VATICAANSTAD
Meeschuifelen tussen tienduizenden
langs ontoegankelijke heiligdommen
Uit in
eigen
land
19
Lijst met adressen
M
ZATERDAG 1 MEI 1971
Erbij
Forse klim
Geduld
Luchtfoto van Vaticaanstad met
de St. Pieterskerk, het enorme
plein met de colonnades, musea
en paleizen der prelaten.
Wie niet „decent gekleed” is,
krijgt van de pauselijke garde
geen toegang tot de St. Pieter.
0 Boterberg
0 De paus gezien
1
O
y - vW
r
(Van onze correspondent Rudolf Bakker)
beslissende
rol
zo’n
leven
PWWWWWWMWWifWWWVVWWWWMWWWWWWWIfWWWWWVWWWWWWIfWVMWWWWWWWWWMWWWWWWWVWWWWWWWWWVAfWWWWVWWWWWWWWWWWWV
MMWIARM
(Van een onzer redacteuren)
ZE HEBBEN de knoop doorgehakt. Ze gaan dit
jaar met vakantie zonder de kinderen. Het heeft
lang geduurd voor ze tot die beslissing konden
komen. Het idee om die paar weken alleen voor
jezelf te hoeven zorgen, niet ’s morgens toch weer
vroeg je bed uit omdat ze elkaar halfdood slaan,
heeft gewonnen. „Goed, we gaan met z’n tweeën.
ROME Wie het Vaticaan wil bezoeken kan het zich eenvoudig, moeiljjker
en heel moeilijk maken. Maar op welke manier men ztfn energie ook aan
wendt, het dient allemaal tot niets wanneer er aan het bezoek geen grondige
voorbereiding is voorafgegaan. Vaticaanstad behoort zonder twijfel tot de
grootste bezienswaardigheden van de wereld. Wie gaat om de „bekende plaat
sen” ook met eigen ogen te zien, zal merken dat het bekende er aanzienlijk
minder bekend blijkt. Zo gemakkelijk is de communicatie met het zichtbare
Vaticaan nu ook weer niet.
twee
worden.
DE VOLGENDE fase houdt in dat
de portemonnee moet worden getrok
ken. Voor 200 lire kan men de trap
pen opklimmen naar het dak van de
kerk of voor 300 lire met de lift gaan.
Het is een afstand als bij de hoogste
étage van de Bijenkorf en op het dak
kijkt men tegen de ruggen van de
apostelen aan. Er zijn winkeltjes, een
bar en dames- en herentoiletten. Voor
hetzelfde geld kan men ook op de koe
pel klimmen. Een ruige tocht die wordt
beloond met een ongelooflijk uitzicht
en een nogal brutale blik in het bin
nenste van Vaticaanstad. Wie vanuit
de kerk ondergronds wil, kan de grot
ten bezoeken waar een groot aantal
De vakantieverblijven zijn overal
te vinden, aan zee, in de polders en
bossen. Die aan zee zijn het meest in
trek. De laatste jaren maken paar
den- en zeilkampen furore. Ze zijn nog
duurder dan de gewone verblijven.
Per week zo’n 175 gulden.
inclusief kost 55 gulden per kind. Hoe
kan zo’n hemelsbreed verschil ont
staan? Voor mevrouw Vervoort is
het allemaal vrij eenvoudig. „Ach,
zegt ze, het hoeft echt niet zo duur te
zijn. Ik doe het in de eerste plaats uit
liefhebberij en niet uit winstbejag”.
Wie de pauselijke staat betreden wil
kan dat alleen doen als hij een geldige
reden opgeeft. Dit geldt dan weer niet
voor de Pieterskerk en de Vaticaanse
musea en als het wederkerigheidsprin-
cipe zou worden toegepast zou een in
woner van het Vaticaan in Nederland
alleen kunnen worden binnengelaten,
ZOWEL VOOR de Sixtijnse kapel
als voor de zogenaamde „Stanze” van
Rafael is het onvermijdelijk dat men
zich van tevoren in de materie ver
diept. Zonder dat is de indruk alleen
spectaculair op een manier waarop
ook trapezewerkers dat zijn. Boven
dien is de kans groot dat men er rug
aan rug met zijn medebezoekers staat
Op de lijst van de Kamoeerraad
staan ongeveer 25 adressen die het
„veilig tehuiscertificaat” hebben Om
dit te bemachtigen niet wettelijk
WIE HET ZICH gemakkeliik maakt,
wandelt de Sint Pieterskerk binnen.
Dat kost niets en de enige voorwaar
de is dat de bezoeker decent gekleed
gaat. Wat decent is maken de gardes
van het Vaticaan uit, die nooit heb
ben uitgeblonken door grote hoffelijk
heid. In de kerk bfezoekt men natuur
lijk rechts de Piëta van Michel
angelo. Daarbij valt op dat het beeld
zo hoog is geplaatst dat het gezicht van
Jezus nauwelijks zichtbaar is. De Pie
terskerk is de grootste kerk ter we
reld en aan de afmetingen moet de
bezoeker eerst wel even wennen. Hij
ziet het beroemde barokaltaar van
Bernini en het bronzen kunstwerk waar
in dezelfde Bernini de preekstoel van
Petrus ingesloten had. Recente experi
menten met het hout van de stoel heb
ben echter uitgewezen dat deze onmo
gelijk uit de tijd van Petrus kan heb
ben gestamd.
DE VATICAANSE musea zijn al
leen geopend op werkdagen van 9 tot
14 uur. Op alle kerkelijke feestdagen
zijn zij dicht. De Pieterskerk is, als
grote uitzondering in Italië, ook tussen
de middag epen. Zondag kan men
ook een bezoek aan het dak en aan
de koepel brengen. Iedereen die zijn
Gemiddeld kost een week vakantie
per kind toch wel 125 gulden. Van der
Lek: „Stel dat je twee kinderen hebt
en twee weken vakantie. Alleen voor
je kroost ben je dan al 500 gulden
kwijt”.
Een uitzondering is mevrouw H.
M. E. Vervoort in Brielle: een week
DE TUINEN worden begrensd door
het schilderijenmuseum aan de ene
en door de Vaticaanse muur aan de
andere kant. Hier is ook het radiosta
tion en het Casino van Pius IV waar
in de pauselijke akademie der weten
schappen is gevestigd. Voor een be
zoek aan de tuinen kunnen m uitzon
deringsgevallen ook de „dames van
Bethanië” hulp bieden die hier als
enigen rondleidingen mogen organise
ren. Men late zich echter niet direct
ontmoedigen. De lijst van aanvragen
is enorm en de wachttijd is alleen te
meten met Vaticaanse eeuwigheids-
maatstaven.
laten we zeggen in het Rijksmuseum
of in de Sint Jan in Den Bosch.
pausen begraven ligt en niet te verge
ten koningin Christina van Zweden.
DE PIETERSKERK IS gebouwd op
de plaats waar in het begin van de
zestiende eeuw de eerste Petrusbasi
liek stond. Deze was weer verrezen op
de plaats waar eens een kerkhof was,
waar ook het graf van Petrus zou heb
ben gelegen. Recente opgravingen heb
ben veel belangwekkende dingen uit
deze woeste periode aan het licht ge
bracht. Deze opgravingen zijn echter
voor het publiek zo goed als ontoegan
kelijk. Wie overigens in de kerk zelf
verzekerd wil zijn van een uitstekende
gids, neemt direct bij het binnentre
den van het gebouw een van de re
corders ter hand, die er te huur wor
den aangeboden. Links van de Pieters
kerk is een van de hoofdingangen van
Vaticaanstad
WIE ZICH hier bij de garde ver
voegt, kan toestemming krijgen enige
stappen op het gebied achter de mu
ren te doen als hij de wens te ken
nen heeft gegeven het Camposanto
Teutonico te bezoeken. Het ligt op een
honderd meter van de ingang en is een
Duitse nederzetting met een eigen kerk
hofje waar onder andere het graf van
de Nederlandse staatsman Herman
Schaepman te zien is. Verder op Va
ticaans territoir gaan de mogelijkhe
den voor de toerist niet.
ingeklemd. Wat de Sixtijnse kapel be
treft, moet men er rekening mee hou
den dat deze soms zonder voorafgaan
de waarschuwing gesloten blijft. Er
spelen zich dan achter de deuren plech
tigheden af.
DE TOERIST kan de Vaticaanse
staat nog aan inkomsten heloen door
postzegels te kopen in een van de
twee postkantoren links onder de co
lonnade bij de linkerhoofdingang of
achter de rechterflank van de colon
nade. Ook bij de ingang van het mu
seum is een postkantoor. Verborgen
voor de buitenstaander blijft het be
drijvige leven binnen de muren van
de stad zelf: de drukkerijen en uitge
verij, de bercemde en beruchte win
kel waar de „boterberg” sneller weg
smelt dan men dacht, de administra
tieve gebouwen, het warnet van hoge
gangen tussen de duistere en meest
al honderden jaren oude muren en
torens, de „Cortile di San Damaso”,
het grootste plein dat zich boven stads
niveau voor het eigenlijke nauselijke
paleis uitstrekt en dat bijzonder streng
wordt bewaakt. Dan zijn er de zes
kerken, behalve de St. Pieterskerk,
de Vaticaanse bibliotheek, het sta
tion, een mozaïekfabriek, een gevan
genis en niet te vergeten de onverge
lijkelijke Scala Regia, door Ber
nini in de 17e eeuw gebouwd, waar
langs de paus vanuit zijn apparte
menten naar de Pieterskerk wordt
gedragen.
Maar wat doen we met het kroost?” Onderbrengen
bij familie is uitgesloten. Opa en oma kunnen het
niet meer aan. Broers en zusters hebben genoeg
aan eigen kinderschaar en vrienden en vriendin
nen kunnen of willen niet. Er blijken talloze mo
gelijkheden te zijn om ook de kinderen een paar
Het is overigens wel de vraag of zij
dit jaar open zal zijn, omdat goede
leidsters zo moeilijk te vinden zijn.
„Ik heb meestal kweekschoolmeisjes
Als een meisje tegen me zegt: „Ik
kan in de fabriek werken, verdien ik
zoveel”.dan zeg ik „kind, ga in
die fabriek werken”.
nieuwsgierigheid binnen de perken
weet te houden, krijgt vanaf deze koe
pel al een voortreffelijke indruk van
de meest curieuze paar vierkante me
ter ter wereld waar meer bloed vloei
de dan men zich kan voorstellen, de
klokken altijd een halve eeuw achter
lopen en waar kerkkunst in het da
gelijks leven zo’n beslissende rol
speelt.
DE VATICAANSE musea behoren
tot de grootste, de rijkste en de meest
chaotische ter wereld. In de zomer
maanden schuifelen er zoveel bezoe
kers door de gangen dat je er kunt
flauwvallen zonder dat iemand er iets
van merkt. De ingang tot de musea
ligt een enorm eind wandelen van het
Pietersplein af en de entreeprijs be
draagt 500 ’’re, dat is 3,50. Offi
ciële bezoekerscijfers maakt het Vati
caan nooit bekend maar het moeten er
honderdduizenden per jaar zijn. Van
uit een zij-ingang krijgt men ook toe
gang tot de Sixtijnse kapel. Dat bete
kent weer een enorm eind wandelen
door gangen die weinig belang
wekkends bieden. In andere gedeelten
van het enorme gebouw bevinden zich
de rijkste verzamelingen uit de tijd
der Etrusken en uit de periode van
de Grieks-Romeinse beeldhouwkunst.
Maar wie zich in deze materie niet
heeft ingewerkt, zal daar gauw steeds
harder gaan lopen. Wat de Etrusken
betreft kan hij bovendien eerder het
Giulia-museum en voor de antieke
beeldhouwwerken het Museo Nazionale
in Rome bezoeken, waar alles in min
der overdonderende hoeveelheid en
met aanzienlijk meer overleg is neer
gezet.
Wie iets van het Vaticaan wil be
grijpen laat de kans niet voorbijgaan
om aan een van de wekelijkse audiën
ties op donderdagmorgen deel te ne
men. Men kan gewoon naar binnen
wandelen, maar doorgaans nemen ge
middeld tienduizend mensen aan de
ze audiëntie deel (in de zomer twin
tigduizend) en dan ziet men niet veel.
Beter is het op de donderdag voor de
daarop volgende woensdagaudiëntie
kaarten aan te vragen bij het Neder
landse College in Rome (telefoon
573923) of bij de Foyer Unitas, (de
Nederlandse orde voor de dames van
Bethanië die zich hoofdzakelijk bezig
houden met het voorlichten van niet
katholieken over het Vaticaan, tele
foon 565951). Wie zich de moeite ge
troost, deze dienst aan een van beide
instellingen te vragen is ervan verze
kerd op een van de voorste rijen bij
de audiëntie te zitten. Bovendien krijgt
men dan een uiterst instructieve ex
plicatie van het gebeuren vooraf (de
dames van Betanië leiden ook rond in
de Vaticaanse musea en in kerken en
basilieken in Rome buiten het Vati
caan)
WIE ER genoegen mee neemt, de
paus ter grootte van een vlieg te zien
kan zondagmorgen om twaalf uur
naar het angelus op het Pietersplein
gaan. Bij deze gelegenheid treedt de
paus voor ongeveer vijf minuten aan
het raam van zijn werkkamer en
spreekt hij de menigte toe via een
microfooninstallatie. Op deze toe
spraak en een gebed volgt de zegen.
De paus is dan zichtbaar op de bo
venste etage van het paleis dat rechts
boven de colonnade uittorent.
HET IS NIET naast de deur, maar
als u in de buurt bent toch wel lollig
om te zien: het Doesburgse mosterd-
fabriekje. Vorige week ging het voor
het publiek open en blijft dat tot eind
november. Alle werkdagen en zater
dagmiddag. In het fabriekje kunt u
zien hoe het mosterdzaadje gekneusd
wordt tussen grote molenstenen, hoe
vroeger keulse potten werden afge
sloten met geprepareerde varkens
blaas, en nog veel meer De fabriek
staat aan de Boekholtstraat. Groepen
moeten eerst even een afspraak ma
ken. Dat kan op nummer 08334-2230.
NIET NIEUW, maar toch altijd
weer attractief is de traditionele Alk-
maarse kaasmarkt. Als altijd gaan
ook nu weer de dragers gekleed in
historisch gilde-uniform. De eerste
werd inmiddels al op het Waagplein
gehouden. Tot eind september worden
de markten elke vrijdag herhaald,
’s Morgens van tien tot twaalf. Bent
u door de kaasdragers weer hélemaal
dol geworden op klederdrachten, dan
kunt u tot en met 31 oktober terecht
op de Klederdrachtententoonstelling
in het Arnhemse Openluchtmuseum.
GISTEREN ZIJN de wadlooptoch-
ten weer begonnen. Dat kan elke dag,
tot eind september, vertelde ons de
heer Dijkstra in het Groningse Pieter-
buren. Hij is de man van de Stichting
Dorpsbelangen en woont Hoofdstraat
118. Het is het beste dat u voordat u
de wadden gaat bewandelen hem even
belt: 05952-345.
’s-HERTOGENBOSCH wil dit jaar
zijn gasten extra verwennen. De
deelnemers aan speciale weekend-ar-
rangementen (je hebt ze in de Bra
bantse hoofstad van 44 tot 69 gulden)
worden bij de VVV verwend met een
op de Meierij gemaakt mandje met
daarin een lading heerlijkheden. Re
gent het op uw Bossche uitstapje, dan
hebt u tenminste nog wat te snoepen.
Niet eetbaar in het mandje zijn een
nagelvijltje, klompjes, een kaars en
een kunststenen kikker.
HAAST U, nu kan het nog, bloesem
kijken. Er wordt nogal wat gekapt in
de fruitbomenwereld, maar op het
moment is er toch nog heel wat bloe
sem te zien. De VW in Tiel (die vier
routes voor u heeft, telefoon 03440-
6441) zei ons dat vandaag 1 mei
de bloesem van penen-, pruimen- en
kersebomen op z’n mooist is. Dat blijft
het een paar dagen. De appelbloesem
bloeit de tiende mei.
PREFEREERT u bolgewassen? Dan
maar naar Limmen, waar nog tot ze-
ke half mei aan de Dusseldorperweg
tulpen te zien zijn, die tot de 17e en
18de staat zijn teruggekweekt. De
naam van al dat moois in Limmen;
Hortus Bolborum.
VANDAAG TUFTE hij weer, de
stoomtram HoornMedemblik. Het
stomen is een initiatief van de Tram-
weg-Stachting, die de lijn in 1968 in
stelde. Tot eind augustus kunt u re
gelmatig passagier zijn op deae histo
rische lijn. Elke zondag van 27 juni tot
en daarna elke zondag van 27 juni tot
en met 15 augustus; elke zaterdag van
29 mei tot en met 28 augustus en elke
woensdag van 16 juni tot en met 25
augustus. Zaterdag 8 mei is er een
extra tochtje, en ook op Hemelvaarts
dag en Tweede Pinksterdag.
WILT U MEER weten over Britse
spoortreinen, sporen in Engeland en
bent u geïnteresseerd in toeristische
bijzonderheden? Reis dan naar het
Rotterdamse Centraal Station waar
van 4 tot en met 7 mei een reizende
tentoonstelling van de Britse Spoor
wegen te zien is. De naam „Come
and see Britain by rail”.
WAAR de kampeerraad inlichtingen
over kan geven, is over de vakantie
verblijven die van de raad het predi
kaat „Veilig tehuis” hebben gekre
gen.
De heer Van der Lek van de Kam
peerraad: „De vakantieverblijven
zijn voor de ouders een uitkomst,
maar ik zeg erbij, beslist niet zalig
makend. Want ze zijn bijna alle erg
duur. Moeders die het vaak het hardst
nodig hebber, kunnen daarom vaak
hun kinderen niet kwijt”.
De „veilige tehuizen” zijn voor het
overgrote deel ingesteld op de lagere-
schooljeugd of jonger, vanaf vijf jaar.
Toch zijn er ook adressen waar ba
by’s gebracht kunnen worden. In Val
kenburg en Noordwijk aan Zee bij
voorbeeld zijn kinderhotels, waar ook
voor die hele kleintjes speciale voor
zieningen bestaan. Deze hotels heb
ben bovendien het voordeel dat zoon
of dochter er ook voor een of
nachten geplaatst kunnen
Maar voor een dagje en een nachtje
kost dat 18 gulden per kind.
verplicht moeten de vakantie-
plaatsen aan vele voorwaarden vol
doen.
Van der Lek: „We kijken wat voor
leiding er is, hoe de accommodatie is
en wat ze de kinderen bieden”. Over
de leiding is hij over het algemeen
goed te spreken. „De mensen die er
mee beginnen, hebben meestal al in
de opvoedkundige sfeer gezeten of
zitten dat nog. Verpleegsters en le
raarsgezinnen bijvoorbeeld.
Voordat ze als „veilig tehuis” er
kend kunnen worden, moeten ze een
jaar zelfstandig draaien. Via adver
tenties kunnen zij hun huis of kamp
aantrekkelijk maken.
En noewel de Kampeerraad de
adressen regelmatig bezoekt, raadt
men de ouders altijd aan „eerst zelf
te gaan kijken”. Eventuele klachten
worden altijd onderzocht.
fijne weken te bezorgen. Overal in Nederland
worden tijdens de grote vakantie en incidenteel
ook in paas- en herfstvakantie kampen gehouden,
waaraan ze kunnen deelnemen. Er zijn kinder
hotels, kinderpensions en tentenkampen. De
meeste van deze kindervakantieverblijven vallen
onder toezicht van de Nederlandse Kampeerraad,
die samen met het Nationaal Bureau voor Toe
risme een adressenlijst uitgeeft, waarin alle ge-
gegevens over ligging, duur en kosten te vinden
zijn. De lijst is bij alle VW-kantoren op te
vragen. De Kindervakantieverblijven moeten niet
verward worden met kindervakantiekolonies. In
deze laatste kunnen alleen kinderen terecht op
medische of sociale indicatie.
js
1
te
