i
m
m
UW MIDI MOET STRAKS WEL
WA T EXTRA FLEUR HEBBEN
Trouwen met een gastarbeider
is vaak een riskant avontuur
as
Voorlichting van „exportbruid"
alleen op uitdrukkelijk verzoek
■mMm
■■P M
mÊÊrn
*1
ZATERDAG 22 AUGUSTUS 1970
Erbij W
19
Een luisterrijke combinatie van smaragden en briljanten,
eeuwse meesterstukjes voor 70.000.
Vroeg negentiende-
(Van een onzer verslaggeefsters)
MJfET HET SOMBERE PALET van de midi-mode in het voor-
uitzicht komt het van de winter op de accessoires aan. Siera
den, ceintuurs en bijoux zijn onontbeerlijk om een simpel midi-
jurkje op te fleuren, want zonder kleurige garnering zal bijna
iedere vrouw er als een Victoriaanse kostschooljuffrouw uitzien
en dat is natuurlijk niet de bedoeling. Overigens stapten Parijs
en Rome eensgezind van India naar de Russische folklore over.
Geen gerinkel meer, maar alle aandacht voor een curieuze verza
meling van kleurige kraaltjes, strengen zijde en ceintuurkoorden.
Zij zijn er nu al bij de grote warenhuizen tegen betaalbare prijzen
van zo'n f3,95 voor de oorbellen tot 12,95 voor de mooiste
folkloreketting. En voorts zijn suède-amazoneceintuurs en „patch-
work"-beugeltasjes, alles uiteraard in 1930-stijl: vrijwel dezelfde
die Laroche, Dior en St. Laurent nog geen maand geleden in Parijs
lieten showen nu al binnen het bereik van de Nederlandse vrouw.
Maar sieraden zijn er in alle prijzen, al gaat er niets boven klas
sieke juwelen. Het in Amsterdam en Den Haag gevestigde juwe-
liersbedrijf Simons, experts op het gebied van antieke juwelen,
bewees het door ons model een paar spektakelstukken om te han
gen: colliers en oorbellen met bijpassende ringen, armbanden en
clips bij elkaar voor maar liefst f150.000. Een droomcollectie die
het op iedere midi doet. Dat wel
(Van een onzer redacteuren)
9 Rechteloos
Exportbriiiden
Klaagliederen
Morgengave
20.000 per jaar
t m,/ f,
mIImH
WÊÊmm
Sp
II
TROUWEN met een gastarbei
der, gaat dat zo maar?
De jonge vrouw die deze vraag
stelt (aan het loket van de Burger
lijke Stand in gemeente X) is wal
onzeker, ondanks de wereldwijze
blik in haar zwaar aangezette ogen.
De ambtenaar knikt. „Jawel, dat
gaat zomaar. Als uw aanstaande
althans meerderjarig en vrijgezel
is. Welke nationaliteit beeft hij?"
De vrouw aarzelt even. Noemt
dan de naam van een islamitisch
land. „Mijn familie is ertegen. Ze
zeggen: als je trouwt met een mo
hammedaan, heb je geen leven.
Maar ik zet toch door. Wij houden
namelijk van elkaar. En dan gaat
het wel goed, nietwaar?
Er klinkt toch iets van twijfel in
door. Ondanks haar branie zou ze
graag willen weten wat de ambte
naar ervan denkt, al zegt ze dat
niet.
MAAR DE AMBTENAAR zwijgt.
Hij weet hoe gevaarlijk het is, onge
vraagd de inlichtingen te verstrek
ken die deze jonge vrouw kennelijk
nodig heeft Wam als hij dat doet
dreigen er moeilijkheden. Met de brui
degom in spe misschien zelfs met di
plomatieke vertegenwoordigers. Daar
kunnen zijn collega's van de burger
lijke stand, in Amsterdam van mee
praten..
MAAR DEZE vrouw is verstandig
Ze vraagt nu uitdrukkelijk wat de
ambtenaar van haar trouwplannen
denkt. En die antwoord, heel omzich
tig, met een wedervraag:
„Weet u eigenlijk hoe de zeden en
gewoontes zijn in het land van uw
verloofde Dat de gehuwde vrouw
er praktisch rechteloos is? Dat de man
haar zonder meer kan verstoten, en
dan geen onderhoudsplicht heeft. En
daar zij zelf nimmer scheiding kan
eisen?
DAAR KIJKT 7E dan toch van op.
„Maar onze wetten dan die gelden
toch ook voor hèm?"
„Jawel", zegt de ambtenaar. „Zolang
u in Nederland blijft wonen althans.
Maar de ervaring leert dat vrijwel
iedere gastarbeider vroeg of laat re
patrieert naar zijn geboorteland. Daar
is de Europese vrouw een vreemde
eend in de bijt. De man laat zich be-
invloeden door vrienden er familiele
den. Soms ook neemt hij, alweer op
aandrang van zijn familie een tweede
vrouw. De eerste degradeert dan tot
een soort dienstbode. En als zij dan
bovendien in plaats van de begeerde
zoon een meisje ter wereld brengt,
loopt ze het risico gewoon afgedankt
te worden. Als een overbodig stuk
huisraad.
NATUURLIJK zijn er uitzonderin
gen. Maar de meeste van die huwe
lijken mislukken. Volgens een Duits
onderzoek (dat natuurlijk alleen voor
Duitse „exportbruiden" geldt) zelfs 95
percent. Het advies aldaar luidt dan
ook onveranderlijk: „Trouw bij voor
keur niet met een mohammedaan.
Aziaat of Afrikaan."
ZO VER WIL (en mag!) de Neder
landse ambtenaar niet gaan. Hij kan
alleen de goede raad geven, alles nog
eens grondig te overwegen en de
trouwplannen „zo mogelijk" (want niet
zelden gaat het om gedwongen huwe
lijken) nog wat uit te stellen, teneinde
elkaar beter te leren kennen.
passingsproblemen van de vrouw door
beide echtelieden gezamenlijk worden
opgevangen. De rechtspositie van de
gehuwde vrouw is in die landen rede
lijk, maar in de praktijk van het da
gelijkse leven zal zij toch ervaren, dat
de man (en diens familie) er nog al
tijd als de onbetwiste Heer en Meester
van het gezin geldt. De rol van de
echtgenote beperkt zich in hoofdzaak
tot de huishouding en de opvoeding
der kinderen.
WIE ZICH daarin schikken kan die
heeft een gerede kans op een goed
huwelijk. Maar voor de meeste Neder
landse vrouwen en meisjes, van huis
uit gewend aan een vrijwel volledige
gelijkstelling aan de man, is zo'n ach
terstelling maar heel moeilijk te ver
teren en in dat geval is er alle
kans dat het huwelijk op de klippen
loopt.
DE VROUW voor het loketje is ech
ter vastbesloten. Zc is overtuigd van
de onwankelbare trouw van haar ver
loofde en getrouwd zal er worden.
Maar één goede raad neemt zij toch
ter harte. Zij zal huwelijkse voor
waarden bedingen die haar straks, in
het verre vreemde land, recht geven
NODIG IS DUS in de eerste plaats
dat de vrouw of het meisje weet wat
haar daarginds, in het vreemde land,
te wachten staat. Voorlichting daar
omtrent is op diverse plaatsen te krij
gen (onder andere bij de burgerlijke
standen in de grote gemeenten), maar
men moet er dan wel, gelijk hierbo
ven toegelicht, uitdrukkelijk om ver
zoeken.
IN WEST-DUITSLAND (waar dit
probleem overigens veel groter is dan
IN 1968 werden in Haarlem 1611
huwel(jken gesloten. In 89 gevallen
(dus ruim vijf percent) was een
der beide echtelieden een buiten
lander of buitenlandse. In de meeste
van de 89 echtverbintenissen was de
bruid een Nederlandse, haar brui
degom een gastarbeider. In Velsen
was het percentage iets hoger, maar
daar wonen dan ook verhoudings
gewijs meer gastarbeiders (Hoog
ovens!) en andere buitenlanders. In
andere grote gemeenten in ons land
en met name in de industriegebie
den, wjjkt het percentage maar wei
nig af.
By de burgerlijke stand in Haar
lem wordt overigens aan de bruid-
in-spe wel gestencilde informatie
verstrekt, indien het om een voor
genomen huwelijk met een moham
medaan gaat. Nadere toelichting
wordt alleen gegeven als de vrouw,
of haar ouders daarom verzoeken.
op een zogenoemde „morgengave", als
het onverhoopt tot een scheiding zou
komen. Dat geeft haar de zekerheid,
dat zij altijd geld zal hebben om naar
Nederland terug te keren wanneer het
huwelijk een mislukking wordt. Zij het
vaak met achterlating van haar kin
deren.
HUWELIJKEN VAN Nederlandse
vrouwen met Turken, Marokkanen of
andere mohammedaren zijn vrij zeld
zaam. Groter is de animo voor don-
kerogige Spaanse en Italiaanse gast
arbeiders, die hun bruiden echter in
hoofdzaak vinden in Nederlandse ar
beiders- en kleine middenstandsmi
lieus. Dergelijke huwelijksbanden
(evenal die met andere Europeanen)
bieden wat meer kans van slagen,
vooral wanneer de echtgenoot het
geen veelvuldig voorkomt hier al
jaren werkt en woont, en zich dus min
of meer aangepast heeft aan het Ne
derlandse leefklimaat. Verhuist het
gezin dan later mettertijd naar Spanje
of Italië, dan kunnen eventuele aan-
bij ons) heeft men al deze zaken veel
„gründlicher" aangepakt. Daar ope
reert met name het semi-officiële „De
partement voor Emigratie" (hoofdkan
toor in Keulen, 80 bijkantoren ver
spreid over de gehele Bondsrepubliek)
waar de trouwlustige dames zich op
de hoogte kunnen (en moeten: wette
lijke verplichting!) stellen van haar
rechtspositie in 151 landen en land
streken.
MAAR BEHALVE met het verschaf
fen van deze nuttige informatie houdt
het Departement zich ook bezig met
het lot van de „exportbruiden" in hun
nieuwe vaderland. Voor hun vertrek
daarheen wordt deze vrouwen ver
zocht, schriftelijk contact met de emi-
gratiedienst te houden, opdat ook an
deren met hun ervaringen hun voor
deel kunnen doen. Vele geëmigreerde
vrouwen schrijven dan ook regelma
tig, maar helaas zijn hun brieven
meestal een aaneenschakeling van
klaagliederen. „Had ik maar naar uw
raad geluisterd," schreef een Duitse
die nu met haar man in Iran woont.
„Het leven hier is één aaneenschake
ling van vernederingen en ruzies. De
ouders van mijn man zijn bij ons in
getrokken en hij luistert alleen naar
hen. Soms word ik dagenlang in mijn
kamer opgesloten en al enkele malen
heeft hij mij geslagen.
EEN ANDERE brief, van een vrouw
die een Afrikaan trouwde, een acade
micus nog wel. „Voor wij naar zijn
land teruggingen, beloofde hij mij, dat
hij binnen twee jaar minister zou zijn,
of minstens generaal. Eerst nam hij
mij overal mee naar toe. Hij zei dan
trots „Dit is mijn blanke echtgenote!"
Maar sinds een jaar worden Europe
anen hier met de nek aangezien: ras
sendiscriminatie in omgekeerde rich
ting. En nu verwijt hij mij, dat ik een
beletsel ben voor zijn carrière.
NATUURLIJK liggen de zaken in
Duitsland anders dan bij ons. Daar is
nog altijd erfenis van de oorlog
een groot vrouwenoverschot. Daarom
is de Duitse vrouw minder kieskeurig
bij haar partnerkeuze. Zij vreest „over
te schieten" en trouwt meestal hals
over kop met de eerste de beste. Ook
als dat misschien „toevallig" een Al
gerijn of een Pakistani is. En ondanks
alle waarschuwingen meent de Emi-
gratiedienst dat het aantal huwelijken
met buitenlanders eerder toe- dan af
zal nemen. Momenteel zijn dat er ge
middeld al zo'n achttien tot twintigdui
zend per jaar. „Wij strijden met ver
standelijke argumenten tegen gevoe
lens," verzucht de chef van het bureau
in Keulen, „en waar de liefde begint,
houdt de rede op!"
IN ONS LAND misschien is de
WwÊÊÊ
JUk 5
wÊÊmrn.
m
Een set voor fijnproefsters waarin maar liefst 500 karaat robijnen en saf
fieren werden verwerkt. De prijs: 17.000.
Een Nederlandse diamantset van vlak voor de Franse revolutie. Totale
waarde 42.000.
Nederlandse vrouw nuchterder? is
het aantal huwelijken met buitenlan
ders ook naar verhouding veel gerin
ger, en dat ondanks een „depot" van
circa 60.000 gastarbeiders plus een niet
gering aantal „internationale" studen
tenhuwelijken. Maar ook hier geldt:
bezint eer u begint, en vooral: laat u
deugdelijk voorlichten over uw rechten
en plichten in het nieuwe vaderland
voor u de beslissende en meestal
onherroepelijke stap waagt!
HERMAN CROESEN
