Economie weer onder sterke
centrale controle gebracht
KABINETSWIJZIGINGEN
IN TSJECHO-SLOWAKIJE
Democratisering van kerk belangrijkste
Geen overlevenden bij
twee vliegongelukken
Britse firma staakt
gebruik amfetamine
VAN DAG TOT DAG
commentaar op actuele zaken
i
punt op Duits nationaal concilie
Het vraagstuk
1971
van
Jarring terug
in New York
Aardverschuiving in Italië
Ruim driehonderd r.-k. leiders in Würzburg bijeen
Grote werk zal pas in de
komende herfst beginnen
Voorlopig
compromis
over SST
in Senaat
Weer uitstel
wijziging
Franse
regering
Groot-Brittannië
zou tanks aan
Iran willen
leveren
Front van drie
partijen tegen
premier Gandhi
winkels in Spaans
Baskenland vijf
dagen sluiten
Vliegtuig gekaapt
Politie laat vele
telegrammen
3
MAANDAG 4 JANUARI 1971
In India
Solidariteit
Geloofsnood
Bijgeschaafd
s
Voor hervatting van
vredesbesprekingen
(Van onze redacteur in Bonn)
BONN In Würzburg, waar Bonifacius de basis legde voor het Duitse
katholicisme, is gisteren een concilie geopend dat van grote betekenis kan
zijn voor de toekomst van de kerk in de Bondsrepubliek. Na twee jaar voor
bereiding en met als voorbeeld het Nederlandse pastoraal concilie is de
constituerende zitting begonnen van de „gemeenschappelijke synode der
bisdommen in de Bondsrepubliek”.
Hoge zeegang
voor
zijn Jindrich
mier Lubomir
Strougal
uit
Verwezenli j king
t
LONDEN (Reuter). De grote Britse
chemische fabriek „Nicholas Laborato
ries” gaat de stof amfetamine niet lan
ger gebruiken in opwekkingspillen. Men
is van plan de huidige voorraad uit de
markt te halen en te vernietigen.
NEW DELHI (Reuter). Drie oppo
sitiepartijen in India hebben besloten één
front te maken tegen premier Gandhi met
het doel haar bij de verkiezingen van dit
voorjaar uit de regering te werken.
De directie van de fabriek heeft mee
gedeeld tot dit besluit te zijn gekomen
BILBAO (Reuter). De Spaanse poli
tie heeft tientallen winkels en cafés in
Bilbao en andere Baskische steden en dor
pen gelast voor vijf dagen gesloten te
blijven.
Uit Jeruzalem wordt gemeld dat Jor
danië El Farra waarschijnlijk zal ontslaan
air VN-vertegenwoordiger om hem te ver
vangen door een „gematigder” figuur. Het
is bekend dat El-Farra, een Palestijn, met
de regering in Amman van mening ver
schilt op een aantal punten die het bui
tenlands beleid betreffen.
in de buurt van Napels. Een deel van
het hotel stortte in.
Deze tanks van 50 ton zouden uitslui
tend voor de verdediging van Iran en ter
bescherming van Britse en Amerikaanse
oliebelangen mogen worden gebruikt.
1
Vriendschap. China en Cuba hebben be
tuigingen van vriendschap uitgewisseld
tijdens een receptie in Peking ter ge
legenheid van de Cubaanse nationale
feestdag. Onder de gasten was premier
Tsjoe En Lai.
Moordaanslagen. Binnen enkele uren zijn
in het weekeinde in Santo Domingo, de
hoofdstad van de Dominicaanse Repu
bliek vier mensen doodgeschoten. De
daders zijn ontkomen.
Langzaam-aan. De 11.300 brandweerlieden
van de stad New York zijn een lang
zaam-aan actie begonnen omdat hun
arbeidscontract is verlopen.
President Svoboda benoemde gisteren
twee nieuwe plaatsvervangende premiers
en vier nieuwe ministers in de federa
le regering. Daarbij promoveerde Draho-
mir Kolder, een vertegenwoordiger van
de harde dogmatische vleugel in de com
munistische partij, tot de rang van fede
raal minister. Voordien was hij voorzit
ter van het Comité voor Volkscontrole.
LONDEN (DPA). Volgens het Lon-
dense blad „Daily Express” zou Enge
land met Iran onderhandelen over de
verkoop van „Chieftain” tanks voor een
waarde van ongeveer 172 miljoen gulden.
Toen gisteren kardinaal Döpfner
München de eerste zitting opende, waren
alle voorbereidingen voor de belangrijke
Nieuw in de federale regering zijn, be
halve Drahomir Kolder, Jaromir Matoes-
ka als minister voor Bandstof en Energie
en Josef Simon als minister voor Staal
industrie en Machinebouw. De laatste was
tot dusver minister voor de Industrie in
de Tsjechische regering.
Antonin Cervinka, vice-premier in de
regering van Tsjechië, heeft deze functie
verloren.
afhankelijk van aanwijzingen van hoger
hand, dat de bisschoppen toch in sterke
mate de dienst zullen uitmaken. Daarbij
komt dat dus het statuut al tevoren is
vastgesteld. De vergadering mag op de
constituerende zitting,die morgen eindigt
wel de vice-presidenten aanwijzen, maar
het presidentschap berust bij kardinaal
Döpfner, voorzitter van de bisschoppen
conferentie. Voorts hebben de bisschop
pen het recht van veto.
v
Zahrednik.tot dusver leider van het Bu
reau voor Industriële Zaken in de centra
le regering, en Jan Gregor, die zijn por
tefeuille van Industrie in de regering van
Slowakije aan Alois Koesalik heeft over
gedragen.
Het hoofd van het opgeheven Slowaak
se ministerie van Verkeer, Stefan Soetka,
kreeg het nieuwe ministerie van Verkeer
in de centrale regering.
mammoetvergadering getroffen.
De kritiek is echter allerminst geëin
digd. Zolang het concilie duurt, zullen
samenwerkende groepen van progressie-
ven in Würzburg een bureau in stand
houden voor „kritische solidariteit met
de synode.”
Teleurstellend voor allen is de geringe
belangstelling voor de gebeurtenis, die
vooral door de verwijzing naar het Ne
derlandse pastoraal concilie grote ver
wachtingen zou moeten wekken. Van de
21 miljoen verzonden lijsten kwamen er
bij het opinie-onderzoek slechts 4,4 mil
joen terug.
De kritiek gaat van de samenstelling
der verzonden lijsten (de ondervraagden
konden slechts aangeven aan welke van
de genoemde problemen zij prioriteit zou
den willen verlenen,niet welke beslissin
gen het concilie zou moeten nemen) to
de organisatie. Het aantal deelnemende
leken dat op een of andere wijze in diens
van de kerk is, is zo groot en de verte
genwoordigers der diocesen zijn zo zeer
komt dat de bevolking waarschijnlijk
niet eens in meerderheid voldoende door
drongen is van een oordeel over de wel
of niet noodzakelijke maatregelen.
In zo’n situatie moet het initiatief voor
namelijk van een objectief tewerkgaande
overheid komen, die door haar democra
tische opbouw gebonden is aan politieke
meerderheidsbeslissingen. De vertegen
woordigers van de bevolking dragen een
zware verantwoordelijkheid, omdat zij
plaatselijk en landelijk de overheid kun
nen en moeten begeleiden en soms zelfs
dwingen. Het enorme belang van de ko
mende Kamerverkiezingen ligt vooral in
de vraag of bij de huidige politieke ver
houdingen een college van volksvertegen
woordigers kan worden gekozen dat, vol
komen verknocht aan het algemeen be
lang, de belangrijke en elementaire waar
den van onze samenleving tegen elkander
kan afwegen zonder in uitersten te ver
vallen. De economie, de industrie, het
bedrijfsleven, de werkgelegenheid staan
samen tegenover de belangen van het
menselijk milieu, de volksgezondheid, de
recreatie, de vrijetijdsbesteding, het land-
schap, de flora en fauna, het schone wa
ter, de zuivere lucht, de gezonde bodem.
Aan de overheid moet worden overgela
ten om die twee partijen aan één kant te
krijgen, waardoor een weloverwogen en
evenwichtige ontwikkeling kan worden
bereikt. In het pas begonnen jaar zal
blijken in hoeverre de mogelijkheden
daartoe nog voorhanden zijn.
Men zal moeten komen tot het stellen
van fundamentele uitgangspunten, mini
ma voor het één zowel als voor het an
der, om daarna een geleidelijke coördi
natie na te streven. Een moeilijke, ge
compliceerde opdracht voor iedereen die
verantwoordelijkheid heeft te dragen.
Ook de publiciteitsmedia en de opinie-
begeleidende journalistiek hebben daar
bij een gewichtige taak. Het is gemakke
lijk de tegenstanders tegen elkaar op te
drijven. Het is echter dankbaarder, de
tegenstanders tot samenwerking te be
wegen. Dit laatste menen wij bescheiden
lijk te mogen beschouwen als een eerste
taak voor elk communicatiemiddel in het
algemeen en de pers in het bijzonder.
Elk initiatief in dat opzicht zal nadrukke
lijk moeten worden aangeprezen. Wij
hopen dat dan ook vaak te kunnen doen
/V'AAAAAAAAAAA/WVVtAAA/V\AAAAAAAAAAA/^VVVVV\AAAAAAAAAAAAAAAAAA/VVUV\AAAAAAAA/\AAAAAA/'y'AAAAAA/V
den op het vliegveld van de Libische
hoofdstad. Er bevonden zich acht passa
giers en negen bemanningsleden aan
boord, die allen omkwamen. Het toestel
was op weg van Algiers nar Cairo en
zou in Tripoli een tussenlandig maken.
De oorzaak van het ongeval is niet be
kend. Er stond wel een sterke wind en
het zicht was slecht. De Egyptische lucht
vaartautoriteiten hebben naar aanleiding
van het ongeluk besloten alle Comet-
toestellen aan de grond te ouden. Uit
gekeken zal worden naar andere typen
vliegtuigen om dit toestel van Britse ma
kelij te vervangen.
In het zeegebied tussen Algerije en de
Spaanse Balearen-eilanden zoeken Spaan
se, Algerijnse en Franse vliegtuigen nog
steeds naar een spoor van het tweemo-
torige chartertoestel van het type Nord-
262, dat sinds oudejaarsavond wordt
vermist. Het toestel met 31 personen aan
boord onder wie spelers en begeleiders
van het Algerijnse voetbalelftal „Adal”,
was op weg van Algiers naar Menorca
en had tegen middernacht nog een nood
sein uitgezonden.
In verband met de hoge zeegang op de
plaats van het ongeluk is het volgens de
leiders van -de reddingsactie zeer onwaar
schijnlijk dat nog overlevenden zullen
worden gevonden.
MIAMI (Reuter). De eerste vlieg
tuigkaping in het nieuwe jaar is een feit
Een DC-8 van de Amerikaanse lucht
vaartmaatschappij „National Airlines”
werd gisteren gedwongen naar Cuba te
vliegen. Het toestel met 88 passagiers en
8 bemanningsleden aan boord landde vei
lig op het vliegveld van Havanna.
De DC-8 maakte een vlucht van Los
Angeles naar Tampa in Florida.
door steeds veelvuldiger bewijzen dat
amfetamine ongewenste sociale nevenef
fecten heeft. Het middel wordt gebruikt
tegen zwaarlijvigheid en neerslachtigheid
maar de laatste jaren hebben sommige
artsen verklaard dat het leidt tot gevaar
lijke psychologische afhankelijkheid en
dat het daarom verboden moet worden.
Andere artsen zeggen dat het een the
rapeutisch nuttig middel is en dat het
oneerlijk zou zijn het aan patiënten te
onthouden, omdat sommige mensen er
misbruik van maken.
In Engeland zijn in 1969 3,3 miljoen
recepten voor amfetamine en verwante
middelen verstrekt. Dat komt neer op on
geveer honderd miljoen pillen.
PRAAG (AFP en DPA) De wijzigingen die gisteren in de regeringen
van Tsjechië en Slowakije en in die van de federatie zijn aangebracht, heb
ben voornamelijk ten doel de Tsjechoslowaakse economie weer onder een
sterke centrale controle te brengen. Met het oog hierop was vorige maand
al de federale grondwet veranderd.
pen statuut oogstte in brede kring kri
tiek en hoon omdat het nog eens aantoon
de hoe gering het gevoel voor democrati
sering aan de top van de Rooms-Katho-
lieke Kerk in de Bondsrepubliek is.
Een bij geschaafd en inmiddels door de
paus goedgekeurd statuut verleent de bis
schoppen nog altijd een machtspositie die
volgens progressieven buiten alle propor
ties ligt,maar is niettemin voor de mees
te groeperingen binnen de kerk aanvaard
baar. De kerkvergadering telt 314 leden'
alle 58 bisschoppen,115 lagere geestelij
ken en 141 leken (daarvan 91 mannen en
50 vrouwen).
Al is deze vergadering gebonden aan
een statuut waarop ze al bij de constitue-
ring nauwelijks meer invloed heeft (elke
wijziging zou de toestemming van de
paus nodig hebben) toch is er de kans
alle actuele problemen de komende jaren
Het jaar 1971, dat vandaag in alle ernst
een aanvang heeft genomen, belooft een
jaar te worden dat uit het oogpunt van
versnelde maatschappelijke ontwikkelin
gen op nationaal zowel als internationaal
niveau niet achter zal blijven bij zijn
voorgangers.
Naar het zich laat aanzien zal vooral
één bijzonder belangrijk onderwerp dit
jaar een geheel nieuwe en krachtige for
mule van aanpak krijgen: dat is de
milieubeheersing. De vraagstukken van
biologie en ecologie met betrekking tot
de sfeer waarin zich het individuele en
gezamenlijke leven der mensen voltrekt,
hebben zich verleden jaar zo schokkend
gemanifesteerd, dat men in alle kringen
die direct of indirect bij deze levenssfeer
betrokken zijn doordrongen is geraakt
van de noodzaak om de milieubeheersing
als een prioriteit op de ranglijst der pro
blemen te plaatsen. Vrijwel in alle ge
ïndustrialiseerde landen der wereld is dat
het geval, maar ook in de agrarische of
niet-ontwikkelde landen is men attent
geraakt op het grote gevaar dat de we-
reldhuishouding bedreigt, het gevaar van
bederf der levensomstandigheden, vergif
tiging van de atmosfeer, afbraak van de
biologische omstandigheden en processen,
gezondheidsschade voor mens en dier en
verstoring van de elementaire regels die
de natuur heeft gesteld om deze planeet
bewoonbaar te doen zijn.
Nederland neemt tussen deze landen
een speciale plaats in, omdat het door
zijn uiterst dichte bevolking en zijn hoge
industrialisatiequotiënt als een soort la
boratorium van actie zou kunnen worden
gekenschetst. In Nederland zijn diverse
bedreigingen van het milieu in grover
vorm aanwezig dan elders. In Nederland
zullen daarom drastischer ingrepen no
dig zijn, waarbij nog komt dat de econo
mie des lands deze ingrepen moeilijk
verdragen kan zonder dat de welvaart
wordt aangetast. Nergens ter wereld is
de tegenstelling tussen welvaart en wel
stand zo duidelijk aan de dag getreden
als bij ons. Welvaart en welstand drei
gen elkander te verslinden.
Het is namelijk even gevaarlijk de
welvaart te verminken ten bate van het
leefmilieu, als de welstand op te offeren
aan zakelijke belangen. Dat geldt voor
Nederland in het bijzonder, waarbij nog
NEW YORK (Rtr). De VN-bemidde-
laar voor het Midden-Oosten, dr. Gunnar
Jarring, is zaterdagavond in New York
aangekomen om voorbereidingen te treffen
voor de hervatting van het Arabisch-Is-
raelisch vredesoverleg. Hij kwam uit
Moskou waar hy Zweeds ambassadeur is.
De leiders van deze partijen, de Con
grespartij, de rechtse Nationalistische
Jan Sang-Partij en de socialistische Sa-
myoekta-Partij maakten dit zondag be
kend. Het program van het oppositiefront
heet „Indira Hatao” (Verdrijf Indira).
Men heeft besloten een gemeenschappe
lijke kandidaat te kiezen die door het
front zal worden gesteund.
De rechtse Swatantra-partij, gesteund
door het zakenleven, heeft van deelne
ming aan het front afgezien omdat zij
vindt dat het niet ver genoeg gaat. De
partij werd aanvankelijk als een zekere
deelnemer aan de gemeenschappelijke ac
tie beschouwd.
De verkiezingen worden op 28 februari
en 1 maart gehouden.
De betrokken winkels en cafés hebben
afgelopen week hun deuren gesloten uit
protest tegen de vonnissen in Burgos.
Volgens de zegslieden hebben familiele
den van de zes gevonniste Basken op
nieuwjaarsdag tevergeefs geprobeerd de
gevangenen in Burgos te bezoeken.
Verder is Jaroslav Knizka benoemd tot
permanent gedelegeerde bij VN- en ande
re internationale instellingen in Genève.
Hij was voorheen voorzitter van de Fede
rale Commissie voor Vervoer.
Tenslotte is bekendgemaakt, dat de
Tsjechische minister van Landbouw, Jo
sef Cerny, zaterdag „na een ernstige ziek
te” is overleden. Hij was 48 jaar.
Zaterdagmorgen stortte een „Cornet”
van de Egyptische luchtvaartmaatschap
pij „United Arab Airlines” neer in de
woestijn ten westen van Tripoli enige mi
nuten slechts voordat het toestel zou lan-
Een ergernis voor de progressieven is
dat hun werkgemeenschappen en commis
sies door de bisschoppen van deelneming
zijn uitgesloten (Zij werden in zekere
zin gedwongen een eigen bureau te ope
nen).
Vier mensen werden gedood en
zeventien gewond bij een aardver
schuiving in Castellamare di Stabia,
TRIPOLI-MADRID (DPA) Het is
zo goed als zeker dat er geen overleven
den zijn van de twee vliegtuigongeluk
ken die zich het afgelopen weekeinde in
het westelijk deel van het Middenlandse
Zeegebied hebben voorgedaan. Het totaal
aantal slachtoffers bedraagt dan 48.
Bovendien zijn zij teleurgesteld dat, an
ders dan in Nederland het geval is ge
weest, niet-katholieken hoogstens in en
kele commissies kunnen meepraten. Het
belangrijke secretariaat is in handen van
de bisschoppen, die bovendien door be
noemingen van vooraanstaande leken
(onder wie de oud-ministers Brauksiepe
en Würmeling) de conservatieve vleugel
hebben versterkt.
Na de huidige bijeenkomst zal het grote
werk pas in de komende herfst beginnen
Het probleem dat de 4,4 miljoen onder
vraagden het belangrijkste hebben ge
noemd, is dat van de geloofsnood van de
huidige mens. Op de tweede plaats komt
dat van het celibaat en in het algemeen
„dienst en leven van de priester”.
Het Britse ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft geweigerd commentaar te
leveren.
De balans van de regeringswijzigingen
laat zien dat vier nationale ministers
de Tsjechische en de Slowaakse minis
ters voor vervoer en van PTT hun za
ken hebben moeten overdragen aan fede
rale departementen. De federale commis
sies voor de prijzen en de techniek zijn
gewijzigd in ministeries, terwijl de Tsje
chische en Slowaakse ministeries voor het
plan de status van commissie hebben ge
kregen.
De Federale Commissie voor de Indu
strie baarde twee ministeries: een voor
Brandstof en Energie en één voor de
Staalindustrie en Machinebouw.
De nieuwe plaatsvervangers van pre
WASHINGTON (DPA) De Ameri
kaanse senaat heeft ingestemd met het
beschikbaar stellen van overheidsgeld voor
de ontwikkeling van het Amerikaans su
personisch vliegtuig „SST” tot 31 maart.
Fjjdens de volgende zitting zal besloten
worden of de bouw van het vliegtuig na
die datum voortgezet mag worden.
Met dit compromis besloot de Senaat de
langste zitting sinds twintig jaar. Een be
sluit over het supersonisch»? vliegtuig werd
tot dusver geblokkeerd door een „filibus
ter”, een marathon-debat door de SST-
tegenstanders, onder aanvoering van de
democraat William Proxmire. De tegen
standers van het project wijzen op de ge
luidsoverlast en de luchtverontreiniging,
die de SST zal brengen. De voorstanders,
onder wie president Nixon, hechten meer
belang aan de economische argumenten
en zeggen dat door een bouwstop duizen
den hooggekwalificeerde technici werke
loos zouden worden. De SST zal moeten
concurreren tegen de Frans-Britse „Con
corde” en de Russische Toepolev.
Nadat Proxmire de verzekering had ge
kregen dat tijdens de volgende zitting een
afzonderlijke stemming over de SST zal
worden gehouden, vond de senaat goed
dat de begroting over 1971 van het mini
sterie van verkeer tot 31 maart zal worden
uitgevoerd. Op de begroting is 210 miljoen
dollar uitgetrokken voor het SST-project.
Tot eind maart zal van dit bedrag onge<-
veer 52,5 miljoen dollar worden besteed.
(Van onze redacteur in Parijs)
PARIJS. Opnieuw is de officiële
aankondiging van een herverdeling van
de ministersportefeuiiles in het Franse
kabinet vandaag op de lange baan ge
schoven. President Georges Pompidou en
premier Chaban Delmas hebben het no
dig geoordeeld over die herziening van
de regering deze week de hoofden nog
maals bijeen te steken, zodat het nu wel
verscheidene dagen zal duren alvorens
de nieuwe samenstelling bekend kan wor
den gemaakt.
Door het recente overlijden van twee
ministers, Michelet van Culturele Zaken
en Mondon van Verkeer, zullen die bei
de portefeuilles uiteraard aan andere fi
guren binnen of buiten het zittende ka
binet moeten worden toebedeeld.
Bovendien heeft minister van Landbouw
Duhamel met het oog op zijn wankele
gezondheid verzocht een minder vermoei
ende post te mogen beheren. En ten
slotte circuleren nog altijd geruchten dat
de ministers van Buitenlandse Zaken
Schuman en van Financiën Giscard d’Es-
taing bïj het Elysée iti ongenade zouden
zijn gevallen.
te bespreken. Om ook het kerkvolk enig
inspraak te geven, is een landelijk opinie
onderzoek gehouden, waarin 21 miljoen
volwassen rooms-katholieken werd ge
vraagd de prioriteit vast te stellen van
een reeks aangegeven kwesties.
Het concilie, dat wellicht vijf jaar zal
duren, is de eerste grote poging om door
samenwerking van priesters en leken te
komen tot democratisering van de in
Duitsland per traditie uiterst autoritair
geleide kerk. De opdracht luidt officieel:
„Verwezenlijking van de besluiten van
het tweede Vaticaanse Concilie.”
Wanneer de vredesonderhandelingen
worden hervat is nog niet bekend. Slechts
één van de officiële onderhandelaars, de
Jordaanse VN-vertegenwoordiger El Farra,
is op het ogenblik in New York.
De voorbereidingen zijn nogal stroef
verlopen. De golf van kritiek op de on
mondigheid van het kerkvolk en op de
starre opvattingen der kerkelijke leiders
had twee jaar geleden tot gevolg dat de
bisschoppenconferentie het idee aan
vaardde om gemeenschappelijk met leken
een grote kerkvergadering te beleggen
Een eerste.door de bisschoppen ontwor-
K- S