Josef K. als
web
Jiri Waldhans
dirigeert NPO
Muzikale frivolitê's
FILMS
SPEELT KAFKA Maak
in Haarlem
Tijd voor
SsSeWIJ ONTVINGEN
VRIJDAG 18 DECEMBER 1970
Herhalingen
STUDIO
Premier amour
LUXOR
ln den beginne
IP
BATTELJEE EN TERPSTRA
LEIDEN.
MEULENHOFF NEDERLAND
NEDERLAND
„IEMAND MOEST Josef K.
belasterd hebben, want zonder
dat hij iets kwaads gedaan had,
werd hij op een ochtend gear
resteerd." Zo begint „Het pro
ces", de roman van de Tjechi-
sche schrijver Franz Kafka die
in 1925, een jaar na de dood van
de auteur, door diens vriend
Max Brod werd gepubliceerd.
Kafka had in een nagelaten
brief de wens uitgesproken dat
al zijn literaire manuscripten en
andere papieren na zijn over
lijden zouden worden verbrand,
maar Brod kon het niet over
zich verkrijgen, het door hem
zo bewonderde werk van Kafka
te vernietigen. De internatio
nale waardering vooral voor de
romans „Het proces" en „Het
slot", die algemeen als meester
werken worden beschouwd,
heeft hem in het gelijk gesteld.
„Het proces" is het verhaal
van een dertigjarige vrijgezel,
tegen wie een rechtsgeding
wordt aangespannen zonder dat
hij te weten komt waarvan hij
beschuldigd wordt en door wie.
Josef K. wordt verwikkeld in
een mysterieus proces, gevoerd
door een geheime organisatie
die helemaal op de normale ge
rechtelijke instanties lijkt. Hoe
meer Josef K. zich probeert los
te maken uit de draden van het
spinneweb waarin hij als een
vliegje spartelt, hoe vaster die
draden zich om hem heen slui
ten en hoe onontkoombaarder
hij door de onbekende en on
zichtbare vijand wordt ingekap
seld. Het proces eindigt dan ook
met zijn doodvonnis en execu
tie.
Wat Kafka met dit verhaal
dat juist door de raadselachtige
gang van zaken zo beklemmend
en aangrijpend is precies
heeft bedoeld, is al door velen
op allerlei manieren uitgelegd,
maar van geen van die inter
pretaties kan worden gezegd dat
ze „beter" of „juister" is dan de
andere. Misschien heeft Kafka
voorvoeld wat een volgende ge
neratie zou meemaken onder
rechtse en linkse dictaturen die
„het individu" alleen zagen en
zien als een onbetekenende,
willoze voetveeg van „de
macht". Misschien ook heeft de
CAROL LINSSEN als Josef K.
schrijver in zinnebeeldige vorm
de nietigheid willen laten zien
van de mens in zijn eeuwige
strijd met een ondoorgrondelijke
hogere orde. In elk geval, het
mysterie dat Kafka's „Proces"
omgeeft, is hoe benauwend
ook juist datgene wat het
verhaal zo uitzonderlijk en zo
fascinerend maakt.
In hetzelfde jaar, waarin „Het
proces" in Praag voor 't eerst
werd uitgegeven, werd in die
zelfde stad Jan Grossman gebo
ren. Een jaar of veertig later
begon deze Grossman die een
vooraanstaand Tsjechisch dra
maturg en regisseur was gewor
den aan een toneelbewerking
van het boek. Hij beschouwt Jo
sef K. als een „Jedermann", een
„Elckerlyc", die belandt in een
machinerie die hem verplettert;
„geen held, ook niet echt een
slachtoffer, maar zelf deel van
het proces dat zich om hem af
speelt." En hij is er bij zijn dra
matisering van het boek van uit
gegaan dat „Het proces", bij al
zijn onduidelijkheid, zijn wer
kelijke betekenis zal krijgen
naarmate wij er zelf inhoud aan
geven.
Grossman is in zijn vaderland
de laatste jaren vooral bekend
geworden als artistiek leider van
het Divadlo na Zabradli (Thea
ter aan de Balustrade) in Praag.
Daar werd zijn toneelbewerking
van „Het proces" in het seizoen
1966/'67 voor 't eerst opgevoerd,
onder zijn eigen regie en in de
cors van Boris Soukup. Op 7 no
vember j.l. gaf de toneelgroep
Theater de première van het
stuk in Arnhem, ook onder regie
van Grossman en in decors van
dezelfde ontwerper. Zondag
avond 20 december zal de voor
stelling in de Haarlemse Stads
schouwburg te zien zijn.
SIMON KOSTER
IN ENKELE PLAATSEN van
ons land organiseert de Vereni
ging voor Huismuziek kerstmu-
ziekbij eenkomsten. In die plaat
sen komen bespelers van violen,
vedels, celli, blok- en dwars
fluiten, hobos, klarinetten e.d.
bij elkaar om samen oude en
nieuwe kerstmuziek te spelen
én te zingen. Deze kerstmuziek-
bij eenkomsten onderscheiden
zich duidelijk van de kerstzang
gen worden. De Vereniging voor
avonden, waar liederen gezon-
Huismuziek gaat verder. Het
meerendeel van de aanwezigen,
zowel volwassenen als kinde
ren, brengt een instrument mee.
Naast bekende worden ook min
der bekende of geheel onbe
kende liederen gespeeld en ge
zongen, in verschillende bezet
ting. Op die manier is een boei
ende afwisseling of samengaan
van zang en instrumentenspel
mogelijk. Het samen muziekma-
ken in een groter gezelschap is
geen doel in zichzelf. De bedoe
ling is om dat, wat men hier
leert kennen, in de kersttijd
thuis te kunnen gebruiken. De
deelnemers krijgen op de avond
dan ook een bundel muziek met
12 stukken liederen, liedzet
ting en canons om thuis in te
studeren.
Ook dit jaar wordt in Haar
lem onder leiding van Elly
Klopping een dergelijke speel
avond georganiseerd en wel op
vrijdag 18 december in de
goed verwarmde Begijnhof
kapel aan het Begijnhof. De
avond begint om half acht en
duurt tot ongeveer half tien.
Zo'n bundel muziek kost één
gulden. Verder zijn er aan deze
avond geen kosten verbonden.
In de pauze is er koffie. Hoe
wel enige vaardigheid natuur
lijk prettig is, worden daar
aan geen al te hoge eisen ge
steld.
DE HILLEGOMSE toneel
groep Alliance van de Maat
schappij tot Nut van het Alge
meen zal vrijdagavond 18 de
cember a.s. om 20 uur in de
Nutszaal aan de V. d. Endelaan
het stuk „Zachtjes met de deu
ren" van Michel Fermaud op de
planken brengen.
HET NOORDHOLLANDS Phil-
harmonisch Orkest heeft moeite
met de concerten in de serie C,
de „moderne serie". Het jaarver
slag over 1969 meldt: „In Haar
lem steeg bij de Serie A de be
langstelling. Serie C, de moderne
serie, liet helaas een flinke da
ling zien". Treurig, want ver
nieuwing van het repertoire kan
toch heus geen kwaad. En een
beetje onbegrijpelijk is het ook
wel, want zo modem is de mo
derne serie nu ook weer niet.
Seriële en computermuziek is er
niet bij.
Hopelijk gaat het NPO stug
door met de serie C, net zo lang
tot het Haarlems publiek er wel
zin in moet krijgen. Vrijdag
avond is er weer een min of
meer modem concert. Het be
gint met het vierde Branden-
burgs concert van J. S. Bach en
wordt besloten met de niet mo
dem te noemen Symphonie
Classique (de naam zegt het al)
van Prokofieff. De Franse cellist
Marcel Bardon is de gastsolist.
Hij speelt het concertino voor
violoncello en orkest van zijn
landgenoot Martinu.
Bardon (24 jaar) is geboortig
uit Angers, de zusterstad van
Haarlem. De Bardons vormen
een zeer muzikale familie; alle
acht kinderen zijn musici. Mar-
HET HEEMSTEEDS Kamer
orkest (dat vier jaar bestaat,
dertig man sterk is en nogal wat
NPO-leden telt), geeft het tra
ditionele kerstconcert op zater
dag 19 december om kwart
over acht in de kerk aan Het
Wilhelminaplein. Dirigent is
Iman Soeteman. Uitgevoerd zul
len worden werken van Vivaldi,
Mozart, Albdnoni, Bach's vijfde
Brandenburgse concert en Han
dei's Koninklijke Vuurwerk-
muziek. Er is ook samenzang en
de toegang is vrij.
NIET ALLEEN de parochia
nen maar iedereen kan zondag
avond 20 december om acht uur
terecht in de O.L. Vrouw van
Zeven Smartenkerk aan de
Rijksstraatweg in Haarlem-
Noord. De koren van de paro
chie zingen onder leiding van
Kees Borger, aan het orgel zit
Frans Landmeijer terwijl de
solisten zijn: Ans Poppe so
praan, Kees Borger tenor en
Coen Linnekamp trompet.
HET HERVORMD kerkkoor
in Zandvoort geeft zondagavond
om acht uur in de Hervormde
kerk een kerstconcert. Werk is
te beluisteren van Buxtehude,
Distier, Purcell, De Victoria en
anderen. De basbariton Ko Dop
zingt en Paul van Veelen zit
aan het orgel. De dirigent is
Henk Amerom.
HET TOONKUNST Orato
riumkoor Zandvoort geeft maan
dag 21 december om 8 uur een
concert onder leiding van Piet
Halsema die de zieke Jan Laar
veld vervangt. Plaats van sa
menkomst is de Agathakerk.
Uitgevoerd worden het Gloria
van Vivaldi, de zesde cantate uit
Bachs Weihnachtsoratorium en
de Krönungsmesse van Mozart.
Het Bachsolistenkwartet uit
Naarden verleent medewerking.
Het bestaat -uit Tine Delcour
sopraan, Ety Palla alt, Jan van
Doorn tenor en Frits van der
Ven bas. Nico Waasdorp speelt
het orgel en het Noordhollands
Philharmonisch Orkest bege
leidt. Kortom: het meest groot
scheepse kerstconcert van de
week.
cel zat vanaf zijn zesde jaar op
de kathedrale koorschool van
Angers en kreeg solfège aan
de muziekschool. In 1956 begon
hij zijn cellostudie bij Henri
Becker, later bij Michèle Bèche.
In 1963 ging hij naar het natio
nale conservatorium van Parijs,
dat hij na drie jaar verliet met
de eerste prijs. Zijn debuut
maakte hij in 1966 in Siena met
hetzelfde concertino dat hij vrij
dagavond speelt. Bardon geeft
nu les aan het conservatorium
in Aix en Provence. Hij trad
verschillende malen als solist op
niet alleen in zijn eigen land,
maar ook in Haarlem is hij al
eerder te horen geweest. Bardon
heeft een repertoire van 20 solo
concerten en 40 sonates.
Het bijzondere aan het concert
is vooral de gastdirigent Jiri
Waldhans uit Tsjechoslowakije.
Hij werd in 1923 in Bmo gebo
ren waar hij directie studeerde.
Hij assisteerde bij het orkest van
Ostrava, waar hij later artistiek
leider werd. Sinds 1962 is hij
eerste dirigent van het Staats
Philharmonisch Orkest van
Brno. Met dit orkest maakte
Waldhans vele toernees, o.a.
naar Engeland, Zwitserland,
Duitsland, Italië, Oostenrijk,
Bulgarije, Roemenië en Rusland.
In 1967 studeerde hij in Lenin
grad bij Mravinski en dirigeerde
daar twee maanden het Phil
harmonisch Orkest. Ook werkt
hij nu als leraar aan het conser
vatorium van Brno en aan de
Janacek-Kunstacademie. On
langs ging hij zich bezighouden
met operadirectie.
Hij dirigeert morgen behalve
genoemde werken ook een werk
van de vrij onbekende Fiser:
diens „vijftien bladen naar de
Apokalyps van Dürer".
Lubos Fiser is een 35-jarige
Tsjech die met deze compositie
in 1965 de derde prijs won op de
Prgger Frühling, een muziek
evenement waaraan Jiri Wald
hans jaarlijks deelneemt. De
componist werd geïnspireerd
door Dürers gravures, maar niet
zo dat er een programmatisch
werk ontstond. Het is aan de
impressionistische kant.
DE HAARLEMSE filmprogramma's be
staan grotendeels uit herhalingen. Een
gemakkelijke formule voor de kerstva
kanties.
IN CINEMA PALACE: Zeven mannen
zonder vrees van de beroemde western
regisseur John Sturges, die zich inspi
reerde op de Japanse legende van de ze
ven samourai, gehuurde moordenaars. De
zeven moeten een bandietenbende uit
schakelen. De film ontleent zijn waarde
aan het feit, dat er geen zwart-witcon-
flict is. De dapperen zijn een beetje bang,
de slechten een beetje goed. En andersom.
IN FRANS HALS draait The magie
Christian een min of meer dwaze film
met Peter Sellers en Ringo Starr, die een
steenrijke geldsmijter en zijn pleegzoon
spelen.
LUXOR HERVERTOONT „Vriezen we
dood, dan vriezen we dood", waarin Louis
de Funès geconfronteerd wordt met een
ontdooide schijndode die formeel eigenaar
van de fabriek is, waarvan De Funès di
recteur is. Best om te lachen.
IN REMBRANDT „De vloek der despe
rado's" een misdaadfilm over een jonge
man die ten onrechte voor een bankover
val wordt gepakt.
IN STUDIO tot en met zondag „Gun
man Clegg" een obscure film over de lot
gevallen van een privé-detective.
IN DE NACHTvoorstellingen van Frans
Hals „Dokters zonder masker" over het
wel en wee van aankomende ziekenhuis
artsen en verpleegsters enzo. In Cinema
Palace's nachtvoorstellingen „De zoete
zonde van sexy Suzanne", welke titel voor
zich spreekt. Roxy prolongeert „Du".
ONDANKS DE TITEL, die een poëti
sche film over jeugdliefde doet vermoe
den, een geliefd thema overigens in de
Franse studio's, is hier sprake van een
Japanse film die ook wel gaat over liefde
tussen jonge mensen, maar meer gericht
is op moeilijkheden en mogelijke frustra
ties bij een eerste kennismaking tussen
de beide geslachten dan op de idyllische
kant van wat men vroeger kalverliefde
placht te noemen.
De 17-jarige jongen Shun faalt name
lijk bij zijn eerste liefdespoging met een
meisje van zijn leeftijd, dat hij naar een
hotelkamer heeft meegenomen. Een ver
klaring van zijn fysiek mislukken wordt
gegeven in enige flashbacks, waarin Shun
op jonge leeftijd door zijn moeder verla
ten en later door zijn vader aangerand
wordt. Het teleurgestelde vriendinnetje
zoekt compensatie, eerst in het naakt po
seren, later in een optreden in erotische
shows. Als Shun haar daar heimelijk be
spiedt (en na ook nog een aanrandings
poging, nu van zijn pleegvader,te hebben
afgeslagen) voelt de jongen zich plotse
ling capabel voor de liefdesdaad. Maar
op weg naar een nieuwe afspraak in het
hotel, wordt hij aangereden en vindt hij
een vroegtijdige dood die des te tragischer
is nu ze hem belet zichzelf althans één
maal te bewijzen.
Regisseur Susumi Hani heeft ernstig
getracht zich bij deze min of meer sensa
tionele jeugdproblemen van overdrijving
en melodramatiek te onthouden en hij
maakt van het moeilijke thema een
boeiende, soms poëtische en misschien
ook wel instructieve film over Japans
„Frühlingserwachen".
'"V
FRIVOLITéS. Zo omschrij
ven pianist Johan en violist
Daniel Otten hun recital, dat ze
zondag 20 december in het
Haarlems concertgebouw ge
ven. „Een virtuoos programma,
vooral op de viool", verklaart
de pianist Johan verder, „zoals
ze vroeger deden in de jaren
twintig: voor de pauze wat se
rieuzer werk en daarna wat fri
vools. Een leuke formule". Hij
meent dat het publiek „nader
tot de viool gebracht" moet
worden.
Die viool wordt bespeeld door
zijn oomzeggende neef Daniel
(32 jaar). Hij speelt vanaf zijn
achtste viool, daartoe aangezet
door zijn grootvader. Daniel Ot
ten studeerde aan het Amster
dams muzieklyceum, bij Gijs
Beths sr. en Oscar Back. Daniel
speelt alles, maar richt zich
vooral op het „romantisch vir
tuoze werk". Grote bewondering
koestert hij voor de violist
Jascha Heifetz, van wie de Ot-
tens vier transcripties van be
kende werken spelen op het
concert van zondagavond.
Oom Johan Otten („Ja wij zijn
een muzikale familie, een soort
Bach", lacht hij spottend) stu
deerde piano bij Alexander Bo-
rovski en bereist sindsdien ja
ren Europa voor solo-concerten
of begeleidingen. Ook hij heeft
geen speciale voorkeur voor de
ze of gene muziekrichting, maar
vindt het heerlijk werk te spe
len, dat in de jaren twintig met
„syncopation of novelties" werd
genoemd. Hij herinnert zich met
plezier optredens met de Engel
se pianist Billy Mayerl, van
wiens muziek Johan een lang
speelplaat heeft gemaakt. „Sa-
lonmuziek", karakteriseert hij.
Johan en Daniel Otten willen
geen duo genoemd worden. Wel
zegt Johan een „kritische aan
dacht te hebben voor de ont
wikkeling" van zijn neef, maar
zij treden slechts incidenteel sa
men op. Daniel is concertmees
ter bij het Nederlands Ballet
orkest, geeft recitals en jeugd-
concerten. Hij voelt zich niet zo
erg gelukkig in de orkeststruc
tuur en hoopt op een solistische
carrière. Samen met zijn oom
trad hij verschillende keren op
voor radio en tv. Samen maak
ten zij ook de bandopname voor
de kostelijke vioolscène uit het
toneelstuk „Kees de Jongen",
waarin Kees zich verbeeldt een
beroemd violist te zijn. Wanneer
u dit leest is het tweetal in Pa
rijs voor een concert.
Het programma van zondag
DANIEL en JOHAN OTTEN
bestaat uit werk van Beetho
ven en Schubert; vervolgens uit
werk van de door Daniel zeer
bewonderde Russische school:
Tsjaikofski en Zarzycki, daarna
Franse werken: Satie, Poulenc
en Fauré en tenslotte de bewer
kingen van Heifetz van werk
van Castelnuovo-Tedesco, Pro
kofieff, Foster en Moskowsky.
Een programma, waarbij het
publiek ontspannen kan zitten
luisteren. „Roken mag: een glas
wijn mag rinkelen", zegt Johan
(maar praten mag net niet,
voegt hij er desgevraagd aan
toe). Daar moet het heen zeg
gen oom en neef. Zij vinden het
verschrikkelijk te moeten spe
len op een hoog podium voor
een stijf publiek, „zoals bij som
mige recitals in de kleine zaal
van het Amsterdams concert
gebouw: vijftig man en zeven
critici en dan een soliste in een
jurk met sleep. Een haast vij
andige atmosfeer is er dan. Niets
is dodelijker". De Ottens willen
het anders. Zij komen dan ook
niet in rok en de organisator
van het kamermuziekconcert,
Peter Lohr, zou voor wat ver
siering van palmbomen zorgen.
J. HEIJER
LEERLINGEN VAN de Toon
kunstmuziekschool en de ka
tholieke scholengemeenschap
Mons Aurea brengen met mu
ziek en spel het kerstgebeuren
in beeld op zondag 20 december
om half vijf 's middags in de
Moeder van de Verlosserkerk
aan de Prof. Eykmanlaan in
Schalkwijk. Toegang voor ieder
een.
HET KONINKLIJK Toon
kunst Mannenkoor Zang en
Vriendschap onder leiding van
L. Vis zingt kerstliederen op
zondagavond 20 december om
19.00 uur in de Elisabeth en
Barbarakerk in de Paul Kru-
gerstraat in Haarlem-Noord. Er
zijn kerstgedichten, lezingen en
samenzang. Iedereen is welkom.
IN HET VOORPROGRAMMA van
Luxor kan men kennismaken met een
amusante filmparodie die Frans Weisz
(„Het gangstermeisje") enige tijd geleden
met subsidie van CRM maakte en dat hij
als ondertitel „Made in Paradise" meegaf.
„In den beginne" is een kostelijke va
riant op het paradijsverhaal, vaar in Pie-
ter Lutz als Adam en Astrid Weyman als
Eva optreden die eerst „ontstaan", daar
na hun omgeving gaan ontdekken en ver
volgens paradijselijk gelukkig zijn tot een
indringer zich in de gedaante van Robin
son (Marius Crans) komt aandienen,
waarna orde, rust en geluk verstoord
worden. Het scenario is van Frans Weisz
en Jan Vrijman, aan de camera stond
Eduard van der Enden, de muziek is van
Robert Heppener en de choreografie van
Jack Bow. Op alle plaatsen dus meesters
in hun vak wat een kleine perfecte „mu
sical comedy" heeft opgeleverd die een
sieraad is voor ieder bioscoopprogramma.
CHARLES BOOST
MARIUS CRANS en ASTRID
WEYMAN in „ln den beginne".
boekenboekenboekenboekc—
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboekenl
boekenboeken
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboekenI
boekenboekenboekenboekenI
boekenboekenboekenboekenl
H. J. W. BECHT'S UITGEVERSMIJ.
N.V. - AMSTERDAM.
Max Tailleur: „Pot voor Meneer
(Mevrouw)", 112 bladzijden, „buitenmo
del formaat" moppen, lange en korte,
met illustraties van Eppo Doeve, com
pleet met suggestie en touwtje waar het
boekje op te hangen, want het past met
in de boekenkast!
Dr. H. L. Kunneman: „Pleidooi voor
een decentralisatie van de gezondheids
zorg".
UITGEVERIJ A. J. LUITINGH
LAREN (N.H.).
Twee lijvige romans van Haroia
Robbins: „De Erfgenamen" en „De
Avonturiers" respectievelijk vertaald
door C. J. Heynderijck en M. Gerrit
sen.
ELSEVIER AMSTERDAM.
Dr. C. A. van Peursen: „Strategie van
de Cultuur", een beeld van de verande
ringen in de hedendaagse denk- en
leefwereld.
Elseviers „Wereldgeschiedenis in
drie delen. Deel 1: „Prehistorie tot en
met de middeleeuwen". Deel 2: „Renais
sance tot Bismarck". Deel 3: „Bismarck
tot heden". De delen zijn geschreven
door prof. dr. C. Brinton, prof. dr. J. B.
Christopher en prof. dr. R. Lee Woltr.
De Nederlandse bewerking is van Jor
han Winkler en drs. Sj. de Vries. De
omvang, 1280 bladzijden, is rijk voor
zien van illustraties, meer dan 800,
waarvan 257 in kleuren en 64 histori
sche kaarten ook in kleur. De geschie
denis van het Westen wordt in deze
delen in een andere vorm en op een
andere toon dan de gebruikelijke ge
schreven, uitvoerig maar niet gede
tailleerd. De hoofdzaken zijn welbe
wust van de bijzaken gescheiden en het
is geen kroniek van dynastieën, veld
slagen, en vredesverdragen geworden.
Geestelijke omwentelingen en kunst
stromingen, waarin het maatschappe
lijke leven zich dikwijls het duidelijkst
manifesteert, krijgen evenveel aan
dacht. Het is een combinatie van mo
derne geschiedschrijving en een inde
ling die een ieder vertrouwd is. Het
laat zich dan ook gemakkelijk lezen en
in combinatie met de vele, en over het
geheel zeer goede illustraties, is het
uitstekend geschikt om de kennis van
de geschiedenis weer eens wat op te
poetsen en/of om als raadpleeg-werk
in het gezin te gebruiken.
UITGEVERIJ J H. DE BUSSY
AMSTERDAM.
Een groot-formaat Fotoboek met
tekst in het Engels: „Port of Amster
dam". H. G. Franks vertaalde de tekst,
in het Nederlands geschreven door G.
H. Knops, in het Engels; de foto's zijn
door een keur van fotografen gemaakt.
C. H. van Eeghen zorgde voor het
„Foreword", waarin hij als „Managing
Director, Port of Amsterdam Associa
tion" als volgt eindigt: „That this book
may help to understand and value Am
sterdam, its position, its citizens and
their activities, particulary as rela
ted to the port, is our sincere wish".
UITGEVERIJ DE ERVEN J. J. TIJL
ZWOLLE.
Paul Weymar: „Geliefde Hortense".
Eerste koningin van Holland, vrouw van
Lodewijk Napoleon, stiefdochter van
Napoleon Bonaparte en moeder van
Keizer Napoleon de Derde, vormen sa
men het fascinerende leven van één
vrouw, Gravin Hortence de Beauhar-
nais. Een historische roman, waarin vele
grote figuren uit het Napoleontische
tijdperk weer tot leven zijn gekomen.
In de M=SF (Science Ficton)-serie:
„Een man die dubbel leed" van Leo
nard Daventry, vertaald door Warner
Flamen. „Kamp-Concentratie" van Tho
mas M. Disch, vertaald door Fred
Schmidt. „Het Pad van Roem", van
Robert A. Heinlein, vertaald door F.
Lancel. „Doodlopend Strand" van J. G.
Ballard, vertaald door Mieke Meuldra-
ger-Ezelin.
HOLLANDIA BAARN.
Elleston Trevor: „Temidden van Ko
ningen rust hij in vrede". Roman van
de schrijver van de trilogie: „Tussen
Vuur en Water", „De Slag om Enge
land" en „De Invasie". Weer een oor
logsroman, maar nu over de Eerste
Wereldoorlog.
STANDAARD UITGEVERIJ ANT
WERPEN/UTRECHT.
Een bundeltje gedichten van Jozef
Deleu: „Nachtwerk", met tekeningen
van Octave Landuyt.
DE BEZIGE BIJ AMSTERDAM.
Maurits Mok: „Avond aan Avond",
gedichten.
Literaire Reuzenpockets:
J. S. Henriksson: „De Werkelijkheid
van Delta D", verhalen.
Vladimir Nabokov: „Heer, Vrouw,
Boer", roman, vertaald door M. en L.
Coutinho.
Albert Camus: „Keer en tegenkeer",
herdruk in deze serie.
Lizzy Sara May: „Het lokaliseren van
pijn". Het verhaal van een zich emani-
perende vrouw in haar ervaringen met
een aantal mannen. „Het boek geeft een
kaleidoskopisch beeld van een zich
emanciperende vrouw in haar ervarin
gen met een aantal mannen, wisselend
van gestalte en inhoud, maar allen on
derdeel van een heersende, frusterende
mannenmaatschappij".
Kritiese Bibliotheek DE BEZIGE
BIJ.
Marcel Niedergang: „Midden-Ameri-
ka" Uitvoerige historische, politieke so
ciaal-economische documentatie over
Mexico, Guatemala, Honduras, El Sal
vador, Nicaragua, Costa Rica, Panama,
Haïti, Santé Domingo, Cuba
L. J. VEEN'S UITVEVERSMIJ.
AMSTERDAM.
In de Camera-reeks weer een paar
nieuwe deeltjes Marlies Bosch: „Blits
Kieken", fotograferen voor jonge men
sen. Jan A Kleyn: „Lekker gek filmen",
maak van filmen een spel. Mia Robé:
„Help, ik heb een camera gekregen".
