EEN HEERLIJKE APEKOP
Verdediger mr. Droessen in
Zuidmoluks proces:
BEVRIJDING VAN AMBON
GEEN HERSENSCHIM
ingezet
Minder
Onverplichte
Mgr. Benelli achter benoeming Simonis
door
melk
onderweg
Man in arrest
na bedreiging
Delftse vrouw
moe
onderweg
Tegen olie in de Amer
vijftig man
oecumene
is voorbij
Q
Rijdt veilig met melk
Miletic vernielt
twee beelden
boetekleed aan
Militairen nog niet nodig
WEER MINDER
WONINGEN
GEREED
Amerikaan gedood
door verdwaalde
kogel
Kamercommissie
uitstellen
VERONDERSTELLING IN ROME OVER BISSCHOPSAFFAIRE
Burgemeester van
Hattum trekt
wil wijziging
Grondwet
CHU-pleidooi voor
huurbelasting
lill
g
WOENSDAG 6 JANUARI 1971
2
Fantomen
November 1970
Juridisch verweer
Politie concludeert:
RAAD VAN KERKEN:
OUDE STRIJD
NIET DUIDELIJK
Op zondag ijsbaan
geopend
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG „De bevrijding der
Zuid-Molukken is lang niet zo’n
hersenschim als de officier meent te
weten, want Indonesië is een kokende
pot. Soeharto zit op de deksel. Hoe
lang nog?” Aldus mr. Droessen, een
der verdedigers in zijn pleidooi in het
proces tegen de 35 Zuidmolukkers die
voor de Haagse rechtbank diende
Gisteren eiste de officier van Justitie
tegen de bezetters van de ambtswo
ning van de Indonesische ambassa
deur gevangenisstraffen van, zoals wij
bericht hebben, één tot zeven jaar.
Eerste Kamer
Igsi
f
ADVERTENTIE
I
ADVERTENTIE
riere Della Sera) gesproken van „de
zaak-Simonis die dreigt de oude strijd
tussen Nederland en Rome weer te doen
oplaaien die aanvankelijk scheen te zijn
bijgelegd”. Dit blad schrijft dat de com
mentatoren in en rond het Vatikaan het
vreemd vinden, dat de paus tot een be
noeming kon overgaan die kennelijk zo
zeer in strijd was met de wensen van de
katholieken in het bisdom Rotterdam.
De raad aanvaardde de verklaring van de
burgemeester zonder discussie.
Intussen wordt nu ook onder de vatikano-
logen in Rome de achtergrond van de
De woordvoerder van het Vatikaan, prof.
Alessandrini, gewaagde gisteren van een
onderzoek, dat het Vatikaan in Neder
land zou hebben laten instellen naar de
publieke opinie over de benoeming van
dr. Simonis een onderzoek dat naar
zijn mening in het voordeel van deze
was uitgevallen. Hij kon echter niet aan
duiden op welke wijze dit onderzoek zou
zijn gevoerd. De pauselijke nuntiatuur
in Den Haag verklaarde gisteren aan
onze Haagse redactie niets van een der
gelijk onderzoek te weten en er ook geen
verzoek voor te hebben gekregen.
(Van onze correspondent)
HATTUM Burgemeester R. Th. Bij-
leveld van de Veluwse gemeente Hattum
heeft publiekelijk het boetekleed aange
trokken voor het feit, dat hij op zondag
27 december de nieuwe ijsbaan in zijn dorp
officieel heeft geopend. In een verklaring
tijdens de gemeenteraadsvergadering zei
hij daarvan erg veel spijt te hebben. Een
aantal inwoners van de gemeente had zich
aan dit optreden van de burgemeester ge
ërgerd, omdat hij daarmee naar hun me
ning de zondag had ontheiligd.
„Ik heb, helaas overijld en niet vol
doende doordacht, medewerking verleend
aan de opening", aldus burgemeester Bij-
leveld. „Ik heb daar bijzonder veel spijt
van.”
Intussen is de toelichting, die de nuntiatuur
in Den Haag bij de voordracht aan Rome
heeft meegestuurd, ook onderwerp van
discussie geworden in politieke kring. De
P. v. d. A.-Kamerleden Van Lier en
mevr. Padt-Jansen, hebben de minister
president vragen gesteld over beschul
digingen van manipulaties die door de
pronuntius in Den Haag zijn geuit aan
het adres van de diocesane pastorale raad
van het bisdom Rotterdam.
AMSTERDAM „Een ongeval met een
verdwaalde kogel”. Aldus betitelt com
missaris Sanders van de groep ernstige
delicten van de Amsterdamse politie het
dodelijk schot dat de 36-jarige Amerikaan
se sergeant James Lockett Hosea in oude
jaarsnacht in de nek trof.
Mr. R. W. van Dijk opende de plei
dooien met een strikt juridisch verweer,
waarin hij onder meer betoogde dat de
officier een onjuiste tenlastelegging heeft
gemaakt. Naar de opvatting van mr. Dijk
kunnen de overvallers niet collectief straf
baar worden gesteld omdat zij niet allen
geweld hebben gepleegd. Ten tweede be
streed hij dat hier formeel gezien
sprake kan zijn van „openlijke” geweld
pleging. Tenslotte zei mr. Dijk dat de
twee organisators niet kunnen worden
veroordeeld voor „uitlokking”, omdat de
plannen voor de overval toch al beston
den en de organisators er juist voor ge
zorgd hebben dat er veel minder geweld
(Van onze redacteur in Rome)
ROME In welingelichte kringen in Rome
wordt verondersteld dat de directe ver
antwoordelijkheid voor de geruchtma
kende benoeming van dr. A. J. Simonis
tot bisschop van Rotterdam ligt bjj de
substituut-staatssecretaris ten Vatikane,
mgr. Giovanni Benelli. De aanleiding tot
deze veronderstelling is, dat aan het
staatssecretariaat niet langer de als ge-
matigd-progressief bekend staande kar
dinaal Villot als belangrijkste man geldt,
maar de substituut Benelli, die wordt
gesteund door de persoonlijke secretaris
van de paus. Aangenomen wordt, dat er
in de congregatie voor bisschoppen, die
door kardinaal Confalonieri wordt geleid,
verwarring is ontstaan over de voor-
dracht-van-drie en de toelichting daarop
van de nuntiatuur in Den Haag. Hiervan
zou de als conservatief bekend staande
mgr. Benelli gebruik hebben gemaakt
door het min of meer beslissende woord
te spreken.
In de Italiaanse bladen, die thans uitvoerig
de bisschopskwestle in Nederland hebben
PVS. Het Productschap voor Sierge
wassen houdt dinsdag 12 januari om 14
uur in het kantoor van het PVS aan het
Stadhoudersplantsoen in Den Haag een
openbare vergadering.
Op grond van proeven is de recherche
tot de overtuiging gekomen dat de kogel
op grote afstand, vermoedelijk binnen een
straal van 1000 meter moet zijn afgevuurd.
Naar aanleiding hiervan heeft de politie
een Amerikaan en de twee vrouwen, die
zich in gezelschap van de sergeant be
vonden. en die van moord werden ver
dacht, op vrije voeten gesteld.
De commissaris noemde het verloop van
het onderzoek „moeizaam”.
DEN HAAG. In de maand novem
ber 1970 werd volgens definitieve gege
vens van het Centraal Bureau voor de
Statistiek met de bouw van 11.265 wo
ningen begonnen en zijn 12.182 woningen
voltooid. In november 1969 waren deze
aantallen respectievelijk 10.743 en 12.818.
Gerekend over de eerste elf maanden
van 1970 bedroeg het aantal begonnen
woningen 118.475 (112.829 in de eerste elf
maanden van 1969) en het aantal vol
tooide woningen 103.502 (110.534). Het
aantal intrekkingen van in voorgaande
maanden als begonnen opgegeven wonin
gen bedroeg in november 263 (januari-
november 1970 1.794., januari-november
1969 1.146). Deze intrekkingen zijn in min
dering gebracht op het aantal woningen
in uitvoering, doch niet op de cijfers van
de begonnen woningen.
Eind november 1970 waren er 158.943
woningen in uitvoering tegen 150.029 ul
timo november 1969. In het gedurende
de eerste elf maanden van 1970 begon
nen aantal woningen zijn begrepen 15.529
(13.951) bijzondere wooneenheden (voor
namelijk bejaardenwoningen) en in het
aantal voltooide woningen 10.392 (7.935).
Verdeeld naar financieringwijze bestond
het aantal begonnen woningen in de eerste
elf maanden van 1970 uit 41.012 (40.256)
woningwetwoningen, 57.414 (51.331) pre-
miewoningen en 20.049 (21.242) ongesub
sidieerde woningen. Ten aanzien van het
aantal voltooide woningen waren deze
cijfers respectievelijk 40.558 (45.646),
45.036 (48.456) en 17.908 (16.432). In de
12-maandsperiode van december 1969- no
vember 1970 werden 126.874 woningen in
aanbouw genomen en 116.085 woningen
voltooid.
„De strijd der Zuidmolukkers gaat om
het recht van dit volk om zijn eigen lot-
te bepalen. Dat is een politiek probleem.
Nederland negeert dit. Geen mens, die
de zaak kent, twijfelt eraan dat de Zuid
molukkers strijden voor een goede zaak.
Het probleem ligt bij het gekozen mid
del: de mate van het geweld,” aldus mr.
Droessen.
„De republiek der Zuid-Molukken is in
oorlog met Indonesië, dat het vaderland
heeft overweldigd. De Zuidmolukse volks
groep in Nederland levert zijn aandeel
in de strijd door de aandacht te vragen
van het wereldforum. Nederland luistert
al twintig jaar niet. Het is buiten kijf
dat medio 1970 op andere aktie dan het
voeren van spandoeken en protesten
moest worden overgegaan,” zei de raads
man. Volgens hem was geweld in de ogen
der daders het enige mogelijke en dus
wenselijke middel om aandacht te vragen
voor de vergeten zaak. Hij achtte het niet
bewezen dat de Zuidmolukker, die ver
dacht wordt van het dodelijk schot op
agent Molenaar, inderdaad de schutter is
geweest. Al zou hij het wel hebben gedaan,
dan nog mag hij niet veroordeeld worden
voor doodslag omdat hij niet de opzet tot
doden heeft gehad.
UTRECHT. „De leden-kerken van de
Raad van Kerken zijn zich thans bewust,
dat de wederzijdse herkenning in vele
vormen hen dwingt tot andere en verder
gaande consequenties. Omdat de kerken
zich gezamenlijk hebben gesteld onder
het oordeel van het woord van God is
met de oprichting van de Raad van Ker
ken het stadium van de onverplichte oe
cumene voorbij. Het kan in de raad niet
gaan om een praktische samenwerking
van kerken, die in hun beleiden en struc
turen onveranderd zichzelf blijven”.
Dit wordt gesteld in een woensdag ver
schenen „Proeve van een beginselverkla
ring” van de Raad van Kerken.
De raad zal principieel of althans prak
tisch ontaarden in een superkerk, als de
kerken zichzelf niet de subjecten van de
raad weten, die de volle verantwoorde
lijkheid voor de verplichtende uitvoering
van hun gemeenschappelijke uitspraken
en beslissingen aanvaarden, aldus de ver
klaring.
De eenheid van de kerk zal moeten
groeien vanuit de gemeenten en paro
chies, die samen een plan zullen opstel
len, hoe zij in fasen kunnen komen tot
een integratie van hun verantwoordelijk
heden en functies. Hierbij moet het ge
vaar vermeden worden van een federa
tieve oecumene, die naast de bestaande
structuren een extra belasting aan pas
torale zorg, mankracht en financiën be
tekent, zegt de raad.
In het kader van de integratie van de
kerken heeft de raad voor de verzorging
en bestudering van bepaalde onderdelen
van zijn arbeidsveld besloten tot het op-
riehten van een aantal secties op het ge
bied van oecumenische actie, theologische
vragen, sociale vragen en internationale
zaken. De raad overweegt de vorming
van onder meer de secties voorlichting en
publiciteit, onderwijs en vormingswerk
en kerkelijke financiën.
het gevolg dat alle leven onder water
sterft en er geen vogel meer leven kan.
Thans reeds ziet men in West-Brabant
veel meeuwen vliegen met een vuilbrui
ne buik van de olie. Wordt de olie niet
geruimd dan zijn de gevolgen desastreus.
De vorst is thans nog de redder.
Volgens deskundigen zitten er momen
teel in de Biesbosch 100.000 watervogels
te overwinteren. Naar schatting zijn
daarvan 2000 vogels dood. De jagers heb
ben intussen besloten om er plaatse niet
te gaan schieten.
Wat de oorzaak van het openscheuren
van de olietank is geweest weet men
nog niet. Er is nog niemand bij de in
gezakte tank kunnen komen, die in een
meer van dikke zwarte olie staat. Intus
sen is de PNEM zeer voorzichtig gewor
den met het olie onttrekken en vullen
van de andere tanks.
Vandaag heeft de minister van Land
bouw en Visserij, ir. Lardinois, besloten de
jacht met een geweer op waterwild te
sluiten in de Biesbosch.
Voor het eerst in de geschiedenis van
Artis is in de Amsterdamse dieren
tuin een chimpansee geboren. Het
jonge dier woog 1200 gram bij de ge
boorte op de tweede kerstdag. Men
vreesde voor zijn jonge leven toen
oppasser Meijer hem ’s morgens op
de grond zag liggen. De geboorte
werd namelijk aanvankelijk pas over
enkele maanden verwacht. De kleine
werd sindsdien met zorg omringd en
opgenomen in het gezin van de op
passer Meijer. Hier kreeg hij een
eigen kamer. In een kinderbox is een
bedje ingericht en daar ligt de jeug
dige chimpansee prinsheerlijk met
„zijn beer". Elke drie uur wordt de
kleine per fles gevoed en daarna van
een schone luier voorzien. Na acht
dagen is zijn gewicht al toegenomen
tot 1650 gram. Noch vader Amos, noch
moeder Lolita, die het hele chimpan-
seehuis op stelten heeft gezet bij de
geboorte, trekt zich verder iets van
de blijde gebeurtenis aan.
gebeurtenissen iets duidelijker. Vast
staat, dat tot Rome alleen de officiële
voordracht van drie personen is doorge
drongen; op deze lijst kwam de naam
van kapelaan Simonis niet voor. De voor
dracht was echter vergezeld van een uit
voerig rapport van de nuntius in Den
Haag, mgr. Angelo Felici, waarin de
voorgeschiedenis van de voordracht (de
enquête naar de eigenschappen van de
nieuwe bisschop en de stemming naar
plausibele kandidaten, een en ander in
opdracht van de diocesane pastorale
raad) werd geschetst. Daaruit bleek, dat
kapelaan Simonis ergens tijdens deze
procedure op één na de meeste stemmen
had gekregen waarbij de commissie
van de diocesane raad had geconcludeerd
dat de stemmen van conservatieven
unaniem op dr. Simonis waren uitge
bracht en de stemmen van progressieven
verspreid over veertien kandidaten. Al
bij al leverde dit voor de congregatie
voor de bisschoppen, die zich over de
voordracht moest buigen, een allesbe
halve helder beeld op.
In de Italiaanse pers wordt reeds (Cor-
DELFT Een 25-jarige verkoper uit
Delft is dinsdagmiddag door de politie van
Delft aangehouden op verdenking van
bedreiging van een 21-jarige werkster.
ontdekt, wordt uitvoerig ingegaan op de
procedure die in Nederland vóór de be
noeming van een nieuwe bisschop van
Rotterdam is gevoerd. Het wordt hier als
uiterst vreemd ervaren, dat de paus zich
heeft laten verleiden tot een benoeming
buiten de zogenaamde „Terna” (de voor
dracht van drie kandidaten, die uit Ne
derland was opgestuurd) om. Wanneer
de congregatie het met de namen op deze
Terna niet eens is, zo begrijpt men nu in
Rome, had de congregatie de lijst moe
ten terugsturen en om een andere met
andere namen vragen. Hoewel overigens
op dezelfde dag als de „Rotterdamse” be
noeming ook in Fribourg, Zwitserland,
een bisschop buiten de officiële nomi
natie om is benoemd, acht men het hier
hoogst ongebruikelijk een man aan te
wijzen, die op de hele voordracht-van-
drie niet voorkomt.
(Van onze correspondent)
DEN BOSCH. Militairen zullen voor
lopig nog niet worden ingezet bij de be
strijding van de olieramp op de Amer.
Slechts gespecialiseerde en ingewerkte
groepen kunnen in dit stadium iets be
reiken. Wel blijft het aanbod van minis
ter Den Toom van kracht, dat legereen
heden beschikbaar zijn indien dit nodig
is. Dit is gistermiddag meegedeeld na
een bespreking tussen de directie van de
Amer-centrale, ambtenaren van het mi
nisterie van Verkeer en Waterstaat, van
Rijkswaterstaat en Staatsbosbeheer, ver
tegenwoordigers van Vogelbescherming,
de territoriaal bevelhebber zuid en de
staf van de genie alsmede burgemees
ter C. Smits van Made en Drimmelen.
De directie van de centrale heeft gis
teren verklaard dat zeker 8000 ton zwa
re stookolie in de Amer is gestroomd.
Aanvankelijk was men van mening dat
ongeveer 1000 ton in de rivier was gelo
pen. Met man en macht is er intussen
gewerkt om die olie te verwijderen. De
brokken die men opvist gaan terug naar
de centrale om verbrand te worden.
Men heeft er gisteren ook nog over ge
dacht de olie, die nog in de rietkragen
zit over een lengte van ongeveer 6 km
te verbranden door het riet aan te ste
ken met vlammenwerpers van het leger.
Dit zou echter fataal zijn voor de wa
tervogels zodat men hiervan heeft af
gezien. Bovendien zijn de olieklonten op
deze manier bijna niet in brand te krij
gen.
Het schoonmaken van de rivier kost
de electricieitsmaatschappij thans reeds
25.000 per dag. Er zijn daarvoor 50
man ingezet met 5 kranen met grijners
negen schepen, 6 sleepboten en een aan
tal roeiboten. De olie zit tot een meter
diep in de rietkragen. Dat maakt het
onmogelijk met groot materieel bij de
kanten te komen. Vandaar de roeiboten,
waarin mannen de oliekoek opscheppen.
Als het ijs smelt en het water de Bies
bosch instroomt, is de kans groot dat
straks een olievlies het water bedekt met
DEN HAAG De bijzondere Kamer
commissie voor Grondwet en Kieswet
heeft <le Tweede Kamer geadviseerd, de
regeringsvoorstellen inzake het opnemen
in de Grondwet van nieuwe grondrechten
en het wijzigen van omschrijvingen van
bestaande grondrechten niet vóór de ko
mende Kamerverkiezingen in behandeling
te nemen. De regering heeft de Kamer
laten weten, dat zij een tijdige behandeling
juist op prjjs stelt.
Een deel van de Kamercommissie wenst
uitstel van de behandeling, omdat naar
haar mening de Kamer zich onmogelijk
in anderhalve maand tijd grondig over de
voorstellen kan beraden. Een ander deel
van de commissie vindt het belangrijk
dat de publieke opinie zich over de voor
stellen uitspreekt. Daarvan zou, als de
openbare behandeling in het parlement
vroeg dit jaar zou geschieden, geen sprake
kunnen zijn.
Als de Kamer besluit de behandeling
van de voorstellen uit te stellen, zal de
regering een apart wetsontwerp indienen
over de vrijheid van onderwjjs. Zjj staat op
het standpunt dat daarmee haast geboden
is, omdat de nieuw voorgestelde omschrij
ving van de vrijheid van onderwijs het
mogelijk maakt nieuwe bepalingen te ma
ken ove> de autorjjlessen.
DEN HAAG. De oppositiepartijen in
de Eerste Kamer hebben gisteren critiek
geoefend op het bouwbeleid van minister
Schut. Bij de begrotingsbehandeling van
Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening
zei jr. Visser (P.v.d.A.) dat kabinet en
minister op vele punten tekort zijn ge
schoten. De groei van de woningbouw is
onder het kabinet-De Jong veel kleiner
geweest dan onder vorige kabinetten,
worden gebouwd.
Van de regeringspartijen meenden ir.
Kraaijvanger (K.V.P.) en de heer Van
den Be’gh (V.V.D.); dat minister Schut
de wind tegen heeft gehad. De heer Van
den Berg opperde grote bezwaren tegen
het plan van de regering om de bouw bui
ten de woningsector af te remmen .Hij
waarschuwde tegen te zware looneisen in
de bouw.
Senator Rijnders (C.H.U.) liet de minis
ter weten dat bij de totstandkoming van
bestemmingsplannen de trage procedure
gang enorm schadelijk voor de continuï
teit in de woningbouw is. Hij pleitte voor
een speciale belasting voor diegenen die
minder dan eenzesde deel van hun bruto
inkomen als huur betalen. Deze belasting
is volgens de senator nodig als er geen
ander huursubsidiebeleid wordt gevoerd
dan thans het geval is.
In zijn requisitoir zei de officier van
Justitie onder meer dat de idealen die
Zuidmolukkers najagen politieke fanto
men zijn.
Hij ging uitvoerig in op het standpunt
van de Nederlandse regering. Volgens
hem is voor de Nederlandse overheid
slechts één taak een haalbare kaart, na
melijk de maatschappelijke kant van de
zaak. „Zij is bereid hierin een groot aan
deel te hebben. Onder meer gebeurt dat
reeds wanneer Zuidmolukkers hetzij in
groepsverband, hetzij individueel naar
hun vaderland willen terugkeren.”
De officier releveerde ook de gedane
uitspraken van ir. Manusama in juni van
dit jaar. Hij had toen gezegd „We zullen
Soeharto een warm onthaal bereiden.”
„Ik weet niet wat hij daarmee precies
heeft willen zeggen, maar door deze uit
spraak is de gewelddadigheid van de
Zuidmolukkers in Nederland ongetwijfeld
bevorderd,” aldus de officier.
Het laatste woord is aan de Zuidmoluk
kers. Eén voert namens hen het woord.
Hij vraagt om gelijke straffen voor alle
verdachten. Terwijl hij spreekt zijn alle
Zuidmolukkers opgestaan. „Hier staan
wij,” roept hij uit. „Wij kunnen niet lie
gen.” En dan klinkt tot slot de Ambonne-
se strijdkreet „Mena Moeria.”
Uitspraak 19 januari.
is gebruikt dan in de bedoeling lag der
Zuidmolukse radicalen, waardoor bijvoor
beeld de moordaanslag op president Soe
harto niet is doorgegaan.
Deze jonge vrouw was aan het werk in
een flatwoning aan de Debussystraat. De
man drong de flat binnen en zette haar
knel tussen een deur en een muur. Zij wist
zich echter los te rukken, waarna de man
zich ui' de voeten maakte.
De politie onderzoekt thans of de ver
koper wellicht betrokken is bij de moord
op mevrouw Lansbergen.
DEN HAAG. De Joegoslavische
beeldhouwer Miletic heeft gisteravond
met zijn vrouw twee van zijn beelden in
het Binnenhof in Den Haag kapot ge
slagen. Hij deed dit omdat volgens hem
de regering en de gemeenten Zaandam
en Amsterdam niet op telegrammen van
hem hebben gereageerd om hem vóór
6 januari recht te doen.
De beeldhouwer had de beelden per
trailer naar het Binnenhof laten vervoe
ren. De politie pakte het echtpaar de bij
len af en naip het mee naar het poli
tiebureau. Een legertje politiemannen
sjouwden de brokken op de trailer. Het
echtpaar is nadat proces-verbaal was op
gemaakt vrijgelaten. De vrachtwagen is
met de restanten naar Amsterdam ge
reden.
i
