Door druk op de knop kan
ieders doopceel worden gelicht
NEDERLANDERS WORDEN
GETELD EN GENUMMERD
Bescherming van
orivéleven dient
gewaarborgd
:e zijn
„Zal je erg goed
staan, zo'n zegelring.
Waarom gaan we
niet es kijken?
Ben benieuwd
wat-ie kost."
Samen naar de juwelier
geweest. Heleboel ringen
bekeken. Deze stond
geweldig. Kostte f97.-,
dat viel reuze mee.
Echt goud natuurlijk.
TECHNISCHE DETAILS
Enquête van SOW:
Effect wetswijziging door
serieus onderzoek bepalen
VRIJDAG 2 7 NOVEMBER 1970
HAARLEM Nu de Volkstellin-
genwet een voldongen feit is, wordt
er gediscussieerd over de gevaren
hiervan voor het privéleven van de
individuele burger. Volgend jaar fe
bruari gaat het gebeuren dat onge
veer 70.000 enquêteurs uitzwermen
om van iedere Nederlander gegevens
te verzamelen met behulp van een
op naam gestelde vragenlijst met te
gen de honderd vragen. Invulling
naar waarheid is verplicht. Op niet-
medewerking staat een boete van
maximaal 500,of twee weken
hechtenis.
Sieraden
uit ruw edelsteen
KAN JUWELIER
Grondrecht
Kerkelijk nieuws
Computer
Waarborgen
Controle
'=•-
De juweliers van Nederland.
De Manta, een nieuwe troef van Opel.
Opel, de Duitse dochter van General Motors, heeft met het uitbrengen van de Manta-
serie een regelrechte aanval ingezet op de succesvolle Capri-serie van Ford. Of deze
aanval zal slagen is nog de vraag. Maar het staat nu wel- vast, dat de Manta beter
dan welke andere wagen in zijn klasse ook geschikt is om de handschoen op te nemen.
Heeft het Capri-model het grote voordeel van een karakteristieke, sportieve lijn, de
Manta beschikt over meer ruimte (zeker onder de bagageklep), een groter glasoppervlak
en een soepeler besturing.
Nieuwe Madxa bij jubileum
Interieur van de Mantaalles functioneel
De nieuwe Mazda 616: verrassing bij fabrieks-
jubileum.
-V
(Van onze juridische medewerkster)
Eén man, de directeur van het Centraal
Bureau voor Statistiek, bepaalt welke ge
gevens voor publicatie vatbaar zijn. Dat
wil zeggen die gegevens die naar zijn me
ning nuttig zijn voor wetenschap en prak
tijk. Toen bij de behandeling in de Tweede
Kamer enkele leden hierover hun veront
rusting uitspraken, meende de minister
deze te kunnen wegnemen door de mede
deling dat de regeling was ontleend aan
een Koninklijk Besluit van 1899. Blijkbaar
vormde de door de Volkstellingenwet zelf
veranderde situatie, nog afgezien van de
eigentijdse technische omstandigheden,
geen aanleiding deze zeventig jaar oude
regeling als achterhaald te beschouwen.
ADVERTENTIE
fVVWWW\#WVWWWWWWWlAA#W*#WVHWWWWW
HORLOGER
BARTELJORISSTRAAT 2, TEL. 310202
In de samenstelling van de vragenlijst
heeft de volksvertegenwoordiging geen
stem. Wat te doen bij indiscrete vragen?
vroegen enkele leden. Maar ook dit was
voor de minister geen probleem. Indiscrete
vragen worden er niet gesteld. Mocht
iemand hier anders over denken en be
zwaren hebben tegen de beantwoording
dan is dat onaanvaardbaar. De volkstelling
omvat allen. Wat indiscreet is en wat niet
kan niet afhankelijk worden gesteld van
het oordeel van één afzonderlijk persoon,
aldus de minister.
Hiermee zitten we midden in de materie
van de vrijheidsrechten, de klassieke
grondrechten, die zich juist bezig houden
met de verhouding tussen de enkeling en
de overheid. Er is wel degelijk een moment
waarop de overheid handelend in het
algemeen belang een halt wordt toege
roepen omdat dan het terrein, waar ieder
burger als individu recht op heeft en dat
als zodanig bescherming verdient, wordt
betreden.
De behoefte aan bescherming van de
privésfeer wordt pas gevoeld als er een
bedreiging is. Onder een dictatoriaal be
wind is deze behoefte groot. Toch bestaat
er ook in onze maatschappijvorm een
groeiende vraag naar bescherming. Voor
een rechtvaardige uitvoering van de so
ciale verzekeringen denk maar aan de
Bijstandswet moet de overheid een vol
ledig inzicht hebben in de omstandigheden
van degenen die aanspraak maken op een
uitkering. Ook allerlei maatschappelijke
instellingen, zoals Raden van de Kinder
bescherming, brengen rapporten uit over
mensen. Er is nauwelijks mogelijkheid van
controle. Er zijn geen bepalingen over de
eventuele vernietiging van dit materiaal
Ned. Hervormde Kerk. Beroepen te De
Bilt W. A. Vlasblom te Willige-Langerak;
te Bleiswijk J. C. Koolschijn te Zevenber
gen. Bedankt voor Maarssen A. Romein te
Wezep; voor Neede Th. Tijsma te Sex-
bierum.
Geref. Kerken. Bedankt voor Amersfoort
drs. J. Vlaardingerbroek te Ermelo.
Geref. Kerken (vrijgemaakt). Beroepen
te Den Helder R. Th. Urban te Ferwerd en
Hallum.
een regeringsvoorstel om iedere Nederlan
der een registratienummer te geven. Wan
neer allerlei instanties dit kunnen ook
semi-overheidsinstanties en particulieren
zijn dit zelfde registratienummer gaan
gebruiken, is het vrij eenvoudig om alle
op één bepaald persoon betrekking heb
bende gegevens te concentreren. Wanneer
banken, ziekenhuizen, universiteiten, po
litie, werkgevers, belastingdiensten het
zelfde codesysteem gebruiken, wordt het
mogelijk door een druk op de knop
iemands volledige doopceel te lichten.
Moderne hulpmiddelen zoals de compu
ter en de magnetische band zijn van grote
waarde in een bureaucratie, waar men op
een gegeven moment de veelheid van ge
gevens niet meer snel en efficiënt kan
verwerken, laat staan controleren. Iets
waar vroeger weken arbeid voor nodig
was gebeurt nu door een druk op de knop
Het bedrijfsleven ligt op dit gebied voor
maar de overheid blijft niet achter. Er is
De voordelen van deze ontwikkeling zijn
groot, maar er moeten waarborgen zijn te
gen misbruik.
Als minimum-garanties worden ge
noemd het recht toegang te hebben tot het
eigen dossier; het recht de gegevens aan I
te vechten of te verbeteren en het recht
te weten wie toegang heeft tot de gege-|
vens en voor welk doel.
De komende grondwetsherziening zou I
een goede gelegenheid zijn om dit recht op
privacy met de noodzakelijke waarborgen
stevig in de constitutie te verankeren.
Maar de voorstellen die op dit moment op
tafel liggen, namelijk het tweede rapport
van de commissie Cals-Donner en de proe
ve van een nieuwe grondwet, zijn aan deze
problematiek voorbij gegaan. Men komt
hierin niet verder dan een uitbreiding van
het briefgeheim met het telefoon- en tele-
graafgeheim.
De noodzaak van controle wordt mis
schien vertroebeld door de twee kanten die
privacy heeft. Aan de ene kant is dit het
recht met rust gelaten te worden, dat is
geformuleerd in het grondwettelijk ge
waarborgde huisrecht. Aan de andere kant
is er het recht om geheimen te hebben,
grondwettelijk geregeld in het briefgeheim.
Dit aspect van het recht op privacy spreekt
minder dan het huisrecht. Maar als er iets
te verbergen is, schort er iets aan. In een
totalitaire samenleving is de behoefte aan
waarborgen, om „geheimen" te hebben te
genover het regime, groter dan in een
open samenleving, waar verschillende
soorten gedrag naast elkaar bestaan, aan
vaard en gewaardeerd worden. De moei
lijkheid schuilt hier echter vooral in de
waardering.
Zolang er in de samenleving gediscri
mineerd wordt ten opzichte van bijvoor
beeld gastarbeiders, homofielen, dienstwei
geraars, invaliden, ex-verpleegden uit psy
chiatrische inrichtingen, bestaat er een be
hoefte om geheimen te hebben. Het is ech
ter niet de vraagstelling die discrimineert,
maar de samenleving die de gegevens zou
kunnen misbruiken.
GOEDE
7
VAN OPEL i
Nu moet men met
vergelijkingen na
tuurlijk oppassen.
Tenslotte berijdt men
van de beide merken
maar twee inciden
tele seriewagens. De
conclusies die daar
uit getrokken worden
behoeven niet op te
gaan voor alle mo-
del uit dezelfde serie.
Waarbij dan nog
voor beide merken
de sterke onderlinge
verschillen in pres
tatie en comfort in
overweging moeten
worden genomen. Verschillen die al snel ontstaan als men
een keuze gaat maken uit het pakket accessoires en mo
toren dat zowel Opel als Ford klaar hebben staan.
De Manta 1900 S, rally-uitvoering, vormt het onderwerp
van deze rijproef. Een van de vijf Manta-uitvoeringen die
verkrijgbaar zijn: drie daarvan zijn uitgerust met 1600-
motoren. Hun prijzen variëren van bijna negen tot bijna
elf mille. J
De Manta heeft een lengte van 4.30 meter, een breedte
van 1.60 meter en een hoogte van 1.30 meter. De motorkap
bij de rallyuitvoering matzwart welft zich licht naar
voren. De wagen heeft daardoor een agressiever uiterlijk
gekregen De achtersteven is rechtstandig afgesneden, on
geveer als bij het GT-model. Achter is onder een zeer
schuine hoek een groot raam ingebouwd. De voorruit is bij
zonder ruim en biedt een zeer goed uitzicht. Het uiterlijk
van de wagen, ontworpen volgens het bekende principe:
motorkap lang, achterstuk kort, is weliswaar niet onspor
tief, maar behoudt toch duidelijk het karakter van een
familiewagen.
Het interieur is functioneel en bezit geen overbodige
luxe. Drie grote, diep ingebouwde klokken bieden voldoen
de informatie over snelheid, toeren, tankinhoud enz. In de
rally-uitvoeringen komen dan boven de hoge middenconsole
de ampèremeter, oliedrukmeier en een klokje. Een onhan
dige plaats, omdat deze instrumenten niet direct in het
zichtveld van de bestuurder zijn gemonteerd.
Biedt het uiterlijk, zoals gezegd, nog de illusie van een
familicwagen, eenmaal rijdend in de Manta, zeker in de
rally-uitvoering, komt men snel tot andere conclusies. De
wagen is niet zo „onschuldig", als men mocht denken. De
1900-S-motor van ons proefmodel 1897 cc maximaal ver
mogen 103 pk bij 5400 t.p.m. smeet de wagen als het
ware vooruit bij het fors intrappen van het gaspedaal. Een
„kick-down"-effect, waar menig andere weggebruiker
soms in krachtiger wagens van opkeek. De topsnelheid
is globaal 170 km per uur, een respectabele snelheid zeker
op onze drukke wegen. Maar de grootste kracht ontleent de
Manta toch aan het feit dat hij, bijvoorbeeld bij inhaal
manoeuvres zo weergaloos snel uit de voeten kan.
Ook bij hoge snelheden blijft de wagen rustig op de weg
liggen. Dit is onder meer te danken aan de achterwiel
ophanging met twee in de lengterichting van de wagen ge
monteerde draagarmen, een dwarsarm en een torsiestaaf-
stabilisator. Een geraffineerde verdere ontwikkeling van
het starre-as-principe. Bovendien is de voortrein van deze
Opel geheel nieuw ontworpen (met onder meer ongelijke
draagarmen en telescopische schokbrekers met dubbele
werking). Tenslotte is voor een wagen uit deze klasse de
spoorbreedte extra groot: vóór 133 cm, achter 132 cm.
Via een lange handel op de console wordt de vierversnel-
lingsbak bediend. Licht en prettig, met vooral in de drie
een groot bereik. Helaas met een wat te lange slag, maar
uitstekend in de gekozen verhoudingen. Het kleine stuur,
in een iets schuine stand, laat het uitzicht op de drie klok
ken (waarvan 's avonds de verlichting eventueel kan wor
den uitgedraaid) volkomen vrij. De besturing is licht, iedere
beweging van het stuur wordt exact overgebracht.
De Manta heeft schijfremmen vóór, trommelremmen ach
ter met een gescheiden circuit en bekrachtiging. Op de rem-
werking is niets aan te merken, de vertraging is zoals deze
behoort te zijn op een dergelijke, snelle wagen.
De zetels geven goede steun in de rug (zij kunnen ver-
OPEL MANTA 1900 S RALLY:
MOTOR: vier cilinder 19-S-motor,
mogen 103 pk bij 5400 t.p.m.
Compressieverhouding: 9,5 1.
Boring maal slag: 93 mm x 69,8 mm, roterende
kleppen.
TRANSMISSIE: vier versnellingen, alle gesynchroni
seerd. Handel op middenconsole. Aandrijving op
achterwielen. (Naar keuze automatische trans
missie).
REMMEN: Schijfremmen voor, trommelremmen ach
ter. Gescheiden circuits, rembekrachtiging.
TOPSNELHEID: ca 170 km per uur.
INHOUD TANK: ca 45 liter.
VERBRUIK VOLGENS DIN-NORM: 8,5 a 9 liter op
de 100 km.
PRIJS: f 10.898 incl. BTW.
maximaal ver-
gaand worden aangepast, zowel door verschuiven als door
het bijstellen van de rugleuning), maar de zijdelingse steun
is minder dan we hadden verwacht. Volwassen passagiers
zullen achterin enige moeite hebben met de beenruimte,
voorin is ruimte genoeg. De traditionele Opelverrassing -
eigenlijk geen verrassing meer is de grote kofferruimte.
Het buitenlicht is zonder meer goed. Op de rally-uitvoe
ringen nog versterkt door dubbele halogeenlampen. Het
windgeruis tijdens de rit is te verwaarlozen. Daar tegen
over staat het toenemende geraas van de motor als de teller
in de buurt komt van de 4000 toeren. De vering is zo uit
gebalanceerd, dat zelfs sterke zijwind weinig effect heeft
op het gedrag van de wagen.
Een extra vermelding verdienen de goede ventilatie en
verwarming en het feit, dat naast andere veiligheidsken-
merken, de Manta is uitgerust met een extra bescherming
aan de voorzijde van het dak.
Alles bijeen is deze Manta een van de beste Opeis die tot
nu toe op de weg verscheen.
U heeft het in deze krant kunnen lezen: de SWOV
(Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveilig
heid) heeft onlangs een enquête afgesloten, waaraan
een groot aantal automobilisten vrijwillig heeft mee
gewerkt. Voornaamste doel van deze enquête: gegevens
verzamelen over de rij- en drinkgewoonten van de
Nederlandse automobilist. Er volgen nog een aantal
enquêtes. Na afloop hoopt de SWOV voldoende ge
gevens te hebben verzameld, om onder meer aanvullen
de maatregelen te kunnen voorstellen in de strijd tegen
het alcoholgebruik in het verkeer.
Een inzicht in de rij- en drinkgewoonten van de
automobilist kan eventueel zekerheid verschaffen of
een wijziging van artikel 26 WVW wel het verwachte
resultaat heeft. Deze wijziging bestaat hierin, dat men
de term „rijden onder invloed" wil vervangen door
„rijden met een bloed-alcoholgehalte boven een be
paalde grens".
Dit gebeurt in navolging van het buitenland, waar
men een dergelijke wijziging echter zonder vooraf
gaand onderzoek heeft doorgevoerd.
In Nederland wil men het effect van deze wetswijzi
ging door een wetenschappelijk verantwoord onderzoek
vooraf proberen te bepalen.
Er bestaan hier een aantal stereotiepe opvattingen
over de bestuurder „onder invloed". Sommigen menen
dat hij een „alcoholist" is, anderen drukken hem het
stempel van een sociale of gelegenheidsdrinker op. Een
derde ziet in hem alleen maar een man die de sociale
regels en wetten overtreedt.
Maatregelen die het rijden onder invloed moeten be
strijden, de voorlichting en de propaganda over en
tegen het alcoholgebruik in het verkeer, zullen echter
afgestemd moeten worden op de eigenschappen van de
potentiële bestuurder onder invloed.
Realistische gegevens zullen daarom in de plaats
moeten komen voor gevestigde opvattingen.
Met die gegevens zal het na de wetswijziging ook mo
gelijk zijn het effect te kunnen analyseren. Voorlichting
en/of propaganda kunnen dan worden aangepast en
gericht op die punten waarvoor blijkens het onder
zoek de potentiële rijder onder invloed gevoelig is.
Alles bijeen voldoende reden om f 350.000 aan dit
onderzoekproject uit te geven.
Gelijk met het vijftigjarig bestaan van de fabriek, heeft
het Japanse bedrijf Toyo Kogyo een nieuw model Mazda
geïntroduceerd en wel de Mazda 616. De nieuwe Japanse
wagen heeft een krachtbron van 1586 cc, die een vermogen
van 104 sae-pk bij 6000 t.p.m. afgeeft. Voldoende om een
top van ongeveer 165 km per uur mogelijk te maken.
Dit nieuwe model Is thans leverbaar in twee vierdeurs-
ultvoeringen. Eind van dit jaar wordt aan de nieuwe serie
nog een coupé-model toegevoegd, terwijl in januari 1971
twee uitvoeringen met de wankelmotor worden verwacht.
De Japanners hebben het geluidsniveau van de nieuwe
Mazda teruggebracht door onder meer rubberringen langs
het aandrijftandwiel van de distributieketting te monteren.
Een constructie die uit het eigen bedrijf stamt en waarop
patent werd aangevraagd.
De voorwielophanging is van het McPhersontype, de
achterwielophanging werd afgeveerd door hoogliggende
schroefveren, aangevuld met schokbrekers, gevuld met gas.
Dit bracht onder meer het voordeel van een grotere koffer
ruimte met zich mee. Er was eenvoudig meer plaats voor.
Veiligheidsvoorzieningen onder meer: voorruit van ge
laagd glas, op een speciale manier in de sponning bevestigd.
Bij een aanrijding springt de ruit er niet meer uit. Tevens
wordt door middel van een verklikkerlichtje een eventuele
lekkage in het (gescheiden) remsysteem zichtbaar.
uuuuuuimnnnnnnm
