REMMERS EN
VAN DER KLINK
DE ZESDE PLAATS VAN TELSTAR
Jan Rab lijkt op weg naar
een verrassende ontknoping
Voetbaltweeling
in Den Bosch
(Respectievelijk trainer en
directeur van F.C. Den Bosch '67)
ZATERDAG 6 MAART 1971
Erbij
(Van onze sportredactie)
Organisatie
Jaloers
COMPLIMENT
STEUN
VEDETTE
i
Trai n ingsmethoden
REMMERS
VAN DER KLINK
en
JOHN DRIESKENS
twee,
van
MARC SERNé
Tezamen vormen zij zo op het oog
een team met weinig toekomst in de
ere-divisie. F.C. Den Bosch lijkt voor-
van manager te veranderen in direc
teur Stichting betaald voetbal F.C.
Den Bosch '67.
ken (Leo Ouwens, Lambert Kreekels,
Gert Scnunk). Van der Klink droeg er
zorg voor dat de verliezen in de afge
lopen jaren te overzien waren en ge
delgd konden worden door de jaarlijk
se garantie van gemeente en bedrijfs
leven (een bedrag van zestigduizend
gulden).
uetballers
bijzonder
werking met de Bossche middenstand.
De lezers wordt gevraagd extra-post-
zegels bij te plakken. Dit alles tot heil
van F.C. Den Bosch.
Activiteiten, die niet moeten worden
onderschat. Komt aan Jan Remmers de
eer toe F.C. Den Bosch een nieuw ge
zicht te hebben gegeven, door na het
vertrek van het jonge talent Eef Mul
ders een nieuwe voorhoede aan te trek-
Ex-belastingconsulent Van der Klink
houdt zich bezig met de administra
tieve organisatie van de club, de so
ciale begeleiding van de spelers (huis
vesting. belasting en werkgevers) het
onderhouden van de contacten met ge
meente en bedrijfsleven, de verkoop
van de reclame (in het stadion zowel
als in het opstellingenblad van de F.C.)
en met de redactie van de sportkrant.
Hoe vaak is het in het verleden al niet gesteld. Als Telstar goed gerund
zou worden dan zou een plaats bij de eerste zes als een normale zaak
moeten worden gezien. Het werd met name onder het bewind van Piet
de Visser zo’n cliché-slogan dat men tenslotte lichtelijk vermoeid de
schouders ophaalde om vervolgens eens te bekijken hoe Telstar dit keer
het acute degradatiegevaar weer zou afwenden. Waar achtereenvolgens
Toon van de Enden, Jack Mansell, de Roemeen Olivier Caspar en Piet de
Visser het om de één of andere reden niet waar konden maken lijkt Jan
Rab voor het eerst sedert het zevenjarig bestaan van de Velsense vereni
ging te gaan slagen. Na een stroeve start, die gepaard ging met menings
verschillen tussen Rab en gelouterde voetballers als Theunissen en Cle
ment, lijkt dat vertoeven in hoger regionen nu in het tweede jaar van
Rab wellicht niet langer een illusie.
Van der Klink goochelt met bedra
gen (overigens op een volkomen aan
vaardbare wijze). Hij legt uit, dat die
vijfhonderdduizend gulden er zonder
meer zullen komen. Daartoe wordt er
zondag bijvoorbeeld een enquête ge
houden onder de bezoekers van de
wedstrijd F.C. Den Bosch-GVAV. Uit
gezócht wordt waar de toeschouwers
wonen en hoe zij naar het stadion
kwamen. Het eerste is van belang om
dat de F.C. een beroep wil doen op het
Stadsgewest ’s-Hertogenbosch. De club
wil over harde cijfers beschikken om
de bestuurders te overtuigen van de
noodzaak steun te verlenen. Verder zal
het bedrijfsleven worden aangespoord
om de bijdragen te verhogen. In een
plaatsetijk dagblad loopt een twaalf-
wekelijkse puzzel competitie in samen-
Vander Klink pleegt zich in het
geheel niet te bemoeien met de voet-
balteehnische gang van zaken. Hij
laat dat over aan de man die in the
orie zijn ondergeschikte maar die in
de praktijk een collega is: de trainer.
Aan Jan Remmers.
Rabs gedachten gaan daarbij toch
wel uit naar een spits want het weg
vallen van Dick Beek is een handicap
gebleken. „Hij heeft vorig seizoen zo’n
vijftien doelpunten gemaakt. Nu staat
er wel in de Telstar-bode dat er drie
middenvelders zijn die er ook vijf ge
scoord hebben en dat wij dus op het
zelfde getal uitkomen, maar dat is een
foutieve berekening. Die middenvel
ders hadden er ook wel een paar ge
maakt als Beek er nog geweest was.
Dus je komt altijd op een hoger totaal
uit. Maar ja, wat is een goede spits.
Zo’n Devrindt waar PSV toch veel
geld voor neertelt, ondervindt weke
lijks dat als je één mannetje passeert
je ook nog voorbij een tweede moet.
Zelfs een Cruyff zwermt meer in het
midden en op de vleugel dan specifiek
in de spits. En als er toch één aan
dergelijke problemen het hoofd kan
bieden is hij het wel.”
Dat Rab een periode van drie jaar
in zijn hoofd heeft, is bepaald geen toe
val. Het is onderdeel van een plan dat
dit seizoen al enigszins gestalte kreeg
door meerjarige contracten van Paul
van Egmond, Cees de Vries, Frans van
Essen en Fred André. Rab realiseert
zich: „Uiteraard zijn die meerjarige
contracten voor een wijde uitbreiding
vatbaar. Maar er is meer. Natuurlijk
moet je wat je hebt vast zien te hou
den. Daar kun je dan op voortbordu
ren. Dan krijg je ook wat wij mo
menteel min of meer bereikt hebben
namelijk evenwicht in het elftal Daar
bij denk ik echter wel aan versterking
op bepaalde plaatsen. De concurrentie
De ontwikkeling die
doormaken voltrekt zich
aan Ajax wegschoot, terwijl Sjaak
Swart, die Hans Driesen de bal bij
een ingooi uit handen sloeg, uiterst
vriendelijk door de man uit Schie
dam werd terechtgewezen. Rab: „Als
ik zoiets met mijn spelers zou uitha
len dan zou ik binnen de kortst mo
gelijke tijd de grootste ruzie hebben.
Als ik tegen iemand zou zeggen train
jij maar iets minder dan die, dan zou
je eens wat beleven Je kunt toch geen
uitzonderingen gaan mek°r
Remmers’ materiaal is met voetbal-
maatstaven gemeten stokoud. Daan
Netten rechter vleugelverdediger is zes
endertig Hans Verhagen, de organisa
tor op het middenveld is vierendertig.
Gerard Schuurman en zijn maat in het
centrum van de Bossche verdediging
Gerrie van de Hout zijn dertig.
Als Rab zijn zin krijgt dan kunnen
de ideeën die hij in zijn hoofd heeft
worden uitgevoerd. Ten eerste moet er
jaarlijks een bedrag beschikbaar zijn
voor de aankoop van spelers. Zowel
uit de betaalde als amateursector. Om
de getalenteerde amateurs er uit te
pikken moet er ook een goed scouting-
systeem komen. Hij denkt ook aan
meer internationaal contact. Momen
teel worden er onderhandelingen ge
voerd om Telstar voor het begin van
de nieuwe competitie een trip naar
Polen te laten maken. Er zijn mo
menteel een aantal spelers die twee
keer per dag trainen. Rab heeft voor
sommige belangrijke wedstrijden trai
ningskampen ingesteld en ook avonden
georganiseerd voor de spelers en hun
vrouwen om de onderlinge contacten
zoveel mogelijk te intensiveren. Het
zijn allemaal zaken die tot voor kort
bij de Velsenaren taboe waren. Waar
om zouden andere dingen waarover
men nu met het bestuur onderhandelt,
dan in de toekomst niet gerealiseerd
kunnen worden?
snel. Verschillende zaken dreigen der
halve geen gelijke tred hiermee te
houden. De schrijnende armoede op
de scheidsrechtersmarkt is één van de
zaken die zich steeds duidelijker mani
festeren. Een man als Van Ravens,
tenslotte toch één van onze interna
tionale arbiters, gedroeg zich bij Tel
starAjax als een jongetje die vooi
het eerst alleen naar de kermis mocht
Naast zijn curieuze beslissingen kwam
het ook voor dat Jaap Zwaan een-
boeking kreeg voor het feit dat hij
een bal bij een toegekende vrije trap
Nu zijn die problemen voorlopig ach
ter de rug. Dit jaar kan F.C. Den Bosch
nog profiteren van de garanties van
het Bossche bedrijfsleven en gemeente
bestuur. En dankzij Remmers „face
lifting” haalde de club in de eerste tien
wedstrijden 66.319 betalende bezoekers
binnen de gemeentelijke hekken. Daar
bij komen plus minus tweeduizend
DEN BOSCH Procuratiehou
der van de Algemene Bank Neder
land in Den Bosch Jan Remmers
komt de eer toe de inkomstencurve
van de FC Den Bosch, die zestig
duizend gulden heneden de rode
lijn lag, omhoog te hebben gebogen.
Bankman Remmers, gewend om
met grote cijfers te werken bereik
te voor Den Bosch een inkomsten
vermeerdering gedurende het eer
ste gedeelte van de competitie van
meer dan honderdduizend gulden.
Remmers bereidde deze stunt
met de zorgvuldigheid hem eigen
in de avonduren voor. Het ma
teriaal waarmee hij werkte was
oud. Desondanks kwamen de resul
taten. FC Den Bosch, dat enkele
seizoenen tegen een naderend ere-
divisieschap aanleunt, is inmiddels
de beslissende hap aan het nemen.
Nog vier punten zijn nodig, die ge
puurd moeten worden uit elf wed
strijden. Een sinecure voor de vieve
ouden van dagen van Remmers.
Voor het eerst is Telstar los van de
degradatiekandidaten. Daarom kan
Rab meer kracht bijzetten aan zijn ar
gumenten als hij opmerkt: „Het heeft
geen zin om te proberen op de derde
plaats te eindigen. Dat is niet te reali
seren. Binnen drie jaar is echter wel
een zesde of zevende plaats haalbaar.
Dat houdt in dat je op eigen terrein
ook punten moet pakken tegen een
Ajax, Feijenoord of PSV. Dat het af
gelopen zondag tegen Ajax niet lukte
is niet zo’n ramp. Veel belangrijker
is dat wij tegen een topclub als Ajax
ons zelfde spelletje konden spelen zo
als wij het de afgelopen zes wedstrij
den hebben gespeeld. Ajax was niet
in staat om ons iets op te dringen.”
In het seizoen 1969/1970 toen de pu
blieke belangstelling voor F.C. Den
Bosch weliswaar niet tot het nulpunt
maar wel tot een bedenkelijk peil af
zakte (27.511 in de eerste tien wedstrij
den zonder seizoenkaarthouders) ver
diende Van der Klink met zijn neven
activiteiten meer voor de F.C. Den
Bosch dan de toeschouwers bijeenbrach
ten.
De praktijk wijkt natuurlijk sterk
af van de theorie. Rab: „als Rijvers
opmerkt dat Telstar bij FC Utrecht
zou moeten staan op de ranglijst dan
is dat een aardig compliment, maar je
moet het als trainer toch maar eerst
voor elkaar zien te krijgen. Ik kan
ook wel stellen dat Haarlem in het
midden zou moeten staan, maar daar
om is het nog niet zover. Je kunt een
trainer zien als een bedrijfsleider. Er
spelen in het voetbal echter zoveel
emotionele factoren mee dat zijn taak
toch moeilijker is.” Hoe denkt hij over
een psycholoog? „Dat is een onderdeel
van een betere medische begeleiding
die ik voorsta. Je hebt uiteraard men
sen die een beetje sceptisch zijn en
stellen: we gaan er geen kinderspeel
tuin van maken, maar ik geloof dat
het toch wel belangrijk kan zijn
sponsors. Waarom wel voor het Ne
derlands elftal en niet voor een club?
Daarbij hoef je uiteraard niet in ton
nen te gaan denken, maar als je vijf
mensen van 20.000 gulden hebt dan is
dat ook een ton.
bestemd om de zelfde trieste weg te
gaan als zijn voorgangers SW en Ex
celsior. Ploegen, die te groot waren
voor het servet (de eerste divisie) maar
nog lang niet toe waren aan het tafel
laken (de ere-divisie).
Vreemd genoeg grijpt men in Den
Bosch juist die hoge leeftijd van de
spelers aan als „bewijs” voor de stel
ling, dat de F.C. het in tegenstelling
tot SVV en het zijn ondergang dicht
naderende Excelsior wél zal „maken”
in de hoogste afdeling.
Den Bosch zou wel eens gelijk kun
nen kragen. Weliswaar is het „bewijs”
niet al te sterk, maar de wijze waarop
in de loop der jaren aan de voorberei
ding van het lang verbeide ere-divisie-
schap is gewerkt en de professionele
manier waarop nu de laatste hand
wordt gelegd aan het karwei, kunnen
slechts worden geprezen. Enten
voorbeeld worden gesteld aan de vele
mislukkingen in het betaalde voetbal.
De F.C. Den Bosch viel als baby
van BW en Wilhelmina, die zich di
rect na de bevalling terugtrokken uit
het betaalde voetbal, niet op. De
stichting was geen vluggertje. De za
ken werden rustig afgewerkt. De
schuldenlast van de beide oude ver
enigingen verdween na samenwerking
tussen bedrijfsleven en gemeente,
terwijl de F.C. de betaalde voetbal
lers van BW en Wilhelmina in de
schoot kreeg geworpen. Onder Ben
Tap (tegenwoordig trainer van RCH)
werd de eerste divisie bereikt. In '68
werd een manager gezocht en gevon
den: de ex-Schiedammer J. C. van
der Klink. Aan hem werd de da
gelijkse leiding van het bedrijf opge
dragen. Een opdracht, die later dui
delijker gestalte kreeg door de titel
zijn wij gestart met een merendeel
der spelers dat iets moest presteren.
Het gevolg dat daaruit voortvloeide
was dat niet ieder voor zich, maar
voor het elftal voetbalde. Bovendien
heb je als trainer je periode
acclimatiseren nodig. Je moet de mo
gelijkheden van elke speler leren ken
nen. De spelers hebben zich ook ont
vankelijk getoond. Daarom is dit ook
geen oplevertje van eventjes. Wij heb
ben bewust iets gemaakt waar wij ver
der op kunnen bouwen.”
moet groter worden. Als je dit mate
riaal bekijkt dan moet er een moge
lijkheid zijn om dit op twee, drie
plaatsen aan te vullen.”
kaarthouders. Dat wil zeggen dat de
stichting gespeeld heeft met een ge
middeld aantal toeschouwers van 8.500.
Een zeer aanvaardbaar getal, waar
menige ere-divisievereniging jaloers
op zal zijn.
Maar toch vindt F.C. Den Bosch die
8.500 bezoekers (een getal, dat waar
schijnlijk nog omhoog geschroefd zal
worden na de topper van aanstaande
zondag F.C. Den Bosch-GVAV) niet
voldoende voor een succesvolle deel
name aan de competitie van de ere
divisie. Daarvoor heeft Van der Klink
becijferd zal een gemiddelde van 13.500
noodzakelijk zijn. Bovendien zal een
extra-injectie van vijfhonderdduizend
gulden moeten worden gegeven.
Met die vijfhonderdduizend gulden
zullen geen wilde sprongen worden ge
maakt. Remmers krijgt ze ter beschik
king gesteld om zijn kerngroep van
vijftien man uit te breiden met vier
of vijf gelijkwaardige spelers. De trai
ner, die nog een .jaar onder contract
staat, zal niet overgaan tot middag-
trainingen. Ten eerste is dat voor hem
onmogelijk te verenigen met zijn baan
ten tweede ziet hij de noodzaak
daarvan nog niet in. Een standpunt dat
niet gedeeld wordt door zijn collega's
in Nederland. Remmers is een man
van soms exceptionele trainings
methoden. Hij kreeg bekendheid door
NEC van de tweede naar de ere-divisie
te leiden, maar nog meer door de ma
nier waarop. Zo presteerde hij het eens
om zjjn voetballers in de competitie
een week vrij af te geven. Er hoefde
niet getraind te worden. Remmers ver
antwoordde zich met: „een naderende
promotie brengt meer geestelijke dan
lichamelijke belasting met zich mee.
NEC stond voor de stap naar de ere
divisie. Voor de semi-profs was die
promotie op het laatste een onnoeme
lijk zware last. Ik heb toen omdat de
conditie er was primair gedacht aan
de geestelijke behoeften”.
De vraag dringt zich echter wel op
waarom Telstar er uitgerekend dit sei
zoen zo uitspringt. Rab: .Vorig jaar
waren er spelers die dachten (laten
we het woord maar eens gebruiken)
dat ze de vedette waren. Dit seizoen
Alles valt of staat uiteraard met de
beschikbare financiën waarover Rab
bedenkt: „Hoewel de steun die wij ge
nieten door veel mensen schromelijk
overschat wordt is er inderdaad de
Hoogovens, hoewel men Telstar nog
niet als zo’n belangrijk propagan
damiddel ziet als bijvoorbeeld dat
schaaktoernooi. Daarbij verneem ik uit
de kranten dat ook de gemeente er het
nodige aan gelegen is dat Telstai goed
kan draaien. Ik denk echter ook aan
