GROOTSTE
KAN NU STARTEN
ROTTERDAM
,VBGOW
/az_jL\
«/ABORTUS KU N l EfcX
„A-CENTRUM”
- IN
najaar wellicht reeds vier geautoriseerde abortusklinieken in Nederland in werking
Komend
Uit in
eigen
land
Kosten
Plannen
HHHMH
40 per week
23
ZATERDAG 12 JUNI 1971
Erbij
V5
’T.UTRi
van
-
(Van een onzer verslaggevers)
HET ZIET ernaar uit dat er komend najaar
In ons land vier abortuscentra in werking zullen
zijn. Nu functioneert nog maar één zo’n instel-
dankzij de akties die voor en door „Stimezo-
Nederland” zijn gevoerd. Deze stichting, die
Fungeert als een landelijk steunfonds, heeft nu
140.000 bijeen.
En in Sluis zelf kan in enkele bar-dan-
cings onbeperkt gedanst worden: geen
sluitingsuur!
ALS U ALLEEN voor de parachutis
ten naar Hoogeveen zou gaan, wacht
EN DAN IS ER natuurlijk de onvol
prezen Hoge Veluwe en Burgers’ Die
ren- en Safaripark. Even buiten Arn
hem, in de richting Oosterbeek, is de
Westerbouwingeen plaats die vanouds
een enorme aantrekkingskracht bezit.
Voor de kleineren is er een enorme
speeltuin en voor allemaal de mogelijk-
hid om het Gelderse landschep en de
ER LIJKT dus niets meer in de
weg te liggen om het Rotterdams
initiatief, dat inmiddels wel baan
brekend heeft gewerkt, nu uit te
voeren. De verbouwing, die zes
ton kost, kan beginnen, de appa
ratuur is al aanwezig. Het Rotter-
GEZELLIG WINKELEN op zondag?
Dat kan in ons land eigenlijk maar op
één plaats: het knusse Zeeuws-Vlaamse
stadje Sluis, waar de smalle winkel
straatjes gedurende de weekeinds uit
puilen van de koopgrage dagjesmen
sen van wie het leeuwendeel uit belen
dend België komt. Velen komen mis
schien alleen omdat ze het domweg
leuk vinden, op de elders zo saaie zon
dagen alle winkels geopend te vinden.
Anderen trekt de gezellige drukte in ’t
piepkleine stadje dat trouwens, behalve
over een rijke collectie supermarkten,
modemagazijnen en curiosa-winkeltjes
ook nog beschikt over een onevenredig
WWWVVVVVVVVWVVWVIVVVVVVXAA/VVIA/VWVVVVV'VVVVVWVVWVVVV%AAIVVWVVVVVVVVVVVWVVV^
**aa/vvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvviaa/vvvvvvvv\/vvvvvuvvwvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvv^
In onvoldoende mate blijkt vaak
de praktische mogelijkheid tot het
uitvoeren van de ingreep bij vrou
wen, die abortus wensen en voor
wie dit medisch noodzakelijk is,
aanwezig te zijn. Huisartsen en/of
gynaecologen weigeren, zieken
huizen willen geen ruimte ter be
schikking stellen. Er zijn aanwij-
IN MARINEHAVEN Den Helder wor
den 18, 19 en 20 juni de nationale vloot
dagen ’71 van de Koninklijke Marine
gehouden. Op het programma staan de
monstraties, bezichtiging van de oor
logsbodems, rondvaarten en lunchcon
certen. Wilt u de officiële opening van
de dagen meemaken? Die wordt ver
zorgd door de Marinierskapel, die don
derdagavond de 17e in de schouwburg
van Den Helder negen uur een
concert geeft.
richten in een van de straks
bestaande centra, zal minimaal
f400 tot f450 moeten betalen.
De prijs voor een behandeling
is in Arnhem f 400. Van dit be
drag wordt een deel gestort in
een fonds voor minder draag
krachtige patiënten. Overleg is
gaande met gemeentelijke in
stanties over mogelijkheden van
vergoeding aan minder draag-
krachtigen in het kader van de
Bijstandswet.
DE PRAKTIJK heeft al geleerd
dat veel vrouwen uit het zuiden
van het land zich tot het Arn
hemse centrum wenden. Slechts
vrouwen, die beschikken over ’n
geargumenteerde medische ver-
wijziging en zwangerschap
jonger dan 10 weken worden
in behandeling genomen. Zij, die
in aanmerking menen te komen,
moeten zich via hun huisarts la
ten verwijzen. Weigert deze, dan
kunnen zij of een andere arts
raadplegen, of zich in verbinding
stellen met het Rutgershuis in
Arnhem.
dam.se abortuscentrum wordt een
volledige kliniek, dus geen behan
delcentrum, zoals in andere plaat
sen.
De Rotterdamse ziekenhuizen
zijn inmiddels bereid gevonden,
als z.g. „achtergrondziekenhuizen”
(liefst zal men daarvoor
De Stichting voor hulpverle
ning bij zwangerschapsonderbre
king Arnhem e.o. kreeg van Sti-
mezo-Nederland een lening van
40.000. Stimezo-Nederland stel
de zich ook garant voor de beta
ling van de huur die de Arnhem
se stichting voor haar pand moet
opbrengen in de komende drie
jaar. Verder is er overleg over
een gemeentegarantie voor een
te sluiten lening.
bied dat Rotterdam bestrijkt, va
riëren van 2000 tot 6000. De prak
tijk zal moeten leren hoe groot
het aantal aanvragen wordt. Wel
meent men dat naar een cen
trum, dat eenmaal bekend wordt,
een stroom aanvragen uit wijde
omgeving zal komen.
Mogelijk zal men in Rotterdam
de belangstelling gaan merken
uit de zuidelijke provincies, waar
het abortusvraagstuk nog steeds
Naar schatting worden in ons
land per jaar 1000 legale zwan
gerschapsonderbrekingen uitge
voerd. Daartegenover staat een
geschat getal van 30 tot 35.000
gevallen, waarin abortus op niet
verantwoorde wijze wordt ver
richt. Ter vergelijking: per jaar
worden in ons land 10.000 kinde
ren ernstig mishandeld en 150
kinderen door geweld gedood.
VANDAAG DE SCHIJNWERPER
eens wat uitvoeriger op Arnhem, dat
zich in allerlei folders aanprijst als
Hollands tuinstad. Er is inderdaad heel
op te treden Ook van de zieken
huizen en van de gynaecologen
bestond aanvankelijk iri de
Maasstad geen volledige mede
werking Ter plaatse werden wel
ingrepen verricht, maar meren
deels niet in de gemeentezieken
huizen, die totaal in 1970 bijvoor
beeld maar 87 gevallen van abor
tus noteerden.
Gezien de grote nood op dit ge
bied is in 1969 een groepje vrij
willigers begonnen me* de stich
ting Stimezo-Rotterdam. Onder
hen waren artsen, juristen, socio
logen en politici. Men kreeg al
spoedig contact met mensen, die
elders met dergelijke gedachten
rondliepen. Dit leidde ook tot op
richting van het Landelijke steun
fonds Stimezo-Nederland.
In Utrecht zijn de plannen ver
gevorderd. De Stichting voor
hulpverlening bij zwangerschaps
onderbreking Utrecht e.o. treft
voorbereidingen om een pand te
kopen. Zij hoopt in het najaar
te beginnen, mogelijk al in sep
tember. Stimezo-Nederland zal
Utrecht 50.000 lenen.
De Utrechtse stichting heeft
meer geld nodig, maar bij gebrek
aan middelen kan Stimezo-Ne
derland voorlopig niet meer ge
ven.
Stimezo-Nederland zal binnen
kort 15.000 als lening beschikbaar
stellen van een stichting, die bezig
is, „in het westen des lands” een
abortuskliniek op te richten. Om
allerlei redenen wil men de plaats,
waar dit centrum zal gaan func
tioneren, nog niet noemen. Het is
in ieder geval niet Amsterdam,
waar een groep artsen ervoor
zorgt dat de aanvragen goed wor
den opgevangen.
De stichting in deze nog niet te
noemen plaats heeft de bedoeling,
in alle stilte met haar werk te
beginnen, zoals dat ook in Arn
hem het geval was. Daar draaide
het behandelcentrum al ruim een
maand voor er bekendheid aan
werd gegeven. Het nieuwe „Wes
telijke” centrum zou waarschijn
lijk ook al werken ware het niet
dat door een staking in Zweden
Rijn eens uit de lucht te bekijken, van
uit een elektrische stoeltjesbaan. Ande
re dingen die Arnhem heeft: het Krol-
ler-Müller-museum en Nederlands
Openluchtmuseum, waar de boerenher
bergen en leemkrotten, vorstelijke hof
steden en oude houten Zaanse winkel
tjes terug te vinden zijn En wilt u en
kel wat „stadten.” Arnhem heeft een
erg gezellige „city.”
liever nog even op het weekeinde van
2, 3 en 4 juli. Die drie dagen worden
op het vliegveld Teuge tussen Apel
doorn en Deventer de Nederlandse
kampioenschappen parachutespringen
gehouden De wedstrijden worden ge
sprongen onder auspiciën van de Kon.
Ned. Vereniging voor Luchtvaart. Op
het programma onder meer: individueel
kampioenschap precisie, precisiesprin-
gen voor teams, stijlspringen, totaal
kampioenschap.
zingen dat de nood zal verergeren.
WEL CONSTATEERT men groei
in de bereidheid tot hulpverlening
van gynaecologen en huisartsen.
Maar aan de andere kant neemt
het aantal verwijzingen door huis
artsen sneller toe dan de capaci
teit der hulpverlening. Dat komt
ook doordat de huisartsen meer
en meer bekend raken met de ju
ridische mogelijkheden tot be
handeling van vrouwen bij wie
zwangerschapsonderbreking op
medische, psychische en sociale
gronden is geweest.
Die bekendheid leidt er ook toe,
dat meer vrouwen zich tot de
huisarts wenden inplaats van tot
een illegale aborteur In de nabije
toekomst is eventueel kans op
aanneming van een wetsontwerp
(van de PvdA-Tweede-Kamer-
leden Lamberts en Roethof) tot
vergemakkelijking van de abor
tusmogelijkheid.
MOCHT DAN de hulpverle-
ningscapaciteit nog steeds onvol
doende zijn, dan is de kans op
uitbreiding van het aantal illegale
gevallen groot. Feit is verder
uiteraard dat maar weinigen over
zodanige middelen beschikken dat
zij naar het buitenland (Engeland)
kunnen gaan voor abortus. En
voorts dat initiatieven als de
„abortusreizen” van de NVSH wél
eens plotseling afbreken
OP ZATERDAG 26 JUNI is het vis
sersleven van wat naderbij te zien in
Scheveningen. Rond het visserijmu-
museum aan -de Neptunusstraat wordt
vam tien uur ’s morgens tot half tien
’s avonds een Scheveningse dag gehou
den. De attracties die voorgeschoteld
worden: demonstraties oude ambach
ten, klompenmakers en nettenboeters.
groot aantal terrasjes, eethuisjes en ho
tels in alle prijsklassen. Men kan er
b.v. voortreffelijk mosselen, paling,
tong en ander zeebanket genieten en
tussendoor nog een (werkende) windko-
nenmolen bezichtigen (niet op ozndag).
SLUIS, IN 1944 door het oorlogsge
weld verwoest, is geheel in oude stijl
herbouwd en men ziet er dan ook veel
karakteristieke geveltjes: voor de kleu
renfotograaf „gefundenes Fressen.”
Het prachtig gerestaureerde stadhuis is
het enige „Belfort” in Nederland, van
waar een carillon elk kwartier zijn vro
lijke klanten over het stadje uitstrooit.
Wie er wat langer blijft, vindt er naast
de genoemde hotels legio pensions, zo
merhuisjes en een goed-geoutilleerde
camping, die echter in het seizoen
meestal vol is. Uitwijken naar Retran-
chement, met breed strand en drie
campings, is vrijwel altijd mogelijk. In
een klein uur bent u in de Belgische
badplaatsen, waar voor de liefheb
bers altijd wel een gokje te maken
is aan roulettetafel of speelautomaten.
gynaecoloog uit Nijmegen is als
consulent voor diagnostisch-
gynaecologische problematiek aan
de stichting verbonden.
STIMEZO-NEDERLAND, vo
rig jaar opgericht, heeft echter
nog veel meer middelen nodig.
De stichting beraadt zich nog
over verdere fondsvorming. In
middels zijn al belangrijke be
dragen besteed om abortuscen
tra te financieren. Nog steeds
komen stortingen binnen op giro
2236900 in Arnhem.
Voor de gang van zaken op
het gebied van zwangerschaps
onderbreking heeft Stimezo-
Rotterdam, de eerste stichting op
dit gebied, het spits afgebeten.
Daarom is men in de Maasstad,
waar nogal wat moeilijkheden
ontstonden toen het initiatief tot
ontplooiing kwam, nu zeer ver
heugd.
Daarom streven de mensen
van Stimezo en soortgelijke
stichtingen en werkgroepen in
het gehele land ernaar, de ca
paciteit o.a. door behandelcen
tra en klinieken zo hoog mo
gelijk op te voeren. Desondanks
blijven zij van mening dat op
de lange duur deze hulpverle
ning in alle ziekenhuizen kan ge
schieden. En ook dat het redelijk
is, dat de ziekenfondsen de kos
ten voor hun rekening nemen.
Zover is het echter nog lang
niet. Wie in Nederland een der
gelijke ingreep wil laten ver-
wat groen te vinden in de Gelderse
hoofdstad, waar een dagje uit vele mo
gelijkheden kan bieden. Natuurlijk
nee we vergeten het niet is er het
vaartochtje op de Rijn. De schepen ver
trekken aan de Rijnkade. Liever niet
varen, maar wandelen? Dan kan op ve
le plaatsen. De Rosbank bijvoorbeeld.
In het weekeinde is het daar verre van
eenzaam. Maar door de week kan men
zich er nog alleen wanen. Arnhem zelf
zegt over dit stukje Nederland: „Daar
is nog de bevrijdende, rustgevende
ruimte, die velen in het buitenland zoe
ken. Bergachtig met grillige haarspeld
bochten langs beboste ravijnen.”
HIERONDER tot slot details
over de overige abortuscentra in
Nederland.
Sedert februari functioneert in
Arnhem het Mildredhuis, behan
delcentrum voor abortushulpver
lening. Een VARA-tv-actie
maakte deze start mogelijk. Van
de gynaecologen, die aan de zie
kenhuizen aldaar zijn verbonden,
kreeg Stimezo-Arnhem geen me
dewerking. Een soortgelijke si
tuatie deed zich in Nijmegen voor,
zodat de huisartsen daar de Arn
hemse plannen steunen.
Het Arnhemse centrum onder
scheidt zich van de abortuskli
niek, zoals die in Rotterdam
wordt voorbereid. De behande
ling is poliklinisch. De patiënten
overnachten niet in de kliniek,
maar kunnen enige uren na de
ingreep naar huis. Voor nabe
handeling worden zij weer aan
de eigen arts overgedragen. De
ingreep geschiedt door middel
van de z.g. zuigcurettage.
Alleen als de toestand van de
patiënten dit nodig maakt, wor
den zij in een ziekenhuis opge
nomen. De Arnhemse gynaecolo
gen bleken bereid deze patiënten
te behandelen. Het zijn geen gy
naecologen, die de ingreep ver
richten. Daarom volgde een vier
tal huisartsen o.a. in Engeland
een aanvullende opleiding. Een
twee apparaten voor de zuigcu
rettage nog niet beschikbaar zijn.
Van de overige gebieden, waar
plannen bestaan, valt nog te noe
men Groningen, waar een werk
groep de situatie verkent. Er
wordt nu een enquête gehouden
onder de huisartsen en gespro
ken met gynaecologen. Doel is te
weten te komen hoe groot de
noodzaak voor een eventuele kli
niek is. Een groep artsen houdt
zich hier reeds met aborteren be
zig. Het Rutgershuis in Groningen
krijgt op het ogenblik circa 30
aanvragen voor abortus per
maand.
ling, die in Arnhem. Rotterdam en Utrecht gaan
volgen, evenals een andere stad in deze con
treien, die nog niet genoemd wenst te worden.
De meeste centra komen van de grond mede
gynaecologen inschakelen), be
spreekt de kwestie met de patiën
te en zorgt, bij positieve uitslag,
voor een afspraak.
dö|
<8
HET IS NIET naast de deur, maar
als u genoeg hebt van de geluidshinder
in Kennemerland, reis dan 19 juni naar
Hoogeveen in Drente, waar om tien
uur ’s morgens op het vliegveldje daar
een zweefvliegwedstrijd begint met
deelnemers uit heel Nederland. Er is
ook een motorvliegtuigrally en een pa
rachutistendemonstratie.
HET KOSTTE veel moeite om
steun van het gemeentebestuur te
krijgen, ook al omdat een deel van
B. en W. en de gemeenteraad te
gen de abortuskliniek bleek. Ver
der bleek eerst ’t bestemmings
plan van de betreffende wijk te
moeten worden gewijzigd voor
dat toestemming kon worden ge
geven het pand te verbouwen, dat
Stimezo als kliniek wilde inrich
ten.
Dezer dagen is die wijziging van
het bestemmingsplan afgekomen,
zodat de verbouwing van het pand
kan beginnen. Bij vlotte gang van
zaken zullen drie maanden nodig
zijn, zodat er hoop bestaat dat de
kliniek in oktober kan gaan
draaien.
Gedeputeerde Staten van Zuid-
Holland hebben de wijziging van
het bestemmingsplan goedge
keurd Ook hebben zij het raads
besluit om aan Stimezo-Rotterdam
garantie voor rente er aflossing
van een lening van vier ton te
geven, onlangs goedgekeurd.
het moeilijkst ligt en waar dus
niet spoedig behandelcentra of
klinieken zullen komen.
De gebruikelijke gang van za
ken in Rotterdam zal worden dat
de huisartsen de vrouwen die
zich aanmelden, naar de kliniek
verwijzen. De daar dienstdoende
arts
In Rotterdam waar de kliniek
het grootste abortuscentrum van
Nederland zal worden, hoopt
men met 40 gevallen per week te
kunnen beginnen. Norm is hier
en in het algemeen dat de
zwangerschap korter dan 10 we
ken moet hebben geduurd. Tus
sen aanmelding en behandeling
hoeft niet meer dan een week te
verstrijken.
Schattingen van het aantal
noodzakelijke gevallen in het ge-
