Staatssecretaris Kruisinga in nota:
Geestelijke gezondheidszorg
moet worden vernieuwd
p\p\p$^
Blindganger ontplofte onder tanker
Senator De Gaay Fortman:
Universiteiten in handen
volksverleiders
van
Woningbouw en schone
lucht bovenaan op
verlanglijstj e kiezers
Dansen en gezelligheid
bij
„EVERGREEN"
Minister ziet niets in rose stembiljetten
JONGEREN NOG NIET NAAR STEMBUS
Stafbestuur van
Amsterdamse
universiteit wil
aftreden
geschenk
Journalisten van
Kwartet vrezen
T rouw-fusie
Morgen Kamer
debat over
Afrikareis
drs. Bakker
Meerderheid in
Eerste Kamer
voor de wet-
Veringa
Amerikaan stierf
in cel door
hersenletsel
Eerste verkiezingsonder zoek Brandpunt
Kamerlid vraagt
een Dienst voor
V erkeer sveiligheid
WOENSDAG 2 DECEMBER 1970
(Van onze correspondent)
DEN HAAG De organisatie van
de geestelijke gezondheidszorg in ons
land is hard aan vernieuwing toe. Er
moet snel een zo goed mogelijk
samenspel komen van alle activitei
ten op het gebied van de geestelijke
volksgezondheid. De kwetsbare,
kleine, op zichzelf opererende organi
saties moeten verdwijnen en daarom
is werken in grotere eenheden nood
zakelijk. Ook moet de levensbeschou
wing, van waaruit verschillende hulp
verlenende organisaties werken, een
minder dwingend karakter krijgen.
NIEUWE WET
Modehuis
Goedheiiigman
KADO
KADO Luxe doosies met 3 z^"
Zwitsers fabrikaat!
\§®s blijvend
ff
Belastingen
HOUTPLEIN 16 A HAARLEM
VRIJDAGAVOND m.m.v. GHIZLAINE met zangeres Debbie
ZATERDAGAVOND GESLOTEN
ZONDAGAVOND m.m.v. FULL SPEED
Defensie
Geheimhouding
Dit stelt de staatssecretaris Kruisinga
van Volksgezondheid in een nota over de
geestelijke gezondheidszorg. Mede op
aandringen van het Tweede-Kamerlid
Veder-Smit (V.V.D.) geeft de staatsecre
taris in de nota extra aandacht aan de
huidige situatie van de geestelijke ge
zondheidszorg en de ontwikkelingen in
die zorg voor de toekomst.
Staatssecretaris Kruisinga denkt aan
regionalisatie van de geestelijke gezond
heidszorg: regionale samenwerking van
diensten is nodig. Er moet naar een
vorm worden gezocht, waarin binnen de
wijk een centraal knooppunt is, dat de
verbinding met voorzieningen op streek-
niveau. Gedacht wordt aan samenwer
kingsvormen waaraan huisartsen, wijk
verpleegsters en maatschappelijk wer
kers deelnemen. De ontwikkeling van de
sociaal-psychiatrische diensten moet vol
gens de staatssecretaris meer gericht
worden op de functie van verbindings
orgaan tussen huisartsen, maatschappe
lijk werkers en vrij gevestigde zenuw
artsen.
Over de financiering van de voorzie
ningen in de geestelijke gezondheidszorg
zegt staatssecretaris Kruisinga dat de
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten
stap voor stap moet wonden uitgebreid,
óók buiten de muren van het ziekenhuis.
Dat wil zeggen: de sociaal-psychiatrische
diensten, de gezinsverpleging en de dag
verblijven voor geestelijk gehandicapten
moeten op korte termijn in het pakker
van de AWBZ worden opgenomen. Hier
door krijgt deze hulpverlening niet alleen
een betere financiële basis, maar ook een
betere aansluiting op de zorg in het zie
kenhuis. Om de achterstand van de so
ciale voorzieningen in te halen, zullen de
premies moeten wonden verhoogd met
naar schatting 0,8 percent per jaar.
Binnenkort zal de Centrale Raad voor
Volksgezondheid advies geven over de
mate en het tempo waarin andere voor
zieningen mogelijk in de AWBZ kunnen
worden opgenomen.
Nog in deze kabinetsperiode zal de
staatssecretaris een ontwerpwet geestes-
gestoorden indienen. Dit wetsontwerp zal
de uit 1884 daterende huidige Krankzin
nigenwet moeten vervangen. Over het
voorontwerp van deze wet zal de Centra
le Raad voor Volksgezondheid waar
schijnlijk begin januari advies uitbren
gen.
Nog steeds is er een achterstand m
AMSTERDAM. Het centraal bestuur
van de wetenschappelijke staf van de uni
versiteit van Amsterdam wil aftreden. In
-een maandag gehouden vergadering heeft
men besloten op donderdag 17 december
een openbare vergadering te houden met
als enige punt het aftreden van het in
tegrale centraal stafbestuur. De aanpas
sing van de Amsterdamse gemeenteraad
aan de eisen van minister Veringa inzake
het stafplan en de steeds slinkende mo
gelijkheid om met de toporganen van de
universiteit tot een zinvolle discussie te
komen noemt het bestuur als voornaam
ste oorzaak van zijn voornemen.
Het bestuur, bestaande uit de voorzit
ters en secretarissen van de (inter) fa
culteitsstaven en de vier leden van het
dagelijks bestuur, vinden dat de politiek
de universiteit heeft gebruikt voor be
paalde doelstellingen die zij niet kunnen
achterhalen. Het bestuur meent voorts dat
het geen merkbare invloed op de topor
ganen van de universiteiten heeft kunnen
uitoefenen.
„De aanneming van de wet Veringa in
de Tweede Kamer betekende op zichzelf
nog geen nederlaag voor de wetenschap
pelijke staf en al diegenen die soortge
lijke ideeën hebben verdedigd als de Am
sterdamse staf in diverse publicaties en
in een eigen ontwerp heeft neergelegd,"
schrijft het bestuur in een rapport. „Bij
de wetenschappelijke staf is eenter het
vertrouwen in de gemeenteraad totaa1
verdwenen na het besluit dat de raad
heeft genomen inzake de beantwoording
van de brief van minister Veringa over
het raadsbesluit van 21 september
Dit besluit betrof de goedkeuring door
het gemeentebestuur van het zogenoem
de stafplan, dat door de wetenschappelij
ke staf was opgesteld Minister Veringa
had bezwaar tegen enkele punten in het
stafplan betreffende de topstructuur van
de universiteit.
ADVERTENTIE
IDEE
Overhemden met en zon
der Button-Down, al dan
niet getailleerd.
Overhemden met bijbe
horende zelfbinder.
Ook die rake pasteltinten.
««nn Enorme sortering zelf-
binders met pochet,
'DEE vanaf f 8.95
doeken in vele varië
teiten vanaf f 3.95
IDEE
KADO Grandioze kollektie
IDEE
MANCHETKNOPEN
Alles wordt voor u in luxe Sinterklaas
verpakking verpakt
Gen. Cronjéstraat 38 - 44,
Telefoon 25 4619 - HAARLEM
ADVERTENTIE
VOOR DE HANDEL: B.D. LEEFSMA N.V.
KERKSTRAAT 25, AMSTERDAM, TEL. 232727
de bouw van zwakzinnigeninrichtingen
en tehuizen voor psychische gestoorde
bejaarden. Toch meent staatssecretaris
Kruisinga dat dit tekort bij voortzetting
van de huidige groei over een aantal ja
ren voor een goed deel verdwenen zal
zijn.
Tot dusver zijn voor de AWBZ 100
zwakzinnigeninrichtingen erkend met
17.275 plaatsen. De totale behoefte aan
plaatsen in 1980 wordt geschat op onge
veer 35.000 plaatsen.
Onderlinge samenwerking geeft vol
gens de staatssecretaris de mogelijkheid
om kwaliteitscontrole uit te oefenen. Ook
de particuliere ziekenhuizen zullen dan
aan strengere voorwaarden moeten vol
doen.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. Onder de ongeveer
vijftig journalisten van het Rotterdam
mer Kwartet is grote ongerustheid ont
staan over de gang van zaken rond het
toekomstige samengaan met het ochtend
blad Trouw. De journalisten, die vrezen
dat een fusie tussen het Kwartet en
Trouw uiteindelijk het einde van de chris
telijke pers zal betekenen, overwegen een
modelactie te beginnen, of zelfs in sta
king te gaan.
Volgens de journalisten zal Trouw na
het samengaan een oplage hebben van
200.000. Dit getal zal echter van zeer tij
delijke aard zijn, want berekend is dat de
bladen ongeveer 20.000 dubbellezers heb
ben. Maar ook het getal 180.000 zal niet ge
handhaafd kunnen worden, omdat de le
zers van de Kwartetbladen, die een avond
blad gewoon zijn, veel van hun plaatselijk
en regionaal nieuws in het nieuwe och
tendblad zullen moeten missen. Becijferd
is dan ook dat de oplage zal terugvallen
tot ongeveer 150.000, een griezelig getal
dat een lonende exploitatie zeer moeilijk
zal maken, aldus de journalisten.
Na de pensionering van Trouw-hoofd-
redacteur dr. J. Bruins Slot zal het blad
een tweehoofdige leiding krijgen, zo
wordt verondersteld. Trouw-medewerker
J. de Berg zal waarschijnlijk hoofdre
dacteur worden en de heer H. P Ester
(Kwartet) adjunct-hoofdredacteur. Hier
in zien de Kwartet-journalisten een discri
minatie ten opzichte van het Kwartet.
r a
- ...•.•Sv'
Dit wrak bleef over van de Neder
landse tanker „Damco" uit Rotter
dam die, zoals wij hebben bericht,
gisteren in de haven van Duisburg
explodeerde. Een 21-jarige matroos
die op het moment van de ontploffing
de enige aan boord was, kwam hier
bij om. Na de explosie zijn bomscher
ven gevonden. Vermoed wordt dat de
bom een blindganger uit de tweede
wereldoorlog is geweest.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. De Tweede Kamer zal
morgen debatteren over de reis van mi
nister Bakker naar Zuid-Afrika bij de be
handeling van de begroting van de West.
Er is per fractie 5 minuten extra spreek
tijd beschikbaar gesteld. Alleen de beide
grootste fracties mogen er tien minuten
aan besteden.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. „Ondanks de bezwaren
die aan het wetsontwerp universitaire
bestuurshervorming kleven is de struc
tuur die ermee wordt voorgesteld voor on
ze universiteiten en hogescholen zo'n ster
ke verbetering ten opzichte van de hui
dige structuur, dat ik een beroep op alls
Eerste-Kamerleden doe volgende week
dinsdag vóór het wetsontwerp te stem
men." Met deze woorden besloot senator
mr. W. F. de Gaay Fortman, directeur
van de Vrije Universiteit in Amsterdam
gisteravond in de Eerste Kamer zijn be
toog, nadat hij minister Veringa en aan
tal praktische bezwaren tegen het ont
werp onder ogen had gebracht.
De stemming kon na de debatten van
gistermiddag en -avond niet doorgaan
omdat het voor een stemming vereiste
aantal senatoren ontbrak. Maar dat het
ontwerp wordt aangenomen is bijkans
geen discussiepunt meer
De fracties van de K.V.P., de C.H.U.
en de A.R. zullen voorstemmen. De V.V.D
is goeddeels voor. Van de P.v.d.A. zul
len waarschijnlijk enigen vóór stemmen,
maar de P.P.R is tegen. De andere par
tijen hebben geen mening uitgesproken
Speciale aandacht in de Kamerdebat
ten kreeg de rijksuniversiteit van Gro
ningen, waar volgende week dinsdag een
universiteitsraad zal worden gekozen,
evenwel goeddeels op basis van de Wet
op het Wetenschappelijk Onderwijs. Eni
ge sprekers vroegen zich af of dit niet
zal leiden tot verschillen met de nieuwe
wet.
Minister Veringa zei te beseffen dat er
in de Groningse structuur een construc
tief stuk werk zit. Hij vertrouwt er op dat
de Groningse universiteitsraad bij de vol
gende verkiezing conform de nieuwe wet
zal worden gekozen."
De democratisering verloopt" had mr
De Gaay Fortman tevoren betoogd. „Er
zijn dit keer geen extra treinen ingelegd
voor studenten die de debatten willen bij
wonen. Er zijn bij het Kamergebouw dit
keer geen pamfletten uitgereikt. Het doel
is bezig te verschrompelen onder de kou
de adem van de staathuishoudkunde. De
universiteiten hebben de plicht het socia
le engagement, dat in de universiteiten
is opgebloeid, gaande te houden. Maar
niets is gevaarlijker dan verpolitisering
van de universiteiten. Wat de universi
teiten nodig hebben, naast geid (twee
miljard per jaar), is rust."
„Maar de universiteiten hebben ook
dosis onrust nodig, die wordt gewekt door
de twijfel. Ze kunnen echtei niet werken
als de structuur van binnenuit steeds on-
(Van onze Amsterdamse redactie)
AMSTERDAM. De aan narcotica
verslaafde Amerikaan, die eind vorige
week dood in zijn gevangeniscel werd
gevonden, is gestorven aan ademhalings
verlamming na een hersenbeschadiging
Dat is de voorlopige conclusie van de
gerechtelijke deskundige ds. J. Zelden
rust.
Hij had in het Huis van Bewaring in
Amsterdam enige pogingen tot zelf
moord gedaan, o.m. door met zijn hoofd
tegen de muren van zijn cel te slaan
Zijn stoffelijk overschot zal naar de Ver
enigde Staten worden overgebracht om
daar te worden begraven.
dermijnd wordt. De universiteiten zijn
allengs in handen geraakt van volksver
leiders, van ontoler&nten ten aanzien van
andersdenkenden met een voorkeur voor
n nimmer eindigende discussie. Toch
zal men zich moeten schikken in het pa
troon van de wet", aldus de directeur
van de V.U.
HILVERSUM. Volgens de eerste van
zes verkiezingsonderzoekingen, die door
het KRO-tv-programma Brandpunt wor
den gehouden en waarbij het niet gaat om
de vraag welke partij men gaat stemmen,
maar om wat de kiezers eigenlijk willen,
blijken de woningbouw en de schone lucht
bovenaan te staan bij het antwoord op de
vraag welke twee problemen het nieuwe
kabinet het eerst moet aanpakken. De
handhaving van orde en gezag, waarover
de laatste tijd zo veel te doen is geweest,
komt achteraan.
Het lijstje ziet er als volgt uit: Woning
bouw 49 percent; schone lucht 23 pet.;
loon- en prijsbeleid 17 pet.; bejaarden 16
pet.; belastingverlaging 13 pet.; onderwijs
8 pet.; landbouw en kleine zelfstandigen
6 pet.; orde en gezag 5 pet.; ontwikke
lingshulp 4 pet. Overige antwoorden 43
pet. en geen antwoord 9 pet. Totaal 193
pet. Het totaal had 200 moeten zijn, maar
niet alle 1200 ondervraagden hebben twee
problemen opgegeven.
Negentien percent van de ondervraag
den bleek voor een belastingverhoging om
de regering extra-inkomsten te verschaf
fen voor zaken als woningbouw, lucht
verontreiniging, onderwijs, ontwikke
lingshulp, sport en recreatie en dergelij
ke, maar 74 pet. sprak zich uit tegen een
belastingverhoging.
Als de regering de keus zou hebben
tussen verhoging van de loon- en inkom
stenbelasting of van de BTW, geeft 56
pet. de voorkeur aan de loon- en inkom
stenbelasting en 40 pet. aan de omzetbe
lasting. Wanneer het om verlaging zou
gaan, geeft 53 pet. de voorkeur aan de
BTW en 45 pet. aan de loon- en inkom
stenbelasting.
De voorkeur van de ondervraagden
voor een nieuwe minister-president gaat
uit naar premier De Jong, die 9,3 pet.
kreeg. Op de tweede plaats volgt rr
ADVERTENTIE
Biesheuvel met 8 pet. en op de derde
plaats mr. Luns met 4,6 pet. A. Kloos
volgt dan met 3,7 pet. en drs. Den Uyl
staat vijfde met 2,5 pet. Van de geënquê
teerden bleek 48,4 pet. evenwel niemand
te weten.
Van de ondervraagden gaf 28 pet. de
voorkeur aan een regeringscombinatie,
gevormd door K.V.P., A.R., C.H.U. en
V.V.D., terwijl 21 pet. meer zag in de
combinatie K.V.P., P.v.d.A. en D'66. Van
de combinatie P.v.d.A., D'66, P.S.P. en
P.P.R. verwachtte 18 pet. de beste resul
taten en 11 pet. van K.V.P., A.R.P., C.H.U.
en P.v.d.A.
Voorts bleek dat 47 pet. vindt, dat de
defensie-uitgaven omlaag moeten; 30 pet.
wil de uitgaven op hetzelfde niveau ge
handhaafd zien en 9 pet. wil de uitgaven
verhogen. Overigens is 66 pet. wel van
mening, dat Nederland lid van de NAVO
moet blijven; 14 pet. had een tegenover
gestelde mening.
De resultaten van het onderzoek zijn
gisteravond bekendgemaakt in KRO's ac
tualiteitenrubriek „Brandpunt".
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG. In de Tweede Kamer
heeft drs. Van Thijn (P.v.d.A.) een mo
tie ingediend waarin hij het instellen
van een verkeersveiligheidsdienst vraagt
die ondermeer tot taak moet krijgen het
vaststellen van veiligheidsnormen van
oude en nieuwe wegen en het opsporen
en laten verdwijnen van „zwarte plek
ken" in ons wegenstelsel. Bovendien
vraagt hij het instellen van een zer-
keersveiligheidsfonds om het deze dienst
mogelijk te maken slagvaardig op te
treden. Deze motie werd tevens onder
tekend door D'66 en P.S.P.
Mr. Koning (V.V.D.) vroeg in een mo
tie minister Bakker spoedig een wets
voorstel in te dienen waardoor het mo
gelijk wordt in beroep te gaan tegen
een vonnis tot intrekking van een rijbe
wijs.
De heer Van Thijn stelde enige vra
gen over de verhoging van tarieven van
de Nederlandse Spoorwegen met gemid
deld 7 percent.
De grote confessionele partijen bleken
weinig bezwaar tegen de Dollart-vuil-
persleiding te maken, ondanks de be
zwaren, van West-Duitsland en van de
EEG-ministerraad. De niet-confessionele
partijen waren over het algemeen tegen
deze „smeerpijp". „Wij kunnen geen
schone Rijn van de Duitsers vragen als
wij tot de aanleg van deze leiding be
sluiten", zei ir. Posthumes (P.v.d.A.).
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. Minister Beernink van
Binnenlandse Zaken vindt, dat de sug
gestie om jongeren van 18 tot 21 jaar bij
de Kamerverkiezingen van 1971 op stem
biljetten met een afwijkende kleur hun
stem te laten uitbrengen, juridisch en
praktisch zoveel bezwaren heeft, dat er
niet aan moet worden begonnen. De sug
gestie is enige tijd geleden tijdens een
congres van de Nederlandse Jeugdge
meenschap gedaan. Minister Beernink
heeft toen toegezegd te zullen onderzoe
ken, hoe het betrekken van genoemde
jongeren (nog zonder stemrecht) bij de
Kamerverkiezingen mogelijk zou kunnen
zijn. Stemmen op hijvoorbeeld een rood
stembiljet door jongeren zonder stem
recht zou, zo werd op het NJG-congres
gezegd, het nut kunnen hebben, dat aan
de hand van de afzonderlijke uitkomsten
op deze biljetten na wijziging van de
Grondwet onmiddellijk een verandering
in de samenstelling van de (dan reeds
gekozen) Tweede Kamer kan worden
aangebracht.
Het Tweede-Kamerlid Van Thijn
(P.v.d.A.) heeft minister Beernink medio
oktober gevraagd, of een dergelijke pro
cedure in een of ander wetsontwerp kan
worden voorgesteld. De minister ant
woordt thans, dat hij dat niet ziet. Er
zijn tegen de procedure overwegende be
zwaren aan te voeren.
Allereerst acht hij de suggestie in
strijd met artikel 90 van de Grondwet
Immers, zegt hij, een wetsontwerp in de-
ze zin zou vooruitlopen op het tot stand
komen van de wet tot grondherziening
over de kiesgerechtigde leeftijd; de wet
gever zou handelen terwijl het nog hele
maal niet zeker is dat de grondwetswij
ziging door de nieuwe Kamers met twee
derde meerderheid zal worden aangeno
men. De vaststelling van een wettelijke
regeling en het verrichten van handelin
gen voor het uitbrengen van een stem
vinden derhalve plaats op een moment
dat de Grondwet daarin niet voorziet en
dat kan niet, aldus de minister.
Wat de praktische bezwaren betreft,
merkt minister Beernink op dat tussen
het ogenblik van het uitbrengen van de
stemmen op het rode biljet en het ogen
blik waarop die stemmen gaan meetellen
geruime tijd kan verlopen zodat een wij
ziging van de politieke verhoudingen er
tussentijds best inzit. Men zou dan een
nieuwe Kamersamenstelling krijgen op
basis van verouderde politieke verhou
dingen. Om nog maar te zwijgen van de
narigheid, die ontstaat wanneer juist-ge-
kozen Kamerleden het veld weer zouden
moeten ontruimen.
Kiestechnisch voert de minister even
eens bezwaren aan: door het gebruiken
van gekleurde stembiljetten voor kleine
groepen kiezers komt de geheimhouding
in gevaar. Het vervoer van deze aparte
stembiljetten, wanneer men het eerste
bezwaar wil ondervangen door op een
centraal punt te tellen, is ook al een
kwalijke zaak, aldus de minister.
De minister concludeert, dat men de
ze kant niet uit moet. Denkend over een
eventueel alternatief, heeft hij twee an
dere mogelijkheden in overwegine geno
men. De eerste daarvan is: nieuwe ver
kiezingen na het totstandkomen van de
grondwetsherziening. De tweede: de jon
geren na de grondwetswijziging alsnog
apart hun stem te laten uitbrengen.
Maar voor beide gevallen moet het hele
verkiezingsapparaat weer in touw ko
men, terwijl dan opnieuw pas-inzittende
leden de kans lopen hun zetel te moeten
ontruimen, hetgeen bezwaren heeft Re
sumerend vindt de minister, dat deze be
zwaren zo ernstig zijn, dat hij geen stap
pen behoort te ondernemen.
