President McNamara van de Wereldbank:
VOLKEREN MOETEN ZICH
SOCIAAL OMSCHAKELEN
Bloedige betogingen
in Kopenhagen
Jumbo gevaarlijk voor
kleinere vliegtuigen
599 ste
Paus bereid tot
herziening
concordaat
Ky wil naar
Amerika
Ierse verlangens
niet onoverkomelijk
Staatsloterii
Mcgovern wellicht
in 1972 kandidaat
voor Witte Huis
Eerste toetredings gesprek EEG:
DINSDAG 22 SEPTEMBER 1970
13
(Van onze redacteur in Kopenhagen)
KOPENHAGEN Twintig maal zoveel geld wordt er in de wereld uit
gegeven aan het in stand houden van een gewapende macht dan aan de be-
vordening van de economische en sociale vooruitgang in het grootste deel
van de wereld. Dat lijkt niet alleen een dwaasheid, maar is ook een niet
meer te herstellen fout. Wereldproblemen van armoede en maatschappelijke
nood kunnen niet alleen worden opgelost door sociale groei. Er is een sociale
omschakeling nodig van de volken om een algemene verbetering tot stand
te brengen.
450 GR.
VAN 99
VOOR
REUZENTOESTEL VEROORZAAKT
LUCHTWER VELINGEN
Hinderpalen
22 september 1970
Eerste klasse
Slagveld
Portret van Rembrandt
op veiling in New York
Douane-unie
OMAHA, Nebraska (AP) De Demo
cratische senator George McGovern uit
Zuid-Dakota heeft zaterdag verklaard „er
ernstig over te denken" zich in 1972 kan
didaat te stellen voor de presidentsver
kiezingen.
De „duif" McGovern, die in 1968 tever
geefs heeft getracht de Democratische
nominatie te krijgen, zei dat hij een be
slissing zou uitstellen tot na de Congres
verkiezingen van dit najaar.
ADVERTENTIE
ES
WASHINGTON. (AP) Het Ameri
kaanse Federale Bureau voor de Burger
luchtvaart heeft onthuld dat de vleugel
tips van de nieuwe luchtreus, de „Jumbo
jet" gevaarlijke luchtwervelingen veroor
zaken.
Deze tornado-achtige wervelingen zijn
volgens het bureau krachtig genoeg om
licht vliegtuigen in de lucht uiteen te
scheuren en kleinere straal-passagiers-
vliegtuigen naar omlaag te drukken.
Uit proeven met de Boeing-747 en het
militaire transportvliegtuig C-5 is men tot
de conclusie gekomen dat het gevaar van
de luchtturbulenties van deze vliegreuzen
steeds onderschat is. De turbulenties vol
gen de Jumbo's op kilometers afstand en
lossen op grote hoogte niet snel op. Naar
aanleiding van de proefnemingen heeft
het bureau voor de burgerluchtvaart op
dracht gegeven dat vliegtuigen van min
der dan 136 ton voortaan op een afstand
van acht kilometer achter een Jumbo
moeten blijven.
Er zijn weliswaar geen gevallen be
kend van vliegongelukken, veroorzaakt
door de turbulentie van de Jumbo's, maar
het bureau voor de luchtveiligheid heeft
in de jaren 1964 tot en met 1968 98 ge
vallen geregisteerd waarin de turbulentie
van straalvliegtuigen de hoofd- of mede
oorzaak was van het verongelukken van
lichte vliegtuigen. Daarbij kwamen twin
tig mensen om het leven en werden 54
ernstig gewond.
De luchtwervelingen van een Boeing-
747 hebben een kracht van 130 tot 145
kilometer per uur, wat bijna het dubbele
zou zijn van de turbulentiekracht van
een Boeing-707. De wervelkracht veroor
zaakt door een supersoon vliegtuig zoals
de „Concorde" zal nog veel sterker zijn.
Testpiloten van het Bureau voor de
Burgerluchtvaart en van de Boeing-vlieg
tuigfabriek in Californië hebben getracht
een tweemotorig straalverkeersvliegtuig
van het type Boeing-727 op 2,7 kilometer
achter een „Jumbo" tot landen te bren
gen, waarbij het toestel door de lucht
werveling van het grotere vliegtuig vloog.
Het toestel werd zo hevig naar de grond
gerukt dat het verongelukt zou zijn, als
zich niet zulke ervaren en op de gevaren
voorbereide piloten aan boord hadden
bevonden.
De wervelingen zijn volgens functiona
rissen van het Bureau voor Burgerlucht
vaart het gevaarlijkst bij het landen op
en opstijgen van vliegvelden, waar zich
op een beperkt terrein vele vliegtuigen
bevinden. Door een pauze van enige mi
nuten na de aankomst of het vertrek van
een Jumbo in acht te nemen, krijgen
grondwinden de kans de luchtwervelin
gen uiteen te spoelen.
Het bureau acht het gevaar op grote
hoogte veel geringer, hoewel het bij de
proefnemingen heeft ontdekt dat de wer
velingen op 9,1 kilometer en hoger veel
langer stand houden dan tot dusver werd
aangenomen. Precies kon het niet wor
den vastgesteld, maar de ramingen lopen
uiteen van enige minuten tot een half
uur. Dit zou betekenen dat, uitgaande van
een kruissnelheid van 800 km per uur,
de wervelingen zich tot 400 kilometer
achter een Jumbo kunnen uitstrekken.
Dit zei de president van de Wereldbank
Robert S. McNamara, in zijn rede voor
de algemene vergadering van de Wereld
bank en het Internationale Monetaire
Fonds, die in Kopenhagen wordt gehou
den. Tegen de achtergrond van 116 vlag
gen van de verschillende aangesloten lan
den kwamen deze woorden en de waar
schuwing het best tot zijn recht, want
het merendeel van de vertegenwoordigers
die hier aanwezig zijn komt uit landen
waar de economische nood haast onover
zienbaar is.
De wereldbank-president wees e r op
dat er een commissie is onder leiding
van de Canadees Lester Pearson, die er
op gewezen heeft dat het noodzakelijk is
om het doel van de algemene hulpverle
ning aan ontwikkelingslanden gelijk moet
zijn aan tenminste 0,7 percent van het
bruto-nationaal produkt der rijke landen.
De Verenigde Staten geven belangrijke
steun aan de Wereldbank en de daarbij
aangesloten instellingen, maar hebben
zich tot dusver niet gebonden aan een be
paald kwantitatief doel voor de hulpver
lening. Het is ondenkbaar dat het Ame
rikaanse volk op den duur een situatie
kan handhaven dat er minder wordt bij
gedragen aan de ontwikkeling van de op
komende landen dan elders in de wereld
geschiedt, want zij hebben slechts zes per
cent van de wereldbevolking doch ver
bruiken bijna 40 percent van de wel
vaartsbronnen die de wereld voortbrengt.
In 1970 zijn er 22 landen in Azië, Afri
ka en Zuid-Amerika die 70 percent van
de wereldbevolking tellen die een bevol
kingsprogramma hebben opgesteld. Meer
dan een dozijn andere landen die nog
eens tien percent van de wereldbevolking
vertegenwoordigen verlenen in enigerlei
vorm hulp aan de gezinsplanning.
Er zijn enorme hinderpalen op de weg
naar verbetering van de welvaart in de
wereld. Een van deze problemen schuilt
in de enorme bevolkingsgroei. Zelfs wan
neer een gemiddeld gezin van twee kin
deren per echtpaar zou zijn bereikt in
het jaar 2000 in de ontwikkelde landen en
tegen 2050 in de ontwikkelingsgebieden,
een doel dat haast niet uit te voeren lijkt,
zal de huidige wereldbevolking van 3,5
miljard zielen zijn uitgegroeid tot tenmin
ste 15 miljard.
Een dergelijk probleem lijkt onoplos
baar, maar het mag geen hinderpaal zijn
voor verdere acties om verbetering in de
situatie te brengen. De Wereldbank
draagt er door financiële steun in aan
zienlijke mate toe bij om welvaartsbron
nen in de ontwikkelingslanden tot ontslui
ting te brengen. Toch is het duidelijk dat
er in de toekomst steeds meer moet wor
den gedaan om de welvaart te bevorde
ren, want alleen door verbetering van de
welvaart zal er meer sociale evenwich
tigheid in de wereld ontstaan en dat is
hetgeen waarnaar vooral de jongeren
hunkeren.
De president van het internationale mo
netaire fonds wees er in zijn openings
toespraak op dat het noodzakelijk is om
een evenwichtstoestand te krijgen in het
Amerikaanse betalingsverkeer. Zo lang
die betalingen niet in goede orde zijn be>
Prijzen van
10.zijn gevallen op nummers eindigende op
50.zijn gevallen op nummers eindigende op
50.zijn gevallen op nummers eindigende op
100.zijn gevallen op nummers eindigende op
100.zijn gevallen op nummers eindigende op
200.zijn gevallen op nummers eindigende op
f 400.zijn gevallen op nummers eindigende op
1.000.zijn gevallen op nummers eindigende op
Een prijs van
f 2.000.is gevallen op het nummer
2.000.is gevallen op het nummer
2.000.is gevallen op het nummer
2.000.is gevallen op het nummer
f 2.000.is gevallen op het nummer
De prijs van
5.000.is gevallen op het nummer
f 25.000is gevallen op het nummer
De extra prijs van 50.000.is gevallen
in de serie „G" op het nummer
En de troostprijs van ƒ1.000.op nummer
van elk van de andere series.
5
81
06
832
054
306*
799
5139
045547
095690
064829
004879
083557
060276
067597
043444
043444
LET WEL Op dit nummer 306 is tevens een prijs van
50.gevallen.
VATICAANSTAD (Reuter) Paus Pau-
lus heeft in een brief aan president Sara-
gat van Italië laten weten, dat het Vati-
caan bereid is het in 1929 met Mussolini
gesloten concordaat te herzien.
Het hoofd van de R.K. kerk schreef het
Italiaanse staatshoofd ter gelegenheid van
het feit, dat 100 jaar geleden de eenheid
van het land tot stand kwam. De paus
wenste het Italiaanse volk „stabiliteit, har
monie, welvaart, sociale en morele voor
uitgang en vrede".
Een van de artikelen van het concordaat
die voor herziening in aanmerking komen,
betreft de onmogelijkheid om echtschei
ding te krijgen. De voorgenomen invoering
van echtscheiding waarover het parlement
nog moet stemmen, heeft het Vaticaan
steeds als een schending van het concor
daat bestempeld.
SAIGON (AP) In een toespraak voor
de Zuidvietnamese televisie heeft vice-pre
sident Ngoeyen Cao Ky gezegd dat het in
zijn bedoeling ligt in het begin van oktober
naar Amerika te gaan, in weerwil van de
wens van veel Amerikaanse politieke lei
ders.
Hij wil dan op 3 oktober in Washington
het woord gaan voeren op een „Marcheer
voor de vrijheid"-bij eenkomst. „Als ik dit
niet doe, zullen de communisten voortgaan
het monopolie te behouden van de open
bare mening in de wereld, en dat kan voor
de zaak van ons volk rampzalige gevolgen
hebben.
staat er gevaar voor internationale infla
tie. Het zal noodzakelijk zijn dat de Vere
nigde Staten zolang het tekort niet is op
gegeven gebruik zal maken van alle ter
beschikking staande reserves en dat
houdt in het gebruik maken van de spe
ciale trekkingsrechten, die er toe bijdra
gen een regulering van de wereldreser
ves tot stand te brengen.
Het centrum van Kopenhagen veran
derde gisteravond in een slagveld toen
rond 7000 mensen demonstreerden tegen
het congres van de Wereldbank. Uit ge
heel midden-Europa zijn demonstranten
naar Kopenhagen getogen om hun afkeer
duidelijk te maken van wat men in vlug
schriften omschrijft als het imperialisti
sche en kapitalistische gewroet van de
Wereldbank.
Men verwijt de Wereldbank voordelig
leningen te hebben verstrekt aan Indone
sië en de ontwikkelingslanden te helpen
met leningen die onbetaalbare rentes ver
gen.
De protestmars ontaardde, nadat men
het Bella-centrum van de Deense hoofd
stad had bereikt, waar het congres
plaats vindt. Een groot gedeelte van de
deelnemers aan deze demonstratie begaf
zich naar het restaurant, waar de deel
nemers aan dit congres dineerden. Voor
het restaurant slaagden de demonstran
ten er meerdere malen in de politie-af-
zetting te doorbreken, wat werd gevolgd
door schermutselingen.
Verschillende auto's werden gebruikt
om barricades op te werpen, brandbom
men werden naar de politie gegooid en
bij Amerikaanse firma's in Kopenhagen
werden de etalageruiten ingegooid. Het
bureau van American Express had het
vooral zwaar te verduren.
Bij de gevechten werd een politie-agent
zwaar gewond en werden tientallen ar
restaties verricht. De materiële schade
loopt in de honderdduizenden.
NEW YORK, (Reuter). Rembrandt's
„Portret van een officier", een van zijn
weinige schilderijen die nog in privé-
bezit zijn, zal op 22 oktober in New York
worden geveild. Men verwacht dat het
schilderij ongeveer 1,8 miljoen gulden zal
opbrengen.
Het portret maakt deel uit van de col
lectie van wijlen Matilda Wilson uit Ro
chester, van wie nog 14 schilderijen zul
len worden geveild, waaronder ook „De
hertog van Bracciano" van Van Dyck.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Na ongeveer zeven jaar geduldig in de wachtkamer te hebben gezeten
is Ierland vandaag dan eindelijk tot de conferentie tafel van de Europese gemeenschap
toegelaten. De Ieren, die zich als eerste van alle derde landen als kandidaat-lid op
gaven, zullen nu samen met de zes gaan onderhandelen over hun toetreding. Evenals
met Engeland het geval is, zijn daar nogal wat problemen aan verbonden. Want hoe
wel de Ierse onderhandelaar gisteren nog eens met nadruk verklaarde, dat zijn re
gering volledig instemt met het verdrag van Rome en alles wat daar uit voortge
sproten is, had hij toch op een aantal punten wel zekere reserves en verlangens.
land. Als die zouden mislukken dan zul
len de drie andere kandidaten ook niet
toetreden.
Staatssecretaris De Koster, die minis
ter Luns verving, meende na afloop van
dit eerste officiële gesprek dat die Ierse
wensen geen onoverkomelijke moeilijkhe
den zouden scheppen en zeker geen re
den hoefden te zijn om de onderhandelin
gen te doen stranden. Wat nu dit Ierse
„ja, maar" betreft, dit geldt voorname
lijk een aantal technische punten. Ierland
kan het bijvoorbeeld wel eens zijn met
het landbouwbeleid van de Zes maar
wenst toch wel aanpassing van zekere
reglementen
Ierland, dat nog maar sinds kort aan
zijn industriële ontwikkeling is begonnen
en de industrie financieel en fiscaal
steunt, hetgeen in de EEG verboden is,
vraagt hiermee, zij het dan op verklein
de schaal, te mogen doorgaan. Een an
dere Ierse moeilijkheid zijn de handels
relaties met Engeland. Tussen beide lan
den bestaan zeer veel preferentiële ak
koorden. Ierland vraagt of deze akkoor
den zo soepel mogelijk verder zouden
kunnen worden toegepast tijdens de over
gangsperiode tot volwaardig lidmaat
schap.
De Zes hebben tijdens dit eerste offi
ciële contact geduldig geluisterd en nota
genomen van de Ierse verlangens. Op het
einde van de zitting is men dan tot een
akkoord over de te volgen procedure ge
komen. Vandaag ontvangen de Zes de
twee andere kandidaten, Denemarken en
Noorwegen, voor een gelijkaardig ge
sprek. Daarbij zullen zich ook geen al te
grote moeilijkheden voordoen. Dat wil
evenwel nog niet zeggen dat die drie lan
den al halverwege over de EEG-drem-
pel zijn. Want alles hangt af van het ver
loop van de onderhandelingen met Enge-
Waar de Ieren maandag ook de na
druk op gelegd hebben, is dat ze nu al
een soort douane-unie hebben met de
Britten en dat ze een zekere vrees koes
teren voor de mogelijkheid dat tijdens
de overgangsperiode er in het handelsver
keer met Engeland weer bepaalde be
lemmeringen zullen optreden, bijvoorbeeld
in de vorm van kwantitatieve restricties.
De Ieren hebben de EEG vender ook aan
passing van bepaalde sanitaire maatre
gelen gevraagd en dat hangt samen met
het feit dat ze in de loop van de tijd in hun
land veel veeziektes hebben kunnen on
derdrukken.
Voordat de Zes zich met de Ieren aan
tafel zetten hadden ze eerst een onder
ling gesprek waarbij een tegenstelling
aan de dag trad die samenhangt met het
gemeenschappelijk visserijbeleid. Bekend
is dat de kandidaat-leden niet erg blij
zijn met het feit dat de Zes zich opma
ken (per 1 november) hun visserijbeleid
definitief te maken. De kandidaten die
grote belangen hebben bij de visserij had
den een minder haastig optreden van de
EEG op dit stuk meer gewaardeerd. Ne
derland toonde tijdens de bijeenkomst
van de Zes wel begrip voor die redene
ring, maar Frankrijk wilde een voltooi
ing van het visserijbeleid, onderhande
lingen of niet. De Zes zijn het tenslotte
eens geworden over een tekst die er op
neerkomt dat ze toch met aandacht ken
nis zullen nemen van opmerkingen van
kandidaat-leden over dit beleid.
ADVERTENTIE
Honeywell Bull
nu al samen op de Efficiency Beurs
Stands 8 en 212
