Ard Schenk: Geen verklaring voor terugval op 5000 meter
MAGIËR VERKERK ZWEERT WEER
BIJ KLEINIGHEDEN, DIE „EEN
voor
Zwedenhaat en catastrofealarm
chauvinistisch Heerenveen
m
Heerenveen
KAMPIOEN MAKEN EN BREKEN”
in cijfers
Reactie
Pfrommer
was fout
„Te veel
aandacht
Jan Bols”
■K
wL
1W
s s
fc. -
13
12
bezien
Zweedse pers over Europese schaatskatnpioenschappen
Verkerk wilde
niet voor televisie
weer naar Davos
Schaatscoach wil
IJshockeyteam
bleek zwak
tj
MAANDAG 25 JANUARI 1971
Rekening
Geen verklaring
Niet harteloos
Woedend
C hauvinisme
L... - i
J
F//
te
De korpschef Metzlar van Heerenveen kijkt gespannen toe, omdat de beslissing van Roos gevolgen zou kunnen hebben
JOHN DRIESKENS
(Van onze sportredactie)
Hy had verloren van Goeran Claesson.
(Van onze sportredactie)
HEERENVEEN En plotseling stond Kees Verkerk weer in het middel
punt van de belangstelling. De magiër Verkerk, de man van de bjjgeloofjes.
De pietlut in hele kleine zaken. Als derde was hij geëindigd in het kam
pioenschap, dat tevoren door hem niet volkomen au sérieux was genomen.
Immers, hij wilde geen Europees maar wereldkampioen worden.
Onverwacht reikte hij toch nog ver. Met zijn totaal van 178.122 bleef hij
minder dan drie punten achter bij de nieuwe Europese kampioen Dag For-
naess. De opgaande lijn, die hij voorspeld had en die al duidelijk naar voren
kwam met zijn fantastische prestaties in Davos, werd voortgezet. Een zaak,
die een enorme toeloop op de kleine gestalte van de Puttershoeker tot ge
volg had.
Ard Schenk vertelde gistermiddag, dat
hij geen verklaring had voor zijn terugval
op de vijfduizend meter na een uitsteken
de halve kilometer. Hij weigerde aan te
nemen dat de wind, die in de lengterich
ting van de baan stond, in zijn nadeel
werkte.
„Ik weet niet hoe het kwam. Wel is het
dient. De tweede plaats van Jan Bols za
terdag op de 500 meter met 40,77 heeft hl,
aan deze man te danken, zo noteert „Da-
gens Nyheter”, want hij was al een be
hoorlijk eind op weg voordat het start
schot ging en Claesson heeft op de 500
meter nog nooit van Bols verloren.
„Aftonbladet”, oplage ook rond 600.000
gooide er nog een schepje bovenop: het
had een Glasgowcatastrofe kunnen wor
den, indien de affaire-Bols te vroeg was
uitgelekt. Verwacht kan dan ook worden
dat er gewelddadige demonstraties zul
len plaatsvinden wanneer Dag Fornaess
of andere niet-Nederlanders een prijs in
ontvangst zullen nemen.
Zijn tijd 16 05.7 was echter nog net scherp
genoeg om Nottet achter zich te houden.
Peter, die naar Pfrommer later zou zeg
gen voor zijn derde examen was geslaagd.
Eerst voor zijn examen fysio-therapeut,
later in het Nederlands kampioenschap
door de jonge aandringende krachten zo
als een Ronnie Nooitgedagt van zijn lijf
te houden en nu door bij de eerste elf
aankomende in het Europees kampioen
schap te rijden. De jonge schaatsers, dit
kampioenschap heeft het nog eens bewe
zen, slaagden er niet in verder op te ruk
ken.
Eddy Verheyen (24 jaar) bijvoorbeeld
(hij was blij met zijn zesde plaats) die op
het punt leek te staan de oude meester
Kees Verkerk voorbij te streven lukte
het niet. Verkerk verdedigde zich mees
terlijk. Hij ging zelfs nog verder. Hij nam
verder afstand. Zijn bronzen medaille en
de stijgende lijn in zijn prestaties (dat
ook weer in tegenstelling tot Eddy Ver
heyen) maken hem een groot kandidaat
voor de wereldtitel.
Hij vertelde opnieuw zijn verhaal. Van
de grootste hoogtepunten tot en met de
diepste diepten. „Vroeger lette 'k op al
lerlei kleine zaken. De laatste twee jaren
heb ik dat niet meer gedaan. Daar ben
ik van teruggekcmen. Ik heb die methode
gewoon nodig om in een topconditie te
komen.”
klets maar doen. Zo hard mogelijk gaan
door middel van de nieuwste snufjes van
begeleiding en keiharde training.
Pfrommer, Schenk en Bols zweren bij
hun methode. Zij lachen om de trucjes
van Kees uit Puttershoek. Zij zijn nuch
ter en zij praten bijvoorbeeld (zoals Ard
deed gistermiddag) over de massa van de
grotere schaatser, die hem in de bocht
voordelen biedt boven een kleinere man.
STOCKHOLM. De niets vermoeden
de Zweedse krantenlezer, die zondag de
vier grootste Zweedse dagbladen in han
den kreeg, hoefde niet eens de sportpa
gina op te slaan om te zwemmen in dra
matiek. „Expressen” met een oplage van
ruim 600.000 schreeuwde het uit over de
hele voorpagina: Zwedenhaat. Men vreest
de rellen bij de schaatswedstrijden in
Heerenveen en deze haat is gericht tegen
de Zweden. De 30.000 toeschouwers zijn
razend en we durven er niet aan te den
ken wat er allemaal zou hebben kunnen
gebeuren.
Dagens Nyheter wordt hierin gesteund
door de sportredacteur van „Svenska
Dagbladet”, die zich afvraagt waar in dit
Nederlandse chauvinisme de grens ge
trokken dient te worden. Het is een bijna
retorische vraag, zo schrijft men, wan
neer het om Holland en schaatsen gaat.
Maar dat starter en scheidsrechter in dit
geval Hollanders waren, is een fout die zo
snel mogelijk door de internationale
schaatsbond hersteld dient te worden. Het
was een record in vriendjespolitiek.
De einduitslag werd zondagavond voor
de Zweedse televisie die beide dagen alle
ritten direct heeft uitgezonden, als volgt
aangekondigd: „De eerste plaats behaalde
Dag Fornaess (Noorwegen) en de beste
Zweed werd Goeran Claesson”. Verkerk
of Schenk werden niet genoemd.
In Noorwegen was zondagavond d it
grapje actueel: „Die vergissing van Bols?
Nou ja, wat kun je ook verwachten in
een land waar ze niet zo veel ervaring
hebben met schaatsen.”
Het is de Nederlandse lezer intussen al
duidelijk geworden, dat er in Heerenveen
niets is gebeurd. Inderdaad moest een
nachtelijk feest in de IJshockeyhal van
het Thialfstadion voortijdig worden be
ëindigd. Dit was echter niet te wijten aan
de aanhangers van Jan Bols, zo werd la
tei meegedeeld, maar aan de liefhebbers
van Lucas Bols. Vandaar misschien dat
de vlag van dit jenevermerk, die aan de
tribunes was vastgemaakt, de volgende
dag halfstok hing.
Na de vijfduizend meter moest Verkerk door Pfrommer nog getroost worden.
Koomen viste gisteren voor de tweede
maal in deze kampioenschappen achter
het net. Jan Bols kwam zaterdag ook niet
voor de speciaal voor het schaatsen in
Heerenveen geplaatste camera’s. Hij reis
de, terwijl zijn coach Pfrommer de pers
op een afstand hield met de kreet „Jan
heeft het moeilijk. Laat hem nog even
met rust”, naar Bussum, waar hij ver
scheen in het programma AVRO’s Sport-
panorama. Koomen: „daar heeft hij na
tuurlijk betaald voor gekregen. De prij
zen van de heren kennende, denk ik, dat
het zo’n duizend gulden heeft gekost.”
Het effect van de Bols-affaire werd
door dit blad als volgt beschreven: de
mensen die het stadion nog niet hadden
verlaten, waren geschokt. Woedend wer
den glazen en flessen kapotgeslagen. In
het speciaal voor de Europese kampioen
schappen ingerichte restaurant braken
overal vechtpartijen uit, terwijl tafels en
stoelen in splinters werden geslagen. De
verwarring was totaal. De lokale radio
zenders zonden 'n catastrofealarm uit. Tot
diep in de nacht duurde de oproer. In de
grote hal hebben dronken tienermeisjes
de klompjes uitgeschopt en slapen hun
roes uit. Het bewakingspersoneel bekom
mert zich er niet om, men heeft de han
den vol met het tot bedaren brengen van
de verontwaardigde supporters. Een on
werkelijke schaatshappening die alleen
maar in het schaatsgekke Holland moge
lijk is.”
De Zweedse lezer ziet hier al de lands
lieden in de lantaarnpalen bengelen of in
de kanalen drijven, maar wordt gerust
gesteld door „Dagens Nyheter” dat met
een oplage van ruim 600.000 verzekert,
dat de fout te zoeken is bij de starter die
de kwalificatie „kraaienschutter” yer-
zo gevaarlijk. Die zwaaide zo gek door de
baan, dat ik bang werd. Het is wel zo, dat
als je door de schuld van je tegenstan
der valt je mag overrijden, maar je
weet niet hoe je valt en wat je beschadigt.
Door zo’n val kan je gehele seizoen weg
zijn.In tegenstelling tot Ard Schenk
handhaafde Verkerk zich wel op de vijf
duizend meter. Hij eindigde als vierde,
achter Fornaess, achter Guttormsen, ach
ter Claesson. Zijn tijd 7.50.4 was welis
waar ver onder zijn eigen baanrecord
(7.29.8), maar dat was Fornaess’ tijd
(7.42.3) ook.
HEERENVEEN. Kees Verkerk wilde
na de wedstrijden in Heerenveen niet
voor de televisiecamera’s verschijnen.
Zeer tot ongenoegen van commentator
Theo Koomen. Gevraagd wat de oorzaak
was van de weigering zei Koomen: „Kees
heeft nog een bedragje van de NOS te
goed. Gek hè. Ik heb hem nota bene het
hele land doorgesjouwd voor lezingen en
nou flikt’ie me dit.”
De uitslag van de 500 meter is: 1. Schenk
40.61; 2. Bols 40.77; 3. Thomassen 40.79: 4. Troits-
ki 41.08; 5. Verheijen 41.09; 6. Wallberg 41.20; 7.
Fornaess 41.25; 8. Groenvold 41.28; 9. Tsjekoel
jajev 41.32; 10. Braunecker 41.62; 11. Kraus 41.78;
12. Zimmermann 41.85; 13. Claeson 41.99; 14. Jo
hansson 42.07; 15. Tipper 42.19; 16. Verkerk 42.46;
17. Toniolli 42.59; 18. Hietala 42.77; 19. Nottet
42.88 20. Stensen 42.98; 21. Iskrzycki 43.06 22.
Guttormsen 43.46 26. Sandler 43.63 29. Koskinen
43.71; 33. Krienbuehl 45.38; 35. Klotkowski 53.33
(gevallen).
1500 meter: 1. Fornaess 2.04,5 (nieuw baan
record); 2. Groenvold en Schenk 2.05,8; 5. Ver
kerk 2.06,5; 5. Claeson 2.06,6; 6. Thomassen
2.07,0; 7. Stensen 2.07,5; 8. Wallberg 2.07,8; 9.
Guttormsen 2.08,8; 10. Zimmermann 2.09,1; 11.
Nottet 2.09,2; 12. Verheijen 2.09,3; 13. Hietala en
Sandler 2.09,4; 15. Johansson 2.09,8; 16. Troitsk!
2.11,6; 17. Toniolli 2.11,9; 18. Koskinen 2.12,1; 31.
Tsjekoeljajev 2.21,1 (gevallen); 32. Krienbuehl
2.21,7.
5000 meter: 1. Fornaess 7.42,3; 2. Guttormsen
7.47,9; 3. Claeson 7.49,1; 4. Verkerk 7.50,4; 5.
Tsjekoeljajev 7.51,0; 6. Groenvold 7.52,5; 8. Sand
ler 7.54.1; 8. Stensen 7.54,2; 9. Verheijen 756,1;
10. Thomassen en Schenk 7.58,2; 12. Nottet 7.58.7;
13. Zimmermann 7.59,3: 14. Hietala 8.02,8; 15.
Troitsk! 8.05,6; 16. Johansson 8.08,0.
Bols (7.43,9) werd gediskwalificeerd.
10.000 meter: 1. Guttormsen 15.22,1; 2. Verkerk
15.29,1; 3. Schenk 15.32.9; 4. Fornaess 15.37.2; 5.
Claeson 15.42,8; 6. Stensen 15.43,6; 7. Tsjekoelja
jev 15.49,0 8. Verheijen 15.49,6; 9. Nottet 15.51,2;
10. Hietala 15.52,7; 11. Thomassen 15.57,0; 12.
Sandler 15.59,0; 13. Zimmermann 16.05,7; 14. Jo
hansson 16.18,2; 15. Groenvold 16.18.2; 16. Troits-
ki 16.21,4.
UTRECHT. Het Nederlandse bonds-
team heeft een gevoelige nederlaag
(2-8) geleden tegen Smoke Eaters, lijst
aanvoerder in de hoogste klasse van de
nationale ijshockeycompetitie.
Smoke Eaters nam in de eerste perio
de een voorsprong van 5-1 en hield zijn
voorsprong tot het einde vast via de vol
gende tussenstanden 0-1 en 3-1.
Dat is Keessie. Ook na zijn kleine
tromf, na zijn terugkeer in de voorste
gelederen werkte hij door op die piet
luttigheden te letten verder aan zijn
vorm. Na Davos op Schiphol kwamen de
klachten al. „Misschien” fluisterde Kees,
„is het helemaal niet verstandig van ons
geweest zo te vlammen in Davos.
Je moet je vlak voor een kampioen
schap niet zo laten zien. Dat is onverstan
dig.”
Ook gistermiddag tijdens de perscon
ferentie zei Verkerk iets dergelijks „Het
was fout. We hebben in Davos het favo
rietenstempel op ons gedrukt. Iedereen
kwam met de intentie naar Heerenveen
om ons een pak slaag te geven. Wij (Ard,
Jan en ik) waren de te kloppen mannen.
Het is mooi een wereldrecord te rijden,
maar dan moet iedere concurrent erbij
zijn. Dan Kan het niet fout gaan, want
dan kun je goed observeren tot hoe ver
je tegenstanders gaan. Of ze wel het ach
terste van hun tong laten zien
Het spel, dat door Pfrommer c.s. is ge
speeld voor Heerenveen, druist inderdaad
geheel en al tegen de gewoonten in van
Kees Verkerk. Verkerk immers speelde
na een zeer goede start in Deventer tij
dens de IJsselcup-wedstrijden verstopper
tje. Hij wilde niet te vroeg in vorm ko
men en hij wilde vooral ten koste van
alles vermijden, dat zijn opponenten zijn
kracht geheel en al zouden doorgronden.
Daarom praatte Verkerk ook niet met
Pfrommer. Hij had, zei hij, een eigen ver
trouwensman. De naam van de biechtva
der wilde hij verzwijgen. Pas in Davos
schijnt er een gesprek te zijn geweest tus
sen Pfrommei en zijn pupil. En dat zou
de ommezwaai (die een reuzezwaai was)
van Verkerk kunnen verklaren. Van ma
gische praktijken (altijd dezelfde versle
ten muts, hetzelfde shirtje etcetera) stap
te hij niet af, maar wel liet hij zich ver
leiden mee te doen met de methode
Pfrommer. De moderne manier; geen ge-
HEERENVEEN. Als het aan Leen
Pfrommer ligt zal de Nederlandse ploeg
binnenkort weer naar Davos vertrekken.
Heij zei dit tijdens de persconferentie,
die na de wedstrijden werd gehouden.
Gevraagd werd de trainer of hij geen
spijt had van zijn „hoog naar laag” actie
(de intentie om met training op grote
hoogten voordeel te boeken bij wedstrij
den in het laagland). „Neen”, zei Pfrom
mer, „ik zou het weer doen. Bovendien
wil ik als het even kan weer naar Davos.
De Noren hebben hebben mij namelijk
verteld, dat de situatie van het ijs in
Noorwegen slecht is. In Toensberg is er
geen ijs. In Hamar slecht ijs en in Oslo
kan slechts op kunstijs worden gereden.”
De Noorse trainer Tenmann heeft de
voorbereiding van de Nederlanders in
Davos becritiseerd. Hij vond het evenals
Kees Verkerk niet verstandig vlak voor
een kampioenschap records te breken.
SCHAATSEN. De Noorse dames heb
ben in Oslo de drielandenwedstrijd
schaatsen, waaraan verder Finland en
Zweden deelnamen, gewonnen. De Noor
se Sigrid Sundby, die vorige week bij de
nationale kampioenschappen derde werd
achter Lisbeth Berg en Kirstj Biermann
won drie van de vier afstanden. Finland
eindigde als tweede, Zweden werd der
de.
„Ik had nog graag vijf, zes ronden voor
het einde willen aanvallen op de tien ki
lometer. Ik maakte echter een misslag. Ik
heb me toen bedacht. De wind draaide
soms verraderlijk. Het was gewoon ver
standiger niet méér te willen en onze po
sitie in het klassement te beschermen.”
Voorzichtig rijden, volledig gespitst op
het wereldkampioenschap in Gothenburg
(over drie weken) waagde hij ook op de
vijfhonderd meter niet veel.
„Misschien heb ik wel te voorzichtig
gereden. De tijd (42,4 seconden) was niet
om over naar huis te schrijven, maar die
Italiaan (Giovanni Gloder; redactie deed
x» z x- v-iï
Hoog laaide de verontwaardiging op in
ons land na het vernemen van „het on
recht’’, dat Jan Bols was aangedaan. Ten
onrechte; hoewel begrijpelijk. Van sup
porters kan eigenlijk niet anders verwacht
worden, dat zij meeleven met hun favo
rieten. In voor- en tegenspoed. Onbegrij
pelijk was het echter dat de schaatscoach
Leen Pfrommer zich tweeënhalf uur na
de race nog zo liet gaan.Leen zei onder
meer: „Dit heeft met sport niets
maken.
Pfrommer had ongelijk. De fout, de
blunder eigenlijk, die Jan Bols maakte,
heeft alles met topsport te maken en het
geluk dat de Noren en speciaal Dag For
naess daardoor ten deel viel even zeer.
Het kwalijke in deze gehele affaire is,
dat de coach totaal anders had moeten
reageren. Dat besefte hij te laat. Vlak
voor het begin van de races konden de
organisatoren hem overhalen het publiek
toe te spreken. Dit alles omdat de orga
nisatie terecht bang was, dat er anders
ongelukken zouden gebeuren.
„Handel in de geest van Jan Bols”,
riep hij het publiek toe. „Behoudt uw
sportiviteit en onthoudt u van gooi- en
smijtwerk”. Het kwaad was echter al ge
schied. Niet bij de toeschouwers hoe
wel het zaterdagavond in Heerenveen
telefoontjes regende van mensen, die
dreigden met knokploegen naar hei sta
dion te komen om de zaken eventjes te
regelen. Maar wel bij het Nederlandse
team. Bols was volkomen terneergeslagen
in de kleedkamer teruggekeerd. Huilend.
Leen huilde mee. Bols had zijn koffertjes
ingepakt en was in de auto gestapt, die
hem naar Oranjewoud bracht, waar de
ploeg sliep. Kees en Ard deden mee.
Ook zij zaten binnen de kortste tijd
in Oranjewoud. Zij bekommerden zich
niet meer om een dopingcontrole of om
de loting van de vijftienhonderd meter.
De stemming liet alles te wensen over.
Sprinter Jan Bazen vertelde: „ik ben er
maar even uitgelopen, want ik kon het
daar niet langer harden." En kijk in
Oranjewoud of beter nog zaterdag op de
Heerenveense schaatsbaan was het in
grijpen van de coach noodzakelijk ge
weest. Na de klap en de grote teleur
stelling geslikt te hebben, had Pfrommer
de rest van zijn ploeg bijeen moeten roe-
pen en de schaatsers figuurlijk op moe
ten rapen. Hij had zijn jongens moeten
oppeppen in de geest van: „En nu zullen
we eens iets laten zien.Etcetera, etce
tera.” Dat gebeurde te laat. De resultaten
van deze slechte begeleiding waren te
zien op de vijftienhonderd meter. Hoewel
goede tijden werden gereden was de
„schwung" uit de ploeg. Het tikje meer
dat van goede rijders toppers maakt. Pas
op de tien kilometer vonden de Nederlan
ders zich terug. Toen kwam Ard Schenk
op een afstand, die hij verfoeit. Toen
kwam ook Kees Verkerk.
Jammer, het was te laat.
Kees presenteerde hun in Heerenveen
een rekening. Niet uit wraakgevoelens,
maar gewoon door ten eerste te zeggen:
„Het is fout geweest dat we in Davos zo
hard gereden hebben” en ten tweede door
te stellen, dat Pfrorr ner en ook Jan Bols
nuchter hadden moeten blijven na de ver-
schutting die de Drent haalde op de vijf
duizend meter.
Verkerk: „Het is eerder gebeurd. Ard
kreeg bramen in zijn schaats in Amster
dam. Hij nam zijn verlies. Ik ben in het
verleden heel wat keren gevallen. Ik nam
mijn pech en ik moest het zelf verwer
ken. Maar nu trof het Jan en wat ge
beurde er? Iedereen verloor zijn kop. Ja,
het was triest. Dat vond ik ook, maar
toch: het spel moest uitgespeeld worden.
Wij namen daaraan deel. Jan maakte een
fout en hij Heeft zich daardoor automa
tisch uitgeschakeld. Het is immers een
deel van de wedstrijd om na elke ronde
van baan te verwisselen. Jan deed het
niet. Dus Schlusz. Wij moeten verder.
En dat werd te veel vergeten. Jan deed er
bovendien geen goed aan naar huis te
gaan. Dan is het immers moeilijker om
terug te komen. En geloof me zo’n terug
keer is al moeilijk genoeg, want zo iets
werkt weken door.”
Noem Kees Verkerk niet harteloos. Hij
heeft namelijk gelijk. Bovendien was hij
de eerste, die gisteren vertelde, dat de
schaatsers zich enorm hebben ingespan
nen om het nummer van Jan Bols (de
tienduizend meter) toch in Nederland te
houden. Dat dat niet lukte, dat de ook in
Nederland zo geliefde Per Willy Guttorm
sen zo uitstekend reed, is niet Kees’
schuld.
Bols probeerde alles om de beslissing van de scheidsrechter aan te vechten. Op de foto is hij in debat met Hennie Roos.
voor de rust op en om de schaatsbaan.
zo, dat ik als een krabbelaar over het ijs
ging. Ik heb meer kracht verspeeld door
mezelf in evenwicht te houden, dan door
vooruit te komen. Met mijn vijftienhon
derd was het precies eender. Die lukte
ook niet. De tienduizend daarentegen
weer wel.”
Over zijn tienduizend meter, die voor
Jan Bols gewonnen moest worden, zei
Ard Schenk: „Ik had met Leen Pfrommer
afgesproken, dat ik op 16.04 zou weggaan.
Toen Claesson echter zo’n goede tien ki
lometer neerzette, moest ik wat terugdoen
om niet een te groot risico te lopen. We
besloten op 15.56. Tijdens de race ik
draaide gesmeerd stapte Leen over op
15.40 en zelfs op 15.24. Toen duidelijk
werd, dat ik dat niet kon halen, ben ik
teruggegaan naar 15.32.”
De tienduizend meter, die door de Ne
derlanders uitstekend werd gereden, had
Peter Nottet bijna de tiende plaats opge
leverd. Zijn voorganger op de ranglijst,
de Westduitser Gerhard Zimmermann
verloor in de rit tegen Verheyen vrese
lijk veel terrein. Bijna een halve baan.
"W -. Vi z.
»- I
