WONINGINRICHTING NA TIEN
JAAR AAN VERVANGING TOE
Weefster Noor Prins
Stille strijd met vormen en materialen
Afschrijven op
uw
inboedel betekent
per week circa
gulden opzijleggen
IWOUWJ
w
31 -
?3
I
g
F
- Wil
I
V r ou welij kheden
I
21
ZATERDAG 1 MEI 1971
Zingende slak
s
Plu van Khanh
Te druk met sex
Eigen materiaal
Gezellige zithoek van meubelen
bestaat uit losse kussens.
grote lichte werkruimte met dubbele openslaande
deuren die (kleine anti-climax) uitzicht bieden op de
prozaïsche steenklomp van een aantal Haagse gemeen-
tegebouwen. In dit atelier van Noor Prins staat een
groot weefgetouw, maar de stapels kleurige garens die
men doorgaans in de nabijheid van zo’n werktuig aan
treft ontbreken hier.
Zo’n decoratieve linoleum-
vloer plus handgeknoopt kleed
je gaan wel 25 jaar mee. Af
schrijving: nog geen gulden per
week. Linoleum nooit wrijven,
dan blijft het bijna mat en
vraagt dan weinig onderhoud.
(Van een medewerkster)
DEN HAAG Het atelier van Noor Prins ligt in de
Haagse „Couperusbuurt”in een groot pand aan de
Javastraat, achter een ondanks zijn verveloosheid im
posante voordeur waar souvenirjagers de al even in
drukwekkende klopper hebben afgesloopt. Geslepen
glazen tussendeuren, een brede donkere trap, dan een
Noor Prins: zoeken naar
vormen die opbloeien uit het
platte vlak.
a
Mr I
Praktische eet-
hoek van vierkan
te buis. De stoffe
ring is heel een
voudig zodat het
opnieuw overtrek
ken weinig kost.
Een handige huis
vader doet het zelf
en bespaart zich
aldus de niet ge
ringe kosten van
het arbeidsloon.
Erbij
die een stootje kunnen verdragen. De stoffering van de banken
EP SIMONS
V\AA/VVVVV\nAAAfWVVW\AAJWVWVVV\AAAA>VVVVWWVVVVWWWW^^
bleemloze slak.”
ZE NOEMT ZICHZELF „een heel
langzame werker en een lui mens”,
iemand die nu pas langzamerhand de
periode bereikt waarin ze met plezier
kan werken. Ondanks een grote dosis
zelfkritiek en een sterke neiging om
de betrekkelijkheid van vele dingen
te zien. Noor Prins: „Voor mezelf ben
ik de scherpste kriticus die er bestaat.”
laten, maar ik heb nog steeds niet de
vorm gevonden die ik eindeloos zou
willen uitdiepen en uithollen.”
en papieren bollen als lamp. Wie vijfduizend gulden kan
besteden heeft het een stuk gemakkelijker want voor
dat bedrag kan een flinke woonkamer al bijzonder aardig
worden ingericht. Het klinkt misschien een beetje
vreemd, maar als een huis moet worden ingericht zijn
de woonkosten veel belangrijker dan de aanschaffings
prijzen van alles wat nodig is om een woning leefbaar
te maken.
HET IS NIET ZO gemakkelijk te
omschrijven wat in dit verband „tijd
loos” is, maar in de regel heeft dit be
trekking op een strakke, sobere vorm
geving en een weinig opvallende uit
voering. Wie even een boek raadpleegt
over meubelen en wonen vindt vol
doende voorbeelden van wat we tijd
loos hebben genoemd. Als jonge men
sen beginnen met een inrichting die
geheel is afgestemd op het praktische
gebruik en een daarmee verbonden
lage afschrijving behoeven ze natuurlijk
niet hun verdere leven te blijven wo
nen met en tussen al die dingen die
met zo veel verstand zijn gekozen. Zijn
de kinderen wat ouder geworden dan
wordt het misschien tijd om aan min
der nuchtere dingen te gaan denken.
De ervaring leert dat het veel gemak
kelijker is om later als de middelen het
toelaten, de huisinrichting te verbete
ren en te verfraaien, dan een inrich
ting met een afschrijving die voor het
inkomen te hoog is, jaar in jaar uit op
peil te houden. Wonen met een budget
wil in feite zeggen: wonen zonder zor
gen.
ONGE MENSEN STELLEN dikwijls de vraag hoeveel
het compleet inrichten van een woning kost. Hierop
is zonder meer geen antwoord te geven. Eerst moet
bekend zijn hoe groot het huis is, wat de afmetingen
van de verschillende kamers zijn en dan niet te vergeten
de persoonlijke verlangens van de toekomstige be
woners. Met een beetje goede wil kan een woonkamer
wel voor duizend gulden worden ingericht, maar dan
draait het wel uit op rotanstoelen of tenen mandstoelen
loop van tijd ontsierd door vlekken,
kringen en krassen. Een glasplaat of
een blad van hardplastic heeft geen
last. Een tafel met zo’n praktisch blad
geeft dus minder kosten. Wordt de eet-
hoek intensief gebruikt we denken
nu ook aan kinderen dan is het ver-
van Den Haag, de raadzaal van Rijs
wijk.
ve linoleumvloer, uitgevoerd in twee
of drie kleurtjes wordt direct geheel
geplakt. Toegepast in een woonkamer
behoeft linoleum nooit te worden ge
wreven. Linoleum moet een bijna mat
te oppervlakte houden en mag in geen
geval glanzen of glimmen. Salontafels
met een houten blad worden na ver-
„HET MAKEN VAN kleine kleedjes
heeft mij nooit aangetrokken”, zegt ze.
Ze loopt door het atelier in een spij
kerbroek, is vrij lang en slank, haar
gezicht heeft een mooi profiel en een
lach die even snel komt als gaat.
Het begrip „wandkleed” ligt haar wat
zwaar op de maag, ze vindt het eigen
lijk zo’n ouderwets woord, ziet meer
in de benaming „wall-hangings” die de
Amerikanen gebruiken.
HOE MEER EEN MEISJE met „sex”
in de weer is, des te minder weet ze
van dit onderwerp af. Dat beweert (in
Ladies’ Home Journal) een Ameri
kaanse arts die een enquête heeft ge
houden onder vijfhonderd vrouwelijke
studenten Van de meisjes uit deze
groep die „seksueel actief” waren, bleek
ruim vijfentwintig percent zo weinig
van anatomie te weten dat ze op geen
enkele van zijn vragen het antwoord
wisten. Hoewel steeds meer meisjes in
formeren naar voorbehoedmiddelen
en mogelijkheden tot abortus is vol
gens deze arts hun kennis van „nor
male” zaken rondom sex en geboorte
beperking tamelijk beperkt. Zijn con
clusie: ze hebben het te druk met sex
om er iets over te leren.
schrijving van de huisinrichting. De
gevolgen daarvan zijn dan ook gemak
kelijk te zien. Het tapijt moet nodig
worden vernieuwd, het bankstel
schreeuwt om een andere bekleding,
de gordijnen zijn vervuild en verscho
ten, de trapbekleding heeft zijn beste
tijd gehad en de inrichting van de
slaapkamers loopt jaren achter.
HET KAN NIET worden ontkend
dat de huisinrichting de laatste jaren
ietwat modegevoelig is geworden. Nu
hoeven we ons daar niet zo veel van
aan te trekken, maar meubeltjes, gor
dijnen en vloerbedekking mogen er
toch niet al te ouderwets gaan uitzien
en zeker niet als we zelf nog jong zijn.
Als het bedrag dat we elke maand
moeten wegleggen hoeft niet letter
lijk toch wel te hoog is, wat dan?
Daar is een heel mooie oplossing voor.
WE GAAN BIJ HET doen van een
keus heel bewust uit van gebruiksduur
van het artikel dat we nodig hebben.
Als voorbeeld eerst een bankstel. Voor
ongeveer 1200 kunnen we tegenwoor-
ZE IS NIET de enige in haar vak
die zich heeft losgemaakt van traditio
nele werkmethoden. Het zit op zeker
ogenblik gewoon in de lucht. Je weet
het niet van elkaar, maar het mani
festeert zich overal. Het is deze boeien
de, interessante en verwarrende tijd
waarin iedereen zich losmaakt van
traditionele patronen en materialen.
Iedereen zoekt naar zijn eigen mate
riaal dat bij hem past. Ik ben nog
altijd zoekende.
IN ZO’N ONTWIKKELING wordt
alles gebruikt wat maar te gebruiken
is: paardehaar, visnetten, sisal, metaal
draad, synthetische materialen. Bij
Noor Prins blijven „dingen uit de na
tuur” bij dit alles het uitgangspunt:
de figuren die de zee in het strand
slijpt kunnen iets teweeg brengen,
maar ook een vreemde fossiele schelp-
vorm, of een broos bleek skeletdeeltje,
ergens buiten gevonden.
„HET STADSRITME inspireert mij
nooit zo”, zegt Noor Prins. „Ik zoek
naar vormen, ritmische vormen, grote
bloemachtige voorwerpen, dingen die
opbloeien uit een plat vlak. Het uit
botten van allerlei dingen in de na
tuur boeit en intrigeert me altijd weer.
Ik ben eigenlijk bezig het tapijt te ver-
MAAR ZO BEGON het dan een aan
tal jaren geleden: met een academie-
opleiding vrij schilderen, gevolgd door
het ontwerpen en knopen van vloer
kleden hetgeen weer leidde tot het
maken van „bijzondere tapijtjes” met
ongebruikelijke kleuren en vormen.
Daarna de opdrachten: wandkleden
van Noor Prins hangen in één van de
Schipholgebouwen, het Provinciehuis
een decoratief gelegde linoleumvloer,
gecombineerd met een hand- of machi
naal geknoopt kleedje bij het zitje.
Vloer en kleedje houden het gemak
kelijk 25 jaar uit en dat betekent in
de praktijk een afschrijving van nog
geen gulden per week. Zo’n decoratie-
NOOR PRINS HEEFT opmerkelijke
werkstukken met metaaldraad ge
maakt. Reliëfs van stukjes koperdraad,
wandkleden waarin metaaldraad aan
het textielweefsel een extra-dimensie
geeft, een vorm die naar voren springt
als een bottende knop uit een donker
vlak. Ze noemt zulk werk „een poging
om los te komen van die muur, van
dat verschrikkelijk platte”. Op het
ogenblik experimenteert ze met grote
stukken schuimplastic die gegoten
moeten worden tot vormen waar ze
weken, maanden op loopt te „broeden”.
den. Willen we voorkomen dat we na
korte tijd moeten wonen in een inte
rieur dat er ouderwets uitziet, dan
moeten we zoeken naar zogenoemde
tijdloze modellen en uitvoeringen.
ONDER HET BEGRIP „woonkosten”
verstaan we de afschrijving op de huis
inrichting. Ook bij auto’s kennen we
het begrip afschrijving en dat wordt
dan uitgedrukt in zoveel cent per ki
lometer. Wie dat bedrag elke maand
trouw weglegt, heeft op tijd het be
drag bij elkaar dat nodig is om een
andere auto aan te schaffen. Een com
plete huisinrichting, we denken nu
aan meubilering, stoffering, verlich
ting, verwarming, huishoudelijke ap
paratuur en televisie kost meestal
aanzienlijk meer dan de auto die voor
ons huis staat. Van die auto weten we
precies wat elke kilometer rijden kost,
maar wat een maand wonen op ons
vaste tapijt kost, weten we meestal
niet. Leggen we in een moderne door
zonkamer een vast tapijt van een veel
gevraagde kwaliteit dan zijn we al
gauw duizend gulden kwijt. Laten we
eens aannemen dat zo’ tapijt vijf jaar
meegaat dan wil dat zeggen dat we na
vijf jaar minstens duizend gulden op
tafel moeten kunnen leggen om tijdig
tot vernieuwing te kunnen overgaan.
We zeggen „minstens” want we weten
nu zo langzamerhad wel dat alles elk
jaar iets duurder wordt. We moeten
dus per jaar tweehonderd gulden weg
leggen, dat is per maand 16,60. Het
wonen op uw vast tapijt kost u per
maand dus bijna zeventien gulden.
Maar daarmee bent u er nog niet,
want de bekleding van uw bankstel
wil ook wel slijten en de televisie is na
tien jaar kijken ook niet zo best meer.
In vakkringen gaat men er van uit dat
een complete huisinrichting in tien
jaar moet worden af geschreven om het
geheel op peil te kunnen houden.
ER ZIJN NATUURLIJK dingen die
veel langer meegaan, maar er is ook
veel dat na vijf jaar broodnodig aan
vervanging toe is. Het volledig inrich
ten van een vierkamerwoning kost al
gauw tienduizend gulden en hierbij
denken we aan een keurig nette in
richting waarbij ook van enige luxe
sprake is. Het kost overigens weinig
moeite om dit bedrag te verdubbelen
GAAN WE UIT VAN tien mille dan
moeten we gezien de termijn van
tien jaar dus duizend gulden per
jaar wegleggen om wanneer nodig tot
vervanging te kunnen overgaan. Dat is
per maand 83,30 of per week onge
veer 20. Voor wie een hoge huur
moet betalen, kan die dikke tachtig
gulden per maand aan afschrijving op
de huisinrichting wel eens een erg
zware last b etekenen. De ervaring
leert dat er maar bitter weinig mensen
zijn die rekening houden met de af-
LANGS DE MUREN hangen andere
materialen: bossen koper- en ijzer
draad, stukken kippegaas die over
plastic zijn gespannen. Op de vloer lig
gen brokken schuimplastic, aan de ge
beeldhouwde zoldering bengelt een
grote ondefinieerbare vorm: monster
achtig insekt, gigantische vogel? Vlek-
kerig-paars gekleurde katoenen netten
hangen eruit tot op de grond.
NOOR PRINS WEEFT, maar haar
hedendaagse keuze van materialen en
vormen ligt ver verwijderd van het
traditionele beeld dat de buitenstaan
der van de weefkunst heeft. Ver ver
wijderd ook van het verhaal „hoe het
allemaal begon” en dat ze met enige
tegenzin vertelt: voorbij is voorbij, dat
geldt ook voor haar conceptie van dit
vak dat voor haar een voortdurend
graven naar nieuwe, andere mogelijk
heden is.
DE PARIJSE ONTWERPSTER Em
manuelle Khanh, die al zo ongeveer
alles ontworpen heeft wat er op mode
gebied maar te creëren valt, heeft zich
nu op het uiterlijk van de paraplu ge
worpen. Voor een bekende Franse fa
briek maakt ze dit voorjaar fleurige
regenschermpjes. Haar favoriete des
sins zijn libertybloempjes, fijne veel
kleurige streepjes en jeans-stoffen.
standiger om stoelen te kiezen die so
ber of in het geheel niet zijn gestof
feerd. Een beukehouten zaalstoel van
een paar tientjes is in de regel beter
bestand tegen zwaar gebruik dan een
fragiel belijnd stoeltje van prachtig
palissander. Bovendien kost zo’n palis
sander stoel al gauw tweehonderd gul-
dig een overgestoffeerd bankstel ko
pen dat er heel sjiek en duur uitziet.
Als we kalmpjes aandoen, zal de bekle
ding het hopelijk wel vijf jaar uithou
den. Gezien de prijsstijgingen zal het
opnieuw overtrekken zeker op duizend
gulden komen. Zo’n bankstel betalen
we niet één keer, maar eigenlijk twee
keer Goedkope, maar duur lijken
de bankstellen hebben meestal een erg
hoge afschrijving. Wie goedkoper uit
wil zijn, kan kiezen uit twee of drie
mogelijkheden. Een leren bankstel be
kleed met een redelijke kwaliteit leer
komt op dik tweeduizend gulden. Dit
lijkt veel, maar zo’n bankstel gaat ge
makkelijk 20 a 25 jaar mee en heeft
dus een lage afschrijving.
EEN ANDERE mogelijkheid is een
bankstel dat bestaat uit een houten
frame en een stoffering van losse kus
sens op zitting en rug. De hoezen zijn
in de regel afneembaar en gemak-kelijk
zelf te wassen. Gaat de stof van de
kussens na vele jaren intensief gebruik
slijten de kussens zijn keerbaar
dan kan een handige huisvrouw zelf
nieuwe hoezen maken. Meestal is ze
ven meter genoeg en dan is ze voor
ongeveer tweehonderd gulden klaar.
Denk niet dat zo’n open bankstel met
losse kussens goedkoop aandoet. Er
zijn wel dergelijke bankstellen ge
maakt van palissander die meer kosten
dan een leren bankstel. Als derde op
lossing noemen we een simpel gestof
feerd bankstel dat geheel of gedeelte
lijk met kunstleer is bekleed.
NU DE VLOER. We hebben al een
voorbeeld gegeven van de afschrijving
van een vast tapijt. Wie het met een
bescheiden budget moet doen, raden
we aan te overwegen om te starten met
DE AMERIKAANSE romanschrijf
ster Patricia Highsmith, die verschei
dene bestsellers op haar naam heeft
staan en zich voorgoed in Frankrijk
heeft gevestigd, houdt van slakken.
Niet in gekookte vorm op een bordje
met knoflooksaus, maar van spring
levende slakken (voorzover dit begrip
van toepassing is op dit langzaamste
aller dieren). In haar woning in het
Franse plaatsje Montmachoux houdt ze
in een met slabladeren gevuld aqua
rium een stuk of vijftien slakken, die
ze behandelt zoals andere dierenlief
hebbers met hun hond of kat omgaan.
Aan het damesblad Elle vertelde ze dat
slakken haar vooral intrigeren door
hun vermogen om zich maanden lang
zonder eten of drinken in hun huisje
op te sluiten. Ze wordt ook geweldig
geboeid door de stilte waarin de dier
tjes leven. „Niets leeft stiller dan een
slak die zelfs het blad niet kreukt
waarop hij zich verplaatst”, zegt Pa
tricia Highsmith, die gelooft dat slak
ken een zingend geluid maken maar
dat onze oren niet in staat zijn om dat
geluid op te vangen. Slakken zouden
zelfs in staat zijn om in hun huisjes de
gevolgen van een grootscheepse atoom-
aanval te overleven „Ik heb Frankrijk
verkozen Amerika omdat het lawaai
daar me gek maakte. Daarom zijn de
slakken mijn vrienden”, zegt de (zeer
verlegen) schrijfster. Volgens psycho
logen is die grote verlegenheid de oor
zaak van haar bijzondere relatie met
„de onverschillige, doodkalme en pro-
I
5
