c mco Onenigheid in regering-Franco NOG GEEN UITSPRAAK IN BASKEN-PROCES Loenochod reed weer Bonn op jacht naar afluisterapparatuur Proces tegen makers van zal voortijdig Softenon worden beëindigd Brandt volgt eisten rïchtins Husak krijgt steun in centraal comité Frankrijk lanceert satelliet m Vliegen wordt duurder STAKINGEN IN ITALIË Overstromingen in Indonesië: 82 doden Twee Amerikaanse satellieten erd Twaalf passen in Zwitserland gesloten Luchtvervuiling in München AANKLAGERS GELOVEN ER NIET MEER IN VN-mandaat voor Cyprus verlengd FORESTERS ZATERDAG 12 DECEMBER 1970 3 volle maan vanavond niet vergetenMco eten Leugenzaaier NA REPORTAGE IN STERN OVER MINISPIONNEN BIJ OVERHEID (Van onze redacteur in Bonn) ALSDORF. De Softenonmakers hebben weliswaar op punten ge wonnen. De drie openbare aanklagers in het geruchtmakende en al twee en een half jaar durende proces over de dramatische gevolgen van het wonder- slaaptablet uit de jaren '59'61 zijn ermee akkoord dat naar Duits straf recht wegens geringe schuld en ontbreken van een algemeen belang het strafproces voortijdig wordt beëindigd. Niemand gelooft nu nog dat de eerste grote strafkamer van de Akense rechtbank het verzoek van de Grü- nenthal-fabrieksstaf en de verdedigers om er een eind aan te maken en de akkoordverklaring van het openbaar ministerie zal negeren. Zeker niet nu de als medeaanklagers fungerende raadslieden van de Softenonslachtoffers zich niet als één man tegen deze ontwikkeling hebben verzet. De schuld Geen algemeen belang Ofschoon de zogenaamde „Ost Politik" van de Westduitse bondskanselier Willy Brandt en zijn liberale minister Scheel vooral van de zijde der christen-democra ten scherp gehekeld is, blijkt de stemming in Duitsland algemeen opgelucht te zijn. De verbeterde betrekkingen met Polen worden ook door niet-socialisten gezien als een goede uitgangspositie voor een verdere pacificering van de verhouding tussen West-Duitsland en de Warschau-pactlan- den. Merkwaardig genoeg paart zich aan deze opluchting een duidelijk merkbare nieuwe impuls om nu eindelijk voor eens en voor altijd het kostbare relikwie dat „Wieder- vereinigung" heet achter slot en grendel op te bergen. De stemming in West-Duits- land is in deze maanden zeer sterk nader gekomen tot een bereidheid om het „Ade- nauer-idee" van een hereniging der beide Duitslanden te vergeten en de realiteit van twee aparte Duitslanden te aanvaarden. Dat is een voor Europa zeer belangrijke ontwikkeling, omdat zij eigenlijk vooruit loopt op de omschakeling van de politiek der andere verbonden mogendheden, met name Amerika en Engeland, die nog steeds traditioneel zweren bij het onhoudbare van de gespleten Heimat en niet ophouden vage maar toch nadrukkelijke toespelingen te maken op het feit dat zij een Duitse eis tot hereniging volkomen rechtvaardigen. Hoe die hereniging tot stand zou moe ten komen en op welke manier het Westen zich daarbij de Sovjet-Unie van het lijf zou moeten houden, is nooit met zoveel woorden verteld en dat schijnt de Duitsers langzamerhand goed de keel te zijn gaan uithangen. Zij vonden het prachtig, vooral de oudere generatie was er door geïmpo neerd. dat de Verenigde Staten en Enge land voortdurend een toekomstige „Wie- dervereinigung" beloofden, maar intussen is een jongere Duitse generatie ernstig aan de mogelijkheid gaan twijfelen en dus ook aan de geloofwaardigheid van wat de grote mogendheden erover beweerden. De jong ste generatie in West-Duitsland is intussen automatisch gewend geraakt aan het be staan van twee Duitslanden, of liever van twee landen waartussen een onoverbrug bare kloof gaapt en aangezien zij ook niet erg oorlogszuchtig van aard lijkt te zijn, is deze jeugd vertrouwd geraakt met de idee dat men het best kan proberen tot goede samenwerking en verstandhouding te ko men met alles wat achter „de Muur" ligt. Zij ziet daarom als eerste en moeilijkste probleem de kwestie Berlijn, waarbij zij het met de oudere garde eens is dat West- Berlijn niet mag worden opgeofferd, maar tevens dat West-Berlijn gevaar loopt uit te sterven. De isolatie van deze halve stad heeft haar bloedsomloop afgeknepen en als niet binnen vijf of acht jaren een oplossing wordt bereikt die de isolatie opheft, blijft er van West-Berlijn een grotesk museum over, waar verkalkte grootheid gemummi ficeerd blijft getuigen van vroeger leven. De Oostduitsers hebben geen haast met de oplossing van de Berlijnse kwestie. Als zij geduld hebben, lost deze kwestie zichzelf op, maar dan zal toch altijd nog ieder spoor van leven in West-Berlijn een heilig erfgoed voor iedere Westduitser zijn, en dus een gevaarlijk twistpunt dat de be trekkingen vergiftigt en de voortgang van betere verstandhouding remt. Daarom: West-Duitsland haakt naar een Berlijnse oplossing op korte termijn en is waarschijnlijk bereid daarvoor heel wat over te hebben. Maar op dat punt lopen de gedachten van Duitsland en Amerika niet meer parallel. De Verenigde Staten zien de verdere activiteit van Willy Brandt met lede ogen aan, voornamelijk omdat de po litiek van de Westduitse SPD duidelijk aanstuurt op een Europees veiligheidsver drag inclusief een Berlijnse oplossing. Een begin van tweespalt tussen Bonn en Washington ligt in deze ontwikkeling be sloten. De Amerikaanse taktiek van ver lenging der geschillen tot in het oneindige ligt de Duitsers steeds minder. De eeuwig herhaalde belofte van Wiedervereinigung heeft hun reeds te veel scepticisme bezorgd. Zij zinnen nu op een origineler en wellicht voor Washington niet zeer aantrekkelijke oplossing voor Berlijn, waarbij heel West- Europa betrokken zal moeten worden. Ook dat laatste betekent een prestigeverlies voor Amerika en men weet hoe kostbaar dat prestige voor de meeste Amerikanen is. VVVVVVWVVVV\n/VVV>An/V\AAA/WVVVWVV\ftAnSW*n/VVVVWVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVWVWVVVVVVVVWVVVV\ ^A/WWWWWVWWWWWWWWWWWWWWWWWVWWWWWWWWWVWWWWWWWWX/VWW a r PRAAG (DPA) De redenaars die tot nu toe tydens de plenaire zitting van het centrale comité van de Tsjechoslowaakse partij op de kansel zyn verschenen hebben zonder uitzondering hun steun gegeven aan de „huidige politiek" van Gustav Husak. Zy hebben tevens de nadruk ge legd op de noodzaak van een „ideële, orga nisatorische en actieve eenheid in de party De plenaire zitting stond gisteren vol ledig in het teken van de discussie over de toespraken van partijleider Husak en Premier Strougal en de door enkele leden overgelegde documenten. Secretaris van het centrale comité Alois Indra wees er als eerste spreker op dat de „gerechtvaardigde gunstige waardering voor het tot nu toe bereikte resultaat in de consolidering van de partij en de gehele Tsjechoslowaakse maatschappij niet mag leiden tot de verzwakking van de strijd tegen het rechtse opportunisme. De crisis ontwikkeling van de laatste jaren mag ons niet automatisch immuun maken voor fou ten en vergissingen. Slechts een duidelijke overwinning op de schadelijke praktijken en het formalisme in de partij en allerlei andere organisaties kan de brede massa bewegen tot een actieve ondersteuning van de partijpolitiek", aldus Indra. Husak had m zijn toespraak donderdag al vastgesteld dat het proces van de con solidering zich gunstig ontwikkelt. Stap voor stap zullen de „gevolgen van de cri sis in de afgelopen jaren, de gevolgen van acties van opportunistische en revisionis tische krachten", worden overwonnen. DJAKARTA (Rtr.). By aardverschui vingen en overstromingen zijn op de Indo nesische Sangihe-eilanden 82 doden geval len, zo is gisteren in Djakarta bekend ge worden. De overstromingen deden zich vorige week voor, doch eerst thans worden uit het getroffen gebied berichten hierover ont vangen. De gouverneur van Noord-Celebes heeft Djakarta om hulp gevraagd. In 22 dorpen op verscheidene eilanden zijn meer dan 26.000 mensen dakloos geworden. ADVERTENTIE des van banken op te werpen. De politie joeg hen uiteen. Zeker de helft van de 30.000 Madrilleen- set studenten boycotte gisteren de colleges. In Bilbao wierpen Baskische studenten een benzinebom naar het gebouw van de (door de regering gecontroleerde) vakbond. Enkele honderden meters verder gooiden zij de ruiten van het politiebureau in. Volgens het Westduitse blad „Bildzei- tung" heeft de vrouw van de door de Basken ontvoerde Duitse consul Eugen Beihl de ontvoerders van haar man per brief gevraagd hem vrij te laten. (Van onze redecteur in Madrid) MADRID. De vijf militaire rechters van Burgos, die sinds woensdag middag drie uur ononderbroken bijeen zijn in de zaal van het hoofdkwar tier van het garnizoen, waar het proces tegen de zestien Baskische nationa listen wordt gehouden, hadden tot vanochtend nog steeds geen vonnis ge veld. In goed ingelichte kringen meent men, dat dit tot begin volgende week ook niet verwacht kan worden. Men schrijft dit voor een groot gedeelte toe aan onenigheid op het allerhoogste niveau. Dit is bepaald niet vreemd gezien de achtergrond van het monsterproces. Dat er ai onenigheid bestond, reeds vóór dat het begon, bleek uit de manier waarop het proces meerdere malen werd uitge steld. Alles wijst erop dat generaal Fran co nog steeds niet zijn onweerlegbaar be sluit over de kwestie genomen heeft en dat deze dus nog open staat voor dis cussie onder zijn ministers. Die bezien het proces uit de verschillende oogpun ten van hun respectieve ministeries en hun eigen belangen. Hoewel het huidige kabinet van gene raal Franco een grotere eenheid toont dan het voorafgaande, bestaan er toch nog flinke verschillen tussen de minis ters. Men kan ook moeilijk verwachten, dat om maar een voorbeeld te geven de „benjamin", de 44-jarige minister van Financiën die een deel van zijn studie in Rotterdam aflegde, een zaak als die van het Baskische nationalisme op de zelfde wijze beschouwt als bijvoorbeeld de 67-jarige vice-voorzitter van het kabi net, admiraal Carrero Blanco, die in de burgeroorlog streed en onder anderen actief was op het noordelijke front tegen de Rode Republiek, gesteund door de Basken. Bovendien ziet de krijgsraad van Bur gos er heel anders uit naarmate men het beschouwt als een zaak van de interne openbare orde van Spanje of als een kwestie die reeds dagenlang de inter nationale pers en de wereldopinie mobi liseert. Tenslotte speelt hierin nog de zaak van „nationale trots" mee, die geen inmenging van buiten kan dulden, ter wijl het „nationaal prestige" wel dege lijk moet letten op de wereldopinie. In dit opzicht is het droevig te horen hoe de regeringspropaganda te keer gaat tegen het buitenlandse commentaar, dat zon der aanzien des persoons over één kam wordt geschoren met de communistische subversie tegen het Spaanse regiem. Voor de correspondenten die proberen deze netelige kwestie objectief te behandelen is het geen aansporing om tot „leugen zaaiers" te worden bestempeld. De noodzaak om aan dit alles een ein de te maken, brengt de verschillende mi nisters tot uiteenlopende standpunten. De zogenaamde technocraten, die begin dit jaar hun „Europa-offensief" lanceerden om Spanje op één lijn te brengen met de EEG, zouden het liefst zo vlug mo gelijk een pijnloos einde aan het monster proces willen maken. De zogenoemde „harden" in het kabinet echter, die na tuurlijk het meest aanspreken bij de mi litaire mentaliteit en discipline, zouden straffen opgelegd zien. De Internationale Commissie van Juris ten in Geneve heeft de Spaanse regering gisteren gevraagd een onderzoek in te stellen naar de beweringen van de Basken, die in Burgos terecht staan, dat zij tij dens het voorarrest zijn gefolterd. De commissie betreurt dat politieke proces sen in Spanje nog steeds door militaire rechtbanken worden behandeld. Zij vraagt geen doodstraffen uit te spreken, omdat het hier om een politiek proces gaat en doodvonnissen slechts tot een escalatie van geweld zullen leiden. In Spanje is gisteren opnieuw gedemon streerd tegen het proces in Burgos tegen zestien Baskische nationalisten. In de bin nenstad van Madrid blokkeerden honder den studenten het verkeer door auto's dwars over de weg te slepen en barrica Vandaag zou in Kourou (Guyana) de Franse raket „Diamant B" worden gelanceerd die de satelliet „Peola" in de ruimte moet brengen. De lengte van de raket is 24 meter, het gewicht 25 ton. De satelliet weegt 64 kilo. De Peola zal onder meer worden ge bruikt voor weersvoorspellingen. BERN. (Reuter) Als gevolg van zware sneeuwval zijn twaalf Alpenpassen voor het wegverkeer gesloten. Dit geldt onder meer voor de grote Sint Bernhard, de St. Gotthard en de Süstenpas. Twee passen zijn 's nachts gesloten en voor zeven bergovergangen, onder meer de Simplon, zijn sneeuwkettingen nodig. MÜNCHEN (DPA). De luchtvervuiling door uitlaatgassen van auto's heeft in de binnenstad van München op enkele plaat sen de toelaatbaar geachte grens van 50 ppm (deeltjes per miljoen) koolmonoxyde verre overschreden. De directeur van openbare werken in München zei vrijdag dat op sommige plaatsen 100 ppm is gemeten en op een plaats zelfs tot 500 ppm. PRAAG, (Reuter). Passagiers van een tweemotorig vliegtuig dat een vlucht binnen TsjechQ-Slowakije maakte, hebben donderdag een 28-jarige man overmees terd, die de piloot wilde dwingen naar Oostenrijk te vlieden. De man had een mes bij zich waarmee hij een passa gier verwondde, en een luchtpistool. MOSKOU, (Reuter-Tass). Het Russi sche achtwielige maanvoertuig Loeno- chod-1 is gisteren op bevel van de aarde in een tijdsbestek van negen uur verder over de maan gereden en heeft daarbij een grotere afstand afgelegd dan in de eerste week was gedaan, namelijk 244 meter, aldus Tass. De eerste week was 197 meter afgelegd. De Loenochod heeft gisteren een kra ter bezocht, waarbij het voertuig op de helling 27 graden „slagzij" maakte. Ge bleken is dat het maanvoertuig steilere hellingen kan beklimmen dan de hellin gen die al eerder waren overwonnen. De „bestuurders" op aarde raken nu aan hun taak gewend en hebben het voertuig „in de tweede versnelling" laten lopen. Het reed eerst in zuidoostelijke en daar na in zuid-westelijke richting naar het zuiden van het Jura-gebergte, aldus Tass. GENEVE. (Reuter) De luchtvaart maatschappijen die bij de International Air Transport Association (IATA) zijn aangesloten zullen hun passagierstarieven op de noordelijke route tussen Amerika en Azië via Europa en tussen Noord- Amerika en het Caribische gebied per 1 april verhogen, aldus is in Genève be sloten. Op beide routes worden echter lage toeristische tarieven ingevoerd. De IATA- conferentie was het al eens geworden over tariefverhogingen voor een aantal andere intercontinentale routes.Er moe ten nog onderhandelingen worden ge voerd over de routes tussen Europa, het Midden-Oosten en Afrika alsmede tus sen Azië, Australië en het Zuidzeegebied en over de Zuid-Atlantische routes. (Van onze redacteur in Bonn) BONN. De ministeries, de Bonds- kanselarij en andere overheidsgebouwen in Bonn worden onderzocht op de aan wezigheid van miniatuurzenders. Aanlei ding daarvoor is een reportage, die het weekblad „Stern" deze week publiceert. Een verslaggever van hef blad heeft met een eenvoudige transistorradio, waarvan het frequentiebereik iets was vergroot (de handelaar had die verandering voor 10 mark aangebracht), telefoongesprek ken uit verschillende ministeries en uit de kanselarij opgevangen. In een hotelkamer of in zijn auto hoor de hij uit zeven gebouwen, waar dus „minispionnen" verborgen hebben geze ten, gesprekken. Hij heeft ze op een bandrecorder vastgelegd en „Stern" pu bliceert enkele brokstukken. De conclu sie van het blad is: „Waar beslissingen worden genomen, zijn minispionnen aan wezig. Ze zijn in telefoons, asbakken, ballpoints, achter muren, onder vloerkle den of in radio's verborgen." Minister van Binnenlandse Zaken Gen- scher kondigde na de publicatie het on derzoek aan van alle gebouwen naar minizenders, die, aldus Stern, „door ge heime diensten, zakenlieden of jaloerse echtgenoten werden aangebracht". Vol gens het blad staat Bonn echter machte loos tegenover het afluisterprobleem. Per jaar wordt een half dozijn apparaatjes opgespoord, maar het zou zeker zijn dat er verscheidene duizenden in gebruik zijn. Het gebruik van afluisterapparaatjes is strafbaar, de verkoop is echter vrij. «-«-a VAVDENBERG (AFP) Van het ruim tevaartcentrum Vandenberg in Californië zyn gisteren twee satellieten gelanceerd met behulp van een raket. De ene kunstmaan zal worden gebruikt voor meteorologisch onderzoek, de andere voor bestudering van de ionosfeer. Elkaar afwisselend lazen de openbare aanklagers dr. Havertz, mr. Knipfler en dr. Günter een 34 foliovellen tellende verklaring gisteren voor. Daarin bestre den ze dat voortzetting van het proces in strijd zou zijn met de rechten van de mens. Dat zou het geval kunnen zijn als de rechtbank het proces onnodig en op zettelijk vertraagt. „Dat is met dit pro ces niet het geval. De stof is buitenge woon ingewikkeld en omvangrijk en de bewijsvoering die eigenlijk pas tijdens de openbare behandeling kon worden gecon strueerd, bijzonder moeilijk", zei dr. Günter. De voorbereiding van het Softe- nonproces heeft negen jaar gevergd. Het openbaar ministerie meent tijdens de behandeling te hebben kunnen vast stellen dat de thalidomide in het softe- nontablet bij mensen polyneuritis (een ernstige zenuwkwaal) kan veroorzaken en dat die stof bij mensen ook teratogeen (misvormingen veroorzakend) werkt. Meer dan 3000 kinderen die door ge bruik van Softenon door de moeder in de zwangerschapstijd zeer ernstig licha melijk gehandicapt zijn, zijn nog in le ven. Zij zijn in het proces in Alsdorf wat op de achtergrond gehouden. Veel meer aandacht is er tot nu toe besteed aan de zenuwaandoeningen bij volwassenen. Het openbaar ministerie vindt wel dat de chemie-Grünenthalstaf in Stolberg de vreselijke gevolgen had kunnen voor zien omdat tijdens proefnemingen daar al wat van aan het licht kwam en des kundigen later toen het middel „recept- vrij" in de handel was gebracht, tijdig waarschuwingen lieten horen. Uit brief wisseling is trouwens ook komen vast te staan dat de Grünenthalstaf deze waar schuwingen verdonkeremaande en alles naliet om de gevolgen zo gering moge lijk te houden. Terwijl het nu welhaast zeker is dat de rechtbank niet aan een vonnis zal toekomen achten de openbare aanklagers de verdachten wel schuldig in vereni ging aan: Dood door schuld; Toebrengen van lichamelijk letsel door schuld; Ernstige overtredingen van de ge neesmiddelenwetgeving; Maar zien geen kans ieders aandeel in die schuld apart vast te stellen. Zij den ken daarom toch nooit tot een strafeis te zullen kunnen komen. Zes verdachten zijn er nog over. Twee zijn al van meet af aan ziek en een is in augustus van dit jaar overleden. Trouwens ook de samen stelling van de rechtbank is niet meer zoals bij het begin van het proces op 27 mei 1968. De president van toen is na een goed jaar overspannen geraakt en een rechter is op last van de regering in Düsseldorf wegens ontoelaatbaar eigen handig onderhandelen met de advocaten van de verdachten naar huis gestuurd. Openbare aanklager Havertz wilde niet tegenspreken dat de verdachten tij dens het vooronderzoek heel wat te ver duren hebben gehad en nu al zeer lang de psychische en physieke druk van het proces ondergaan. „Daardoor hebben ze zeker al een deel van hun schuld inge boet", aldus dr. Havertz. Aan een algemeen belang van dit pro ces twijfelen de aanklagers nu ook al. Ze geloven er niet meer aan: dat het ooit tot een uitspraak in hoogste instantie zal komen die voor geneesmiddelenfabrikan ten zekerheid en hanteerbare arresten voor het openbaar ministerie en de recht' bank zou kunnen opleveren en gaten in de wetgeving aan het licht zou brengen, „Het proces heeft wel aangetoond dat de geneesmiddelenindustrie niet vervolgbaar is", menen ze. Voordeel van 't rumoer rond softenon acht te dr. Havertz vooral dat en niet alleen in West-Duitsland de productie van ge neesmiddelen met meer zorgvuldigheid en zekerheid is omgeven sinds de Softe- nonramp van tien jaar geleden. De hon derd miljoen gulden die de fabriek ter beschikking van de slachtoffers heeft ge steld en de vier miljoen voor de softenon- gebruikers die er zenuwkwalen aan over hielden wordt nu een snelle en afdoende hulp genoemd. De Westduitse regering wil die hulp inbouwen in de op stapel staande wetgeving voor hulp aan alle lichamelijk gehandicapten in de bonds republiek. NEW YORK (AP). De Veiligheids raad heeft gisteren met algemene stem men besloten het mandaat van de VN- troepen op Cyprus met zes maanden te verlengen. Deze troepen, die de vrede tussen de Griekse en de Turkse Cyprioten moeten bewaren, tellen 3.000 man die afkomstig zijn uit Oostenrijk, Engeland, Denemar ken, Finland, Zweden en Canada. ADVERTENTIE Nationaliteit, ras, geloof, huidskleur, politieke gezind heid etc. In de brochure waar in het werk van „DE FORES TERS" wordt uiteengezet zult u deze begrippen niet aantreffen. WEL vaak de woorden mens of medemens en heel vaak het woord VEREENZAAMDEN. U zult er summier de wegen in aantreffen die tot „beter maken" leiden, geleerd door JARENLANG FOUTEN' TE HEBBEN GEMAAKT bij het intermenselijke werkbij „DE FORESTERS". Foresterhuis Sarphatistraat 8-10 Amsterdam - Tel. 236364 ROME (AFP en Reuter). De Ita liaanse journalisten gaan vandaag voor 24 uur in staking naar aanleiding van het afbreken van de CAO-onderhandelingen. Vrijdag zijn in de provincies Toscane, Ancona, Ascoli Piceno, Macerata, Abruz- zen en Bolzano door de vakbonden uit geroepen algemene stakingen uitgebroken om kracht bij te zetten aan eisen op het gebied van de sociale zekerheid, de wo ningbouw en het openbare vervoer. len en studenten zullen hun staking om De leerlingen van de middelbare scho len en studenten zullen hun staking om een verhoging van het aantal leslokalen en herziening van de leerprogramma's voortzetten in afwachting van een alge hele hervorming van het onderwijs, die al jarenlang in studie is. Voor de arbeiders bij de Alfa Romeo- fabrieken in Milaan is donderdagavond een nieuwe arbeidsovereenkomst tot stand gekomen. Daarmee kwam een einde aan een staking, die verscheidene weken heeft geduurd.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1970 | | pagina 3