. Uiter
aard moet in die opzet ook sprake zyn van
een efficiënt werkend bedrjjf en daaraan
schort het bij Werkspoor Utrecht nog wel.
Aldus wordt gesteld in BHP-informatie,
het orgaan van de unie van beambten en
hoger personeel-
Op langere termijn is er zeker zakelijk
gezien behoefte aan een Nederlandse wa-
gonfabriek, die zich redelijk van orders
verzekerd kan weten zonder dat er van
een monopolistische protectie sprake is, zo
vinden de unie BHP en de NBT. Op dit
moment is slechts urgent een bezettings-
vacuum van anderhalf jaar waarvan het
begin in 1972 ligt. De kwantitatieve en
kwalitatieve wagonbehoeften van de NS
rechtvaardigen volgens de bonden alleszins
een beslissing over haar investeringsplan
nen op een zodanig tijdstip dat door plaat
sing van een deel van haar wagonorders
dit vacuum kan worden gevuld. Met 60
rijtuigbakken is de zaak goeddeels gered.
„Als men de problematiek tot haar wer
kelijke proporties heeft teruggebracht
er is geen sprake van blijvende steun of
werkverschaffingspolitiek dient de
vraag zich aan, of de regering niet, indien
noodzakelijk, medewerking moet verlenen
aan de recente plannen tot voortzetting
van de Utrechtse wagonfabriek. Het nu
stopzetten van de wagonbouwactiviteiten
zou wel eens een onvergefelijke beleids
fout kunnen blijken", aldus de bonden.
Zij zien goede order-mogelijkheden voor
Rolma. Na 1975 zullen tot 1989 zo'n 1400
rijtuigblokken vervangen moeten worden
bij de NS. Voor die tijd 600, terwijl er nog
een extra behoefte is van 250 rijtuigen.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. „Het risico van tien jaar
gebruik van de pil komt overeen met het
risico van één zwangerschap. Het risico
van een abortus ligt echter aanzienlijk
hoger". Dit stelde woensdag staatssecreta
ris Kruisinga van Volksgezondheid tjjdens
een vergadering van de vaste commissie
voor de Volksgezondheid uit de Tweede
Kamer.
De staatssecretaris noemde het echter
wel een groot voordeel dat in ons land de
pil slechts kan worden verkregen via de
arts. Naar aanleiding van enkele vragen
over de controle op het gebruik van de pil
zei de staatssecretaris dat mogelijk bin
nenkort in een brief van het staatstoezicht
op de Volksgezondheid aan de huisartsen
nog eens geattendeerd zal worden op het
belang van controle bij gebruik van de pil.
DEN HAAG. De huidige besmettelijke
ziektenwet zal geheel worden gemoderni
seerd en tevens zal bij de herziening aan
de orde komen een nieuwe vaststelling
van hetgeen besmettelijke ziekten zijn.
De wijziging zal echter pas in de volgende
kabinetsperiode tot stand komen. Staats
secretaris Kruisinga van Volksgezondheid
heeft dit woensdag meegedeeld tijdens een
vergadering van de vaste Tweede-Kamer
commissie voor de Volksgezondheid.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG De ANWB wordt over
spoeld met klachten over diefstal van ba
gage vanaf en uit auto's. Vooral in Spanje,
Italië, Zuid-Frankryk en Parijs lopen een
heleboel mensen rond, die erop uit zijn
zich het bezit van de toerist toe te eigenen.
In de eerste vyf maanden van dit jaar be
reikte het aantal schademeldingen op reis
bagageverzekeringen bij de bond het re
cord van 2500.
In 750 gevallen ging het om schadebe
dragen hoger dan 75 gulden. Zeshonderd
meldingen hadden betrekking op het in
breken in en diefstallen vanaf auto's.
„Een uitzonderlijk hoog percentage", zegt
de adjunct-directeur Toeristische Leden
service van de bond, drs. D. J. Engelen, die
tot zijn spijt moet toegeven dat in heel veel
gevallen de toerist zelf de schuldige is.
Hij licht toe: „ze laten de bagage op de
imperiaal zitten van hun onbeheerde auto.
Kostbare foto- en filmapparatuur bevindt
zich voor iedereen zichtbaar op de voor
bank. De tochtraampjes staan open- In
Parijs had iemand zijn volgepakte auto in
een donker achteraf straatje geparkeerd.
„Tenzij er sprake is van grote schuld",
vervolgt hij, „zullen de meeste verzeke
ringen wel betalen. Maar op het moment
zelf staat die vakantieganger toch wel zon
der spullen in een vreemd land en is het
hele vakantiegenoegen vergald."
De heer Engelen adviseert: „In het al
gemeen moet de toerist er voor zorgen,
dat de auto er zo weinig mogelijk als die
van een vakantieganger uitziet. Haal in
ieder geval alle bagage van de imperiaal
af en laat niets van waarde op de banken
achter."
