Visies op woningbouw in komende tien jaar
KWALITEITSVERBETERING HUIZEN
WORDT PRIMAIRE ZAAK
Springvloed
spoelde een
nooddijk
weg
Ontslag voor
150 man
Eurowoningen komen
tegemoet aan eisen
vis houdt,.
Zwaveldioxyde gevaar voor
witte bloedlichaampjes
Vrouw steekt
man dood
Modehuis
„ELEGANT"
Eksklusieve stoffen
Zeiltocht naar
West-Indië op
Texel ten einde
Meerderjarig
op 18 jaar?
Parlementariërs naar Londen
1
ANWB-controle op
uitlaatgassen
Ventilatiekanalen van huizen
in Krimpen worden verbeterd
(f VIS...duur?
W©l...nee!
uen uw beurs fit!
AMERIKAANSE ONDERZOEKINGEN
Zaandam wil het
Czaar Peterhuisje
behouden
Amoco komt aan
enkele bezwaren
tegemoet
Bij overheidsdienst
op Curacao
wordt gestaakt
OVERHEMDEN
DINSDAG 20 OKTOBER 1970
Tegen luchtvervuiling
DIFFERENTIATIE
REORGANISA TIE
VAN „HEMBRUG"
NIEUWE STA D
LUCHTVAART
Zweeds jacht in
storm vergaan
Gaswinning Bergen
AMSTERDAM De directie van de ontwikkelings
maatschappij Eurowoningen n.v. (50 percent Pakhoed
Holding n.v. en 50 percent Ver. Bedr. Nederhorst n.v.)
heeft zich ter gelegenheid van het tienjarig bestaan be
zonnen op wat in de komende tien jaren op het gebied
van woningbouw moet worden gedaan. Volgens de
directie zijn er zes factoren die in de komende tien jaar
de woningbouw zullen bepalen.
De kwaliteitsverbetering zal primair worden, omdat
de welvaart stijgt en het tekort aan woningen wordt
ingelopen. Tegelijk daarmee zullen de woningbehoef
ten omhoog gaan. Een grotere (serie) produktie geeft
relatief lagere kosten, waardoor het mogelijk zal
worden de kwaliteit navenant te verhogen.
Op korte termijn is een organisatie
verbetering van de bouw te verwachten.
Zoiane alleen de kwantiteit beslissend
was, bestond er geen gezonde concur
rentieverhouding. nu de kwaliteit meer
en meer gaat meespreken is een betere
organisatie de enige mogeliikheid om te
gen een haalbare prijs een beter produkt
af te leveren.
De geldmiddelen worden krapper.
ADVERTENTIE
VVWIWIVMUWIIW» t.
DOUWMA presenteert een grandioze
kollektie
(MODE SHIRTS)
Natuurlijk het klassieke WIT, maar ook
die moderne pasteltinten.
Gedessineerd of met borduursels, ook
die laatste rake modekleuren
•PAARS LILA AUBERGINE"
Met en zonder „BUTTON DOWN"
al dan niet getailleerd.
Natuurlijk een ruime keus uit de di
verse mouwlengtes en merken
KENMORE - EL-MIOR - DENO
FIFTH AVENUE etc
Gen. Cronjéstraat 38-44, Tel. 254679
Haarlem
DEN HAAG - De ANWB gaat van 2
november af In de technostations in Am
sterdam, Rotterdam en Den Haag de nit-
laatgassen van auto's controleren op het
koolmonoxydegehalte.
Deze controle is al mogelijk in Breda.
De overige 14 technostations zullen in de
loop van 1971 van de noodzakelijke appa
ratuur worden voorzien. De controle ge
schiedt tijdens normale technokeuringen.
De automobilist krijgt een folder met
aanwijzingen hoe hij een bijdrage kan le
veren tot het reduceren van de luchtver
ontreiniging voor zover dit een gevolg is
van de uitlaatgassen van zijn aut.o.
BERGEN OP ZOOM. Als gevolg
van een hoge springvloed werd maan
dagavond plotseling zoveel water de
Oosterschelde ona-estuwd, dat de 500 me
ter lange nooddijk, die bij Bergen op
Z"«m on de sjorren van de Soh«'dr
was aangelegd voor de rioolpersleiding
naar Zeeland, wegspoelde. In enkele
seconden liepen de geulen, waarin zwa
re betonnen buizen liggen, vol water,
staan.
Een aannemersbedrijf werd met bull
dozers en wagens zand te hulp «-eroenen
om de nooddijk te herstellen. Er werd
tijdelijk een verscherpte dijkbewaking
ingesteld.
Door de noordwesterstorm was het
water langs de kust van Zuid-Holland en
Zeeland zo hoog opgezweept, dat Rijks
waterstaat het gistermiddag noodzake
lijk achtte om aan alle betrokken in
stanties tussen Hoek van Holland-Bel
gische grens een benerkte diikbewakin?
te gelasten. Voor het eerst werden ook
de spuisluizen in het Haringvliet geslo
ten.
In Hoogland bij Amersfoort sloeg
maandagavond de bliksem in de boerde
rij van de familie A J. van Rossenberg
Alle dakpannen werden van het dak ge
slingerd en in de woonkamer werd een
enorme ravage aangericht. Er brak ech
ter geen brand uit. Ook werd niemand
gewond.
Aangewakkerd door de stormwind
heeft een hevige brand een groot gedeel
te van een woonhuis met slaeerii bij Di-
dam in de as gelegd. Ook de inboedel
ging geheel in vlammen op. evenals een
groot gedeelte van de winkelinventaris
Een gedeelte van het oand waarin cn
bijkantoor van de Boerenleenbank ge
vestigd was. kon worden behouden. Wel
was er aanzienliike waterschade.
De brand hrak uit op een moment dat
de eigenaar niet thuis was. De schade
wordt geraamd op ongeveer 100.000 gul
den.
Meer woningen, maar vooral ook betere
woningen, vergen steeds meer investerin
gen. Er komt een felle concurrentie op de
geldmarkt. Geen strijd tussen producen
ten, maar tussen produkten. Wil de wo
ningbouw die strijd winnen, dan zal het
produkt, in casu de woning, hoogwaardig
moeten zijn en daardoor een begerens
waardig object zowel voor de bewoner als
voor de geldgever.
De inflatie gaat door ongeacht alle
bestrijding ervan. De woning wordt met
de jaren onvermijdelijk duurder. Wie
eerder koopt, is relatief goedkoper uit.
Bouwgrond wordt vooral in aantrek
kelijke gebieden schaars. Daar wordt de
grond steeds duurder, zodat het wonen er
vrijwel onbetaalbaar wordt. Lokale wo
ningnood, in de zin van tekort, zal daar
om blijven bestaan. Uiteindelijk zullen
de grondkosten bepalend worden voor de
stichtingskosten. De Nederlander zal
door verbeterde faciliteiten van spoor-
en luchtverkeer geneigd zijn om steeds
verder van zijn werk te gaan wonen. Bij
de keus van de woonplaats zal het voor
een goed deel gaan om de factoren bui-
DEN HAAG. Het staatsbedrijf „Ar
tillerie-inrichtingen bjj Hembrug zal
worden gereorganiseerd. Deze reorgani
satie zal op korte termijn leiden tot een
personeelsvermindering van ongeveer
150 man. Voor hen geldt een wachtre'
geling gelijkwaardig aan die van het
rijkspersoneel. Met het oog op de her
structurering zal op korte termijn ook
nieuw personeel nodig zijn in bepaalde
functies.
De afdeling grootkaliber munitie blijft
bestaan, evenals het bedrijf Pyro te Os
sendrecht, een dochteronderneming ^an
de artillerie-inrichtingen. De afdeling
kleinkaliber munitie zal worden inge
krompen tot een capaciteit, die overeen
komt met de behoefte van de Nederland
se strijdkrachten in de komende jaren.
De afdeling wapenrevisie, die drie per
cent van de totale omzet van het bedrijf
uitmaakt, maar een verliesgevend karak
ter draagt, zal op 1 januari 1971 worden
gesloten. Voor de afdeling optiek in Rijs
wijk zal worden gestreefd naar onder
brenging in een aanverwante industrie.
De afdeling gereedschapswerktuigen en
-machines zal worden gereorganiseerd.
De centrale staf- en steundiensten wor
den aan de herstructurering aangepast.
Op korte termijn zullen reeds efficiency
maatregelen worden getroffen. De maat
regelen zullen een tijdsbestek van
één a anderhalf jaar vergen.
Doorlichting heeft aangetoond dat het
bedrijf technisch gezien kwalitatief elke
vergelijking kan doorstaan. Economisch
gezien is onder invloed van technische-
en marktstructurele wijzingen een situa
tie ontstaan, waarbij de kosten zullen
blijven stijgen. Daardoor is het onwaar
schijnlijk dat de artillerie-inrichting in zijn
huidige taak, plaats en functie geconti
nueerd zou kunnen worden. Voor de Ne
derlandse krijgsmacht de belangrijk
ste afnemer is het bedrijf van beperkt
belang, zowel in vredestijd als in tijden
van internationale spanning, aldus de
conclusies van het doorlichtingsrapport
ten de woning: klimaat, het natuurschoon
kortom het totale milieu.
Het hoofd van de Provinciale Planolo
gische dienst van Zuid-Holland, prof. ir.
N. A. de Boer, zei dat een middel om
de onvrede met de nieuwe wijk te laten
verdwijnen de differentiatie is.
Hij zei verder onder meer dat een nieu
we wijk een semi-overdekt zwembad
moet hebben dat 9 tot 10 maanden per
jaar beschikbaar moet zijn.
Zolang we doorgaan met woningen te
bouwen als opbergplaatsen in stapelvorm
moet elk flatblok een „sociale laag" heb
ben, een etage voor recreatie. Er behoort
per wiik een goed geoutilleerd medisch
centrum te zijn met een apotheek. De
Amerikaanse cityplanner prof. David A.
Jokinen merkte op dat de zwakke kan
ten van de Randstad in de komende 10
jaar moet worden versterkt door Utrecht
tot dubbelstad te maken. De ree°rings-
zetel in Den Haag zou naar een nieuwe
stad aan -de rand van de Flevooolder
moeten worden verplaatst.
Een groot deel van de financiën voor
deze transplantatie kan volgens orof. Jo
kinen worden geput uit de totale ophef
fingsuitverkoop van de Haagse regerings
gebouwen voor het bedrijfsleven. Zou de
regering nog dit jaar aan het werk
gaan, en in 1971 beginnen met het ont
werp, dat zou deze nieuwe regerinesze-
4el nog vóór 1980 in gebruik kunnen wor
den genomen.
In plaats van Amsterdam en Rotterdam
alsmaar groter te laten worden zou een
nieuwe stad moeten worden gebouwd In de
driehoek Woerden. Rreukelen en TTtrecht.
In vriiwel alle andere Nederlandse ste
den is de vraap hoe het oude spoorweg
station gelieerd moet worden aan de
voornaamste winkel- en zakenwiik.
De beste oplossing is een nieuw cen
trum, voor een nieuwe s+ad. direct boven
een spoorwegstation. De Nederlanders
kunnen het beter doen dan de Amerika
nen hebben gedaan. Plaats zo'n winkel
centrum boven een station, als een nieu
we twintigste eeuwse binnenstad. De
voet gangers wegen in deze moderne city
zouden zelfs trottoirs-roulants kunnen zijn
als op Schiphol.
Om zijn optimale geografische ligging
zullen nieuwe industrieën, kantoren en
winkels in de rij gaan staan voor een
vestigingsvergunning. Utrecht-Dubbel
stad zal zonder ook maar de geringste
twijfel spoedig uitgroeien tot een comple
te city.
Prof. Jokinen noemt het plan voor de
slaapstad-uitbreiding van Den Haag in
Zoetermeer economisch onefficiënt, so
ciaal een verspilling en een onnodige
nachtmerrie voor iedere forens. „Deze
kunstmatige slaapkamerstad wordt een
miskleun van de soort die we in Amerika
nu al jarenlang maken."
Verder zei hij onder meer dat de ha
vens Rotterdam en Antwerpen nog vóór
1980 onder één autoriteit worden ge
plaatst.
Het zou prof. Jokinen niets verbazen
als de regio van deze dubbele Benelux-
haven de plaats zal worden voor een
nieuw ultra-modern vliegveld. „De grote
lawaaige, supersonische transatlantische
Concorde en SST zullen volledig nieuwe
luchthavens nodig hebben, ver van de
voornaamste bevolkingscentra. Ik kan
mij een gemeenschappelijke KLM-Sabe-
na-luchthaven indenken, ergens in Zee
land. Die kan de randstad Holland en
Antwerpen, Brussel en Gent bedienen.
VFW-Fokker
De heer F. J. L. Diepen, lid van de
raad van bestuur tenslotte zag voor de
toekomst voor de luchtvaart een belang
rijke taak om de woonplaats en de plaats
van arbeid van elkaar los te koppelen.
(Van onze correspondent)
KRIMPEN AAN DE IJSSEL De directie van Eurowoningen n.v. heeft gisteren
verklaard de afvoer-ventilatiekanalen van de 154 Europa-meanderwoningen in de
wjjk Korteland in Krimpen aan de IJssel op kosten van de firma te veranderen. Hoe
en wanneer dat zou gebeuren wist de directie nog niet. „Dat hangt af van de adviezen
die de technische dienst, die het probleem van de moeilijkheden met de afvoergassen
op het ogenblik bestudeert, geeft", zei de president-directeur van Eurowoningen,
drs. A. Snel.
Eurowoningen verklaarde dit naar aan
leiding van de actie die bewoners van
Euro-meanderwoningen zaterdag en zon
dag hielden en waarover wij hebben be
richt: 125 bewoners boden hierbij hun
huizen te koop aan. De bewoners wilden
Eurowoningen zo dwingen de aan- en af
voerkanalen van de huizen te verande
ren. Door de situering van de huizen is het
mogelijk, dat bij harde wind de af
voergassen terugstromen en koolmonoxy-
devergiftiging veroorzaken. De eerste
klachten dateren al van april 1969, direct
nadat de huizen waren opgeleverd. Dat
Eurowoningen er tot nog toe niets aan
heeft gedaan, heeft tot de actie geleid.
Het GEB-Dordrecht had twaalf bewo
ners een stookverbod opgelegd en dreig
de in augustus van het vorig jaar met
een algemeen stookverbod.
„Wij hopen dat deskundigen op korte
termijn een oplossing van het probleem
aan de hand doen, zodat wij de afvoer
kunnen veranderen", verklaarde de di
recteur van Eurowoningen ir. Joosten.
„Wij laten onze kopers in Krimpen niet
in de steek, ook financieel niet". Over
klachten van bewoners van flats in Maas
sluis in Nieuwerkerk a.d. IJssel was hem
niets bekend. Het GEB-Dordrecht heeft
toegezegd een noodoplossing te vinden
voor die huizen waar stoken gevaarlijk
kan zijn.
Het actiecomité in Krimpen heeft in
middels niet stil gezeten. Gistermiddag
ADVERTENTIE
Vraag reeeptan bij uw vishandelaar of bij het Produktachap voor
Vis en Vfsprodukten, Wassenaarseweg 20, Oen Haag.
(Van onze medische medewerker)
DEN HAAG Eén der voornaamste schadelijke gassen in „verontreinigde" luebt
is zwaveldioxyde, SO 2. Het maakt met name de laatste tijd de atmosfeer in Rijn
mond berucht. Maar wat doet SO 2 precies?
In een kort bericht in de New York
Times van 13 oktober wordt melding ge
maakt van de resultaten van een onder
zoek van dr. Lawrence Schneider, dat hij
verricht aan de universiteit van Arizona.
Dr. Schneider heeft gevonden dat mense
lijke witte bloedlichaampjes die aan lage
concentraties van zwaveldioxyde-gas wa
ren blootgesteld belangrijke afwijkingen
vertoonden. Hun groei verminderde, zij
werden kleiner en in deze cellen werden
minder chromosomen gevonden dan er
normaal in voorkomen. Dit is de eerste
maal dat dergelijke schadelijke gevolgen
van zwaveldioxyde op de menselijke wit
te bloedlichaampjes werden vastgesteld
De miljarden witte bloedcellen in ons
bloed (5 tot 6 miljoen per millimeter
bloed) spelen onder andere een uiterst
belangrijke rol bij de verdediging van ons
lichaam tegen infecties. In hetzelfde blad
wordt melding gemaakt van een onder
zoek dat verricht zal worden naar de mo
gelijke schadelijke invloeden van was
middelen die enzymen bevatten Dit on
derzoek zal worden opgezet door de Ame
rikaanse Academie voor Allergie in sa
menwerking met de wasmiddelen
industrie. Zowel door klinische als
door experimentele onderzoekingen zal
worden nagegaan in hoeverre deze enzy
men huidaandoeningen of andere overge
voeligheidsreacties veroorzaken. Intussen
zal de Nationale Academie van Weten
schappen haar onderzoek-afdeling alle ge
gevens over de veiligheid "an enzymhou-
dende wasmiddelen laten verzamelen,
hetgeen ook door de industrie zal wor
den bekostigd. Het gezamenlijke onder
zoek zal ongeveer een jaar in beslag ne
men. Op de bijeenkomst waar tot deze
onderzoekingen werd besloten waren zo
wel vertegenwoordigers van de zeepfabri-
cerende industrie, de „food and drug ad
ministration" en een speciale vertegen
woordigster van president Nixon voor
het gebied der consumptiegoederen aan
wezig.
In de VS is een twintigtal wasmiddelen
op de markt die enzymen bevatten, waar
onder ook merken die in ons land worden
gebruikt. Tot de fabrikanten ervan beho
ren de grote concerns als Lever Brothers,
Colgate-Palmolive en Procter en Gam
ble, die door dit groots opgezette onder
zoek nog eens willen bewijzen dat de ge
ruchten over de onveiligheid van enzym-
houdende wasmiddelen onjuist zijn. Was
middelen vormen slechts één van alle ge
bruiksartikelen die de laatste tijd door de
FDA op hun (on) schadelijkheid zijn ge
test.
DR. J. KATER.,
maakten zij met Eurowoningen de af
spraak, dat zij geen verdere acties zou
den ondernemen in de daarop volgende
48 uren. Binnen die tijd zou Eurowonin
gen met een voor de bewoners bevredi
gende oplossing komen. Volgens Eurowo.
ningen hadden zij schade ondervonden
van de zaterdag en zondag gehouden ac
tie. „Zij geven toe i n eerste instantie
niet voldoende aandacht aan het pro
bleem besteed te hebben, maar zullen al
les doen om tot een vergelijking te ko
men, aldus de woordvoerder van het ac
tiecomité
Drs. Snel: „Wij willen de woningen
van onze kopers overnemen voor dezelf
de prijs die zij daarvoor betaalden."
DEN HAAG. In een pension in Den
Haag is maandagavond een 38-,jarige *nan
door zijn ex-vrouw door een steek met
een scherp voorwerp in de hartstreek om
het leven gebracht. De man werd rond
half twee op zijn bed in zijn kamer ge
vonden door een van de bewoners van
het pension.
Enkele uren nadat het lijk gevonden
was, meldde de 35-jarige ex-echtgenote
van de man zich bij de politie. Zij be
kende haar ex-echtgenoot maandagavond
in zijn kamer te hebben gestoken. Dat zou
omstreeks half elf gebeurd zijn.
ZAANDAM. Het gemeentebestuur
van Zaandam heeft minister Kiompé van
Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk
Werk te kennen gegeven het van groot
belang te achten dat het Czaar Peter
huisje voor Zaandam behouden blijft.
Het Czaar Peterhuisje is gesloten sinds
1 oktober. Op die dag ging de conciërge,
de 78-jarige heer W. J. Schol na 52 jaar
als zodanig werkzaam te zijn geweest,
naar een bejaardenhuis. In 1968 heeft
het Ministerie het gemeentebestuur van
Zaandam gevraagd of het bereid was
het beheer van het Czaar Peterhuisje
over te nemen. Zaandam gaf te kennen
daar niet afwijzend tegenover te staan.
Daarna is er slechts één keer een ge
sprek geweest over de financiële gevol
gen voor Zaandam. Sindsdien heeft het
Ministerie niets meer van zich laten ho
ren. Wel heeft het eind september de in
ventaris laten verwijderen en de ramen la
ten dichtspijkeren. Het beschermende ge
bouw dat over het Czaar Peterhuisje
heen staat moet gerestaureerd worden
en ook aan het Czaar Peterhuisje zelf
moet onderhoudswerk verricht worden.
Bij het gemeentebestuur van Zaandam
hebben zich verscheidene sollicitanten
naar de betrekking van conciërge aan
gemeld. Hun brieven zijn naar het Mi
nisterie van CRM doorgestuurd.
ADVERTENTIE
iAMVWVVWWIMWVUVMAAMWWIAAAAA/WVWIAIWWVIMVWWWW
ZIJLSTRAAT 95 t.o. STADHUIS
Haute Couture
Kleding naar maat
Knippatronen naar maat. pasklaar
FRANSE COUPE
VWW1MWWMVWWMWWMMMUWVUINVWUVVWVMIUWW
De fractievoorzitters van de vier re
geringspartijen uit de Tweede Kamer
zijn gisteren naar Londen vertrokken
om met Britse autoriteiten te praten
over Éngelands toetreding tot de
E.E.G. Van links naar rechts: mr.
Biesheuvel (AR), de heer J. Trout,
secretaris van de Engelse ambassade
in Den Haag, die hen uitgeleide deed,
drs. Schmelzer (KVP), mr. Geertse-
ma (VVD) en de heer Mellema
(CHU).
(Van onze correspondent)
DEN BURG. Voor de westkust van
Texel is gisteren een Zweeds zeiljacht tij
dens de zware noordwesterstorm gezon
ken. De twee opvarenden wisten het
eiland te bereiken. De twee broers waren
onderweg van Helgoland naar Dover. Met
hun zelfgebouwde polyester jacht „Esca-
pada", dat een kleine buitenboordmotor
had, wilden ze een tocht maken naar
West-Indië.
Gisteren tegen de middag werd het
scheepje getroffen door een zware grond-
zee. Het water stroomde naar binnen. Een
halfuur lang poogde het tweetal de boot
boven water te houden, hozend met alle
beschikbare middelen. Het Noordzeewater
bleef echter binnenstromen en de Zweden
zagen tenslotte er geen redden meer aan
was. Zij stapten in hun opblaasbaar red
dingsvlot, maar het gelukte hun niet dit
volledig op te pompen. De wind blies hen
naar de zuidpunt van Texel. Na een tocht
van drie kwartier door de duinen bereik
ten zij een oefenkamp van de Marine,
waar zij droge kleren en eten en drinken
kregen.
Het jacht van de twee broers wordt als
verloren beschouwd. Het was verzekerd.
BERGEN Nadat de gaswinningsmaat-
schappjj Amoco er aanvankelijk van uit
ging dat de gasbehimdelingsinstallaties op
de hoorplaatsen of op korte afstand daar
van moesten worden geplaatst, is deze
maatschappij nu bereid dit niet te doen en
de gasbehandeling te concentreren op één
punt. Over de plaats hiervan zal op pro
vinciaal niveau worden overlegd.
Na afloop van de exploitatie zullen de
gebruikte terreinen in hun oorspronkelijke
staat worden hersteld. Amoco heeft toege
zegd alle aandacht te geven aan voorzie
ningen om de geluidshinder tijdens het bo
ren tot een minimum te beperken. De ge
meente Bergen zal hieraan strenge eisen
stellen.
DEN HAAG De commissie voor do
hierziening van het kinderbeschermings-
recht heeft in een interim-advies aan do
minister van Justitie een voorstel gedaan
tot verlaging van de meerderjarigheids-
grens van 21 tot 18 jaar.
De ministerraad staat positief tegenover
de conclusie in het advies, zonder de moti
vering op alle punten geheel te onder
schrijven. Wetswijziging zal ter hand wor
den genomen zodra het eindrapport van do
commissie binnen is.
WILLEMSTAD (CURASAO). Een
deel van het overheidspersoneel op Cu
rasao is maandag in staking gegaan. Het
verlangt aanpassing van de lonen can de
gestegen kosten van levensonderhoud.
Bij de dienst Openbare Werken bleven
alle 700 werknemers thuis, rietzelfde was
het geval bij de waterdistributie. Daar
entegen gingen bij de luchthaven, de zee
haven, het loodswezen, het woningbedrijf
het departement voor Cultuur en Opvoe
ding, de Veterinaire Dienst en bij de
Dienst Arbeidszorg allen aan het wers.
Bij water- en energieproduktie staakten
zestig man, terwijl er veertig normaal
werkten. Van de 145 werknemers bij ie
telefoondienst werkten er 70 en bleven er
75 weg.
1
