Ook regering wil China
in de Veiligheidsraad
Raadsels Delftse
moord nog groter
LOODS STROKARTONFABRIEK VERWOEST
Advies van vier werkgroepen
DEMOCRA TISERING
BIJ LUCHTMACHT
I0PBI HUWDEN
sa
KNIPSELKRANT
MATIGING VAN
LONEN
Minister Luns zal initiatief nemen
Minister weer naar
het Midden-Oosten
Mogelijk twee moordenaars
Chauffeur verdacht
van moord in
Groningen
Achterstand in
verlof bij NS
wordt weggewerkt
Inspraak op
drie niveaus
Ambonnezen staan
achter „33" van
Wassenaar
Twee Nederlandse
vrouwen vasten
in Brussel
VACHTWANTEN en
HANDSCHOENEN
VRIJDAG 11 DECEMBER 1970
2
VR
Valse parkeerbonnen
in Amsterdamse
binnenstad
NA VO
Storm in vingerhoed
Ontwikkelingshulp
PERFECTIE SINDS 1902
Schrijf voor gratis
documentatie nr. 51
een kaartje aan
Ringlever
Antwoordnummer 1444
Rotterdam
tel. (010) 25.65.65*
De maatregel van de regering om de loonstijging te matigen heeft heel
wat reacties teweeggebracht. De werkgevers zijn met de maatregel niet
ontevreden, maar de vakbeweging daarentegen is furieus. Zo noemde
CNV-voorzitter Lanser de weg die de regering heeft ingeslagen „dom
en heilloos En of de werknemers het zullen nemenWellicht zullen
de stakingskassen volgend jaar moeten worden aangesproken.
Actie tegen NAVO
ADVERTENTIE
Grote sortering
Geïmporteerd uit Canada
NYLON VACHTMANTELS
Natuurlijk bij
Zijlstraat
29
Tel.
310766
De grootste speciaalzaak in
SUEDE - NAPPA-Vacht
en Lederkleding
AMSTERDAM. Enige honderden
valse parkeerbonnen zijn op de donder
dagse koopavond in de Amsterdamse bin
nenstad door onbekenden onder de rui
tenwissers van goed geparkeerde auto's
gestopt. Donderdagavond laat waren
reeds circa vijftig automobilisten veron-
waardigd bij het bureau Warmoesstraat
binnengekomen met de bon en de mede
deling dat ze ten onrechte waren bekeurd.
Volgens de Amsterdamse politie is de
voorkant van de valse bonnen precies
gelijk aan echte. Maar hadden de auto
mobilisten de bon ook aan de achterzijde
bekeken, dan hadden zij kunnen lezen
dat „waar nu de auto staat onder andere
speelplaatsen voor kinderen, verblijf
plaatsen voor bejaarden, woningen voor
mensen en bomen hadden kunnen staan."
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Minister Luns heeft
gisteren in de Tweede Kamer ver
klaard het initiatief te zullen nemen
om met andere landen te proberen de
volksrepubliek China de zetel, die
thans nog door Formosa wordt bezet
in de Verenigde Naties te laten in
nemen. De motie van mr. Van der
Stoel (PvdA), die hierom vroeg
noemde de minister dan ook sympa
thiek. De meerderheid van de Kamer
staat erachter. „Ook de regering wil
dat China lid wordt van de Verenigde
Naties en het vetorecht krijgt in de
Veiligheidsraad", verklaarde mr.
Luns. Hij denkt echter dat het on
mogelijk is Formosa zomaar op een
zijspoor te zetten omdat dat land in
de Veiligheidsraad het vetorecht
heeft.
Minister Luns deelde mee, dat hij op
nieuw een reis naar het Midden-Oosten
zal maken, ditmaal op uitnodiging van
Koeweit, Saoedie-Arabië en Iran. Hij
hoopte nog vóór het einde van het jaar
naar dat gebied te kunnen vertrekken
om besprekingen te voeren over de pro
blematiek van het Midden-Oosten. Hij
stelde zich overigens gereserveerd op te
genover de plannen voor vorming van
een Palestijnse staat.! Hij vond dat hij
zich daar beter niet mee kon bemoeien.
Geheel onverwacht kwam mr. Mom-
mersteeg, geestverwant van mr. Luns, de
minister steun verlenen door een felle
aanval te doen op de P.v.d.A. Hij ver-
DELFT De raadsels rond de Delftse wurgmoord ljjken met de dag groter te wor
den. Een onbekende heeft donderdag de redactie van de Delftsche Courant een brief
gestuurd waarin hy zegt dat hfl de moord op de 21-jarige Ada Lansbergen gepleegd
heeft samen met een vriend. Deze vriend zou uit De Lier komen. In de zeven kantjes
tellende brief die uit Schiedam kwam en gedateerd was op 9 december werden door
de geheimzinnige onbekende macabere onthullingen gedaan over de moord.
In de brief staat letterlijk: „Zoals je
zult hebben begrepen zijn wij met zijn
tweeën. Mijn compagnon X en ik. Mijn
compagnon is fotograaf, zie je die ope
reert in de ene kant van Delft. En ik,
aan de andere kant van DelftDe brief
was 's ochtends telefonisch aangekondigd
door meneer X. Op de redactie meende
men de stem positief te herkennen als
die van de onbekende die zich eerder in
anonieme telefoongesprekken als X. aan
diende.
Een hoofdinspecteur van de Delftse po
litie deelt die mening niet. Bij het be
luisteren van de stem die evenals vorige
keren op een bandje was opgenomen had
hij sterk de indruk gekregen dat degene
die nu sprak de stem van meneer X die
via de televisie ten gehore gebracht was
probeerde na te bootsen. De politie staat
sceptisch tegenover deze nieuwe ontwik
keling rond de wurgmoord. Verschillende
details die in de brief genoemd zijn, zijn
volgens de politie pertinent onjuist. De
kleur van het tafellaken, de beschrijving
van de jeneverfles en een washandje klop
ten niet. Wel heeft de politie er mee re
kening gehouden dat de moord door twee
mannen kan zijn gepleegd.
„Hoe wij aan details komen," zo ver
volgt de onbekende in zijn macabere epis
tel is niet zo moeilijk. Wij nemen net als
u dia's van tevoren en na de behande
ling." Ook beschrijft hij de voorbereidin
gen tot de moord: „De laatste wens van
Ada was alles te doen als wij de boel
maar niet kapot maakten. Haar man zeg
gen: ik sterf voor jou (ik houd veel van
je). Zij mocht bidden met de rozenkrans,
(Van onze correspondent)
GRONINGEN. Een chauffeur In Gro
ningen wordt verdacht van de moord op
de 52-jarige J. Koning, wiens stoffelijk
overschot enkele dagen geleden in zijn
auto werd aangetroffen.
De politie deed gisteravond een inval
in de woning van de chauffeur, maar die
bleek niet thuis te zijn. Volgens buren
was hij woensdag met een koffer vertrok
ken.
Volgens de politie is de heer Koning
niet vermoord op de plaats waar zijn stof
felijk overschot in zijn eigen auto is ge
vonden, maar op een parkeerplaats die
ongeveer 800 meter van de vindplaats is
verwijderd. Op deze parkeerplaats heeft
de politie een grote plas bloed van onge
veer 50 cm in doorsnee aangetroffen.
wat ze huilend heeft gedaan. Daarna was
ze bereid te sterven. Compagnon X heeft
getracht een glas water te halen maar
kwam niet verder dan het lege cognacglas
uit het kastje te halen. De sufferd heeft
het per ongeluk op de marmeren tafel
laten staan. De brief was „gesierd" met
dezelfde hakenkruisachtige tekentjes die
op de eerder gestuurde briefjes voorkwa
men.
weet de oppositiepartij wel felle critiek
op de bewindsman te hebben, maar niet
met een alternatief beleid te komen. De
heer Dankert (P.v.d.A.) erkende dat er
over kernpunten weinig verschil van me
ning was tussen hem en de K.V.P., maar
hij verweet minister Luns wèl, dat het
onmogelijk was aan te geven wat nu
juist het beleid van de minister is ge
weest.
Mr. Mommersteeg verweet D'66 arro
gantie, omdat deze partij bij monde van
drs. Visser gesteld had, dat minister
Luns heeft gefaald. Drs. Aarden (P.P.R.)
verklaarde dat minister Luns hem meer
malen had vermaakt, maar meer nog ge-
ergerd door diens grenzeloze gebrek aan
bescheidenheid. Minister Luns: „Ik heb
mij zelden geamuseerd met de heer
Aarden."
>9»
Het A.R.-Tweede-Kamerlid dr. Geel
kerken staat nog steeds op het standpunt
dat de defensielasten opgevoerd moeten
worden tot 5 percent van het nationale
inkomen. Hij zei er echter bij niet te
zien hoe deze stijging op zeer korte ter
mijn mogelijk is. Een verhoging tot 5
percent is echter nodig omdat alleen
daarvoor instandhouding van de NAVO
mogelijk is.
Er was nog ee'n motie van de heer
Van der Stoel (P.v.d.A.) over de Oost-
West-verhouding die een uitspraak wil
welke volgens minister Luns volkomen
illusoir is. De regeringsfracties in de Ka
mer bleken wel iets voor de inhoud van
de motie te voelen, maar deelden toch
het standpunt van „hun" minister. Een
tweede motie van de heer Van der Stoel
om tot rationalisatie van strijdkrachten
in NAVO-verband te komen en afkeer
uit te spreken van de regimes in Grie
kenland en Portugal, is wat het eerste
punt betreft volgens minister Den Toom
van Defensie onhaalbaar. Minister Luns
noemde het tweede punt een kwestie die
met in de NAVO-raad thuishoort, „hoe
men het regime in deze landen ook mag
verfoeien", aldus de minister.
Er is ook nog gesproken over de brief
van een dertigtal jongere referendaris
sen, die bevreesd zijn dat zij geen car
rière kunnen maken op het departement
van Buitenlandse Zaken omdat zij niet
behoren tot de diplomatieke dienst. Mi
nister Luns zei „dat deze jongelieden"
de gemiddelde leeftijd hebben van dertig
jaar en een gemiddelde diensttijd van
ongeveer drie jaar. Twee van de onder
tekenaars zijn dit jaar pas in dienst ge
komen, een derde gaat deze maand het
ministerie alweer verlaten.
Over de ontwikkelingshulp deelde mi
nister Udink mee, dat de groei van de
ontwikkelingslanden 8 percent moet wor
den en niet zes of zeven percent, want
dan komen er steeds meer paupers en
werklozen bij, stelde hij. Daarom ook is
het nodig dat Nederland voor de ont
wikkelingshulp méér gaat geven dan één
percent van het nationale inkomen.
De bewindsman erkende, dat inderdaad
Nederland bij het geven van ontwikke
lingshulp voorop loopt. „Nederland is op
dit gebied een voorbeeld voor andere
ontwikkelde landen, zowel wat betreft de
hoogte van het bedrag als de voorwaar
den waaronder Nederland giften en le
ningen verstrekt.
Volgende week wordt over de begro
tingen en de moties gestemd.
In Oude-Pekela heeft donderdag
avond een felle uitslaande brand een
open loods bij de strokartonfabriek
„Brittania", waarin 3.000 ton oud pa
pier was opgeslagen, totaal verwoest.
De schade bedraagt 400.000 gulden.
De brand is vermoedelijk ontstaan,
doordat kinderen in de omgeving van
de loods met vuur hebben gespeeld.
Er deden zich geen persoonlijke on
gelukken voor.
UTRECHT. De Nederlandse Spoor
wegen gaan proberen, de achterstand in
de verlofverlening al lang een doorn
in het oog van personeel en vakbonden
weg te werken. In overleg met de vak
bonden heeft de directie besloten, dat per
soneelsleden die op feestdagen hebben ge
werkt en de daarvoor bestemde compen
satiedagen niet konden opnemen, voor
deze dagen een dubbele vergoeding ont
vangen (tweemaal het dagloon).
Bovendien krijgt het personeel de gele
genheid, wèl genoten compensatiedagen
te ruilen tegen nog niet verleende „ge
wone" verlofdagen. De achterstand aan
gewoon verlof wordt daarmee verkleind,
terwijl de „teruggegeven" compensatie
dagen alsnog dubbel worden vergoed. De
bonden en de directie hebben nadrukke
lijk afgesproken, dat het hier om een
eenmalige „opruiming" gaat.
Als intensief van de, „inruilmogelijk-
heid" wordt gebruikgemaakt, kunnen de
NS het nieuwe jaar vrijwel met een scho
ne lei beginnen. Hoewel inmiddels de ver
lofrechten zijn uitgebreid, ziet de situatie
er voor 1971 vrij rooskleurig uit. De dienst
exploitatie beschikt in januari over 1200
man meer dan een jaar geleden en boven
dien levert 1971 maar zes feestdagen op die
voor compensatie in aanmerking komen,
twee minder dan 1970.
DEN HAAG. De leiding van de
luchtmacht heeft besloten de intermense
lijke verhoudingen in het bedrijf van dit
krijgsmachtdeel meer in overeenstem
ming te brengen met de huidige opvattin
gen daarover. Zij wil daarmee onder
meer voorkomen dat de luchtmacht een
geïsoleerde plaats in de snel evoluerende
maatschappij zou krijgen en bereiken dat
de moderne visie over informatie, open
heid, communicatie, inspraak, medebe-
slissen, delegatie van bevoegdheden meer
ingang krijgt in de luchtmacht. Zij beoogt
een, waar nodig, ingrijpende mentaliteits
verandering tot stand te brengen en een
nog betere ontplooiing van het personeel.
De verwachting is dat de nieuwe en mo
derne beleidsfilosofie vele veranderingen
nodig maakt welke een verstrekkende be
tekenis zullen hebben.
Leidraad voor de leiding van de lucht
macht, de Luchtmachtraad, is het rapport
van vier werkgroepen over „De mens in
de Koninklijke Luchtmacht in de jaren
zeventig".
In dit rapport is geen onderscheid ge
maakt tussen militair en niet-militair
personeel. De werkgroepen zijn van me
ning dat de standpunten inzake perso
neelsbeleid in principe zowel voor niet-
militair als militair personeel van kracht
zijn.
ADVERTENTIE
CVCTCETM
Onder het kopje „Seinen op rood"
schrijft DE VOLKSKRANT onder
meer:
In een periode van schaarste op de
arbeidsmarkt moet zo'n maatregel wel
tot zeer ernstige moeilijkheden leiden
De onzalige BTW-verhoging, die de re
gering heeft doorgezet, zet de prijzen
in januari zeker in beweging. Een
reeks andere prijsverhogingen is al
aangekondigd. Drie percent en geen
doorberekening van de 400 gulden,
kan niet anders dan als een koude
douche werken voor de werknemers.
Ernstige sociale onrust is vrijwel on
vermijdelijk.
Een globale aanwijzing van de vak
bonden, om zich te matigen en de reë
le lonen minder te laten stijgen dan
de produktiviteit, heeft van de rege
ring evenwel geen vertrouwen gekre
gen. Het kabinet gelooft dat zijn plan
voor afkoeling van de conjunctuur al
leen kan slagen met een flinke in
greep van bovenaf. De kans op on
rust, en ongecontroleerde loonvorming
waarvan de vakbeweging zich niet
kan distantiëren, neemt men bewust
als risico, met het oog op de zorge
lijke economische ontwikkeling.
Gevreesd moet worden dat het mid
del waarnaar men nu gegrepen heeft
door zijn vergaand karakter erger is
dan de kwaal. De seinen staan nu pas
goed op rood.
TROUW spreekt van een grove in
greep. Een pan met kokende vloeistof
krijgt men niet onder controle door er
met geweld het deksel op te drukken
Het nut van de loonmatiging wordi
hoogst twijfelachtig genoemd.
Het is een grove ingreep die aller
lei onbillijkheden kan oproepen, omdat
er groepen blijven, die door de ma
zen van het net heen kunnen glippen
Veel beter ware het geweest wanneet
overheid en georganiseerd bedrijfsle
ven overtuigd ah alle parrijen wa
ren, dat zelfdiscipline geboden is
het samen eens waren geworden over
een vrijwillige matiging. Van zo een
akkoord zijn we niet eens ver weg ge
weest. De SER-leden die kort geleden
er zich voor uitspraken, dat in de loop
van het volgend jaar achteraf bekeken
kan worden of een overheidsingrijpen
nog noodzakelijk zou zijn, hadden wat
dat betreft geen beter advies kunnen
geven.
Als de loonmatigingsmaatregel door
gaat, gaan wij woelige tijden tege
moet. De laatste hoop is, dat het par
lement er nog een stokje voor steekt.
ALGEMEEN DAGBLAD neeft een
ietwat zonniger kijk op de zaak, maar
of de maatregel veel zal uithalen is
toch wel aan twijfel onderhevig.
De loonmaatregel van het kabinet
valt beslist niet tegen voor de werk
nemers. Volgens de Loonwet zou
immers mogelijk zijn geweest om
lonen zonder meer een half jaar te be
vriezen, of met andere woorden: om
in zo'n periode geen enkele verhoging
toe te staan.
Het kabinet gunt de werknemers
echter de eerste drie maanden van de
bevriezingsperiode drie percent als te
gemoetkoming in de stijgende prijzen
en daarna nog eens twee percent om
het werkelijk besteedbaar inkomen te
verbeteren.
Het is de vraag of de ingreep veei
zoden aan de dijk zal zetten. Een stij
ging van de loonsom in 1971 met
volgens minister Roolvink van sociale
zaken tien percent liegt er immers
niet om. Het betekent dat ie lasten
van het bedrijfsleven naar ruwe schat
ting toch met een percent of twaalf
worden verzwaard.
het
de
Dat is in een kantelende economie
geen kleinigheid.
DE TELEGRAAF commentarieert
Over de details van de loonmaatre
gel zou eindeloos gediscussieerd kun
nen worden, maar het kan moeilijk
worden ontkend dat een ingreep onont-
in Europa inflatiekoploper geworden,
in Europa inflatiekoploper geworden
het saldo van de handelsbalans be
weegt zich in de verkeerde richting
de betalingsbalans van dit jaar zal een
tekort van f 1 miljard vertonen, zijn
de het bedrag dat het Nederlandse
volk gezamenlijk meer uitgeeft dan de
produktie toelaat en de investeringen,
basis voor toekomstige welvaart en
werkgelegenheid, lopen terug.
NRC ALGEMEEN HANDELSBLAD
schrijft dat de twijfel aan het feit of
de regering de zaak nu in de hand
heeft gerechtvaardigd is. Arbeidson
rust noemt het blad dan ook waar
schijnlijk.
De grootste spanningen sinds 1945
zijn te verwachten. De vakbeweging
aanvaardt, blijkens haar reactie op de
maatregel, deze consequentie met
open ogen. De regering ook? Het zou
althans van beleid zij het daarom
niet noodzakelijkerwijs goed beleid
getuigen als zij bereid zou blijken om
behalve de maatregel, ook de even
tuele gevolgen ervan te nemen.
HET VRIJE VOLK meent:
U moet het volgende half jaar min
der besteden dan nu. We kunnen het
ook anders zeggen: uw loon, uw sala
ris moet in feite omlaag. Dat is alle
mooie woorden ten spijt, de inhoud
van het loonmatigingsbesluit van de
regering.
Die ingreep zal grote sociale onrust
veroorzaken, de zwarte lonen weer la
ten bloeien en de spanningen omhoog
jagen in plaats van deze op te lossen.
Als de dijken gaan doorbreken zal het
misschien 28 april zijn geweest. De
verkiezingen zijn dan achter de rug
Er is een nieuw kabinet geformeerd
of in de maak. Het krijgt dan de erfe
nis op zijn dak van een kabinet dal
groot was in gebaren en ma hteloos
in zijn politiek. Tenzij de Tweede Ka
mer het mocht verhinderen.
Alle vier werkgroepen hebben aanbe
volen dat gezag in beginsel niet stoelt op
de hiërarchieke positie, maar op de er
kenning en waardering voor de manier
waarop de leider bijdraagt tot verwezen
lijking der doelstellingen of taken van de
groep.
De werkgroepen menen dat er inspraak
moet zijn op drie niveaus: op topniveau
met het accent op arbeidsvoorwaarden,
op basisniveau met het accent op leef-
en werksituatie, en op de plaats van ar
beid met het accent op de uitvoering
daarvan. Vooral het laatste achten de
werkgroepen van groot belang omdat de
werknemer daar de meeste deskundigheid
kan inbrengen en omdat deze vorm van
overleg nauwelijks kan worden geforma
liseerd.
Het personeelsbeleid zal in toenemende
mate deel moeten uitmaken van het totale
beleid. Er moet een meer op het individu
gericht beleid worden gevoerd. Bij het
carrièrebeleid wordt te veel aan rang en
te weinig aan functie gedacht. Er moet
grote nadruk worden gelegd op de oplei
ding en vorming van personeelsfunctio
narissen.
De dienstplichtigen moeten een zin
volle bijdrage kunnen leveren in het
functioneren der organisatie.
De werkgroepen adviseren voorts het
versoberen van de uiterlijke verschij
ningsvormen van de krijgsmacht (para
des e.d.), het aanpassen van de onder
linge omgangsvormen, het intensiveren
en stimuleren van de betrekkingen tussen
luchtmacht en volk, het bevorderen van
maatschappelijk dienstbetoon (door hulp
bij branden, rampen e.d.) en het maxi
maal aanpassen van structuren en rege
lingen aan de normen in de maatschappij.
AMSTERDAM. „Vrijwel de gehele
Zuidmoiukse gemeenschap in Nederland
staat achter de „33" van Wassenaar, van
wie volgende week in Den Haag de be
rechting begint. Men kan stellen, dat door
hun actie de band tussen de Zuidmoluk-
kers groter is geworden en de kans op
integratie van Molukkers in de Neder
landse gemeenschap kleiner.
Tot deze conclusie is „onderzoekgroep
Krisissituaties" verbonden aan het socio
logisch instituut van de universiteit van
Amsterdam, gekomen in haar voorlopig
verslag van een onderzoek naar de pro
blematiek rond de Zuidmoiukse gemeen
schap in Nederland.
De actie in Wassenaar wordt in zover
re als een succes beschouwd, dat de
zaak van de Republiek der Zuid-Molukken
(RMS) uitvoerig in de publieke belang
stelling kwam. Wassenaar en de nasleep
er van hebben waarschijnlijk verdere ra
dicalisering in de hand gewerkt, aldus
het rapport.
HAARLEM. Op de Rue des Brabands
in Brussel houden op het ogenblik twee
Nederlandse dames, de 45-jarige mevrouw
Lia Boetes uit Heiloo en de 53-jarige me
vrouw Linda Lijftogt uit Utrecht een vas
tenactie tegen de activiteiten van de
NAVO.
De actie van de beide dames is in het
bijzonder gericht tegen de koloniale on
derdrukking van Afrikaanse volken door
Portugal „mogelijk gemaakt door wapens
die de NAVO levert."
De Nederlandse dames, die dagelijks
van 11 tot 16 uur op de Rue des Bra
bands tegenover het Brusselse Gare du
Nord op straat zitten, zullen een week
lang geen vast voedsel tot zich nemen en
alleen thee en vruchtesap drinken.