Elektriciteitsstaking in heel Engeland
ALLEEN GASLANTAARNS
BRANDDEN IN LONDEN
Belangrijkste
beklaagde
ontkent
moord
Olympische kano-slalombaan
Volgens Pathet Lao:
„Troepen van VS
naar Laos
Defensiebegroting van
Russen niet omhoog
Commissieverhoor inzake Vietnam in VS
Minder
moe
onderweg
door
melk
onderweg
Kil
achtergrond
Rijdt veilig met melk
Weerzin tegen
auto groeit
in Japan
Waarnemer van
Zwitserland
naar Rio
Leider van verzet
in Mozambique
gevangen genomen
I #1
ramm
WOENSDAG 9 DECEMBER 1970
Ziekenhuizen
Proces in Burgos
T eleurgesteld
Brief van ontvoerde
ambassadeur gevonden
Cambodja
(Van onze redacteur in Washington)
WASHINGTON De Amerikaanse regering wordt deze en volgende
week opnieuw door het Congres aan de tand gevoeld over het beleid ten
aanzien van Indochina, Senator William Fulbright, voorzitter van de
commissie voor Buitenlandse Betrekkingen en de meest gevreesde criti
cus van de regering, kondigde vandaag als voorproefje van een com
missieverhoor aan, dat hij over aanwijzingen beschikt waaruit zou blij
ken dat de officieren die de mislukte bevrijdingspoging van het krijgs
gevangenenkamp in de buurt van Hanoi voorbereidden, al van tevoren
wisten dat het kamp verlaten was. Fulbright zei niet waarom de despe-
ratie escapade dan toch werd uitgevoerd.
Agressiever
Artikel
Kortsluiting
(Van onze redacteur in Londen)
LONDEN Gedurende de avondspits gisteren was het Westend, het
enorme winkelcentrum van Londen in diepe duisternis gehuld. De duizen
den die zich huiswaarts begaven leverden bij het schijnsel van koplampen
en de lichtuitstralende rode dubbeldekkers een schimmenspel op dat aan
de oorlogsjaren deed denken. Piccadilly Circus, de razende verkeerscarrou-
sel van Londen, anders badend in een zee van kermisachtige reclamelichten
was door de actie van de werknemers in de elektriciteitsbedrijven een dode
macabere plek.
De kerstversieringen en etalages wa-l
ren gedoofd. Cafés en pubs met kaar
sen op tafeltjes of op de tapkast boden
een romantische aanblik. Maaltijden kon
den niet worden gereserveerd omdat er
niet gekookt kon worden. In supermar
kets en groentezaken werkte de diep
vries meestal niet.
De verkopers van de boulevardbladen,
die het straatbeeld van de metropolis
plegen te beheersen waren verdwenen.
Door de 24-uurs proteststaking tegen de
plannen van de regering tot hervorming
van de vakbondswetgeving werd ook in
Fleet Street niet gewerkt. Het koninklijk
paleis, Buckingham Palace en het hoofd
kwartier van de Londense politie Scot
land Yard, werden eveneens door het
uitvallen van de stroom getroffen.
In de deftige buurt rond het charman-1
te Sint James' Park met de grote mo
numentale regeringsgebouwen, vorstelij
ke residenties en statige clubs leek het
of de tijd van Dickens was teruggekeerd.
Want hier lieten de gloeiende kousjes
van de gaslantaarns, die hier nog wor
den gebruikt, nu zonder concurrentie
van nabije elektrische verlichtingen hun
aangename zachtgroene schijnsel vallen.
Gelukkig was het mooi weer en straal
de er een bijna volle maan uit de wol
kenloze hemel. Ook zag men nog de ron
de schijf van de beroemde klok van Big
Ben, hoewel minder duidelijk verlicht
dan gewoonlijk. Wat altijd opvalt in si
tuaties zoals deze is de volkomen onver-1
stoorbaarheid van de Engelsen die met de
bekende zelfdiscipline zonder mopperen
zich in het onvermijdelijke plegen tej
schikken.
Of dat zo blijft als het nieuwtje van
deze elektriciteitsactie er af is en het
geen dagelijkse sleur brekend verzetje I
meer is, valt echter te bezien. Want de
toestand in het gehele land is al grim
mig genoeg omdat zonder elektriciteit
gedurende vele uren van de dag en de I
nacht of met een slechts verzwakte
stroom na de onderbrekingen het maat
schappelijke leven dreigt vast te lopen.
Een ziekenhuis in Edinburgh moest bij
batterijlicht operaties uitvoeren. Een oog-
ziekenhuis in Londen kon helemaal met I
opereren. Het blij kt helaas een fictie te I
zijn dat alle ziekenhuizen over eigen
noodverlichting zouden beschikken. Spe
ciaal de kleinere ontberen dit. Er heerst
dan ook grote bezorgdheid in vele zie
kenhuizen dat tijdens een operatie de j
stroom zal uitvallen.
Dit gebeurde in een kraamvrouwen-1
afdeling waar zich in couveuses^ enkele
uren tevoren pasgeboren baby's, alle
onder een gewicht van vijf pond en en
kelen zelfs minder dan drie pond bevon
den toen de stroom ophield. Men pro
beerde de baby's met dekens, warmwa
terkruiken en batterijlampen op tem-
peratuur te houden. De voeding en ver
wisseling van luiers geschiedden bij het
licht van zaklantaarns.
In vele plaatsen worden jongeren ge
mobiliseerd om eenzame ouden van dagen
met dekens, kleren en voedsel bij te
staan. Talrijke fabrieken moesten hun
personeel en vele scholen de kinderen
naar huis sturen. Radio en televisie wor
den zo goed en kwaad als het gaat aan
de gang gehouden.
De autoriteiten zijn teleurgesteld om
dat het publiek niet meehelpt om het
elektriciteitsverbruik te verminderen.
Aangezien het kouder dreigt te worden
en de behoefte aan stroom dan zal toe'
TOKIO. (AP) Een Japanse
professor heeft onlangs aan een na
tionaal weekblad geschreven dat,
om de luchtvervuiling en de ver
keersonveiligheid tegen te gaan, het
aantal auto's in Japan tot eenderde
van het huidige aantal van acht
tien miljoen zou moeten worden te
ruggebracht.
Eén op elke twaalf Japanners
heeft een auto tegen één op de
dertig vijf jaar geleden. Ongeveer
30 percent van de personenauto's
staat op naam van firma's.
Er is in Japan duidelijk sprake
van een stemming tegen de auto
De regering heeft al gedurende be
paalde perioden auto's in een aantal
wiiikel- en vermaakcentra in de
grote Japanse steden verboden om
de luchtvervuiling tegen te gaan.
De politie heeft nieuwe instructies
gekregen om krachtig op te treden
tegen onvoorzichtig rijden. Voorts
heeft de regering een nieuwe weel-
debelasting van circa 2000 gulden
op de aankoop van auto's inge
voerd.
De auto wordt in Japan nog
steeds als een luxe artikel be
schouwd vooral omdat weinig men
sen per auto naar hun werk komen.
Zij geven de voorkeur aan het snel
lere vervoer per trein en onder
grondse, ook al zijn deze vaak over
vol en is de dienstregeling niet
meer zo stipt als vroeger.
Volgens enquêtes die Toyota Mo
tor en Nissan Motor, de twee
grootste Japanse autofabrieken
hebben laten houdengebruikt de
grote meerderheid van de Japanse
autobezitters de auto's hoofdzake
lijk op vrije dagen. De fabrikanten
maken zich zorgen dat de lust om
er met de auto op uit te gaan ver
der zal afnemen naarmate het ver
zadigingspunt is bereikt. Bij Nis
san verwacht men dat dit over vijf
jaar het geval zal zijn als de be
lastingen en de benzineprijs verder
blijven stijgen, het wegennet niet
verbeterd wordt en de luchtvervui
ling grondiger wordt aangepakt.
ADVERTENTIE
STEEDS VERANDEREN EN
LEREN... HAAR STIIL!
Zelfstandig typetje...doet en laat, watz»
wil. Eentje van déze wereld! Als freelance
typiste „Stenotyp* is zij eigenlijk .zelfstan
dig onderneemster". Werkt'net zo veel
en lang als zij zélf wil.
Kiest .banen" uit, waar zij wijzer van
wordr. Telken» andere. Verandering van
spijs doet eten; levert ervaringen op! En
een goed salaris.In haar vrije tijd werkt
zij aan. zichzelf. Volgt talencursussen. Of
steno. Of zit op een sekretaresse-opleiding.
Nw even persoonlijk: werken moet je
tbch... als het even kan, stippel dan je
eigen zaken uit. Maak er van wat er van
te maken is. In je .eigen stijl, je eigen
tempo. De mensen kletsen toch... Iaat
maar.
Leve de vrijheid! Of niet soms?
Neem de vrijheid als .Stenotyp"!
De werkwijze Stenotyp stelt onderne
mende meisjes die kunnen typen in staat
leuk te leven, en tegelijkertijd verder te
komen.Werkend te leren - lerend te wer
ken! Zij die haar vrijheid liefhebben -
ongeacht schoolopleiding - kom praten
over de vele mogelijkheden die freelancers
.Stenotyp* hebben.
HAARLEM, Kinderhuissingel 44, Tel.
023-32 5908.
nemen ziet de situatie er voor de ko- L
mende dagen ernstig uit. Gisteren viel
25 percent van de stroom volledig uit.
Gedeelten van het land werden om beur-
ten totaal verduisterd.
In het Lagerhuis kwam het gisteravondl
over de situatie tot bittere en verhitte I
scènes tussen regering en oppositie, na
dat premier Heath had aangekondigd
dat in de strijd van de regering tegen
de elektriciteitsarbeiders de regering zal
winnen.
Wilson zei dat deze uitspraak het vuur
alleen maar zal aanwakkeren. Er volg
de een andere felle reactie toen Heath
onthulde dat leden van de rechterlijke
macht, hoge ambtenaren en de leiders
van de genationaliseerde industrieën zich
bereid hebben verklaard de verhoging
welke ze per 1 januari zouden krijgen
tot 1 juli uit te stellen. Wilson zei dat
dit soms verhogingen zijn tot ruim
20.000 gulden toe, die niet te vergelijken
zijn met die van de arbeiders. Heath
antwoordde dat de genoemde groep vier
jaar lang geen opslag heeft gehad, ter
wijl de elektriciteitswerkers vorig jaar
tien percent meer kregen en dit jaar
opnieuw tien percent is aangeboden. De
oppositie liet hierop een luid gehoon ho
ren. De woedende Wilson had geen goed
woord voor Heath meer over.
Er werd gisteren overigens niet alge
meen gestaakt. De dagbladen lagen stil
In de Londense havens legden zesdui
zend dokwerkers de arbeid neer, maar
over het algemeen was er weinig geest
drift. In Schotland staakten 30.000 man.
onder andere bij metaalfabrieken, auto-
fabrieken en twee scheepswerven. In Li
verpool lag de haven met 9.000 stakers
plat. Op 87 schepen kon niet worden ge
werkt.
Een grote massa van de arbeiders
weigerde echter zich door de extremis
ten te laten meeslepen en volgde het pa-
rooi van de Labourpartij en de Britse
vakcentrale op om niet aan de staking
mee te doen. Treinen, de metro en ook
de meeste bussen reden normaal. Ook
de Londense luchthaven had geen last
van de staking.
SAIGON (AFP en AP) Radio „Giai
Phong" heeft vandaag een communiqué
van het opperbevel van de Pathet Lao
de strijdkrachten van de (communis
tische) Neo Lao Haksat omgeroepen
waarin staat dat Amerikaanse troepen per
hefschroefvliegtuig zijn overgebracht naar
de Vlakte der Kruiken in Laos. Zij zouden
daar opleidingskampen hebben ingericht
en deelnemen aan militaire operaties.
De Amerikanen schenden hiermee de
door de Pathet Lao bevrijde gebieden,
aldus het communiqué. Het zou het doel
van de Amerikanen zijn een gecoördi-
I neerde aanval o-p Xieng Khoeang te lan-
I ceren.
Volgens de Pathet Lao brengen de Ame
rikaanse activiteiten een ontmoeting tus-
I sen premier Soevanna Phoema en de leider
van de Neo Lao Haksat, Phoema's half
broer Soevanoephong, in gevaar.
CAMBODJA Vijandelijke troepen
hebben vandaag de provinciale hoofdstad
Svay Rjeng aangevallen. Deze stad ligt
ongeveer 100 kilometer ten oosten van
Phnom Pen, de Cambodjaanse hoofdstad.
De aanval werd ondernomen door twee
bataljons. Een actie was rechtstreeks ge
richt op het vliegveld van Svya Rjeng, dat
het enige punt is vanwaaruit de Cambod-
janen manschappen en wapens naar de
stad kunnen sturen.
BERN (AFP). De Zwitserse rege
ring heeft een waarnemer naar Brazilië
gestuurd. Het is de ambassadeur in Lu
xemburg, Max Feller. Hij zal zich op de
hoogte stellen van de maatregelen die ge
nomen worden om de ontvoerde Zwitser
I se ambassadeur Bucher terug te vinden.
In een kerk in het centrum van de Bra
ziliaanse stad Rio de Janeiro is gister
avond een brief gevonden van de ont
voerde Zwitserse ambassadeur, waarin
deze zegt in goede gezondheid te verke
ren. Op dezelfde plaats lag ook een schrij-
I ven van zijn ontvoerders, het commando
„Juarez Guimaraes de Brito". Zij eisen
I dat de politie alle naspeuringen staakt
Kunstmatige riffen en hindernissen,
die snelle en verraderlijke draaikol
ken moeten veroorzaken steken boven
de bedding van het IJskanaal in
Augsburg uit. De grote bulten, over
een afstand van 670 meter verspreid,
vormen met een aanzienlijk verval de
lastige klippen van de moeilijkste on
natuurlijke kanoslalombaan ter we
reld. Over twee jaar bij de Olym
pische Spelen in München zal de
kanobaan worden gebruikt.
LOURENCO MARQUES (Reuter).
Volgens militaire autoriteiten in Mozam
bique heeft een guerrilla-leider van het
Bevrijdingsfront (Frelimo) in deze Portu
gese kolonie, Miquel Artur Murupa, zich
overgegeven aan de Portugese troepen in
Cabo Delgado.
In een communiqué heet het dat Murupa
vertegenwoordiger van de Frelimo is ge
weest bij missies naar verscheidene landen,
waaronder Nederland.
MOSKOU (Reuter). De Russische be
groting voor defensie voor 1971 is net zo
groot als die voor het afgelopen jaar, na
melijk ruim 71 miljard gulden. Dit heeft
de Russische minister van Financiën, Wa-
sili Garboezov, bekendgemaakt op de zit
ting van de Opperste Sovjet die in Moskou
wordt gehouden.
Westelijke diplomatieke waarnemers
hebben er op gewezen dat er onder andere
begrotingsposten militaire uitgaven ver
borgen kunnen zijn.
Het is echter v,oor het eerst sinds 1965
dat de begroting voor defensie niet is ver
hoogd. De uitgaven voor defensie in 1971
belopen 11,14 percent van de totale begro
tingsuitgaven.
In Moskou ziet men in het besluit om de
begroting voor defensie niet te wijzigen
pen belangrijke politiek gebaar. Men wees
in dit verband op de verbeterde betrek
kingen met China na de grensgevechten
van het vorig jaar en de besprekingen met
de V.S. over de beperking van de strate
gische bewapening in Helsinki en Wenen.
BURGOS. Francisco Javier Izco de
la Iglesia, de voornaamste beklaagde in
het proces voor de krijgsraad in Burgos
tegen zestien Baskische nationalisten,
heeft gisteren ontkend dat hij Meliton
Manzanas, het hoofd van de politieke po
litie in de Spaanse provincie Guipuzcoa,
heeft vermoord.
Izco die de doodstraf kan krijgen, gaf
dit ontkennend antwoord op een vraag
van zijn verdediger Echevarrieta. Kolo
nel Manuel Ordovas de voorzitter van de
krijgsraad, onderbrak op een gegeven
ogenblik het verhoor van Echevarrieta
met de mededeling dat het grootste deel
van de door hem aan zijn cliënt gestelde
vragen ongegrond is.
De verdediger protesteerde hiertegen
en verklaarde dat de krijgsraad hiermee
een ernstige inbreuk maakte op het recht
van de advocaten hun cliënten volledig te
verdedigen. De vijftien collega's van Eche
varrieta schaarden zich achter dit pro
test. Twee verdedigers vroegen om schor
sing van de zitting. Dit werd door kolo
nel Ordovas geweigerd.
Izco gaf toe dat hij tot de kernleden
van de verboden organisatie ETA be
hoorde. Hij verklaarde na zijn arresta
tie door de politie gemarteld te zijn.
Intussen wordt nog steeds melding ge
maakt van betogingen in Spaanse steden
tegen het proces. In het centrum van Sa-
ragossa leverde de politie strijd met on
geveer 400 jonge betogers, die ruiten in
gooiden en een barricade opwierpen in
een hoofdstraat. Zij bekogelden de poli
tie met stenen. Er zouden verscheidene
gewonden zijn gevallen.
Mevrouw Beihl, echtgenote van de ont
voerde Westduitse consul, heeft in een
brief aan haar man de Baskische natio
nalistische organisatie ETA voorgesteld,
rechtstreeks met haar te onderhandelen
over de vrijlating van de gijzelaar.
Beihl wordt, door de ETA vastgehou
den in afwachting van de vonnissen die
in Burgos uitgesproken zullen worden te
gen de 16 van terrorisme verdachte Bas-
ken.
werd over de stand van zaken bij de
onderhandelingen in Parijs. Hij zei dat
er hoegenaamd geen vorderingen zijn
gemaakt, en toen hem gevraagd werd
waarom de Amerikaanse delegatie dan
toch de bijeenkomsten bleef bijwonen,
gaf hij het ongebruikelijke antwoord
dat de delegatie misschien weg zal blij
ven, wanneer men het gevoel heeft dat
een dergelijke handeling tegemoet zou
komen aan de publieke opinie in de
Verenigde Staten.
Deze opmerking schijnt aan te sluiten
bij recente ontwikkelingen, zoals de
ongewoon scherpe verklaring die een
paar dagen geleden werd afgelegd door
ambassadeur David Bruce, de leider
van de Amerikaanse delegatie in Parijs,
waarin deze van leer trok tegen de on
wil van de Noordvietnamese delegatie
om tot werkelijke onderhandelingen te
komen. In sommige diplomatieke krin
gen in Washington wordt het dan ook
Minister van Buitenlandse Zaken,
William Rogers, en minister van De
fensie, Meivin Laird, hadden zich gis
teren in de Senaat te verantwoorden
over het verzoek van de regering om
onder meer ruim een miljard gulden
ter beschikking te stellen van de rege
ring van generaal Lon Nol in Cambod
ja. Beide ministers verzekerden scep
tische senatoren dat het geld nodig was
om de Verenigde Staten in de gelegen
heid te stellen hun troepen terug te
trekken uit Zuid-Vietnam. Maar twijfel
rees opnieuw toen zij bekend maakten
dat een „klein aantal" Amerikanen
naar Cambodja gezonden zou moeten
worden om op de besteding van deze
fondsen toe te zien.
Minister Rogers was agressiever dan
gewoonlijk toen hij ook ondervraagd
niet uitgesloten geacht dat de regering
Nixon bezig is om een klimaat te schep
pen waarin een boycot van de onder
handelingen mogelijk wordt. Het zou de
tweede keer zijn dat de VS tot een
dergelijke stap overgaan de eerste
keer was toen Washington weigerde om
een gelijkwaardige vervanger van am
bassadeur Henry Cabot Lodge aan te
stellen en de onderhandelingen enkele
maanden liet voeren door de tweede
man van de Amerikaanse delegatie.
De stemming in Washington kan er
niet beter op geworden zijn door een
artikel dat onlangs in „The New York
Times" verscheen van de hand van een
redakteur van het Franse dagblad „Le
Monde", waarin deze zijn indrukken
samenvatte na een gesprek met leiders
van de Noordvietnamese regering in
Hanoi. Het artikel legt er de nadruk op
dat Hanoi niet in het minst onder de
indruk is van de recente bombardemen
ten, zulke aanvallen zelfs ook in de
toekomst bleef verwachten, en dat de
Noordvietnamese leiders geconcludeerd
hebben dat het zogenaamde „Vietnami-
serings-programma" van president
Nixon heeft gefaald.
Hanoi, aldus het artikel, heeft vast
gesteld dat zelfs in die gebieden die de
Amerikanen als „gepacificeerd" be
schouwden, een effectieve pro-Ameri
kaanse administratie niet mogelijk
bleek te zijn. Dit verslag schijnt aan te
sluiten bij een geheim rapport dat on
langs bij president Nixon werd uitge
bracht door de Britse guerrilla-expert
Thompson, waarin deze stelt dat de in
filtratie van de Vietcong in alle essen
tiële delen van de Zuldvietnamese re-
gerings-apparaten zo aanzienlijk is dat
een doeltreffende bestrijding ervan zo
goed als onmogelijk moest worden ge
acht
Een en ander schijnt erop te duiden
dat de regering van Nixon gedwongen
wordt zich opnieuw te bezinnen op zijn
Vietnamiseringsprogramma de for
mule waarbij de VS in staat gesteld
zouden moeten worden om zonder ge
zichtsverlies zijn troepen uit Zuidviet-
nam terug te trekken. Voor zover het
zich laat aanzien, is het enige waar het
de president nu nog om gaat, de terug
trekking van de troepen binnen het
schema dat hij destijds opstelde, maar
waarvan de details nooit bekend zijn
gemaakt.
Het is precies op dat punt waar de
kortsluiting in de onderhandelingen in
Parijs zich voordoet. Want het gaat
Hanoi niet alleen om de verwijdering
van de Amerikaanse troepen, maar om
een politiek akkoord met een door
Amerikaans kapitaal op de been ge
houden Zuidvietnamese regering. En
het is op dit politieke terrein dat Wash
ington vooralsnog een duidelijk stand
punt moet innemen.
ADVERTENTIE
L™^vwvw-v~w~~v„vwwwvwwwwwvwv.TWWWWVWWVVVWWWVWVVWWW^^^
Proteststaking. In de Indische staat West-
Bengalen is een algemene staking aan de
gang als protest tegen het politieoptreden
en tegen strengere wetten die geweld
pleging moeten bestrijden. Bij gevechten
tussen twee rivaliserende communisti
sche groepen, die de staking hadden uit
geroepen, werden zestien mensen ge
wond.
Overstromingen. Dagenlange hevige regen
val en daarop gevolgde ernstige over
stromingen hebben Venezuela en voor
namelijk in de westelijke staten Zulia en
Falcon meer dan 70.000 mensen dakloos
gemaakt. De totale schade beloopt ten
minste 50 miljoen gulden.
