HISWA
OPENT
MORGEN
Verscheidenheid dit jaar bijzonder groot
Velerlei nieuwe ontwikkelingen in de jachtbouw
Zoveel mogelijk vrij
spel voor wind
Verreweg de meeste boten
van polyester gemaakt
Veel geheel
nieuwe
boten
Nederlands watersportareaal vol
Nu al een vloot van
bijna tienduizend
pleziervaartuigen
Bij kamperen in warmte
IN HET
JAAR
2
Ü1C
2
■Ji
898“
6851
DONDERDAG 4 MAART 1971
In Amsterdamse RAI:
Hygiëne
(Van een onzer redacteuren)
STANDAARD
Jacht 2000
VERDUBBELING
ZEEZEILEN
(Van een onzer redacteuren)
AMSTERDAM Niet alleen is het aantal boten op
de HISWA groter dan ooit tevoren, ook de noviteiten
zijn groter in tal dan op voorgaande exposities. Alleen
al in de categorie zeiljachten en motorzeilers worden
circa vijftig nieuwe typen geëxposeerd. Onder de motor
jachten bevinden zich bijna veertig nieuwe ontwerpen
en dan zijn er bij het kleine grut de roeibootjes en
kano’s bovendien nog een stuk of wat nooit eerder
tentoongestelde typen. Bij die nieuwelingen bevinden
zich bijzonder veel importschepen of in Nederland vol-
•21
gens het ontwerp van buitenlandse jachtarchitecten ge
bouwde pleziervaartuigen. Helemaal van eigen bodem
is om te beginnen het prachtige, stalen schoener jacht
met een lengte over alles van zeventien meter, dat als
blikvanger voor het RAI-gebouw zal staan. Dit schip, dat
Helsinki als thuishaven krijgt, is een ontwerp van
H. Lunstroo jr. uit Amsterdam. Frans Maas uit Breskens
komt met een jacht van eigen ontwerp naar de HISWA
Het is het 11.05 meter lange zeiljacht Tango van het type
cruiserracer. De prijs van dit zeegaande jacht bedraagt
zonder BTW f 89.900.
POLYESTER
AMSTERDAM Als de watersport blijft toe
nemen in het tempo van de laatste jaren zal om
streeks het jaar 2000 het verzadigingspunt zijn
bereikt. Dan is een verdere groei niet meer mo
gelijk bij gebrek aan water, of beter gezegd bij
gebrek aan voldoende ruimte op het water. Als
het over een jaar of dertig zover is en dat zit
er dik in zullen een anderhalf tot twee mil
joen Nederlanders, jong en oud, van de water
sport genieten. Op het ogenblik telt ons land
volgens betrouwbare schattingen ruim 300.000
watersportbeoefenaren. Voorlopig kunnen er
dus nog wel wat nieuwelingen toetreden tot de
gelederen van de watersport
754
HISWA 71
rVWVWVVVVVVVVVWVVVVVVVWVWWWWWWWVWVVV
WVVVVVVVVVIARRRMfVVVVVVVVVIMIVIRfV^RfVWWVVVVVVVVVIMIVVVVVVVVVVVVVVVVVVWVVVVVWMRflIVIMfVVWVWVVV^
(Van een onzer
redacteuren)
„Op talrijke wateren wordt het sommige waterspor
ters nu echter al wat te druk. Vaak ziet men deze
mensen uitwijken naar ruimer water, naar het Ijssel
meer, de Wadden «n zelf* de Noordzee. Over het al-
Niet alleen in ons lana uiteraard, maar in ettelijke
landen van de wereld is een duidelijke groei van de
watersport te constateren. In enkele landen, waarin
de beoefening van de watersport van betrekkelijk
jonge datum is, kan men spreken van een explosieve
groei. In andere landen, waarin de recreatie te water
reeds van oudsher tot de vormen van vrijetijdsbeste
ding behoort is deze groei eveneens groot. Niet zo
groot echter, dat men die groei explosief kan noemen.
De grond is meestal hard en vol stenen.
Goede stevige grondpennen en een ijze
ren hamer zijn dus nuttig.
In de hitte gelden allerlei normale, al
tijd geldende zaken in bijzondere mate.
Vooral de hygiëne is bijzonder belang
rijk. De kans op een maag-darm-infectie
is groter dan in onze contreien. Vaak
handen wassen met een desinfecterende
zeep is daarom sterk aan te raden. Ge
bruik die zeep echter niet voor de rest
van het lichaam, want veel mensen krij
gen daar last van als zij in de zon lopen.
Er willen dan nog wel eens blaasjes op
de huid ontstaan, vooral in de hals.
gemeen is zeezeilen evenwel geen sport voor het hele
gezin. Wie bovendien over een betrouwbaar zeewaar
dig jacht wil beschikken moet vrij diep in de beurs
tasten. Zowel het een als het ander heeft tot gevolg,
dat het echte zeezeilen tot een betrekkelijk kleine
groep beperkt blijft. Voor de zeezeilers is er in elk
geval ook na 2000 ruimte volop.
Wel worden de havens aan de kusten tjokvol. We
zien Jat nu al bjj de havens aan het Ijsselmeer en de
Wadden. In het hoogseizoen kan er bijvoorbeeld in de
havens van Vlieland en Terschelling geen boot meer
b(j. Evenals in sommige Amerikaanse watersportge-
bieden nu al het geval Is. krijgen we hier binnen
kort vast en zeker de situatie, waarbij de watersporter
eerst de havenmeester moet bellen om te vragen of
h(j koers naar diens haven kan zetten bjj het maken
van een tocht.
Een in 1968 ingesteld onderzoek heeft laten zien, dat
op dat moment de verhouding van het aantal zeilboten
tot het aantal motorboten ongeveer 55 45 was. Verder
bleek, dat zowel bij de zeilvaartuigen als bij de motor
jachten circa 55 percent van het totale aantal kleiner
was dan zeven meter lengte over alles. Getoetst aan
eerdere onderzoekingen betekent dat een langzame,
maar gestadige verscnuiving naar de kleinere boot.
Men zou ook kunnen zeggen, dat er een verschuiving
aan de gang is van een „luxe-sport” naar een volks
sport. Het werkelijke grote jacht het schip van
twintig meter of meer is in onze jachtvloot dan ook
een uitzondering geworden, de verschillende „om-
bouw-schepen”, die voor gezelschappen en voor de
verhuur met schipper worden gebruikt, daargelaten
dan.
e(Van een onzer redacteuren)
AMSTERDAM. Het aantal typen bo
ten, die op de komende HISWA worden ge
toond, is bijzonder groot. Het is zelfs zo
groot, dat de watersporter-in-spe wellicht
moeilijk zijn keus kan maken. Maar wel
aan, er zijn in de vorm van bonden en
verenigingen vriendeljjke leidslieden ge
noeg. En met hun deskundige hulp zal
het de beginneling vast wel lukken om
door al die boten de boeien te zien, die
zijn vaarweg markeren. Het assortiment
is in elk geval zo groot, dat elke categorie
watersporter aan zijn trekken kan ko
men. Of iemand nu rustig wil gaan ka
noën op een stil kreekje of met een mo
torboot wil jakkeren op open zee, hij kan
op de HISWA terecht. Mits hij in het
laatste geval uiteraard een welgevulde
beurs tot zijn beschikking heeft.
Nederland behoort tot deze tweede groep, aan de
hand van tellingen en schattingen is gebleken, dat in
de vijftiger jaren de Nederlandse pleziervaartuigen-
vloot ongeveer verdubbeld is. In die periode was er
sprake van een groei van ongeveer 20.000 eenheden
ot circa 40.000 boten, In de jaren zestig vond nogmaals
een verdubbeling plaats. Eind 1969 bedroeg het aantal
vaartuigen ongeveer 80.000 Daarbij waren dan niet
inbegrepen de kleine boten als visbootjes, roeibootjes
en kano’s.
De toeneming van de vloot in 1970 wordt begroot
op circa 12.000 stuks. Ondertussen zjjn al weer enkele
duizenden boten gebouwd en afgeleverd en zo zitten we
dan thans al heel dicht bij de 100.000. Op grond van
deze groei zou men ot de conclusie kunnen komen, dat
in de zeventiger jaren de pleziervloot nogmaals een
verdubbeling te zien zal geven en omstreeks 1980 zo’n
160.000 eenheden zal tellen.
Wat op de HISWA verder duidelijk valt
te onderkennen is, dat er in de jacht
bouw een overgang is van het kleine,
embachtelijke werfje naar het grotere,
iets meer op de industriële leest ge
schoeide bedrijf. Het schip op maat, het
geheel volgens de wensen van één koper
gebouwde jacht, moet men op de show
met een lantaarntje zoeken. Vrijwel het
enige voorbeeld ervan is het grote schoe-
ner-jacht, dat als blikvanger voor de
hoofdingang van het RAI-gebouw wordt
getoond. Verder zijn het haast allemaal
in serie gebouwde schepen of op zijn
minst jachten, die volgens een standaard
ontwerp zijn gebouwd.
Van een werkelijke industriële jacht
bouw is evenwel behalve bij de aller
kleinste bootjes, waarbij andere kunst
stoffen dan polyester worden gebruikt
nog geen sprake. Daarvan kan ook nog
geen sprake zijn omdat zo goed als alle
in de jachtbouw toegepaste materialen
slechts ambachtelijk verwerkt kunnen
worden.
Op het ogenblik bestaat de Nederlandse watersport-
vloot uit circa 100.000 boten en bootjes. Zoals het nu
lijkt, zal ons land in het jaar 2000 tussen de 450.000
en de 500.000 pleziervaartuigen en -vaartuigjes heb
ben. Als het straks zover komt zijn alle watersport-
wateren vol. Bepalend voor de capaciteit is voor het
overige niet slechts de beschikbare oppervlakte van
het water, maar evenzeer de overlengte en de ac
commodatie voor zomerligging en winterberging.
De aspirant-koper, die zijn zinnen
heeft gezet op een schip van een minder
bekende jacht-ontwerper, hoeft zich nu
niet meteen te laten afschrikken. Er zijn
ook legio goede jachten, waarvan niet
zulke beroemde architecten de lijnen op
papier zetten. Vaak hebben die jachten
nog een tikkeltje meer karakter. Dat
komt wellicht omdat ze iets anders,
meestal iets stoerder zijn dan de hyper
moderne schepen met hun veelal wat
(te?) extreme stroomlijn-vormen.
Seriebouw stelt uiteraard andere ei
sen dan de bouw naar maat. Bij serie
bouw moet de jachtbouwer immers be
reiken, dat hij een produkt brengt, dat
zeker een jaar of vijf „up to date” blijft.
Dit betekent dat de bouwer zich voor
het ontwerp tot een der bekwaamste
Jachtwerf Fibocon uit Kampen
komt op de HISWA met een geheel
nieuw polyester zeewaardig zeil
jacht van ruim negen meter, de Se
lecta. Het schip is een ontwerp van
E. G. van de Stadt en heeft zes
slaapplaatsen. Het schip, dat ge
tekend is volgens de nieuwe inter
nationale offshore bepalingen kost
met motor f 54.606.
jachtarchitecten zal wenden. Ook dit
spiegelt zich op de HISWA af: het aan
tal namen van ontwerpers dat bij de ge-
exposeerde vaartuigen wordt genoemd,
krimpt steeds. Dit aantal is vrijwel ge
heel beperkt tot de selecte groep van
binnen- en buitenlandse ontwerpers, die
internationaal getoond hebben tot de
beste in hun metier te behoren.
Dit zijn twee uitersten van een scala
van mogelijkheden. Er zijn zeil- en mo
torboten voor het varen op de plassen en
voor het varen op zee. Men kan op de
show snelle wedstrijdbootjes bewonderen
en kopen evenals forse toerjachten, die
voorzien zijn van alle moderne comfort
tot centrale verwarming en het tv-appa-
raat toe. In de categorie van die toer-
j achten verschijnen hoe langer hoe meer
de zogenaamde house-boats. De toene
mende populariteit van dit laatste type
zal ook weer op de HISWA blijken. Heel
veel watersporters, vooral die van de
oude stempel, zijn voor het overige niet
zo gelukkig met deze drijvende en va
rende zomerhuisjes. Zij vinden, dat de lij
nen van deze „nieuwkomers” wat storen
in het traditionele stoere beeld van de
Nederlandse watersportvloot. Hun bezwa
ren zullen de opmars van de house-boats
vast en zeker niet tot staan brengen. Ook
de moderne recreant te water wenst zo
veel mogelijk comfort. En dat gemak
vindt hij in een house-boat meer dan in
een traditioneel jacht van dezelfde groot
te. Vooral in Amerika is dit type vaar
tuig al zeer populair en het is wel zo
goed als zeker dat Europa ook in dezen
het Amerikaanse voorbeeld zal volgen.
Er moet goed op worden gelet dat alle
luifels horizontaal worden uitgezet. Veel
moderne complete tenten hebben geen
schaduwluifels meer, dat in koele win
derige gebieden een voordeel is maar
wat in de hitte toch wel moet worden ge
compenseerd. Wie bij zijn tent geen los
se voorluifel kan kopen, kan bijvoor
beeld een windscherm horizontaal uit
spannen tegen de voorkant van zijn tent
en dat scherm aan de buitenkant uitzet
ten op speciaal hiervoor meegenomen
tentstokken en een extra scheerlijnkoord.
Een bijzonder stoer en trouwens een
groot jacht is de motorkotter Doggers-
bank van Vripack Yachting uit Sneek. Dit
14,80 meter lange rondspant-schip is uit
gerust met twee motoren van elk 108 pk.
Het langste schip van de show is zeer
waarschijnlijk het jacht 2000 van John
Akerboom Marine uit Lisse. Dit is een
motorjacht van 17,50 bij 4 meter met een
stalen romp en polyester opbouw, het
schip is van een 130 pk diesel voorzien en
is als het ware bedoeld als tweede huis
op het water. De aanschaffingsprijs
bijna een ton wordt relatie! laag ge
noemd.
Andere interessante niouwe ontwerpen
zijn bijvoorbeeld we hebben ons tot een
greep uit de noviteiten moot.oj, b°nerken
de motorkruiser Dutch L^'v van De
Boer en Mö”or - T’
stalen rorrn - - ”et
uit Franek~i ht
kost als casco -o n i de
haven ach er de RAI 17.860,- en com
pleet 38.000.
H. Lemstra uit Amsterdam toont een
nieuwe Carena motor-zeiler van 11.65 me
ter en de firma A. van Dam en Zoon uit
Aalsmeer exposeert een stalen Trewes-
Privateer, een prachtig, stalen zeiljacht
met klipperboeg. De jachtwerf De Voorst
in de Noordoostpolder toont op de HISWA
een zogenaamde Cat-kruiser Sua. een
scheepje dat ondanks zijn lengte van
slechts 5.05 meter geschikt is voor het
ruime water en bovendien „getraild” kan
worden.
Een nieuw en karaktervol scheepje is
verder de Aldebaren van jachtwerf Star-
reveld uit Lemmer. Het is een overnaads
polyester zeiljacht van 7.85 meter met
aangehangen roer. Het ontwerp is van de
heer Starreveld. Hij tekende eveneens de
scheepjes Dobbertje (3,05 m) en Geusje
(4.10 m), waarmee hij verleden jaar op
de HISWA reeds veel succes boekte en
die dit jaar opnieuw present zijn.
MORGEN begint in het
RAI-gebouw in Amster-
dam de zestiende interna-
tionaie watersport- en
kampeerten toonstelling van j:
de Nederlandse Vereniging
voor Handel en Industrie
op het gebied van Scheeps
bouw en Watersport (HIS
WA). De show wordt ge
houden in alle hallen van
het RAI-complex en be
slaat daarmee een opper
vlak van ongeveer 45.000
vierkante meter.
Ook in de RAI-haven
zijn schepen te bewonde
ren. Er zjjn in totaal meer
dan duizend vaartuigen te
zien. Er exposeren in totaal
305 firma’s. Het expositie
materiaal omvat alle mo
gelijke typen motorvaar
tuigen. motorzeiljachten,
zeilschepen en een volledig
assortiment tenten en
kampeerartikelen. De HIS
WA wordt gehouden van
morgen tot en met zondag
14 maart en is dagelijks
van 10 tot 17 en van 19 tot
22 uur open. Op zondag al
leen van 10 tot 17 uur.
(Van een onzer redacteuren)
Veel kampeerders die een auto bezit
ten, trekken in de zomervakantie naar
landen waar zij meer zon en warmte ver
wachten dan in Nederland. Zij komen
daar dan meestal juist in het jaargetijde
dat de plaatselijke bevolking zich zo
veel mogelijk tenigtrekt in huizen met
dikke stenen muren en verblijven er dan
in tenten die in de blakerende zon staan.
Zij moeten zich op die hitte dan ook
grondig voorbereiden.
Er zijn in die streken drie zaken die
koelte kunnen geven: schaduw, wind en
verdampend of stromend water. Voor
twee van deze factoren zal beslist ge
zorgd moeten worden. De schaduw zo
mogelijk van een tweede dak en van een
zo groot mogelijke luifel; de wind moet
op de een of andere manier tot de tent
kunnen doordringen.
Een enkeldaks tent met een vast grond
zeil is ten enen male ingeschikt: door
zon’ beschutting kan de wind niet heen
waaien. In een bungalowtent daarente
gen kan men de slaaptent laten zakken,
liefst tot plat op de grond. Aan de wind
kant het dubbeldak desnoods op enkele
stokjes of aan de hoekring ophangen, zo
dat de wind onder de tent kan komen.
Voor wat de tentoongestelde vaartui
gen zelf betreft kan men het volgende
constateren: hout heeft als bouwmateri
aal, behalve voor enkele kleinere typen
van traditionele jachten als de Friese
schouwen en voor enkele wedstrijdboten
als de zestienkwadraten, afgedaan. Mul
tiplex heeft ook veel „terrein” verloren.
Dit materiaal wordt eigenlijk alleen nog
daar toegepast, waar de klassevoor-
schriften in geval van wedstrijdboten dit
materiaal eisen of toestaan en waar
sprake is van een prototype, dat de ba
sis moet gaan vormen voor een serie-
produktie in kunststof. Staal verliest ook
steeds terrein, behalve voor de grotere
schepen zo van een meter of twaalf
en groter.
Veel buitensportzaken hebben tegen
woordig papieren WC-brillen: beslist geen
gek idee om daarvan een pak mee te
nemen.
Besteed de uiterste zorg aan het vlie-
gendicht afsluiten van alle etenswaren.
Er zijn handige vliegenkapjes van plas
tic die met een elastieken band om al
lerlei bakjes en pannetjes passen. Be-
derflijke etenswaren beslist niet bewa
ren. Tenslotte: wondjes met veel zorg
behandelen. Neem vooral jodium en
wondpleister mee.
Dit is de 5.10 meter Nord-
kapp Prince, één van de
snelste boten, die in Scan
dinavië worden gebouwd.
Dit polyester en onzink-
bare jacht is leverbaar in
drie versies van open dag-
boot tot een luxe cabin
cruiser met slaapplaatsen
voor vier personen. Het
laatste type met een 115 pk
Volvo Penta-motor kost
f 19.950.
