NIEUW DORP IN OUD DECOR
Wangedrag wordt niet door
strafbaarstelling bestreden
Opvatting over misdaadbegrip
is aan het veranderen
Abt uit Sovjet-Unie
blijft tere kwestie
Tsarendom op Athos
sterft langzaam uit
IJsbeertje leert lopen
eunsrt
Oplossing parkeerprobleem
4
Strafwetgeving
heeft ongunstige
bijwerkingen
TOERISME
KORT NIEUWS
Aleen voor de
zaterdagmiddag
JONGE VROUW
ffll
DINSDAG 30 MAART 1971
te
(Van onze redacteur in Istanboel)
Niet rationeel
omwille van comfortabele zuinigheid
Mercedes-Benz Diesels
ISTANBOEL Een wat onwezen
lijke machtsstrijd woedt in en om het
grootste van de twintig kloosters op
de heilige berg Athos, het klooster
van pandeleimon oftewel het „Rossi-
kon”, nadat daar onlangs de abt
Elyan op 87-jarige leeftijd is over
leden. Dit is het enige Russische
klooster op het Griekse schiereiland,
dat al meer dan duizend jaar een min
of meer autonome monnikenrepu
bliek vormt
N.V. AUTOBEDRIJF VAN WIJK, Overveen, Bloemendaalseweg 329, tel.
023-32 62 50
GARAGE VAN MECHELEN, Hoofddorp, Marktplein 43, tel. 02503-6547
de verrassende
Mercedes
i
heid.Maar dan voor
zien van’n wonderlijk soepele,
actieve dieselmotor,verrassend stil en
goed voor 130 km/u. Verrassend,
niet? Even verrassend als uw eerste
tankstop: voor rond de 15 gulden gaat
de 65-liter-tank vol. En u kunt weer
zo’n 700 km voort. Dat is Diesel GT...
van Mercedes!
.1
Moderne opvatting
Ontluisterd
Een verbazingwekkender auto dan’**
een Mercedes Diesel is nauwelijks
denkbaar. U verwachtte misschien
een apart model, een andere Merce
des. Maar niets daarvan. Hij wijkt
in niets af van andere 4-cilinder
Mercedessen. U rijdt in het originele
Mercedes concept, ontworpen voor
maximaal komfort en optimale veilig-
•t.
4'i
1
't
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
T
Moeder Ijsbeer leert in de dierentuin
van Bristol haar jongste spnj.it lopen
en klimmen. Het beertje dat in no
vember geboren werd en waarvoor
nog geen naam bedacht is mocht de
zer dagen voor het eerst naar buiten.
Toen het was 1965, onder het bewind
van premier George Papandreou wer
den cr na lange onderhandelingen weer
enke
gelaten. Niet alleen
Dies
ofwel
Een nieuw vakantiedorp op de heuvel
van Maure-Vieille bij Mandelieu vlak
bij de Cóte d’Azur. Nu de Franse kust
daar langzamerhand helemaal volge
bouwd is met flatgebouwen en oorden
van vermaak, bouwt men land
inwaarts rustig gelegen vakantiedor-
pen, voor hen die van rust en natuur
schoon houden.
Vandaar dat de schijnwerper van hun on
derzoekingen steeds gericht werd op de
groep min of meer toevallig tegen de
lamp gelopen misdadigers. Dat we daar
langzamerhand veel van weten is nuttig,
maar het valt onder het hoofdstuk rechts
handhaving, een terrein waar vooral ju
risten zich op thuisvoelen. Sociologen kun
nen een inbreng hebben bij de rechtsvor
ming en om vooral in de toekomst de
strafwet uitsluitend op rationele gronden
in te schakelen is het van belang na te
gaan wanneer dit zinvol gebeuren kan.
Deze moderne opvattingen met betrek
king tot het misdaadbegrip zijn tamelijk
nieuw en verre van algemeen aanvaard.
Prof. Hoefnagels, de Rotterdamse crimi
noloog, wees reeds op de vergeten groep
van de „anderen dan daders” en de so
ciale wisselwerking die er bestaat ten
aanzien van daders en hun medemen
sen. In him maugurele redevoeringen
waarmee prof. dr. J van Wehring hoog
leraar in de criminologie in Amsterdam,
en mej. dr. A. M Bos, lector in de
rechtssociologie in Groningen hun ambt
aanvaardden, gingen zij van een soort
gelijke visie uit Beiden wijzen op een
vertekening van het misdaadbegrip. Cri
minologen en sociologen zijn er tot nu
toe teveel van uit gegaan dat datgene
misdadig is dat de wet strafbaar stelt.
(Van onze rechtskundige
medewerkster)
HAARLEM Wij hebben een
eenzijdig beeld van de criminaliteit.
Begrippen als misdaad en delinquent
zijn emotioneel geladen en roepen
vooral associaties op met de zware
criminaliteit, zoals moord en bank
roof. Deze vorm van criminaliteit is
door de eeuwen heen betrekkelijk
stabiel. Hij vormt maar een fractie
van de totaal geregistreerde crimi
naliteit, dat wil zeggen wat ter ore
van de politie komt. En ook deze ge
registreerde criminaliteit is weer een
fractie van de werkelijke criminali
teit. Wie een strafbaar feit begaat
weet dat hij een kans loopt gepakt te
worden. Niet iedereen die met een
stuk in zijn kraag achter het stuur
gaat zitten wordt door de politie be
trapt. Bij delicten als verkrachting,
incest en dergelijke blijft het doen
van een aangifte bij de politie in het
merendeel der gevallen achterwege.
Toch wordt de fictie: Wij zijn de goe
den en de misdadigers zijn de an
deren. halsstarrig opgehouden. Een
mogelijke verklaring van dit „zonde-
bok-idee” is de behoefte aan zelfbe
scherming van zowel de individu als
de maatschappij.
1
Steekpartij. De Rotterdamse recherche
heeft een 40-jarige Liberiaanse matroos
gearresteerd, die bij een vechtpartij aan
boord van zijn in de Rotterdamse haven
liggende schip met een mes de 27-jarige
Syrische bootsman M Saleh aan het
gezicht heeft verwond De bootsman
moest in een Rotterdams 'ifkenhuis wor
den opgenomen.
Verdovende middelen gevonden. In de
nacht van zaterdag op zondag heeft de
politie in Den Bosch verdovende midde
len gevonden in de auto van een 34-jari-
ge inwoner van Den Bosch. De man werd
gezocht omdat hij de vorige week na
een aanrijding was doorgereden.
Athos is trouwens sinds de bestuurlijke
veranderingen van 1969, waarbij de junta
meer in de melk te brokkelen kreeg,
toch 1 een burcht van passief verzet te
gen het kolonelsbewind. De abt van net
oudr'3 klooster, Megisti Lavra, heeft vit
protest de bibliotheek voor het publiek
gesloten. „Wat zelfs de sultans en Hitler
niet hebben gewaagd”, zo zeggen zij,
„dat heeft Papadopoulos gedaan: zich
vergrepen aan onze interne souvereini-
teit”.
Mej. Bos def.nieert strafwaardig ge
drag als „een handeling die schade ver
oorzaakt aan een of meer leden van de
gemeenschap en waartegen optreden met
een strafsanctie effectief, voordelig en no
dig is”. Ook bij de nieuwe strafbare fei
ten, zoals bijvoorbeeld de strafbaarstel
ling van rassendiscriminatie wordt nog te
weinig rationeel te werk gegaan. Een
belangrijke vraag is of het afkeurens-
waardig gedrag door de strafbaarstelling
werkelijk bestreden wordt. Als dit niet het
geval is of niters* twijfelachtig dan
is dat al een reden om het strafrechte
lijk apparaat niet in te schakelen Dit
is namelijk een bijzonder dure vorm van
gedragsbeïnvloeding, welke allerlei mo
gelijkheden van willekeur in zich draagt.
Als mej. dr. Bos aan de hand van
haar definitie de wetgeving van vroegere
datum beziet, dan constateert zij „over-
legislation”, een overdreven aandacht van
de strafwetgever op het gebied van de
pornografie en de drugs. Met name dit
laatste punt is strafrechtelijk gezien uniek
omdat hier de dader tegen zichzelf in
bescherming genomen wordt. Bij zelf
moord heeft de strafwetgever dit niet ge
daan. Hij had dit kunnen doen door po
ging tot zelfmoord strafbaar te stellen.
Een ander voorbeeld van „over-legisla-
tion” is het strafrechtelijk optreden tegen
de Damslapers. De herfst zou hen van
zelf verjaagd hebben.
Eens leefden er meer dan 1500 monni
ken uit het tsaristische Rusland. Na de
revolutie van 1917 kon dit reservoir niet
meer worden bijgevuld en een uniek
proces van vergrijzing zette in Zes jaar
geleden waren er nog slechts vijftien
grijsaards over, die een spookachtig be
sta; i voerden in de enorme ruimten van
hun deels verbrande klooster: een rest-
stelli- j, levend op reminiscenties aan net
tsarenbewind en op haat tegen het bols
jewisme. Terwijl in de andere kloosters
(meest Griekse, maar ook een Bulgaars,
een Servisch en een Roemeens) zich nog
wel eens wat „jong bloed” aandiende of
oudere priesters die zich na het verlies
van hun echtgenote in de stilte wensten
terug te trekken, leek het Rossikon on
verbiddelijk naar zijn eind te gaan: de
laatste monnik zou zichzelf moeten be
graven”.
Het schijnt dat Nikodim, de aartsbis
schop van Leningrad en behartiger van
de „buitenlandse betrekkingen” van het
patriarchaat van Moskou, de stokoude
monniken heeft weten te bepraten toen
hij in 1963 tijdens de viering van het
duizend-jarig bestaan van de monniken
republiek, het klooster bezocht. Van de
achttien door Moskou voorgestelde kan
didate-’ passeerden tenslotte slechts vier
de strenge selectie van de Griekse auto
riteiten „het konden immers agenten
of spionnen zijn?” Vorig jaar kwamen
er nog twee nieuwelingen bij.
Deze dagen nu streek Nikodim ander
maal, doch ditmaa] geheel onverwacht,
op Athos neer Twee jaar geleden was
hij n „persona non grata" in Grieken-
3 fhe.-nse aartsbis-
'.aar waarheid
Eer belangrijke factor is hierbij ook de
mogelijkheid langs andere dan strafrech-
lelijke weg een gunstige gedragsbeïnvloe
ding te bereiken. Tenslotte gaat het om
het uiteindelijk doel, het optimaal wel
zijn van de bevolking te bevorderen
Strafwetgeving is door haar ongunstige
bijwerkingen op zichzelf altijd een laatste
redmiddel. Strafbaarstelling van het af-
keurenswaardig geacht gedrag vormt dik
wijls een schijnoplossing die bovendien
het opsporen van de werkelijke oorzaak
van het wangedrag dikwijls in de weg
staat. Werkelijke oorzaken moeten vaak
in de structuur van de samenleving ge
zocht worden, zoals de woningnood rt de
overvolle schoolklassen. Zo noemt prof.
Van Wehring het reëel bij krakers niet
te spreken van huisvredebreuk, maar van
woordbreuk van politici.
interieur architektuur stoutenbeek
wooncentrum breestraat 74, beverwijk
te I (02510) 2 51 41 - 2 36 41
„Under-legislation” een tekort aan
strafrechtelijke belangstelling, ziet mej
Bos op het gebied van de economische
delicten, de aantastingen tegen het milieu
zoals bijvoorbeeld systematische bodem
vervuiling. In hoeverre het strafrechtelijk
systeem bruikbaar is om dit gedrag gun
stig te beïnvloeden hangt van een aan
tal factoren af, zoals de mate van doel
matigheid in verhouding tot de kosten.
Uiteindelijk hebben onderzoekingen op
het terrein van de zogenoemde „witte
boorden-criminaliteit” het ouderwetse
misdaadbegrip wel helemaal ontluisterd.
Strafwaardig gedrag blijkt onder de be
tere standen als regel binnenskamers te
worden afgedaan. Dit blijkt uit onderzoe
kingen in bedrijven waar bijvoorbeeld
kwesties van verduistering niet worden
aangegeven bij de politie, maar wel kun
nen leiden tot ontslag van de dader Be
lastingfraudes worden door de inspectie
opgespoord en afgedaan en daardoor min
der snel ingedeeld bij het begrip
criminaliteit. Ten onrechte overigens
Voor het ontvangen van
onze klanten op de meu-
beletage van onze Sunart,
vragen wij een
(boven 20 jaar).
Werktijd van 1 tot 6 uur.
Wilt u meer weten belt u
ons dan even.
- „x
hangar te bouwen vond men een een
voudige oplossing. In de schuifdeuren
zijn gelijkvormige rondingen gemaakt
die alles redelijk afsluiten.
want de schade die door belastingontdui
king of het plegen van economische de
licten wordt veroorzaakt overtreft over
het algemeen verre de door de gemid
delde diefstal veroorzaakte schade. Een
andere uitkomst van onderzoekingen Is
een strafbaar feit eenmaal ter kennis van
de politie gebracht dan blijkt dat bij een
betere sociale status de kans om voor
de rechter te komen en uiteindelijk ver
oordeeld te worden aanzienlijk kleiner
is dan geldt voor de lagere milieus.
Vanwaar nu deze overmaat aan straf
rechtelijke sancties voor bijvoorbeeld dief
stal, in verhouding tot wanprestatie? Dit
laatste kan aanleiding geven tot een fail
lissement met alle onplezierige consequen
ties daarvan. Kan men hieruit een be
voorrechting van de betere standen le
zen? De Amsterdamse criminoloog
Bianchi formuleerde dit denkbeeld
scherp: Het strafrecht is een middel om
de waarden van de „establishment” te
continueren, een duidelijk politiek instru
ment dus.
Een Boeing 707 van de PWA (Pacific
Western Airlines) is te groot voor de
ruimste hangar op het vliegveld van
Vancouver. In plaats van een nieuwe
monniken uit de Sovjet-ünie toe-
Athene had daar
aarvankelijk bezwaar tegen gehad, ook
de fanatiek-anticommunistische bewoners
van het klooster zelf.
Daa: komt bij dat er in de boezem van
de junta plannen bestaan om dit laatste
reservaat var monastieke rust waar
tot nu tor alleen manlijke wezens moch
ten komen toeristisch te gaan ont
wikkelen een plan waartegen juist an-
uit het patriarchaat van Moskou al ver
zet is aangetekend.
op Athos
h“ - -
land, omdat hij de
schop Hieronymus -
een produkt van het kolonelsbewind nad
genoemd Maar au ziji de bterekkingen
tussen Athene en Moskou blijkbaar zo jp-
gekla rd dat men Nikodim in ieder geval
duldde al bleef er wel veel geheim
zinnigheid rond zijn bezoek hangen Het
waarschijnlijkste is dat Nikodim zijn ge
wicht in de schaal heeft willen leggen
voor de verkiezing van één van de nieuw-
aangekomen monniken tot abt. Of het
Griekse regime dat zijn bestuurlijke
greep op he’ schiereiland twee jaar ge
leden heeft versterkt dit zal toestaan
is ee.i tweede.
Eens was Athos de inzet van panslavi-
sche stromingen: in 1910 waren er ran
de 9800 monniken 5500 Slaven. De
animositeit tussen de „Griekse” en de
„Slf ische’ kloosters was groot. Nadat
de Russische revolutie als de scherpste
kant.' van deze tegenstelling had ifge-
slepen, werd in 1926 bepaald dat alle
ingezetenen de' Griekse nationaliteit
moesten aannemen. De kans dat ooit het
Slavi he element op Athos zich nog weer
herstelt, lijkt nihil Niettemin is het voor
uitzicht op een abt uit de Sovjet-Unie
een tere kwestie, ook voor de Grieks-
talige kloosters.
Twee jaar geleden
