BREUK IN GEMENEBEST
VOORLOPIG VOORKOMEN
van
CDU zoekt uitweg uit crisis
VAN DAG TOT DAG
commentaar op actuele zaken
Beloning voor opsporing
Mengele uitgeloofd
Reden tot wantrouwen
DICK BARTELS
10% KORTING
Italië gaat
kinderarbeid
bestrijden
Fin wil Thant
opvolgen
Nyerere: „Apartheid en agressie zijn één"
Britse argumenten
achtergrond
veroordeeld
Vier Westduitsers
Ex-concentratiekamparts verblijft
waarschijnlijk in Paraguay
Vliegtuigkapers
in Duitsland
wegens spionage
voor DDR gepakt
Indonesië laat
V erkoopverbod op
kruisbogen in
Noord-Ierland
221 politieke
gevangenen vrij
3
Or*
DONDERDAG 21 JANUARI 1971
r
e
T egenstanders
V olkswagenfabriek
BONTMODEHUIS
Speciaalzaak in pelterijen
Zie ook onze uitverkoopetalage
t
ENKELE SHOWMODELLEN
TOT 50% KORTING
WAGENWEG 146
HAARLEM - TEL. 31 65 29
s
r
t
s
5
t
OP ALLE BONTARTIKELEN
et
(Van onze redacteur in Bonn)
BONN Heel lang hebben West-Duitslands Christen-Democraten het
gemakkelijk gehad. Adenauer was de alles overheersende (groot) vader
figuur, die blindelings werd gevolgd. Erhard en Kiesinger hebben ge
probeerd zijn rol over te nemen, maar faalden. Er is in christendemocra
tische kring één man die „der Alte” althans in politieke kracht zou
kunnen evenaren: Franz-Joséf Strauss. Tot genoegen van zeer velen
zit Strauss echter als voorzitter van de Beierse zusterpartij CSU niet in
de juiste organisatie om in aanmerking te kunnen komen voor het over
nemen van de erfenis.
SINGAPORE (Reuter en AP) Op de Gemenebestconferentie in Singa
pore is voorlopig een crisis voorkomen. Er is besloten een defensie-studie-
groep in te stellen op het probleem van de Britse wapenleveranties aan
Zuid-Afrika te bespreken. Voorts zal Groot-Brittannië worden vrijgelaten
zelf te beslissen over eventuele wapenleveranties.
2x/i jaar voor
drie Hongaren
Nieuw partijprogram
V ernieuwing
Half miljoen kinderen
werkt in loondienst
Strijd
9
ti
r
a
3-
rf^V\A/\AA/VVV\/WWVVV^A/\AJ\A/VVV\A/W\ZVVWt/\/VV\AAAA/VW\AA/V\/VV\/V\A/\AA/V\A/VV\A/\AA/VVV\AAA/V\/WWVVV\/W\A/VVV,
ADVERTENTIE
I
RAINER BARZEL
1
sen hebben dus vijf jaar gevangengeze
ten om niets, zonder voorafgaand vonnis
en met als enig motief dat zij communis
ten waren. Het is nog de grote vraag of
dat laatste voor alle gevangenen wel dui
delijk en onmiskenbaar was vastgesteld,
omdat het erg moeilijk lijkt de politieke
overtuiging van merendeels primitieve
mensen zonder noemenswaardige ontwik
keling of scholing na te gaan.
Een land waarin dergelijke grove ver
krachtingen van menselijke rechten kun
nen plaatshebben zonder dat er een haan
naar kraait, moet een bewind hebben dat
niet erg aantrekkelijk is voor vrijheids
lievende en in westelijke patronen van
democratie opgevoede mensen, die boven
dien ook nog politiek het herstel van een
historisch verraad eisen, namelijk de stip
te uitvoering van een afspraak aangaande
de federatieve vorm van de staat Indo
nesië een afspraak die indertijd de re
den was waarom het moederland het ver
antwoord achtte, zich bij de onafhanke
lijkheid van Indonesië neer te leggen.
Ie
m
Doodstraf. De procureur-generaal van de
Amerikaanse staat Pennsylvania, Fred
Speaker, heeft verklaard, dat de dood
straf in de staat is afgeschaft. Hij be
toogde, dat dit een wrede en onmense
lijke straf is, die volgens de Amerikaanse
grondwet is verboden.
3
KARLSRUHE (DPA). In Goslar,
vlak bij de grens met de DDR, zijn vier
Westduitsers gearresteerd die al lange
tijd voor de Oostduitse inlichtingendienst
zouden hebben gewerkt. De twee mannen
en twee vrouwen hadden militaire inlich
tingen verzameld en deze over de radio
naar hun opdrachtgever in de DDR door
gegeven.
n
T
el
n
re
ië
;r
u
m
>r
1-
VVVW\AA7VV^AAAAA/\AAAA/W\A/V\AA/\AAA/VVW\AA/kAA/VW\A/VVVWWWV^AAAAAA^AA/V^VVWKAAAAAAAJVVWWVVV\AAA/S/WVV
an
ist
n-
en
n-
•in
>rt
r-
ke
e-
31
Neergestort. Een Mystère IV van de Franse
luchtmacht is in de lucht ontploft en
daarna neergestort in het dorp Segur-
le-Chateau in midden-Frankrijk. De pi
loot is bij het ongeluk omgekomen.
TEL AVIV (Reuter). Een Israëlische
organisatie voor actie tegen Duitse oor
logsmisdadigers heeft gisteren een belo
ning van 180.000 gulden uitgeloofd voor
een ieder die de oorlogsmisdadiger Josef
Mengele weet op te sporen en te arreste
ren.
Dit alles wordt heden ten dage in Ne
derland gemakshalve verdrongen en er zit
ook weinig anders op, maar het zou toch
wel eens kunnen worden overdacht bij
de beoordeling van de „lastige Zuidmo-
lukkers, die geen kant uit willen en hun
woede koelen op een bevriend staats
hoofd, dat in Nederland gastvrij werd
ontvangen.”
MÜNCHEN (Rtr). Drie Hongaren zijn
gisteren in München voor het kapen van
een Roemeens passagiersvliegtuig in sep
tember vorig jaar veroordeeld tot ieder
twee-en-eenhalf jaar gevangenisstraf. Een
vierde Hongaar kreeg een half jaar voor
waardelijk.
Zij dwongen op 14 september de gezag
voerder van een straalvliegtuig van de
Roemeense luchtvaartmaatschappij Tarom
naar München te vliegen. In het toestel za
ten, behalve de vier kapers, 78 passagiers
en vijf bemanningsleden. Het maakte een
vlucht van Boekarest naar Praag en werd
gekaapt na een tussenlanding in Boedapest.
Het viertal zei dat het om politieke re
denen naar het Westen wilde.
■door het partijvolk wordt besproken,
bijgeschaafd door het C.D.U.-bestuur
en heeft zijn progressieve toon weer
goeddeels verloren. Wellicht was dat
noodzakelijk omdat een partij weinig
nut heeft van een programma dat haar
eigenlijk niet past. Bovendien dient de
CDU rekening te houden met de nog
conservatievere Beierse CSU, die wel
iswaar een zelfstandige zusterpartij is,
maar in het parlement onderdeel is
van de gemeenschappelijke christen
democratische fractie.
erfenis volledig willen overnemen, dus
zowel bondskanselier als partijleider
willen worden. Dit geldt zeker voor
Helmut Kohl, maar door het zolang
mogelijk uitstellen van de beslissingen
kunnen wellicht ook nog anderen naar
voren komen. Voorts zal Kiesinger
zichzelf altijd de beste blijven vinden
en dus niet zo gemakkelijk te verdrij
ven zijn, terwijl er in een partij die
zó lang heeft geregeerd natuurlijk oud-
ministers zijn die nieuwe kansen zullen
grijpen. De meest prominente onder
hen is de 60-jarige populaire Gerhard
Schröder, die sinds de regeringswisse
ling wat’terzijde het kruit droog houdt
Tot diep in de nacht hebben de re
geringsleiders en staatshoofden van de
Gemenebestlanden vannacht gespro
ken over het Britse plan Zuid-Afrika
van wapens te voorzien, ’s Morgens
om vier uur besloot men de vergade
ring te schorsen. Op de foto: premier
Edward Heath van Groot-Brittannië
na afloop van het overleg in gesprek
met een bode.
Wereld is een aparte, in de dubbele be
tekenis van het woord. De Apartheidswet-
geving, waarop de gehele sociale en poli
tieke structuur van de Unie steunt, maakt
dit land tot een bolwerk van blanke su
prematie en een symbool van westerse
overheersing. Toch behoort Zuid-Afrika
tot Afrika en is het een van de sterkste
arsenalen van Afrikaanse potentie. Het
land heeft zich, evenals Rhodesië, aan het
Gemenebest onttrokken, maar is erin ge
slaagd zich een eerbiedwaardige positie
te veroveren in de rij van landen waar
mee Engeland in eigen belang stevige
verbindingen wil onderhouden. Dat En
geland echter in onbaatzuchtige liefde
voor het heil van de westerse beschaving
wapens naar Zuid-Afrika stuurt om die
beschaving te behoeden voor overweldi
ging door het communisme, is een verhaal
dat de overige Gemenebestlanden niet
zonder scepticisme hebben aangehoord.
Een breuk was op zeker moment acuut,
maar de meeste Gemenebestlanden kun
nen zich zo’n breuk moeilijk veroorloven
zonder in eigen vlees te snijden. De mees
te zijn nog niet toe aan een zelfstandige
politiek en zeker niet aan een volwassen
economie. De bewustwording in Afrika
voltrekt zich langzaam en langs verschil
lende wegen, waardoor een zekere een
heid van denken en doen nog niet duide
lijk bespeurbaar is. Voorlopig zal Enge
land nog wel zijn gang kunnen gaan met
Zuid-Afrika te helpen, de bestbewapende
militaire macht in Afrika te blijven.
(Van onze redacteur in Rome)
ROME Recente statistieken hebben
uitgemaakt dat in Italië een half miljoen
kinderen onder de veertien jaar niet naar
school gaan en in plaats daarvan in loon
dienst zijn. Dit gebeurt ondanks het feit
dat bö wet van 1967 nog eens uitdrukkelijk
werd bepaald dat kinderen tot hun veer
tiende op school dienen te blijven.
De regering heeft nu bekendgemaakt dat
extra streng zal worden opgetreden tegen
overtreders van de wet. Werkgevers kun
nen gestraft worden met een boete van
meer dan duizend gulden. De meeste kin
deren werken in cafés en restaurants in
kleine winkeltjes en bedrijfjes en zelfs in
de Siciliaanse zwavelmijnen.
Het krachtig optreden van de regering
doet enigszins komisch aan. Een van de
oorzaken van de kinderarbeid is namelijk
dat er eenvoudig geen scholen genoeg zijn.
Het schoolprobleem behoort zelfs tot een
van de ernstigste problemen van het land.
Het is juist in de arme streken waar de
ouders dolgraag zouden willen dat de kin
deren zo snel mogelijk geld in het laatje
brengen dat de scholen ontbreken die de
jeugd van dit plan van de ouders had kun
nen afhouden.
In de grote steden behoren tot het ge
wone straatbeeld de ravenzwarte jongetjes
die met kleine presenteerblaadjes tussen
het verkeer door laveren om de geachte
clientèle ergens op de zoveelste etage een
kopje espresso te gaan brengen, die nog
niet eens twee kwartjes kost. Het falen van
het regeringssysteem brengt met zich mee
dat deze jeugd gedoemd is eveneens te fa
len. Want op betere scholen kom je ook
maar weer alleen met de introductie die
deze categorie niet kan produceren.
Het gevolg, namelijk dat de CDU in
een leiderscrisis verkeert, ging zich
na de verkiezingsnederlaag van 1969
sterk openbaren. Bovendien bleek toen
dat het programma van de unie, na
twintig jaar regeren, totaal versleten
was. De CDU moest op de helling.
Zondag begint in Dusseldorf een par
tijcongres dat zich zal moeten uitspre
ken over een gemoderniseerd partij
programma. Vervolgens zal in het na
jaar in Hamburg een congres worden
gewijd aan de personele problemen.
Gehoopt wordt dat de discussie van
volgende week alle duidelijke aanwij
zing geeft omtrent de toekomstige lei
ding van de CDU.
EEN ONTWERP voor het nieuwe
partijprogramma heeft indertijd veel
opzien gebaand. Met één slag scheen
de unie een moderne partij te worden,
voorstandster van een ingrijpende on
derwijshervorming, van een flinke ma
te aan medezeggenschap en van een
buitenlandse politiek die de vraag zou
rechtvaardigen waarom de christen
democraten Willy Brandts „oost-poli-
tiek” zo fanatiek bestrijden.
Het ontwerp is echter, voordat het
Opmerkelijk is dat in de commissie, be
staande uit Australië, Canada, Engeland,
India, Jamaica, Kenia, Maleisië en Nige
ria, Tanzania en Zambia ontbreken
twee landen die zich tot dusver het felst
tegen de Britse plannen hadden gekeerd.
Volgens sommige waarnemers zou dit
kunnen betekenen dat de presidenten
Nyerere en Kaoenda terugtrekking van
hun landen uit het Gemenebest op het oog
hebben, hoe het rapport van de studie
groep ook uitvalt. In ieder geval heeft
Engeland een voorlopig succes geboekt.
Het „moment van de waarheid” is waar
schijnlijk wel voor enkele maanden ver
schoven.
DE DEBATTEN over het program
ma zullen volgende week van zon
dag tot en met woensdag menings
verschillen aan de dag brengen. De ru
moerige jongeren bepleiten een ingrij
pende vernieuwing.
Zij zijn voorstander van het ontwerp
in zijn oorspronkelijke vorm, dat werd
samengesteld door Heinrich Köppler
en Helmut KohL Laatstgenoemde, mi
nister-president van Rijnland Paltz
heeft zich kandidaat gesteld voor de
opvolging van Kiesinger. Hij is (hoewe
zelf geen progressieve, eerder een ge
matigde politicus) daardoor de man
van de vooruitstrevenden.
De verzekering van premier Heath dat
de wapens die Londen wil leveren nooit
door Zuid-Afrika tegen negerstaten zul
len worden gebruikt, wees hij van de
hand met de woorden: „Die beloften van
Zuid-Afrika zijn alleen maar bedoeld om
tijd te rekken. Apartheid en agressie zijn
één."
Premier Heath stelde dat Engeland
„zich ten volle rekenschap gevend van de
HELSINKI. (AP). De Finse regering
heeft vandaag onthuld, dat zij de andere
Scandinavische landen heeft voorgesteld
haar V.N.-ambassadeur, Max Jakobson
te laten benoemen tot opvolger van Oe
Thant als secretaris-generaal van de
Verenigde Naties.
Thant heeft eerder deze week gezegd,
dat hij twee ambtstermijnen genoeg vindt.
Jakobson is vorig jaar voorzitter van
de Veiligheidsraad geweest.
De president van Tanzania, Julius
Nyerere, heeft gisteren de waarschuwing
uitgesproken dat Britse militaire steun
aan Zuid-Afrika „ons zal dwingen te rea
geren” en het Gemenebest zal vernieti
gen. Hij zei: „Het Britse besluit kan het
Gemenebest breken.”
door andere Gemenebest-leden geuite
standpunten, zich het recht voorbehoudt
de maatregelen te nemen die het noodza
kelijk acht voor de uitvoering van zijn
internationale defensiepolitiek, waarvan
de faciliteten in Simonstown een belang
rijk onderdeel vormen” en dat de Britse
regering gebonden is de wettelijke
verplichtingen jegens de Zuidafrikaanse
regering op grond van de overeenkomsten
van Simonstown desgevraagd na te ko
men. Van Zuid-Afrika heeft Engeland de
verzekering gekregen dat het „geen agres
sieve bedoelingen heeft” en de Britse uit
rusting „alleen voor defensiedoeleinden”
zal gebruiken.
De studiegroep zal zo snel mogelijk na
overleg met de betrokken landen bijeen
worden geroepen. Waarschijnlijk verga
dert de groep eerst in Londen, maar daar
over hebben de acht deelnemende landen
het laatste woord.
De directeur van het genoemde cen
trum, dr. Toevia Friedman, deelde voorts
mee, dat binnenkort een afvaardiging van
zijn organisatie naar West-Duitsland gaat
om daar met vertegenwoordigers van de
regering en verscheidene industrieën te
spreken over een schadevergoeding voor
mensen die tijdens de Tweede Wereldoor
log werden gedwongen in Duitsland te
werken. Volgens hem waren dat er meer
dan twee miljoen, van wie er slechts
200.000 de oorlog hebben overleefd. Tot
dusver zijn alleen schadevergoedingsre-
gelingen getroffen met grote maatschap
pijen als Krupp, Telefunken, Siemens en
I.G. Farben. Tientallen andere onderne
mingen, zoals de Volkswagenfabrieken,
hebben echter tot dusver niets betaald.
Dr. Friedman deelde mee, dat er na de
oorlog gegevens zijn verzameld over
250.000 nazi-oorlogsmisdadigers. Hiervan
waren er niet meer dan 10.000 voor het
gerecht gebracht. Tenslotte zijn er niet
meer dan 400 veroordeeld tot straffen bo
ven de drie jaar.
Paraguay, Brazilië en Argentinië. Naar
gelang de politieke situatie in deze lan
den zich wijzigt, verandert hij van ver
blijfplaats, aldus het schrijven van d«
Westduitse president. Volgens hem zou
een nieuw uitleveringsverzoek uit Bonn
nutteloos zijn.
BELFAST (AP). In Noord-Ierland
mogen in sportwinkels geen kruisbogen
meer worden verkocht. Gedurende het af
gelopen weekeinde is met die wapens op
Britse soldaten geschoten.
Kruisbogen, een moderne versie van het
middeleeuwse wapen, kunnen een formi
dabel moordtuig zijn, waarmee men een
mens op een afstand van honderd meter
kan doden.
DJAKARTA (Reuter). De Indonesi
sche regering heeft 221 politieke gevan
genen in Soerabaja op Oost-Java- vrijge
laten, zo meldt het Indonesische pers
bureau Antara.
De vrijlating geschiedt in het kader
van een politiek om die communisten
vrij te laten, die niet rechtstreeks be
trokken waren bij de mislukte staats
greep van 1965.
Mengele, die arts is geweest in het con
centratiekamp Auschwitz, is na Martin
Bormann de meest gezochte nazi-oorlogs-
misdadiger. Hij zou op het ogenblik in
Paraguay verblijven.
De beloning is uitgeloofd door het in
Haifa gevestigde documentatiecentrum
inzake nazi-misdaden. Op een persconfe
rentie werd een brief voorgelezen van de
Westduitse president Heinemann, waarin
deze liet weten dat Mengele de nationali
teit van Paraguay bezit en dat de autori
teiten van dat land geweigerd hebben
hem uit te leveren of zelf te berechten.
De voormalige kamparts verblijft in het
moeilijk toegankelijke grensgebied van
De Gemenebestconferentie in Singapore,
heeft een wel zeer opportunistische op
lossing voor de dreigende crisis tussen
Groot-Brittannië en zijn partners gevon
den. Zij heeft besloten tot instelling van
een studiecommissie, die zich gedurende
een halfjaar moet bezighouden met de
analyse van de Britse argumenten tot wa
penleveranties aan Zuid-Afrika.
Een van de voornaamste overwegingen,
die Engeland aanvoert om zijn wapen
leveranties aan Zuid-Afrika te motiveren,
is het dreigende Russische gevaar in de
Indische Oceaan. Zuid-Afrika wordt door
Engeland ten tonele gevoerd als de hoek
steen van de westelijke verdediging tegen
de groeiende Russische invloed, die door
toeneming van vlootstrijdkrachten in de
Indische Oceaan met de dag sterker
wordt.
Voor westelijke oren is dat een goed
argument, maar de staten die nog deel
uitmaken van het Britse Gemenebest zijn
merendeels tamelijk ongevoelig voor de
eeuwige prestigeslagen tussen het War
schaupact en de NAVO, omdat zij gewik
keld zijn in vraagstukken die op een heel
ander terrein liggen dan de keuze tussen
communisme of kapitalisme. De Afrikaan
se herordening bijvoorbeeld, waarmee tal
van Gemenebestlanden direct geconfron
teerd worden, is een vraagstuk van de Der
de Wereld, die in de eerste plaats een toneel
van worsteling om economische en poli
tieke zelfstandigheid van jonge landen is.
De rol van Zuid-Afrika in deze Derde
De Zuidmolukse „troebelen” in ons
land hebben nog eens de aandacht geves
tigd op de onverzoenlijke tegenstellingen
tussen volken en volksgroepen binnen de
Indonesische eenheidsstaat, tegenstellin
gen die blijkens de reacties van de Zuid-
molukkers niet verzacht zijn door de
machtswisseling in Djakarta na het ver
stoten van Soekarno.
De Zuidmolukkers in ons land willen
een zelfstandig en vrij Zuid-Molukken,
een ideaal dat in Den Haag met een mee
lijwekkend schouderophalen wordt weg-
gewimpeld. Waarom willen die Zuidmo
lukkers iets dat toch nooit te realiseren
valt? En waarom gaan ze niet naar hun
vaderland terug met een wat positiever
instelling tegenover het bewind Soeharto,
dat immers zo veel misstanden uit de
periode Soekarno heeft gelenigd en zich
zo vriendschappelijk opstelt tegenover het
vroegere moederland?
Hoe onvervulbaar het ideaal der Zuid
molukkers ook is, hun gebrek aan ver
trouwen in het bewind Soeharto kan
moeilijk ongemotiveerd worden genoemd.
Een simpel Reuter-bericht uit Djakarta
meldt vandaag dat enkele honderden po
litieke gevangenen zijn vrijgelaten van
een „groep van duizenden communisten”.
Deze hele groep zal mettertijd worden
vrijgelaten, aldus Djakarta, „omdat zij niet
rechtstreeks betrokken was bij de opstand
van 1965.”
Het is nu 1971 en deze duizenden men-
Kiesinger is, zoals tot dusver gebrui
kelijk, tegelijkertijd partijleider en
kanselierskandidaat. De enige, di vindt
dat hij moet worden gehandhaafd, is
de 66-jarige oud-kanselier zelf. Als
kanselierskandidaat. De enige, die vindt
vanzelfsprekend nu ook de oppositie
leider moeten zijn. Daar is geen spra
ke van. De oppositie wordt aangevoerd
door Rainer Barzel, leider van de
fractie in de Bondsdag, de Westduit
se Tweede Kamer. Barzel is een con
servatief, die zich gesteund weet door
de machtige Strauss.
Er is veel gespeculeerd dat uitein
delijk Kohl (40 jaar oud) Kiesinger
wel zal opvolgen als CDU-voorzitter en
de 45-jarige Barzel als kandidaat voor
het bondskanselierschap. Barzel zelf
heeft getracht nu al een beslissing te
forceren. Het is zijn wens dat de
Bondsdagfractie de toekomstige tegen
stander van Willy Brandt aanwijst.
Zijn benoeming zou in dat geval prak
tisch vast staan.
KIESINGER, Kohl en vooral ook
weer de jongeren willen daar niet van
horen. De partij en niet de fractie
moet de grote beslissingen nemen en
de partij heeft de tijd tussen Dussel
dorf en Hamburg hard nodig, want de
verhoudingen zijn nog verre van dui
delijk. Voor de progressieven speelt
daarbij zeker een rol dat intussen de
ster van Helmut Kohl verder zou kun
nen rijzen, terwijl een heel grote groep
er bovendien van overtuigd is dat de
regering-Brandt het wel volledig moet
hebben verprutst voordat de CDU met
de arrogante, kille Barzel verkiezin
gen kan winnen.
De strijd is interessant, omdat de
ambitieuze politici in feite Adenauer’s
WW-
I X