MEDAILLES OP
Groot Amsterdam en de rest
TRAPPEN VAN
CAPITOOL
Vast werk!
Ceylons experiment dreigt te mislukken
Oudstrijders gooien oorlogsonderscheidingen weg
Oostenrijk
gaat nieuwe
president
kiezen
Geen protestbrief naar
paus over term „Judas
VAN DAG TOT DAG
commentaar op actuele zaken
g
HOOGOVENS IJMUIDEN
L
achtergrond
KR
Kind door beren
verscheurd
Europees priestercongres in Genève
Luchtaanval met
brandende
benzine
vage onderwerpen
op programma
F J
ZATERDAG 24 APRIL 1971
3
99
Geen hulp
Vermoord
t
A merikaanse helikopters
in actie bij A Sjaoe-dal
Goed gewapend
ïndia
«as
„Oproerkraaiers”
sympathy” dreigt te worden doodgedrukt tussen de grote mogendheden,
ingeslagen. Het doel was een democra
tische vorm van socialisme, die wel
vaart zou brengen aan de bevolking.
In de verkiezingscampagne had Ban
deranaike deze welvaart beloofd:
Werk voor iedereen, gratis maaltij
den voor schoolkinderen, goedkope
woningen, prijsdalingen, nationalisatie
van plantages en fabrieken, landher
vormingen en verhoging van het rijst-
rantsoen waren de leuzen waarmee
het volksfront de verkiezingen in ging
en een overwinning behaalde.
Jeugd
Troepen paraat
(Van een speciale medewerker)
COLOMBO Onafhankelijkheid heeft het Aziatische eiland Ceylon
geen voorspoed gebracht. Van de opbrengsten van de enorme plantages
zag het volk weinig of niets. De prijzen op de wereldmarkt voor thee,
copra, rubber en specerijen daalden, terwijl de industrieprodukten uit
het Westen steeds duurder werden. De droom van premier Bandera
naike, om uit deze vicieuze cirkel te ontsnappen, is tot dusver niet uitge-
komeri. Integendeel. Ceylon is op het ogenblik niet alleen ten prooi aan
verwarring en gewelddadig verzet, de economie van het land heeft er
bovendien nog nooit zo belabberd voor gestaan. Het land van „tea and
f
CEYLON
fKurnagala
Kandy
jBadula
Hoogovens kan bedrijfspersoneel plaatsen. Goed salaris.
Kom vrijblijvend over de mogelijkheden praten.
Maximum leeftijd 50 jaar.
Hoofdkantoor 2, afdeling Personeelsvoorziening,
Velsen-Noord (met bus 75 van Stationsplein, Beverwijk).
U bent welkom elke werkdag tussen 9 en 5 uur,
ook voor telefonische inlichtingen (02510 - 94000).
Verhoudingen
Bilderberg-conjerentie
kost 420.000 gulden
Prins Bernhard:
(OF
f
ADVERTENTIE
L/l/VWWWWWWXAA/WWWV/WWWWWW/WVt/V'
:0=S:km^:100z^:
Jfi
anna r”
'rmcomalee
iharuwa^^
Baftïcaloa
Raïnapura
Ga Il7
vierde hoogtij.
n
n
g
hfMMMMWW
kAAAAAAAAAAAAAAfWWWM
MAAAAAAAAAAM
n
e
kAAAAA/VWWVWWWVWWWWWWWWWWWW^
VWX/X/WWWWWVWWWX/WWWWVWWWWWW
DE NIEUWE regering van premier
Banderanaike die vorig jaar werd ge
kozen kwam haar beloften niet na. Ze
zag zich geplaatst tegenover interna
tionale schulden, een begrotingstekort
en gebrek aan buitenlandse steun.
waar het ook optreedt, dan moeten we
consequent zijn en ook deze fout van de
Eén van de vele duizenden in Washington demonstrerende veteranen gooit zijn
in Vietnam gekregen medaille op de trappen van het Capitool.
^VVVVVVVVVVVWWWUWWWWWWWWVWWWW
/WWWWVWWWWWWWWX/WWWWVWWWWV
it
k
r.
r.
e
‘t
e
RHEYDT (AFP). In de dierentuin van
Rheydt in de Westduitse deelstaat Noord-
rijn-Westfalen is een vierjarig kind voor
de ogen van zijn moeder door drie beren
verscheurd. Het kind was al dood toen
de bewakers ingrepen.
Volgens een ooggetuige stond de moeder
met haar kind op de arm voor de tralies
van de ruimte waar de beren opgesloten
zitten. Een van hen had het kleintje on
verwachts uit de handen van de moeder
gerukt.
^SPytlalam
^XNegombc I
^COLOMBO
DE HEVIGHEID van de gevechten
van de afgelopen tijd doet echter ver
moeden dat de opstandelingen inder
daad een gevaar voor het regime
vormen en vrjj talrijk zijn. De guer
rilla’s zijn goed bewapend. Zij namen
op vele plaatsen wapens van burgers
in beslag, overvielen politieposten en
zouden wapens hebben gekregen van
China en Noord-Korea.
SAIGON (Reuter). Amerikaanse he
likopters hebben de afgelopen dagen vele
duizenden liters brandende vliegtuigben-
zine uitgestort over gebieden in het A
Sjaoe,-dal waar Noordvietnamese stellin
gen zouden moeten liggen.
Een Zuidvietnamese militaire woordvoer
der zei dat kleine groepjes mariniers al
verscheidene patrouilletochten in het dal
hebben gemaakt maar dat er sinds de actie
vorige week begon nog geen noemens-
waardig contact met het Zuidvietnamese
Bevrijdingsfront is geweest.
se mogendheden en om de aandacht
af te leiden van de abominabele eco
nomische toestand van het land. Ook
werd gefluisterd dat Banderanaike de
crisis zou aangrijpen om de oppositie
in het parlement monddood te maken
en om rantsoenen in te stellen.
Verstoken van economische hulp van
zowel Oost als West is het het afgelo
pen jaar bergafwaarts gegaan met
het rijke Ceylon. In 1948 werd het
eiland, ongeveer tweemaal zo groot als
Nederland, een onafhankelijk domi
nion in het Britse Gemenebest.
Veel oudstrijders gooiden gisteren me
dailles, uniformstukken, dienstpapieren
en namaakgeweren met een zwaai alsof
het handgranaten waren over een twee
meter hoge versperring naar het stand
beeld van John Marshall, de eerste pre
sident van het Hooggerechtshof. Vervol
gens begaven enkele oorlogsveteranen
zich naar een speciale hoorzitting in het
Congres-gebouw, georganiseerd door de
democratische senator en presidentskan
didaat George McGovern, om verslag te
doen van gruwelen die door de Ameri
kanen in Zuid-Vietnam zijn bedreven.
den ontwikkeld, maar dan zullen de Ken-
nemer gemeenten met die van de IJmond
snel werk moeten leveren om gespoord
en gelaarsd binnen het krijt te treden.
De agglomeratie Haarlem en de nieuwe
IJmondstad hebben reden genoeg om juist
op het gebied van de recreatiebeveiliging
flink op hun stuk te staan, want zij be
zitten een kostbaar gezamenlijk goed: de
strandrecreatie, die zeer kwetsbaar is. De
samenwerking tussen Kennemer en
IJmondgemeenten steunt echter niet al
leen op recreatiebelangen. Er zijn tal van
verzorgingsfacetten die elkaar overlappen
of tenminste raken en die even belangrijk
kunnen zijn als de ontspanning: De woon
gelegenheid, de keuze van industriesoor-
ten, het streekvervoer, de energievoor
ziening, de waternettgn, de strategie te
genover belangengroepen van elders die
pijpleidingen voor gevaarlijke stoffen
door dit gebied willen leggen, dat zijn
enkele voorbeelden van onderwerpen die
bovenaan de agenda zouden moeten staan.
Het provinciale bestuur van Noord-
Holland, dat ongetwijfeld ingenomen is
met de gewestelijke grenzen zoals die nu
voor Amsterdam zijn aangegeven, kan
met zijn planologie voor deze streek best
wat meer eensgezindheid tussen de be
trokken gemeenten gebruiken. Er zijn
vriendelijke woorden genoeg gesproken,
maar tot efficiënte daden is het tot dusver
nog niet gekomen. Nu er meer duidelijk
heid op het gebied van het geografische
en bestuurlijke lijnenspel is gebracht, is
er nog minder excuus voor stilzitten
overgebleven.
(Van onze redactrice in Wenen)
WENEN. Ruim vijf miljoen Oosten
rijkers kiezen morgen hun nieuwe presi
dent. Er zijn slechts twee kandidaten: de
huidige president Franz Jonas, die op
nieuw door de Socialistische Party is op
gesteld en dr. Kurt Waldheim voor de
Katholieke Volkspartij. De ambtstijd van
een president bedraagt in Oosterijk zes
jaar. Sinds de tweede wereldoorlog is het
presidentschap altijd in handen van een
socialist geweest.
Het ziet er naar uit, dat die traditie
ook deze keer weer wordt voortgezet, al
zal het verschil in stemmen bij de eind
uitslag vermoedelijk gering zijn.
Het opvallendste aan deze verkiezings
campagne is het fenomeen geweest, dat
de anders zo progressief en modern in
gestelde socialisten in Jonas eerder een
conservatief werkende kandidaat hadden,
terwijl de conservatieven met een rela
tief jonge en meer dynamische man kwa
men aanzetten, die vooral de jeugd erg
aanspreekt. Waldheim is 53 jaar en Jo
nas 71, en dat leeftijdsverschil is een be
slissend moment in de verkiezingsstrate-
gie geweest.
Jonas is een arbeiderskind dat zich
door energie en capaciteiten omhoog heeft
gewerkt. Hij begon als zetter in een druk
kerij, maakte carrière in de socialistische
partij, is jarenlang burgemeester van We
nen geweest en volgde in 1965 Scharf
als president op.
De conservatieven hebben zijn autori
taire stijl en het gebrek aan tranparantie
in de Hofburg, waar de Oostenrijkse pre
sident resideert, in de laatste weken
scherp aangevallen. Hun eigep kandidaat
hebben ze dan ook welbewust een zeer
democratische image aangemeten en
Waldheim heeft bij zijn reizen door het
land diverse malen beloofd, het tijd- en
geldverslindende ceremonieel en alle ver
ouderde poespas, die bij het hoge ambt
horen, te zullen afschaffen, als hij wordt
gekozen. Waldheim is jurist. Hij werkte
vanaf 1955 bij de Verenigde Naties, eerst
als waarnemer, later als Oostenrijkse
vertegenwoordiger. Van januari 1968 tot
21 april 1970 was hij minister van Buiten
landse Zaken in het conservatieve kabi
net onder Klaus.
nen van een groot deel van de platte
landsbevolking.
WIE ZIJN DIE rebellen? Verschei
dene extremistische groeperingen
zijn bij de opstand betrokken. De be-
belangrijkste is wel Janata Vimukthi
Peramuna (de „Volksbevrijdingsbe
weging”) van de in de gevangenis
verblijvende Rohan Wijeweera, een
pro-communistische voorstander van
een revolutie naar Cubaans model.
Deze groepering boycotte de laatste
verkiezingen en vindt de linkse rege
ring niet links genoeg en te voorzich
tig. De JVP haalt haar leden hoofd
zakelijk uit de kring van werkloze
academici, studenten en communisti
sche plattelandsjongeren. Er zouden
zelfs 14- tot 15-jarigen onder de JVP-
vlag meedoen aan de gewapende, bui
tenparlementaire actie om de rege
ring omver te werpen.
Over het aantal opstandelingen dat
zich voornamelijk ophoudt in de om
geving van de uitgestrekte bosgebie
den en in de plantages is weinig met
zekerheid te zeggen. Aanvankelijk
werd aangenomen dat premier Ban
deranaike opzettelijk het gevaar van
de guerrilla en de omvang van de op
stand overdreef om zodoende gemak
kelijk hulp te krijgen van buitenland-
(Van onze speciale verslaggever)
GENÈVE Het Geneefse priester
congres heeft op de sluitingsdag bepaald
dat er geen brief aan de paus zal worden
geschreven over zijn gebruik van de
term „Judas” in verband met uitgetre
den priesters. Tweeën vyftig priesters
stemden tegen, twintig priesters stem
den vóór.
Dat wil niet zeggen dat alle tegenstan
ders het met de voorgestelde brief on
eens waren. Spanje, België en Zwitser
land stemden wel in met de inhoud van
de brief maar achtten het schadelijk
voor de overige resoluties van het con
gres als men op deze wijze Rome „tegen
zich in zou nemen”.
De Westduitsers vonden dit een on
juist argument. „Als wij zeggen dat de
kerk moet strijden tegen het onrecht
WASHINGTON (Reuter) Hon
derden Amerikaanse oud-strijders
hebben gisteren hun onderschei
dingen uit de Vietnamese oorlog op
de trappen van het Congresgebouw
in Washington geworpen uit protest
tegen de voortzetting van de oorlog.
In een lange rij trokken zij langs het
Capitool, waarbij ze één voor één bij
een microfoon stilhielden, hun naam,
woonplaats en vroeger onderdeel
bekendmaakten en in sommige geval
len nog een kort toespraakje hielden.
„Het is rommel, het betekent niets”,
zei een ex-soldaat voor hij een half dozijn
medailles naar het Congres-gebouw gooi
de.
De campagne van oudstrijders tegen
de oorlog duurt al de hele week. Een mas
sabetoging waarvoor de organisatoren wel
300.000 deelnemers in Washington ver
wachten, zal vandaag de climax vormen.
De regering heeft troepen in staat van
paraatheid gebracht met het oog op even
tuele ernstige ongeregeldheden. Om hoe
veel man het gaat is niet bekend. De
maatregel is genomen op verzoek van
het ministerie van Justitie.
Een woordvoerder van het ministerie
van Buitenlandse Zaken onderstreepte
dat het een normale voorzorgsmaatregel
betreft, en dat geen troepen naar Was
hington zelf worden overgebracht.
De communistische wereld keek met
belangstelling naar het avontuur in
Ceylon, maar wachte af en weigerde
eveneens te helpen. De enorme werk
loosheid nam nog gigantischer vor
men aan. De ontevredenheid van de
arbeiders groeide. Juist deze elemen
ten hebben de huidige guerrilla van
de groep „Che Guevaristen” mogelijk
gemaakt.
De opstandelingen zijn voornamelijk
gerecruteerd uit de massa werklozen
en worden geleid door de talrijke af
gestudeerde studenten, die na hun stu
die gedwongen waren in de WW te lo
pen. De opstand kwam, ondanks de
onrust in het land, toch nog als een
verrassing. Vooral omdat de „Che
Guevaristen” goed georganiseerd ble-
kon te zijn en op steun konden reke-
Minister van Justitie John Mitchell
heeft gewaarschuwd dat „de mogelijkheid
van botsingen waarbij lichamelijk letsel
ontstaat concreet aanwezig is”. Onder
de betogers zouden zich volgens hem op
roerkraaiers bevinden, „geïnspireerd door
externe belangen”.
Het Witte Huis is vandaag met het oog
op de massabetoging gesloten. President
Nixon gaat dit weekeinde naar zijn bui
tenverblijf in Camp David.
WOODSTOCK, (AP). Prins Bern-
hard en vooraanstaande regeringsfunctio
narissen, industriëlen en bankiers uit
Westeuropese landen en de VS zijn in
Woodstock bijeengekomen voor het hou
den van een zogenaamde „Bilderberg-
conferentie”. De kosten bedragen 420.000
gulden. Dit geld wordt bijeengebracht uit
privé-bijdragen.
Prins Bernhard zei in Boston, op door
reis naar de vergadering, dat de conferen-
tieo ndermeer wordt bijgewoond door Hen
ry Kissinger, de adviseur van president
Nixon, de Canadese minister van Defen
sie, Donald McDonald, alsmede een aantal
leden van het Amerikaanse Congres en
regeringsvertegenwoordigers uit Europa.
„De bedoeling van de conferenties”, al
dus de prins, „is een beter begrip te
scheppen tussen de landen van het Wes
ten”.
Op de vergadering in Woodstock zullen
onder meer worden behandeld „de bij
dragen van het zakenleven tot de huidi
ge problemen der maatschappelijke on
zekerheid, ën de mogelijkheid van een
verandering van de rol die de VS in de
wereld spelen, plus de mogelijke gevol
gen daarvan”.
„Dit zijn nogal vage onderwerpen”, al
dus de prins, „maar het is bijzonder moei
lijk zes maanden voor de vergadering een
programma op te stellen. Inmiddels zijn
er al weer zoveel andere dingen in de
wereld gebeurd die de mensen bezighou
den”.
De besprekingen zullen privé zijn om
dat, aldus de prins „de deelnemers veel
meer vrijuit kunnen spreken als zij we
ten dat niet elk woord wordt vastgelegd.
Dat is de énige reden”.
De krantenmensen die als gast de con
ferentie bijwonen, zullen daar dan ook
niet over schrijven. Het zijn onder meer
dep resident-directeur van het Amerikaan
se weekblad „Newsweek” en de directeur
van „Paris Match”.
Het ontwerp gewestvorming Groot-Am-
sterdam tekent de contouren van een in
terstedelijke ontwikkeling die van grote
invloed zal zijn op de functionering en
de leefbaarheid van midden Noord-Hol-
land.
Amsterdam verspreidt in een grote cir
kel zijn ontwikkelingsmogelijkheden in
samenwerking en overleg met de vele
kleinere gemeenten die de hoofdstad om
ringen. Zo ontstaat een belangengemeen
schap die in de eerste plaats gericht zal
moeten zijn op het bereiken van gezonde
evenwichten op allerlei gebied. De in
dustrialisatie van de stad Amsterdam
wordt een regionale aangelegenheid,
waarbij vooral de Zaanstreek zowel ge
vend als ontvangend van belang zal wor
den. Voor de recreatie zal in dit gewest
een strenge regel moeten worden opge
steld, omdat in het gebied van het
thans ontworpen grote Amsterdam al een
schromelijk gebrek aan groen en ruimte
is te constateren, dat zeker niet zal mogen
worden verergerd. De vervoersproblemen
zullen misschien wat gemakkelijker op
te lossen zijn, indien Amsterdam in over
leg met zijn randgemeenten en de ver-
voerslichamen zowel zijn ondergrondse
planning als de ontwikkeling van het bo
vengrondse lijnennet van stadsspoorweg
en treinverbindingen zodanig weet te con
cipiëren, dat binnen de gewestelijke gren
zen snel en efficiënt massavervoer moge
lijk wordt.
Dat de nieuwe toekomstige stad IJmui-
den (Velsen, Beverwijk en Heemskerk)
buiten het gewest Groot-Amsterdam
blijft, betekent een Amsterdamse con
cessie van de eerste orde. Het spreekt
vanzelf dat Amsterdamse havenbelangen
dan via een andere vorm van coördinatie
op bestuursgebied moeten worden geho
noreerd. Aan de andere kant krijgen de
gemeenten van de IJmond en Kennemer-
land een welkome kans om zich tegen de
invloed van de Amsterdamse havenhon-
ger te beveiligen. Het is de vraag of deze
gemeenten in staat zijn die kans optimaal
uit te buiten. Dat hangt namelijk af van
de mate waarin zij elkander zullen kun
nen vinden in een intergemeentelijke sa
menwerking van drastische en ambitieuze
allure. Kunnen zij dat niet, dan lopen zij
de kans dat in de toekomst IJmuiden
toch bij het Amsterdamse gewest getrok
ken wordt.
Het is voor sommige wetenschappelijke
onderzoekers een grote vraag of de Am
sterdamse eis tot bouw van een buiten
haven gerechtvaardigd is. Er zijn tegen
deze plannen allerlei gegrond lijkende
bezwaren aan te voeren, maar het voor
naamste bezwaar is dat een buitenhaven
de recreatie van IJmuiden-Bloemendaal
bedreigt. Dit onderwerp kan door onder-
handelingen en gezamenlijke studie mis
schien op een bevredigender manier wor-
IN 1956 LEEK hierin verandering te
komen. Premier Bandaranaike (echt
genoot van de tegenwoordige eerste
minister) kwam als oprichter van dé
Socialistische Vrijheidspartij aan de
macht. Drie jaar later werd hij tij
dens rellen door een boeddhistische
monnik vermoord. Zijn weduwe volg
de hem op als premier en werd de
eerste vrouwelijke regeringsleider ter
wereld. Zij zette zijn politiek voort.
Westerse oliebelangen werden be
perkt, buitenlandse kapitaalbezittingen
genationaliseerd. Het gevolg was dat
het Westen zijn kapitaalstroom voor
investeringen in de plantages van het
winstgevende eiland indamde. De wel
vaart voor het volk die mevrouw Ban
deranaike voor ogen stond en die door
de socialisten was beloofd, bleef uit.
De economische toestand verslech
terde.
De weg naar een socialistische toe
komst werd vorig jaar vastbesloten
FAnuradhapura
Vanaf die tijd zijn er pogingen in
het werk gesteld om via de weg van
de democratie de koloniale structuur
van Ceylons economie te veranderen.
Er werd wat dit betreft door de op
eenvolgende regeringen geen princi
pieel beleid gevoerd, opportunisme
In verband hiermee is de staf van
de Noordkoreaanse ambassade uitge
wezen. De betrekkingen met dit land
zijn evenwel niet verbroken. Van Chi
na, dat, zoals in Colombo officieus
wordt toegegeven, de opstandelingen
steunt, wordt officieel niets dan goeds
gezegd. „Ceylon onderhoudt vriend
schappelijke relaties met Peking”.
De slecht bewapende Ceylonese troe
pen (25.000 man) leveren strijd me
een guerrilla-eenheid van volgens de
regering 80.000 man (een getal dat
ook als rekening wordt gehouden met
zware overdrijving toch nog aan
zienlijk is te noemen).
Onmiddellijk nadat de guerrilla gro
te vormen had aangenomen en de re
bellen enkele gevoelige slagen had
den uitgedeeld, vroeg de regering-
Banderanaike hulp. India, het buur
land, stuurde oorlogsschepen en ma
riniers. De VS en Engeland, toch niet
de vrienden van de Ceylonese rege
ring, leverden op verzoek helikopters
en lichte wapens. De Sovjet-Unie
heeft met opmerkelijke snelheid op
de noodkreet van Ceylon gereageerd.
Het heeft al Migs en helikopters ge
zonden, begeleid door een team van
zestig onderhoudsmonteurs, die na
drukkelijk in burger gekleed in Co
lombo aankwamen. Deze militaire
hulp die nu zo snel door alle partijen
wordt gegeven zou het faillissement
kunnen betekenen voor Banderanai-
ke’s experiment voor haar poging een
onafhankelijke linkse koers te varen.
paus signaleren. De brief richt zich niet
tegen de persoon van de paus maar te
gen een fout. In echte collegialiteit heb
ben we de plicht te spreken”.
De Nederlandse priester Velthuis
voegde hieraan toe dat door deze afwij
zing van het congres de uitgetreden
priesters voor de tweede maal in de kou
worden gezet, nu door hun collega’s.
Voor Engeland, Schotland en Ierland lag
de zaak heel duidelijk: ze wilden niets
met de brief te maken hebben: geen ver
wijten-aan de paus.
De behandeling van deze brief heeft
althans het voordeel gehad dat nu dui
delijk is geworden hoe de verhoudingen
onder de Europese priesters liggen.
Rechts vindt men Ierland, Sthotland en
Engeland, links Nederland, West-Duits-
land ten dele, en in zekere mate ook
Spanje. De overige landen vormen het
midden.
Het was dus van tevoren duidelijk dat
bij de stemming over het celibaat
slechts die voorstellen het zouden halen
die de mening van het midden weerge
ven. Verworpen werd het Nederlandse
voorstel om zich aan te sluiten bij de
zeer progressieve verklaring van de fe
deratie van Amerikaanse priesterraden.
Verworpen werd ook het voorstel om
zijn afschuw uit te spreken over het be
sluit van de Romeinse priestercongrega-
tie die pastorale taken aan de uitgetre
den priesters verbiedt en hen zo tot
tweederangs leken maakt.
'v' M
