Communiqué van de Sovjet-Unie en Egypte:
ISRAELS TERUGTREKKING UIT
ARABISCHE GEBIEDEN GEËIST
„Rapport over
martelingen
uitgebracht"
V eiligheidsraad-resolutie
„moet worden uitgevoerd"
Londen en Parijs denken
aan gemeenschappelijke
kernmacht
Twee Spaanse
ex-ministers
beschuldigd
Botsing van waterskiërs
Concurrentiestrijd met FS
Parijs wil Grieken
wapens leveren
KvanVEBJEN
Rogers is somber over Vietnam-oorlog
Adviseur van
Nixon neemt
ontslag
Jordanië zal
DDR erkennen
Vliegtuigtekening
uit het jaar
1325 ontdekt
DDR laat piloot
uit Brunswijk vrij
Aramburu's lijk
gevonden
Indonesië stuurt
gevangengenomen
communisten naar
eiland Buru
Senegal versterkt
grenstroepen
ZATERDAG 18 JULI 1970
3
Amerikaanse vrouwelijke
arts in Zuid-Vietnam
Steun
Dank
EEG
Ontwapening
M atesa-schandaal
Grootscheepse jacht
op ontvoerders
I
1
H
EERSTE IJMUIDER
MARKIEZEN FABRIEK
«TWT *T WMU,0W S822
(Van onze redacteur in Washington rar. H. Leffelaar)
WASHINGTON De politieke analisten van het Amerikaanse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken weten niet wat ze moeten denken van
de berichten uit India over het vredesinitiatief van de Sovjet-Unie. Het
zou een Genève-achtige conferentie beogen van alle partijen in de Viet
nam-oorlog. Men vindt het verdacht dat de Amerikaanse regering nog
steeds niet officieel op de hoogte is gesteld van de inhoud van het Rus
sische voorstel. Er is twijfel gerezen of er werkelijk wel sprake is van
een voorstel, of alleen maar van een gebaar. Zeker is dat Washington
uitermate geïnteresseerd is in de geruchten en eigenlijk zijn oren niet
kan geloven.
Gunstige positie
r
Conferentietafel
China
Onverzadigbaar
Volgens Egyptisch blad:
WASHINGTON (Reuter) Een Ame
rikaanse vrouwelijke arts, dr. Marjorie
Nelson, heeft voor een Congres commis
sie in Washington verklaard geregeld
Zuidvietnamese gevangenen te hebben
behandeld die waren gemarteld.
Zij zei daarvan bij Amerikaanse en
Zuidvietnamese functionarissen verslag
van te hebben uitgebracht, maar er was
blijkbaar niets ondernomen om iets aan
de mishandelingen te veranderen.
Dr. Nelson heeft twee jaar, tot oktober
1969, in de Quang Nagi-gevangenis in
Zuid-Vietnam gewerkt. Ongeveer tachtig
percent van de 800 tot 1300 gevangenen,
zaten daar om politieke redenen.
De subcommissie van het Amerikaan
se Congres ondervraagt verscheidene
mensen over de omstandigheden op het
gevangeniseiland Con Son, waar gevange
nen in tijgerkooien worden opgesloten.
LONDEN (AFP). De Britse geleerde
Charles Gibbs-Smith heeft in de konin
klijke bibliotheek van Kopenhagen een
Vlaams manuscript uit 1325 ontdekt met
tekeningen van speelgoed, dat op een he
likopter lijkt.
Het manuscript is anderhalve eeuw
ouder dan de luchtschip-tekeningen van
Leonardo da Vinci, die algemeen als de
geestelijke vader van het vliegtuig wordt
beschouwd. Volgens Gibbs-Smith zijn de
nieuw ontdekte tekeningen gemaakt door
een middeleeuwse monnik, die zich heeft
laten inspireren door de bewegingen van
molenwieken. Hij schrijft dit in een boek
over de geschiedenis van de luchtvaart.
CAIRO (Reuter) „Een rechtvaardige en duurzame vrede in het
Midden-Oosten kan niet worden verwezenlijkt zonder dringende maat
regelen voor het tot staan brengen van de Israëlische agressie en terug
trekking van de Israëliërs uit alle bezette Arabische gebieden". Aldus een
gezamenlijk Russisch-Egyptisch communiqué dat gisteren na het bezoek
van president Nasser aan Moskou is uitgegeven.
sfeer van hartelijkheid, vriendschap en
wederzijds begrip". De Sovjet-Unie ver
welkomt en steunt de stappen die Egypte
en andere Arabische landen hebben on
dernomen om de gemeenschappelijke
Arabische actie te consolideren.
Het communiqué is uitgegeven na te
rugkeer van president Nasser en zijn de
legatie in Egypte na zijn bezoek aan
Moskou, dat 19 dagen heeft geduurd.
Het zegt dat de resolutie van de Vei
ligheidsraad inzake het Midden-Oosten
van november 1967 en de VN-resoluties
inzake de kwestie van de Palestijnse
vluchtelingen ten volle moeten worden
uitgevoerd. Beide landen zijn solidair met
het Palestijnse volk en verzoeken alle
vredelievende volken mee te helpen bij
het tot stand brengen van een rechtvaar
dige en duurzame vrede, door Israel te
dwingen zijn politiek die op geweld ge
baseerd is, te laten varen, aldus het
communiqué.
De Sovjet-Unie en Egypte zijn bij diep
gaande besprekingen tot een eensluidend
standpunt gekomen. Zij wijzen op het
voortduren van de ernst van de toestand
in het Midden-Oosten, „die ontstaan is
door Israëlische agressie in de Verenigde
Arabische Republiek en andere Arabische
landen". Israel zou niet in staat zijn een
agressieve politiek te blijven voeren wan
neer het niet voortdurend gesteund zou
worden door „imperialistische kringen, en
in het bijzonder de Verenigde Staten".
De Sovjet-Unie en Egypte hebben be
studeerd „hoe een vreedzame regeling
kan worden bereikt en hebben verklaard
vastbesloten hun inspanning hiervoor te
zullen blijven voortzetten."
President Nasser heeft de Russische lei
ders bedankt voor het voortzetten van
hun politiek. De Sovjet-Unie heeft van
haar kant verklaard „ten volle bereid te
zijn de rechtvaardige strijd van de Ara
bische volken voor hun onafhankelijk
heid, soevereiniteit en vrijheid te steu
nen en alle noodzakelijke hulp voor deze
strijd te zullen verlenen".
De besprekingen zijn gehouden in „een
(Van onze redacteur in Parijs)
PARIJS. In Parijs wordt de laatste
dagen veel nadruk gelegd op het feit dat
de nieuwe Britse minister van Buiten
landse Zaken, sir Alec Douglas Home, de
Franse hoofdstad heeft uitgekozen om
zijn eerste stappen op het diplomatieke
wereldtoneel te zetten.
Weliswaar had de nieuwe leider van
de Britse diplomatie enige dagen eerder
zijn Amerikaanse ambtgenoot Rogers al
ontmoet, maar die ontmoeting had in
Londen plaats en dat zijn nuances die
nog altijd zwaar wegen in de weegschaal
der diplomatieke zeden en gebruiken. In
elk geval had sir Alec Parijs vóór Bonn
op zijn reisprogramma genoteerd.
De achtergrond van die hiërarchie is
niet zo lastig te verklaren. In zekere zin
zitten Frankrijk en Groot-Brittannië nu
in hetzelfde schuitje wat betreft de be
zorgdheid voor de econimische en zelfs
politieke macht van Wiest-Duitsland die
zienderogen groeit. En vooral met het oog
op de Britse betalingsbalans die in juni
weer tot ruim 400 miljoen gulden is ge
stegen en anderzijds, de massale stakin
gen der havenarbeiders in Londen, is het
niet onbegrijpelijk dat de Britse staats
man met zijn Franse gastheren premier
Chaban Delmas en de minister van Bui
tenlandse Zaken Maurice Schumann, uit
voerig heeft gesproken over de wense
lijkheid het economische, politieke en
ook militaire evenwicht in West-Europa
te herstellen en te garanderen door de
„entente cordiale" nieuw leven in te
blazen.
Zonder dat de woordvoerders van bei
de legaties gisteren de uitdrukking „offi
cieel vooroverleg" in de mond wilden
nemen, werd in Parijs toch niet ontkend
dat de ministers al een tamelijk gede
tailleerde verkenningstocht hebben on
dernomen door de agenda van de confe
rentie over de Britse toetreding tot de
Euromarkt.
De Franse en de Engelse staatslieden
hebben in Parijs ook nog een balletje
opgeworpen over een gemeenschappelijke
aanpak, uitbouw en exploitatie van hun
arsenaal aan kernwapens. De Engelse re
gering schijnt nu te spelen met de ge
dachte aan een nieuwe Europees verde
digingssysteem op nucleaire basis waarin
Frankrijk en Engeland dan als enige be
zitters van de A- en de H-bom de spil
zouden kunnen vormen.
BERLIJN (AFP). De Oostberlijnse
autoriteiten hebben de Westduitse piloot
dr. Hubert Strauchmann uit Brunswijk,
die op 8 juli noodgedwongen in Oost-
Duitsland moest landen, vrijgelaten.
Enige dagen geleden werden twee sport
vliegers uit Frankfort, die op 21 juni de
koers kwijt raakten en eveneens in Oost-
Duitsland moesten landen, tot gevange
nisstraffen van 22 en 19 maanden ver
oordeeld.
Ook op dit terrein zouden langs die
weg de beide (nominale) leden van de
club der Grote Vier hun suprematie over
West-Duitsland als overwonnen mogend
heid uit de laatste wereldoorlog voorlo
pig nog even kunnen handhaven.
Het probleem is uiteraard te veel om
vattend en te vèrreikend dan dat binnen
enkele uren alle aspecten al uitputtend
konden worden bestudeerd. Maar de
Fransen hebben de Britse minister niet
temin nadrukkelijk van hun levendige
belangstelling voor het denkbeeld van een
militaire samenwerking in deze kostbare
sector verzekerd.
In het communiqué staat verder dat
beide landen een groot aantal vraagstuk
ken betreffende wederzijdse samenwer
king hebben besproken en het verlangen
hebben geuit, dit uit te breiden tot poli
tieke economische en defensiegebieden.
Op het punt van bredere internationale
vraagstukken heeft de Sovjet-Unie Egyp
te op de hoogte gesteld van stappen die
ten doel hebben veiligheid in Europa te
bereiken. Beide landen hebben zich ver
klaard voor doelmatige ontwapenings
maatregelen, met inbegrip van kernbe
wapening, onder doeltreffend internatio
naal toezicht.
Het communiqué werd door het Rus
sische persbureau Tass vrijwel meteen
verspreid zonder het door Cairo aange
geven embargo.
MADRID (AP). Het Spaanse Hoog
gerechtshof heeft twee voormalige minis
ters in staat van beschuldiging gesteld
en verzocht een strafvervolging te mo
gen beginnen tegen een derde persoon
wegens hun rol in het financiële schan
daal rond de textielmachineriefabriek Ma-
tesa.
Het S'paanse persbureau „Cifra", d at
dit bekendmaakte, zei, dat de namen
van de personen geheim worden gehou
den zolang zij geen dagvaarding hebben
ontvangen.
Het is voor het eerst, dat onder het
meer dan dertig jaar bestaande bewind
van generaal Franco personen van zo'n
hoge rang in staat van beschuldiging
worden gesteld.
Het schandaal rond Matesa, welk be
drijf ervan wordt beschuldigd 142 mil
joen dollar aan subsidies voor de export
van textielmachinerieën te hebben mis
bruikt, heeft grote deining veroorzaakt in
de Spaanse regering. Er dreigt een twee
de kabinetswijziging binnen één jaar.
Waarnemers achten het niet uitgeslo
ten, dat door het schandaal de positie
van sommige Opus dei-leden in het ka
binet ernstig is aangetast. In dit verband
wordt de naam genoemd van de minis
ter van Buitenlandse Zaken, Gregorio Lo
pez Bravo, die ten tijde van het Mate-
sa-schandaal minister van Industrie was
BUENOS AIRES (Reuter en AFP).
De Argentijnse autoriteiten hebben een
grootscheepse jacht ontketend op de da
ders die bij de ontvoering en dood van
oud-president Arambunu zijn betrokken.
President Levingston heeft in een ra
diotoespraak gezegd dat de zaak „tot op
de bodem" zal worden uitgezocht. In
Buenos Aires patrouilleert zwaar gewa
pende politie om demonstraties te voor
komen. In de straten zijn biljetten met
de foto's van de ontvoerders opgehangen.
Onmiddellijk na de aankondiging dat
het lijk van Aramburu geïdentificeerd
aan de hand van het gebit was ge
zonden, hield een menigte een betoging
voor de woning van de overleden presi
dent. Het lijk van Aramburu, dat in een
kapel is opgebaard, zal vandaag ter aar
de worden besteld. De regering heeft een
dag van nationale rouw afgekondigd.
Een van de twee mannen die Arambu
ru op 29 mei ontvoerden is enige tijd ge
leden bij een vuurgevecht met de politie
omgekomen. Vijf personen worden nog
gezocht, vier zijn in verband met de
ontvoering gearresteerd.
DJAKARTA. Het vraagstuk van de
Indonesische communistische gevangenen
nen, waarvan het aantal na de vrijla
ting van het vorig jaar nu tussen de
40.000 en 60.000 moet schommelen, kwam
dezer dagen weer in het nieuws na een
bekendmaking dat in september een nieu
we groep van ongeveer 5000 mensen naar
het gevangeneiland Buru zal worden ge
stuurd.
Later in het jaar zullen vanuit gevan
genissen en kampen op Java dan nog an
dere groepen volgen, waaronder ook een
groep vrouwen.
DAKAR (AFP). De regering van de
Afrikaanse staat Senegal heeft besloten
de troepen aan de grens met Portugees
Guinee-Bissau te versterken. De eerste
eenheden zijn ai onderweg naar de grens
provincie Casamance.
Premier Abdou Diouf heeft een verkla
ring uitgegeven waarin staat dat de on
schendbaarheid van het grondgebied van
Senegal „met alle middelen" zal worden
verzekerd. De versterking van de grens
bewaking is noodzakelijk gebleken in ver
band met de Portugese „agressie" tegen
grensdorpen. Al in november en decem
ber „na het Portugese bombardement
van het dorp Samine en de vrijwel dage
lijkse schendingen van het Sengalese
luchtruim door Portugese vliegtuigen",
is de troepensterkte in het grensgebied
opgevoerd.
Een drietal waterskiërs op het Grand
Lake in de Verenigde Staten was
hezig met acrobatische toeren toen
dit spectaculaire ongeluk gebeurde.
De man in het midden raakte zijn
evenwicht kwijt en tuimelde even
later op de waterskiër onder hem.
De botsing kwam zo hard aan dat de
onderste man bewusteloos uit het
water gehaald moest worden.
(Van onze redacteur in Parijs)
PARIJS. Volgens inlichtingen die in
Parijs nog niet officieel bevestigd zijn,
overweegt Frankrijk zijn wapenleveran
ties zowel aan Griekenland als aan Zuid-
Afrika opnieuw aanzienlijk uit te breiden.
De levering aan Zuid-Afrika van Bre-
guet-jagers die ter bestrijding van onder-
ADVERTENTIE
flftl
MARKlEZEN/ZONNESCWERMBt
rotlUlKEM/LUXAPLeX JAL0PZIE6N
innnfinrtfmfmnAAAnnAnnn(ViAn(wvvwwwvwvwwwinftffWW"*"l',,,,,,",*,*,,"*",*""A<ut*ltlt<tJIJ>***JM>AA******ll<l*ltA*ltJtA*IIJt**ltJt*lt*lt***lt*i>*<tltAlt***lt<MlltJlltlllllt<>lt^
Nog deze week keerde William Ro
gers, de minister van Buitenlandse
Zaken, terug van een reis naar Azië,
en Londen met een pessimistisch ver
slag van zijn bevindingen. In tegen
stelling tot de optimistische uitspraken
van Witte Huis-adviseurs, zou Rogers
vooral in gesprekken met zijn Britse
collega, Douglas Home, tot de conclu
sie zijn gekomen dat de oorlog in In-
do-China nog jaren kan duren, en dat
er geen vorderingen aan de conferen
tietafel in Parijs verwacht moeten wor
den na het Cambodjaanse offensief.
Hij zei in Londen dat hij niet ge
looft dat Hanoi voorlopig geïnteres
seerd zal zijn in vredesonderhandelin
gen, voornamelijk omdat Noord-Viet-
nam na het offensief niet vanuit een
zwakke positie zou willen praten.
DAT IS MAAR één van de talrijke
visies die in Washington in de afgelo
pen dagen te horen zijn geweest. Een
andere theorie, die ervan uitgaat dat
de berichten uit India een kern van
waarheid bevatten, is dat Noord-Viet-
nam juist wél nu zou willen onderhan
delen omdat het Cambodjaanse avon
tuur van president Nixon hen daarvoor
in een gunstige positie heeft geplaatst.
Vanuit dat standpunt bekeken zou
Hanoi de nieuw-verworven gebieden in
Cambodja (ruim de helft van het land
in handen van Noord-Vietnam, in te
genstelling tot een-tiende voordat de
actie begon) willen behouden, met als
opzet de verbannen prins Sihanouk
weer terug te brengen naar zijn land.
Wanneer Hanoi daar inderdaad in
zou slagen, kan het uiteraard van nu
af aan rekenen op Sihanouks onvoor
waardelijke steun en medewerking. De
Russen zouden het gevaar van deze
opzet hebben doorzien, want wanneer
prins Sihanouk na zijn gastvrije ver
blijf in Peking, zou terugkeren, zou de
Sovjet-Unie een belangrijke populari-
teitsronde hebben verloren van China
in het politieke gevecht om de gunsten
van Zuidoost-Azië. Bovendien zou Ha
noi zich dan ook meer dan ooit ver
plicht voelen aan China, hoewel het
een strakke band tot nog toe heeft
weten te vermijden.
Om die reden kan het onverwachte
initiatief van de Sovjet-Unie bedoeld
zijn, niet zozeer om de VS te helpen
een einde aan de oorlog te maken,
maar om zichzelf te dekken tegen een
uitbreiding van de Chinese invloeds-
Minister van Buitenlandse Zaken
William Rogers.
sfeer. In dat geval moet het initiatief
meer gezien worden als een gebaar.
DEZE LAATSTE theorie lijkt het
meest waarschijnlijk, omdat Hanoi,
althans uiterlijk, er geen enkel belang
bij heeft om met eventuele concessies
te verliezen wat het na de lange strijd
met Amerika heeft gewonnen, name
lijk de toenemende erkenning door het
Amerikaanse volk, dat de oorlog niet
beslecht kan worden op het slagveld,
maar alleen aan de conferentietafel.
En aangezien Hanoi niet de minste
reden heeft om te veronderstellen dat
er met president Nixon een redelijk
politiek vergelijk getroffen kan wor
den, is het niet realistisch om aan te
nemen dat de Noordvietnamese leiders
nu wel bereid zouden zijn om te gaan
praten.
Ook moet niet uit het oog worden
verloren dat de berichten over het in
India gelanceerde Russische vredes
voorstel kwamen op 't ogenblik dat mi
nister Rogers overleg pleegde met de
Britse regering. Groot-Brittannië en de
Sovjet-Unie waren de voorzitters van
de conferentie van 1954 en 1963 in Ge-
nève over Indo-China en Moskou heeft
met de berichten uit India in ieder ge
val bereikt dat men aan die voorzit
tersfunctie werd herinnerd.
DAN IS ER nog de vraag van de
houding van China, dat zich veel mili
tanter heeft opgesteld in de Vietnam-
oorlog dan de Sovjet-Unie en zich dan
ook onmiddellijk kantte tegen het idee
van een conferentie toen de Russische
ambassadeur bij de Verenigde Naties,
Jakob Malik, in april het idee ervoor
opperde. Malik heeft die suggestie
toen afgezwakt, blijkbaar beducht voor
de terugslag die een verder initiatief
zou kunnen hebben op de relatie met
Hanoi. Washington reageerde meteen
op Maliks hint, en er was in die dagen
zelfs een merkbare roes van opwinding
in officiële Amerikaanse regeringskrin
gen bij het idee dat het tot een con
ferentie zou kunnen komen.
Die roes is er nu niet, na de be
richten uit India, alleen een overwe
gende ongelovigheid. Men vergeet
daarbij ook niet er op te wijzen dat
het voorstel van de Russen op een
tijdstip komt, dat het Midden-Oosten
centraal staat in de verhouding met
Amerika, en dat het ook wel eens be
doeld zou kunnen zijn als een tijdelijke
bliksemafleider van de zich snel toe
spitsende problemen rondom de Rus
sische militaire steun aan Egypte
i ïnnjTfirKifwinnnnnnnnnrnnnnnrnnnnnnrnnn-imrr-
zeeërs worden gebruikt en afkomstig zijn
van een Franse vliegtuigabriek die ook
intensief met Fokker samenwerkt, blijft
voorlopig afhankelijk van de opheffing
van het wapenembargo dat Engeland in
dertijd tegen Zuid-Afrika heeft uitgevaar
digd.
Ten aanzien van het kolonelsregime in
Athene is Frankrijk anderzijds sedert en
kele maanden als wapenexporteur in een
onverbiddelijke concurrentiestrijd met de
Amerikanen gewikkeld. In 1969 hebben
de Amerikanen voor 36 miljoen dollars
oorlogstuig aan Griekenland geleverd.
Frankrijk hoopt door bijzonder aanlok
kelijke financiële condities de VS een
belangrijke bestelling militaire toestellen
door de neus te kunnen boren. Tenslotte
is die vlieger niet opgegaan, maar nu
hebben de kolonels opnieuw onderhande
lingen met de Franse Dassault-fabrieken
geopend voor de leverantie van 20 a 30
Mirages.
Al eerder heeft Frankrijk de junta mi
litaire helikopters en snelle kanonneer
boten verkocht. Het schijnt dat president
Nixon op het ogenblik onder zware druk
van het Amerikaanse ministerie van De
fensie staat om de bijna onverzadigbare
honger naar oorlogsmaterieel van de
Griekse kolonels met royale hand te be
vredigen.
Gezien de nauwe politieke en militaire
banden die tussen Washington en Athene
bestaan, is het aannemelijk dat de Griek
se kolonels, in het raam van de NAVO,
de Amerikanen boven de Fransen als le
veranciers van oorlogsmaterieel blijven
prefereren.
Niettemin hoopt het Franse staats
hoofd Georges Pompidou nu de Ameri
kanen opnieuw de voet dwars te kunnen
zetten. Hij moet Griekenland middels uit-
oznderlijk voordelige voorwaarden hebben
voorgesteld als het oorlogsmaterieel te le
veren, waarover op dit moment met
Washington nog steeds onderhandeld
wordt.
WASHINGTON (AFP). Robert Mayo,
adviseur van president Nixon en directeur
van de begroting, heeft zijn ontslag inge
diend. Dit is gisteren meegedeeld door de
woordvoerder van het Witte Huis.
Mayo is met ingang van 28 juli benoemd
tot president van de federale reservebank
van Chicago.
Het ontslag van Mayo komt nadat Ge
orge Schultz, oud-minister van Arbeid,
was benoemd tot hoofd van het plan- en
begrotingsbureau voor de begroting. Door
de oprichting van dit nieuwe bureau was
Mayo van zijn belangrijkste verantwoor
delijkheden ontheven.
CAIRO (Reuter). Jordanië en de
DDR zullen diplomatieke betrekkingen
aangaan. Dit meldt het Egyptische dag
blad „Al Gomhouria" vandaag
Hiermee zal Jordanië het zesck Arabi-
sche land ziin dat Oost-Pubs!-rkent.
Eerder is dit al gedaan dr>0' Algerije,
Irak. Soedan, Zuid Jemen en de Verenig
de Arabische Republiek (Egypte).
