Hoekstenen van de NAVO
Wij blijven naar vrede streven
LAIRD PROBEERT DE
DUIVEN TE SUSSEN
Ky: „Ik had graag aan actie
bij Hanoi mee willen doen"
Tiende Hongaarse partijcongres
Afwezigheid van Ulbricht
lijkt vorm van critiek
Alain Geismar
krijgt nog
eens 2 jaar
Scherpe resoluties
tegen Zuid-Afrika
van VN-commissie
„Regis Debray
binnenkort
vri]
Z.-Afrika mogelijk
geassocieerd
NAVO-lid
Spaanse priester
afgeranseld
Oud-ambassadeur
Hongarije vraagt
asiel in Italië
WOENSDAG
NOVEMBER 1970
WASHINGTON (Reuter en AFP) Minister van Defensie Meivin
juaird heeft gisteren de „duiven" in de Amerikaanse Senaat, die boos zijn
over de jongste acties tegen Noord-Vietnam, getracht gerust te stellen door
te verklaren dat er geen wijziging is gekomen in president Nixons politiek
om de omvang van de oorlog in Indochina te verkleinen en een vrede door
onderhandelingen te bewerkstelligen. Laird gaf deze verzekering in de
senaatscommissie voor de strijdkrachten die in besloten vergadering bijeen
kwam om de actie te bespreken. Ondanks Lairds verklaring zijn vele poli
tici van mening dat Nixon Hanoi wil waarschuwen tot de-escalatie over
te gaan of rekening te houden met meer represailles.
Ky
Angstvallig
Waarschuwing
zÊÊÊÊÊÊÊÊÉksssmmm*
WÈÊÊIÊÊÊiÊIÊÊIÊÊm
Generaal Kruis:
Boliviaanse kranten:
wilt u EEN CERTINAÖ HORLOGE?
DAN NAAR F. J. DRIESSEN
Juweliers sinds 1776
BARTELJORISSTRAAT 1 - HAARLEM
hoek Smedestraat - TELEFOON 32 03 00
Buren afwezig
A nti-apartheid
Marathondebat in Italië
De gepensioneerde Nederlandse gene
raal Kruis, die een of andere onduidelij
ke functie bij het NAVO-opperbevel ver
vult op het gebied van de informatie,
heeft gemeend er goed aan te doen wat
tegenvuur af te geven op degenen die cri-
tiek hebben op het apartheidsbeleid van
Zuid-Afrika. Hij heeft voorspeld dat de
toenemende activiteit van de Sovjetrus-
sische marine in de Indische Oceaan en
het Russische voornemen om een rol bij
de heropening van het Suezkanaal te gaan
spelen, voor de NAVO een reden kan zijn
om Zuid-Afrika nauwer in de Atlantische
verdedigingsstrategie te betrekken. De
heer Kruis heeft daarmee ongetwijfeld
willen aantonen dat gepraat over het niet
leveren van oorlogsmaterieel aan de Unie
van Zuid-Afrika geen enkel effect kan
hebben, omdat het juist de bedoeling van
de NAVO is de positie van Zuid-Afrika
als hoeksteen der westelijke defensie in
dat deel van de wereld zo veel mogelijk
te versterken.
Deze mededeling komt ongeveer tege
lijk met een paar nieuwe V.N.-resoluties
die tegen de apartheidspolitiek van Zuid-
Afrika gericht zijn en in Nederland onge
veer tegelijk met de reacties op de uitla
tingen van minister Bakker over de toe
standen die hij in Zuid-Afrika heeft aan
getroffen.
Zuid-Afrika is dus wel in het nieuws
en het vormt in het licht van deze ver
wikkelingen ongeveer hetzelfde object als
Griekenland. Ook wat dit laatste land
betreft, is het NAVO-beleid in strijd met
het oordeel dat een deel van het publiek
in de NAVO-landen en elders (vooral in
de derde wereld) zich heeft gevormd over
de binnenlandse situatie in Griekenland
en het gebrek aan vrijheid dat er heerst.
De tegenstelling die zich ten aanzien
van deze problematiek openbaart tussen
twee soorten van vrijheidbegrippen is
kenmerkend voor de gehele westelijke si
tuatie. Zij komt voort uit een verkeerde
voorstelling van zaken die in de officiële
voorlichting over de doelstellingen van de
NAVO wordt gegeven. Men werkt daar
bij namelijk niet met realiteiten, maar
met leuzen. Men tracht de populariteit
van de militaire verdragsorganisatie en
van de uit haar opbouw voortvloeiende
kosten en maatregelen te bevorderen door
de persoonlijke vrijheid en democratische
onaantastbaarheid van de gewone burger
als inzet van de NAVO-defensie voor te
stellen, terwijl in werkelijkheid de natio
nale onaantastbaarheid van de aangeslo
ten staatkundige eenheden de inzet vormt.
Als een natie vrij en zelfstandig is. bete
kent dat geenszins dat haar burgers de
mocratische rechten genieten. Grieken
land, Portugal, Spanje, Zuid-Afrika, de
Sovjet-Unie, China, Rhodesië. Iran, Indo
nesië, een bijna eindeloze reeks zelfstan
dige, vrije naties vertonen in hun rege
ringssystemen min of meer de kenmerken
van dictaturen. Het voortbestaan van deze
de wereld van groot belang. De vraag of
de mondigheid en rechtspositie van de
burgers dezer landen zodanig is dat van
persoonlijke vrijheid kan worden gespro
ken, is voor de NAVO niet interessant.
Ten hoogste kan men uit NAVO-standpunt
betogen dat het onaangetaste voortbestaan
van de westelijke landen grotere moge
lijkheid schept dat er eens een democra
tische ochtend zal gloren, dan wanneer zij
zich in de positie van Sovjetrussisch sa
telliet zouden bevinden. Of die stelling
houdbaar is, kan moeilijk als bewezen
worden beschouwd. Men moet haar aan
nemen.
Niettemin is in deze situatie een ijveren
voor uitstoting en isolatie van bepaalde
landen uit het NAVO-verdedigingssys
teem of uit de invloedssfeer van machtige
NAVO-landen volkomen doelloos. Het
ijveren voor doodverklaring van bijvoor
beeld Zuid-Afrika is volkomen illusoir
Het is trouwens de vraag of de interne
situatie van Zuid-Afrika daardoor verbe
terd zou worden. Men wil in het algemeen
in kringen van anti-apartheid niet be
grijpen dat in Zuid-Afrika de gescheiden
ontwikkeling een onvermijdelijke proce
dure is, waarvoor geen enkel alternatief
bestaat.
Wat de pro-apartheidspredikers niet
willen begrijpen is, dat die gescheiden
ontwikkeling geen doel, maar slechts
middel mag zijn tot opbouw van een har
monische samenleving, maar dat de
blauwdruk van deze toekomstige, harmo
nische maatschappij het element van de
uiteindelijke integratie moet bevatten om
aanvaardbaar te zijn uit ethisch-sociaal
oogpunt
Een maatschappij die, wat ook haar
praktische constellatie is, niet gericht is
op het einddoel van een volkomen gelijk
gerechtigdheid van al haar burgers en op
erkenning van volledige gelijkwaardig
heid van allen die er deel van uitmaken,
is een frustrerende, op chaos uitlopende
samenleving waarin onrecht, onderdruk
king, preferentie en discriminatie hoogtij
vieren. Als via het apartheidsbeleid voor
gekleurde individuen in Zuid-Afrka de
mogelijkheid bestond eens de op gelijke
rechten toeganggevende deur voor hun
nazaten geopend te zien, zou de huidige
strpctuur van de Zuidafrikaanse samen
leving door humanisten, kerken en zinde
lijk denkende cultuurmensen kunnen
worden geaccepteerd. Men zou kunnen
zeggen dat het middel van de aparte ont
wikkeling de machthebbers in blank
Zuid-Afrika heeft verblind, zodat zij het
misbruiken om een blijvende meerder-
waardigheidsfictie der blanken te vesti
gen en een rastheorie in de plaats te stel
len van een maatschappelijk integratie-
ideaal. Maar men kan van de NAVO niet
verwachten dat zij cultuurveredelend
werk doet. Het zou prachtig zijn als ze
het wel deed, maar dan zou zij niet meer
in dienst van de grote politieke machten,
staan
landen is voor de machtsverhoudingen op
Het Pentagon rechtvaardigt de misluk
te actie tegen het krijgsgevangenenkamp
door te verklaren dat de Verenigde Sta
ten deze maand uit onofficiële bronnen
hadden vernomen dat 17 van de 459 in
Noord-Vietnam krijgsgevangen Amerika
nen onlangs zijn gestorven. In verband
hiermee had president Nixon de actie
goedgekeurd.
„Haviken" en „duiven" waren het er
gisteren over eens dat de bombardemen
ten en de reddingsactie een nieuwe en
hardere fase in de oorlog betekenen se
dert twee jaar geleden de aanvallen op
Noord-Vietnam werden gestaakt en de
gevechten in Zuid-Vietnam in hevigheid
afnamen.
„Haviken" en „duiven" verschillen
sterk van mening of dit de juiste koers is
en of deze koers niet leidt tot een nieuwe
opvoering van de strijd of tot maatregelen
tegen de Amerikaanse krijgsgevangenen
door Hanoi.
Minister Laird heeft gisteravond vra
gen beantwoord voor de senaatscommis
sie voor de buitenlandse betrekkingen,
die onder voorzitterschap staat van Wil
liam Fulbright, een fel tegenstander van
de Vietnam-politiek.
China heeft inmiddels haar tweede
waarschuwing in drie maanden geuit. In
een verklaring van het ministerie van
Buitenlandse Zaken in Peking worden de
Amerikaanse acties „nieuwe oorlogspro
vocaties" en „nieuwe monsterachtige mis
daden" genoemd. Het Chinese volk is
„vastbesloten eensgezind naast de Vietna-
mezen" te strijden.
In Ottawa zou de Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken William Rogers,
in een gesprek met Canadese ministers
hebben gezegd dat de streefdatum voor
beëindiging van de Amerikaanse ge-
vechtstaak in Vietnam 1 mei 1971 is.
Dit is vernomen uit kringen in de omge-
ving van de conferentie.
Senator Edmund Muskie, van wie velen
menen dat hij de Democratische kandi
daat bij de volgende presidentsverkiezin
gen zal worden, veroordeelde de actie ter
bevrijding van krijgsgevangenen krach
tig. Zelfs als de actie zou zijn geslaagd
„zou het een mislukking voor honderden
andere gevangenen zijn geweest."
„We hebben geen president in het Wit
te'Huis of een minister van Defensie in
het Pentagon nodig om te bewijzen hoe
flink ze zijn", aldus Muskie in een toe
spraak in de Senaat.
Als de regering militaire middelen ge
bruikt om krijgsgevangenen te bevrijden,
is een invasie in Noord-Vietnam een lo
gische voortzetting van een dergelijke po
litiek."
De leider van de republikeinse fractie
in de Senaat zei dat de regering verplicht
is haar krijgsgevangen militairen te hel
pen en dat dergelijke acties ook in de
Tweede Wereldoorlog zijn ondernomen,
„maar als we het voor het eerst in Viet
nam doen, schreeuwen alle duiven."
In de senaatscommissie voor de buiten
landse betrekkingen verklaarde minister
Laird gisteren inlichtingen te hebben ont
vangen als zouden meer dan zes Ameri
kaanse krijgsgevangenen in de afgelopen
maand zijn gestorven. Het waren deze
inlichtingen die de regering tot de com
mando-actie tegen het kamp Son Tay op
36 kilometer ten westen van Hanoi had
den doen besluiten.
De Zuidvietnamese vice-president
Ngoejen Cao Ky, had willen deelnemen
aan de overval van Amerikaanse militai
ren op het krijgsgevangenenkamp. Ky zei
dit gisteren op een bijeenkomst van de
Amerikaanse nationale persclub in Wash
ington. Hij brengt op het ogenblik een
bezoek aan de Verenigde Staten.
De Zuidvietnamese vice-president
noemde het een „prachtige operatie". Het
speet hem dat het doel ervan niet bereikt
was en ook dat hij er niet tevoren van
had geweten, want dan zou hij graag zijn
meegegaan omdat hij het gebied goed
kent. Hij heeft er vroeger gewoond
(Van onze redactrice in Wenen)
BOEDAPEST. De spanningen tussen
de communistische top in Boedapest en
de afwezige Oostduitse staat- en partij
leider Ulbricht werpen een donkere scha
duw op het tiende Hongaarse Partijcon
gres. Men vat het feit, dat de Oostduitse
partij alleen door een derderangs figuur
als Friedrïch Ebert is vertegenwoordigd
als een opzettelijke bruskering op.
Zonder twijfel wil Ulbricht zich daar
mee verzetten tegen de toenaderingspo
gingen tegenover Bonn van Moskou en
Warschau, straks ook van Praag en Boe
dapest. In dit verband verdient een rede
van Ulbricht. die hij 13 november ter ge
legenheid van de 150ste verjaardag van
Engels op een congres van communisti
sche ideologen in Oost-Berlijn heeft ge
houden, dubbele aandacht. Hij stelde
toen het gebrek aan communicatie in de
communistische wereldbeweging aan de
kaak en eiste een „nauwere theoretische
samenwerking tussen de broederpar
tijen."
deringen gepland, waardoor het interne
partijapparaat ietwat democratischer
trekken zou kunnen gaan vertonen. Trou
wens, het publiceren op zich van die
richtlijnen is al een bevestiging van Ka-
dars liberale koers, want bij de vorige
partijdag in 1966 zijn die richtlijnen tot
op het laatst geheim gehouden.
De toespraken van Gomoelka van Po
len en Breznjev van de Sovjet-Unie to
nen aan dat men Ulbrichts afwezigheid
in Boedapest inderdaad als een vorm van
critiek heeft opgevat. Beiden onderstreep
ten in hun toespraken gisteren het emi
nente belang van de zojuist gesloten ver
dragen met de bondsrepubliek.
Gomoelka sprak van een keerpunt in
de geschiedenis van Europa, Breznjev
noemde de oost-politiek van Bonn een bij
drage tot de ontspanning in Europa, waar
door volgens hem ook de legitieme belan
gen van de DDR worden beschermd.
Zulke positieve commentaren worden
in Boedapest als een duidelijke waar
schuwing aan het adres van de DDR be-
De Russische partijleider Brezjnev,
gisteren op het Hongaarse partij
congres.
schouwd, om de bezwaren opzij te zetten
en zich niet door verder lijdelijk verzet
in het communistisch blok te isoleren.
Over de koers, die de partij op dit con
gres voor de volgende vier jaar zal bepa
len, zijn kortgeleden door het centrale
comité richtlijnen gepubliceerd, die in
vele punten nogal vaag zijn gehouden,
maar waarin hier en daar de tendens
voor een verdere liberalisering toch dui
delijk uit de verf komt. Onder andere
worden er driemaandelijkse verkiezingen
in de basisorganisaties van de partij in
gevoerd. Tot nu toe werden de diverse
besturen om de twee jaar gekozen- en
die moesten dan de plaatselijke functio
narissen benoemen. Verder heeft Kadar
disciplinaire maatregelen voorgesteld te
gen diegenen, die critiek proberen te on
derdrukken.
En zo zijn er nog meer statutenveran-
Toch worden de werkelijk belangrijke
maatregelen en besluiten achter de scher
men genomen. Boedapest waakt er sinds
jaar en dag angstvallig voor de politieke
liberalisering, die onvermijdelijk op de
economische liberalisering moest volgen,
aan de grote klok te hangen.
Van alle volken van het Warschau-pact
genieten de Hongaren op het ogenblik het
meeste welvaart en de meeste vrijheid.
Hoe gevaarlijk zo'n voorrecht is, heeft
men zich nog in 1968 kunnen realiseren.
Veel van wat er op dit partijcongres ge
beurt en veel van wat er in de toespraken
wordt gezegd, dient dan ook eerder ter
geruststelling van de waakzame broeder
partijen.
Vice-president Ngoeyen Cao Ky van
Zuid-Vietnam bezocht gisteren presi
dent Nixon (rechts) in het Witte Huis.
Hij kondigde na zijn bezoek tijdens
een persconferentie aan dat hij ,^elf
de leiding op zich zal nemen bij een
volgende poging Amerikaanse krijgs
gevangenen in Noord-Vietnam te be
vrijden". Volgens Ky is het een plicht
„alle beschikbare middelen te gebrui
ken" om ze te bevrijden. Ky heeft
zo beweert hij althans „zelf al
dikwijls deelgenomen aan overvallen
op Noord-Vietnam om gevangenen te
bevrijden".
PARIJS (AFP). Het Franse hof voor
de staatsveiligheid heeft gisteren Alain
Geismar, de voormalige leider van de ont
bonden Maoïstische organisatie „Proleta
risch Links", veroordeeld tot twee jaar
gevangenisstraf en een boete van 10.800
francs (circa 6.500 gulden). Hem was het
weer oprichten van een verboden bewe
ging ten laste gelegd.
Vorige maand werd Geismar wegens
„Uitlokking van geweld" al tot anderhalf
jaar veroordeeld.
Geismar hoorde gisteren het vonnis niet
aan. Tevoren had hij de zaal verlaten na
het uitspreken van een felle aanklacht aan
het adres van de rechters, die hij betitelde
als „marionetten in het voorportaal van de
witte terreur, erger dan de dictatuur. Een
tribunaal dat een karikatuur vormt van
wat u recht noemt." Het volk zal zich, al
dus Geimar, niet laten misleiden, „en als
het uur gekomen is zult u zich erop moe
ten voorbereiden, te sterven of u te onder
werpen".
DURBAN (AFP/AP). De NAVO
overweegt misschien Zuid-Afrika te hel
pen bij de bescherming van de scheep
vaartroute rond de Kaap en in de Indi
sche Oceaan. Zuid-Afrika zou dan geas
socieerd NAVOlid kunnen worden. Dit
verklaarde generaal B. D. H. Kruis, voor
malig chef van de Nederlandse generale
staf, maandag in Durban. Generaal Kruis
,De 15 NAVO-landen".
Volgens generaal Kruis is het vrijwel
zeker dat de NAVO-raad deze kwestie
reeds heeft besproken. Het atlantisch
bondgenootschap is gealarmeerd door de
groeiende belangstelling van de Sovjet-
Unie voor de Indische Oceaan. „Ik zou
niet verbaasd zijn als de NAVO, dankzij
de Sovjet-Unie, binnenkort zal beslissen
over het sluiten van een defensie-over
eenkomst met Zuid-Afrika, aldus de gene
raal.
Een woordvoerder voor de Noordatlan-
tische raad heeft vandaag tegengespro
ken, dat deze ooit over hulp aan Zuid-
Afrika heeft gesproken. „Onzin" zo luid
de zijn kwalificatie over hetgeen generaal
Kruis in Durban heeft gezegd.
MADRID (Reuter). De Spaanse
priester-arbeider Francisco Garcia Salve
heeft meegedeeld dat hij maandagavond,
toen hij met nog drie arbeiders op weg
was naar een vakbondsbureau om te plei-
ten voor maatregelen tegen een bouwbe-
drijf dat hun loon schuldig is, afgeran
seld is door rechtse rooms-katholieken die
zich „guerrillastrijders van koning Chris
tus noemen".
Zij hadden Salve's bril stukgeslagen,
hem een bloedneus bezorgd en hem ver
der zo hard op zijn lichaam geranseld
dat een van zijn ribben gekneusd was.
SANTIAGO. (AP) De Chileense re
gering heeft geruchten ontkend dat de
Franse schrijver Regis Debray een ver
blijfsvergunning zou hebben aangevraagd
in Chili. Mocht hij dit doen dan zal hem
waarschijnlijk een tijdelijke verblijfsver
gunning worden verleend, aldus verklaar
de men in Santiago.
Boliviaanse kranten meldden gisteren
d»t de Franse schrijver Regis Debray
en vijf andere guerrillastrijders die met
Che Quevara hebben gevochten, in de ko
mende dagen door de Boliviaanse rege
ring zullen worden vrijgelaten.
ROME (AFP). Joseph Szall, oud-am
bassadeur van Hongarije in Rome, die de
afgelopen zomer naar Boedapest is terug
geroepen, is dezer dagen naar Italië terug
gekeerd. Hij heeft politiek asiel gevraagd
evenals zijn vrouw, zo meldt het Romeinse
blad „II Messaggero".
ADVERTENTIE
NEW YORK. (Reuter) De speciale
politieke commissie van de VN-Assem-
blee heeft gisteren twee scherpe resolu
ties tegen Zuid-Afrika aangenomen, waar
in opvoering van de informatiecampagne
tegen de apartheidspolitiek wordt be
pleit en voor het eerst de stichting van
de zogenaamde bantoestans aparte ge
bieden voor de negerbevolking wordt ver
oordeeld.
Deze veroordeling gaat vergezeld van
een aansporing tot verbreking van de
diplomatieke, consulaire en andere offi
ciële betrekkingen met Zuid-Afrika. De
bewuste resolutie werd goedgekeurd met
76 tegen vijf stemmen bij 17 onthoudin
gen. Tegen stemden de VS, Engeland,
Frankrijk, Australië en Portugal. Tot de
landen die zich van stemming onthielden,
behoorden Nederland, België en de Scan
dinavische landen. Zuid-Afrika zelf nam
niet aan de stemming deel.
De resoluties waarin medewerking van
de VN wordt bepleit aan de pogingen
van de Organisatie voor Afrikaanse Een
heid (OAE), anti-apartheidsuitzendingen
voor zuidelijk Afrika te gaan verzorgen,
werd aangenomen met 89 tegen 0 stem-
men bij zeven onthoudingen. Daarbij
stemden de landen niet bij naam. De
speciale politieke commissie beëindigde
het debat over de apartheid na slepende
discussies en verscheidene malen uitstel
van stemming om de formulering van
de resoluties te wijzigen.
De commissie veroordeelt in de eerste
resolutie de stichting van de bantoestans
door de „racistische minderheidsrege
ring" van Zuid-Afrika als bedrieglijke
schending van de beginselen van zelfbe
schikking en schadelijk voor de territoria.
Ie ondeelbaarheid van het land en de
eenheid van zijn bevolking". In de reso
lutie wordt ook de aandacht van de Vei
ligheidsraad gevestigd „op de ernstige
toestand in Zuid-Afrika en in Zuidelijk
Afrika als geheel".
Zuid-Afrika's buurlanden waren tijdens
de stemming ofwel afwezig (Botswana
en Lesotho) of onthielden zich (Malawi
en Swaziland). Madagascar, dat kortge
leden een belangrijke economische over
eenkomst met Zuid-Afrika sloot, was er
ook niet bij, evenals Mauritius. De reso
lutie dringt er bij alle landen op aan:
Alle Diplomatieke, consulaire en an
dere officiële betrekkingen met Zuid-
Afrika te verbreken.
Alle militaire, economische, techni
sche en andere vormen van samen
werking met Zuid-Afrika stop te zet
ten.
Een einde te maken aan tarief- en
andere preferenties ten gunste van
de Zuidafrikaanse uitvoer, en aan fa
ciliteiten voor investering in Zuid-
Afrika, en,
Te verzekeren dat hun maatschap
pijen en staatsburgers zich houden
aan de V.N.-resoluties met betrek
king tot dit vraagstuk.
In de informatieresolutie wordt secreta
ris-generaal OE Thant verzocht regelin
gen te treffen voor „speciale studies en
documenten over het kwaad van de apart
heid." Gevraagd wordt de verspreiding
van zulke informatie in diverse talen uit
te breiden. De commissie „juicht de be
reidheid toe van de Organisatie voor Afri
kaanse Eenheid, in samenwerking met de
Verenigde Naties wekelijks uitzendingen
van VN-materiaal voor zuidelijk Afrika te
verzorgen."
De speciale politieke commissie van de
Algemene Vergadering heeft tijdens de
zitting van dit jaar in totaal zeven anti-
apartheidsresoluties aangenomen, die la
ter ter bekrachtiging aan de voltallige
Algemene Vergdering zullen worden
voorgelegd.
ROME (Reuter). Leiders van de gro
te partijen in de Italiaanse Kamer van
Afgevaardigden hebben besloten direct te
beginnen met een maratondebat over de
economische plannen van de regering.
Zij willen een eind maken aan eindeloze
redevoerigen van een kleine groep af
gescheiden socialisten en communisten.
Het debat is gisteravond begonnen en zal
vermoedelijk dag en nacht zonder onder
breking tot zondag voortduren.