Boeiend partijtje schaak
Over weglaten Israëlisch voorbehoud
in rapport van Thant aan V-raad
JERUZALEM EIST WEER
OPHELDERING VAN V.S.
Italië heeft behoefte aan
stabiliteit en rust
SALT-overleg
loopt deze
week af
Indische boeren
bezetten land
Duitse
gifgas
marine haalt
uit Noordzee
Duitse oppositie heeft
nog bezwaren tegen
verdrag met Russen
Redding met
helikopter
Linda Kasabian
zal niet worden
vervolgd
COLOMBO PRESENTEERT
NIEUWE ITALIAANSE REGERING
Reisbeperkingen
in Polen en
Sovjet-Unie
Treinongeluk bij
Bolzano: 1 dode
MOSTERDGASBOMMEN VORMEN
BEDREIGING VOOR VISSERS
mm
DINSDAG II AUGUSTUS 1970
3
(Van onze redacteur in Rome)
ROME „Het land heeft behoefte aan een stabiele regering om de hui
dige moeilijke conjunctuur het hoofd te kunnen bieden". Dit is eigenlijk
de leidraad van de redevoering waarmee de Italiaanse eerste minister
Colombo gisteren zijn regering aan het parlement heeft voorgesteld. „En
die stabiliteit", zo zei hij, „moet dan niet worden gezien als een punt van
uitgang, maar eerder als een na te streven doel, als de noodzakelijke voor
waarde voor een regering om te kunnen functioneren. De neiging die er
bestaat tussen de partijen van de coalitie om uiteen te drijven moet ver
keren in het tegendeel".
Benzineprijs
Meerderheid verzekerd
Al 7.000 arresaties
bij actie „Landroof"
Cholera-epidemie grijpt
verder om zich heen
I
-
20.000 ton
Kamerjassen
Badjassen
Pyama's
Nog zelden is in de na-oorlogse wereld
politieke situatie zo duidelijk een partijtje
schaak met levende stukken gespeeld als
thans in het Midden-Oosten het geval is.
De Verenigde Staten en de Sovjet-Unie
hebben op het reusachtige schaakbord
hun stukken in een zodanige stelling ge
manoeuvreerd, dat een vreedzame remise
tot de mogelijkheden is gaan behoren.
Maar de lopers, pionnen, paarden en to
rens staan in een uiterst kwetsbare posi
tie, om van de koninginnen en koningen
nog maar niet te spreken. Iedere zet kan
de situatie drastisch wijzigen en voor bei
de partijen fatale gevolgen hebben.
Voorlopig wordt er nog niet geschoven,
maar wel hevig nagedacht. In afwijking
van het gewone schaakspel is het niet ze
ker, wie aan zet is of wie de eerste wijzi
ging in de opstelling zal plegen. Het is
zelfs zo, dat de ene partij, de Sovjet-Unie,
alle geldende schaakregels wenst te nege
ren door te eisen dat de tegenpartij haar
stukken terug zal zetten in de uitgangs
positie van voor 1967 met andere woor
den, de Israëlische bezettingstroepen zou
den moeten worden teruggetrokken bin
nen de grenzen die voor het uitbreken
van de juni-oorlog van 1967 golden; maar
het is eenvoudig ondenkbaar dat Israel
en met Israel de Verenigde Staten
deze voorwaarde zal accepteren. Iedere
schaker weet, dat de beginopstelling van
de stukken de meest kwetsbare van het
hele schaakspel is en dat een goede ver
dediging slechts denkbaar kan zijn als de
gelederen door tactische openingen zijn
verbroken en de slagstukken een ver
spreide positie hebben ingenomen.
Natuurlijk gaat de vergelijking met het
echte schaakspel slechts zeer gebrekkig
op, maar in één opzicht klopt zij treffend:
de grootmeesters hebben het spel aan
vaard en de eertijds met elkander bakke
leiende partijen zijn de schaakstukken
zonder eigen initiatief geworden. Zoals
de situatie na de aanvaarding van het
Amerikaanse vredesplan voor het Mid
den-Oosten nu geworden is, heeft zowel
Israel als Egypte al een bijzonder zware
concessie gedaan: zij hebben beide hun
lot in handen van de grote mogendheden
gelegd.
Israel heeft zich daartegen tot het uiter
ste verzet. Het heeft jarenlang gepro
beerd, het heft in eigen hand te houden
en de Arabische landen ertoe te bren
gen, op eigen initiatief naar de conferen
tietafel te komen. Het meende recht te
hebben op een zelfstandig beleid, omdat
het zijn eigen oorlog zonder enige hulp
van buiten gewonnen had.
Toen het onmogelijk bleek met de Ara
bische landen tot een gesprek te komen
en dat is zonder meer te wijten aan
Moskou heeft Israel van twee kwade
het minste gekozen, door zich aan de
zorgen van Amerika toe te vertrouwen.
Het had zich ook kunnen refereren aan
de uitspraken van de V.N. maar dan zou
het bij de duivel te biecht zijn geweest.
Want wat voor goeds men ook van de
V.N. kan zeggen, het is een onomstotelijk
feit dat deze volkenorganisatie in
de kwestie van het Midden-Oosten niet
objectief is. De vijanden van Israel over
heersten in de V.N., zo al niet kwantita
tief dan toch zeker door hun invloed en
hun belangen.
Nu Washington voor Israel schaakt, kan
men verwachten dat in grote lijnen het
politieke beleid ook in Washington wordt
vastgesteld. Maar de schaakstukken zijn
niet geheel en al willoos. Israel is niet
van plan zich omwille van een gemakke
lijke overeenkomst tussen de grootmees
ters in een hachelijke positie te laten
terugschuiven. En aan de andere kant
heeft de Sovjet-Unie grote moeite met
een aantal koppige pionnen, die van hun
aangewezen plaatsen weglopen en op
eigen houtje de boel in de war willen stu
ren: de Palestijnse verzetsorganisaties.
De toestand is momenteel bevroren,
maar er zal spoedig met de stukken moe
ten worden geschoven. Voor Israel kan
een remise slechts zin hebben als het spel
eindigt in een voor de positie van dit land
acceptabele bestaanszekerheid. Dat men
ook in Israel de oorlog moe is bleek dui
delijk uit de reactie van de bevolking bij
het nieuws van de aanvaarding van het
Amerikaanse plan. Maar dat men in Is
rael het nationale bestaan moe is, mag
daaruit niet worden geconcludeerd. Inte
gendeel, de thans ingaande periode van
onderhandelingen geeft de Israëliërs on
getwijfeld nieuwe impulsen tot verdere
opbouw en uitbouw van hun nationale
tehuis en nieuwe moed tot verdediging
daarvan.
Aan de andere kant van het schaak
bord rijst het gevaar dat de macht van
Nasser, voortdurend opgevijzeld door fa
natieke beloften tot bloedwraak, snel zal
tanen. Regeren in een tijd van vrede en
constructieve omstandigheden is altijd
moeilijker dan in een tijd van oorlog en
zogenaamd heldendom.
Het boeiende schaakspel op het bord
van het Midden-Oosten heeft recht op
intense belangstelling van de gehele we
reld, niet alleen omdat het de mogelijk
heid belooft tot beëindiging van Israels
lijden, maar ook omdat de twee voor
naamste stukken aan weerszijden op het
bord, de koningin en de koning, kunnen
worden gezien als symbolen van de
atoombom en de derde wereldoorlog.
JERUZALEM/AMMAN (Reuter) Israel gaat Amerika opnieuw om
opheldering en garanties vragen, zo hebben doorgaans goed ingelichte
zegslieden in Jeruzalem gisteren verklaard. Dit zal gebeuren naar aan
leiding van het feit dat secretaris-generaal Oe Thant van de V.N. in zijn
rapport aan de Veiligheidsraad over de aanvaarding van het Amerikaanse
vredesplan voor het Midden-Oosten geen gewag heeft gemaakt van de
Israëlische reserves. Die betreffen de voorwaarde dat er „veilige en over
eengekomen grenzen" moeten komen, voordat er sprake kan zijn van een
ontruiming van bezet gebied.
Volgens bepaalde functionarissen in
Jeruzalem zou Washington Oe Thant er
toe hebben geïnspireerd deze reserves
weg te laten uit zijn rapport. Van gezag
hebbende zijde werd er echter op gewe
zen dat Oe Thant ook bepaalde reserves
die de Arabische landen aan hun aan
vaarding van het plan-Rogers hebben
verbonden, niet in zijn verslag heeft ge
noemd. Het zou de taak van VN-bemid-
delaar Jarring zijn bij het overleg met
de betrokken partijen deze reserves van
weerskanten tot hun recht te laten ko
men.
De 54-jarige vrachtautochauffeur
Paul Ballantine werd gisteren in de
buurt van de Amerikaanse stad Tuc
son door een helikopter van de
luchtmacht gered nadat hij met zijn
wagen in het water terecht was ge
komen.
De Israëlische ambassadeur in Wash
ington, generaal Juzjak Rabin, is inmid
dels na twee dagen overleg in Jeruzalem
naar zijn standplaats teruggekeerd. De
kwestie van de onvolledigheid van Thants
raport zou een belangrijk punt zijn ge
weest bij zijn besprekingen met de Israë
lische regering. Hij zou opdracht hebben
gekregen de Amerikanen nog eens met
nadruk te wijzen op het Israëlische stand
punt ten aanzien van een eventuele ont
ruiming van de bezette gebieden.
In Washington tilt men in gezagheb
bende kringen overigens niet zo zwaar
aan deze kwestie. Ambassadeur Rabin
zou dan ook naar vermogen worden ge
rustgesteld. Men wijst er in de Ameri
kaanse hoofdstad echter op, dat de uit
voering van het plan-Rogers meer een
zaak is van de VN. Intussen moet nog
worden overeengekomen, waar en hoe de
onderhandelingen zullen worden gevoerd.
Israel geeft de voorkeur aan overleg op
ministersniveau in Nicosia, waar Jarring
zijn hoofdkwartier had, terwijl de Ara-
LOS ANGELES (AFP). Linda Kasa
bian, de kroongetuige in het proces tegen
Charles Manson en zijn medeverdachte
is maandag officieel buiten vervolging ge
steld.
De openbare aanklager had haar dit in
het vooruitzicht gesteld, als zij zou be
sluiten tegen Manson en de drie vrouwe
lijke verdachten te getuigen.
Aanvankelijk had zij zich ook moeten
verantwoorden voor haar aandeel in de
dood van de filmster Sharon Tate en zes
anderen.
De economische aspecten hebben zoals
te verwachten van een man als Colombo
in de eerste plaats de aandacht van de
nieuwe regering. Met grote stelligheid
WENEN (DPA/RTR). De Sovjet-
Unie en de VS zullen waarschijnlijk vrij
dag hun besprekingen in Wenen over de
beperking van de strategische bewape
ning beëindigen, zo is gisteren in goed
ingelichte Weense kringen vernomen.
Russische en Amerikaanse functionaris
sen zullen vandaag in Wenen bijeenko
men om hun overleg af te ronden.
Als zij vandaag besluiten het overleg
in Wenen te beëindigen, dan zal vermoe
delijk vrijdag de publikatie van een com
muniqué volgen met een uiteenzetting van
de geboekte vorderingen en een overeen
komst in grote lijnen over de intercon
tinentale raketten. Dezelfde dag zal een
plechtige slotbijeenkomst worden gehou
den, waarop de Oostenrijkse minister van
Buitenlandse Zaken, Kirchschlager, aan
wezig zal zijn.
Het overleg in Wenen is op 16 april
begonnen. Het zal in de herfst in Hel
sinki worden voortgezet,
heeft de minister-president verzekerd dat
het een grove fout zou zjjn de lire te de
valueren en dat daartoe ook geen aan
leiding bestaat. Maar er zullen maatrege
len moeten worden genomen en offers
verlangd van de bevolking. De regering
zal haar toevlucht nemen tot fiscale maat
regelen, maar zodanig dat niet de minder
welgestelden worden getroffen.
De minister heeft het niet gezegd, maar
het is al bekend dat in de eerste plaats
de prijs van de benzine zal worden ver
hoogd, misschien met 10 misschien met
15 of 20 lire per liter. Indien dat laatste
zou gebeuren, zou de prijs hoger worden
dan hij ooit is geweest. Op het ogenblik
kost een liter normale benzine in Italië
130 lire en super 140, meer dan 70 percent
van die kostprijs komt terecht in de staats
kas. Een verhoging met 10 lire zou de
staat ongeveer 120 miljard lire per jaar
opbrengen.
Na de omzetbelasting is de belasting op
benzine de grootste bron van inkomsten
van de Italiaanse staat. Intussen hebben
de benzineverkopers reeds gedreigd met
een staking in de drukke vakantieweek
die op 15 augustus begint, als de regering
niet een deel van de verhoogde benzine
prijs ook aan deze benzineverkopers ten
goede zou doen komen.
De discussie in het parlement over de
regeringsverklaring zal zeer kort duren.
Waarschijnlijk zal reeds vanavond worden
gestemd. De meerderheid is verzekerd.
Morgen en donderdag zal de Senaat de
verklaring van minister Colombo bespre
ken en daarna begint voor de Italiaanse
parlementariërs de zomervakantie. Deze
zal voor de minister bijzonder kort van
duur zijn, daar reeds op 18 of 19 augustus
de ministerraad opnieuw zal bijeenko
men om de eerste maatregelen te bera
men voor verbetering van de economische
toestand.
De eerste christen-democratische spre
ker in de discussie van gistermiddag heeft
verklaard dat het hem niet mogelijk zal
zijn voor deze regering te stemmen aange
zien er in de regeringsverklaring geen
woord wordt gezegd over het feit dat echt
scheiding in strijd is met de christelijke
moraal.
Inderdaad heeft Colombo in het geheel
niet over de echtscheidingswet gesproken,
wat dus betekent dat de indertijd aan
gegane overeenkomst dat het de verschil
lende partijen der coalitie vrijstaat op dit
wordt bevestigd.
punt naar eigen goeddunken te handelen,
NIEUW DELHI (Rtr) Duizenden In
diase boeren, geleid door linkse politici,
hebben landerijen van rijke landheren
bezet uit protest tegen de naar hun me
ning te langzame invoering van landher
vormingen.
De bezetting had plaats in het kader
van een beweging tot „landroof" die is
georganiseerd door de Moskou-gezinde
communistische partij van het land en de
twee socialistische partijen.
Bij een van de bezettingsacties ontstond
een gevecht met de politie die de demon
stranten poogde tegen te houden met
traangas. De arrestaties die in het gehele
land zijn verricht om de acties te ontze
nuwen, zijn inmiddels opgelopen tot 7.000.
bieren meer voelen voor besprekingen
door de betrokken ambassadeurs in het
VN-hoofdkwartier in New York.
De guerrilla-groeperingen Actie-Orga
nisatie voor de Bevrijding van Palestina"
en „Arabisch Palestijnse Organisatie"
hebben hun steun aan president Nasser
ten aanzien van zijn standpunt inzake de
kwestie het Midden-Oosten ingetrokken.
Woordvoerders van de beide organisaties
hebben echter gezegd dat ze de Egypti
sche president blijven beschouwen als
een nationale held.
De „Actie-Organisatie voor de Bevrij
ding van Palestina" en de „Arabische
Palestijnse Organisatie" steunden aan
vankelijk Egypte en zeiden dat de ak
koordverklaring van Nasser met het
Amerikaanse vredesvoorstel onderdeel
vormde van een „gerechtvaardigde tac
tiek". Vesrchillende keren ontstonden
daarover gevechten met het „Volksfront
voor de bevrijding van Palestina" dat het
plan-Rogers fel bestreed. Nu zei de woord
voerder van de „actie-organisatie": „Wij
interpreteerden het standpunt van Nas
ser als een tactische manoeuvre maar na
het ingaan van het bestand tussen Egypte
en Israel menen wij te moeten stellen
dat onze interpretatie fout was."
MOSKOU (AFP) In verband met de
in de Sovjet-Unie heersende cholera-epi
demie mogen Russen noch buitenlanders
de steden Kiev, Sebastopol, Simferopol,
Sotsji, Odessa en Astrakan meer binnen
komen ,zo is gisteren in Moskou ver
nomen.
Het verbod is afgekondigd door het
Russische ministerie van gezondheid. De
sluiting van Kiev, de hoofdstad van de
Oekraine die bijna een miljoen inwoners
heeft, heeft de spanning bij de Moskovie-
ten doen toenemen. In de loop van het
weekeinde kregen de inwoners van Moskou
al te horen dat zij niet meer in de zwem
baden van de hoofdstad mochten zwem
men. De Russische pers die melding
maakte van de in Astrakan genomen
overheidsmaatregelen, laat in dit verband
niet veel weten over de andere steden.
Ondanks de drastische mataregelen van
de autoriteiten, schijnt de cholera-epide
mie zich nog steeds uit te breiden. Offi
ciële cijfers over het aantal slachtoffers
zijn niet gepubliceerd. Uit de getroffen
streken zijn echter berichten binnenge
komen, waarin wordt gesproken van ruim
500 gevallen van cholera.
In Polen, waar gisteravond een verbod
op het reizen naar verscheidene streken in
Zuid-Rusland werd afgekondigd, is voorts
bepaald dat Polen, die naar Egypte, Tur
kije, Irak of Perzië reizen, ingeënt moe
ten zijn tegen cholera, omdat ook in die
landen deze ziekte is uitgebroken. De rei
zigers die uit deze landen komen, moeten
ook inentingsbewijzen kunnen overleggen.
Anders worden zij direct ingeënt.
BOLZANO, (AFP). Tussen Chiusa en
Pontegardena op 20 km. van Bolzano zijn
maandag twee wagons van de sneltrein
München-Verona uit de rails gelopen. Er
is een dode gevallen. Vijftig mensen zijn
gewond geraakt van wie vier ernstig.
De trein liep op een stuk rots, dat door
de zware regenval in een berghelling was
losgeraakt en op de rails terecht was ge
komen.
X - -
y?:—-
(Van onze redacteur in Stockholm)
STOCKHOLM. Terwijl in de
Verenigde Staten een transport met gif
gasgranaten onderweg is, onderhandelen
Denemarken en Duitsland over de vraag
hoe men de gifgasbommen die doorroes
ten op de bodem van de Oostzee, het
beste onschadelijk kan maken.
In de Oostzee, vooral in de buurt van
het Deense eiland Bornholm, werden kort
na de tweede wereldoorlog duizenden ton
nen gifgas in zee gestort, die tot een
dagelijkse ergernis van de vissers zijn
geworden. Kortgeleden werd de gehele
bemanning van een Duitse kotter het
slachtoffer van de lekkende mosterdgas
bommen, die men in de netten kreeg,
waardoor zware verbrandingen ontston
den aan handen, gezicht en ademhalings
organen.
In verschillende ziekenhuizen in Dene
marken, Duitsland en Zweden worden
momenteel vissers verpleegd die in dit
gebied hun netten en visvangst over boord
BONN/MOSKOU (DPA) De West-
duitse christen-democraten in oppositie
(CDU/CSU) hebben maandag, twee dagen
voordat Willy Brandt en zijn minister
van Buitenlandse Zaken Walter Scheel
voor ondertekening naar Moskou gaan,
nog steeds overwegende bezwaren tegen
het niet-aanvalsverdrag tussen West-
Duitsland en de Sovjet-Unie.
Volgens fractievoorzitter Rainer Barzel
heeft het verdrag zoals het al is gepara
feerd echter wel enige problemen van de
CDU/CSU opgelost. In een brief, opgesteld
na een twee uur durend beraad van het
fractiebestuur, laat de oppositie de rege
ring in Bonr. duidelijk weten dat het haar
onmogelijk is ook na parafering of onder
tekening van het verdrag een definitief
oordeel te vellen. Zij verzoekt de regering
daarbij alle in het kader van de „Ost-
politik" gemaakte afspraken en gesloten
verdragen als een geheel aan het parle
ment voor te leggen. De oppositie zegt in
de brief wel dat ze haar oordeel voor
namelijk zal laten afhangen van de vraag
of de kwestie van de hereniging van Duits
land open blijft en of het verdrag tot betere
betrekkingen en tot een vermindering van
de spanning in Europa leidt.
Overigens doet de CDU/CSU in de brief
opnieuw het aanbod in het kader van de
„Oostpolitik" met de sociaal-liberale re
geringscoalitie samen te werken.
Een lichtpunt voor de coalitie in Bonn
is ook dat de protestgroep van de FDP,
de zogeheten „Nationale Liberale Actie"
het resultaat dat tot nu toe bij de onder
handelingen in Moskou is bereikt als posi
tief beschouwt. Een van de leiders van de
groep, de vice-FDP-voorzitter in Neder-
Saksen Willi Homeier, zei dat gebleken is
dat Scheel in Moskou in ieder geval heeft
„gestreden".
moesten werpen, nadat die door de vloei
baar geworden inhoud van de mosterd
gasbommen totaal waren bedorven.
De mosterdgasbommen werden in de
jaren 1947 en '48 door de Russen en
Amerikanen in de Oostzee gedumpt ten
oosten van Bornholm en volgens de
Zweedse berekeningen wordt het gebied
momenteel verontreinigd door rond 20.000
ton gifgasbommen.
Het Deense ministerie van Buitenland
se Zaken is nu met het Duitse ministerie
van Defensie tot overeenstemming geko
men en duikers van de Duitse marine
zullen hulp gaan verlenen met het opspo
ren van deze overblijfsels uit de tweede
wereldoorlog.
Een Westduits opsporingsschip zal bo
vendien het westelijk gedeelte van de
Oostzee onderzoeken, waar, naar men
vermoedt, eveneens gif gasbommen zijn
gedumpt.
Deze mosterdgasbommen zijn indertijd
verpakt in kisten, die onder inwerking
van het zeewater kapot zijn gegaan, ter
wijl de stalen bommen zijn gaan lekken.
Aan de Oostzeekust en in de omringen
de landen spoelen dikwijls bommen aan,
die nadat een gedeelte van de giftige in
houd eruit is gelekt, zijn gaan drijven.
Ook heeft men kisten met cyaankali
capsules gevonden, die, naar men aan
neemt, werden gebruikt in de gaska
mers en na het einde van de oorlog als
minder gewenste bewijsmiddelen moes
ten verdwijnen.
Mostergas is direct dodelijk in een con
centratie van vier tot vijf duizend milli
gram en veroorzaakt in verdunde hoeveel
heden zware brandwonden.
Indien een Westduits destructiebedrijf
dit oorlogstuig niet onschadelijk kan ma
ken, zal alles wat men opvist in roest
vrij stalen vaten worden verpakt en ook
in de Atlantische Oceaan worden gestort.
ADVERTENTIE
Zie onze speciale etalage
Gen. Cronjéstraat 38—44 Tel. 254679
HAARLEM
