STUDENTEN-REISBUREAU
(ruim 40.000 boekingen per jaar!)
ZOEKT NIEUWE KLANTEN
Iedere jongere die dagonderwijs volgt kan nu
meeprofiteren van spotgoedkope vakantiereizen
DE KOMENDE WET OP DE DIERPROEVEN
meent de N.B.B.V.
„Toch wel twijfels,”
1
w «SI
15
A
ZATERDAG 15 MEI 1971
Erbij
Jeugdhoteis
Sluiting
Zeereizen
Geen inspraak
Controle
ONLANGS publiceerden wij een
artikel over het wetsontwerp op de
dierproeven, waarbij wij op het
merkwaardige feit wezen, dat de
Ned. Bond tot Bestrijding van de
Vivisectie, door haar actie voor
voor verbeteringen daarin, de tot
standkoming van de wet dreigde te
vertragen en zo zijn doel voorbij
te schieten. Ingekomen reacties
waren ons aanleiding tot dieper-
gaand onderzoek.
Vergeten groep
Optimaal
i
r
5
1
(Van een onzer verslaggevers)
l
1
in Amsterdam
l
1
AAA/VWVVVVVVtAftA/UVtAA/VWVVVVVtAh/VVtAAAAAAAAAA/WVVWWV
VWWWVWWWWWWWWWWVWMMWWMWWWWVWMll
r
l
1
l
t
1
r
i
i
s
1
t
1
r
Door die omzetvergroting is het niet
langer mogelijk, een dergelijk miljoe
nenbedrijf door tijdelijke studenten-
saties die geen winst beogen, zoals het studenten
reisbureau NBBS. In 1927 opgericht (in Leiden) met
het doel, de internationale verbroedering der „wor
dende academici” te bevorderen, boekt het thans
(1970) zo’n 40.000 reizen per jaar met een omzet van
acht miljoen gulden. Een paar voorbeelden van de
tarieven: voor 24 enkele reis per boot naar Enge
land, voor 65 heen en weer naar Parijs per trein,
en voor 574 een vliegretour naar de V.S.
ling van het NBBS-bestuur is enigs
zins merkwaardig. Kandidaten worden
opgeroepen per advertentie of het be
stuur kiest zelf zijn nieuwe bestuurs
leden.
ren en daarmee is zo’n vergunning in
feite vrijwel waardeloos”.
Een persoonlijke vergunning geeft
voorts de mogelijkheid na te gaan of van
de aanvrager een minimum aan zorg
vuldigheid mag worden verwacht.
VOORTS WENST de Bond, dat ver
doving verplicht wordt gesteld. Dit is
nu geheel aan de proefnemer overgela
ten. Het belang van de proef zal deze
VOORZITTER Hans Visser ’t Hooft
maakt zich wel zorgen over de situa-
beeld in Parijs, waar het zomers al
tijd overvol is. Activiteiten als eigen
hotels exploiteren en het geheel ver
zorgen van vakanties naar landen als
Griekenland, Joego-Slavië of Spanje,
de drie grootste trekpleisters, werden
pas na 1948 ontwikkeld.
In dat jaar begon het allemaal echt
groot door het organiseren van rei
zen naar de Verenigde Staten in sa
ai zouden daarin vertegenwoordigers
van de Bond worden benoemd, dan zou
den dezen met hun wetenschap niets
kunnen doen, zonder zich aan schending
der geheimhouding schuldig te maken”.
VERBOD van dierproeven als er al
ternatieve methoden zijn, zoekt men
volgens de Bond in het wetsontwerp te
vergeefs: „De ontwikkeling van alter
natieven staat slechts als een wenselijk-
geven. Door het goedkopere luchtver
keer kwatri hieraan in 1967 een einde.
heid in de Memorie van Toelichting en
is dus een vrijblijvende zaak”.
TEGENOVER die teruggang in za
ken elders, staat dan weer binnenkort
de opening van het vierde verkoop
punt van het NBBS in Amsterdam,
waar men in de zomer van 1970 dui
delijk te weinig ruimte had om alle
studenten uit binnen- en buitenland op
te vangen.
De gids met alle aanbiedingen en
voordeelreizen van het NBBS is dezer
dagen bij alle universitaire studenten
in de bus gevallen terwijl sinds 1 april
tachtig man gereed staan om op de
NBBS-kantoren, die in alle universi
teitssteden te vinden zijn, de student
een aangename, maar vooral goedko
pere vakantie te bezorgen.
HOE SNEL het NBBS ondanks al
les groeit, blijkt wel uit het feit dat
er vijf jaar geleden nog maar 10.000
boekingen verricht werden en nu dus
al zo’n 40.000.
Informaties verstrekt het N.B.B.S.
(Nederlands Bureau voor Buitenlandse
Stndentenbetrekkingen)
Rapenburg 6, Leiden
1
j
3
t
a
1
r
heeft men zich in die amorele sfeer van
immorele handelingen te onthouden”.
DE CONTROLE op de dierproeven is
in het wetsontwerp toegedacht aan het
Staatstoezicht op de Volksgezondheid,
een instantie, zelf nauw bij grote dier-
proefexperimenten betrokken en dus
naar de mening van de Bond „van
sector vrij te doen wat hem goeddunkt
en die vrijheid krijgt nu een wettelijke
basis”.
menwerking met de Nederlandse re
gering, die, na de acties in Indone
sië, twee troepentransportschepen, de
Grote Beer en de Zuiderkruis over
compleet had. De studenten mochten
die schepen voor de grote oversteek
gebruiken. Het waren reizen die zich
een zekere faam verwierven door de
educatieve programma’s die tijdens de
vijf dagen durende zeereis werden ge-
tie in Amsterdam. Het NBBS heeft
daar sinds kort een eigen hotel, het
„Hans Brinker Stutel” met 250 bed
den, maar dat is lang niet genoeg om
alle studenten deze zomer een slaap
plaats te bieden. „In een gesprek heeft
burgemeester Samkalden”, zo vertelt De
Smeth, „ons alle steun beloofd, maar
het wordt aan ons overgelaten om ge
bouwen te zoeken waar nog zo’n jeugd-
hotel gevestigd kan worden. Terwijl
ze in zo’n gemeente toch verdomd
goed weten of er wat leeg staat.”
NA DIT SUCCES volgde in 1957 de
„Volkswagentours.” Amerikaanse
vrouwelijke studenten maakten, met
een Nederlandse student als leider en
chauffeur, een reis door Europa.
„Toen kregen ze nog cultuur te zien”,
verzucht De Smeth, die het jammer
dezelfde instelling als de visisectoren”.
Hij bepleit toezicht door een ambtelijke
dienst van deskundige ambtenaren
(geen leken), getest op hun zorgvuldig
heid. Een andere grief van de Bond is,
dat alles zich achter gesloten deuren,
blijft afspelen. „Wie vergunning vraagt
en waardoor, wie vergunning krijgt en
waarvoor, het blijft allemaal binnens
kamers”, aldus de Bond. „Dit gemis aan
openheid is een zaak, die niet meer in
deze tijd past en allerlei vermoedens
wekt, die ook in het belang van de
proefnemers beter niet gewekt kun
nen worden. Ook de beraadslagingen en
de rapporten van de adviescommissie
voor de dierproeven zijn geheim. Zelfs
15 jaar geleden moest men, om één
nieuw medisch middel te vinden, 3000
stoffen testen, thans 6000. In 1955 kost
te de ontwikkeling van één geneesmid
del gemiddeld 0.75 miljoen dollar, in
1967 reeds 17.5 miljoen dollar. De le
vensduur der middelen wordt steeds
korter. Een Engels onderzoek in 1965
toonde aan, dat 60 pet der produkten
korter dan 10 jaar op de markt was,
25 pet zelfs korter dan 5 jaar, om daar
na vervangen te worden wegens niet-
doeltreffendheid, schadelijke bijwerkin
gen of betere (en iets duurdere) mid
delen. Wij besteden in Nederland aan
gezondheidszorg ca. 2 miljard gulden
per jaar: negen maal zoveel als in 1953;
en jaarlijks wordt het meer. „Spoedig
een onbetaalbare zaak”, meent de Bond.
Hij bepleit veel meer fundamenteel
onderzoek naar de werkelijke oorzaken
van ziekten, met name ook de psychi
sche, en naar de vraag van de weer
stand daartegen. Maar naar de vaste
overtuiging van de bond kunnen noch
mogen bij dit onderzoek dierproeven
worden gebruikt: „De mens is anders
dan het dier”.
de zin van de nieuwe Unesco-defini-
tie en daar vallen dus de werken
de jongeren buiten, ook al volgen zij
misschien nog middag- of avondonder
wijs.”
Overigens is de LATA ons wel ter-
wille geweest. Zo kunnen onze „klan
ten” bij voorbeeld tegen sterk gere
duceerde prijzen zelfs enkele reizen
per vliegtuig naar vrijwel alle be
stemmingen ter wereld boeken, ter
wijl de commerciële reisorganisaties
alleen goedkope retourtickets annex
meerdaags verblijf verkopen mogen.”
VOOREERST een aan de persoon te
verlenen vergunning, zodat deze bij mis
bruik daadwerkelijk kan worden inge
trokken. „Een stimulans voor zorgvul
digheid”, meent de Bond, ontbreekt ge
heel in het wetsontwerp, dat alleen ver
gunningen kent, te verlenen aan instel
lingen. Niemand zal verwachten of zelfs
bepleiten, dat bij misbruik een gehele
universiteit of b.v. Organon zal worden
stilgelegd. Dit zal dan ook nooit gebeu-
vindt dat deze vorm van toerisme nu
ook al tot het verleden behoort. „Nu
zien ze natuurlijk weer net niets op
zo’n Europa-tour”.
Het kantoor dat het NBBS in New
York had, is per 1 april gesloten:
symptoom voor het duidelijk minder
intensieve contact met de Verenigde
Staten in de laatste jaren.
TENSLOTTE vraagt de Bond aan
dacht voor het feit, dat „terwijl de pu
blicaties over nieuwe medische vond
sten zich opstapelen, de moderne mens
steeds zieker wordt. Het ziekteverzuim
is anderhalf maal zo groot als enkele
jaren geleden, de gemiddelde levens
kansen van de man boven de veertig
zijn weer dezelfde als die in 1900, 25
percent van de bevolking in de indu
strielanden blijkt geestelijk zo ernstig
gestoord, dat zij haar functies niet vol
waardig kan benutten. De moderne
mens doktert aan gevolgen, waar het
gaat om kennis van oorzaken.
ertoe kunnen brengen, niet te verdoven.
De Bond wil voor die gevallen een ont
heffing van de minister, zodat ook nog
een andere, objectieve instantie, kan
bezien, of dat werkelijk wel nodig is.
Wanneer, zoals sommige visiesectoren,
stellen, dit altijd gebeurt, zal men er
weinig last van hebben, tenzij men niet
van te voren de proef goed „plant” en
er maar op los experimenteert. Dat is
iets, wat de Bond in de toekomst zou
willen voorkomen: „Ons ethisch norm
besef verbiedt proeven op mensen,
waarom dan ook geen verbod van be
paalde, gruwzame, proeven op levende
dieren? Zo de wetenschap al amoreel is
wat de Bond bestrijdt dan nog
krachten te laten leiden. Beroeps
krachten nemen het werk volgend jaar
over. Onder de 23 zusterorganisaties
in het buitenland waarmee het NBBS
intensief samenwerkt, waren zij wat
dit betreft een van de „laatsten der
mohikanen”. Al die studentenreisbu
reaus draaien al lang op professione
le basis.
Het bestuur blijft wel uit studenten
bestaan, zodat hun inspraak gewaar
borgd blijft. De wijze van samenstel-
IN HET REISWEZEN woedt een prijzenoorlog.
Touroperators en reisbureaus trachten elkaar
vliegen af te vangen met steeds billijker aanbiedingen
van al of niet „verzorgde” vakantiereisjes en steeds
vaker vraag je je af, hoe men tegen de thans gehan
teerde tarieven de klanten nog een redelijke service
an bieden.
MAAR HOE SCHERP de reisprijzen ook liggen,
het kan altijd nog goedkoper. Vooral via reisorgani-
Sinds kort heeft het NBBS in Amster
dam een eigen jeugdhotel, het hier
naast afgebeelde „Hans Brinker Stu
tel” (voor „STUdenten-hoTEL”) dat
echter met zijn 250 bedden veel te
klein is om alle gegadigden in de ko
mende zomer onder te brengen. Er
wordt nu ijverig uitgezien naar een
tweede alternatief jongerenhotel.
Merkwaardig detail: De gevel draagt,
naast de Amsterdamse en nationale
vlag ook de Amerikaanse „Star
Spangled Banner”
OM TENMINSTE iets te doen, heeft
de NBBS geprobeerd een pand te hu
ren waar, na een verbouwing, voor 500
man plaats zou zijn. De eigenaar
vraagt echter een enorm hoge huur,
waardoor de NBBS dit niet zonder
subsidie kan doen.
Behalve het hotel
heeft het NBBS nog een achttal ho
tels in het buitenland, zoals bijvoor-
DAT ZIJN TARIEVEN die geen
commerciële reisorganisatie kan aan
bieden. En daarom is het vreemd dat
het NBBS nog altijd zo weinig bekend
heid geniet buiten de universitaire
kringen. Dit temeer omdat sinds 1967
ook niet-studenten van de diensten van
dit bureau (en van zijn spotprijzen!
gebruik kunnen maken. In dat jaar
bepaalde de Unesco namelijk dat het
begrip „studerenden” uitgebreid kon
worden tot allen die volledig dagon
derwijs volgen en jonger zijn dan 30
jaar. De NBBS heeft die definitie
overgenomen met het plezierige ge
volg dat nu alle, die voorbereidend
hoger-, middelbaar- en beroepsonder
wijs volgen, met dit „studentenbu
reau” mee op reis mogen.
OOK NA de uitbreiding van zijn po
tentiële klantenkring timmerde de
NBBS weinig of niet aan de weg.
Maar dat wordt nu anders. Leraren
van allerlei middelbare scholen wor
den aangeschreven en krijgen ruime
documentatie (o.a. een compleet reis
programma) om hun leerlingen op
deze unieke mogelijkheden te kunnen
wijzen. Maar toch was nog slechts 15
percent van de 40.000 boekingen in
1970 afkomstig uit de kring van niet-
studenten en dat is, volgens be
stuurslid Joost de Smeth, die de lei
ding van verkoop en propaganda heeft,
veel te weinig.
EEN CATEGORIE komt helaas
(nog) niet aan bod: de werkende jon
geren. „We zouden ook graag iets
voor hen doen,” vindt de 21-jarige De
Smeth, „maar dat is in de gegeven
omstandigheden onmogelijk. De IATA
(de internationale organisatie die de
prijzen voor het luchtvervoer vaststelt)
kent namelijk alleen een extra-voor-
delige regeling voor „studerenden” in
HOEWEL MEN misschien het tegen
deel zou verwachten, kunnen de dier-
proefnemers zich wél met het wetsont
werp verenigen. Zij stellen voorts, dat
de wet aan de praktijk niets zal veran
deren, immers, de dieren worden in de
Nederlandse laboratoria reeds optimaal
behandeld. Zo gezien lijkt er met de wet
ook niet die haast, die sommigen ermee
schijnen te hebben. Immers, voor de
dieren veranderd er niets.
„Dat is helaas inderdaad juist”, al
dus de Bond, op zijn verzoek door ons
gehoord. „En dat terwijl er zeer veel
zou moeten veranderen. Hoewel in Ne
derland alles achter gesloten deuren
plaats vindt, is er geen enkele reden
aan te nemen, dat hier de proeven hu
maner zouden zijn dan b.v. in Duits
land, Engeland of de VS. Bij ons publi
ceert men over de proeven vrijwel niets
en zeker geen foto’s, of zeer onschul
dige. In het buitenland doet men dat
wel. Wat daaruit blijkt is meer dan ge
noeg om te verlangen, dat er werkelijke
waarborgen komen voor een humane
behandeling der proefdieren. „Die geeft
de wet slechts schijnbaar”, zegt de Bond,
„De regeling beschermt eer de visisec-
tor dan het dier. In wezen blijft de visi-
BIJ DE vergunningprocedure is geen
andere partij dan die der proefnemers.
De Bond heeft geen inspraak, en kan
dus geen bezwaren indienen of beroep
aantekenen: „Het dier heeft dus nie
mand die voor zijn belangen opkomt”.
Wat de aantallen proefdieren betreft,
noemt de Bond ca 3 mln gewervelde
dieren, waarvan plm la/a mln gefokt
worden in de proefdierbedrij ven te
Zeist en Rijswijk.
„Daarnaast zijn er”, aldus de
Bond „tientallen contractfokkers en ve
le, (soms door de overheid gesubsidieer
de), dierenhandelaren bona fide en
minder bona fide. Het stelen van honden
en katten is een wijd verbreid kwaad.
Dat wordt uiteraard in de hand gewerkt
door de gevolgde praktijk. Gevraagd
naar de houding van de Anti-Vivisectie
Stichting, die zich voor het ontwerp
heeft verklaard, wijst de Bond erop, dat
deze stichting zijns inziens niet één ar
tikel in de regeling kan noemen, dat het
dier wezenlijk beschermt. Overigens
merkt de Bond op dat dr. Kruisinga
kort na het indienen van het ontwerp
lid werd van het Comité van Aanbeve
ling van de Anti-Vivisectie Stich
ting.
IS DAT zo erg, als de dieren hier „op
timaal behandeld” werden? „Inderdaad”,
zegt de Bond, „want optimaal betekent:
„Op de best mogelijke wijze met het
oog op de proef”. Het belang van het
dier is daaraan volledig ondergeschikt.
Voorts is deskundigheid geen waarborg
voor de aanwezigheid van ethisch
normbesef, welgezindheid jegens het
dier. „Het voortdurend verwarren van
deze twee begrippen door de visisecto
ren is een bewijs van onwetenschappe
lijkheid, zo u wilt, of een bewuste mis
leiding”, aldus de Bond. De Bond is
tegen dierproeven uit de overtuiging,
dat de mens eerbied moet hebben voor
het leven in het algemeen en voor le
vende wezens in het bijzonder. De mens
behoort deze goed te behandelen, en
moet hij doden, dan dient dat snel en
pijnloos te geschieden. In deze visie zijn
proeven, waarbij dieren ernstig en soms
langdurig moeten lijden, ontoelaatbaar”.
Voorzover dierproeven nog niet kunnen
worden gemist, verlangt de Bond „in
ieder geval een aantal waarborgen voor
een humane behandeling van het dier”.