i
Antwoord op klachten over
bestandsschending blijft uit
ISRAEL TWIJFELT AAN
GOEDE TROUW VAN VS
Verboden te zwemmen
Zenuwgas naar de
bodem van de zee
Communisten
strategie van
in Cambodja volgen
Mao Tse Toeng
F usie^spelregels
Justitiële imtem mi mi
DDR ontkent
oorzaak van
„lek" te zijn
SPDKER
EfiFfiC
EN
HCNSEN
Grieks verzet
vergiftigde
fruit
Alarmtoestand
op vliegveld
van Wenen
Mazelen in
Engeland
Pas grootscheeps offensief
na „verovering" platteland
ALARM IN SCANDINAVIË OVER
GEDUMPT MOSTERDGAS
TRIOMFANTELIJKE BEWERINGEN VAN LON NOL
ZIJN NAUWELIJKS SERIEUS TE NEMEN
Komplot ontdekt
in Paraguay
WOENSDAG 19 AUGUSTUS 1970
LEE.LEVIS.
ROY ROGER
Bestemd voor Duitsland
Misnoegen
Kool en geit
Cholera-epidemie
(Van onze redactie buitenland)
HAARLEM De huidige betrekkelijke rust op de slagvelden van Cam
bodja is, zo menen vele politieke waarnemers, niet het gevolg van grote
successen of de toenemende kracht van het Cambodjaanse regeringsleger,
maar wordt veeleer ingegeven door de strategie van de tegenstanders van
premier Lon Nol. Er wordt over het algemeen weinig waarde gehecht aan
beweringen van de regering in Pnom Penh dat zij de vijand de mond heeft
gesnoerd en dat de positie van de regeringsstrijdkrachten steeds sterker
wordt.
Klap
Interventie
VRR
De spelregels bij fusies, zoals werkge
vers en werknemers in de Sociaal-Econo
mische Raad die vrijwillig hebben aan
vaard, zijn nu zes weken oud Een korte
tijd om te beoordelen of die vrijwillig
heid ook het effect heeft dat ermee wordt
beoogd. Te oordelen naar de eerste resul
taten dreigt het mis te gaan Tot drie
maal toe heeft de vakbeweging al bezwa
ren moeten maken tegen overtreding van
de fusiecode. In twee van die gevallen is
al een officiële klacht bij de fusiecom
missie van de SER ingediend
Voor de vakbeweging zijn de ontwikke
lingen bij de textielconcentratie GBS-
Beheer, bij Geveke Groenpol-SHV en bij
Etna-Daalderop-DRU aanleiding geweest
om opnieuw aan te dringen op wettelijke
maatregelen. Het enige „sanctie"-middel
beperkt zich thans tot een .openbare re
primande". Met een wettelijke regeling
kan er een vuist worden gemaakt tegen
onwiljige werkgevers. In de genoemde
gevallen zijn allerlei verontschuldigingen
aangevoerd, maar aangezien de vakbewe
ging bij monde van NVV-voorzitter A.
Kloos en metaalbondvoorzitter M. Zon
dervan nu te verstaan heeft gegeven, dat
er op wettelijke maatregelen zal worden
aangedrongen, heeft zij, gezien de erva
ringen op dit ogenblik, blijkbaar geen
vertrouwen in een integer hanteren van
de spelregels op basis van vrijwilligheid.
De nieuwe voorzitter van het Verbond
van Nederlandse Ondernemingen, drs. S.
Bakkenist, wil het toch nog liever even
aanzien onder het motto: „Eén zwaluw
maakt nog geen zomer of anders gezegd:
de enkele kwaden zijn nog niet represen
tatief voor de vele goeden".
Dat verweer neemt intussen niet weg
dat enkele duizenden werknemers in vol
strekte onzekerheid zijn komen te verke
ren over hun toekomstkansen en dat de
vakbonden als gesprekspartners in eerste
instantie zijn gepasseerd. Daar bestaat
geen enkel excuus voor, waarmee de vak
beweging tevreden zou kunnen zijn.
Het feit dat de Gorkumse kantonrech
ter tien „zwembadkrakers" geen straf
heeft opgelegd, ofschoon hij hen wel
schuldig verklaarde, illustreert een justi
tiële tolerantie die grenst aan instemming
met de gepleegde wetsovertreding.
Ook de procureur-generaal in Arnhem
heeft de mening vertolkt dat het gesloten
houden van zwembaden op zondag in
strijd is met het algemene belang, dat
betreffende de zondagsviering verankerd
ligt in de Zondagswet. De kantonrechter
in Gorkum opende voor een van de be
klaagden de mogelijkheid, in hoger be
roep te gaan door hem een geldboete van
elf gulden op te leggen, waarmee hij het
justitiële verlangen naar een uitspraak in
hoogste instantie onderstreepte. Zo'n uit
spraak zou kunnen leiden tot een zoda
nige interpretatie van artikel 7 van de
Zondagswet dat voortaan gemeentelijke
verordeningen geen sluiting van zwem
baden op zondag meer kunnen opleggen.
Het zou een opluchting betekenen als
gedurende het zomerseizoen 1971 de ge
meentebesturen van de zwembaden zou
den moeten afblijven, want het is een
beschamende zaak dat her en der in den
lande enkele verstarde geesten in staat
zijn geweest de ontspanning en volksge
zondheid in hun gemeente schade te be
rokkenen, onder het voorwendsel dat
daarmee een geloofszaak gediend zou
zijn. Vooral nu de open waters, de rivie
ren, vennen en meren steeds meer geva
ren voor de gezondheid opleveren door
een toenemende vervuiling, is het bezit
van gecontroleerde zwemgelegenheden
met gezuiverd water een kostbaar goed.
Er is sprake van verregaande willekeur
wanneer een op godsdienstige overwegin
gen gebaseerde persoonlijke ergernis
die moeilijk te begrijpen is, maar als een
persoonlijke overtuiging gerespecteerd
zou moeten worden de mogelijkheid
van misbruik in een openbare functie zou
blijven opleveren. Er is een zo aanzien
lijke afstand gekomen tussen redelijke
maatschappelijke bemoeiingen van zich
christelijk noemende gezagsdragers en
volksvertegenwoordigers en dweepzieke
betutteling, dat de overheid zelf alle re
denen heeft om aan dat laatste een eind
te maken.
Alle zwembaden op zondag open, vol
gens de letter van de Zondagswet, dat is
ook het streven van de krakers geweest
en het is bemoedigend dat de justitie
het algemene belang van deze actie wil
honoreren.
.fVVVMV|f|nnnnnnnnflflnnnnnnfln|1)u|||t
OOST BERLIJN (ADN). Het Oost-
duitse ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft ontkend, dat van Oostduitse zijde
een Russisch ontwerp voor het onlangs
gesloten Russisch-Westduitse verdrag aan
de oppositie in West-Duitsland in handen
zou zijn gespeeld.
Hiermee reageerde het ministerie op
een artikel in het sociaal-democratische
blad „Telegraf" uit West-Berlijn, volgens
hetwelk baron Karl Theodor von Gutten-
berg zou hebben verklaard, het stuk van
iemand uit Oost-Duitsland te hebben ge
kregen.
De baron is lid van de Beierse „CSU"
van oud-minister Strauss.
Volgens de Oostduitse verklaring is het
een schande voor de Westberlijnse so
ciaal-democraten, dat zij geloof hebben
gehecht aan een „woordvoerder van het
reactionaire rechtse kartel in West-Duits
land."
ADVERTENTIE
RIBCORD VELOURS DENIM
KINDERMATEN VA.:
DAMES EN
HERENMATEN VA:
13.90
17.50
PAARLAARSTEEG 1 HAARLEM
ATHENE (Reuter) De Griekse verzets
organisatie, die zich „het nieuwe verzet"
noemt, heeft de buitenlandse persbureaus
in Athene een verklaring gezonden, waar
in staat dat de zending fruit van deze
week, bestemd voor West-Duitsland, is
vergiftigd om zo de boycot van de Griek
se export af te dwingen.
„Het is nu de tijd voor verzet en niet
voor handel", aldus de verklaring.
(Van onze redacteur in Jeruzalem)
JERUZALEM Het uitblijven van het Amerikaanse antwoord op Israë
lische klachten over herhaalde schending van de wapenstilstand door de
Egyptenaren doet velen in Jeruzalem zich afvragen of men niet teveel be
tekenis heeft gehecht aan de toezeggingen van Washington.
De indruk die men in Jeruzalem vooral
na het jongste televisie-interview met de
Amerikaanse minister van Defensie Mei
vin Laird heeft gekregen, is dat de VS
de door Israel gesignaleerde veranderin
gen aan het Egyptische front liever ne
geerden en alle nadruk leggen op het be
lang van spoedige vredesonderhande
lingen.
In Jeruzalem wordt een dergelijk be
leid gevaarlijk genoemd, omdat het Mos
kou en Caïro zou aanmoedigen op de
ingeslagen weg voort te gaan en Israel
zowel als de VS voor voldongen feiten
te stellen. „Het voorkomen van oorlg
prevaleert boven de bevordering van
vrede", zei minister van Buitenlandse Za
ken Abba Eban op zijn gisteren gehou
den persconferentie.
Om zijn misnoegen over de Ameri
kaanse houding te laten uitkomen, heeft
het kabinet in zijn jongste zitting niet
voldaan aan Jarrings verzoek om een Is
raëlische gesprekspartner te benoemen.
Zwaar viel dat de regering niet, want
zij verzet zich tegen het Egyptische en
Jordaanse streven om de besprekingen te
ln het krokodïllenreservaat in Homosassa Springs aan de westkust van Florida
waakt men zo goed over de rust van de krokodillen, dat men bordjes „Verboden
te zwemmen" heeft neergezet.
houden op het laagst mogelijke niveau,
dat van ambassadeurs. Israel wenst dat
de onderhandelingen van meet af worden
gevoerd door de ministers van Buiten
landse Zaken der betrokken staten en
deze opvatting wordt door Jarring ge
deeld.
Men gelooft in Jeruzalem overigens dat
Washington in zijn officiële reactie op
de Israëlische klachten (die over een
paar dagen wordt verwacht) een poging
zal doen om kool en geit te sparen en
Israel zal trachten te troosten door het
de levering van meer oorlogstuig te be
loven. Israel heeft praktisch geen andere
keus dan deze pil te slikken. Hoe be
langrijk hier ook meer Phantoms en
Skyhawks worden gevonden, men gelooft
niet dat ze een passende reactie zijn op
de in aantal toegenomen Russische ra
ketten aan het Suezkanaal.
Israëlische regeringskringen houden
zich momenteel bezig met de opstelling
van een memorandum voor de eerste ron
de van de besprekingen met Jarring,
waarin scherp wondt uiteengezet wat
voor vrede Israel zich voor ogen stelt
en hoe zijns inziens de toekomstige be
trekkingen met Egypte en Jordanië be
horen te zijn. Naar Israëlische opvattin
gen is overeenstemming op deze punten
een allereerste eis en als het aan Jeruza
lem ligt zal dan ook pas in een later
stadium over de toekomstige grenslijnen
worden gesproken. Men maakt zich in
Israel niet de illusie, dat deze benadering
Arabische instemming zal krijgen. In de
Arabische hoofdsteden komt volgens de
Israëlische visie de ontruiming van het
bezette gebied op de eerste plaats en de
vrede op de tweede.
WENEN (APA). Op de Weense lucht
haven Swechat heerst een alarmtoestand
met het oog op het choleragevaar. Het 680
leden tellende personeel is tegen de ziekte
ingeënt. Artsen en verpleegsters worden
gereedgehouden voor het controleren van
aankomende passagiers.
Vooral op de vlietulgen uit Kiev, Mos
kou, Beiroet en Cairo wordt gelet. Tot dus-
ves zijn nog geen reizigers in quarantaine
gesteld.
Onze redacteur in Brussel meldt, dat het
Belgische ministerie voor Volksgezondheid
een communiqué heeft gepubliceerd waar
in het personen, die naar Astrakan gaan,
vraagt zich tegen cholera te laten inenten.
Het communiqué vermeldt verder dat geen
enkele maatregel wordt voorzien voor hen
die naar andere delen van de Sovjet-Unie
reizen.
In Antwerpen overweegt men voorlopig
nog geen quarantaine of andere maatre
gelen voor schepen die komen uit streken
of landen waar de epidemie heerst. Wel
worden alle zeelieden eens in de zes jaar
tegen cholera en gele koorts en eens in de
drie jaar tegen pokken ingeënt. Vele bui
tenlandse zeelieden laten dat bij voorkeur
in Antwerpen doen omdat zo'n inenting
daar bijzonder weinig kost.
Ongeveer tachtig koopvaarders, op weg
naar Genua uit de Zwarte Zee, de Turkse
wateren en die van het Midden-Oosten,
hebben de mededeling van de Genuese
havenautoriteiten ontvangen dat zij niet
de haven mogen binnenlopen voordat alle
opvarenden buitengaats medisch zijn on
derzocht door Italiaanse medische instan
ties.
LONDEN. (Reuter) Groot-Brittan-
nië wordt op het ogenblik getroffen door
een mazelenepidemie. Volgens de cijfers
die gisteren door het ministerie van Ge
zondheid in Londen zijn gepubliceerd,
zijn er meer dan 10.000 gevallen van ma
zelen per week. Het ministerie dringt er
bij de ouders op aan hun kinderen zo
spoedig mogelijk te laten inenten.
WASHINGTON. (DPA) Het oude
verroeste Liberty-schip „Baron Russell
Briggs" uit de Tweede Wereldoorlog is
gisteravond met 12.500 zenuwgasgranaten
tussen Florida en Bermuda tot zinken
gebracht. De VS hebben daarmee voor
de laatste maal de oceaan gebruikt als
vuilnisbelt voor chemische wapens, zo
heeft minister van Defensie Meivin Laird
verzekerd. Zenuwgas en andere chemi
sche strijdmiddelen zullen voortaan aan
land, zonder gevaar voor de omgeving,
worden vernietigd.
Na een vaart van twee dagen bereikte
het schip, dat door twee zeesleepboten
werd getrokken, dinsdag tegen 15.00 uur
onze tijd zijn bestemming, 240 kilometer
van de Bahama-eilanden. Specialisten van
de begeleidende torpedoboot jager „Hart-
Er is alle reden om aan te nemen dat
de tegenstanders van het regime-Lon Nol
begonnen zijn aan het derde stadium van
hun plan geheel Cambodja te heroveren.
Zoals wij gisteren al meldden, heeft Chi
na zich nu gebonden tot hulpverlening
van de troepen in Cambodja die het af
gezette staatshoofd prins Norodom Siha-
noek trouw zijn gebleven.
Het eerste stadium van de herovering
begon na de val van prins Norodom op
18 maart, toen Noord-Vietnam er in on
derhandelingen met het nieuwe bewind
niet in slaagde de wijkplaatsen voor zijn
troepen en die van de Vietcong in het
grensgebied met Zuid-Vietnam veilig te
stellen.
Een grootscheeps offensief in de rich
ting van Pnom Penh werd ingezet met
als doel de regering-Lon Nol zo spoedig
mogelijk ten val te brengen. Toen de
communisten eind april alle grote toe
gangswegen tot de hoofdstad in handen
hadden, zag het er naar uit dat zij spoe
dig in hun opzet zouden slagen. Toch kan
dit offensief een blunder van Hanoi zijn
geweest, want ongetwijfeld hierdoor is de
Amerikaanse en Zuidvietnamese inter
ventie in mei en juni uitgelokt, waarbij
de communisten ten koste van zware
verliezen aan mensen en materieel hun
schuilplaatsen aan de grens moesten op
geven.
Toen begon de tweede fase, van conso
lidatie en het verwerven van steun onder
de Cambodjaanse bevolking. Daarvoor
waren thuisbases nodig, die gemakkelijk
werden gevonden in het noordoosten, van
waaruit het gebied dat onder controle
van de opstandelingen viel, al snel kon
worden uitgebreid.
De grootste psychologische klap die
het regime in Pnom Penh werd toege
bracht, was de bezetting van de wereld
beroemde tempelstad Angkor Wat, het
symbool van een groots Cambodjaans
verleden.
Om de plattelandsbevolking voor Siha-
noek te winnen, behandelden de commu
nistische stoottroepen de boeren met het
grootst mogelijke respect. Zij vergaten
hun daarbij niet te vertellen over de la-
keienkliek van Lon Nol, wiens troepen
hun dorpen zeker zouden komen verwoes
ten.
Deze voorspellingen kwamen prompt
uit. Binnen enkele dagen trokken, bege
leid door verwoestende bombardementen
van Amerikaanse vliegtuigen en artille
rie, Amerikanen. Zuidvietnamezen en re
geringstroepen de dorpjes' binnen. Met
hun wrede plunderingen en zinloze ver
nielingen, maakten zij het contrast met
het gedisciplineerde optreden van de
Vietcong en de aanhangers van Sihonoek
steeds groter.
Nog belangrijker was dat de commu
nisten er in slaagden de Cambodjaanse
regeringstroepen naar de grotere steden
te lokken en hen daar vast te houden
door hen voortdurend lastig te vallen met
kleinere gevechtseenheden. De politieke
representanten van Hanoi en de Vietcong
kunnen vrijelijk op het platteland boeren
bezoeken die zelden of nooit met de nieu
we regering kennis hadden gemaakt en
nog steeds bereid waren Sihanoek te
steunen. Van reizende boeren is vernomen
dat de communisten op het ogenblik te
vreden zijn met de consolidering van hun
terreinwinst en veel werk maken van de
politieke scholing van de bevolking.
Zodra de communisten voldoende steun
hebben verworven onder de boeren, die
ongeveer 80 percent van de Cambodjaan
se bevolking uitmaken, kan de laatste fa
se van de strijd worden verwacht: het
in de strijd werpen van Cambodjanen te
gen de legers van Lon Nol die altijd heeft
beweerd dat zijn boeddhistische landge
noten „ongrijpbaar" zijn voor het com
munisme.
Als het eenmaal zo ver is, kunnen de
communisten met recht zeggen dat zij
een burgeroorlog voeren. En dan behoort
ook de vorming van een „Voorlopige Re
volutionaire Regering" (naar Zuidviet-
namees voorbeeld) tot de mogelijkheden.
De hier boven geschetste strategie van
de Vietcong en de andere tegenstanders
van Lon Nol is niet nieuw. Deze strijd
wijze is altijd gepropageerd door de Chi
nese partijvoorzitter Mao Tse Toeng die
in de jaren voor hij in Peking aan de
macht kwam, op vergelijkbare wijze te
werk is gegaan. Ook het Nationale Be
vrijdingsfront in Zuid-Vietnam heeft al
tijd getracht eerst het platteland voor
zich te winnen om daarne de grote ste
den te kunnen aanvallen.
ley" gingen aan boord van het vracht
schip en openden de ventielen. De Ameri
kaanse marine had berekend dat de
10.840 ton metende oudgediende in vier
tot vijf uur vol water zou lopen en daarna
binnen tien minuten naar de 5.000 meter
diep gelegen oceaanbodem zou zinken.
Tijdens het zinken volgden geleerden aan
boord van de Hartley met elektronische
apparatuur het zinkende schip, om pre
cies te kunnen bepalen waar het terecht
zou komen. Nadat het schip de bodem
bereikt had, werden van het dek auto
matisch flessen afgestoten, die zich ge
deeltelijk met water vulden en daarna
weer opdoken. Aan de hand daarvan wil
men vaststellen of er al dan niet zenuw
gas uit de raketten is ontsnapt. Defensie
acht het niet uitgesloten dat de beton
nen omhulsels het onder de geweldige wa
terdruk begeven, zodat de 66 ton gas ont
snapt. „Het Pentagon heeft herhaaldelijk
verzekerd dat in het ergste geval een
kubieke mijl van de oceaan wordt ver
vuild en dat het gas binnen enkele dagen
door het zeewater zal zijn geneutrali
seerd".
De Noorse regering heeft gisteren be
vestigd dat in mei 1945 een vijfentwin-
tigtal vrachtschepen geladen met gifgas
tot zinken zijn gebracht in de Noordzee
en het Skagerrak, zo meldt onze redac
teur in Oslo. De 25 schepen werden door
de geallieerden na het beëindigen van de
Tweede Wereldoorlog gebruikt om grote
hoeveelheden mosterdgas en zenuwgas
die men op het Duitse leger had ver
overd, kwijt te raken. Tien schepen ver
dwenen in het Skagerrak op een diepte
variërend van 50 tot 80 meter en de ove
rige vijftien werden in de Noordzee tot
zinken gebracht.
De Noorse pers vroeg zich gisteren
eensgezind af hoe lang het nog zal duren
voordat de gifgasgranaten doorroesten en
een gevaar gaan vormen voor vissers en
basgasten.
Volgens Zweedse berekeningen, geba
seerd op proefnemingen met opgevist»
mosterdgasbommen en gifgasgranaten
van andere soort, dient het oorlogstuig
binnen twee jaar te worden opgevist. An
ders is zelfs de sterkste granaat zo zeer
door corrosie aangetast dat berging le
vensgevaarlijk is. Zowel de Deense als de
Zweedse regering hebben al contact op
genomen met de Duitse regering en gis
teren begonnen Westduitse experts met
het nemen van watermonsters in de Bot-
nische Golf ten zuiden van het Zweedse
eiland Schokland.
CLORINDA (Reuter). De ontdekking
van een samenzwering om president Al
fredo Stroessner van Paraguay te vermoor
den heeft geleid tot de arrestatie van on
geveer honderd mensen in de hoofdstad
Asuncion.
Reizigers die uit Asuncion in Argenti
nië arriveerden, verklaarden dat de sa
menzweerders van plan waren Stroessner,
die sinds zestien jaar in Paraguay aan de
macht is, tijdens een religieuze plechtig
heid te vermoorden.
