Russisch commentaar op NAVO-raad:
„V.S. PASSEN DE KOUDE
OORLOG-METHODE TOE
Hoessein in Engeland
sSraStSS"
««Sr* wsre*
™l£>°rd ov,r We!,-Berlii" 3SS£ sojSsir.ars
Getuige klaagt
alley aan
Komplot in
Ierland
ontdekt
rrico
I
i
„Portugezen
deden inval
in Guinee"
Italiaanse communisten
willen een Europees
volksfront oprichten
Oost-Pakistan zeker één jaar afhankelijk van hulp
BEDELAARS TREKKEN NAAR RAMPGEBIED
Klacht van
Israël
- iciweermannen
in Italië in
hongerstaking
Amerikanen halen
zenuwgas weg
van Okinawa
3l
m
VN-commissie
t n fpn Aanhangers van
gearresteerd
van zakenwereld
in dagbladen
't Heerlijk
avondje
is gekomen.
Rouwadvertenties Oorzaken
My Lai-proces
Noodzakelijk
niet vergeten,.. Frico eten
Oorlogstuig moet naar
Johnston-eiland
Aardbeving in Chili
(Van onze speciale verslaggever)
DACCA Bedelaars uit de Oostpakistaanse hoofdstad Dacca gaan naar
het rampgebied om een korreltje rijst mee te pikken van de hulpver
lening Eilandbewoners varen 's nachts terug naar de havenstad-hulp
basisChittacong, om daar hun melkpoeder, rijst en geconcentreerd baby-
voedsel weer op de markt te verkopen. Dit zijn in een door en door ver
pauperd en overbevolkt land als Oost-Pakistan onvermijdelijke bijver
schijnselen van de massale (buitenlandse) hulpverlening. Ingewijden
schatten, dat 25 a 40 percent van het eten, de dekens en het overige ma
terieel daar terecht komt, waar het ook voor is gegeven.
Verstandhouding
Propaganda
Geheime fase
amm
De NAVO heeft gisteren bereidheid te kennen gegeven in multilateraal
contact te treden om de mogelijkheid van een Europese veiligheidsconfe
rentie te onderzoeken zodra de lopende Berlijnse besprekingen op bevredi
gende wijze zijn afgesloten en mits bij de andere Oost-West-contacten voort
gang wordt gemaakt. Dit staat in het communiqué, dat na de tweedaagse
bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken van de NAVO-landen
in Brussel is uitgegeven.
Met lopende besprekingen worden be-1 groten, zegt het communiqué dat de ge
doeld de SALT-conferentie in Helsinki beurtenissen daar reden tot bezorgdheid
over beperking van de strategische be- geven en grote waakzaamheid van de
wapening en de contacten tussen de DDR kant van de NAVO-landen rechtvaar-
en West-Duitsland, zo deelde de Westduit- digen.
se minister van Buitenlandse Zaken Wal- De ministers spreken hun grote voldoe-
ter Scheel op een persconferentie mee. ning uit over de belofte van president
In een eerste reactie op de NAVO-raad Nixon dat de VS hun troepen in Europa
schrijft het Russische persbureau Tass dat zullen handhaven en verbeteren en slechts
de bijeenkomst overheerst werd door de tot vermindering zullen overgaan als dat
„actieve pogingen van Washington om de door het Warschau-pact ook wordt ge-
militaire machine van de Atlantische or- daan.
ganisatie te versterken door het opnieuw
toepassen van de gevaarlijke methoden \prcmkrijk
van de koude oorlog".
tt »T*Tm Wüot uit hot Over de voorstellen van het Warschau
iïïrlli,,"ÏS Eli iittowiil de Der Frankrijk) hun verklaring, die zea
Wat Berlijn betreft verklaarden de vijf- buitenlandse en eigen troepen,
tien NAVO-ministers gisteren dat een on- Frankrijk heeft in Brussel overigens
belemmerde toegang tot de stad, verbe- een grote eensgezindheid met de andere
tering van het verkeer in de stad en NAVO-landen aan de dag gelegd en ner-
eerbiediging door allen van de bestaande
banden tussen de westelijke sector van
de stad en West-Duitsland van groot be
lang zijn.
gens een afwijkend standpunt ingenomen
ADVERTENTIE
Het wordt noodzakelijk geacht dat
West- en Oost-Duitsland het eens wor
den over een verdrag dat hun betrek
kingen regelt, rekening houdend met de
bijzondere situatie in Duitsland.
De regeringen van de NAVO-landen,
zo gaat het communiqué voort, zullen
energiek hun bilaterale verkennende be
sprekingen met alle belanghebbende lan
den voortzetten over vraagstukken die
verband houden met veiligheid en samen
werking in Europa. De ministers zeggen
dat een waarlijke en duurzame verbete
ring van de betrekkingen tussen Oost en
West in Europa moeten berusten op eer
biediging van bepaalde beginselen.
Deze beginselen dienen de betrekkingen
tussen staten te beheersen en zullen wor
den opgenomen onder de punten die bij
eventueel verder contact tussen Oost en
West ter tafel zullen worden gebracht.
Da beginselen zijn:
Soevereine gelijkheid, politieke onaf
hankelijkheid en territoriale integri
teit van elke Europese staat;
Niet-inmenging in de interne zaken
van een land, ongeacht zijn politiek
of sociaal stelsel;
Het recht van het volk van elke
Europese staat zijn eigen toekomst te
bepalen zonder dwang van buiten af.
Een eensgezinde toepassing van die be-
ginselen, zonder enig voorbehoud, geeft
pas volledig zin aan een akkoord over
wederzijds afzien van geweld of het drei
gen daarmee, aldus het communique. Wat
de Middellandse Zee betreft, waar de
Russen de sterkte van hun marine ver-
DUBLIN (Reuter) De Ierse regering
heeft bekendgemaakt, dat er in Ierland een
komplot is ontdekt om een of meer belang
rijke personen te ontvoeren.
Premier Jack Lynch zei, dit van de po
litie vernomen te hebben. Hij zal zo nodig
bijzondere maatregelen nemen.
De Ierse premier zei verder, dat de sa
menzwering ook plannen omvat om bank
overvallen te plegen. Er zullen onmiddel
lijk interneringskampen ingericht worden.
In verband hiermee en met het oog op de
Europese conventie voor de rechten van
de mens, is de Raad van Europa op de
hoogte gesteld.
De kampen waarover Lynch repte bevm
den zich in hoofdzaak in de buurt van een
legerbasis te Curragh in Midden-Ierland.
Ze werden gebruikt in de jaren veertig en
in het begin van de jaren vijftig om leden
van het buiten de wet gestelde Ierse Repu
blikeinse Leger (IRA) te interneren maar
sindsdien zijn de kampen niet meer ge
bruikt.
In de afgelopen maanden zijn veel ar
restaties verricht, in verband met de ont
dekking van clandestiene wapenopslag
plaatsen, in het bijzonder bij de grens met
Noord-Ierland.
ROME (AFP) In Italië hebben de
brandweermannen besloten tot een hon
gerstaking uit protest tegen de weigering
van de autoriteiten om hun eisen voor ho
gere lonen en kortere werktijden in te wil
ligen.
Sinds begin deze week is het brandweer
personeel al in staking. Als gevolg daarvan
konden gisteren gedurende vier uur de
luchthavens niet worden gebruikt. De
brandweerlieden hebben hun kazernes be
zet en weigeren voedsel tot zich te nemen.
Alleen in noodgevallen wordt hulpverleend
zolang „de fysieke toestand van het perso
neel dat toestaat", aldus een communiqué
van de vakorganisaties.
FORT BENNING, (AP en Reuter).
Een lid van het peloton van de Amerikaan
se luitenant William Calley heeft op het
in Fort Benning gehouden proces over de
massomoord in My Lai verklaard dat hjj
gezien heeft dat Calley van dichtbij heeft
geschoten op twee groepen mannen, vrou
wen en kinderen.
De man die dit zei was soldaat Dennis
Ponti. Hij is de eerste die op het proces
een ooggetuigeverslag van de moordpartij
gaf. 1
De 27-jarige Calley wordt ervan be
schuldigd, op 16 maart 1968 102 bejaarde
mannen, vrouwen en kinderen in May Lai I
te hebben doodgeschoten.
WASHINGTON (Reuter) De Ameri
kaanse minister van Defensie, Meivin
Laird, is akkoord gegaan met het vervoer
van het zenuw- en monstergas op Okinawa
naar opslagplaatsen op het Amerikaanse
eiland Johnston in de Stille Oceaan. De
eerste lading mosterdgas zal waarschijnlijk
nog deze maand naar Johnston worden
vervoerd.
Koning Hoessein van Jordanië heeft gisteren met de Bntse premier Edward
Heath (rechts) van gedachten gewisseld over de toestand m het Midden-Uos-
ten. Na afloop van het gesprek van nog geen uur in Heaths ambtswoning was
de koning volgens zegslieden „zeer voldaan". Volgende week gaat Hoessein
naar de Verenigde Staten, Frankrijk en West-Duitsland.
LISSABON (AFP). De conclusies in
het rapport van de VN-commissie van
onderzoek over Guinee, waarin de verant
woordelijkheid voor de invasie in Guinee
aan Portugal wordt geweten, heeft in of
ficiële kringen in Lissabon geen verwon
dering gewekt.
Men wijst er in genoemde kringen op,
dat een aantal leden van de commissie
al stelling tegen Portugal had genomen
nog vóór het vertrek van de commissie
naar Conakry.
Guinee heeft de volken van Portugal,
Frankrijk, Italië, de Bondsrepubliek Duits
land, Nederland, België en het Verenigd
Koninkrijk „opgeroepen onmiddellijk op
te treden om de Portugese fascisten te
dwingen Afrika te ontruimen". De „kolo
nialistische Portugese fascisten besmeu
ren u allen", aldus de radio die vervolg
de: „Alle volken zijn broeders. Wij heb
ben niets tegen u, maar het Portugese
fascisme besmet u".
De vijf leden van de VN-commissie (af
gevaardigden van Finland, Columbia, Pos*
len, Zambia en Nepal) kwamen na hun
bezoek aan Guinee tot de conclusie dat
de schepen die bij de inval in Guinese
wateren werden gebruikt, „overwegend
door blanke Portugese militairen onder
bevel van blanke Portugese officieren
waren bemand".
In het verslag aan de Veiligheidsraad
staat dat de aanvallers bestonden uit Por
tugese eenheden, vooral Afrikaanse mili
tairen uit Portugees Guinee, onder bevel
van blanke Portugese officieren.
Het Amerikaanse ministerie van Defen
sie heeft laten weten dat de eerste zending \rj Ponfpffi
tot 150 ton mosterdgasgranaten en bommen £_j\\ dl It* JL dllLCl 3
t 4. UHt.^tt rtrtiion Ha KoCpVl 1 IrVtn I
beperkt moet blijven gezien de beschikba
re opslagruimte op Johnston. Er zijn uitge
breide voorzorgsmaatregelen genomen om
het bij het vervoer betrokken personeel
en de bevolking van Okinawa te bescher- NEW YORK (Reuter) - De Amerikaanse
5 politie heeft in New York drie mannen en
Op het eiland Johnston, waar de Ameri- drie vrouwen gearresteerd die op het punt
kanen kernproeven hebben genomen, wo- stonden brandbommen te gooien naar een
nen ongeveer 410 burgers, en 500 man bankgebouw.
Amerikaans militair en burgerlijk Perso- volgens de politie hadden de zes een
neel. In mei gaf president Nixon opdracht beraamd om een feit te
alle oorlogsgassen van Okinawa te verwy- ^rle d t gde Zwarte Panter-leider
deren in verband met het plan van de herdejaar geIeden in chl_
Amerikaanse regering om het eiland politie werd doodgeschoten.
1972 aan Japan terug te geven. I cago aoor ue
WASHINGTON (Reuter) Het Ameri
kaanse observatorium in Washington heeft
een aardbeving met een sterkte van 6,5 op
de twaalfpuntsschaal van Richter in
Noord-Chili geregistreerd. Het epicentrum
lag op 120 kilometer ten noordoosten van
Autofagasta. Over schade is niet bekend,
Cholera. Onder toezicht van het VN-bu-
reau voor vluchtelingenhulp (UNRWA)
worden alle 307.000 inwoners van de
door Israel bezette Strook van Gaza in
geënt tegen cholera. De actie zou van
daag voltooid zijn. In de Strook van
Gaza lijden zeker 156 mensen aan cho
lera
(Van onze redacteur in Parijs)
PARIJS. Linkse kringen in Parijs
hebben met grote belangstelling kennis
genomen van de eerste resultaten die
een langdurig onderhoud vorige week in
Rome tussen de Westduitse kanselier
Willy Brandt en de secretaris-generaal
van de Italiaanse communistische partij
Luigi Longo zou hebben opgeleverd. Tij
dens dat gesprek zou Longo's voorstel
zijn behandeld inzake een conferentie
waarvoor alle communistische en socia
listische partijen van heel West-Europa
zouden worden uitgenodigd.
Als ontmoetingspunt werd Stockholm
genoemd en als doel de opstelling van
T>T*
De afgelopen week pas is die hulp
verlening goed op gang gekomen door
een grootscheepse inzet van Westduit
sers, Amerikanen, Fransen en vooral
de vroegere koloniale overheersers, de
Britten. Had het uitsluitend aan de
Pakistani gelegen, dan was effectieve
hulpverlening verstikt in bureaucratie,
lijdzaamheid en ongeïnteresseerdheid.
DE BEWONERS in het getroffen ge
bied zijn zeker een jaar afhankelijk
van voedselhulp, want de enige rijst
oogst per jaar is nu volledig verloren
gegaan. President Yaya Khan heeft
ook een jaar voedsel toegezegd, maar
of die belofte gestand wordt gedaan is
de vraag, zeker als de „controle" van
de nu massaal aanwezige buitenlandse
pers te gelegener tijd wegvalt.
Dezelfde twijfels bestaan hier ten
aanzien van het geld, dat regeringen
als de Nederlandse en particuliere or
ganisaties naar de centrale regering (in
West-Pakistan) hebben overgemaakt.
Een Nederlandse expert, die het be
trokken gebied goed kent, zegt: „Het
is zo met dit soort rampen, dat men het
overleefd heeft of is omgekomen. „Tus
senvormen" als gewonden etc. zijn er
niet. En die overlevenden hebben al
leen voedsel nodig. Daarop moet de
hulp in eerste instantie gericht zijn.
Het overige komt later wel" Het ver
lies aan huizen valt ook bijzonder mee:
het verschil tussen dakloos en gehuis
vest is een bouwsel van bamboe, dat
DE OMVANG van de ramp is nog
steeds moeilijk voorstelbaar. Maar des
te duidelijker worden de oorzaken:
Een cycloon is een bekend verschijn
sel van een vijandige natuur in deze
streek, behalve eind november. Deze
laatste was zowel wat kracht als tijd
betreft een uitzondering.
De Pakistaanse radio was overge
stapt op een nieuw, onwennig waar
schuwingssysteem, waarbij de gebrui
kelijke „gevaarcijfers" van 110 ach
terwege bleven. Daardoor was de be
volking nauwelijks voorbereid. (Presi
dent Yaya Khan op een persconferen
tie: „Als ik de verantwoordelijke man
vind, laat ik hem ophangen").
De regering, die zetelt in het op 1600
kilometer afstand gelegen West-Paki
stan, had twee dagen nodig om er ach
ter te komen wat er was gebeurd, nog
eens twee om de ongekende werkelijk
heid te kunnen verwerken en bracht
toen pas de hulpverlening op gang met
het hier alom aanwezige gebrek aan
efficiency en interesse (een diplomaat:
Alles wat de Pakistani aanraken loopt
in het honderd). Dit proces werd nog
verslechterd door de uiterst gebrekki
ge communicatie, ook in normale tijden,
en het wegvallen van essentiële weg
en waterverbindingen.
De bevolking reageerde apathisch,
arm, gewend aan geweld van wind en
water en religieus-fatalistisch als zij is.
PRESIDENT Yaya Khan mag emo
tionele critiek hebben gehad op „over
dreven" berichtgeving in de buitenland
se pers („Mijn vrienden van de pers
hier zijn het met me eens"), feit is nu,
dat de buitenwereld, gealarmeerd door
diezelfde pers, de verlossende daden
heeft gesteld.
Politieke motieven achter de gebrek
kige Pakistaanse hulpverlening worden
van hoog tot laag officieel ontkend.
Een diplomaat: „De regering heeft er
alle belang bij (het is nu verkiezings
tijd) te helpen. Eerder nog zouden
Oostpakistani zaken laten mislukken
om West-Pakistan de schuld te kunnen
geven".
Want de oorzaak voor verdachtma
kingen en niet altijd onterechte ver
moedens blijft: de van oudsher uitge
sproken slechte verstandhouding tus
sen West- en Oost-Pakistan, een con
flict als het Waals-Vlaamse in gigan
tische proporties. Een Oostpakistaanse
regeringsfunctionaris wil dat graag be
vestigen, anoniem echter om buiten de
gevangenis te blijven. Hij ziet het wel,
in tegenstelling tot de grote massa in
dit verre, overbevolkte, intens armoe
dige, tropische land, waarin men van
een cycloon als de laatste minder op
kijkt dan in het Westen.
DE KRANTEN in Oost-Pakistan
staan nog dag in dag uit vol nieuws
over de gevolgen van de ramp en de
hulpverlening, waarbij in de foto's een
morbide belangstelling voor lijken op
valt.
In de dagbladen ook „rouw-adverten-
ties" van het zakenleven. „Moge God
de overlevenden kracht geven" bidt
een scheepvaartmaatschappij, het hart
van de U.B.L.-bank gaat uit naar hen
die door de cycloon zijn getroffen en
een verzekeringsmaatschappij houdt het
op: en moge de almachtige God de
overlevenden nieuwe kracht geven.
Amen".
De twee behoorlijke hotels in Dacca
zitten vol journalisten uit de gehele
wereld. In „Intercontinental" zijn zelfs
slaapzalen ingericht. De regering geeft
journalisten 20 percent korting op de
hotelprijzen. Maar goede faciliteiten,
die het werk vergemakkelijken, ont
breken. De ons bekende weg in Dacca
is die van het kastje in het ene gebouw
naar de muur in een ander.
De actiefste propaganda bedrijven de
Amerikanen: de ambassadeur in stil
gebed voor de slachtoffers, de ambas
sadeur op het vliegveld bij de aankomst
van goederen, de ambassadeur in het
rampgebied. Alles met veel woorden en
foto's.
Van de Nederlandse hulp is in de
toch zeer uitvoerige berichtgeving wei
nig terug te vinden. Hetgeen niet ver
wonderlijk is want de Nederlandse
consul in Karatsji (onder wie Oost-
Pakistan ressorteert) moest uit de Pa
kistaanse kranten lezen wat zijn rege
ring heeft gedaan en welke acties in
ons land worden gevoerd. Een symp
toom van haast Pakistaans-slechte
communicatie.
een gemeenschappelijk actieprogramma
voor belangrijke hervormingen op het
gebied van de woningbouw, de gezond
heidszorg, het onderwijs en de milieube
scherming. Allemaal agendapunten der
halve die op het ogenblik de politiek in
het bijzonder van alle westelijke landen
beheersen en waarvoor een nieuw volks
front op Europese basis een gezamenlijk
offensief zou kunnen openen.
Met het oog op de voorgestelde plaats
van samenkomst, heeft Luigi Longo zijn
Westduitse gesprekspartner met klem
verzocht zich zo spoedig mogelijk met
zijn Zweedse partijgenoot en collega-re
geringsleider premier Olof Palme in ver
binding te willen stellen. Het moet niet
temin de bedoeling zijn de invitaties voor
het linkse forumgesprek niet aan de par
tijen als zodanig doch aan de voornaam
ste socialistische en communistische par
tijleiders te richten. Langs die weg ho
pen de Italiaanse communisten allerlei
ideologische en persoonlijke gevoelighe
den en verschillen doeltreffender te kun
nen ontzien.
Dat dit wel bijzondere belangwekken
de initiatief van de Italiaanse communis
ten uitgaat is niet zo erg verwonderlijk.
Ze vormen niet alleen verreweg de groot
ste communistische partij in heel West-
Europa, maar ze hebben in het verleden
zich in hun bewegingsvrijheid ook altijd
het onafhankelijkst ten opzichte van de
Sövjet-Unie opgesteld.
Ofschoon het plan nog maar in een
eerste en bijna geheime fase verkeert,
is het begrijpelijk dat het vooral in Frank
rijk al met warme belangstelling is
begroet. Want juist in het socialistische
kamp in Frankrijk is men zich bewust
van het dilemma dat de Franse commu
nisten door hun onderworpenheid aan
Moskou nog nauwelijks aanvaardbare
partners zijn, terwijl zonder hen toch
nooit een regeringsmeerderheid is te
vormen.
De invloed van de Italiaanse commu
nisten op hun Franse geestverwanten
kan in dat licht dus alleen maar gunstig
werken en wat in het nationale verband
tot dusver altijd onmogelijk is gebleken,
kan in de Europese samenhang mis
schien bereikbaar worden.
TEL AVIV (AFP) Israel heeft zijn
26ste klacht by de commissie voor toe
zicht op de naleving van het bestand in
Jeruzalem ingediend.
Volgens deze klacht hebben de Egypte-
naren in de afgelopen 24 uur nieuwe
raketbatterijen in de richting van het
Suezkanaal verplaatst.
Vliegtuig met hulpgoederen vertrekt van het vliegveld van Karachi.
Campagne. In West-Duitsland is een cam
pagne via radio en televisie met behulp
van aanplakbiljetten begonnen tegen het
rijden onder invloed. Minister van Ver
voer Georg Leber die de campagne open
de, zei dat er dit jaar waarschijnlijk
6.000 Westduitsers op de weg zullen om
komen wegens het rijden onder invloed.
Hongerstaking. Zweedse gevangenen in
Stockholm hebben hun hongerstaking
hervat, nadat de onderhandelingen tus
sen de directies van de gevangenissen
en de vertegenwoordigers van de gede
tineerden die een verbetering yan het
gevangenissyteem eisen, zijn mislukt.
