Borghese is
ZUIDVIETNAMEZEN UIT
nog altijd
ZUID-LAOS VERDREVEN
onvindbaar
Tweespalt in
partij van
Inönü
Na aftreden Chichester Clark
NOORD-IERLAND
POLITIEKE
CRISIS
KDP haalt „drempel” niet
Winst voor SPD in
Rijnland-Palts
Bhoetto bezoekt
Oost-Pakistan
Calley wordt
Amerikanen
weigeren
dienst
Helikopters lijken op „Zwitserse kaas”
„pacifist”
Kleine winst voor gaullisten bij
Franse gemeenteraadsverkiezingen
Kritiek op politie
>n
Acht keer vader
in één nacht
WESTPAKISTAANSE LEIDER IN
DACCA VIJANDIG ONTVANGEN
FRANSE KIEZERS LIETEN ZICH NIET MANIPULEREN
telegrammen J|
2
MAANDAG 22 MAART 1971
3
Dienstweigering
Ultra’s
Enoch Powell
(Van onze redacteur in Parijs)
Succes voor CDU
Prestige
„Hel”
PARIJS De tweede ronde van de Franse gemeenteraadsverkiezingen
die gisteren in zeven grote steden, waaronder Parijs, van meer dan 30.000
inwoners en in ongeveer de helft van de overige gemeenten waar vorige
zondag evenmin een lijst de absolute meerderheid had veroverd, werd ge
houden, heeft toch nog een verrassing opgeleverd. Een verrassing in zoverre
dat de kiezers, zowel uit het linkse als uit het gaullistische kamp in vrij
groten getale hebben geweigerd de parolen van de partijbesturen op te
volgen. Die recalcitrantie leverde zowel voor de linkse partijen als voor die
van de meerderheid nogal wat teleurstellingen op.
(Van onze redacteur in Rome)
(Van onze redacteur in Bonn)
BRIAN FAULKNER
Sep-
1
1
ANKARA, (AFP). Het conflict in de
Turkse Republikeinse Volkspartij (onder de
regering Demirel de grootste oppositiepar
tij) tussen voorstanders en tegenstanders
van deelname aan de vorming van een
regering op brede basis heeft zich gisteren
toegespitst.
Het partijbestuur en de secretaris-gene-
raal Bulent Ecevit, die de linkse vleugel
vertegenwoordigden, zijn en bloc af getre
den.
n
s
n
„De militaire interventie van 12 maart in
Turkije lijkt op het Griekse model en is
bedoeld als een slag voor de linkse rich
ting in de Republikeinse Volkspartij”, al
dus Ecevit. Sinds Nihar Erim, een van de
ex-leiders van de rechtervleugel van de
partij, is benoemd tot kabinetsformateur
weigeren Ecevit en zijn politieke vrienden
iedere medewerking aan een nieuwe re
gering.
Partijvoorzitter, Ismet Inonu, meent ech
ter dat niet het partijbestuur, maar de
parlementaire fractie over déze kwestie
moet beslissen.
een
zegt
rote
In het weekeinde werd nog bekend ge
maakt dat de Zuidvietnamese troepen
sterkte in Laos in tegenstelling tot offi
ciële verklaringen in Saigon, inmiddels
zo’n 12.000 man bedraagt tegen 23.000 nog
geen tien dagen geleden. De sterkte van
de Noordvietnamezen in Zuid-Laos wordt
geschat op 30.000 man.
Aan de grens van Zuid-Vietnam met
Laos is vandaag een Amerikaanse offi
cier van zijn bevel ontheven omdat zijn
eenheid geweigerd had op te rukken langs
de Noordelijker verkeersweg in Zuid-Viet-
nam, naar de grens met Laos.
moeten behalen. De communisten en voor
al linkse socialisten in de stad hebben
echter kennelijk de instructies in de wind
geslagen, die de partijleiders in Parijs
hun hadden gegeven
zal worden teruggebracht. Zij beschuldi
gen de regering-Heath ervan Chichester-
Clark in de steek te hebben gelaten.
imse
i te
in
imse
eren
x>rd.
tatie
ge-
tter-
uit-
tatie
aan
toe-
i de
loor
enis
had
de
de
Irie-
ïch-
aan.
bis-
van
onis
zijn
lan-
HAM NGHI (Reuter, DPA en AP)
De Zuidvietnamese troepen in Laos
hebben in het weekeinde opnieuw
moeten buigen voor de aanvalskracht
van de Pathet Lao en de Noordvietna
mezen. Na hevige gevechten werden
twee heftig belegerde bases op twin
tig kilometer van de Zuidvietnamese
grens prijsgegeven. Evenals bij de
ontruiming eerder van drie andere
artilleriebases werd de terugtocht in
grote paniek en onder een regen van
raketten en mortieren ondernomen.
kan
aide
van
zal
Mi
self,
sen,
leid
Dit
toe-
leid
hop
ing-
:hop
dom
;elo-
ijke
aan
zijn
eon-
>lijk
ver-
de
ieke
het
CAIRO. (AFP) Bichara Moham
med El Chaieb uit Soedan is in één
nacht vader geworden van acht jonge
tjes, zo weet het Egyptische dagblad
„El Goemhoereja” te melden. Zijn vier
vrouwen kregen in dezelfde nacht elk
een tweeling. En dat, aldus „El Goem
hoereja”, terwijl Bichara al 20 jaar
tevergeefs een erfgenaam wenste.
i zo
ver-
jzet.
end.
af-
ook
;ld."
Voorzover uit de cijfers bleek, die ons
bjj het schrijven van dit overzicht ter be
schikking stonden, schenen niettemin de
verliezen van links die van de gaullisten
in lichte mate te overtreffen. De meest
frappante illustratie van die tegenslagen
hadden de linkse partijen in Toulouse te
registreren, een stad die sinds 1924 een
bolwerk van linkse radicalen en socialis
ten was en waar gisteren het regerings
gezinde conservatieve kamerlid Baudis tot
burgemeester werd gekozen. Op grond van
de cjjfers had zijn socialistische tegenstan
der die bovendien al jarenlang de eerste
burger van Toulouse was, de overwinning
(Van onze redacteur in Londen)
LONDEN De Noordierse pre
mier James Chichester-Clark heeft in
het weekeinde bekendgemaakt dat hij
zal aftreden. Daardoor is Ulster in een
zeer ernstige politieke crisis terecht
gekomen. Chichester-Clark zal zo
goed als zeker worden opgevolgd door
Brian Faulkner, de minister voor In
dustriële Ontwikkeling.
enige land waar de partij op dit moment
nog regeert met de CDU en zich bovendien
vlak voor de verkiezingen uitsprak voor
voortzetting van de coalitie.
In reacties op de uitslag wordt algemeen
aangenomen dat de FDP er tegen de
achtergrond van de diepe kloof die in Bonn
tussen regering en oppositie bestaat niet
in is geslaagd de kiezers ervan te overtui
gen dat in deelstaten samenwerking met
de christen-democraten mogelijk blijft, on
danks de coalitie met de SPD in Bonn De
„ruk naar links” aan de top zou als deze
verkiezingsanalyse juist is tot in uithoe
ken van de Bondsrepubliek dus onverbid
delijke consequenties hebben voor de libe
ralen. Zij zitten nu met een fractie van
slechts drie man in de Landdag.
De CDU verkreeg precies de helft van de
uitgebrachte stemmen, maar door het ver
loren gaan van stemmen die op de kleinste
partijen zijn uitgebracht, wordt haar posi
tie in de nieuwe landdag niettemin sterk
(53 van de 100 zetels). De Unie, die in de
residentie Mainz regeert zolang de bonds
republiek bestaat, dankt haar succes zonder
twijfel aan de ondernemende 40-jarige mi
nister-president Kohl Deze heeft persoon
lijk zijn kandidatuur kunnen versterken
voor de opvolging van Kurt-Gecrg Kiesin-
ger als bondsvoorzitter van de CDU.
Na de vele verliezen die, sinds Brandt in
Bonn regeert, bij deelstaatverkiezingen zijn
geleden, is de vooruitgang voor de SPD een
meevaller. De sociaal-democraten moesten
hier echter in 1967 een dieptepunt verwer
ken. Ze behaalden nu 40,5 percent van de
stemmen en 44 zetels, een winst van vijf.
De NPD, die in '67 6,9 percent van de
stemmen kreeg en daarmee vier zetels in
de Landdag veroverde, ontkwam ook in dit
wat achter gebleven wijnland (Hitler had
onder de wijnboeren een sterke aanhang)
niet aan de algemene achteruitgang. De
NPD boekte 2.7 percent van de stemmen.
gers van een vrij land. Bangla Desj kan
niet langer als een kolonie worden be
handeld”.
De ultra-rechtse Britse politicus Enoch
Powell, die Heath voortdurend belaagt,
heeft zich ook achter de rechtse extremis
ten geschaard. Hij beschouwt de IRA als
een vijand die gewapender hand moet
worden vernietigd.
James Chichester-Clark, oud garde-of-
ficier en produkt van de beroemde kost
school Eton is de tweede premier die bin
nen twee jaar onder druk van rechts er
de brui aan geeft. Hij en zijn voorganger
O’Neill behoren tot de aristocratische groep
van grootgrondbezitters die eeuwenlang
in Noord-Ierland een leidende rol heeft
gespeeld.
nieuwe fenomeen moeten betalen. In dat
licht bezien heeft de polarisatie op twee
centrale kernen van gaullisten en com
munisten zich gisteren na de eerste
ronde nog weer scherper toegespitst. Uit
het feit dat het kiezersvolk gisteren in
groter getale was opgekomen dan bij de
eerste ronde, zou men de conclusie mogen
trekken dat het electoraat wel enig begrip
toonde voor de inzet van deze gemeente
raadsverkiezingen die tevoren door de
partijbesturen dan ook krachtig waren ge
politiseerd. Alleen hadden die partijbe
sturen buiten de waard gerekend door te
veronderstellen dat zij elkaar de stemmen
van de burgers over hun hoofden heen
ongestraft konden toezeggen of toespelen
Door die berekeningen hebben, als ge
zegd, zowel links als rechts, de kiezers die
klaarblijkelijk niet langer als stemvee
hebben willen fungeren, nu een vrij dikke
streep getrokken Met die ervaring zullen
ongetwijfeld alle partijbesturen rekening
moeten houden als binnenkort de cam
pagne voor de algemene kamerverkie
zingen van 1972 moeten worden voorbe
reid, en dat lijkt, voor het moment, dan
ook wel de voornaamste les die ze uit
deze tweede ronde van gisteren konden
trekken.
Op het nationale plan hadden tussen de
eerste en tweede ronde de landelijke link
se partijen besloten elkaar wederzijds
overal de bal toe te spelen, om zo de
regeringslijsten de nederlaag te bezorgen
Ofschoon in Toulouse mogelijk ook het su
personische vliegtuig Concorde een ge
wicht in de weegschaal heeft geworpen
dat in die stad wordt gebouwd en waar-
1
De toestand in Ulster is zo ernstig dat
premier Heath van Groot- Brittannië heeft
besloten zijn driedaags bezoek aan Bonn,
dat vandaag zou beginnen, enkele weken
uit te stellen.
Chichester-Clark is geweken voor de
druk van extremisten binnen zijn Union
istische partij.
tegen de linkse partijen kort tevoren een
offensief hadden geopend, heeft die on
gehoorzaamheid van de kiezers aan de
centrale leidingen zich toch ook in vele
andere plaatsen voorgedaan.
Zo is het tamelijk opvallend dat zeven
van de 22 gaullistische leden van de rege
ring ondanks hun ministeriële prestige in
de beide ronden een échec hebben moeten
boeken. Zo heeft in de noord-Franse stad
Rijsel de minister voor wetenschappelijk
onderzoek Ortoli, die bovendien een per
soonlijke beschermeling is van president
Pompidou, een nederlaag geleden tegen
de socialistische burgemeester Laurent.
Een zelfde bittere ervaring onderging in
Marseille de staatssecretaris voor de sport
Comiti. die het tegen de bekende socialis
tische burgemeester Defferre af moest
leggen. En ook in het plaatsje Cajarc in
midden-Frankrijk, waarvan president
Pompidou vroeger gemeenteraadslid was.
veroverde een linkse coalitie de meerder
heid op de gaullisten.
In het kamp van de regering hebben
vooral de centrumpartijen ten bate van
de gaullistische UTR de rekening van dit
Aangenomen wordt dat de drie leiders
belangrijke wijzigingen voorbereiden om
tot een verzoening te komen. Deze wij
zigingen zouden inhouden het schrappen
van de plannen van de president voor
een terugkeer in fasen naar een repre
sentatieve regering en de afkondiging
van een interim-grodwet die de over
name door Moedjiboer van Oost-Paki
stan zal sanctioneren.
Het onderhoud van Bhoetto met Chan
heeft gisteren ruim twee uur geduurd.
Na afloop verklaarde Bhoetto: „Alles
zal in orde komen. Dat is alles wat ik op
dit ogenblik kan zeggen”.
Het is kapitein Pavilla, commandant
van cavalerie-eskadron van de „Ameri-
cal” divisie.
De eenheid die dienst heeft geweigerd
is uit de gevechtszone, tussen Lang Vei
en de grens, teruggetrokken en vervan
gen door een andere eenheid. Het is nog
niet bekend of disciplinaire maatregelen
zullen worden genomen.
Noord-Vietnam heeft vandaag de Lao-
tia..nse regering van prins Soevanna
Phoema ervan beschuldigd, de Vietname-
zen in de hoofdstad Vientiane op wrede
wijze te onderdrukken.
De jongemannen van de Vietnamese
kolonie worden gedwongen dienst te ne
men in de Laotiaanse strijdkrachten. An
deren worden geterroriseerd en uitgele
verd aan de Zuidvietnamese autoriteiten,
die hen martelen en in de gevangenis
gooien, aldus radio Hanoi.
Het moreel van de Zuidvietnamese mili
tairen, die de Vietnamiseringstheorie moe
ten bewijzen is slecht. Steeds meer militai
ren weigeren bevelen uit te voeren. De
Noordvietnamese batterijen schieten dag
en nacht: hun trefzekerheid is niet te be
schrijven. Zonder Amerikaanse luchtsteun
waren vermoedelijk alle invallers in Zuid-
Laos al gevallen of gevangen genomen
In het heetst van de strijd stonden Zuid
vietnamese soldaten wanhopig op een heu
veltop naar de Amerikaanse helikopters
te zwaaien die hen uit het bedreigde ge-
br 1 moesten weghalen. De helikopterpi-
loten hadden echter de grootste moeite
de basis te bereiken, doordat ze op een ha
gel van geweervuur werden onthaald.
„Kijk maar eens naar mijn wentelwiek
hij ziet eruit als een Zwitserse kaas, over
al gaten,” zei een van de piloten. Een
andere piloot vertelde dat de Zuidvietna-
mezen zo wanhopig waren dat zij bij het
opstijgen aan het landingsgestel gingen
hangen. Hij had er enkelen moeten „af
schudden” omdat het toestel anders te
zwaar beladen zou zijn. Zeker vijf heli
kopters gingen bij de evacuatie verloren.
Volgens de Zuidvietnamese generaal Phoe
zijn er geen plannen om de teruggetrok
ken militairen te vervangen.
Uit goedingelichte kringen in Saigon
wordt vernomen dat het grootste deel van
de in Laos opererende Zuidvietnamese
militairen weigert nog langer zonder on
beperkte Amerikaanse luchtsteun verder
te strijden. Dat zou ook de reden zijn
waarom tegen eind maart of op zijn
laatst begin april vrijwel alle Zuidvietna-
mezen uit Laos teruggetrokken zullen
zijn.
Vanuit Zuid-Laos naar de Amerikaanse
bevoorradingsbasis Khe Sanh geëevacu-
eerde Zuidvietnamezen zeggen inderdaad
niet langer hun leven te willen riskeren.
„Zonder Amerikaanse luchtsteun is onze
kans om aan de hel de voorla arende
raketaanvallen van de Pathet Lao te ont
komen praktisch nihil.
Deze rechtse ultra’s willen een perma
nente militaire bezetting van de oproeri
ge rooms-katholieke enclaves in de
hoofdstad Belfast, gepaard gaande met
scherpe razzia’s tegen IRA-volgelingen, die
bepaalde buurten en straten zodanig be
heersen dat zij praktisch buiten schot
blijven.
De man die nu op zijn grote kans
wacht, is de uiterst rechtse William Craig,
de vroegere minister van Binnenlandse
Zaken in O’Neills kabinet die als hij pre
mier zou worden niet zou aarzelen om de
Noordierse politie te bewapenen en de
B-specials te doen herleven.
Premier Heath staat door de jongste
ontwikkelingen in Ulster voor de ern
stigste politieke crisis sinds hij in juni
vorig jaar aan de macht kwam. Hij vindt
nu ook de acht unionistische Lagerhuis
leden tegenover zich, die vandaag erover
zouden beslissen of zij hun traditionele
banden met de Conservatieve Partij
waarmee zij onzichtbaar zijn verbonden,
zullen verbreken of de conservatieven
hun automatische steun zullen opzeggen
zodat de regeringsmeerderheid belangrijk
BONN CDU en SPD hebben gisteren,
bjj verkiezingen voor het deelstaatparle
ment (de Landdag) van Rijnland-Palts, bei
de winst geboekt. De CDU van minister
president Helmut Kohl behaalde zelfs de
absolute meerderheid. De liberale FDP
kwam met 5,9 percent van de stemmen
maar net boven de vereiste „drempel” van
5 percent, terwijl de rechts-radicale NPD
niet verder kwam dan 2,7 en daardoor uit
de Landdag verdwijnt. De communistische
KPD kreeg geen been aan de grond (0,9).
Interessant is vooral het verlies van de
FDP, die bij de vorige verkiezingen in deze
Westduitse deelstaat, in 1967, 8,3 percent
van de stemmen verwierf. Na de succes
volle stemmingen in Hessen, Beieren en
(vorige week) West-Berlijn, waardoor de
hoop herleefde dat naast beide grote par
tijen in de Westduitse politiek plaats blijft
voor een derde, verloor de FDP voor het
eerst weer stemmen. Dit gebeurde in het
DACCA, (AFP/Reuter) Bij zijn
aankomst in de Oostpakistaanse hoofd
stad Dacca is Zoelfikar Ali Bhoetto, de
leider van de Pakistaanse Volkspartij,
de grootste politieke partij in West-Pa-
kistan, zeer vijandig door de Oostpaki
staanse bevolkine ontvangen. Op weg
van het vliegveld naar het hotel waar
hij verblijft, werd hij voortdurend uitge
jouwd. Langs de route stonden mensen
met borden waarop onder meer stond
„moordenaar van de democratie”.
Ondanks de zeer strenge bewaking
duwde een groep mensen hem na zijn
aankomst in het hotel in de lift. Toen hij
op de zevende verdieping, waar zijn
kamer is, arriveerde, grepen jonge le
den van de Awami-liga, waarvan de
Oostpakistaande leider sjeik Miedji-
boer Rachman de leider is, hem vast,
duwden hem weer in de lift en drukten
op de knop naar de begane grond. Daar
aangekomen zond men hem direct weer
naar de zevende verdieping,
Bhoetto was naar Oost-Pakistan geko
men om deel te nemen aan het overleg
over de grondwetscrisis in Pakistan. Di
rect na zijn aankomst in Dacca had
Bhoetto een onderhoud met Jaja Chan,
president van de republiek. Eerder op
de dag had Chan nog een ingelast ge
sprek gehad met Moedjiboer Rachman
met wie hij ook zaterdag al een onder
houd had gehad.
Radio-Dacca citeerde later de Awami-
leider die zei dat de beweging van bur
gerlijke ongehoorzaamheid in Oost-Paki
stan zal worden voortgezet. „Het volk
van Bangla Desj (de Bengaalse natie)
strijdt eensgezind voor emancipatie. Wij
zijn vastbesloten te leven als vrije bur-
FORT BENNING (AP) De Amerikaan
se luitenant William Calley heeft verklaard
dat hij als hij wordt vrijgesproken hij een
wereldtournee zal gaan maken om anti-
oorlogstoespraken te houden.
„Ik ben tegen alle oorlogen”, aldus Cal
ley. „Ik ga toespraken houden tegen elke
oorlog”.
De 27-jarige officier wacht sinds vorige
week op de uitspraak van de jury. Hij kan
ter dood of tot levenslang worden veroor
deeld als hij schuldig wordt bevonden aan
de aanklacht: moord op 102 grijsaards,
vrouwen en kinderen in het Zuidvietna
mese dorp My Lai drie jaar geleden.
ROME. Prins Valerio Borghese, de
leider van het Italiaanse rechts-extreme
„Fronte Nazionale”, die ervan wordt be
schuldigd een staatsgreep te hebben wil
len uitvoeren, is ondergedoken. Vrijdag
werd de opsporing van de prins gelast.
Toen de politie bij zijn Romeinse flat
arriveerde, was de vogel echter gevlogen.
Afgelopen dinsdag was de leider van
deze militante rechts-extreme beweging
voor het laatst in het openbaar gezien.
De beschuldiging tegen hem luidt dat
hij in de nacht van 7 op 8 december van
het afgelopen jaar heeft willen proberen
een staatsgreep uit te voeren. Ongeveer
duizend aanhangers stonden in drie groe
pen verdeeld, klaar om op het bevel van
prins Borghese het ministerie van Bin
nenlandse Zaken, het bureau van de mi
nister-president, de radio- en televisie-
gebouwen en andere sleutelposities te be
zetten. Op het laatste moment had Borg
hese de coup echter afgelast.
Het politieonderzoek naar de rechtse
samenzweerders is al maanden in alle
stilte aan de gang. Het kwam in de open
baarheid nadat het Romeinse communis
tische dagblad „Paese Sera” in grote op
maak de primeur van het onderzoek
bracht. Het afgelopen weekeinde werd
opnieuw een verdachte van de staats
greep gearresteerd. Het is een ruim 60-
jarige koopman die tot de complotteurs
van de zevende december zou hebben be
hoord. Met de koopman die eens majoor
in het leger was, zitten eveneens nog een
oud-majoor en oud-luitenant gevangen.
In de Italiaanse dagbladen wordt felle
kritiek uitgeoefend op het feit dat de po
litie de leider van het complot heeft la
ten lopen Borghese moet al zo vroeg van
de plannen van de politie op de hoogte
zijn geweest, dat hij zijn zaakjes eerst rus
tig heeft kunnen regelen en toen (naar
men suggereert) naar het buitenland kon
vertrekken. Hij is in bezit van een gel
dig paspoort. Andere veronderstellingen
evenwel willen, dat de prins bij bevrien
de neo-fascisten in Rome is ondergedoken.
Zo verwoed zijn de aanvallen van de
Pathet Lao en de Noordvietnamezen
op het Zuidvietnamese invasieleger
in Zuid-Laos dat velen halsoverkop
vluchtten. Sommige soldaten gingen
aan het landingsstel van een helikop
ter hangen om niet achter te hoeven
blijven Een piloot van een propvol
hefschroefvliegtuig vertelde dat hij
om niet neer te storten enkele clan
destiene passagiers van het landings
stel moest „afschudden”.
Brand. Een felle brand heeft in de Hoofd
stad van Kasjmir, Srinagar, een rij hui
zen en winkels vernietigd, daardoor zijn
ongeveer duizend mensen dakloos ge
worden.
Ijzererts lagen. In het oostelijk deel van
de Sovjet-Unie, tusssen de rivieren Oeda
en Selemdzja, zijn grote ijzerertslagen
ontdekt, zo meldt het Russische persbu
reau TASS.
Overleden. In Jeruzalem is Peretz Bern
stein. ex-minister van Handel en Indu
strie van Israel en oud-voorzitter van
de Nederlandse Zionistenbond op 81-ja
rige leeftijd overleden
Tito op reis. President Tito van Joegosla
vië zal donderdag naar Rome vertrekken
voor een officieel staatsbezoek aan Italië.
ster
naar
ilde-
eur-
wer-
als
stel-
„Ne-
.1 de
tond
een
een
