OP ZOEK NAAR TEMPEL
VAN ROMEINSE GODIN
Folkloristisch
Danstheater
blijft bestaan
Ié
m
M
m
Spel zonder grenzen brengt
Groningen in een feestroes
caballero. de sigaret
i
E
Vondst van het jaar bij Colijnsplaat
Kamervragen
over Artibus
Heinrich Strobel
overleden
Overspel-film van
Oswald Kolle mag
worden vertoond
Annemarie Oster
in eigen show
TV vanavond
Radio donderdag
TV vanavond
TV donderdag
WOENSDAG 19 AUGUSTUS 1970
13
(Van onze correspondent)
COLIJNSPLAAT De Romeinse
godin Nehalennia gaf eind vorige
week taal noch teken. Alle pogingen
van een groep wetenschapslieden om
1700 jaar na haar glorietijd nog met
de godin in contact te komen via aan
haar gewijde altaren, faalden. De
groep archeologen was met de kotter
„Johanna Cornelia" van Thoolse vis
ser K„ J. Bout de Ooster Schelde op
gevaren om voor Colijnsplaat te zoe
ken naar sporen van Nehalennia, die
blijkens inscripties in ronde altaren
uiterst goedgunstig voor een aantal
kooplieden moet zijn geweest. Vele
malen kwamen met keien gevulde
netten boven, maar behalve wat Ro
meinse dakpannen en een handvol
potscherven werd er weinig gevon
den van het Romeinse heiligdom, dat
eens bij Colijnsplaat moet hebben ge
staan.
De dankbaren
DANK ZIJ SUBSIDIE
-
lipi n
-
f
Vrijdag weer
DIEF SPOORLOOS
Gestolen Madonna
was in ons land
I
GESLAAGDE GENERALE REPETITIE
„Hup Aalten'
anders dan andere.
Want dat Is volgens de deskundigen ze
ker. Schipper Bout vond in april van dit
jaar een altaar, dat was gewijd aan Ne
halennia en een week later leverde een
speurtocht over de Ooster Schelde de
wetenschapsmensen soortgelijke vondsten
op. Men leefde tot dusver in de veronder
stelling dat voor de Romeinse moedergo
din slechts heiligdommen waren gebouwd
in Domburg en in Keulen. Sinds de vond
sten voor Colijnsplaat weet men beter.
Kennelijk heeft ook daar een tempel ge
staan, waar rond het jaar 200 mensen hun
offers brachten voor de, zoals dat heet,
„lokale godin."
Dat is een opmerkelijk feit, verzekerde
dr. P. Stuart, conservator van de Ro
meinse afdeling van het Oudheidkundig
Museum in Leiden. „De vondst van het
jaar" zegt hij. Zijn assistent, de heer L.
P. Louwen Kooijmans, zegt ervan: „De
priesters hebben misschien letterlijk en
figuurlijk van twee walletjes willen eten."
Van de Romeinse tijd dus weinig sporen
uit zee. Maar de geoloog en mineraloog
G. Kortebout van der Sluijs uit Leiden
was verrukt van de resultaten, die een
tocht met de „Johanna Cornelia" ten ge
rieve van de wetenschapsmensen maakte.
Gnuivend grabbelde hij botjes en botten
van mammoeten uit een lading grove
steen, die regelmatig op het dek van de
kotter geworpen werd. „Juweeltjes" zo
sprak hij liefkozend als er weer een been
tje van omstreeks 30.000 jaar geleden te
voorschijn kwam. Losjesweg besliste de
geoloog na de eerste haal, dat hij de elle-
pijp van een neushoorn in handen had.
Dat eerste stuk werd gevolgd door vele
andere beenderen, die erop duidden, dat
op de plaats waar nu de Ooster Schelde
stroomt ooit rendieren, neushoorns, mam
moeten en hyena's hebben rondgesjouwd.
Terug naar de godin. De archeoloog
prof. J. E. Boogaers uit Nijmegen één
van de opvarenden van de kotter „De
mensen voeren naar Engeland. Ze kwa
men heelhuids terug en dan gaven ze de
godin als dank voor een behouden tocht
een klein altaar. Er zullen beeldhouwers
geweest zijn, die de dingen maakten."
Volgens de Nijmeegse hoogleraar heb
ben sommige handelaars, die naar Enge
land waren geweest, hun altaren in Keu
len neergezet. Weer anderen deden dat in
Domburg en dat is al sinds eeuwen be
kend. Op 6 januari 1647 werd daar de
tempel van Nehalennia ontdekt en op de
14de januari van dat jaar kwam er een
vlugschrift uit bij Jan van Hilten in Am
sterdam, die melding maakte van de
Walcherse vondst. Er was een tempel met
een groot altaar, voor het brengen van
offers en de dankbaren uit de jaren tus
sen 175 en 225 losten er hun geloften in
door een klein stenen altaar te schenken
als alles redelijk goed was verlopen tij
dens de reis.
Ruim 300 jaar nadat in Domburg het
heiligdom werd ontdekt is dit jaar bij
Colijnsplaat een spoor van de Romeinse
godin gevonden. Schipper Bout van de
„Johanna Cornelia" en zijn bemanning
vonden tijdens de tongvisserij een altaar,
gemaakt in opdracht van de zouthande
laar Marcus Excingius Agricola, die een
goede overtocht naar Engeland had ge
maakt en die blijkens een inscriptie „hier
door zijn gelofte vervulde."
Agricola liet er aan toevoegen, dat hij
AMSTERDAM. Het Internationaal
Folkloristisch Danstheater, dat in juni
van dit jaar zijn laatste voorstellingen
als semi-professioneel gezelschap moest
geven, aangezien het na een tienjarig be
staan onmogelijk bleek op deze basis nog
langer voort te gaan, kan nu toch blijven
voortbestaan.
De minister van CRM deelde het ge
zelschap vorige week schriftelijk mede,
dat ze bereid was het gezelschap, zo het
op professionele basis ging werken, te
steunen met een garantiesubsidie voor
maximaal 120 voorstellingen per jaar, tot
een maximumbedrag van 84.000.
Om het gezelschap gedurende zijn eer
ste beroepsjaar (op basis van een kleine
bezetting van 12 dansers) te laten voort
bestaan, is volgens de begroting een sub-
udietotaal van 150.000 nodig.
Aangezien reeds enkele stedelijke en
provinciale instanties eveneens subsidie
toezeggingen deden en de verwachting be
staat dat andere provincies en steden zich
hierbij aan zullen sluiten, belegt het ge
zelschap audities voor het aantrekken van
beroepsdansers en -danseressen, op 22
augustus a.s. in de dansstudio Grote Wit-
tenburgerstraat 106, Amsterdam.
dat „gaarne en met reden" deed. Hij
liet de tekst in het Latijp beitelen. Prof.
Boogaers: „Je moet voorzichtig zijn met
te zeggen wie een Romein was. De Ro
meinse cultuur was hier helemaal over
genomen. Er was niet zozeer sprake van
dat men zich onderdrukt voelde." Er zijn
er meer van 1800 jaar geleden, van wie
men de gebeitelde dankwoorden van suc
ces in zaken en een goede reis terugge
vonden heeft.
Een tocht over de Ooster Schelde vorige
week leverde de wetenschapsmensen een
volkomen intact gebleven altaar op,
waarop ene Quartus meldt, dat hij het
schonk als dank voor een behouden terug
keer. Bij de vondsten waren ook stukken
tufsteen, die erop duiden dat er bij Co
lijnsplaat een tempel stond. Prof. Boo
gaers: „Er zou een catastrofe hebben
plaatsgevonden waardoor de tempel is
weggevaagd."
Volgens dr. Stuart is er wel iets te zeg
gen voor de theorie, dat er tussen Dom
burg en Colijnsplaat een rivier heeft ge
stroomd. Aan de ene kant zou de Dom-
burgse tempel hebben gestaan, aan de an
dere wal die van Colijnsplaat. Mogelijk
hebben de priesters willen voorkomen,
dat er schepen door kwamen, waarvan
de eigenaars niet met de godin werden
geconfronteerd. De theorie over de loop
van de rivier tussen Domburg en Colijns
plaat wordt door prof. Boogaers resoluut
verworpen. Dat neemt niet weg, dat ie
dereen even blij is met de vondsten, die
al zijn gedaan. Men gaat verder zoeken.
„Vrijdag gaan we weer" besloten de on
derzoekers optimistisch.
ROME. (AFP) Een schilderij, Ma
donna met kind voorstellend, dat eind
vorige maand uit een kerk in Rome is
ontvreemd, is dinsdag in een familiepen
sion in Passoscuro bij Rome teruggevon
den. Het is van een onbekende meester
uit de 13de eeuw en meet 120 x 50 cm.
De politie vermoedt dat de diefstal „op
bestelling" is gepleegd. Zij heeft ontdekt
dat het schilderij naar Nederland is ge
smokkeld, maar later naar Italië is terug
gebracht.
De politie kwam op het spoor van een
tussenpersoon, die met de dieven over het
doek onderhandelde. Hij schijnt argwaan
te hebben gekregen en is er vandoor ge
gaan, het kunstwerk in het pension ach
terlatend. De pensionhouder vond het en
bracht het naar de politie
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. De socialistische Twee
de-Kamerleden Laban en Roethof heb
ben de staatssecretaris van Onderwijs en
Wetenschappen gevraagd grondig te wil
len onderzoeken of de procedure, die het
(oude) bestuur van de Utrechtse acade
mie Artibus heeft gevolgd bij het niet
verlengen van het tijdelijk dienstverband
van zeven „progressieve" docenten, in
overeenstemming is met de desbetreffende
rechtspositionele regelingen en de zorg
vuldigheid, die in het maatschappelijk
verkeer betaamt.
De beide Kamerleden vragen verder of
de bewindsman het resultaat van dit on
derzoek wil publiceren en indien zou blij
ken, dat het bestuur onjuist heeft gehan
deld de hem ter beschikking staande mo
gelijkheden gebruiken om de gevolgen
daarvan voor de betrokken dooenten on
gedaan te maken.
Een van de Romeinse vondsten.
BADEN-BADEN. (DPA) De inter
nationaal bekende Duitse muziekgeleerde
professor Heinrich Strobel is dinsdag op
72-jarige leeftijd in Baden-Baden gestor
ven.
Strobel, die tot de belangrijkste weg
bereiders van de moderne muziek wordt
gerekend, had na de oorlog een aanzien
lijk aandeel in de opbouw van de radio-
omroep in het zuidwesten van Duitsland.
NflMMMMMrtMIMIflMMIVIMVWIrt*
GRONINGEN. Regisseur Dick
van 't Sant is gelukkig (met z'n plaat
jes), de technici en decorbouwers van
NOS, NCRV en onder-aannemers zijn
gelukkig (over het goed functioneren
van de apparaten) en de deelnemers
aan Spel zonder grenzen zijn gelukkig.
Allemaal om het goed verlopen van
de generale repetitie gisteravond op
de Groninger Grote Markt.
De tribunes, op dit voor televisie
„geknipte" plein met fijne wanden van
oude gevels, de Martinitoren, een oud
stadhuis, dat van de buitenzijde een
lekker plaatje maakt, waren geheel
door jong en oud bezet.
Het enthousiasme van de Groningers
was groot en maakte de sfeer precies
als die bij een dergelijk gebeuren
dient te zijn. Duidelijk bleek, dat de
Aaltener ploeg als „nationale" verte
genwoordiging wel op de steun van de
toeschouwers kan rekenen.
Het spel heeft een groot aantal leu
ke onderdelen Als gewoonlijk is er bij
deze aflevering van spel zonder gren
zen een „vil rouge", een spel, dat
steeds weer terugkomt en als een rode
draad door het gehele spelgebeuren
loopt. Als te doen gebruikelijk in het
buitenland heeft de NCRV ook hier
voor een aparte presentator, Ted de
Braak. Bijzonderheid is overigens wel,
dat de Nederlandse televisiekijkers
daardoor van commentaar worden
voorzien door drie mensen: Dik Pas-
schier, die de algemene presentatie op
het veld doet, Ted de Braak, vil rou
ge, en de onmisbare Barend Barendse
die de spelletjes met zijn bekende
stijltje „animeert".
(Van onze correspondent)
UTRECHT. De Oswald Kolle-film
„Bijvoorbeeld: Overspel" is na drie keer
van de centrale filmkeuring het predikaat
„niet toelaatbaar" te hebben gekregen,
thans vrijgegeven voor vertoning in Ne
derland. Coupures zouden niet zijn aan
gebracht.
Deze vierde voorlichtingsfilm van Kolle
zal door het filmverhuurkantoor Gofilex
medio september in roulatie worden ge
bracht. Oswald Kolle is inmiddels al weer
bezig aan zijn volgende rolprent, waarin
het kind, en de sexuele opvoeding van het
kind het centrale thema zullen vormen.
Nederland 1. De VARA brengt voor
de kinderen een Hele grote Q met
o.m. de clown Charlie Cairoly, met
veel muziek en met het verhaal over
de vakantieavonturen van Rinus, Ottie
en Kubus.
Pipo geeft voor klein en groot het
teken, dat het avondprogramma is be
gonnen. Daarna het journaal en van
de NOS ook al weer voor de kleintjes
een nieuw avontuur van Puffenstuff.
Kenmerk vult de rest van de tijd tot
de klok van acht uur als het weer tijd
is voor nieuws.
De NCRV gaat voor haar woensdag
avond van start met voor de tweede
maal in deze week haar avond met
Lang leve de operette. Jan van der
Waart koos uit de Duitse serie Es
muss nicht immer Schlager sein frag
menten uit Der Vetter aus Dingsda
en Frühlingsparade. Medewerkenden
zijn o.m. Dorothea Chryst, Brigitta
Mira, Isy Orën, Rainer Bertram, Gug-
gi Löwinger en niet te vergeten Ru-
dolf Schock.
Hoofdschotel van de woensdag is
uiteraard Spel zonder Grenzen, dat
deze keer uit Nederland komt.
Hoogland deed het de vorige keer in
Cardiff best en het zal Aalten niet
meevallen hoger te 'komen dan de der
de plaats met 37 punten. Deelnemen
de ploegen zijn Verviers (België),
Estavayer le lac (Zwitserland), An-
dernach (Duitsland), Angoulême
(Frankrijk), Margate (Groot Britan-
nië), Bassano del Grappa (Italië) en
ons eigen A alten.
Spel zonder Grenzen blijkt overigens
een voltreffer te zijn, die grenzeloos
populair is, zodat we rustig op prolon
gatie in het komende seizoen kunnen
rekenen.
In de Muzikale Dagsluiting die
komt uit de Nederlands Hervormde
Kerk te Wormerveer zingt het Ne
derlands Hervormde Kerkkoor o.l.v.
Nico Krijgsman. Socutera komt hier
na nog met een filmpje over het werk
van Nederlandse vrijwilligers in ont
wikkelingslanden. Daarna het laatste
nieuws en de woensdagse aflevering
van Studio Sport, die de NOS niet op
het tweede net kwijt kan omdat daar
het onderwijs alweer de aandacht
vraagt.
Nederland 2. Na Pipo en het jour
naal de VARA-rubriek Midweek, spe
ciaal bestemd voor jongelui onder de
ADVERTENTIE
Toneelspeler en TV-acteur Huib Rooymans.
Ed. LAURENS i
achttien. Onder meer het optreden van
de Engelse popgroep Fotheringay.
Na het journaal een aflevering van
alweer zo'n onverwoestbare western
en wel the Virginian. Ha die Annema
rie brengt ons een programmaatje rond
de actrice-zangeres Annemarie Oster,
het meisje dat door Hadimassa in het
nieuws kwam Vanavond zingt ze
liedjes en parodietjes op muziek gezet
door Harry Bannink. Speciale gast is
Henk Terlingen, die als televisiepre
sentator bekend werd, maar die vroe
ger voor de radio als Hullekiedullekie
toch ook wel zo ongeveer in de ko
mieke branche zat.
De Hiro gaat nadat het VARA-pro-
gramma is afgelopen verder met een
reportage over het jongerenwerk van
de Soefiebeweging, een filmpje over
suikerziekte en een reportage over de
schone sport van het kruisboogschie-
ten. Na het laatste nieuws tenslotte
nog een voorlichtingsfilm van de NOS
en de NOT over teken- en handenar-
beidseries die in het komende seizoen
voor de onderwijstelevisie worden ge
bracht. Leerkrachten van het basison
derwijs kunnen er alvast kennis van
nemen.
HILVERSUM I
7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn. 7.20
Stereo: Lichte muz. 8.00 Nws. 8.11
Journaal. 8.20 Stereo: Lichte muz.
(8.30 De groenteman). 8.50 Morgenwij
ding. 9.00 Kamermuz. 9.35 Waterstan
den. 9.40 Waar zijn onze kinderen.
10.00 Voor kleuters. 10.10 Arbeidsvita
minen. (11.00 Nws.). 11.30 Rondom 12.
(11.55 Beursber.) 12.30 Modern platte
land. 12.35 Sportrevue. 13.00 Nws. 13.11
Journaal. 13.30 Kamermuz. 14.30 Primi
tieve mens (gesprek). 15.00 Voor zie
ken. 16.00 Nws. 16.03 Land der Muzen.
17.00 Sans Rancune. 17.30 Voor de
jeugd. 17.55 Meded. 18.00 Nws. 18.11
Journaal. 18.30 Stereo: Licht ensemble.
19.00 Stereo: Big Band Beat. 19.25 Ge
sproken brief. 19.35 Kerk veraf en
dichtbij. 19.40 Mens en Bijbel. 19.50
Theol. notities. 20.05 Gitaarmuz. 20.15
Stereo: Radio Filharm. Orkest. (Pau
ze: 21.00 Gesprek met Leopold Sto-
kowski). 22.30 Nws. 22.38 Meded. 22.40
Journaal. 22.55 Stereo: Lichte muz.
23.20 Stereo: Cello en piano. 23.55 Nws.
HILVERSUM II
7.00 Nws. 7.11 Het levende woord.
7.16 Stereo: Badinerie. (7.30 Nws.; 7.32
Actualiteiten; 7.50 Overweging. 8.00
Nws). 8.30 Nws. 8.32 Touringclub. 8.45
Voor de vrouw. (9.00 Gymn. voor de
vrouw). 10.00 Pedagogische lezing.
10.20 Stereo: Muziek uit Barok. 11.00
Nws. 11.03 Voor zieken. 11.55 Meded.
12.00 Los-Vast. (12.26 Meded. t.b.v.
land- en tuinbouw; 12.30 Nws.; 12.41
Hier en nu. 14.00 Stereo: The Kilima
Hawaiians Show. 14.30 Stereo: Een goed
begin. 15.00 Herv. dienst. 15.30 Ski-
vatoon (16.00 Nws). 16.15 Meer over min
der. 17.45 Hier en Nu. 18.00 Muziek
in vrije tijd. 18.30 Nws. 18.41
Hier en Nu. 19.00 Stereo: Koorliederen.
19.15 Leger des Heils. 19.30 Radiospel
21.00 De jeugd op eigen wieken. 21.30
Amusementsmuz. 21.50 Stereo: Klass.
muz. 22.20 Avondoverdenking. 22.30
Nws. 22.40 Vakantietoeslag. 23.15 Ste
reo: Jazz-Time. 23.55 Nws.
HILVERSUM Hl
9.00 Nws. 9.02 Terug van wegge
weest. 9.30 Zzzoef10.00 Nws.
10.03 Muziek bij de koffie. (11.00 Nws)
12.00 Nws. 12.03 Pop-Slick. 13.00 Nws.
13.03 Waarom niet. 14.00 Nws. 14.03
Holster. (15.00 Nws). 16.03 Pop-magazi
ne. 17.00 Nws. 17.02-18.00 Verzoekpla
ten.
Nederland I
Kenmerk.
17.00 VARA: Voor kinderen.
18.45 NOS: Pipo de Clown.
18.51 STER: Reclame.
18.55 NOS: Journaal.
19.00 STER: Reclame.
19.04 NOS: Puffenstuf.
CVK-IKOR-RKK
19.55 STER: Reclame.
20.00 NOS: Journaal.
20.15 STER: Reclame.
20.20 NCRV: Operette.
21.05 Spel zonder grenzen.
22.20 Koorzang.
22.30 Socutera.
22.45 NOS: Journaal.
22.50 Studio Sport.
Nederland II
18.45 NOS: Pipo de Clown.
18.51 STER: Reclame.
18.55 NOS: Journaal.
19.00 STER: Reclame.
19.04 VARA: Midweek.
19.55 STER: Reclame.
20.00 NOS: Journaal.
20.15 STER: Reclame.
20.20 VARA: De Virginian.
21.35 Liedjes en parodieën.
22.05 HIRO-Magazine.
22.25 NOS: Journaal.
22.30 NOS-NOT: Schooltelevisie.
Nederland I
15.30 TROS: Vakantieprogr.
18.45 NOS: Pipo de Clown.
18.51 STER: Reclame.
18.55 NOS: Journaal.
19.00 STER: Reclame.
19.04 TROS: Jam.
19.31 De wereld waarin wij leven.
19.55 STER: Reclame.
20.00 NOS: Journaal.
20.15 STER: Reclame.
20.20 TROS: Klaar voor de start.
21.05 De dief van Washington.
21.55 Tienstrijd.
22.35 NOS: Journaal.
Nederland II
18.45 NOS: Pipo de Clown.
18.51 STER: Reclame.
18.55 NOS: Journaal.
19.00 STER: Reclame.
19.04 NOS: Van gewest tot gewest.
19.49 Tips voor Toerisme.
19.55 STER: Reclame.
20.00 NOS: Journaal.
20.15 STER: Reclame(
20.20 VPRO: Berichten uit de zomer.
20.45 Herh. Huldiging G. K. van het
Reve.
(Pauze: Berichten uit de zomer)
22.20 NOS: Journaal.
