BEZETTERS WORDEN VERVOLGD
Gesprek tussen ir. Manusama
en regering over Ambonnezen
MET VUIST OMHOOG NAAR DE CEL
Politie niet
onnodig aan te
zware risico's
blootstellen
Als ik jong was had
ik ook meegedaan
Beleid minister van Justitie
Vrije meningsuiting
en ordehandhaving
in evenwicht brengen
GIJZELAARS IN* RESIDENTIETUIN
AR-partij verliest
wethouderszetel
aan D'66
Ir. Manusama over
Hoofdagent wordt
met korpseer
begraven
bezetting:
Ds. Metiary begreep premier verkeerd
van de
.weduwe/
DINSDAG 1 SEPTEMBER 1970
2
de échte zware
50 JAAR KWAl ITEITSKLEDING
Na ruzie met vrouw
huis in brand
gestoken
Dit is de groep gijzelaars die gisteren door de Zuidmolukse jongeren in de ambtswoning van de Indonesische am
bassadeur werd vastgehouden. De opname werd in de tuin van de residentie gemaakt. De gijzelaars hebben het
vooral benauwd gehad toen de bezetters bekend maakten dat om acht uur één van hen zou worden doodgeschoten
als aan de eisen van de Ambonnezen niet was tegemoet gekomen. Gelukkig hadden de Zuidmolukkers om die tijd
de bezetting al opgegeven.
In Utrecht
Politiebonden tot premier:
WASSENAAR. De bezetters van de ambtswoning van de Indonesische
ambassadeur zitten in het Huis van Bewaring. Nadat gistermiddag door be
middeling van ds. Metiary een akkoord was bereikt verlieten gister namid
dag om even over half zes 32 „Vrije Zuidmolukse Jongeren" zonder slag of
stoot de woning. Zij werden direct gevankelijk weggevoerd. Enkele slaakten
kreten of hieven hun vuist in de lucht. Zij hadden rode banden om het haar.
Hun wapenarsenaal bleek te hebben bestaan uit vier machinepistolen, acht
revolvers, een degen en een groot aantal steekwapens. Premier De Jong
heeft verklaard dat de bezetters gerechtelijk zullen worden vervolgd.
Te verwachten
AKKOORD
-:••• - v
„Wie rommel koopt
om geld te sparen
Die handelt heus niet wijs
Let daarom steeds op kwaliteit
Want die bepaalt de prijs."
Gen. Cronjéstraat 3844 - Tel. 254679
HAARLEM
SCHEEMDA. Na een hooglopende
ruzie met zijn vrouw heeft in Westerlee
een 50-jarige man zijn landarbeiders
huisje in brand gestoken. De woning
brandde geheel af. De man is door de
politie opgesloten.
Kindermoord. Wegens moord op haar
pasgeboren baby heeft de Amsterdam
se rechtbank een 22-jarige vrouw ver
oordeeld tot zeven maanden gevange
nisstraf voorwaardelijk. Gedurende de
proeftijd van drie jaar komt zij onder
toezicht te staan. Er was zeven maan
den waarvan drie voorwaardelijk te
gen haar geëist. De 44-jarige moeder,
tegen wie wegens medeplichtigheid
aan dood door schuld zes maanden
was geëist, werd vrijgesproken.
Dit zegt minister Polak van Justitie in
antwoord op vragen uit de Tweede Kamer
over handhaving van de rechtsorde. De
handhaving van de rechtsorde is, overi
gens niet alleen hier te lande, door een
reeks van oorzaken moeilijker dan in de
eerste decennia na de bevrijding. Dit heeft
niet alleen de taak van de politie ver
zwaard, maar ook die van de politieke ge
zagsdragers en ambtelijke autoriteiten, die
voor die handhaving verantwoordelijk zijn
en leiding aan het optreden van de politie
moeten geven, aldus minister Polak.
Overigens moet het optreden van de po
litie worden afgestemd op het haar ter be
schikking staande personeel en materieel.
In acute situaties is soms in onvoldoende
mate personeel beschikbaar. Dit kan ertoe
leiden, dat straffer moet worden opgetre
den dan nodig zou zijn indien een situatie
voorzienbaar was geweest en tijdig vol
doende personeel en materieel had kunnen
worden geconcentreerd.
Minister Polak ontkent dat het politie
apparaat niet meer in staat zou zijn zijn
functie ten behoeve van rechtszekerheid en
burgerij naar behoren te vervullen. Met
kracht wordt al enkele jaren gewerkt aan
verbetering van de outillering van de poli
tie. Een groot probleem daarbij is het per
soneelstekort, dat niet op korte termijn
kan worden opgeheven. Minister Polak
wijst er tenslotte op dat dit antwoord was
opgesteld vóór de recente gebeurtenissen
in Amsterdam en Wassenaar.
UTRECHT Door een conflict binnen
de fractie van de Anti-Revolutionaire Par
ty in de Utrechtse gemeenteraad zal deze
partij waarschijniyk de haar toegedachte
wethouderszetel verliezen aan D'66.
Een door KVP en CHU gesteund voor
stel van de ARP de benoeming van een
zevende wethouder uit te stellen tot drie
uitgetreden ARP-leden zijn vervangen,
bleek geen meerderheid te kunnen beha
len. De gecombineerde fractie van PvdA,
PSP en PPR (PAK), de VVD en de CPN
zegden hun steun toe aan een kandidaat
van D'66. Gezien de getalsverhouding in
de Utrechtse raad zal deze kandidaat wor
den benoemd. Aan de samenwerking tus
sen KVP, CHU en ARP in de nieuwe
Utrechtse gemeenteraad kwam een einde
toen twee van de drie nieuwe ARP-leden
zeiden onkundig te zijn van wat hun frac
tievoorzitter met de andere confessionele
partijen over gezamenlijk optreden gespro
ken. Daarop traden zowel de ARP-fractie-
voorzitter als de twee nieuwe fractieleden
als raadslid af.
AMSTERDAM De besturen van de in
de Centrale van Politie-Organisaties sa
menwerkende bonden hebben in een tele
gram aan de minister-president hun ern
stige verontrusting uitgesproken over de
bijzondere risico's, welke bij de recente
gebeurtenissen in Amsterdam en in Wasse
naar voor de politie-ambtenaren aan de
dag zyn getreden. Met name wordt gewe
zen op het neerschieten van een politie
ambtenaar bij het woonhuis van de Indo
nesische ambassadeur in Wassenaar en
op de vele gewonde politie-ambtenaren bij
de rellen in Amsterdam.
De besturen van de politiebonden zeg
gen zich niet aan de indruk te kunnen ont
trekken, dat door een onvoldoend vooruit
ziend beleid politie-ambtenaren worden in
gezet op de wijze, die, afgezien van het
toch op zichzelf reeds gevaarlijke politie
ambt, onnodige zware risico's voor de po-
litie-ambtenaar met zich brengt.
Gezien de reeds gespannen situatie rond
het voorgenomen bezoek van de Indone
sische president achten de besturen het
niet verantwoord, dat slechts één politie
ambtenaar de ambassadeurswoning be
waakte, waardoor het risico voor deze
ambtenaar zodanig werd vergroot, dat hij
dit met de dood heeft moeten bekopen.
Namens de leden van de drie samenwer
kende bonden, tezamen ruim negentig per
cent van het politie-personeel uitmakend,
dringend de besturen er met de meeste
klem op aan voor de toekomst een dusda
nig beleid te voeren, dat de politie-ambte
naren niet meer worden ingezet op een
wijze die het risico van dood of verwon
ding onaanvaardbaar groot maakt.
ADVERTENTIE
Er zal geen gesprek komen tussen de „president van de Zuidmolukse Republiek" ir.
Manusama en president Soeharto van Indonesië, zoals de bezetters hadden geëist. Wel
zal ir. Manusama over de gehele problematiek van Ambonnezen een onderhoud heb
ben met de Nederlandse regering. Hiervan zal verslag worden gedaan aan de Indone
sische regering. Vanmiddag praat de Tweede Kamer in een extra vergadering over de
gebeurtenissen in Wassenaar.
DEN HAAG. „De ministers van Justitie en van Binnenlandse Zaken blijven er
naar streven het belang van de vryheid van meningsuiting op de openbare weg en het
belang van de handhaving van de openbare orde in een evenwichtige verhouding tot
elkaar te brengen. Zij menen, dat dit streven tot dusverre in redely ke mate met succes
is bekroond. De schaarse gevallen waarin het tot ernstige ordeverstoringen en inbreu
ken op de rechtsorde is gekomen krijgen uiteraard grotere openbare aandacht dan de
gevallen, waarin zodanige verstoringen en inbreuken konden worden voorkomen of
waarin reeds bij haar ontstaan afdoende kon worden ingegrepen".
De heer W. Z. Leiwakabessi, een van
de Zuidmolukse leiders op Walcheren,
zegt zijn redenen te hebben om niet in te
gaan op de vraag, of hij de bezetting van
de residentie van de Indonesische ambas
sadeur als zodanig goed- of afkeurt. Wel
wil hij erop wijzen dat dergelijke voor
vallen zo langzamerhand waren te ver
wachten. „We hebben in Nederland nu al
twintig jaar op legale wijze gestreefd
naar het vervuld krijgen van onze wen
sen naar onafhankelijkheid. Nu de Ne
derlandse regering de Indonesische presi
dent heeft uitgenodigd voor een bezoek
aan Nederland zonder te willen meewer
ken aan het tot stand komen van een ge
sprek tussen Soeharto en onze president
Manusama, zijn wij zeer geïrriteerd ge
raakt. Het komt er eigenlijk op neer dat
de Nederlandse overheid geen rekening
wenst te houden met het Zuidmolukse
volk. Daar komt nog bij dat de meeste
Zuidmolukkers in Nederland nog lang
niet vergeten zijn dat aan de handen van
Soeharto het bloed kleeft van mr. dr.
Soumokil, de gefusilleerde president van
r ^iim.,o'"•"-•'li
J. MOOLENAAR F. M. VINK
DEN HAAG Hoofdagent J. Moolenaar.
die maandag by de bezetting van de Was-
senaarse residentie van de Indonesische
ambassadeur door de „Vrye Zuidmolukse
Jongeren" werd doodgeschoten zal met
korpseer worden begraven.
De datum van de teraardebestelling is
nog niet definitief vastgesteld, maar zal
vallen op donderdag of vrijdag. Dit heeft
de Wassenaarse burgemeester Geertsema
meegedeeld.
Hoofdagent Moolenaar, die 28 jaar
was, kwam op 1 juli 1964 als aspirant
bij de Wassenaarse politie in dienst. Op
1 juli 1965 werd hij agent en op 1 iuli dit
jaar volgde de bevordering tot hoofd
agent. De heer Moolenaar was gehuwd
en had twee kinderen, een jongen van
twee jaar en een meisje van vijf jaar.
Hij had maandagmorgen omstreeks zes
uur de wacht betrokken bij de resi
dentie van de Indonesische ambassa
deur en zou omstreeks zeven uur afge
lost worden.
Agent F. M. Vink, die 23 jaar is, werd
bij de aanval op de ambtswoning gegij
zeld. Later werd hij vrijgelaten.
Buit van 40.000. Bij een inbraak in een
modeboetiek en souvenirwinkel aan
de Oudegracht in Utrecht is voor ruim
40.000 gulden aan geld en goederen ge
stolen, onder meer bontmantels, suè-
dejassen, maxi-jurken en colberts.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG „Als ik jong was geweest, zou ik ook met de bezetting hebben
meegedaan". Dit zei een tamely k tevreden ir. Manusama na de ontruiming van de
Indonesische residentie. „Ik sta geheel achter deze actie. Dat is vanzelfsprekend. Deze
jongens zyn immers voor het belang van onze zaak opgekomen. Wat die doodge
schoten agent betreft: dat spyt hen ook heel erg".
Volgens de leider van 30.000 Abonne-
zen mag zijn volk tevreden zijn. „Vooral
ook omdat de jongeren naar mij en ds.
Metiary hebben willen luisteren. Vooral
de dominee heeft het pleit gewonnen.
Ook onze jongeren luisteren nu eenmaal
graag naar een predikant." In een televi
sie-interview verklaarde ds. Metiary over
het doodschieten van hoofdagent Moole
naar: „Dat was zelfverdediging."
Ir. Manusama betreurde het wel dat de
Nederlandse regering geen gesprek tus
sen hem en president Soeharto heeft kun
nen arrangeren. Op de vraag, of hij niet
vreesde, dat de bezetting de zaak van de
Ambonnezen heeft geschaad, antwoordde
hij: „Ik ben ervan overtuigd dat wij van
de gebeurtenissen van vandaag alleen
maar voordeel zullen ondervinden. Met
name staat het voor mij vast dat de Ne
derlandse bevolking er gunstig over zal
oordelen."
de Zuid-Molukken", aldus deze woord
voerder.
Het comité „Soeharto ongewenst", dat
zegt niets uitstaande te hebben met de
Zuidmolukse actie, heeft verklaard dat
vandaag en morgen in Amsterdam en
Den Haag tegen president Soeharto zal
worden gedemonstreerd. Er worden leu
zen meegevoerd als:
„Soeharto ongewenst", „Vrijheid voor
150.000 politieke gevangenen", „Geen fi
nanciële steun aan het generaalsbewind",
„Vrijheid voor de politieke en maat
schappelijke organisaties van het Indone
sische volk", „Solidariteit met de Indo
nesische vrijheidsbeweging".
DEN HAAG. Minister-president De
Jong heeft ds. Metiary niet beloofd, dat
tegen de bezetters van de residentie van
de Indonesische amvassadeur in Wasse
naar geen vervolging zal worden inge
steld. Dat de predikant dit maandag ge
zegd heeft berust op een misverstand, zo
deelde ir. Manusama, „president van de
Zuid-Molukken" vanmorgen mee.
Er was maandag over deze kwestie ver
schil van mening en premier De Jong
meende, dat ir. Manusama, die als verta
ler was opgetreden tijdens zijn gesprek
met ds. Metiary, wel uitsluitsel zou kun
nen geven.
De mededeling van de dominee, aldus
ir. Manusama, berust op een misverstand.
Minister-president De Jong had namelijk
verklaard, dat de Ambonnese jongelui
een behoorlijke behandeling zouden krij
gen en dat zij tijdens de verhoren door
een Zuidmolukse raadsman zouden mo
gen worden bijgestaan. De predikant zou
deze mededeling hebben verward met
mededelingen over de rechtsvervolging,
aldus ir. Manusama.
Kort na één uur was de heer Manu
sama in gezelschap van premier De Jong,
minister Luns en burgemeester Geertse
ma naar het bezette pand gegaan. Hij
bleef daar tot de bezetting werd opge
heven.
Om half drie gaf de Zuidmolukse or
ganisatie Badan Persatuan een verklaring
uit waarin de beweging zich, in tegen
stelling tot eerder op de dag, achter de
bezetting schaarde, hoewel het doodschie
ten van de politieagent ten zeerste werd
betreurd. Even later kwamen de bezet
ters met een ultimatum.
Zij dreigden "s avonds om acht uur
precies een gijzelaar dood te schieten als
zij geen positief antwoord zouden krij
gen op de door hen gestelde eisen, zoals
een gesprek tussen president Soeharto en
ir. Manusama. Zij stelden de politie ver
antwoordelijk voor het leven van de gij
zelaars en verlangden dat deze uit de
buurt zou blijven. Zij eisten dat de Ne
derlandse regering president Soeharto zou
dwingen binnen 48 uur een gesprek met
ir. Manusama te beginnen, onder toezicht
van Nederland en een bemiddelaar van
de Verenigde Naties. Als dat gesprek met
tot stand zou komen zou het tweede
slachtoffer vallen. Bij volharding van
Soeharto de wil van de Zuidmolukkers
te negeren zouden regelmatig gijzelaars
worden gedood.
De bezetting heeft echter de eerste ter
mijn van het ultimatum niet gehaald. De
voorzitter van de Badan Persatuan, ds.
Metiary, die oorspronkelijke 's middags
met enkele Zuidmolukkers een onder
houd met premier De Jong zou hebben,
begaf zich om kwart over drie naar het
regeringshoofdkwartier, dat inderhaast in
een Wassenaarse villa was ingericht, en
daarna naar het bezette gebouw. Om even
over vijven overhandigde ds. Metiary een
verklaring van de bezetters, dat een ak
koord was bereikt.
Ds. Metiary zou de wapens van de be
zetters in ontvangst nemen zodra de
ordetroepen die de residentie omsingel
den uit het gezicht zouden zijn verdwe
nen. De bezetters waren bereid zich over
te geven op voorwaarde dat voor 'een
enkel strafbaar feit, noch in verband met
de dood van hoofdagent Moolenaar, noch
in verband met de bezetting een vervol
ging tegen de bezetters zou worden in
gesteld.
Premier De Jong verklaarde echter la
ter op een persconferentie dat de zaak op
de normale gerechtelijke manier zal wor
den afgedaan.
De ontruiming van de residentie ver
liep zonder ongelukken.
Een beeld van de arrestatie van de
Zuidmolukse bezetters. Een van hen
steekt een vuist omhoog alsof hij een
geweldig dappere daad heeft verricht.
Anderen maakten toen zij naar de
politiewagens werden afgevoerd het
„V-teken". Nadat zij ds. Metiary de
wapens hadden gegeven gaven zij zich
zonder meer over.
ADVERTENTIE
