Minister Roolvink:
INSPRAAK WERKNEMERS
NIET OVERDRIJVEN"
Hartschudbed
Relatieve teruggang
natuurwetenschap
Leemte in wetsontwerp
tegen vliegtuigkaping
Meergeld nodig
(voor leger
Gehuwde academica zijn werklustig
top
form
Kamerlid Goudzwaard doctor
wooiuentrum Breestraat 74-84 Beverwijk
Geschenken voor
jubilerende
prins Bernhard
Democratisering
ondernemingen
in Tweede Kamer
SYMPOSIUM IN AMSTERDAM:
Kamervragen over
plaatsgebrek
Mavo-onderwijs
Uitlevering kapers niet geregeld
Objectiviteit in
nieuws meer dan
ooit nodig
ONDERZOEK LEIDSE WERKGROEP WIJST UIT:
- van Phantoms
natuurlijk naar
VRIJDAG 11 SEPTEMBER 1970
Zoekt U iets in
SUÈDE- NAPPA- en
LEDEREN KLEDING?
Ongeorganiseerden
Geen leeftijdsgrens
Bouwvakker
omgekomen
CENTRAAL
DODE OP OVERWEG
Staatssecretaris
van Defensie:
Prins Bernhard
tot voorlichters:
Andere conclusies
u ziet daar zoveel meer dan ergens anders
HIL\ ERSUM. Prins Bernhard heeft
gistermiddag in huize „De Zwaluwen
berg" in Hilversum, waar de staf van
de prins is gehuisvest, zijn zilveren jubi
leum als inspecteur-generaal gevierd.
Minister Den Toom van Defensie bood
namens de drie krijgsmachten twee af
fuiten aan, die vroeger aan boord van
schepen werden gebruikt voor het mo
biele scheepsgeschut. Persoonlijk bood
de minister een onderwaterhuis voor
de filmcamera van de prins aan.
Als oudste reünist boor de oud-chef van
de generale staf generaal Le Fèvre de
Montigny namens de staf en oud-mede
werkers van prins Bernhard een vlagge-
mast voor de Nederlandse driekleur en
de persoonlijke onderscheidingsvlag van
de prins aan.
Vice-admiraal H. M. van den Wall Ba
ke, voorzitter van het comité verenigde
chefs van staven, vergeleek prins Bern
hard met een militaire ombudsman, tot
wie iedere militair zich in hoogste in
stantie kan wenden voor de oplossing
van zijn problemen.
Prins Bernhard zei in zijn dankwoord
dat de functie van inspecteur-generaal
hem veel voldoening schenkt. „Als ik
mijn werkzaamheden wat moet beper
ken wat inderdaad het geval is zal
ik zeker deze functie niet neerleggen"
Hij schonk de minister van Defensie, de
staatssecretarissen van Defensie, de se
cretaris-generaal, de drie bevelhebbers
der krijgsmachtdelen en burgemeester
dr. J. P. Platteel van Hilversum, alsme
de vice-admiraal Van den Wall Bake ie
der een herinneringspenning.
ADVERTENTIE
Kijk en vraag er naar bij
Zijlstr.
Telef,
Haarlem
31 07 6$
De grootste speciaalzaak in
NAPPA en SUÊDE KLEDING
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Minister Roolvink Sociale Zaken heeft gisteren in de
Tweede Kamer bü de behandeling van de nieuwe Wet op de Ondernemings
raden gewaarschuwd voor overdrijving hij het geven van inspraak aan
werknemers. „We moeten ons ervoor hoeden de gevangene te worden van
de waan van de dag", zei de minister. „Inspraak moet niet zover gaan dat we
met z'n allen niets meer te zeggen hebben"
cndernemingsraad niet langer aan leef
tijdsgrenzen te binden. Wel handhaafde
hij een diensttijdgrens van twee tot drie
jaar, alsmede de mogelijkheid tot ontslag
van leden op voorstel van de ondernemer
of de ondernemingsraad zelf. Tegen dit
laatste maakten P.v.d.A. en D'66 be
zwaar.
De minister reageerde met deze op-1 Drs' Nypels kreeg het bij de artikels-
merkingen op een motie, ingediend door gewlJ,ze "^handeling van het wetsontwerp
ars. Nypels van D'66, waarin wordt voor- zowel met de V V-D. als met de P.v.d.A.
gesteld ook in ondernemingen, waarvoor I aan s*°k. wens van de D'66 om het
geen verplichting tot instelling van een I personeel evenveel zeggenschap toe te
ondernemingsraad geldt, tot democratise- de aandeelhouders werd af-
ring te komen. Het wetsontwerp legt I |ewe^en door de heer Rietkerk. (V.V.D).
voor deze verplichting de grens bij on- s*aatkundige democratie is volgens hem
dernemingen met 100 werknemers. Drs. nlet op het bedrijfsleven over te bren-
Nypels wil dat de regering een wettelij- Pn' Wat D'66 wil' een vetorecht voor
ke regeling maakt, die ook het personeel personeel op belangrijke onderne-
van kleinere ondernemingen inspraak ver-I niersbesluiten, verstoort volgens de heer
zekert. De minister vroeg hem of die re-1 y.let. de maatschappelijke v-»rV.r>»_
De minister reageerde met deze op-
geling dan ook voor een bedrijfje met twee
of drie werknemers zou moeten gelden,
hetgeen de heer Nypels beaamde. Dat
ging de bewindsman te ver. Hij voelde
voor een voorstel van drs. Boersma (A.R.)
om de S.E.R. om advies te vragen over
de wijze waarop voor kleine ondememin-
Rietkerk de maatschappelijke verhou-
dingen en leidt in feite tot een totaal an
dere maatschappijstructuur.
Het voorstel van minister Roolvink om
de vakorganisaties het recht te geven om
UUUHUCUU11-— - -OL IC geven UIil
gen aangepaste vormen van inspraak kandidaten voor de ondernemingsraad te
kunnen worden verwezenlijkt. stellen en de ongeorganiseerden dat recht
onder verzwaarde omstandigheden (een
Een ander nogal ingrijpend voorstel derde van het personeelsbestand moet
van de Anti-Revolutionairen was, beslui- achter de kandidatuur staan) toe te ken-
ten, die de goedkeuring van de raad van r.en. werd tot ergernis van drs. Nypels
commissarissen vereisen, eerst om advies verdedigd door de heer Wieldraaijer
voor te leggen aan de ondernemingsraad. (P.v.d.A.). ,U wilt de rechten van de
Als de raad dat verlangt, dient volgens het werknemers beknotten ten gunste van de
A.R.-amendement de ondernemer met vakbeweging", riep de heer Nypels boos
het oog op dit uit te brengen advies een uit. Ook spontane actiegroepen moeten
vergadering bijeen te roepen waarin zo
wel commissarissen, directie als leden
van de ondernemingsraad of hun verte
genwoordigers aanwezig zijn. De minis
ter wilde over dit amendement nog geen
uitspraak doen.
Wel stelde de bewindsman voor ook
volgens hem zonder moeilijkheden kan
didaten kunnen stellen.
Minister Roolvink ontkende dat de wet
de vakbeweging een monopoliepositie
geeft. Hij voelde er met de P.v.d.A. ech
ter weinig voor de positie van de vakbe
weging te ondergraven.
TTv""i Volgende week woensdag zet de Ka-
v eremgingen en stichtingen met een per-I mer de artikelsgewijze behandeling van
soneelsbestand van meer dan 100 man het wetsontwerp voort
onder de wet te brengen. Hij kwam daar-
toe met een aanvulling op zijn wetsont
werp. Voor overheidsorganen zag de mi
nister die mogelijkheid niet. Door hun
structuur is in deze sector alleen over
sociale voorwaarden overleg mogelijk.
Minister Roolvink ging akkoord met
de unanieme wens uit de Kamer om het
actieve en passieve kiesrecht voor de
schud bed voor hart
patiënten, dat is opgesteld in Leiden.
Het bed beweegt synchroom mee met
de hartslag van een hartpatiënt.
Treedt er bij de patiënt een stoornis
op in de hartspier dan wordt het
bloed door de beweging van het bed
toch van de linker hartkamer in de
slagader gestuwd Overigens zijn er
tot nu toe met het bed alleen nog
dierproeven genomen.
AMSTERDAM. De 52-jarige bouw
vakarbeider A. Merlaar uit Winkel is
donderdagochtend in de in aanbouw zijn
de politieschool aan de Sloterweg in Am
sterdam-West om het leven gekomen
toen een reeds op zijn plaats gebrachte
betonnen trap naar de eerste etage los
schoot en op hem viel. Het ongeluk ge
beurde tijdens het bijstellen van de trap.
die enkele duizenden kilo's woog.
AMSTERDAM. Gezien het totaalbeschikbare geld en de mankracht in
Nederland zal de prioriteit, die aan het natuurwetenschappelijk onderzoek
thans nog wordt besteed, verminderen. Er zijn andere wetenschapsgebieden
in opkomst waarvan de problematiek van zodanig belang is dat zij een stij
gende voorkeur moeten krijgen bij de uitvoering ervan. Zo zal er een ver
schuiving optreden van de natuurwetenschappen naar de wetenschappen
van mens en maatschappij.
Dit voorspelde de vice-voorzitter van
het bestuur van Zuiver Wetenschappe
lijk Onderzoek, drs. J. H. Bannier, van
daag in Amsterdam op een symposium
over het wetenschapsbeleid dat georgani
seerd is door de Nederlandse Natuurkun
dige Vereniging.
„Dringende wereldproblemen zoals het
milieubeheer, de minderontwikkelde lan
den en de groei van de wereldbevolking
kunnen niet alleen met natuurweten
schappelijke kennis worden opgelost", al
dus drs. Bannier, „maar vereisen een
veel diepgaander kennis van het gedrag
van de mens, zowel individueel als in
groepsverband, dan de huidige weten
schap heeft. De relatieve teruggang die
hiervan voor de natuurkunde het gevolg
zal zijn, vereist in de eerste plaats be
grip voor deze situatie van de fysici en
vervolgens ernstig beraad binnen eigen
kring".
Een belangrijk deel van het natuur
kundig onderzoek in Nederland wondt uit
gevoerd door de stichting Fundamenteel
Onderzoek der Materie (FOM), die thans
met haar zeven werkgemeenschappen
jaarlijks waarschijnlijk evenveel uitgeeft
voor natuurwetenschappelijk onderzoek
als de universiteiten en hogescholen (vol
gens het jaarverslag FOM 1968, 15 mil
joen gulden).
Eén van de vragen die centraal stond
op de bijeenkomst, was of dezelfde om
standigheden, die in het buitenland heb
ben geleid tot beperkingen van het na
tuurkundig onderzoek, ook voor Neder
land gelden. Daarnaast werd gediscussi
eerd over de vraag hoe nieuwe gebieden
van het wetenschappelijk onderzoek tot
ontplooiing kunnen worden gebracht zon
der veelbelovend en goed lopend onder
zoek zo in te perken dat het afsterft.
In een speciaal nummer van het Ne
derlands Tijdschrift voor Natuurkunde,
ten behoeve van dit symposium, geeft
prof. dr. H. G. van Bueren een alter
natieve mogelijkheid voor de organisatie
van het wetenschappelijk onderzoek. Als
uitgangspunt geldt volgens hem daarbij
dat het wetenschapsbeleid een zaak is
voor iedereen, zowel voor politici en re
geerders als voor de onderzoekers
Elk wetenschapsbeleid dient van de
stelling uit te gaan, aldus prof. Van
Bueren, dat het persoonlijk initiatief van
de onderzoeker dient te worden bevor
derd. Het is voor hem een vraag van het
allergrootste belang of het eventueel mo
gelijk zal zijn een politiek en maatschap
pelijk bevredigend wetenschapsbeleid op
te bouwen zonder inbreuk te doen op i
de eigen ontplooiingsmogelijkheden van
de individuele onderzoeker. „Het bestu
deren van deze vraag dient vooraf te
gaan elke organisatie van het weten
schapsbeleid".
Aan de Nederlandse Economische
Hogeschool in Rotterdam is gisteren
het Anti-Revolutionaire Tweede-Ka
merlid drs. B. Goudzwaard (rechts)
gepromoveerd tot doctor in de econo
mie. Zijn promotor was prof. dr. H.
W. Lambers. De dissertatie draagt als
titel „Ongeprijsde schaarste". Dr.
Goudzwaard houdt zich in dit proef
schrift bezig met al die schade of
baten, die personen, bedrijven of
Volksgezondheid.
overheidsorganen aan elkaar of aan
anderen kunnen bezorgen, zonder dat
daar een prijs op staat, bijvoorbeeld
door milieuverontreiniging, overbe-
vissing of verkeerscongestie. De pro
motie werd bijgewoond door circa
150 belangstellenden, onder wie de
fractievoorzitter van de ARP, mr. B.
W. Biesheuvel. Tot de opponenten
van de heer Goudswaard behoorde
de staatssecretaris Kruisinga van
DEN HAAG. „Is het de bewindsman
bekend dat er in dit schooljaar een aan
tal leerlingen is dat er wegens plaatsge
brek niet in is geslaagd hun Mulo- en
Mavo-studie te vervolgen in een vierde
klas Havo?"
Met deze vraag hebben de K.V.P.-ka-
merleden Hutschemaekers en Krosse zich
donderdag gericht tot de minister van
Onderwijs en Wetenschappen.
Zij verwachten dat het aantal studen
ten dat na de Mulo of Mavo 4, de Havo
4 en 5 klasse gaat vervolgen ook in het
komende schooljaar aanmerkelijk groter
zal zijn dan het aantal studenten dat in
het verleden na de Mulo verder studeer
de op de HBS.
De Kamerleden willen inlichtingen over
de opvangmogelijkheden op de Havo met
het oog op een vlotte doorstroming van
Mulo/Mavo-leerlingen.
DEN BOSCH. Op een onbeveiligde
overweg in Den Bosch is gisteren een
zandwagen door een goederentrein aange
reden. De 21-jarige chauffeur L. van den
Kevie uit Genderen was op slag dood.
Het ongeluk gebeurde op de alleen voor
goederenvervoer gebruikte lijn Den
BoschWaal wij k.
DEN HAAG. De P.v.d.A.-fractie Inde Nederlandse wetgeving niet strafbaar
de..Tw?ede Kamer acht het in maart in- zijn als het geschiedt door buitenlanders
gediende wetsontwerp inzake luchtpirate- en gericht is tegen buitenlandse vliegtui-
nj, dat beoogt de Nederlandse strafwet- gen buiten Nederlands grondgebied De
geving zodanig te wijzigen dat kan wor- consequentie daarvan is, dat plegers van
den opgetreden tegen vliegtuigkapers, een aanslagen op buitenlandse vliegtuigen hier
belangrijke stap vooruit. Maar de fractie niet strafbaar zullen zijn als zij erin sla-
vindt dat m het wetsontwerp een leemte gen naar Nederland te ontkomen of naar
bestaat wat de uitlevering van vliegtuig- Nederland worden teruggezonden als het
kapers betreft. I vliegtuig van Schiphol is opgestegen.
De P.v.d.A.-fractie is van mening dat
Het opzettelijk in gevaar brengen van waterdichte oplossingen slechts in inter-
de burgerluchtvaart zal namelijk volgens nationaal overleg tot stand kunnen ko-
men. De internationale voorschriften,
waarover thans wordt onderhandeld,
I voorzien echter slechts in een regeling
voor het eigenlijke kapen en nog niet in
maatregelen tegen bomaanslagen op
vliegtuigen of het in gevaar brengen van
internationale vliegvelden. Uitbrei
ding van de internationale wetgeving op
dit punt acht de fractie dringend geboden.
UTRECHT. Staatssecretaris Haex
van Defensie heeft in een vraaggesprek
met „Ruim Zicht", het blad van het Ne
derlands katholiek vakverbond, verklaard
dat de defensie-uitgaven zullen moeten
stijgen van 3,8 percent van het nationale
inkomen in 1969 tot 4,2 i 4.4 percent in
1974-1975. „Ruim Zicht" berekent, dat dat
neerkomt op een groei van de defensie-
uitgaven met 38 percent bij een stijging
van het nationale inkomen van 1969-
tot 1974 van 26 percent.
De Koninklijke Landmacht is volgens
de heer Haex een van de modernste or
ganisaties op de wereldranglijst, hetgeen
echter niet wegneemt dat de Nederland
se bijdrage aan de NAVO zwakke plek
ken vertoont.
Volgens de heer Haex zal een volgen
de regering zich bezig moeten houden
met de eventuele afschaffing van de
dienstplicht. Het zeer moderne materieel
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. „De publieke opinie is
een bijzonder gevoelig klankbord en de
objectiviteit in de berichtgeving is in de
ze tijd meer dan ooit van het grootste
belang. Het heeft mij wel eens veront
rust dat pogingen tot objectiviteit nogal
eens duidelijk falen. Scheiding van
nieuws en van commentaar van de media
is nog niet altijd bereikt".
Prins Bernhard zei dat toen hij don
derdagmiddag de leden van het 25-jarig
contactcentrum op voorlichtingsgebied
toesprak aan een lunch in hotel „Witte-
brug" in Den Haag.
Enkele persoonlijke opvattingen over
de voorlichting aan de orde stellend zei
de prins, die reeds twintig jaar erelid
van dit contactcentrum van voorlichters
is: „Het recht op informatie moet voor
de burger blijven bestaan, wil hij niet
het gevoel krijgen dat er over hem, maar
zonder hem wordt beslist. Maar dat mag
niet leiden tot opheffing van het recht
op consideratie".
De slagzin van The New York Times
aanhalend, „All the news fit to print", wordt techni^h f moderne materieel
sprak prins Bernhard over het gewetens- tiw i tpn ll8?? Ceerd' dat de
conflict dat zich meer en meer voordoet I leren werken Y 0m eJ?lee te
bij voorlichtingsmensen en journalisten 7elf, F? soms
beiden, namelijk niet alleen het afwegen dus dp u w, dlenstplicht duurt, al
van de objectiviteit, maar ook van de de heer Haex'
verantwoordelijkheid die men met be- /-\ rt
paalde publikaties en primeurs draagt, \Vp SOeSterberg:
en dan vooral het delicate bepalen van m
het juiste tijdstip van publicatie. „Elke |Y/| jnfjpf Iquraai
geordende samenleving, van welke poli- 1-T-a-XAA*-»t-A ld. vv adi
tieke samenstelling dan ook, heeft gezag
en orde nodig", voegde de prins eraan [JIJ prOCldrURlGIl
LEIDEN. De werkgroep „L(e)ijdeu
en later" van de vereniging van vrouwe
lijke studenten in Leiden heeft in het ka
der van het lustrumcongres „Weten
schap en welzijn" ter gelegenheid van het
79ste lustrum van de Leidse universiteit
een onderzoek laten verrichten onder al
le afgestudeerde gehuwde, vrouwelijke
reünisten van de universiteit naar de
mate waarin en de wijze waarop deze
vrouwen van hun opleiding gebruik ma
ken. In de donderdag gepubliceerde bro
chure „De vrouw kruipt waar ze niet
gaan kan" zijn de resultaten van het
onderzoek opgenomen.
Geconcludeerd wordt, dat de veelge
hoorde uitspraak dat gehuwde vrouwen
in ons land niet zouden willen werken
niet opgaat voor de groep gehuwde vrou
wen met een academische opleiding. Van
deze vrouwen heeft 59 percent een baan,
5 10 percent wil binnen twee jaar
(weer) aan de slag er eenzelfde percen
tage overweegt na een termijn van vijf
iaar (weer) een baan te nemen.
Als de term „generatie" beperkt wordt
tot de groep vrouwen met kinderen, zo
wordt in de conclusie gezegd, dan blijkt
ruim de helft der jongste generatie met
een of meer kinderen onder de zes jaar
betaalde arbeid te verrichten Daarnaast
verklaart een kwart te willen werken,
mits er passende voorzieningen zijn voor
de kinderen. Dit betekent zo wordt ge
zegd, dat driekwart der jongste genera
tie werkt en wil werken. Opgevat als
een verwijzing naar de toekomst kan
veilig worden aangenomen dat de behoef
te aan werken en daarmee het aanbod
van gehuwde vrouwen met een academi
sche opleiding op de arbeidsmarkt, zal
toenemen.
De voornaamste belemmering om werk
te aanvaarden, zo leerde het onderzoek,
is de zorg voor gezin en huishouden, met
name kindertal en leeftijd der kinderen
Het breekpunt is niet de huwelijksdatum,
maar de komst van het eerste en vooral
die van het tweede en de volgende kin
deren. Kinderopvangmogelijkheden moe
ten snel worden uitgebreid de tijd is
voorbij dat le overheid een behoedzaam
en voorzichtig, schoorvoetend beleid
moet voeren, omdat men nog niet weet
welke kant het uit zal gaan", aldus een
der conclusies.
Andere conclusies zijn: De universiteit
is in elk geval bij de medische faculteit
er in geslaagd het maatschappelijk ver
antwoordelijkheidsbesef van de afgestu
deerden een grotere reikwijdte te geven
dan uitsluitend gezin en huishouden. Het
is de vraag of de juridische faculteit aan
dit punt niet meer aandacht zou moeten
geven.
De voorkeur voor part-time-arbeid is
groot, zowel onder de huidige als onder
de potentiële werkneemsters
Politieke partijen, en met name de
V.V.D. (47 percent van de onderzochte
groep stemt deze partij) zouden zich
scherper moeten realiseren welke wen
sen genoemd worden part-time-arbei
er kinderopvang ct bij de kiezer le
ven en zich moeten inzetten voor d<
verwezenlijking.
De betrokkenen zouden meer energie
moeten steken in het vormen van pres
siegroepen, die continu bij overheid, be
drijfsleven, politieke partijen, vakbonden
enzovoort hun wensen met klem kenbaar
maken, voorstellen doen en aandringen
op verwezenlijking daarvan.
SOESTERBERG. Het op de vlieg
basis Soesterberg gestationeerde 32ste
tactische gevechtsquadron van de Ame
rikaanse luchtmacht heeft voor de Phan-
tom-gevechtsvliegtuigen een geluiddemp-
installatie in gebruik genomen, - die in
Amerika werd ontworpen en anderhalf
miljoen gulden heeft gekost. De installa
tie wordt gebruikt om bij het proefdraai
en van de toestellen het geluidsniveau
van 145 decibel (boven de „pijngrens")
tot 40 decibel terug te brengen. Aanlei
ding tot de ingebruikneming zijn de vele
klachten van omwonenden over de ge
luidshinder, die vooral door de Phantoms
wordt veroorzaakt.
A nT/rDTPHTTIW
stoutenbeek
vraag onze catalogus 1970
