Voor vrede
Weinig hoop op tussen-regeling Suez-kanaal
Vietnam
MOEILIJK BEZOEK VOOR
ROGERS AAN ISRAEL
Thant wil top van
kemmogendheden
Houphouet-Boigny was vroeg nationalist
Onlusten in
I
Brooklyn
VAN DAG TOT DAG
commentaar op actuele zaken
Ruimtevaart en bewapening
FBI
VS lanceren
spionage
satelliet
in
VERHOEVEN
s
SCHERPE VEROORDELING VAN
OORLOG IN INDO-CHINA
Cholera onder de
Oostpakistaanse
Beschuit met aardbeien
i lekker met lekker.
DONDERDAG 6 MEI 1971
Geen voorwaarde
Bar Lev-linie
Waarborg
Communisten
Medestanders
Sociaal bewogen
F
k
vraag ket uw slijter
(Van onze redacteur fn Abidjan)
ABIDJAN „Onze president is niet alleen belangrijk voor Afrika,
maar voor de hele wereld. Hij is niet voor niets wel eens als serieus
kandidaat genoemd voor de post van secretaris-generaal van de Ver
enigde Naties”. Deze woorden, uitgesproken door een in Abidjan ge
accrediteerde diplomaat hebben meer betekenis dan men op het eerste
gezicht zou verwachten. Want de 65-jarige Felix Houphouet-Boigny
speelt al meer dan dertig jaar een belangrijke rol in het Afrikaanse
politieke leven.
u proeft
het
franse esprit
1
VERHOEVEN’S
VIEUX
I
K
ADVERTENTIE
Toe^taartje.
ADVERTENTIE
HOUPHOUET-BOIGNY
i
na-
■TJ
ANNO 1792
Het is Israëlische regeringskringen dui
delijk, dat het uiterst moeilijk zal zijn
Rogers te winnen voor het Israëlische
standpunt in al zijn geledingen.
De kunstmaan komt in de plaats van
een voorganger van hetzelfde type, die in
november vorig jaar was gelanceerd, maar
niet in de gewenste baan terecht was geko
men. De „ruimtespion” moet in een baan
op bijna 36.000 kilometer hoogte vlak bij
de evenaar boven de aarde komen te
„hangen”.
Zich stellend op de basis van het docu
ment, dat ongeveer twee weken geleden
aan Barbour werd overhandigd en waar
in Israels eisen bondig werden opgesomd,
verlangt Jeruzalem, dat president Nixon
zich in het openbaar uitdrukkelijk soli
dair zal verklaren met het Israëlische
standpunt, dat na een partiële terugtrek
king van de Israëlische troepen aan het
Suezkanaal (de afstand wordt hier voor
lopig nog in het midden gelaten) geen
Afrikaanse politieke figuur
land.
nisterie van Buitenlandse Zaken in Wash
ington deelt men deze zienswijze niet en
naar het schijnt hebben de Amerikanen
dit Cairo laten weten.
KAAP KENNEDY (AFP) De Ameri
kaanse luchtmacht heeft een splonage-
kunstmaan gelanceerd, die volgens zegs
lieden voorzien is van instrumenten die
het lanceren van raketten in de Sovjet
unie en China kunnen waarnemen.
Het uitbreken van de oorlog luidde
een nieuwe periode voor Afrika in. De
Duitse troepen onder veldmaarschalk
Rommel stootten ver naar het zuiden
van het zwarte continent door. En
daardoor werden de Afrikaanse kolo
niën voor het eerst in hun geschiede
nis meer dan louter wingewesten. Braz
zaville werd hoofdkwartier van gene
raal De Gaulle en Abidjan fungeerde
als een belangrijke haven voor de uit
voer van ruwe grondstoffen.
(Van onze redacteur in Jeruzalem)
JERUZALEM Hoe meer het be
zoek van de Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken Rogers aan
Israel naderde des te meer betwijfel
de men hier of het werkelijk mogelijk
zou blijken een interimregeling met
betrekking tot het Suezkanaal te be
reiken. In de afgelopen weken heeft
in Israel een koortsachtige diploma
tieke activiteit geheerst, die erop ge
richt was Washington nader tot het
Israëlische standpunt te brengen.
Want minister Abba Eban mag het op
zijn jongste persconferentie in Jeruzalem
dan al hebben laten voorkomen alsof er
van ernstige meningsverschillen met de
Verenigde Staten geen sprake is, de in
druk, die men krijgt als men de Israe-
lisch-Amerikaanse relaties van het ogen
blik op de keeper beschouwt, is heel an
ders.
NEW YORK (Reuter). Honderden
jonge negers en Portoricanen zijn in de
afgelopen nacht brandstichtend en plun
derend door de krottenwijk Brownsville
in Brooklyn getrokken. Met flessen en
stenen bekogelden ztf de oproerpolitie
die de wijk binnentrok nadat acht hui
zen in brand waren gestoken en enkele
tientallen winkels geplunderd.
verdere gebieden zullen worden ontruimd
voordat een formele en gedetailleerde
vredesovereenkomst is getekend.
Naar het schijnt is Washington bereid
aan deze Israëlische wens te voldoen. Men
verzet zich daarentegen tegen de Israëli
sche eis, dat Cairo zich voor alles bereid
zal verklaren de vijandelijkheden voor
onbepaalde duur te staken. Het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse Za
ken is van oordeel, dat de politieke posi
tie, waarin Sadat verkeert, hem niet toe
staat een dergelijke verplichting aan te
gaan. Bovendien vindt men in Washing
ton, dat de mogelijkheid voor Egypte het
Suezkanaal te heropenen en zijn verwoes
te steden langs de waterweg te herbou
wen de beste waarborg is, dat Cairo de
wapens voortaan zal laten rusten.
Houphouet-Boigny is een sociaal be
wogen mens. Na enige tijd als arts
werkzaam te zijn geweest, kwam hij
tot de conclusie dat hij weliswaar
als dokter nuttig werk kon doen,
maar dat hij daardoor het lot van zijn
landgenoten nog niet kon verbeteren.
Hij besloot op eigen kosten een zie-
„In die jaren heb ik hem enkele
malen ontmoet”, vertelde een Afri
kaanse politicus. „Ik was onder de in
druk van zijn sociale bewogenheid,
maar realiseerde mij dat hij zijn tijd
ver voor was. Hij wilde het Franse
kolonialisme bestrijden, zijn volk be
vrijden van dwang en onderdrukking.
Maar hij zag niet in dat dat in die
tijd vrijwel onmogelijk was”.
Tenslotte is men het in Washington ook
niet eens met het standpunt van Tel Aviv
inzake vrije doorgang door het kanaal zo
dra dit voor de internationale scheep
vaart zal zijn vrijgemaakt. De Verenigde
Staten zijn er in beginsel voor, dat Is
raëlische schepen geen hindernissen in de
weg worden gelegd, maar achten het on
nodig dit voor een tussentijdse regeling
als voorwaarde te stellen. Volgens de V.S.
dient dit punt pas aan de orde te komen
als een definitief vredesverdrag ter dis
cussie wordt gesteld.
De Amerikaanse ambassadeur in Israel,
Walworth Barbour, heeft de laatste we
ken druk met minister-presidente Golda
Meir en minister van Buitenlandse Zaken
Abba Eban besprekingen gevoerd en bij
die gelegenheid is van Israëlische kant al
het mogelijke gedaan om te voorkomen,
dat Rogers zich de illusie zou maken, dat
aan de Israëlisch® beginselen wel te tor
nen zou vallen.
Vrouwenmoordenaar. Een 34-jarige man
uit Frankfort heeft bekend vier vrou
wen te hebben vermoord. Hij werd ge
arresteerd nadat iemand hem het lijk
van een jonge prostituee ergens langs de
autoweg Frankfort-Keulen had zien
neergooien.
V, Beschuit met aardbeien. Lekker vlug gemaakt
.q Als toetje of zomaar tussendoor.
jL Een gezonde traktatie die ook uw figuur ontziet
Zo'n brosse beschuit met frisse aardbeien
l is een lekkere zomergewoontel
Maar zijn naam reikte tot ver over
de grenzen. In 1946 stichtte hij
melijk de R.D.A. (Rassemblement De-
mocratique Africain), die als voor
naamste doel had het bestrijden van
het kolonialisme in geheel Frans-spre-
Houphouet-Boigny had om tactische
redenen direct na de oorlog contacten
gelegd met de Franse Communistische
Partij. Deze politiek liet hij echter in
’50 varen, omdat hij zich bewust was
van te grote kritiek op dit beleid.
In plaats daarvan zocht hij steeds
meer toenadering via de RDA bij de
Franse buurlanden met het oogmerk
gezamenlijk de onafhankelijkheid te
veroveren. Dat lukte met de onafhan
kelijkheid van Mali in 1960. De eerste
stap naar zelfstandigheid was gezet.
Om het proces te versnellen werd een
entente aangegaan tussen Ivoorkust,
Dahomey, Niger en Boven-Volta. Om
dat hij inzag dat zelfstandigheid ook
economische onafhankelijkheid in
houdt, vormde hij de UAM, de Union
Africain et Malagache, een economi
sche unie van de twaalf Frans spre
kende gebieden in Afrika.
De president van Ivoorkust wordt
gekenmerkt door zijn uitgesproken
pragmatisme. Dat bleek ook uit zijn
economisch inzicht in de naoorlogse ja
ren. Ivoorkust beschikt nauwelijks over
delfstoffen. Maar de natuur is rijk en
de landbouw vruchtbaar. Houphouet-
Boigny begreep dat door het ontwik
kelen van de agrarische sector hij zijn
land een economische basis kon geven.
Door voorlichting, overheidssteun, or
ganisatie en subsidies heeft hij er voor
gezorgd dat Ivoorkust op dit moment
voor een groot deel kan drijven op de
agrarische export. Vandaar dat zijn
land één van de welvarendste staten
is van Afrika.
„Hij is erg verlegen van aard,” be
kende een vriend van Felix Houphouet-
Boigny. „En als je hem thuis mee
maakt, kim je je nauwelijks voorstel-
De belangrijkste bijdrage tot de veilig
heid ligt echter niet in de winst van dit
ene kwartier, maar in het feit dat men
twee dingen met grote zekerheid kan con
stateren: ten eerste dat er inderdaad een
lancering met bewuste boosaardige opzet
plaatsheeft en ten tweede, uit welk land
die aanval stamt.
Dat zijn twee uiterst belangrijke waar
nemingen, die het grote gevaar van ver
gissingen bij eventuele calamiteiten na
genoeg uitsluiten. Voordien zou het na
melijk mogelijk zijn dat een enorme ont
ploffing in de V.S. zelf ten onrechte als
een vijandelijke raketaanval zou worden
beschouwd, met het gevolg dat de onmid
dellijke reactie van een tegenaanval vol
komen zonder aanleiding een wereldoor
log zou ontketenen.
Bovendien was het zo, dat een raket
aanval uit China ten onrechte als een
aanval uit de Sovjet-Unie zou kunnen
worden aangezien, met alle verkeerde
reacties vandien.
Zo beschouwd geeft de spionagesatel-
liet een grotere veiligheid aan de Ameri
kanen plus een grotere beveiliging van
de wereld tegen oorlogsgevaar. Ruimte
vaart niet in dienst van de bewapening?
Alle medailles hebben twee zijden. Bij de
huidige stand van zaken is het al bijna
onmogelijk geworden, om niet elke nieu
we vinding op het gebied van de tech
niek van welke techniek ook aan de
militaire strategie dienstbaar te maken.
De ene keer gebeurt het om verhoging
van de aanvalskra'cht, de andere keer uit
veiligheidsoverwegingen. Het ene lokt on
afwendbaar het andere uit. De weg terug
is nergens te bespeuren. Maar elke weg
heeft ergens een einde. Misschien maakt
de ruimtevaart tenslotte de bewapening
overbodig.
legd. Direct na het beëindigen van de
oorlog besloot Houphouet-Boigny na
melijk een lokale politieke partij te
vormen onder de naam Democrati
sche Partij van Ivoorkust (PDCI). De
PDCI vond veel weerklank en toen na
een incident begin '46 de Fransen een
massabetoging met geweld uiteen
sloegen, was het Houphouet-Boigny die
zich samen met zijn partijgenoten ont
popte als de grote Afrikaanse leider.
Nadat de PDCI in het Franse par
lement was vertegenwoordigd (uiter
aard door Houphouet-Boigny) begon
men met een hervormingsprogramma.
Het koloniale bestuur stak daar een
stokje voor, maar voorzitter Felix
schendbaarheid de gevangenis, maar
besefte toen wel dat hij uit de gratie
van Parijs was.
strekken. „Ik geloof stellig dat een bij
eenkomst van de staatshoofden, rege
ringsleiders of ministers van Buiten
landse Zaken een belangrijke uitwerking
zou hebben op pijnlijk onopgeloste kwes
ties als het conflict in Indo-China”, al
dus Oe Thant. De Verenigde Naties en
hij stonden klaar „om zo’n conferentie
een nieuwe bladzijde te helpen opslaan
in de geschiedenis van de mensheid”.
Op school was hij dan ook de bes
te leerling en al zijn onderwijzers
roemden hem voor zijn ijver en intel
ligentie. „Hij heeft het geheugen van
een computer”, vertelde een van zijn
secretarissen. „Onlangs deed hij een
gast versteld staan door diens vijftien
minuten durende officiële verklaring
een half uur later letterlijk te citeren.
Zonder één fout”.
Na zijn middelbare school ging Fe
lix in Dakar, Senegal, medicijnen stu
deren. Opnieuw oogstte hij bij zijn
leermeesters lof. Enkele jaren daar
na vestigde hij zich als eerste Afri
kaanse arts in Ivoorkust
CHICAGO (Reuter /AFP) VN-se-
cretaris Oe Thant heeft gisteren in een
toespraak in Chicago een beroep gedaan
op de vijf nucleaire mogendheden (de
Verenigde Staten, de Sovjet-Unie, China
Engeland en Frankrijk), „profijt te trek
ken van de huidige dooi in de interna
tionale situatie” door een topconferen
tie te houden in Genève.
Over Indo-China verklaarde Thant
het nog te betreuren dat het conflict
zich ondanks de twee jaar geleden be
gonnen vredesbesprekingen in Parijs
„als een olievlek heeft uitgebreid”. Ter
wijl de Verenigde Naties en de volkeren
der lidstaten zich steeds meer bekom
meren om de ecologie en de milieube
scherming” zien wij machteloos toe bij
de systematische vernietiging in Indo-
China, niet alleen van onschuldige man
nen, vrouwen en kinderen, maar ook, in
sommige gevallen, van al het dierlijk en
plantaardig leven en van de overblijfse
len van enkele der briljantste bescha
vingen die Azië ooit heeft gekend”.
De brandweer moest zich een weg door
barricaden vechten om de vuurhaarden
te bereiken. Op een gegeven moment
schoten de agenten hun revolvers in de
lucht af om zich een groep jongeren van
het lijf te houden. Omstreeks drie uur
in de nacht was de politie de toestand
meester. Er waren toen 22 arrestaties
verricht. Verscheidene politiemannen
raakten bij de straatgevechten gewond.
De onlusten waren uitgebroken na een
betoging van de Newyorkse „Zwarte Coa
litie” die protesteert tegen de besnoeiing
van de staatsuitgaven voor gezondheids-
en welzijnszorg. Coalitieleiders zeiden
gisteravond dat ze niets te maken had
den met de ongeregeldheden die later uit
braken.
Gewapend met een vredesvlag
„loopt” dit kleine Amerikaanse meis
je mee in de mars naar het Kapitool
die gisteren in Washington werd ge
houden. Opnieuw werd door de
demonstranten geprotesteerd tegen de
oorlog in Vietnam.
Een ander geschilpunt is de beveiliging
van de Bar-Lev-Iinie na een Israëlische
gedeeltelijke ontruiming.
Israel staat erop, dat een kleine troepen
macht achterblijft om te beletten, dat
Egyptische of Russische strijdkrachten
het kanaal oversteken. Washington meent
dat het de voorkeur verdient, dat Israel
zijn fortificaties op de oostelijke oever
vernietigt en dat de Egyptenaren zal wor
den toegestaan het kanaal over te steken
en in de nu door Israel bezette strook een
kleine troepenmacht te stationeren, wier
operaties zich zouden moeten beperken
tot politiediensten.
Wat de voortzetting van het Jarring-
beraad betreft, is Israel bereid maximale
medewerking te verlenen. Het verzet zich
evenwel tegen de opvatting, dat het aan
gaan van een tussentijdse regeling met
betrekking tot het kanaal in het kader
van Jarrings mandaat valt. De missie van
Oe Thants „speciale vertegenwoordiger”
is een uitvloeisel van de resolutie van de
Veiligheidsraad van 22 november 1967,
die niet voorziet in halve oplossingen,
maar duidelijk het sluiten van een duur
zame en hechte vrede beoogt. Op het mi-
HOUPHOUET-BOIGNY die on
langs pleitte voor een dialoog met
Zuid-Afrika stamt uit een rijke Afri
kaanse familie. Jeugdvrienden weten
zich te herinneren dat hij altijd de
beste in alles was. Zijn vader, een
plaatselijk stamhoofd, stimuleerde
zijn zoon voortdurend en hield hem
voor dat hij hem later als „chief”
moest opvolgen.
Hij betreurde ook dat men ondanks
zijn herhaalde oproepen „bepaalde ele
mentaire rechten zoals de mogelijk-
hei voor humanitaire organisaties om
krij gevangenen te bezoeken heeft
geweigerd”. En Oe Thant besloot met
de woorden: „Ik kan geen verontschul
diging vinden voor het gebruik van som
mige afschuwelijke technieken die mil
joenen onschuldigen tot invaliden of
vluchtelingen maken. Vanwege dit feit
is de oorlog in Indo-China de onmense
lijkste in de hele geschiedenis.
Houphouet-Boigny zag zijn kans en
begon zijn medestanders te organise
ren. Spoedig werd hij de voornaamste
in zijn
Thant wees erop dat hij zo’n voorstel
al in 1964 had gedaan, eri dat ook de
Russische partijleider Breznjev kortge
leden op het 24e partijcongres in Mos
kou een dergelijke conferentie had be
pleit. Het dringendste onderwerp kon
nucleaire ontwapening zijn, maar het
lag voor de hand dat de beperkingen
zich ook tot andere kwesties zouden uit-
De techniek schrijdt voort, gelijkelijk
de veiligheid zowel als de onveiligheid
van het mensdom bevorderend. Werkver
schaffend, welvaartbrengend, gevaren
scheppend en gevaren neutraliserend ont
wikkelt de techniek zich als een weldoe
ner en een monster in één en dezelfde
gedaante.
Daarmee wil slechts gezegd zijn dat
eenzijdige verwerping van de technische
vooruitgang even ondoelmatig zou zijn
als de eenzijdige aanvaarding ervan, en
dat een nuttige menselijke reactie uit
maatschappelijk oogpunt alleen maar kan
bestaan in een zo eendrachtig mogelijke
poging tot beheersing van de techniek en
haar gevolgen, met medewerking van alle
belangengroepen.
Een prachtig voorbeeld levert ons de
nieuwste toepassing van de ontwikkeling
op het gebied van de ruimtevaart in de
Verenigde Staten, namelijk de lancering
van een spionagesatelliet die zodanig is
gericht dat hij op een vast punt boven
de evenaar het oog kan houden op even
tuele raketlanceringen uit de Sovjet-Unie
en China.
Vaak hoort men beweren en dat ge
beurt met de beste bedoelingen dat het
bij verdrag verboden zou moeten zijn, de
ruimtevaart aan militaire doeleinden on
dergeschikt te maken. In het algemeen
lijkt dat acceptabel, vooral uit het oog
punt van degenen die de bewapenings
wedloop willen beëindigd zien en de si
tuatie van de „balans der verschrikking”
zouden willen zien omgezet in een even
wicht van vertrouwen.
Afgezien nog van de vraag hoe in de
menselijke samenleving vrede en vertrou
wen zouden kunnen worden gehandhaafd
indien niet een machtsmiddel tot handha
ving van de bereikte orde aanwezig zou
zijn, lijkt de praktische verwezenlijking
van een internationale rechtsorde bij de
huidige competitie der naties op econo
misch en politiek gebied nagenoeg onmo
gelijk.
Maar, de ruimtevaart in dienst van de
bewapening dat lijkt een Idee waarvan
de haren overeind gaan staan. Spionage-
satellieten, atoombomsatellieten, kunst
manen die elkander overtreffen in la
ding en bereik: dat alles opent perspectie
ven waarvan men alleen maar kan ver
wachten dat zij zullen eindigen in één
grote, wereldvemietigende klap.
Men kan echter ook iets nuchterder re
deneren. De thans gelanceerde satelliet
stelt de Amerikanen in staat betrouwbare
waarnemingen te doen inzake de her
komst van lange-afstandsraketten die
eventueel in de richting van het Ameri
kaanse of Europese vasteland worden ge
lanceerd. Het losbreken van een verras
singsaanval met raketten kan op deze
nieuwe manier een kwartier eerder wor
den opgemerkt dan voordien. Zou het
Amerikaanse continent doel van de aan
val zijn, dan hebben de autoriteiten een
half uur respijt vóór het inslaan van de
raketten. Voordien was hun slechts een
kwartier gegeven. Ieder kwartier is mee
genomen.
«vvvvvvvwwwwwwwwwwwwwwwvwww
vwwwvwwwwwwwwwwwwvwwwwwv*
p
WWWWWWWWWWW
SJILLONG, (Reuter). Onder de 15.000
Oostpakistaanse vluchtelingen in het In
diase gebied Maghalaja is cholera uitge
broken. Tot dusver zijn zeven mensen aan
de ziekte bezweken, zo hebben de Indiase
autoriteiten bekendgemaakt.
geweld terug en riep zijn aanhangers
op tot demonstraties en stakingen. Pa
rijs greep in en ontsloeg alle Afrikaan
se ambtenaren die een band hadden
met de PDCI. Houphouet-Boigny ont
liep dankzij zijn parlementaire on-
Deze beweging had zoveel succes,
dat vele huidige nationalistische stro
mingen in dit deel van de wereld hun
oorsprong hebben in de RDA. Maar in
feite werd de basis voor die Afrikaan
se nationalisme een jaar eerder ge
ons werelddeel inneemt. Maar achter
die verlegenheid schuilt een oprecht
mens. Als hij iets zegt, dan meent hij
het ook. Zowel tegenover vrienden als
tegenover zakelijke relaties is hij al
tijd eerlijk geweest.”
boortedorp Yamousoekro, 150 kilome
ter ten noorden van Abidjan, verrees
binnen enkele maanden een hospitaal
waar arme patiënten met hun ver
wanten gratis genezing en onderdak
vonden.
