Invasie zou geen mislukking zijn NIXON Protestantse massa in Ulster roept steeds luider om een Strijd in Laos nadert kritiek einde voor VS WAS DE MOEITE WAARD” „ACTIE IN LAOS VAN DAG TOT DAG actuele zaken „sterke man Onder druk de nederlaag van van Ex*luitenant Calley Zuid-Afrika zoekt Spandoek verdachte Borghese wilde steun zoeken bij Nixon en Franco frSjsSjSS”'' ^tlo™e>eoe Bonn: Minister Laird: GESPLETEN POLITIEKE SITUATIE IN NOORD-IERLAND r adviseur voor commen taar op Geloofwaardigheid van NAVO door Grieks regime ondermijnd Overeenstemming tussen Chan en Moedjiboer in Pakistan wapenaankopen b J „Politieke aanwezigheid in Berlijn blijft gehandhaafd” „Toch een succes” 3 2 telegrammen DINSDAG 23 MAART 1971 Mr. Van der Stoel in VS: Loeang Prabang 99 fR.XM Niet souverein Centrale Comité in Moskou bijeen dat nog nergens ter wereld een antwoord is gevonden op stedelijke guer- rillatactiek. •X (Vervolg van pagina 1) BELFAST De strijd tussen Faulkner en Craig is symbolisch voor de gespleten politieke situatie in Ulster. Aan de ene kant hebben in het parle ment de gematigden, die Chichester-Clark en thans Faulkner steunen, de overhand. Maar de vaak nog sterk primitieve ledenmassa in de partij - afdelingen begint steeds luider om de „sterke man” Craig te roepen. De Britse en Unionistische regeringen hebben het volste vertrouwen dat het uiterst gedisciplineerde Britse beroepsleger er op den duur in zal slagen de terroristen te overmeesteren. Maar premier Heath, die gisteravond in het Lagerhuis Ulster waarschuwde dat het geen regering kan dulden die van de huidige door Londen voorgeschreven lijn zou afwijken een zijde lings dreigement met rechtstreeks bestuur door Westminster gaf toe P 4 Blunder *r F 1 r. Na mislukte greep naar de macht in Italië I -» -# ADVERTENTIE de id De volledige kracht van het Amerikaan se luchtwapen en de koortsachtige activi teit van de Amerikaanse bommenwerpers en helikopters hebben niet kunnen voor komen dat de Noordvietnamezen in Laos, ofschoon niet beschikkend over een lucht wapen, een onder Amerikaanse supervisie opgezette invasie hebben teruggeslagen. Het Amerikaanse prestige lijdt onder deze nederlaag niet minder dan het Zuidvietna- mese en het gevaar is groot dat Wash ington deze bittere pil weigert te slikken. Als het erop aankomt kan de Amerikaanse gewapende macht met alles wat haar ter beschikking zou kunnen worden gesteld natuurlijk heer en meester aan dit front worden en blijven. De Amerikanen zullen daartoe echter zo’n gigantische voorhamer moeten gebruiken, dat de oorlog het aspect van de „kleine, secundaire strijd” verliest en op een grote gaat lijken. Met andere woorden, de Amerikanen zullen hun tak- tische atoomwapenen moeten gebruiken. Iedereen die enigszins de pijlers kent waarop de wereldvrede rust, begrijpt dat het gebruik van atoomwapens in Indo china het inleidende hoofdstuk zou kunnen vormen van een derde wereldoorlog. Af gezien nog van de vraag of het geweten van de naties in de wereld, aan welke kant ze ook staan, een atoomoorlog in Indochina zou kunnen verdragen is het welhaast zeker dat de Sovjet-Unie en China een misschien incidenteel eenheidsprotest zou den doen horen tegen een dergelijke ont wikkeling, een gezamenlijke stap die on berekenbare gevolgen zou kunnen hebben voor de verhoudingen tussen de grote mo gendheden. Luitenant William Calley, de 27-jarige Vietnamstrijder die terechtstaat onder ver denking van meervoudige moord op bur gers in Vietnam, heeft verklaard „pacifist” te zullen worden en de vrede te zullen pre diken, als hij zou worden vrijgesproken. Dat is een niet zo heel vreemde reactie voor iemand, die uit de hel gekomen is en langzamerhand de dingen weer in hun werkelijke gedaante is gaan zien. Het is best mogelijk dat Calley door de verhoren die hij heeft ondergaan en de foto’s en films die hem getoond zijn, tot de ontdek king is gekomen dat hij zijn misdaad heeft begaan in een sfeer die zijn bewustzijn )p te in m is de in •is ie ■ft in e- ig 5e te 9- k) ie w t- r»r e- le d- u- n- n, it- et an ie s- n- rt >n )U ■s— 0- iir or >1- an an h- o- ia, t>- m ie o- id an e- a- !1- ii- se de o- ti- n. d- n- n- Dat hij pacifist zal worden, ook al wordt hij niét vrijgesproken, is wel aan te nemen. Dat hij nooit meer een geschikt soldaat zal zijn, lijkt eveneens boven alle twijfel ver heven. vernietiging van alles wat leeft in een ge bied dat thans tot de gevechtszones be hoort. Maar dat vereist in de eerste plaats toch een bekentenis van Washington ten aanzien van de mislukking der plannen in Laos en in de tweede plaats een sterk staaltje diplomatie tegenover Zuid-Viet- nam. Het is zeker dat de Zuidvietnamese regering de jammerlijke nederlaag in Laos niet als op zichzelf staand beschouwt, maar dat zij ook de zekerheid zal prijsgeven die zij tot dusver gezegd heeft te koesteren ten aanzien van de fronten in Vietnam zelf. Zij zal het wegvallen van Amerikaanse gevechtskracht in Vietnam in ruil voor luchtsteun niet meer kunnen aanvaarden, nu zij het bewijs heeft gekregen dat lucht steun zelfs in optima forma geen bepalende factor vormt voor de overwinning. De Noordvietnamese legerleiding heeft blijkbaar met de beperkte middelen die zij heeft wel een bijzonder slimme taktiek ge volgd. Zij heeft de steun van de Sovjet- Unie en China omgezet in krijgsmiddelen die van groot nuttig effect blijken te zijn tegen de overmacht van Amerikaanse vliegtuigen. Afweergeschut en lichte artil lerie, gecombineerd met kleine maar doel treffende aanvalswapenen als mortieren en raketgeschut, hebben de ruw gerichte bom- bardementsvluchten van de zware Ameri kaanse vliegtuigen schaakmat gezet. De Amerikaanse helikopters, die in het begin van de veldtocht een zeer doeltreffend ver voermiddel zowel als vechtmiddel schenen, hebben grote verliezen geleden. Zij moeten laag vliegen, vorderen traag en zijn doel witten bij opstijgen en landen die bijna niet gemist kunnen worden. De vraag hoe Washington zal reageren op het slechter wordende nieuws uit Laos, kan op een paar verschillende manieren worden beantwoord. Als dat antwoord uit atoomwapens zou bestaan, is het Indochi nese onheil, hoe groot ook en hoe oud al, nog maar net begonnen. Dan groeit het uit tot iets dat weldra niemand ter wereld meer onberoerd zal laten. -i. (Van onze redacteur in Washington) WASHINGTON. Kort nadat presi- dcn Nixon in een televisie-vraaggesprek het Amerikaanse volk had verzekerd dat de campagne in Laos in alle opzichten een succes was, werd bekend dat de Amerikaanse artillerie-basis Khe Sanh in Zuid-Vietnam door Noordnietnamese een heden was overvallen. MOSKOU (AFP). Het Centrale Co mité van de Russische Communistische Partij is gisteren in plenaire zitting in Moskou bijeengekomen. Gesproken wordt over het verslag van het Centrale Comité voor het 24ste partijcongres dat 30 maart begint. VVVVVVVVVVVt/VVVVVVVVVVlA/VVVVUVWVVVVV^AAfVVIAAAAA/tAA/VVVV'IA/WVVVVVVVVWVVVVVVVVVVVVVVVVVVUVVV Tegelijkertijd werd uit Laos bericht dat de Noordvietnamese troepen tot op enke le kilometers zijn genade'rd' van de ko ninklijke hoofdstad Loeang Prabang. (De Laotiaanse regering van prins Sou- vanna Poema zetelt in het zuidelijker gelegen Vientiane). Wanneer Loeang Pra bang werkelijk door Hanoi wordt be dreigd zal Washington weinig keus heb ben om, of Zuidvietnamezen in te zetten of Amerikaanse troepen in te schake len om de val van Laos te voorkomen. Uit deze berichten blijkt in ieder geval dat Noord-Vietnam een belangrijk tegen offensief is begonnen. tastbaar nieuws zal moeten doen, mis schien toestemming krijgen om bepaalde politiepatrouilles in speciale gevallen te bewapenen. De vrees bestaat dat wanneer ook Faulkner een uiterst energieke figuur, die hard heeft gewerkt om de sociale her vormingen tot werkelijkheid te maken zou falen om de bevolking een werke lijk gevoel van veiligheid te geven, zijn leven als premier eveneens van korte duur zal zijn. Wanneer hij zou vallen, is het zo goed als zeker dat de 46-jarige advocaat William Craig zijn kans zal krijgen. Wat tevens tot het grootste con flict tussen Belfast en Londen zou leiden. Premier Heath maakte opnieuw duide lijk dat de Britse regering geen van de door Craig aanbevolen methoden her bewapening van de overwegend protes tantse politie en geleidelijke overneming door haar van de legertaak met hulp van een herleefde onder het Belfast-par- lement ressorterende reservepolitie, en oprichting van interneringskampen kan dulden. De Britse regering is, vol gens het advies der militaire autoriteiten ook tegen de vorming van speciale anti- terreur- en oproerpolitie-afdelingen. Al zal Faulkner, die waarschijnlijk toch iets Het proces tegen zes jonge Italiaanse anarchisten, beschuldigd van het ple gen van bomaanslagen in 1968 en de uitgever Feltrinelli en zijn eega, be schuldigd van valse getuigenis, is gis teren op spectaculaire wijze in Milaan begonnen. Feltrinelli liet vanuit Parijs weten dat hij „alleen maar de eerder door hem afgelegde verklaringen kan herhalen’’. Hij heeft destijds gezegd dat twee van de zes verdachten bij hem thuis aten toen één van de aan slagen werd gepleegd. Op het moment dat de leden van de rechtbank de zaal uitgingen, ontrolde verdachte Angelo Della Santa een spandoek, waarov stond: „Leve de Parijse commune 1871/1971”. Het proces is vandaag hervat. vernauwde en onderscheidingsvermogen had aangetast. Nu, terug in de realiteit, kan hij zich misschien zelfs onschuldig achten omdat zijn daden hem niet kunnen worden aangerekend. Maar hij zal begre pen hebben hoe groot eigenlijk de misdaad van de oorlog is, als gewone jonge mensen met een gezond karakter tot dergelijke gruweldaden kunnen worden gebracht. Apartheidsslachtoffers. De vier Noord- europese landen Denemarken, Finland, Noorwegen en Zweden hebben samen 1,75 miljoen gulden betaald of toege zegd aan het speciaal door de Verenig de Naties gestichte fonds voor steun aan de slachtoffers van de Apartheid en het racisme in zuidelijk Afrika. Technische hulp. De Chinese Volksrepu bliek en Roemenië hebben in Peking een protokol getekend met betrekking tot Chinese technische hulp aan Roe menië en de bouw van fabrieken. KAAPSTAD (Reuter). De Zuidafri- kaanse minister van Defensie, Pieter Botha, heeft gisteravond in Kaapstad meegedeeld, dat er op het ogenblik een Zuidafrikaanse missie in Europa is die moet zoeken naar geschikte adviseurs voor wapen-aankoop door Zuid-Afrika. De missie zal ook naar Engeland gaan. Botha legde er de nadruk op dat het in dit stadium niet de bedoeling is wapens te kopen. Nog geen twee maanden gele den besloot Engeland helikopters aan Zuid-Afrika te verkopen. (Van onze redacteur in Bonn) BONN. De aanwezigheid van Bondsrepubliek in West-Berlijn kan de onderhandelingen met de Sovjet-Unie niet worden prijsgegeven, aldus een ver klaring die gisteren door de regering in Bonn is gepubliceerd. Een bevredigende regeling voor Ber lijn moet onder andere een bevestiging van de band tussen het westelijke stads deel en de Bondsrepubliek inhouden. Met deze verklaring heeft de West- duitse regering een eind willen maken aan een discussie, die oplaaide toen vo rige week de toekomstige Russische am bassadeur in Bonn, Falin, liet weten dat een regeling voor de kwestie-Berlijn slechts mogelijk is als er een eind komt aan de politieke aanwezigheid van de Bondsrepubliek in West-Berlijn. In een reactie hierop verklaarde mi nister van Buitenlandse Zaken Scheel, dat de huidige situatie „abnormaal” is, waarna een storm van protest in de rij en van CDU en CSU opstak. in rg jk Amerikaanse troepen nog niet zijn terug getrokken, maar dat Amerika daarna geen steun meer zal verlenen om deze rege ring in het zadel te houden. Geconfronteerd met berichten waarin wordt gesproken van een „vlucht” van het Zuidvietnamese leger uit Laos waar bij een aantal vooruitgeschoven artille- rie-bases voortijdig werden prijsgegeven, zei Nixon: „De situatie in Laos kan niet worden beschreven in termen van winnen of verliezen. Het doel van de campagne was Zuid-Vietnam te verdedigen, en niet het vernietigen van een leger, of het bezetten van veroverd gebied.” De pre sident scheen hiermee een nieuwe, en laatstelijk herhaaldelijk aangevoerde ver klaring te geven van de oorspronkelijke opzet van de campagne het afsnijden van de vijandelijke aanvoerroutes. In de ze nieuwe verklaring wordt de indruk ge wekt dat de Noordvietnamezen op het punt zouden hebben gestaan om Zuid-Viet nam binnen te vallen een suggestie waarvoor weinig concrete bewijzen zijn aan te voeren. DACCA (Reuter en AFP). Presi dent Jaja Chan en de Oostpakistaanse leider, Sjeik Moedjiboer Rachman, heb ben algemene overeenstemming bereikt over een oplossing van de politieke crisis. Dit is gisteren op een persconferentie in Dacca meegedeeld door de leider van de Westpakistaanse linkse Volkspartij, Zoel- fikar Ali Bhoetto. Hijzelf bestudeert nu de bepalingen van het akkoord in het licht van de Westpakistaanse belangen. De Pakistaanse president voert al sinds begin vorige week in Dacca besprekingen met sjeik Moedjiboer, de leider van de Awami-Liga, die in het nationale parle ment de absolute meerderheid bezit en autonomie opeist voor Oost-Pakistan. Bhoetto, die zich steeds tegen dat laatste heeft verzet, kwam zondag ook naar de Oostpakistaanse hoofdstad om aan het overleg deel te gaan nemen. Op zijn persconferentie verklaarde hij gisteravond: „Wij denken in termen van één Pakistan.” De eenheid van het land werd diezelfde avond ook door president Jaja Chan onderstreept in een boodschap aan het volk ter gelegenheid van de na tionale feestdag, die vandaag wordt ge vierd. Volgens mr. Van der Stoel leidt de kwestie-Griekenland tot meningsverschil len binnen de NAVO. Zo hebben Dene marken en Noorwegen in Washington uiting gegeven aan hun bezorgdheid. De parlementen in verscheidene Europese landen hebben zich op een dergelijke wij ze uitgelaten, zoals ook het NAVO-parle- ment heeft gepleit voor terugkeer tot de democratie in Griekenland. Van der Stoel merkte voorts op, dat men in Europa weet, dat de V.S. hun invloed op Griekenland kunnen laten gel den, doordat de Griekse strijdkrachten hoofdzakelijk afhankelijk zijn van Amerikaanse militaire bijstand. gehavende Zuidvietnamese invasie-leger te steunen in hun vlucht naar de grens. Een van de belangrijkste routes van Zuid-Vietnam over de grens naar de ge- vechts-zone in Laos werd volgens deze berichten af gesneden door Noordvietna mese troepen, gesteund door tanks. Op deze route is een kilometerslange kolon- ne van Zuidvietnamese tanks en infante risten onderweg naar Zuid-Vietnam. BOSTON (Reuter). „De geloofwaar digheid van de NAVO als instrument voor democratische waarden is door het kolonelsbewind in Griekenland onder mijnd”. Dit heeft mr. M. van der Stoel, de socialistische oud-staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, verklaard in een discussieprogram, dat via de Amerikaan se Nationale Onderwijstelevisie wordt uitgezonden. Aan dit program, getiteld „The Advocates” namen ook verscheide ne andere gasten deel. De tekst werd gisteren gepubliceerd. kant zijn om de troepen als schietschijf voor het IRA te laten fungeren. Men geeft daarom de voorkeur aan mobiliteit. Daartegenover staat dat de Britse re gering tevreden is over de gevolgde mili taire methoden. De spanningen in de getto’s zijn verminderd en het aantal arrestaties is stijgende. (Van onze redacteur in Washington) WASHINGTON President Nixon heeft gisteravond het officiële Amerikaanse regeringsstandpunt herhaald dat de invasie van Laos door Zuidvietnamese troepen allerminst een mislukking is geworden, maar van uit Washington bekeken „de moeite waard”. Hij zei dat de campagne de verdere terugtrekking van Amerikaanse troepen heeft verzekerd, dat de „bedreiging van de Amerikaanse troepen in het noorden van Zuid-Vietnam” is afgenomen, en dat het beslissende ogenblik in de oorlog nu bereikt is waarop men kon spreken van het begin van het einde van de strijd. De president, die deze opmerkingen maakte in een televisie-vraaggesprek van een uur met commentator Howard K. Smith, zei: „Mijn enige doel is om de oorlog ten einde te brengen, en Zuid- Vietnam achter te laten met een levens vatbare regering.” Maar, voegde hij daaraan toe: „Na tuurlijk kan ik niet garanderen dat deze (Zuidvietnamese) regering het zal over leven.” Nixon scheen daarmee voor het eerst te duiden op een strategie waarbij de Zuidvietnamese regering aan de macht blijft, en moet blijven, zolang de Niet vergeten mag worden dat in Ulster de regering en het parlement niet soeve rein zijn maar Heath herinnerde er uitdrukkelijk aan onder Westminster vallen, dat de bron is van het werkelijke gezag over Noord-Ierland. Maar Craig stelt daar tegenover de constitutionele stelling dat, al berust de macht legaal bij de Londense regering, deze geen maatregelen zal kunnen nemen zonder toestemming van het parlement in Bel fast. De kritiek op het Britse leger, ook van protestants-kerkelijke zijde, is dat dit weigert zich op bepaalde strategische punten in de stad achter zandzakkenbar ricaden in te graven en door permanente aanwezigheid de bewoners een gevoel van veiligheid te verschaffen. Het leger zegt dat daarvoor een driedubbele troepen macht nodig zou zijn die eenvoudig niet beschikbaar is. Bovendien zou het te ris- Uit andere berichten blijkt dat grote aantallen Noordvietnamezen zich op een zeven kilometer afstand bevinden van de Zuidvietnamees-Laotiaanse grens en dat alle beschikbare Amerikaanse helikop ters in Zuid-Vietnam zijn ingezet om restanten van het Zuidvietnamese leger overijld terug te brengen naar bases in Zuid-Vietnam. De Laotiaanse campagne leek hiermee tot een min of meer catas trofaal slot te zijn gekomen. Niettemin verzekerden president Nixon zowel als zijn minister van Defensie Melvin Laird, dat de campagne een suc ces is. Minister Laird zei dat de Noord vietnamezen niet minder dan een jaar nodig zullen hebben om hun door de Zuivietnamezen afgesneden aanvoer routes te herstellen en de vijandelijke troepen in het zuiden en in Cambodja te bevoorraden. Rapporten uit de gevechts-zone in Laos en Zuid-Vietnam melden dat de Ameri kaanse troepen niet voorbereid waren op de hevige tegenstand die zij ontmoetten in hun pogingen om eenheden van het (Van onze redacteur in Rome). ROME. Valerio Borghese, de aan stichter van een op het laatste moment afgelaste staatsgreep op 7 december, heeft paperassen in zijn Romeinse flat achtergelaten, waardoor de justitie vol doende materiaal voor een forse aan klacht zegt te hebben. Behalve lijsten met namen van perso nen die na het lukken van de staats greep hadden moeten worden uitgenodigd om ook mee te doen, is door de Italiaan se politie ook een belastende brief gevon den. Hierin schrijft een aanhanger van Borghese’s „Fronte Nazionale” aan zijn leider dat hij bezorgd is over de haastig heid en de knoeierigheid, waarmee het complot is georganiseerd en over het ge vaar dat de deelnemers daardoor lopen. De advocaten van de prins blijven vol houden dat de bijeenkomst op 7 decem ber, die in drie verschillende in de stad verspreide groepen uiteenviel, alleen was gehouden om te protesteren tegen in die periode actuele problemen van de zoge naamde zone B in het gebied rond Triest, die niet aan Italië zou worden terugge geven. Er was toen spraken van de komst van maarschalk Tito van Joegoslavië, wiens uitgestelde komst nu overigens voor morgen op het programma staat. De justitie heeft onder de papieren van de leider van het „Fronte Nazionale” ook nog een aantekening gevonden volgens welke meteen na het lukken van de coup afgezanten naar president Nixon moes ten gaan om deze van de ontwikkelingen op de hoogte te stellen. Ook zou meteen contact met generaal Franco opgenomen moeten worden. Men neemt aan dat Bor ghese zowel in de Verenigde Staten als in Spanje steun voor zijn actie had ge dacht te zullen vinden. De situatie aan het front in Laos is zon- I Natuurlijk is er nog wel een andere keus der meer uiterst gevaarlijk te noemen. in Indochina dan de grove en optimale Gevaarlijk niet alleen omdat een totale nederlaag van de Zuidvietnamese troepen in Laos dreigt, maar vooral ook omdat de vernietiging van deze legermacht en de daaraan verbonden mislukking van het gehele Amerikaans-Zuidvietnamese avon tuur voor Washington eenvoudig niet te verteren valt. Britse leger als redders in de nood ver welkomde, onder invloed van het IRA het leger begon aan te vallen. Het feit dat er veel Schotse bataljons naar Noord- Ierland zijn gezonden, werkt op sommige katholieken als een rode lap op een stier omdat de Schotten typisch gehate pro testanten zijn. De moeilijkheid is ook dat, terwijl er in delen van Belfast overigens ver buiten het centrum een oorlogstoe stand heerst, het leger onder de civiele wet moet opereren. Het krijgt harde woorden te horen wanneer het te zacht optreedt, maar wanneer sommige militai ren te ver gaan komen ze met de bur gerrechter in aanraking. Het grote pro bleem is voorts dat de Britse regering verantwoordelijk is voor het Britse leger, maar dat de Ulster-regering de schuld krijgt van echte of vermeende tekort komingen. Dit alles bewijst hoe gecompliceerd de toestand is, vooral wanneer men ook nog bedenkt dat de twee vleugels van het IRA elkaar onderling bevechten en dat de interne discipline van het ondergrondse IRA-leger ook veel te wensen overlaat. Oppositieleider Wilson vond veel weer klank door zijn gisteravond in het lager huis gedane suggestie om de Noordierse bevolking totaal te ontwapenen, behalve misschien degenen die in verafgelegen streken wonen en in andere speciale ge vallen. In Ulster is het namelijk nog al tijd vrij gemakkelijk om een wapen aan te schaffen, getuige bijvoorbeeld de pro testantse schietclubs, die vooral door Craig zijn bevorderd. Het aftreden van Chichester-Clark be tekent ook een politiek-sociale doorbraak, omdat Ulster sinds de oorlog door drie aristocratische leiders uit beroemde ge slachten van grootgrondbezitters is gere geerd. Faulkner, de moderne textielfabri kant, is de typische vertegenwoordiger van de commerciële middenlaag die nu voor het eerst tot een toppositie is door gedrongen. Craig zegt dat door de militaire blunder om de politie te ontwapenen en de b-spe- cials af te schaffen, het IRA dat een jaar geleden misschien nog maar 200 man in Belfast had genesteld, aanleiding heeft gegeven dit aantal tot 2000 manschappen op te voeren. Het is deze geheel nieuwe situatie, ver ergerd door de moord op de drie Schotse soldaten, die tot de nieuwe politieke crisis heeft geleid. Daarbij komt dan nog dat terwijl de katholieke bevolking in de beruchte buurten oorspronkelijk het ‘4 r

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1971 | | pagina 3