'L
Hoogseizoen
amateur tonee i
1
FILMS
met Berlijns concert
Haarlem
ipfj
/Ti
tmt\
De Machula
Viruly
Harmonie
Dansen Gezelligheid
bij EVERGREEN
DONDERDAG 19 NOVEMBER 1970
- $0gt *w|& f§j
!$i 0*ff- i
Thijm
de rederijkerskamer
„Alberdingk Thijm" bestaat dit
jaar tachtig jaar, een van de
oudste, immer bloeiende toneel
verenigingen van Haarlem. Het
feest zal niet grootscheeps ge
vierd worden, omdat de festivi
teiten ter gelegenheid van het
75 jarig bestaan nog vers in het
geheugen liggen. Wel is er een
jubileumvoorstelling, die dit
keer bestaat uit een kluchtig
blijspel: „Ik wil Mioussof spre
ken" van Valentin Katajef.
Witte
Hoogovens
Frysk 2
Oidipus
Frysk 1
Candida
FRANS HALS
Helden sterven jong
REMBRANDT
Brug bij Remagen
CINEMA PALACE
In de greep van de angst
ROXY
Vrouwenplaneet
STUDIO
Butch Cassidy
Zaterdag- en zondagavond
m.m.v. ORANGE JUICE
met zangeres ANJA
Ballet Onderwe
P
5
'W:-.
v Ja <U
■jL'
iv A -i
VLAK NA DE oorlog, toen de
verbinding met Amsterdam ge
brekkig was en de behoefte aan
cultuur groot, ontstond in Bloe-
mendaal „Muzen Forum", be
staande uit een groepje mensen
dat kunstzinnige avondjes orga
niseerde, voornamelijk in Doml
in Overveen. Het waren dezelfde
mensen die zich later intensief
met het Openluchttheater bezig
hielden. Muzen Forum stierf een
stille dood, toen de behoefte af
nam. Maar sinds de gemeente
Bloemendaal over een grote zaal
beschikt in het nieuwe gemeen
tehuis, leefde de cultuur weer op
en ook Muzen Forum werd vo
rig jaar ten leven gewekt door
het gemeentebestuur.
Voor dit seizoen organiseert
Muzen Forum drie concerten in
de burgerzaal van Bloemenheu-
vel. Het eerste klinkt maandag
23 november. Dan geeft Tibor
de Machula, de eerste cellist van
het Apisterdamse Concertge
bouworkest drie suites van J. S.
Bach. De volgende concerten
zijn op 11 januari (door het
Amati-kwartet) en op 8 februari
(door het Nederlands Blazers
ensemble).
Het eerste seizoen verliep met
succes. Muzen Forum heeft hon
derd abonnementen verkocht,
maar daar kan altijd méér bij.
Een abonnement kost 15,-; elk
concert apart 7,-.
Het Nationaal Ballet treedt
volgende week donderdag 26
november in de Haarlemse
stadsschouwburg op met een
programma, dat nogal uiteen
loopt. Er staan drie nummers
op, die al jarenlang op het
repertoire staan:
Het eerste is: Ivesiana, een
ballet van de beroemde Balan-
chine op muziek van de merk
waardige Amerikaanse compo
nist Charles Ives (1874-1954).
Balanchine koos vier composi
ties en illustreerde die: „Central
Park in the dark", over de ont
moeting van twee mensen in het
immense New Yorkse park,
„The unanswered question'
over een vrouw die onbereik
baar blijft voor de man die
haar zoekt; „In the inn" die een
persiflage is op Amerikaanse
revue-dansen en „In the night
over de eenzaamheid van men
sen in de nacht. Het staat al
sinds 1954 op het repertoire.
Verder wordt de overbekende
pas de deux uit Bloemenfesti-
val gebracht, een typerend
voorbeeld voor klassiek ballet.
En het programma wordt beslo
ten met een ander voorbeeld:
Graduation Ball; de feestelijke
ontmoeting van jonge kadetten
en een meisjeskostschool op
walsmuziek. Een ballet van Da
vid Lichine op Straussmuziek,
bewerkt door Antal Dorati.
Nieuw is „Onderweg", het
nieuwste psychodramatische
ballet van Rudi van Dantzig, op
muziek van de Koreaan Isan
Yun en in een decor van Toer
van Schayk. Onze ballet-recen
sent David Koning schreef hier
over:
Als motto zijn drie dichtregels
van Gerrit Achterberg aan het
ballet toe gevoegd: „dit is het
blinkend lopen, tussen het we
ten en het hopen, van nergens
en naar niets".
Het is een zwaar met symbo
liek beladen spel van mense
lijke relaties, die nagejaagd en
verbroken worden, waarbij de
verhoudingsgewijs wisselende
partners steeds nieuwe verbin
dingen aangaan. Men wordt
voortdurend geconfronteerd met
een choreografisch cryptogram,
dat men zou kunnen oplossen
door zich met verstandelijk ge
leide gevoelens de associaties
te proberen in te denken. Waar
het namelijk op aankomt zijn
de bijna filmisch (om dat af
schuwelijke woord te gebrui
ken) gemonteerde bewegings
constructies, meesterlijk van
opbouw en afbraak. Het is het
werk van een geobsedeerde
kunstenaar, die alle technieken
gebruikt voor de exploratie van
de onzekerheid-
V r-.- -X.
„Onderweg" heeft aldus David Koning uitmuntende
vertolkers gevonden in de bijzonder expressieve Lawrence
Rhodes (voorgrond)maar evenzeer in Lone Isaksen, Alexan
dra Radius en Han Ebbelaar.
HET BEVERWIJKS Katholiek
Gemengd Koor zingt op zondag
22 november 's morgens om elf
uur in de Elisabeth en Barbara-
kerk in Haarlem-Noord van
Ariel Ramirez „Missa Criolla",
gebaseerd op Argentijnse volks
muziek. Medewerking verlenen
het trio Los Amigos del Parana
en Coby Spigt, klavecimbel. De
dirigent is Jaap Spigt. In mei
van dit jaar werd de Missa
Criolla gezongen voor een volle
Bavo-kathedraal.
Jules Roy aards als de schlemielige filmcriticus Felix.
Het is een modern Russisch
stuk, waarin de ambtenarij lich
telijk op de hak wordt geno
men. Het is enige jaren geleden
door de Haagse Comedie opge
voerd. De Amsterdamse journa
list Rigo Kalkhoven heeft het
stuk, dat een grote bezetting
heeft, geregisseerd. Het wordt
op dinsdag 24 november in de
stadsschouwburg opgevoerd,
wat gevolgd wordt door enige
voorstellingen in de provincie.
Het 80-jarig bestaan wordt
binnen de eigen kring gevierd.
Natuurlijk in de studio van Al
berdingk Thijm in de Lange
Wijngaardstraat.
Die ondergaat een mo
dernisering, op initiatief van
voorzitter G. R. Rosenmöller.
De bedoeling is van de aloude
repetitieruimte (sinds de jaren
'30) ook een gezellige sociëteit
te maken voor alle leden van
de uitgebreide Thijm-familie.
Begin december hoopt men de
studio feestelijk in te wijden.
OP MAANDAG 23 november
is er achter het brandscherm
van de Velsense Stadsschouw
burg weer een voor iedereen
toegankelijke bijeenkomst van
„Het Witte Tejater", waar het
moderne toneel nu eens niet
aan de orde zal worden gesteld.
In plaats daarvan speelt een
groepje Haarlemse amateurs
onder leiding van H. C. Voskui
len, toneelmeester van de Haar
lemse Stadsschouwburg enkele
scènes uit „traditionele" toneel
stukken, gevolgd door een en
semble uit 's Hertogenbosch, dat
onder regie van Kees Spierings
een aantal fragmenten opvoert
uit Antoon Coolens toneelspel
„Kinderen van ons volk". Zoals
gewoonlijk kan na afloop over
het vertoonde worden gediscu-
sieerd.
gastvoorstelling voor de rede
rijkerskamer „Kennemerland"
uit Beverwijk, welk ensemble
wegens ziekte van regisseeur
Jacques van den Boogaard de
voorgenomen opvoering van Di-
mitri Frenkel Franks komedie
„De polyester polka" heeft moe
ten uitstellen. „Candida" wordt
geregisseerd door Piet Domhoff.
Het bestuur van „Kennemer
land" overweegt de voorstellin
gen voortaan in „De Schouw" te
blijven geven, waarvoor zater
dag onder de bezoekers een en
quête zal worden gehouden. De
bijna honderdjarige rederijker
kamer heeft dus ook de demo
cratisering ingevoerd
OP UITNODIGING van „De
Gieteling", de personeelsvereni
ging van Hoogovens-IJmuiden,
verzorgt het amateurtoneelge
zelschap „De Plankeniers" uit
Bussum dinsdag 24 november
een toneelavond in de Velsense
Stadsschouwburg. Opgevoerd
wordt „Chunkibix Ltd.", een
blijspel in drie bedrijven door
Philip King en Falkland L.
Carey.
HET FRIESE BLOED in Haar
lem zal sneller kloppen wanneer
op maandag 23 november in de
tuinzaal van het Concertgebouw
het doek opgaat voor de toneel-
en cabaretploeg van de Friese
vereniging Gysbert Japicx. Men
brengt de revue „Talintenjacht"
van Roel Bergsma onder lei
ding van Greet Yntema.
WAT DE HAARLEMSE to
neelliefhebbers in de komende
week moeten missen is een voor
stelling van „De meeuw" van
A. Tsjechov door de Haagse
Comedie. Het stuk is zo ge
maakt, dat het niet op het to
neel van de schouwburg past.
Waarmee de ontoereikendheid
van de toneeltoren van de
schouwburg weer eens is aan
getoond.
De serie voorstellingen van
„Kees de Jongen" die dinsdag
is begonnen was snel uitver
kocht. Zo snel dat er van 1 tot
en met 4 december weer een
serie in de Haarlemse schouw
burg is gepland. De voorver
koop voor de couponhouders be
gint op 27 november, de normale
verkoop op 28 en die voor de
CJP-houders op 29.
„VROUWEN?.... GEEN pro
bleem". Dat is de titel van het
stuk van de Amerikaanse ko
miek Woody Allen, dat het
Nieuw Rotterdams Toneel op
woensdag 25 november in de
Haarlemse stadsschouwburg
brengt. Het blijspel werd ge
regisseerd door de Engelsman
Robert Walker.
De inhoud van het stuk heeft
niet veel om het lijf, schreef
onze toneelcriticus Simon Kos
ter. Een jonge New Yorkse
filmcriticus, die te verlegen en
te onhandig is om zich bij
vrouwen populair te maken, is
na een mislukt huwelijk door
zijn eigen vrouw in de steek
gelaten. Hij dweept met de
films van wijlen Humphrey
Bogart, het vrouwenidool met
de keiharde maar onweerstaan
bare veroveringstechniek, die
hij zo graag zou willen toepas
sen. Daarin slaagt hij soms wel
in zijn fantasie, maar nooit in
werkelijkheid. Het bevriende
echtpaar Linda en Dick pro
beert hem aan een aardig meis
je te helpen, maar die pogin
gen stranden steeds weer op de
stommiteiten van Felix, hoe
wel al die meisjes toeschiete
lijk genoeg zijn. Tenslotte moet
de fantasiefiguur Humphrey
Bogart daadwerkelijk ingrijpen
om te verhinderen dat Felix
een situatie die „opgelegd pan
doer" voor hem is, toch nog zou
bederven.
„De hoofdrol is bij Jules
Royaards in uitstekende han
den. Met een levendige humor
waar de karakteruitbeelding
niet onder leed, maakte hij van
Felix een kostelijk blijspelfi
guur die bij al zijn dwaasheden
toch menselijk bleef. Hij kreeg
daarbij veel steun van Marijke
Merckens die als Linda char
mant en sympathiek spel te
zien gaf", aldus Simon Koster.
DE GITARIST Wim Pijpers
geeft vanavond een klassiek gi
taarconcert in het kunstcentrum
De Ark aan het Nieuw Heilig
land in Haarlem. Hij speelt werk
van Bach en Handel en verder
veel muziek van Spaans-Zuid-
amerikaanse huize, o.a. van Villa
Lobos. Het concert begint om
acht uur.
DE THANS 25-jarige IJmui-
der Harmonie beëindigt de ju
bileumfeesten voor dit jaar met
een attractief concert, dat he
den- en morgenavond in de
Velsense Stadsschouwburg
wordt gegeven. Het programma
vermeldt onder meer concert
nummers als de ouverture „Eg-
mont" van Ludwig van Beetho
ven en de Hollandse Rhapsodie
van Hugo de Groot, plus een ge
zamenlijk optreden met het
jeugdorkest en het jeugdtam-
boer- en trompetterkorps.
Met als titel „En nuvolgt
dan na de pauze een grote mu
zikale show, waarvoor de
IJmuider Harmonie wordt ge
assisteerd door „Manuela Grille
Toba", het christelijk jeugdkoor
„IJmuiden-West", onder leiding
van Jeanne van Asselt, „De
Eerste Haagse Majorettenver-
eniging" en de folkssonggroup
„The Flinn's". Dirigent is ere
lid Jan Groot, terwijl toneel
meester Peter van Warmerdam
voor deze show weer een fleu
rige entourage ontwierp.
DE SPELERS van het Hage-
veld-college geven vrijdagavond
20 november weer een voorstel
ling van hun eigentijdse inter
pretatie van Oidipus King. Het
is een voorstelling speciaal voor
middelbare scholieren uit Haar
lem en omgeving. De toegang
tot het college, Cruquiusweg 15
Heemstede, is vrij.
OLAF VIRULY
IN HET MICROTHEATER
Beverwijk (Huize Scheybeeck,
Velserweg 2) geeft Olaf Viruly
vrijdag 20 november een piano
recital. Olaf Viruly (inderdaad
een zoon van A.) studeerde o.a.
bij Willem Andriessen, Theo
Bruins en Anton Kersjes. Hij
moet een pianist zijn, die „tech
niek met virtuoze neiging" be
zit. Hij geeft een romantisch
programma; de muziek van zijn
voorkeur: F. Chopin, R. Schu
mann, E. Grieg, maar hij brengt
ook Russische en Spaanse mu
ziek. Het recital begint om half
negen.
HET SELSKIP „Fryske Trou"
uit IJmuiden krijgt zaterdag 21
november in gebouw „De Rank"
aan de Koningin Wilhelmina-
kade bezoek van „de toaniel-
ploech fen 'e Krite Hoam". Dit
gezelschap komt voor de Friezen
in Velsen en omgeving een op
voering geven van „De doch
ters fan de baes", blijspel in drie
bedrijven door C. van Lingen
en Frans Drost. De Friese be
werking is van J. Stienstra.
!JS5S»iï?Ss
DE HAARLEMSCHE Tooneel
Club onderneemt zaterdag 21
november een uistapje naar
Velsen-Noord, om in het cultu
reel centrum „De Schouw" aan
de Bleyenhoevelaan een opvoe
ring te geven van G. B. Shaws
toneelspel „Candida". Het is een
HAARLEMS Jeugdorkest zal
zaterdagavond in de Haarlem
se Gemeentelijke Concertzaal
onder leiding van André Kaart
zijn eerste concert in het nieu
we seizoen geven. Direct na
zijn terugkeer uit Berlijn, waar
het orkest van 19 tot 27 sep
tember deelnam aan de inter
nationale ontmoeting van
jeugdorkesten, begon het aan
de voorbereiding van dit con
cert. Een mooi programma
werd hiervoor samengesteld
ten dele met werken, die in de
studio van „Freies Berlin" wer
den gespeeld.
Zo zal zaterdag weer de „Pe
tite symphonie concertante"
De strijkers van het Jeugd
orkest in repetitie.
voor harp, klavecimbel, piano
en twee strijkorkesten van de
sinds 1946 in Nederland woon
achtige Zwitserse componist
Frank Martin worden uitge
voerd. Dit prachtige stuk,
waarmee de componist in korte
tijd een wereldnaam maakte, is
geschreven in de vorm van het
Concerto grosso uit de barok
periode. De muziek is aangrij
pend door een intense bewo
genheid en een vaak beklem
mend dramatische spanning.
De drie solisten zijn allen lid
van het jeugdorkest: Rosetty
Verwoerdt (harp), Bob van
Asperen (clavecimbel) en Ed
Spanjaard (piano).
Te Berlijn speelde Haarlems
Jeugdorkest de nobele „Pavane
pour une infante défunte" van
Maurice Ravel en de fraai ge-
instrumenteerde symfonische
suite .Elektra" van Alphons
Diepenbrock, muziek, waarvoor
de Gemeentelijke Concertzaal
de ideale akoestische voor
waarden biedt om de schoon
heid ervan verrassend te open
baren.
De avond wordt begonnen
met de vertolking van de
ouverture „Le carnaval ro-
main" van Hector Berlioz.
„HELL IS FOR HEROES" is een oor
logsfilm, spelend in 1944 als de snelle Ame
rikaanse opmars in West-Europa tot staan
is gebracht. Een groepje soldaten dat net
op verlof zal gaan, wordt ingezet om tij
delijk een open plek in het front te vullen
met de opdracht hun posities tot het laat
ste toe te behouden. Een tijdlang weten de
G.I.'s de vijand in de waan te houden dat
zij een sterker en omvangrijker macht vor
men dan er in werkelijkheid aanwezig is,
maar als een Duitse uitval dreigt weten
ze deze te voorkomen door een vijandelijke
bunker met opoffering van eigen leven
buiten gevecht te stellen. Regisseur Don
Siegel, pas de laatste jaren weer in de be
langstelling gekomen met films als „The
killers" en „Madigan" (vandaar waar
schijnlijk deze reprise), heeft (in 1962) van
dit gegeven een harde oorlogsfilm gemaakt
met niet al te veel heldenverering.
EEN ANDERE OORLOGSFILM die zich
wat later afspeeelt (ook wat later gemaakt
is; (in 1969) heet „De brug bij Remagen",
een verslag van wat zich in maart '45 af
speelde voor en tijdens de verovering door
het Amerikaanse leger van de enige brug
over de Rijn die toen nog intact was, des
tijds een gebeurtenis van het grootste be
lang. Moest de brug opgeblazen worden,
waardoor een Duitse troepenmacht (men
schatte het aantal op 75.000) van iedere
terugtocht afgesneden zouden worden, of
moest de brug gaaf in geallieerde handen
vallen om een snelle opmars naar het hart
van Duitsland mogelijk te maken? Dat was
de vraag waarvoor de Amerikaanse en En
gelse legerstaven zich geplaatst zagen.
Roger Hirson heeft dit probleem in de
vorm van geromantiseerde geschiedschrij
ving op papier behandeld, de Engelse re
gisseur John Guillermin heeft er een span
nende en spectaculaire film van gemaakt,
die in Tsjecho-Slowakije werd opgenomen
tot de Russen er hun weinig gewaardeerd
entree kwamen doen.
EEN TIJDELIJK alleenwonende jonge
vrouw, ergens in Zuid-Frankrijk, doodt
de aanrander die 's avonds laat bij haar is
binnengedrongen en haar heeft verkracht.
De vrouw tracht, waarschijnlijk om schan
daal en moeilijkheden te voorkomen, de
gedode man te laten verdwijnen. En als
haar dit schijnbaar gelukt is nog voordat
haar man thuis is gekomen, lijkt alles snel
vergeten. Maar dan dringt een vreemde
ling zich op in haar gezelschap, die alles
van de misdaad blijkt te weten en haar, als
ze opnieuw alleen gelaten is door haar
vliegende echtgenoot, wil dwingen tot een
bekentenis en tot de onthulling van wat
zij met de bagage van de vermoorde ge
daan heeft. De Amerikaanse acteur Charles
Bronson speelt met zijn Oosters masker
deze mysterieuze vreemdeling die het de
ongelukkige vrouw (aantrekkelijk gespeeld
door Mariene Jcbert) opnieuw lastig maakt
en die ons tot het laatste moment in het
onzekere laat omtrent zijn ware bedoelin
gen.
René Clément heeft in „Plein soleil" al
laten zien hoe een ervaren filmer met be
houd van zijn kunstzinnige pretenties een
„thriller" tot een hoge vorm van bioscoop
amusement kan verheffen. Een soortgelijk
bewijs levert hij met deze spannende, vol
sensationele verwikkelingen verlopende
film. CHARLES BOOST
Daarna zal men de klarinettist
Simon Butter, eveneens lid van
het jeugdorkest, kunnen horen
als solist in het Concert voor
klarinet en orkest opus 73 van
Carl Maria von Weber.
„Wij hebben hard aan dit
programma moeten werken"
zegt dirigent André Kaart,
„zondags op onze repetities,
waarop steeds enthousiast en
geconcentreerd gemusiceerd
wordt. Door de regelmaat der
repetities is er een hechte sa
menspeleenheid ontstaan en
ook een goed persoonlijk con
tact. Door het meewerken in
het orkest weten de jeugdige
leden, dat het zin heeft om
goed muziekonderricht te ont
vangen. Wat zij van hun lera
ressen en leraren hebben ge
leerd over het geheel geno
men wordt er in Kennemer
land uitstekend les gegeven
kunnen zij in het orkest in
praktijk brengen. Het is teke
nend, dat de orkestleden jaren
achtereen aan het orkest ver
bonden blijven. Het orkest be
staat nu bijna acht jaar en nog
telt het jongelui, die van de op
richting af lid zijn. Inderdaad
is er een grote stoelvastheid.
De samenwerking met het
orkest heeft André Kaart over
tuigd van het belang van het
samenspel bij de muzikale vor
ming. Het is niet goed, dat de
muzikale jeugd in het isole
ment van het studeervertrek
blijft.
Voor de vorming van een
goed en ook gezond-kritisch
concertpubliek kunnen jeugd
orkesten van grote betekenis
zijn. „Ik kan je verzekeren, dat
de leden van een jeugdorkest
bijzonder nauwlettend de uit
voeringen van beroepsorkesten
beluisteren. Zij weten, dat zij
daarvan zeer veel kunnen le
ren". aldus André Kaart.
P. ZWAANSWIJK
DE SCIENCE fiction strekt zich uiter
aard ook uit tot het sexuele verkeer.
Vandaar de film „Vrouwenplaneet", die
ook nog meesnoept van de successen van
de James Bond-films. Het gaat om een
buitengewoon agent, die vertelt van zijn
avonturen op een verre planeet, bevolkt
met fraaie meisjes. De agent (James
Word) redt een aards meisje uit
de handen van schurken en uit die van
Zeta, de heerseres van de buitenaardse
vrouwenkolonie.
STUDIO heeft de snel befaamd geraak
te film „Butch Cassidy and the Sundance
Kid" weer op het programma genomen.
Een uitstekende film over twee sympa
thieke boeven, bankrovers in het wilde
westen, en hun schone geliefde. Zij wil
len weer het goede pad op maar dat lukt
niet best. Het kwaad wordt gestraft. Dat
wel. De film heeft een wreed einde.
In de nachtvoorstellingen van Cinema
Palace „The Penthouse", een spannende
thriller. In Frans Hals des nachts „De
zeven gladiatoren van Sparta" een bo-
dybuild-film. In Luxor: „MASH".
Houtplein 16 A - Haarlem
