Onderwijs Neerlandistiek in impasse
WEL COLLEGES, MAAR
ZONDER STUDENTEN
Kort geding tegen curatoren
Bask vraagt
politiek
asiel
Beste
keus
Oude machtigingen
voor nieuw doel
Rechters zien „Vuisten
tegen kruidendokter
Meeste ouders blijven bijklassieke' namen
ortom
Traditie
Milieuvervuiling
verdisconteren
in nationaal
inkomen
Bijna kluis in
postkantoor
opengebroken
Jongen overreden
door ziekenauto
Defensie afbreken
bemoeilijkt
internationale
ontspanning
Misverstand giro-loterij
Reeds 3.4 miljoen
voor hulp aan
Oost-Pakistan
Zwols schoolhoofd
met ontslag
bedreigd
Rechtszitting in televisiestudio
„Chanderkalie" mag van Burgerlijke Stand
ZATERDAG 5 DECEMBER 1970
VN-aanbeveling
Vakkundig werk van
broertjes van 12 en 13
Minister Luns
Er was een rat in Rotterdam
die er gerust vergif op nam
dat ratten in de Roer of Rijn
geen Rotterdamse ratten zijn.
Tegen het roeren in de rassen
is toch geen rattekruid gewassen.
Trijntje Fop
NS-employé omgekomen
V er bod om ouders bij
onderwijs te betrekken
- na tv-reportage -
Soepel
Op de oude voet
(Van onze Amsterdamse redactie)
AMSTERDAM De docenten aan het Instituut voor Neerlandistiek
zullen maandag, na een week het onderwijs te hebben gestaakt, hun werk
voortzetten maar dan zoals zij het onderwijs sinds september hebben ge
geven. De dertienhonderd studenten evenwel hebben besloten tot de kerst
vakantie geen colleges meer te lopen. Zowel docenten als studenten hebben
aangekondigd tegen het curatorium een kort geding aan te spannen.
De Neerlandici hebben zich gisteren in
een plenaire vergadering beraden op de
situatie die sinds de onderwijsstaking is
ontstaan. Tijdens dit beraad, dat een
groot deel van de dag heeft geduurd, wer
den prof. Stuiveling en enige van zijn
stafleden bij het curatorium onrboden.
Het curatorium, bij monde van de pro
rector, prof. dr. S. Wiegersma, stelde de
eis dat het onderwijs in volle omvang
zal worden hervat. Prof. Stuiveling wees
erop dat dit bij het huidige docentente
kort op twee manieren te interpreteren
was, namelijk onderwijs voor alle stu
denten maar dan ten koste van de kwa
liteit, of onderwijs met uitsluiting van de
583 studenten zoals dat sinds september
wordt gegeven, een regeling die de stu
denten toen vrijwillig hebben aanvaard.
Het curatorium koos voor de laatste
mogelijkheid en nam, toen prof. Stuive
ling daarom vroeg, de verantwoordelijk
heid op zich voor het feit dat bijna de
helft van de studenten van onderwijs
verstoken blijft. Wetenschappelijk mede
werker drs. H. Oskamp zei daarop dat
het niet wettig is een deel van de stu
denten van onderwijs uit te sluiten. Als
docent achtte hij het onjuist een onwet-
AMSTERDAM. In de strijd tegen de
milieuverontreininging moeten als nieu
we internationale wapenen worden gehan
teerd een betere berekening van het netto
nationale inkomen e een prijzen-calcula-
tie, die niet zoals tot nu toe alleen ge
baseerd wordt op de produktiekosten,
maar tevens op de kosten die meestal
door de overheid gemaakt worden voor
de nivellering van de schadelijke neven
effecten.
Tot deze aanbeveling is de Economi
sche Commissie voor Europa van de VN
gekomen op een vierdaagse conferentie,
die in Genève is gehouden. Voor ons
land nam staatssecretaris Kruisinga
daaraan deel. Bij zijn terugkeer op
Schiphol zei hij dat de huidige gewoonte
om de kosten, die de overheid maakt om
de milieuverontreiniging te bestrijden
niet te presenteren aan de fabrieken die
vervuilende produkten op de markt bren
gen, er op neer, dat deze vervuilen pro
dukten door de staat worden gesubsi
dieerd en dus tegen een te lage prijs
op de markt komen. Op die manier be
vordert de staat in wezen de verkoop
van deze produkten.
Internationaal heeft men tot nu toe ge
meend de economie te kunnen stimuleren
door koste wat kost de nationale produk-
tie op te voeren teneinde daarmee het
nationale inkomen te verhogen, zonder
rekening te houden met de schadelijke
neven-effecten noodzakelijk zijn en zullen
beeld van de feitelijke welvaart gegeven.
Daarom zal een kwantificering van deze
neven-effecten noodzakelijk zijn n zullen
alle landen de vervuiling bevorderende
prij zenstelling moeten tegengaan.
UTRECHT. Doordat zij op heterdaad
werden betrapt bij een winkeldiefstal
heeft de politie de daders gevat van een
inbraak in een Utrechts postkantoor, wel
ke alle kenmerken van volleerd vakman
schap vertoonde. Het zijn twee broertjes
van 12 en 13 jaar.
Het was de jongetjes niet gelukt de
kluis te forceren, maar dat was dan ook
het enige wat eraan ontbrak. Verder had
den ze de zaak uiterst geraffineerd voor
elkaar. De jongen van 12 ging eerst
poolshoogte nemen in het postkantoor.
Vervolgens besloot hij met zijn broertje
te pogen geld uit de kluis te halen. De
dag daarop gingen zij via het achterter
rein nog eens kijken. Zij gooiden met
een steen een ruit in om er op die ma
nier achter te komen of er nog mensen
in het kantoor waren. Daarna zochten
zij op het aangrenzende terrein van de
Diergeneeskundige Faculteit naar gereed
schap. Een snijbrander vonden zij niet,
maar wel een hamer en een beitel.
Zij wachtten tot zondag, verwijderden
het glas uit de kapotte ruit, trokken
handschoenen aan en namen de kluis on
derhanden. Na een uurtje hadden zij de
pennen uit de scharnieren getrokken, de
afdekplaat van het slot verwijderd en
het slot geforceerd. De kluisdeur bleef
echter dicht. Toen waren de jongens zo
moe van hun ingespannen arbeid dat ze
het maar opgaven. Wel braken ze nog een
geldla en een stalen bureau open, maar
daar vonden ze geen geld. Het gereed
schap lieten zij achter. De politie tekent
hierbij aan dat ook dat zeer slim was
bekeken. Hadden ze het gereedschap mee
naar huis genomen en dat had later als
bewijsmiddel kunnen worden gebruikt.
tig gegeven bevel te moeten opvolgen, op
grond waarvan hij aankondigde de rech
ter om een uitspraak te zullen vragen.
Hij werd daarin gesteund door zijn colle
ga's.
De studenten hadden tevoren een mo
tie aangenomen waarin voor alle studen
ten Nederlands onderwijs op aanvaard
baar niveau wend geëist. Hiermee weken
zij af van het in september geaccepteer
de beginsel dat per trimester een deel
van de studenten onderwijs zou krijgen.
Toen zij in de loop van de middag het
besluit van het curatorium vernamen be
schouwden zij dat als een op willekeurige
ROTTERDAM. Bij de vreemdelin
genpolitie in Rotterdam verblijft momen
teel de 27-jarige Baskische fabrieksar
beider Claudio Valderrama uit het Spaan
se Bilbao, in afwachting van een beslis
sing van de Nederlandse autoriteiten over
zijn verzoek hem politiek asiel te ver
lenen.
De Bask meldde zich enkele dagen ge
leden bij de politie, nadat hij met het
Griekse m.s. „Santa Eudokia" in de Rot
terdam aan, waar het schip bij Verolme
een reparatiebeurt moest ondergaan.
De Spanjaard verliet daar het schip en
zocht contact met enkele landgenoten,
die op de Verolmewerf als gastarbeiders
werken.
Op advies van onder andere de Ka
merleden Van Tijn en Vellinga meldde
Valderrama zich bij de Rotterdamse
vreemdelingendienst en vroeg politiek
asiel.
TERNEUZEN. De 14-jarige Marinus
de Zeeuw uit Terneuzen, is gisteren om
het leven gekomen toen hij door de zieken
auto van het Julianaziekenhuis werd aan
gereden. Het ongeluk gebeurde op nauwe
lijks vijftig meter van zijn woning, toen
hij zonder op te letten te voet de rijweg
wilde oversteken. De chauffeur van de
ziekenauto kon de aanrijding niet voorko
men.
gronden toegepaste selectie en weigerden
van maandag af onderwijs te volgen. Ook
besloten zij tegen het curatorium een kort
geding aan te spannen.
Intussen heeft het bestuur van de fa
culteit der letteren, dat voor al het on
derwijs die faculteit verantwoordelijk is,
in een brief aan het curatorium scherp
geprotesteerd tegen de overneming van
verantwoordelijkheden door het curato
rium. Het faculteitsbestuur acht deze
gang van zaken onrechtmatig.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. Minister Luns is van
oordeel dat het voor het Nederlandse
kabinet en zeker voor de minister van
Buitenlandse Zaken „een trieste consta
tering is te zien hoe weinig het Neder
landse volk bereid is adequaat bij te dra
gen voor de defensie" en hoe steeds de
defensieuitgaven zijn verminderd. De
minister noemde de vier miljard voor
onze defensie een luttel bedrag in verge
lijking met het bedrag voor sociale voor
zieningen, dat in de totale volkshuishou
ding van 13 naar 18 miljard is gestegen.
Vermindering van de defensie-inspan
ning „loopt als een rode draad door onze
geschiedenis en wij hebben er allemaal
schuld aan", zei minister Luns in ant
woord op vragen in het NOS-televisiepro-
gramma „Ter Visie" op vrijdagavond.
Van buitenlands politiek standpunt be
zien kunnen de pogingen tot werkelijk
ontspanning door te voeren alleen lukken
als er een redelijk evenwicht is in de
conventionele strijdkrachten in Europa,
aldus minister Luns. „Degenen, die de
defensie afbreken, bemoeilijken een po
litiek van ontspanning".
In dezelfde uitzending zei minister Den
Toom „het misdadig te vinden om het te
doen voorkomen alsof je je in de NAVO
„geweldige inspanningen getroost maar
je in werkelijkheid je verplichtingen niet
nakomt. Als het ooit tot een conflict zou
komen vind ik de schuld liggen bij de
mensen, die de zaak voor de gek gehou
den hebben". Hij wees erop dat een vol
gend kabinet rekening moet houden met
een verhoogde uitgave van 150 miljoen
gulden. Gebeurt dat niet dan dienen we
tegen de NAVO te zeggen, dat we onze
verplichtingen niet meer kunnen nako
men omdat we niet genoeg geld hebben",
aldus de minister.
Hij zei verder van mening te zijn dat
„de weergave van onze woorden door
publiciteitsmedia" de bevolking in ne
gatieve zin beïnvloedt. De minister
sprak over „argumenten, die uit de lucht
zijn gegrepen, verdraaiing van woorden
of stukjes uit een zin en dan nog uit een
redevoering te halen en dat op zichzelf
te gaan interpreteren. Daar heb ik grote
bezwaren tegen". Hij verklaarde zowel
de nieuwsvoorziening als de opiniërende
artikelen te bedoelen.
Per paard is
gevaarlijk, te voet
vermoeiend, per auto
verontreinigt de
lucht, dus.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. Een misverstand
tussen de Postcheque- en Girodienst
en de Algemene Loterij Nederland
van de SUFA heeft er toe geleid dat
het mogelijk is dat een ander, in dit
geval de Algemene Loterij Neder
land, geld van iemands girorekening
kan afhalen zonder dat deze daarvoor
toestemming heeft gegeven. Ruim
een jaar geleden had de girodienst de
ze „greep in andermans portemon
nee", zij het in een wat andere vorm,
toegestaan aan een huur-inningskan-
toor. Girodienst-directeur G. F. J. A.
Groen verzekerde toen, dat dergelijke
machtigingen nooit meer zouden wor
den verstrekt.
Thans komt de Algemene Loterij
Nederland met een voor het publiek
aantrekkelijke nieuwe loterij vorm.
Inplaats van de SUS- en de nationale
voor- en najaarsloterijen gaat men
eens per twee maanden prijzen tot
100.000 gulden trekken met als lot
nummers de gironummers van reke
ninghouders, die zes keer per jaar een
tkientje van hun giro willen laten af
schrijven. Dat gebeurt automatisch.
Men wil iedere giro-houder laten mee
doen.
Maar eerst is men begonnen met
een brief aan de reeds bestaande
120.000 SUF A-klanten, die vroeger al
een machtiging hadden gegeven tot
automatische afschrijving van drie
maal minstens vijftien gulden per
jaar.
In die brief staat, dat wie niet pro
testeert geacht wordt akkoord te gaan
met de nieuwe afschrijvingen.
SUFA-directeur Bergers zegt daar
niets kwaads mee te hebben willen
doen, maar de SUFA de kosten van
hernieuwde vragen om machtigingen
te hebben willen besparen. De giro
dienst meent dat de rekeninghouders
bij het geven van toestemming niet
hebben begrepen dat het op deze ma
nier zou gaan.
De girodienst herhaalt: Niemand
mag zomaar aan uw giro-geld komen
als u hem daar niet special toestem
ming voor geeft. Gebeurt dat tegen
uw zin toch dan kunt u in dit geval
ook nog na geruime tijd uw geld la
ten terugboeken.
DEN HAAG. De Inzamelingsactie ln
kerken en gemeentehuizen vorige week
vrijdagavond voor hulp aan de slachtof
fers van de ramp in Oost-Pakistan heeft
meer dan twee miljoen gulden opgebracht,
volgens een voorlopige schatting. Het to
taal bedrag van de giften, gestort op
giro 777 van het Nederlandse Rode Kruis,
onder wiens auspiciën thans acht Neder
landse hulporganisaties samenwerken, is
deze week van f 1,4 miljoen tot 3,4 mil
joen gestegen. Donderdag kwam een half
miljoen gulden binnen, vrijdag driekwart
miljoen gulden.
Dit weekeinde zal uit Rotterdam het
motorschip „Abbekerk" naar Chittagong
vertrekken met 250 ton magere melkpoe
der, 150 ton botervet en 150 ton geconden
seerde melk van de Nederlandse regering.
Het Nederlandse Rode Kruis stuurt maan
dagavond een derde chartervliegtuig naar
Dacca met 36.750 dekens waaraan in het
rampgebied dringend behoefte is.
AMSTERDAM. Tijdens werkzaamhe
den op het oostelijk spoorwegemplacement
van het Centraal Station in Amsterdam is1-
vrijdagmiddag de 39-jarige NS-employé
G. M. Rijkenberg uit Amsterdam door een
omvallende kraan geraakt. Hij was op slag
dood.
'>3 fcï-
(Vn onze correspondent)
ZWOLLE De heer F. Noorlander,
hoofd van de Elbertsschool in Zwolle,
heeft van de wethouders van onderwijs
te horen gekregen dat hij onmiddellijk
de hulp van ouders bii het onderwijs
moet beëindigen. Doet h(j dat niet dan
bestaat de kans dat hij zal worden ont
slagen.
Donderdagavond wijdde de VPRO-tele-
visie uitgebreid aandacht aan de manier
waarop aan de Elbertsschool in Zwolle
het onderwijs wordt gegeven en de ma
nier waarop de ouders daarbij worden
ingeschakeld. Vrijdagmorgen werd het
hoofd van de school op het stadhuis ont
boden, waar wethouder L. Witvliet van
Onderwijs, rijksinspecteur J. H. Krooshof
en gemeentelijk inspecteur J. H. Marwitz
hem verboden nog langer de ouders bij
het onderwijs in te schakelen.
Het onderwijssysteem op de school van
de heer Noorlander is zodanig dat de
ouders er sterk bij betrokken worden en
een brug vormen tussen de buurt en de
school. De heer Noorlander heeft ver
klaard dat hij gewoon doorgaat.
(Van onze correspondent)
HILVERSUM. In de NOS-studio Vi
tus in Bussum heeft de civiele Kamer
van de Amsterdamse rechtbank de civie
le procedure tussen enerzijds „kruiden
dokter" Willem van der Moosdijk uit Cas
teren en anderzijds Willem Duys en de
AVRO voortgezet.
Tevoren hadden rechters, raadslieden,
AVRO-stafleden en journalisten (de laat-
sten om de openbaarheid van de zitting
te dienen) de herhalingen gezien van twee
Vuist-programma's. In het eerste, uitge
zonden op 13 december 1968, stelden de
heer Eerenberg uit Hilversum en twee
ex-chauffeurs-vertegenwoordigers van
Van der Moosdijk de activiteiten van „de
Raspoetin van Brabant" aan de kaak.
Door een misverstand bij de bestelling
van een telegram was de heer Van der
Moosdijk toen niet in de gelegenheid om
deze Vuist van Duys bij te wonen. Hij
kreeg vier dagen later gelegenheid tot
een weerwoord. Ook deze verdediging
die in feite geen verdediging was, maar
een oproep om hem en zijn chauffeurs
niet in de steek te laten liet de recht
bank voor zich afdraaien.
De speciale rechtbankzitting in de NOS-
(Van onze correspondent)
DEN HAAG Iedere vader mag sinds
januari van dit jaar zjjn zoon of dochter
elke voornaam geven die zijn fantasie pro
duceert. Geen ambtenaar van de Burger
lijke Stand zal daar meer aanmerking op
maken. Wettelijk is elke naam toegestaan,
mits niet onwelvoeglijk of gelijk aan de
geslachtsnaam. De wetswijziging heeft een
einde gemaakt aan het tijdperk waarin
sommige ambtenaren zich stipt hielden aan
de letter van de wet en een voornaam, die
naar hun smaak niet door de beugel van
de Burgerlijke Stand kon, weigerden in te
schrijven. Zulke ruzietjes waren altijd
goed voor een stukje in de krant en vaak
ook voor twee, als de halsstarrige vader
zijn „recht" bij de kantonrechter ging
zoeken.
Hebben de Nederlandse vaders in de
afgelopen elf maanden massaal gebruik
gemaakt van de mogelijkheid hun inventi
viteit te demonstreren door hun pasge
boren kinderen exotische namen mee te
geven? Neen, zeggen de afdelingen Bur
gerlijke Stand van Amsterdam, Den Haag,
Rotterdam en Utrecht. Hun ervaring is dat
er in feite sinds januari niets veranderd
is en dat komt er dus op neer dat vaders
en moeders nog steeds „klassieke namen"
voor hun zoon of dochter bedenken, meest
al namen van grootouders, ooms en tantes.
Tot voor kort waren de ambtenaren ge
bonden aan de Code Napoleontis, daterend
uit het begin van de negentiende eeuw.
Dat betekende dat volgens de letter van
de wet alleen namen die een verband had
den met namen van heiligen mochten wor
den toegestaan. Stringent is die bepaling
de laatste jaren niet meer toegepast, zeker
in de grote steden niet. Wetend dat er aan
de wetswijziging werd gesleuteld gingen
de ambtenaren, uitzonderingen daarge
laten, toch al soepel te werk, daarbij het
„Voomamenboekje" hanterend, waarin
enkele duizenden „goedgekeurde" voor
namen staan.
In Amsterdam zegt de chef van de af
deling Geboorten en Overlijden: „Wij zijn,"
met inachtneming van de wet, „altijd al
soepel geweest. Dat er nu een tendens is
baby's allerlei vreemde voornamen te ge
ven, hebben we niet gemerkt". Maar als
in de hoofdstad een vader zijn kind een
naam wil geven waarvan het later een
heleboel last kan hebben, wordt hij daarop
wel attent gemaakt. Dat is weliswaar niet
de uitgesproken taak van de ambtenaar,
hoewel de praktijk leert dat de vaders het
advies in de meeste gevallen ter harte
nemen.
Den Haag constateert: „Er is niet veel
veranderd. Een enkele keer krijgt een kind
een beetje vreemde naam of een gewone
naam die op verzoek van de vader fo
netisch moet worden geschreven. Maar
in het algemeen zijn de oude, bekende
namen nog steeds populair.
„Er is een sterke voorkeur naar namen
van familieleden. De ouders gaan op de
oude voet voort. Af en toe gebeurt het dat
een vader zijn dochter een bloemennaam
geeft, maar dat behoort tot de uitzonde
ringen. Wat wèl voorkomt is dat namen
worden verdraaid of anders gespeld: Aal
tje wordt Alice en Dik wordt Dick", aldus
de Rotterdamse ervaring.
Utrecht vertelt hetzelfde verhaal: „Er is
eigenlijk alleen in theorie wat veranderd.
De grote steden waren toch al geruime tijd
ingespeeld op de nieuwe regeling". Bewijs
hiervoor is, dat de Burgerlijke Stand in de
Domstad na januari geen voornamen heeft
ingeschreven die vroeger zouden zijn ge
weigerd.
Dat alles neemt echter niet weg dat tal
van ouders het piekeren over een voor
naam op één lijn stellen met de aanschaf
van de babyuitzet. Hoe is anders deze
willekeurige greep uit een lijst met exo
tische namen te verklaren? Aracre, Me-
rove, Dardo, Writsaert, Nijamekije, Jero-
slauw, Alfaris, Chandrawatie, Gangelhof,
Herrybeth. Isminia, Gradie Ate, Levent,
Efradus, Quico, Talliende, Pieteranca.
Chanderkalie.
Eén ding is in elk geval duidelijk ge
bleken: Jonge ouders noemen hun kinde
ren „bijna" niet meer naar leden van de
koninklijke familie.
studio over een schadevergoedings-eis
van Van der Moosdijk aan de AVRO was
een vervolg op een zitting van de civiele
Kamer, die enige weken geleden in het
paleis van Justitie in Amsterdam plaats
had.
Mr. K. W. Zieleman, raadsman van de
handelaar in kruiden, vond bij het zien
van de herhalingen nogmaals bewezen,
dat er door Eerenberg, de chauffeurs en
Duys verdachtmakingen waren gedaan
zonder bewijsvoering. „De teneur is al
leen geweest om Van der Moosdijk te.,
kraken". Over de emotionele verdediging
van de „kruidendokter" zei mr. Ziele
man: „Deze man is niet opgewassen ge
weest tegen dat spel. Hij heeft alleen
proberen te overtuigen dat er niets le
vensgevaarlijks aan de kruiden was".
Voor mr. J. A. van Waarden, gemach
tigde voor de AVRO, betekenden de her
halingen de bevestiging dat er door Van
der Moosdijk niets betwist was over wat
er door de heer Eerenberg en de twee
chauffeurs over de praktijken van de
kruidenhandel „Holland" was verteld. Hij
haalde de veroordeling tot 5000 op 11 no
vember door de economische rechter in
's-Hertogenbosch aan, waarbij werd uit
gemaakt dat de heer Van der Moosdijk
zonder diploma of vestigingsvergunning
zijn bedrijf had uitgeoefend. „Elke han
del die hij zou hebben bedreven is in
strijd met de vestigingswet. De handel is
onrechtmatig, dus schade bestaat er niet",
zei mr. van Waarden.
Op 26 januari zal de rechtbank uitspraa
doen.
ADVERTENTIE
Traditie-getrouw geeft Fortgens zijn
medewerkers een vrije dag ter kompensatie
van de avondlijke verkoopuren
voor 5 december.
Daarom zijn op maandag 7 december a.s.
de deuren dicht en de luiken toe.
Overigens: wij wensen u een
grandioze pakjesavond.
Goud Zilver Horloges Keltum
Grote Houtstraat 6 bij de Grote Markt Haarlem
Telefoon 023-32 42 59
