Sojoez-11 gaat vastmaken
aan ruimtestation
RUSSEN BRENGEN WEER
BEZOEK AAN SALJOET
Frans marineschip
in tweeën gevaren
Rogers wil Pompidou tot
andere gedachten brengen
Vast werk!
VAN DAG TOT DAG
op actuele zaken
1
De schaduw van een kabinet
HOOGOVENS IJMUIDEN
Saigon neemt
acht kranten
Weer een verkeersramp
voor politiek
vergelijk
in beslag
„Bengla Desj”
stelt eisen
Spaanse auteur
gearresteerd
Franse kernproeven
in Stille Oceaan
NEGEN DODEN NA BOTSING
MET RUSSISCHE TANKER
TWEEGESPREK OVER TROEPENBEPERKING
DE EEG EN HET MIDDEN-OOSTEN
Arrestaties in
neergestort bij
vliegwedstrijd
zaterdag hervat
Turkije
Vier toestellen
2
3
commentaar
iliiii
gjjg
Bsiti
MAANDAG 7 JUNI
1 971
(Van onze medewerker ruimtevaart)
Omslachtig
Vraagtekens
!e
Verdacht van „belediging"
generaal Franco
Hoogovens kan bedrijfspersoneel plaatsen. Goed salaris.
Kom vrijblijvend over de mogelijkheden praten.
Maximum leeftijd 50 jaar.
Hoofdkantoor 2, afdeling Personeelsvoorziening,
Velsen-Noord (met bus 75 van Stationsplein, Beverwijk).
U bent welkom elke werkdag tussen 9 en 5 uur,
ook voor telefonische inlichtingen (02510 - 94000).
>t
LEIDEN Drie Russische kosmonauten trekken sinds gisterochtend
rondjes om de aarde. Hun ruimteschip Sojoez-11 werd gisteren om vijf uur
vijfenvijftig Nederlandse tijd gelanceerd en kwam om 06.04 uur in een baan
om de aarde. Twee van de kosmonauten zijn nieuwelingen in de ruimte, de
derde heeft al eerder een ruimtevlucht gemaakt.
(Van onze redacteur in Parijs)
PARIJS Tussen de NAVO-conferentie, die vorige week in Lissabon
is gehouden, en de ministeriële samenkomst van de OESO, die vandaag in
Parijs is begonnen, heeft de Amerikaanse staatssecretaris van Buitenlandse
Zaken William Rogers de gelegenheid te baat genomen in de Franse hoofd
stad een ontmoeting met president Pompidou in zijn tijdschema te passen.
William Rogers presideert vandaag en morgen de conferentie van de OESO,
die opnieuw het monster van de inflatie te lijf wil gaan.
Na kritiek op nieuwe wet
-
V
z/
-
as
s
1
ADVERTENTIE
CAPE MAY (RTR/AFP) -
Twee andere leden van dezelfde groep.
Metin Gungoermush en Ahmet Erdoghan,
zijn in dezelfde streek aangehouden. Vol
gens de autoriteiten deden zij zich voor
als herders. In het betrokken d irp wer
den tien automatische wapens gevonden.
Drie familieleden die het tweetal onderdak
hadden gegeven, zijn eveneens gearres
teerd.
Parijs vreest dat de besprekingen slechts
in theorie door NAVO en Warschau-pact
doch in werkelijkheid door Moskou en
De Russen hebben weliswaar, zoals ge
bruikelijk, niet veel meer dan algemeen
heden over het doel van de vlucht be
kendgemaakt, maar toch is als uitzonde
ring één experiment aangekondigd, name
lijk koppeling aan het op 19 april gelan
ceerde onbemande ruimtestation Saljoet-I.
Ook de Sojoez-10, die met drie man eind
april een tweedaagse vlucht maakte, is
aan de Saljoet gekoppeld geweest.
Nietemin is de Saljoet ongetwijfeld een
groot en kostbaar ruimteschip, dat niet
zomaar voor een paar experimentele kop
pelingen werd gelanceerd. Het moet de
bedoeling zijn geweest het te bemannen,
Maar bovendien voorspellen vele diploma
tieke waarnemers al dat president Pompi
dou met deze boycot nu wel eens tussen
twee stoelen terecht zou kunnen komen.
Deze critici hadden het verstandiger ge
vonden als Frankrijk de oplossing van het
Berlijnse probleem als conditie voor de
1
PARIJS (AFP). Een Russisch tank
schip heeft gisterochtend vroeg in het wes
telijk deel van de Middellandse Zee een
Frans marinevaartuig in tweeën gevaren.
Negen Franse zeelui kwamen om het leven
en een tiende werd met zware brandwon
den naar een ziekenhuis in Lyon overge
vlogen.
Omstreeks vier uur in de ochtend ramde
op 60 mijl van de Spaanse havenstad Car-
Het escortevaartuig had 250 man aan
boord. De „Boecharov” blijkt volgens na
dere gegevens te behoren tot de Russische
koopvaardij. Het voer met een snelheid
van 16 knopen.
Van Franse zijde is meegedeeld dat er
snel een commissie zal worden gevormd
om een onderzoek in te stellen naar de
oorzaak van de aanvaring, die zich voor
deed in een zeer druk bevaren gebied.
PARIJS (AFP/DPA). Frankrijk is za
terdag in het gebied van de Stille Oceaan
aan een nieuwe serie kernproeven begon
nen. In een in Parijs uitgegeven commu
niqué werd gezegd: „Frankrijk heeft de
reeks kernproeven in het testcentrum in
de Stille Oceaan voortgezet met het tot
ontploffing brengen van een kernwapen
van geringe sterkte. De explosie heeft zich
zaterdag om 20.15 onze tijd voorgedaan
boven het eiland Moroeroa”.
s
a
i
i
j
a
t
t-
le
3
s
1
e
it
ts
et
co
tij-
'eel
rste
de
bij
er-
or-
len
?e-
to-
tse
trg
an
rie
m.
u-
op
cht
im,
as-
ge-
rs-
ijn
ra-
n-
fel.
de
De
aa
nl
ag
C.
e-
id
al
H.
>r-
en
Jij
rd
s—
in.
in
?e
fit
Jg
LISSABON (RTR) Bij een ontploffing
aan boord van het Nederlandse vracht
schip „Rotti” in de havenstad Nacala in
de Portugese kolonie Mozambique, zijn
twaalf havenwerkers gewond, zo meldt het
Portugese persbureau Lusitania. Het 8.358
ton metende schip voer Nacala binnen met
een brand in een van de ruimen. De ex
plosie deed zich later voor.
ISTANBOEL (AFP). Bij de Zuidturk-
se stad Elbistan zijn drie studenten van
de technische hogeschool van Ankara aan
gehouden, die door het militair gezag wer
den gezocht. Het drietal Ercan Oez-
turk, Reeep Salkim en Semih Ercan
had drie pistolen, twee geweren, handgra
naten en staven dynamiet bij zich.
Oost-West-besprekingen had gesteld, zoals
praktisch trouwens het officiële Westerse
standpunt tot dusver altijd is geweest.
Door zichzelf nu weer buiten het beraad
te sluiten loopt Frankrijk als Westers bui
tenbeentje bovendien nog het gevaar
straks de boot te zullen missen als de
onderhandelingen met Moskou eens wel
tot een positief of concreet resultaat zou
den mogen voeren.
Geen treinongeluk dit weekende, maar offers en toekomstige slachtoffers steeds
een jander soort verkeersramp: zeventien
doden op de weg, onder wie een groot
aantal kinderen. Als men bij een trein
ongeluk met vijf doden algemeen van een
„ramp” spreekt, mag men bij een dergelijk
hoog dodencijfer op de weg toch zeker van
een Rampzalig weekeinde gewagen.
De auto dient voor de vervulling .van
een economische zowel als een recreatieve
taak. Men kan aannemen dat nagenoeg
honderd percent van de auto’s die op za
terdag en zondag op de weg zijn, voor
ontspanning worden gebruikt. Recreatie
die in één weekeinde zeventien levens eist,
is een onmaatschappelijke vorm van re
creatie.
Wat kan men ertegen beginnen? Dat het
autorijden in ons land gevaarloos zou
kunnen worden gemaakt, is een illusie die
geen enkele realiteit inhoudt. Dat men met
het doodsgevaar moet proberen te leven en
de dodenlijsten moeten worden aanvaard
als een onvermijdelijke bijkomstigheid
van de weekeindrecreatie, gaat echter óók
te ver. Want door de enorme progressie
in het autobezit en de verkeersintensiteit
zouden die lijsten in snel tempo zó lang
worden, dat men van een slachting zou
moeten spreken. Moet men dat verschijn
sel rustig aanvaarden?
De verkeersramp gaat onstuitbaar voort.
De automaniakken en belanghebbenden
bij de afzet wensen dat iedereen het besef
van die ramp verdringt, zodat de slacht-
Het is niet duidelijk of na de eventuele
koppeling met de nu gelanceerde Sojoez-
11 het ruimteschip weer naar een hogere
baan wordt gestuurd. Dit lijkt een zeer
omslachtige manoeuvre, zodat aangeno
men moet worden dat men nu het beste
maakt van de gedeeltelijke mislukking en
dat men enige oefeningen gaat verrichten
met de Saljoet, die binnenkort in de
dampkring zal verbranden.
De huidige vlucht van de Sojoez-11 is
de 18 bemande Russische ruimtevlucht,
waarmee in totaal 32 kosmonauten in de
ruimte zijn geweest. Amerika heeft 24 be
mande vluchten met 50 astronauten ge
maakt. Eind juli is pas de eerstvolgende
Amerikaanse bemande vlucht te verwach
ten met de vierde maanlanding.
Bij een
vliegwedstrijd in New Jersey zijn zaterdag
vier vliegtuigen neergestort. De vier pilo
ten kwamen om het leven. De toestellen
jachtvliegtuigen uit de tweede wereld
oorlog zijn waarschijnlijk met elkaar in
botsing gekomen. Het ongeluk speelde zich
af voor de ogen van duizenden toeschou
wers. Aan de wedstrijd namen amateur-
vliegers deel.
tagena het 20.000 ton metende Russische
tankschip „Boecharov” het 2750 ton me
tende Franse escortevaartuig „Surcouf” ter
hoogte van de voorste machinekamer. De
botsing was zo hevig dat het voorste stuk
van het marineschip van de rest wend ge
scheiden en zonk. Het achterschip bleef
drijven. Het werd door een ander Frans
escortevaartuig, de „Tartu”, op sleeptouw
genomen naar Cartagena. De negen doden
en gewonde behoorden tot het machine-
kamerpersoneel.
De „Surcouf” is het eerste belangrijke
oorlogsschip, dat sinds het einde van de
tweede wereldoorlog op een Franse werf
werd gebouwd.
Het schip, dat in oktober 1953 van stapel
liep, is bestemd voor het beschermen van
konvooien. Het is daarvoor uitgerust met
zowel luchtdoelgeschut als anti-onderzee-
bootwapens. Twee motoren van in totaal
63.000 pk kunnen het 128 meter lange
vaartuig een snelheid van 34 knopen geven.
Toen de aanvaring gebeurde, voer de
„Surcouf” met de twee escortevaartuigen
„Tartu” en „Du Chayla”, het bevoorra
dingsschip „La Saone” en het vliegdek
schip „Arromanches”. De reddingsoperaties
werden geleid door vice-admiraal Daille,
die het bevel over het smaldeel voert.
De informatie van prof. Steenkamp
wordt algemeen als mislukt beschouwd,
ofschoon dat eigenlijk niet de juiste term
is waarmee een dergelijke missie moet
worden gekarakteriseerd. De informatie
kan uitstekend gelukt zijn, want de situa
tie kan zijn opgehelderd. Wat wel mislukt
zou kunnen zijn is de poging van prof.
Steenkamp om met het resultaat van zijn
informatiemarathon een bruikbaar procé
dé voor de kabinetsformatie aan te bevelen.
Men kan aannemen dat een eventuele
mislukking van de opdracht aan Steen
kamp achtei' de politieke schermen niet
gelaten zal worden aanvaard. Er zullen
vertwijfelde pogingen worden ondernomen
om alsnog een compromis tot stand te
brengen waardoor de vijf partijen een
coalitie kunnen bereiken. Daarom is de
toestand tot morgen nog onzeker.
Men hoort steeds meer speculaties over
de mogelijkheid van een extra-parlementait
kabinet, dat wil zeggen een kabinet waar
in personen en niet partijen samenwer-
Het bewuste artikel is verschenen in
„Cuadernos de Ruedo Iberico,” dat in Pa
rijs wordt uitgegeven. Het gaat over de
Bij zijn gesprek met het Franse staats
hoofd wilde de chef van de Amerikaanse
diplomatie vandaag vooral drie onderwer
pen op tafel brengen. Ten eerste de
perspectieven voor Europa en indirect ook
voor Amerika van het komende toetreden
van Engeland tot de EEG, waarover in
Luxemburg vandaag de onderhandelingen
werden heropend. Ten tweede de situatie
in het Midden-Oosten, waar de kansen
voor een herstel van een werkelijke vrede
en een heropening van het Suezkanaal,
volgens de Amerikanen, sedert enkele da
gen aanzienlijk verbeterd zouden zijn. En
ten derde de houding die Frankrijk in
Lissabon, bij monde van minister Maurice
Schumann heeft aangenomen ten aanzien
van een vredesgesprek met de Russen.
Zoals bekend heeft Frankrijk zich weer
eens tot een solopartij laten verleiden,
door als eenling in de NAVO-familie te
weigeren aan een collectief beraad over
een vermindering van de militaire inspan
ningen in Europa deel te nemen. Het of
ficiële Franse standpunt is dat de NAVO-
procedure die in Lissabon is aanvaard,
slechts kan leiden tot een consolidatie van
de beide machtsblokken, die Parijs juist
wil doorbreken.
minder aandacht krijgen. De illusie dat
de auto slechts vreugde, gemak en wel
vaart brengt, moet koste wat kost behou
den blijven. Het glanzende lak moet de
ogen verblinden, zodat zij niet de doden
en verminkten zien.
Er is ook een andere opvatting, name
lijk deze: dat alles, in welke vorm en
opzet ook, moet worden ondernomen om
tenminste het dodencijfer terug te dringen
en de verhouding tussen aantallen rijden
de auto’s en verkeersslachtoffers gunstiger
te maken voor het Leven. Welke vorm en
welke opzet? Het is een kwestie van
milieubeheersing, een zaak voor planolo
gen, ecologen, medici, juristen en sociolo
gen. Maar in de eerste plaats een zaak
voor overheid en industrie. De overheid,
die de verkeersomstandigheden zoveel
mogelijk moet ontdoen van gevaren en
complicaties. De industrie, die haar artikel
veiliger moet maken voor inzittenden en
omgeving. Veiliger, dus ook duurder? Als
het niet anders kan. Alle milieubeheer-
singsmaatregelen kunnen in geld worden
omgerekend. Leven is het enige op aarde
dat niet in geldswaarde kan worden uitge
drukt, omdat het niet kan worden gefabri
ceerd. De schade van een verloren mensen
leven is niet in een cijfer uit te drukken.
De vraag of de veiligheid van het verkeer
geldelijke offers waard is, kan dan ook als
bij voorbaat beantwoord worden be
schouwd.
NEW DELHI (AFP). De „fungerend
president van Bengla Desj” (de Bengaalse
natie), Sajed Nazroel Islam, heeft voor
„Radio Vrij Bengalen” vier voorwaarden
opgesomd waaraan moet worden voldaan
voordat er een politieke regeling van de
kwestie-Oost-Bengalen kan komen.
Deze voorwaarden zijn: vrijlating van
Sjeik Moedjiboer Rachman (leider van
„Bengla Desj”) en de gevangen gedepu
teerden, terugtrekken van de Westpaki-
staanse militairen uit Oost-Pakistan,
erkenning van de soevereiniteit van „Beng
la Desj” en vergoeding van de schade die
gedurende „twee-en-een-halve maand van
barbaarse wreedheden’ 'door de Westpaki-
staanse militairen is veroorzaakt.
Volgens de uitzending van „Radio Vrij
Bengalen”, die in New Delhi werd opge
vangen, zei Sajed Nazroel Islam: „Paki
stan is dood en kan niet meer herleven.
Vrij-Bengalen is nu een realiteit. In naam
van de regering van Bengla Desj bevestig
ik duidelijk, dat de 75 miljoen Öost-Paki-
stanen geen politieke oplossing binnen het
huidige Pakistan zullen aanvaarden”.
Ofschoon de officiële Franse argumen
ten zeker niet zonder uitzondering van
iedere grond zijn ontbloot, wordt het niet
alleen in de andere hoofdsteden maar
zelfs in Parijs nu niettemin ernstig be
treurd dat het Frankrijk van president
Pompidou opnieuw zijn toevlucht neemt
tot de politiek van de lege stoel. Men be
gon algemeen juist de indruk te krijgen
dat de Westelijke en zelfs Atlantische so
lidariteit een begrip was dat voor presi
dent Pompidou wat zwaarder woog dan
voor zijn voorganger, generaal De Gaulle
De drie ruimtevaarders zijn de 43-jari-
ge commandant Georgi Dobrovolski, de
boordwerktuigkundige Vladislav Volkov,
die 35 jaar is, en de bijna 38-jarige techni
cus Viktor Patsajev. Van hen heeft Volkov
in de Sojoez-7 een vlucht gemaakt van
bijna 5 dagen in oktober 1969. Dobrovolski
is getrouwd met een wiskundelerares en
heeft twee dochters, Patsajev en zijn
vrouw, die wetenschappelijk onderzoek
verricht, hebben een zoon en een dochter,
Volkov is getrouwd met een ingenieur en
heeft een zoon. Deze Volkov maakte deel
uit van de eerste drielingvlucht van de
Sojoez-schepen 6, 7 en 8, waarin zich in
totaal 7 kosmonauten bevonden. Dit was
in oktober 1969. Deze vlucht was waar
schijnlijk bedoeld voor de vorming van
een ruimtestation, waarbij echter de lan
cering van het onbemande materiaal mis
lukte, zodat de toestellen vrijwel onver-
richterzake moesten terugkeren. Bij de
volgende poging tot vorming van een
ruimtestation werd in april het onbeman
de materiaal, namelijk de Saljoet-1, het
eerst gelanceerd voordat de constructie-
ploegen de ruimte in gingen. De eerste
constructieploeg, die van de Sojoez-10
schijnt eind april moeilijkheden te heb
ben ondervonden, zodat uitbouw of be
manning van de Saljoet achterwege bleef,
ondanks de koppeling. Nu gaan de Russen
het kennelijk opnieuw proberen.
althans in over te stappen om apparatuur
te controleren en in ieder geval geruime
tijd in de ruimte te laten. Daarop wijst
ook het feit dat de Sojoez-10 indertijd
een kosmonaut aan boord had, die al er
varing had in het overstappen van het
en naar het andere ruimteschip.
Algemeen is men van mening dat er bij
die vlucht van de Sojoez-10 iets verkeerd
is gegaan. Wat dat is, is niet duidelijk,
maar waarschijnlijk is de Saljoet in een
te lage baan gekomen om zijn functie als
permanent ruimtestation te kunnen uit
voeren. Na de verbinding met de Sojoez-10
in april is de Saljoet naar een iets hogere
baan gedirigeerd, maar die is inmiddels
toch weer zoveel verlaagd ,van 282 tot
260 km hoogte) dat dit ruimtestation maar
een kort leven beschoren kan zijn.
Washington gevoerd zullen worden. En
een ander bezwaar in Franse ogen is dan
nog dat de kwestie-Berlijn op de achter
grond dreigt te raken, als Amerikanen en
Russen, zonder voldoende inbreng van
West-Europa, over de Europese hoofden
heen naar een akkoord zouden streven.
En in Parijs zegt men te geloven dat de
Westerse mogendheden hun posities in het
overleg inzake Berlijn nu juist eindelijk
wat hadden verbeterd.
Er zijn overigens nogal wat vraagtekens
over deze onbemande Saljoet. De Russen
hebben nooit meegedeeld hoe groot en
zwaar het onbemande ruimtestation is.
Westelijke deskundigen spreken echter
over aanwijzingen .waaruit kan worden
opgemaakt dat dit station tegen de twintig
meter lang en ruim vijf meter in door
snee is, met een gewicht van ruim twintig
ton. Het zou, gezien dit gewicht, gelan
ceerd moeten zijn met een Proton-raket.
De Amerikanen overwegen pas in 1972
een ruimtestation te lanceren met de
zwaardere Saturnus-raket. Dit station,
Skylab genaamd, heeft een gewicht van
59 ton en een inhoud van meer dan
280 m3. Dat is waarschijnlijk zeven maal
zoveel als de Saljoet.
Op 15 mei werd in Madrid de hoofdre
dacteur aangehouden van een blad over
de sociale toestand in Spanje, dat in West-
Duitsland wordt uitgegeven op kosten van
de vakbond „Ig-Metal.” Deze journalist,
Carlos Pardo, werd gearresteerd toen hij
uit het vliegtuig uit Frankfort stapte. Hij
was naar Spanje gekomen met het oog
op de verkiezingen in de officiële Spaan
se vakbeweging.
Een opname van een van de twee
botsingen. Het toestel met de wegge
slagen vleugel (links op de foto) heeft
zojuist het toestel rechts geraakt.
opvolging van Franco en is geïllustreerd
met enige caricaturen. Het is ondertekend
door Luis Ramirez, die ook een kritisch
gestelde biografie van Franco op zijn
naam heeft staan. Volgens de Spaanse
autoriteiten zou Rincon zich achter de
naam Luis Ramirez verschuilen. Dit ont
kent de auteur, die er op wijst dat er bij
dezelfde uitgeverij verscheidene publika-
ties van hem onder eigen naam zijn ver
schenen.
SAIGON (AFP). Op last van de Zuid-
vietnamese minister van Binnenlandse Za
ken zijn gisteren in Saigon de edities van
acht kranten, een recordaantal in beslag
genomen Het motief: „verspreiding van
berichten die schade kunnen toebrengen
aan de staatsveiligheid en het moreel van
de bevolking”.
Al deze kranten beschuldigden de re
gering ervan, leden van het Huis vau
Afgevaardigden te hebben omgekocht om
ze te laten stemmen voor een wetsontwerp,
op grond waarvan een kandidaat voor het
presidentschap de handtekeningen van 40
parlementsleden of honderd leden van pro
vinciale raden nodig heeft. Het wets
ontwerp werd vorige week woensdag goed
gekeurd met 101 tegen 21 stemmen, en is
zaterdag door president Thieu tot wet ver
heven. Op 3 oktober worden presidents
verkiezingen gehouden
ken. Zo is er een gerucht dat de moge
lijkheid van een K.V.P.-kabinetsfractie,
gekoppeld aan een aantal figuren uit di
verse hoeken, niet is uitgesloten. Die figu
ren kunnen dan wel bijvoorbeeld socialis
ten of D’66-ers zijn, maar zij zouden in
het kabinet zitting nemen onder het etiket
van een persoonlijke deskundigheid zon
der verantwoordelijkheid van de partijbe
sturen waartoe zij behoren. Het is de
vraag of een dergelijke omweg ter vermij
ding van de consequentie van het stembus
akkoord der progressieve partijen wel
eerbaar genoeg wordt geacht om de in
stemming van de progressieve partijen
(en de kiezers!) te krijgen.
Een extra-parlementair kabinet met een
kern van de drie progressieven plus een
aantal experts zou dan immers eerder voor
de hand liggen. Het schaduwkabinet van
Den Uyl zou dan een wijziging op personen
moeten ondergaan, die het uitgangspunt
niet zou aantasten. Hoe dan ook, het
wachten is op morgen.
RWHVWWVVWVVWVWVVMWUVWWWWWVVVtKAnnMWVIM
BILBAO (AFP) In de Noordspaan-
se stad Bilbao is de 40-jarige schrijver
Luciano Rincon aangehouden, omdat de
Spaanse autoreteiten hem er van verden
ken de auteur te zijn van een artikel in
een buitenlands tijdschrijft, dat beledigend
wordt geacht voor het Spaanse staats
hoofd Franco. Volgens vrienden van hem
is Rincon al op 30 mei in hechtenis geno
men.
B
tl
-
4
