ZIJ WAREN IN HET NIEUWS (VII)
Tabak uit sla, zalm uit kabeljauw...
Bejaarde Bussummer vindt
„smaakveranderaar" uit
ZATERDAG 5 DECEMBER 1970
Erbij
(Van een onzer verslaggevers)
„MET MIJ IS HET prima, met
Arsenal kan het heter". Jan de
Hoop is nog steeds supporter van
de Engelse club waarover hij des
tijds op de beeldhuis alles bleek
te weten. In april zag hij Arsenal
Ajax uitschakelen (1-0) voor de
Jaarbeurscup. Dat de club, die
thans hoog staat in de league,
die cup ook won, stelt volgens
Jan „geen moer voor".
CHT JAAR GELEDEN VEROVERDE
M JAN DE HOOP, EEN SPASTISCHE
JONGEMAN UIT ROTTERDAM, LANDE
LIJKE BEKENDHEID EN SYMPATHIE
DOOR ZIJN LEVENSBLIJE OPTREDEN
IN DE TV-QUIZ WILLENS EN WETENS.
ZIJN ONDERWERP: ARSENAL.
WANNEER MAUD, CHARMANTE AS
SISTENTE VAN QUIZMASTER THEO
EERDMANS, HEM (3 FEBRUARI 1962) DE
VOLLE BUIT VAN F 1000 OVERHANDIGT,
JUICHT NEDERLAND. DAT HIJ DE QUIZ
GEWONNEN HEEFT, IS DE VOLGENDE
DAG VOORPAGINANIEUWS. HIJ HEEFT
HONDERDDUIZENDEN MAANDEN LANG
IN GROTE SPANNING GEHOUDEN. HET
MEDELEVEN MET JAN DE HOOP IS ZÓ
GROOT DAT DE BRIEVENBUS THUIS, IN
ROTTERDAM-ZUID, VERSTOPT RAAKT.
TIENTALLEN TELEFOONTJES, HONDER
DEN GESCHENKEN... NEDERLAND
HEEFT ER EEN HELD BIJ.
JAN DE HOOP IS NU 32 JAAR. HOE
IS HET MET HEM?
3 februari 1962: Jan heeft de duizend-gulden-vraag goed be
antwoord. Hij en Nederland halen opgelucht adem.
0 Niet dood
Personality
0 Geen t.v.
Haar
0 Artiest
0 Getto
WILT U een scholletje dat als
een haring smaakt? Dat kan, zegt
de heer Rudolf Adriaansz uit Bus-
sum, een 65-jarige amateur-uitvin
der. Zijn belangrijkste vinding tot
nogtoe: een fermenteringsproces
waarmee hij de smaak, geur, kleur
(en een massa andere eigenschap
pen) van dierlijke, plantaardige of
kunstmatige stoffen naar believen
zegt te kunnen veranderen. Bij dat
proces komen onder meer enzymen
te pas (gecompliceerde eiwitten
die veranderingen bij andere eiwit
ten bewerkstelligen kunnen) en
nog een hele massa andere inge
wikkelde zaken, die ons lekenver-
stand toch te boven gaan. Maar het
resultaat is dan toch maar (altijd
volgens de uitvinder) dat hij bij
voorbeeld kabeljauw als zeetong
kan doen smaken, en ansjovis als
sardines (vice versa) om maar een
paar mogelijkheden te noemen.
JAN (ARSENAL) DE HOOP
NUCHTER: „Het zal ook dit sei
zoen wel weer veel geschreeuw en
weinig wol zijn. Kijk, er zijn tot nu
toe 1500 Europacupwedstrijden ge
speeld. Arsenal heeft er daarvan
nog geen een mee mogen doen".
GEEN WOORDEN maar daden.
De slogan geldt, vindt de in Rotter
dam-Zuid wonende Jan de Hoop,
ook voor „zijn" Arsenal.
Over Feijenoord „Ik ben geen
fan van Feijenoord., wel gewoon
supporter. Geen toetert je, geen petje
op. Van mij hoeft die poespas niet.
Als ik al die kerels zie, vaders en
kleinzonen met eenzelfde toetert je
„Door mijn humor red ik het
en petje, dan moet ik alleen maar
lachen".
„Weet je, ik bekijk het een beet
je. Ik zal niet meezingen. Wel te
gen Milaan, toen heb ik me schor
gezongen. En dan lees je de volgen
de ochtend in de krant dat Van Ha-
negem heeft gezegd: dat zingen
doet me niets. Daar trap ik dus geen
tweede maal in".
HERKENNEN de mensen Jan de
Hoop nog?
„Je hebt er veel die vroeger niet
wisten wie je was en die je nu ge
dag zeggen. Als ze je zien dat is het
steevast: hoe gaat het toch met je?
Ergens vind ik het nog steeds leuk,
die belangstelling. Af en toe stuit ik
echter ook op negatieve belangstel
ling".
Sterkste staaltje daarvan dateert
van vlak na zijn tv-„show": „In
eens ging het gerucht dat Jan de
Hoop dood zou zijn. De krant heeft
het tenslotte tegengesproken".
Wat wel waar was: Jan onder
ging een zware operatie, die niet ge
heel lukte. „Dat was een moeilijke
tijd. Ook toen had ik moeite met die
belangstelling. Enerzijds hielpen de
mensen me er bovenop, aan de an
dere kant haalden ze me uit m'n
concentratie".
HOE ZIET hij nu zijn populariteit
van acht jaar geleden?
„Ach, ik had er de personality
voor. Ze hébben me trouwens ook
wel uitgelachen. Jaloezie hou je al
tijd. „Ja, maar jij maakt er gebruik
van, dat je gehandicapt bent!"
Vroeger kon ik van zo'n opmerking
nog kapot raken. Tegenwoordig denk
ik: laat ze allemaal het lazerus krij
gen".
Waar hij nog steeds kapot van is:
Frank Sinatra. Voor de rest leest
hij veel: „Turks Fuit", Rinus Fer-
dinandusse, detectives, de weekbla
den.
De mentale opkikkers bezorgt hij
zichzelf wel: „Wat je lichamelijk
mist, moet je geestelijk compense
ren".
IN HET WEEKEINDE kan Rot
terdam hem gestolen worden. Met
z'n moeder kiest hij dan, uitgezon
derd als zondagmiddag Feijenoord
thuisspeelt, voor Oostvoorne, waar ze
een huisje hebben, „waar nog ruimte
is".
Die is er niet meer voor zijn deur
aan de Rotterdamse Mijnsheren-
laan. De betonnen metrobaan be
lemmert het uitzicht: „De mooiste
laan van Rotterdam hebben ze ver
pest".
HIJ STELT mij een vraag: „Mis
je hier niets?"
„Nee, hoezo?"
„Dat we geen tv. hebben, bedoel
ik. Waarom niet? Omdat je slaaf
wordt en daar pas ik voor. Als er
een cupwedstrijd gezien moet wor
den, kijk ik wel bij mijn broer".
Zijn moeder valt hem bij: „Die
wijven weten over niks anders te
praten dan over de tv. van gister
avond. Je word er crazy van. Als
je er eenmaal aan begint, kan je er
niet onderuit. Dan moet je alle se
ries zien die er te zien zijn".
Jan de Hoop: „Ergens sta je na
tuurlijk wel buitenspel zonder tv.
Maar liever dat dan elke avond
voor dat ding zitten".
Evenmin laat hij zich door het
voetbal verblinden. „Je leest steeds
meer dat er supporters op de tribune
sterven. Hartinfarct! Ze gaan er
vertikaal op en horizontaal af. Dat
zijn mensen die er teveel in opgaan.
Zoiets zal mij niet snel overkomen.
Ik blijf er de humor van inzien. Zo
als bij FeijenoordEstudiantes.
Premier de Jong en prins Bernhard
waren er. Piet zal wel bij de prins
op schoot hebben gezeten!"
Zijn moeder: „dat moet maar niet
in de krant, dat is heiligschennis!"
JAN DE HOOP over Eddy Trey-
tel: „geen klassekeeper, alhoewel hij
met dat toupetje een stuk is opge
knapt. Het is een jonge gozer ge
worden".
Hijzelf zal het voorlopig nog zon
der haarstukje kunnen stellen. Tot
voor kort was hij zelfs langharig.
„Het hing tot op mijn schouders.
Wel leuk, maar 't begon me te ver
velen."
Toch maar weer over vpetbal. Over
Ajax: „Ajax heeft de weg moeten
effenen voor Feijenoord om Europa
cupwinnaar te worden. Nou horen we
het eens van iemand uit Rotterdam-
Zuid: „Feijenoord heeft geprofiteerd
van de ervaring van Ajax".
PRATEN MET Jan de Hoop bete
kent snel switchen van onderwerp.
Over mensen in het algemeen: „Ik
beoordeel ze aan de manier waarop
ze me een hand geven. Willem Duys
bijvoorbeeld geeft een verschrikke
lijk slap handje: moeders grote jon
gen, weet je wel. Ageeth Scherphuis
daarentegen geeft een stevige hand".
Hoe is het eigenlijk met Ansje van
Brandenberg, de tv-presentatrice
met wie Jan 't zo goed kon vinden:
„Die? Die is nog steeds helemaal
gek van me. Ik zie haar nog wel
eens in ,,'t winkeltje" het café-chan-
tant dat tegenwoordig in De Doelen
zit. Leuke meid".
En Maud?
„Die zou ik nog wel eens willen
zien".
HEEFT Jan de Hoop aan zijn tv-
optreden meer overgehouden dan
1000, enorme populariteit en vele ge
schenken?
„Ja, een betere betrekking. Ik zat
bij de gemeente. „Nu werk ik bij
De Arbeiderspers, financiële admini
stratie".
Niettemin: „Ik denk wel eens: ik
heb destijds honderdduizenden men
sen, misschien wel miljoenen, thuis
gehouden. En wat kreeg ik? Dui
zend piek! Nou, wat krijgt een ar
tiest die iedereen thuis houdt? Wel
wat meer dunkt me".
OVER ZIJN handicap: „ach, de
ene week gaat het wat beter dan
de andere. Dankzij mijn humor red
ik het".
OVER „Het Dorp": „Dat is een
getto geworden. De bedoeling was
goed, maar beter was geweest in
iedere straat een huisje in te rich
ten voor die mensen. Inplaats van
opgenomen te worden in de gemeen
schap zijn ze nu, in Het Dorp, een
bezienswaardigheid geworden".
Hij besluit met een hele sterke: „Ik
heb liever een dorp met kasteleins".
LEGIO mogelijkheden zjjn er volgens
de heer Adriaansz. Zijn systeem strekt
zich uit over een breed terrein. Door
gebruik te maken van bestaande en
zymen kunnen ook de eigenschappen
van koffie, thee, cacao of sojabonen op
andere gelijkwaardige stoffen worden
overgebracht. Tabak uit slabladen, kaas
uit bruine bonen, ja zelfs koffie uit
aardappelstengels zouden kunnen wor-
•den „geproduceerd".
HIJ ZEGT dat zijn vinding enorme
toepassingsmogelijkheden zou cre-
en de dure Sumatratabakken. Daar ben
ik wel mee gestopt. Proefnemen kost
nu eenmaal veel geld en tijd. Als
privé-persoon kun je dat niet allemaal
alleen doen. Ik doe het dan ook om de
sport. Ik ben ermee behept".
MEVROUW Adriaansz: „We zijn
eigenlijk nog nooit op vakantie ge
weest. Voor hem is het altijd vakantie
als hij boven op zolder bezig kan zijn.
Altijd is hij aan het experimenteren".
Rudolf zelf: „Ik sta helemaal achter
mijn uitvinding. Het zijn geen praatjes.
eren, speciaal voor de voedingsindus
trie. Na jarenlang experimenteren heeft
hij dan ook een aanvraag om octrooi in
gediend. De Octrooiraad buigt zich nu
over Adriaansz' aanvraag.
SINDS ZIJN jongensjaren houdt deze
laatste zich in zijn vrije tijd bezig met
allerlei experimenten. Deze resulteer
den in talloze nieuwe uitvindingen die
hem ook de nodige patenten oplever
den. In zijn werkplaats aan de Bus-
sumse Poststraat waar hij een zaak
drijft vertelt hij:
„Dertig jaar geleden deed ik al proe
ven op het gebied van de tabaksver
werking. Met goedkope Amerikaanse
Dit is het vooronderzoek geweest; er
zal nog veel research nodig zijn. Maar
er zijn ettelijke mogelijkheden. Met
haringen b.v., nu de zeeën worden
leeggevist. Mijn uitvinding kan ik in
woord en daad bewijzen. Van de Oc
trooiraad verwacht ik een positief ant
woord".
EN DAARNA?
„Kijk eens, ik ben in de eerste plaats
koopman. Ik ga verder als ik er com
merciële kansen in zie. Kapitaalkrach-
titge industrieën zouden bij moeten
springen. Toepassing van mijn uitvin
ding zou voor de ontwikkelingsgebie
den ideaal zijn. Er zou een massale toe
passing moeten komen".
„ZELF HEB ik van kabeljauw en
van schelvis haring gemaakt. Heer
lijk! Die vissen kun je ook de smaak
van zalm of sardines meegeven. Ook
met cacao zijn er eindeloze toepassin
gen mogelijk. Met menselijke eiwitten
zou je ook iets kunnen doen. Maar dat
doe ik maar niet. Tenslotte zijn we geen
kannibalen".
ADRIAANSZ beschouwt zijn drift
tot experimenteren (in zijn werkplaats
staan duizenden instrumenten, werktui
gen, reageerbuisjes, microscopen, e.d.)
zelf als een sportieve hobby. Hij is rea
listisch genoeg om te weten dat het
heel moeilijk zal worden, industrieën
voor zijn geheim te strikken. „Wat dat
betreft is het klimaat in ons land on
gunstig. We willen hier geld verdie
nen zonder risico. Misschien is er een
kans om met een grote Japanse combi
natie in zee te gaan", vertelt hij enigs
zins geheimzinnig
„IK GA BESLIST door met de vis-
proeven. Ook ga ik nog eens hele nieu
we vissmaak maken uit bestaande na-
tuurprodukten. Door variaties is dat
mogelijk. En voorts wil ik, uitgaande
van suiker, een soort krantenpapier
gaan vervaardigen dat 40 percent goed
koper zal zijn dan het papier dat nu van
cellulose wordt gemaakt..."
J
