Nota openheid op komst
IEDERE NEDERLANDER
KRIJGT EEN NUMMER
Onderdoor en bovenover
Acht jaar voor
moord
Twee „kritische artsen"
de zaal uitgezet
Ook ƒ400 voor
landarbeiders
en schilders
Elke week meldt zich een nieuwe politieke partij
Leerkrachten in
Rijnmond gebied
niet vrij van dienst
In augustus 8947
nieuwe huizen
Kamervragen over
leveranties
aan Portugal
Krakers moeten
seminarie uit
„Liever kamperen
dan (onvrije)
jeugdherberg"
Congres Mijvoor Geneeskunst
Al 44 zetten bij Kiesraad eerste stap voor Kamerverkiezingen 1971
Belgische tanker
in storm vergaan:
twee doden
Waarom werd het
Czaar Peterhuisje
dichtgetimmerd?
ZATERDAG 3 OKTOBER 1970
2
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. De regering heeft besloten dat iedere Nederlander een
registratienummer krijgt. Door dit nummer zullen alle persoonlijke gege
vens via computers snel ter beschikking van de verschillende overheidsin
stanties kunnen komen.
Recordbezoek aan Artis
ZO APART.
Kënnemerlaan 38 IJmuiden
telefoon: (02550)-1378l
Openheid bij overheid
Besmettelijke ziekten
Geen 12000
Op last aartsbisdom
IS
Meerderheid bij enquete:
Een slak te Sneek zat 's winters blauw
van de verschrikkelijke kou
over zijn huisje door te darren,
omdat hij dit in een bizarre
doch recreatierijke buurt
als zomerhuisje had verhuurd.
Trijntje Fop
(Van onze correspondent)
Drs. Voogd herinnert
staatssecretaris
aan toezegging
Kiesdrempel
A f splitsen
Waarborgsom
Centrale Verwarming
Thermo Techniek Tensen
Kamerlid vraagt:
DEN HAAG. Minister Den Toom
van Defensie is niet bereid aan leerkrach
ten, die in een van de gemeenten van
het Rijnmondgebied een functie in het
onderwijs willen aanvaarden, vrijstelling
van militaire dienst te verlenen.
In zijn antwoord op vragen van de
Tweede-Kamerleden Schuring en Veer
man zegt de bewindsman, dat hem niet
is gebleken, dat bij alle onderwijsinstel
lingen in dit gebied met uitzondering
van Rotterdam de voorziening in vaca
tures zodanige moeilijkheden oplevert,
dat een dergelijke vrijstelling gerecht
vaardigd is. Voor Rotterdam werd ten
behoeve van het lager onderwijs onlangs
wel een regeling voor vrijstellingen ge
troffen.
DORDRECHT. De Dordtse recht'
bank heeft een 46-jarige hoofdopzichter
uit Papendrecht en diens 60-jarige vriend
en ondergeschikte uit Dordrecht, die te
zamen de echtgenote van de eerste om
het leven hebben gebracht, veroordeeld
tot acht jaar gevangenisstraf. De officier
van Justitie had zes jaar geëist.
Het plan om de vrouw te vermoorden,
was al lang van tevoren beraamd. De
mannen hadden haar op 4 december 1969
per auto van het Dordtse station afge
haald en op de Merwedebrug met een
ijzeren staaf elf maal op het hoofd ge
slagen. Ze hadden de zwaar gewonde
vrouw vervolgings in de Merwede onder
water gehouden tot zij dood was.
DEN HAAG. In augustus is volgens
het Centraal Bureau voor de Statistiek
met de bouw van 12.119 woningen begon
nen en zijn 8947 woningen voltooid. In
augustus 1969 waren deze aantallen 9789
en 8200.
In de periode september 1969-augustus
1970 werden 127.168 woningen in aan
bouw genomen en 118.225 woningen vol
tooid.
AMSTERDAM. De actie „Artis moet
blijven" heeft er wellicht toe bij gedra
gen, dat het aantal bezoekers aan de
dierentuin in de maand september tot een
recordhoogte is gestegen. Er zijn 50.000
mensen meer aan de poort geweest voor
een toegangskaartje dan in dezelfde
maand vorig jaar. In totaal werden
142.000 bezoekers geteld.
ADVERTENTIE
Wortelnoten
PORSELEINKAST
zeer exclusief 2300.-
Dit deelde gisteravond premier De Jong
mee na de wekelijkse ministerraadsver
gadering. Het kabinet heeft met dit be
sluit het advies gevolgd van de Commis
sie-Westerhout, die enkele jaren geleden
reeds voor dit nummeren had gepleit.
Er worden maatregelen genomen om
misbruik van deze gegevens door onbe
voegden te voorkomen Premier De Jong
verklaarde dat er tevens rekening mee ge
houden is dat een oorlogstoestand zou
kunnen ontstaan. Hij wilde uit veiligheids
overwegingen echter niet zeggen welke
maatregelen dan zullen worden genomen
Met het oog op degenen die huiverig zijn
voor een dergelijke nummerregistratie
ze' de minister-president dat onderschat
wordt hoe vaak men reeds ingeschreven
staat, bijvoorbeeld bij de Burgerlijke
Stand.
Omdat voor computers het lezen van
namen moeilijker is dan het lezen van
nummers, is besloten tot deze nummering
over te gaan. Uit de nummers zijn geen
gegevens op te maken over desbetreffende
persoon dan alleen door een computer. Dit
is niet het geval met de registratienum
mers voor militairen, waaruit de leeftiji
op te maken is. Er wordt haast gemaakt
met deze centrale registratie, omdat er
steeds meer gemeenten overgaan tot ver
werking van de gegevens van de Burger
lijke Stand per computer en omdat in gro
te agglomeraties de kans bestaat dat er
verschillende computersystemen worden
gebruikt.
Alle persoonlijke gegevens, zoals leef
tijd, geslacht, gezindte enz. worden cen
traal bewaard. Opdat zij bij eventuele ca
lamiteiten als bijvoorbeeld een brand niet
verloren gaan wordt op een geheime
plaats een duplicaat bewaard.
Volgende week zal de regering een nota
aan de Tweede Kamer zenden met haar
opvattingen over openheid en openbaar
heid van het bestuur. In grote trekken
DEN HAAG. Het Tweede Kamerlid
Wieringa (P.v.d.A.) heeft de minister
van Defensie gevraagd een onderzoek in
te stellen naar de juistheid van een op
merking in een open brief van het An-
gola-Comité aan de Nederlandse rege
ring inzake de levering van legervoertui
gen aan Portugal. Deze opmerking luid
de „Overtollige voorraden jeeps, landro
vers en andere voertuigen van het Neder
landse leger vinden hun weg naar Portu
gal via een Belgische groothandel in
dumpgoederen in Antwerpen". In de brief
werd het adres van deze groothandel
vermeld.
Aan de ministers van Buitenlandse Za
ken en van Economische Zaken heeft de
heer Wierenga gevraagd of zij niet van
mening zijn dat de vier Fokker Friend
ships F 27, die zijn verkocht aan de
luchtvaartmaatschappij Deta in Mozam
bique en de vier aan de DTA in Angola
geleverde toestellen mogelijk worden ge
bruikt voor oorlogsdoeleinden in plaats
van voor de burgerluchtvaart.
Ook wil de heer Wierenga weten voor
hoeveel nachtkijkers, te leveren door de
optische industrie „De Oude Delft" aan
Portugal vergunning werden verleend.
Voorts heeft hij minister Luns gewezen
op berichten welke Franse, Engelse, Ita
liaanse en Belgische fabrieken betrokken
zouden zijn bij de levering van 12 heli
kopters aan Portugal.
sluit het kabinet zich aan bij het rapport-
Biesheuvel, dat op vele punten openheid
van de overheid gewenst acht. Er komt
een wetsontwerp waarbij aan de openheid
een wettelijke basis zal worden gegeven.
De gevolgen daarvan kunnen vrij groot
zijn voor de verschillende depar
tementen, onder meer dat er meer ambte
naren nodig zullen zijn, dat de voorlich
tingsdiensten worden uitgebreid en dat
bijvoorbeeld leeszalen zullen moeten wor
den ingericht voor het inzien van over
heidsdocumentatie.
De ministerraad heeft gisteren besloten
tot uitbreiding van de Besmettelijke Ziek-
tenwet. Infectieziekten waarop de wet
thans niet van toepassing is, zullen onder
de wet kunnen worden gebracht. Dit zal
ook gelden voor ziektebeelden van onbe
kende of onzekere ziekte-oorzaken met
eer, epidemisch karakter. Ook tuberculo
se en geslachtsziekten zullen onder de wet
vallen.
Premier De Jong heeft ontkend dat de
regering van plan is 12000 Antillianen naar
ons land te halen als gastarbeiders. Hij
vermoedde dat het Kamerlid Harmsen,
die hierover vragen heeft gesteld, zijn ge
gevens had gekregen uit een verslag van
„een of andere commissie" waarin ge
sproken is over het aantrekken van per
sonen uit de Nederlandse Antillen „waar
12000 man werkeloos zijn".
UTRECHT. Het aartsbisdom in
Utrecht heeft de krakers van het semina
rie Rijsenburg in Driebergen gesommeerd
binnen enkele dagen het gebouw te ver
laten. Wordt aan de eis van het bisdom
niet voldaan dan volgt uitzetting door de
politie.
De krakers, die reeds enkele weken
een deel van het enorme gebouw, dat in
een tuin van 30 hectare is gelegen, bezet
houden, zijn studenten van de sociale
academie De Horst in Driebergen. Zij
hebben besloten het ultimatum van het
aartsbisdom te aanvaarden als er een de
finitieve bestemming voor het gebouw en
het terrein is gevonden en wanneer er een
sociaal aanvaardbare oplossing wordt
aangeboden voor de in het gebouw on
dergebrachte woningzoekende gezinnen
en studenten. Als het aartsbisdom daar
aan niet wil voldoen dan zullen de kra
kers het op een confrontatie met de poli
tie laten aankomen. Zij zullen zich niet
verzetten. Hun doel is een proces-verbaal
en een behandeling van hun zaak voor
de rechter.
Van het grote verkeersknooppunt
Kleinpolderplein in de route Rotter-
dam-Antwerpen is enkele dagen ge
leden de onderdoorgang naar Vlaar-
dingen voor het verkeer opengesteld.
Over enkele dagen komen ook de zo
genoemde „Fly Overs", de ongelijk
vloerse banen boven het verkeers
punt gereed.
DEN HAAG. Liever kamperen dan
overnachten in een jeugdherberg. Dit is
naar voren gekomen uit een vorig jaar
door de Vrije Universiteit ingesteld on
derzoek onder jongeren in opdracht van
de Stichting Nederlandse Jeugdherberg
centrale, die sinds donderdag is gefuseerd
met haar r.k. zusterorganisatie.
De ondervraagde jongelui zouden zich
in de vakantie in de eerste plaats wil
len richten op contact met de andere
sexe en het zoeken van avontuur en
spanning. Belangstelling voor natuur en
cultuur komt op de -tweede plaats.
Tijdens een persconferentie haakte de
voorzitter van de stichting, drs. A. Oost-
indie, in op de genoemde vrijheid. Het
vrijheids vraagstuk is een groot probleem
De gewenste vrijheid kan vaak niet ver
wezenlijkt worden van wege de daaraan
verbonden kosten, dus niet uit het oog
punt van een soort paternalisme. Het be
leid zal mede door dit rapport worden
bepaald, verklaarde hij verder, erop wij
zend dat er in ons land vorig jaar bijna
650.000 overnachtingen in jeugdherbergen
zijn genoteerd.
DEN HAAG. Twee „kritische artsen" van de Bond van Wetenschappe
lijke Arbeiders, de Amsterdamse sociaal-psycholoog drs. P. Cohen en de
Rotterdamse internist en biochemicus-W. Iemhoff zijn gistermiddag tijdens
het congres van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering
der Geneeskunst in Den Haag de zaal uitgezet.
de wijze waarop een bijdrage kan wor
den geleverd aan de oplossing van vraag
stukken als milieubeheersing en welzijns
bevordering. Ook zal de maatschappij
medeverantwoordelijkheid moeten aan
vaarden voor het onderwijs in de ge
neeskunde.
UTRECHT Gisteren is overeenstem
ming bereikt over een extra uitkering van
f 400,voor de ruim 30.000 schilders in
ons land. De regeling is analoog aan die
voor de overige werknemers in de bouw
nijverheid.
Bij de akker- en weidebouw en de vee
houderij wordt geadviseerd aan vaste ar
beiders van 23 jaar en ouder op 16 oktober
en 1 december telkens 200 te betalen, en
voor losse arbeiders een nadere regeling
te treffen.
De heer Iemhoff trachtte aan het begin
van de middagzitting te komen tot een
discussie. De voorzitter verklaarde dat hi;
buiten de orde was, waarna een aantal
artsen uit de zaal, behorende tot de orde
dienst van het congres, hem de zaal uit
zette. Datzelfde overkwam drs. P. Cohen
De groep van „kritische artsen" heeft
bezwaren tegen de traditionele opzet van
het ledencongres van de maatschappij
Op het congres kunnen slechts schrifte
lijke vragen worden ingediend. Voor een
werkelijke discussie is er volgens de „kri
tische artsen" geen gelegenheid.
De „kritische artsen" en een soortgelij
ke groepering, de werkgroep „Arts en
maatschappij" hebben tegen de uitzetting
scherp geprotesteerd. Zij verklaarden:
,Nu leden van -de maatschappij zich te
buiten gaan aan fysieke geweldpleging
zonder dat de congresleiding zich daarte
gen keert heeft de maatschappij haar
werkelijke gezicht laten zien."
Het congres werd voortgezet met een
betoog van prof. dr. N. Speijer, die meent
dat de tegenwoordige situatie op het ge
bied van de geestelijke volksgezondheid
met zijn zelfmoordpogingen, zijn agres
sie-uitingen, zijn verslaving aan verdo
vende middelen en zijn rebellie, groten
deels voortkomende uit eenzaamheid en
angst, niet spoedig zal veranderen. Er
moet volgens hem zelfs op een toeneming
van deze verschijnselen worden gerekend.
Dr. L. van der Drift, voorzitter van de
maatschappij, zei tenslotte dat de artsen
organisatie zich moet gaan bezinnen over
DEN HAAG. Het socialistisch Ka
merlid drs. J. J. Voogd heeft staatsse
cretaris Van de Poel (CRM) gevraagd, of
de regering al een principebeslissing
heeft genomen over de uitvoering van
een door hem ingediende motie betref
fende de pensioenregeling voor vervolg
den uit de Tweede Wereldoorlog. In zijn
vraag verwijst de heer Voogd naar de
toezegging van de staatssecretaris, dat de
regering de principebeslissing voor 1
januari a.s. zou nemen.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Gemiddeld één keer per
week komt bjj de Kiesraad in Den Haag
een verzoek binnen van een groep Neder
landers om als politieke partij te worden
geregistreerd. Dit jaar zijn slechts zeven
van deze groepen voorlopig ingeschreven.
Dat betekent dat momenteel 44 partijen
de eerste stap hebben gezet voor deel
neming aan de verkiezingen voor de
Tweede Kamer op 28 april. Hoewel van de
wekelijkse kandidaten er in de komende
maanden nog bij zullen komen is met geen
mogelijkheid te voorspellen. „Naarmate de
datum van de verkiezingen nadert neemt
de belangstelling toe", zegt mr. dr. W. K.
J. J. van Opimen Kloeke, die op 1 oktober
25 jaar bij de Kiesraad in dienst was,
waarvan 20 jaar als secretaris.
Als de naam van een politieke partij
voorkomt op de lijst van de Kiesraad be
tekent dat alleen dat de naam en een even
tuele afkorting zijn geregistreerd en niet
meer door anderen mag worden gebruikt.
Het geeft nog geen recht aan de verkie
zingen deel te nemen.
Toch is het voor nieuwe partijen nuttig
een naam te laten noteren, omdat zij an
ders naamloos de verkiezingen zouden
moeten ingaan en ook het risico lopen dat
hun naam door anderen wordt gebruikt.
De uiterste datum voor registratie voor de
komende Kamerverkiezingen is 2 februari
1971. De Kieswet schrijft namelijk voor dat
dit uiterlijk zes weken voor de kandidaat
stelling dient te geschieden. Deze kandi
daatstelling heeft voor de Tweede Kamer
plaats op 16 maart.
Volgend jaar zal ook de Eerste Kamer
geheel worden vernieuwd. Dit is nodig
door een vrij groot aantal grondwetswijzi
gingen, die ons parlement nog dit jaar en
het volgend jaar zal behandelen. Bij
grondwetswijzigingen is het nodig dat het
besluit tweemaal wordt genomen, eerst
door de oude Kamers en vervolgens, na
verkiezingen, door de nieuwgekozen Ka
mers. Vroeger ontbond men de Kamers
steeds na het aanvaarden van plannen voor
grondwetswijzigingen, thans laat men dit
samenvallen met normale verkiezingen.
Er wordt momenteel veel gediscussieerd
over veranderingen in ons kiesstelsel. Na
het afschaffen van de opkomstplicht wordt
over verdere verlaging van de kiesgerech
tigde leeftijd en zelfs over het instellen
van districten in plaats van het systeem
van evenredige vertegenwoordiging ge
praat. Ook bestaan er plannen om een
kiesdrempel in te voeren. Thans is het zo
dat elke partij die één-honderdvijftigste
deel van de stemmen haalt (dat zijn bij
de volgende verkiezingen zo'n 34.000 stem
men) één zetel krijgt. Er wordt nu over
gedacht een partij slechts dan tot de Twee
de Kamer toe te laten als zij meer dan één
zetel haalt, bijvoorbeeld drie. Het ontwerp-
verkiezingsprogramma van de KVP sugge
reert zelfs vijf zetels als kiesdrempel.
Er zijn echter bezwaren tegen het instel
len van een kiesdrempel omdat men dan
niet meer van een evenredige vertegen
woordiging kan spreken. Ook het probleem
van de vele partijen wordt er niet geheel
mee opgelost. Als bij de verkiezingen in
1967 een kiesdrempel van drie zou hebben
bestaan, zou alleen de heer Jongeling van
het GPV niet in de Kamer zijn gekomen.
We zouden dan nu veertien in plaats van
vijftien fracties hebben. Had de kiesdrem
pel bij vijf gelegen, dan zou ook de toe
gang aan de SGP en de PSP zijn ontzegd.
Ook dan dus nog twaalf fracties.
Het afsplitsen van groepen van bestaan
de partijen wordt door een kiesdrempel
niet voorkomen. Van de vijftien fracties
die de Tweede Kamer nu telt zijn er vier
door een dergelijke splitsing ontstaan, na
melijk de groep-Aarden (PPR), de groep-
Goedhart (DS'70), de groep-Harmsen (Bin
ding Rechts) en mr. Kronenburg. De
Kamerleden worden volgens ons kiesstelsel
nog steeds persoonlijk gekozen. Zou men
door het instellen van een kiesdrempel het
aantal fracties kleiner willen houden, dan
zou men ook een regeling moeten treffen
waardoor zich van een fractie afsplitsende
Kamerleden hun zetels ter beschikking
zouden moeten stellen.
Het aantal Kamerfracties is nog nooit zo
groot geweest als op dit moment. In 1933
telde de Tweede Kamer 14 fracties, die
toen alle rechtstreeks gekozen waren. Dat
was toen des te opmerkelijker omdat er
toen nog slechts honderd zetels in de
Tweede Kamer te verdelen waren. Van
die veertien waren er toen vijf eenmans
fracties. Nu zijn dat er twee van de vijf
tien.
Wie aan de komende verkiezingen voor
de Tweede Kamer wil deelnemen, moet
zich vóór 2 februari laten registreren bij de
Kiesraad, een partijprogramma overleg
gen, blijk geven van een vorm van organi
satie en als groep optreden. De Kiesraad
beschouwt drie personen reeds als een
groep. Vóór 16 maart moet men dan zijn
lijst met kandidaten inleveren, maar te
vens voor elke kieskring een waarborgsom
van duizend gulden hebben gestort. Wie
enige kans op succes wil hebben moet in
alle achttien kieskringen deelnemen. Dat
betekent dus achttienduizend gulden. Wie
minder dan driekwart van de kiesdeler
haalt bij de verkiezingen (ongeveer 25.000
stemmen) is dat geld kwijt en een illusie
armer.
Het is onwaarschijnlijk dat de vieren
veertig nu geregistreerde partijen dat ri
sico zullen nemen. Van de zittende par
tijen in de Tweede Kamer is het wel zeker,
hoewel men zich, wat mr. Kronenburg be
treft, mag afvragen of de CDU, die sinds
30 november 1964 staat ingeschreven en
waartoe de heer Kronenburg zich thans
rekent, nog zal meedoen. Van zes partijen
staat wel vast dat zij zullen afvallen. Dat
zijn de door de inmiddels overleden Haag
se jurist mr. P. Koot opgerichte Partij
voor Volkswil en Referendum, de Partij
voor Ongehuwden, de Referendumpartij
voor Arbeiders, de Referendumpartij voor
de Middenstand, Referendum Legalisatie
Hazardspelen en Referendumpartij Agra
rische Sector. Hoeveel er van de thans
twintig genoteerde partijen zullen over
blijven is nog een groot vraagteken.
ADVERTENTIE
is 25,per m3 te duur? Beslist!
ZELFBOUW bespaart u 2300,—U
wordt gesteund door een erkende vak
man, die de gasaansluiting inregeling
en garantie/service op zich neemt.
LAAT u de aanleg doen, dan besparen
wij u toch nog 20% op de gebruikelijke
prijs.
HOSPESLAAN 55
OVERVEEN TEL. 0 23 - 24 20 44
CADZAND. Een reddingsactie met
schepen en helikopters heeft niet kunnen
voorkomen dat een scheepsramp voor de
kust van Cadzand vrijdagmiddag twee
mensenlevens heeft gekost. Een van de
slachtoffers is een baby van negen maan
den. De tweede is een 60-jarige loods uit
Antwerpen.
Zij waren aan boord van de Belgische
binnenvaarttanker René VII van 280 ton,
die in een zware noordwesterstorm met
windkracht negen voor de kust van Cad
zand verging. Aan boord bevonden zich
zes mensen, onder wie twee vrouwen.
Vier van hen wisten met zwemvesten het
strand te bereiken. Ze zijn met een heli
kopter van de Belgische zeemacht naar
de Minnewaterkliniek in Brugge ge
bracht.
DEN HAAG. Het Tweede-Kamerlid
Dankert (P.v.d.A.) heeft minister Klompé
gevraagd te bevorderen dat het Czaar
Peterhuisje in Zaandam spoedig weer
voor het publiek wordt opengesteld. Hij
informeert ook waarom en door wie heit
huisje op 30 september werd gesloten
er dichtgetimmerd.
De heer Dankert heeft critiek op het
feit, dat het ministerie niet vertegen
woordigd was bij het afscheid van de
78-jarige beheerder van het huisje, de
heer W. J. Schol Hij dringt er op aan,
deze „nalatigheid" ten aanzien van de
beheerder, die 52 jaren in dienst is ge
weest, alsnog te corrigeren Ook vraagt
hij of naar een opvolger van de heer
Schol is gezocht en of aan eventuele kan
didaten betere arbeidsvoorwaarden zijn
geboden dan de 150 per maand bruto,
die de heer Schol ontving Tenslotta
dringt hij aan op een overeenkomst met
de gemeente Zaandam over het beheer
van het huisje.
