Nixon geeft Congres inzage
van geheime documenten
ACHT KRANTEN CITEREN
UIT PENTAGON-STUDIE
Aapje aan de zuigfl
es
Inspraak bij formulering
van
Ulster
regeringspolitiek
m
OAE: „Eenheid bewaard
in Addis Abeba”
WIS
De grens
de mondigheid
van
Nieuwe voorstellen van premier Faulkner:
Bekentenis in
moordzaak
Yablonski
Explosies in
Dacca
Hassan mocht
niet blijven
vergoedingen voor
slachtoffertjes
van Softenon
vijf kinderen
vermoord
Geen akkoord over
Hongerstaking van
joden in de
Sovjet-Unie
Britse moeder met
Gezin Fedossejev
schrijft Britse
koningin
échte
graan-genever
die is van
verhoeven!
3
DONDERDAG 24 JUNI 1971
2
Eerste stap
In W est-Duit stand
Ellsberg
Bi
- -
V
(Van onze redacteur in Londen)
en
ADVERTENTIE
De
van
1
Een
ANN01792
/i
is*
I
tl
5
sten
ares
sen-
bad
'n zuiver
natuurproduct
zacht
smaakvol
exclusief
vluchtelingen, of de schade die aan het
land zelf zou worden toegebracht door het
gebruik van chemicaliën om de bossen te
ontbladeren. „Ik hoop,” zei hij tenslotte,
„dat de nu openbaar gemaakte waarheid,
ons van de oorlog zal verlossen.’
„Wat komt u hier doen”, werd er ge
vraagd.
Hasan vertelde dat hij in een huis
moest wonen met zijn schoonmoeder,
dat dit een onmogelijke dame was en hij
het niet langer meer nam. Of hij in
Israel mocht blijven.
Over het probleem werd vijf dagen
gepraat, getelefoneerd en getelegrafeerd
en toen kwam het antwoord: Hassan
mocht niet blijven, dit is geen geval
van politiek asiel. Hassan moest terug
naar Libanon - en schoonmoeder.
De vluchteling maakte zijn witte vlag
weer vast, en hobbelde terug. De grens
wachten gaven hem de beste wensen
mee, dat wel.
r in
kra-
eld-
i de
tikel
oete
roep
die
ege-
een
poe-
voor
t de
van
der
en
1st
gd
is-
is
iet
de
het
nap
iiari
iro-
•de-
zer-
den
KIJ
iget
<1.1.
vrij
da-
leid
’cr-
ige-
aan
lar-
mi-
nen
de-
Het
het
ge-
ge-
fde
te-
het
ieid
die
hof
gde
ing
ing
’de
ver
ds-
het
la
ren
IJ,
ib-
rs”
het
hof
fi-
lOg
000
or-
M-
mr.
eeu-
on-
i de
aar-
ordt
een
een
j de
lorm
iid
-g-
:k-
ir-
'en
>or
ten
Hij
>n-
jze
is
LONDEN De Noordierse premier Brian Faulkner heeft een belangrijk initiatief
genomen dat kan leiden tot een herstel van de politieke vrede in Ulster. Faulkner
ontvouwde deze week zijn plannen tijdens de plechtige opening van het Stormont-
parlement, dat evenals de Noordierse staat zijn gouden jubileum viert. Het zou een
nieuw begin kunnen betekenen voor deze nog altijd door troebelen verscheurde uit
hoek van het Verenigd Koninkrijk.
Dit plan is niet meer dan een eerste
stap in de goede richting. Of het werkelijk
een nieuw begin is, moet worden afge
wacht. Velen betreuren het dat op het ge
bied van de gezagshandhaving geen parti
cipatie is voorgesteld, omdat de oppositie-
medewerking van het grootste belang is,
ook voor recrutering van politiepersoneel
onder katholieken.
Faulkner stelt verder voor strikt ver
trouwelijke discussies open voor alle Ka
merleden ter behandeling van de meeste
grote politieke kwesties met als doel een
zo groot mogelijke overeenstemming te
bereiken tussen alle partijen.
Deze plannen beogen geenszins de oppo
sitie van haar wezenlijke taak te beroven.
Faulkner erkent tenvolle het recht van
oppositieleden om te blijven ageren tegen
de verdeling van Ierland, maar hij wil
hun de kans bieden praktisch constructief
werk te doen om Ulster leefbaar te maken.
Wat dit betreft, is de kloof tussen de
(Van onze redacteur in Bonn)
BONN De oprichting van een natio
nale stichting, die het moge lijk zou maken
dat de ongeveer 25.000 Softenon-kinderen
in de Bondsrepubliek eindelijk de vergoe
ding krijgen waarop zij recht hebben, is
gisteren niet tot stand gekomen.
Zoals bekend verlangt de regering dat
de honderd miljoen mark, die doof de pro
ducent van het schadelijke preparaat
Chemie Grünenthal beschikbaar zijn
gesteld, worden ingebracht in een natio
nale stichting, waaraan zij een even groot
aandeel wil leveren.
De vertrouwenslieden, die namens de
ouders der Softenon-slachtoffers het Grü-
nenthal-kapitaal beheren, weigerden ech
ter aan die stichting mee te werken als
niet tevoren vast zou staan dat de hon
derd mln. mark plus de toegezegde vijftig
miljoen der regering geheel ten goede van
de Softenon-slachtoffers komen. De rege-
ringsstichting zou bestemd zijn voor alle
gebrekkige kinderen in de Bondsrepubliek.
Een poging om tot een compromis te ko
men, waardoor een desbetreffende wet gis
teren in de Bondsdag had kunnen worden
aangenomen, is mislukt. In oktober zal nu
verder worden gediscussieerd over de fi
nanciële hulp aan de gebrekkig geboren
kinderen, die intussen tussen negen en
veertien jaar oud zijn.
ADDIS ABEBA, (AFP) Met opluch
ting hebben de Afrikaanse staatshoofden
in hun redevoeringen bij de slotceremo
nie van de topconferentie van de Organi
satie van Afrikaanse Eenheid geconsta
teerd dat de eenheid van Afrika althans
voorlopig is gered. De nieuwe voorzitter,
de Mauretaanse president Moktar Oeld
Daddah, verklaarde dat de inspanningen
van de OAE hebben gezegevierd over de
pogingen van hen die belang hebbel, bij
het zaaien van verdeeldheid op dit conti
nent.
gens Faulkner zijn er positieve aanwijzin
gen dat de plaatselijke r.-k bevolking ont
hutst door de gruweldaden zich van het
IRA afwendt.
Faulkner kondigde daarentegen aan, dat
de politie, die als onderdeel van het oor
spronkelijke hervormingsplan ontwapend
werd, terwijl het Britse leger haar taak
in feite overnam, in bepaalde omstandig
heden weer van wapens zal worden voor
zien.
HAIFA (AP) Israëlische grens
wachten keken vreemd op toen er dezer
dagen in de verte, uit de richting van
Libanon, een autootje kwam aanhobbe
len met een wite vlag erop. De man
achter het stuur was de 33-jarige Has
san Aijasj uit de Libanese plaats El
Hajim.
De 59-jarige Yablonski werd vermoord
enige weken nadat hij de verkiezingen
voor het voorzitterschap van de mijnwer-
kersbond had verloren. Tijdens de verkie
zingscampagne had hij de leiding van de
bond beschuldigd van misbruik van pen
sioengelden en andere onregelmatigheden.
Zijn zoons, beiden advocaat, hadden de
moorden toegeschreven aan beroepsmoor
denaars.
De rechter in de zaak tegen de Was
hington Post besliste dat het dagblad zijn
publikatie mag hervatten na 6 uur vrij
dagmiddag om het ministerie van Justitie
in de gelegenheid te stellen de zaak bij het
hooggerechtshof voor te leggen. In de zaak
tegen de New York Times werd beslist
dat the Times zijn serie mocht voortzet
ten, met uitzondering van bepaalde stuk
ken daarvan. De advocaten van de Times
zullen tegen deze beperking in hoger be
roep gaan, ook bij het hooggerechtshof. In
het geval van the Boston Globe, die ook
gedeelten van het rapport publiceerde,
werd een aanvankelijke gerechtelijke be
slissing dat de krant de documenten aan
de rechtbank diende te overhandigen la
ter weer ongedaan gemaakt.
Maar terwijl deze processen plaats had
den, begon het syndicaat van de zoge
naamde Knight-dagbladen met de publica
tie van weer andere gedeelten van het
rapport in de acht bij het syndicaat aan
gesloten kranten, onder meer in Miami,
Philadelphia, Tallahassee in Florida, Char
lotte (Zuid-Carolina), Macon (Georgia),
Detroit, en Akron (Ohio).
De Chicago Sun-Times, die gisteren met
onthullingen uit kwam, mag de publikatie
voortzetten omdat de documenten waar
op deze serie werd gebaseerd al door pre
sident Lyndon Johnson in 1968 zouden zijn
vrijgegeven en daardoor niet langer val
len in de categorie van geheime documen
ten.
Verder wordt gemeld dat dr. Daniel Ells
berg. van wie wordt gezegd dat hij het
rapport in handen gespeeld zou hebben
van de New York Times, bereid is een ge
tuigenis af te leggen voor een commissie
van het Congres, en dat hij vandaag een
verklaring bekend zou maken.
ELLSBERG werd gisteravond geïnter
viewd door de televisie-commentator Wal
ter Cronkite op een niet nader aangeduide
plaats (Ellsberg verblijft sedert verleden
week woensdag op een onderduik-adres).
In dit vraaggesprek zei hij dat hij onge
rust was geworden nadat hij tot de con-
WASHINGTON, Pennsylvania (Rtr.)
Een gehuurde moordenaar, de 27-jarige
Claude Vealey, heeft gisteren voor de rech
ter verklaard 1000 dollar te hebben ont
vangen voor het vermoorden van de Ame
rikaanse mijnwerkersleider Joseph Ya
blonski, diens vrouw en dochter, terwijl zij
in bed lagen. Hij zei twee medeplichtigen
te hebben gehad. De man die hem had
betaald kende hij slechts als „Tony.”
Afrika en Portugal en de bevrijdingsbe
wegingen. Deze dialoog zou tot onder-
handelingen moeten leiden, „want wij
zijn wel strijders, maar niet oorlogszuch
tig en we streven naar vrede”, aldus Ca
bral.
De volgende topconferentie van Afri
kaanse staatshoofden en regeringsleiders
zal in juni 1972 in Rabat, de hoofdstad
van Marokko, worden gehouden.
Daddah zei te hopen dat VN-secretaris-
generaal Oe Thant zal instemmen met
een verlenging van zijn mandaat „in de
ze kritieke tijden, waarin zijn capacitei
ten, zijn integriteit en zijn bezonnenheid
door ons meer dan ooit gewaardeerd wor
den”.
Ook de Zambiaanse president Kenneth
Kaoenda, de Soedanese president El Ni-
meiri en de Ethiopische keizer Haile Se-
lassi spraken er hun tevredenheid over
uit dat de conferentie van staatshoofden
de geschillen had weten op te lossen en
dat de eenheid bewaard was.
Uit naam van alle Afrikaanse bevrij
dingsbewegingen sprak Amilcar Cabral,
de voorzitter van de PAIGC (de onafhan-
kelijkheidspartij voor Guinee en de Kaap-
verdische eilanden). Hij stelde een dia
loog voor tussen de regeringen van Zuid-
De grote klacht van de overwegend
rooms-katholieke oppositiepartijen is al
tijd geweest dat zij een halve eeuw lang
weinig kans hebben gehad om de rege
ringspolitiek te beïnvloeden in een „pro
testants parlement voor een protestants
volk”, hetgeen van het begin af de grond
slag is geweest van de heersende Unionis
tische partij. De moeilijkheid is echter ook
altijd geweest dat een belangrijk deel van
de rooms-katholieke minderheid zichzelf
buiten spel zette door te ijveren voor de
omverwerping van de Noordierse consti
tutie en hereniging van noord en zuid.
De oppositie weigerde vaak ronduit
medewerking te verlenen aan het goed
functioneren van het staatsbestel. Faulk
ner biedt de oppositie nu een grote mate
van inspraak aan bij de formulering van
de regeringspolitiek. Hij stelt voor drie
nieuwe parlementaire commissies te be
noemen, die zich respectievelijk zullen be
zighouden met de sociale en industriële
ontwikkeling en milieubeheer.
(Van onze redacteur in Washington)
WASHINGTON Terwijl president Nixon heeft besloten de geheime
Pentagon-studie ter beschikking te stellen van het Congres, maar nog steeds
als een geheim document, zijn acht andere Amerikaanse dagbladen begon
nen met het publiceren van gedeelten uit het rapport. De New York Times
en de Washington Post hebben in hoger beroep, maar met verschillende
stipulaties, in principe het recht gekregen om de publikatie van hun op het
rapport gebaseerde serie artikelen voort te zetten. De regering gaat nu nog
een stap verder en hoopt het pleit nog te winnen bij het hooggerechtshof.
Het zes weken oude baviaantje Ripple
lijkt hier meer belangstelling te heb
ben voor zijn zuigfles dan voor zijn
vooruitgang op de weegschaal. Het
aapje werd begin mei in een Londen-
se dierentuin geboren maar onmiddel
lijk door zijn moeder verstoten.
Ripple” is in de kantine van de op
passers met de zuigfles grootgebracht.
Net als alle andere baby’s kreeg hij
dag en nacht om de vier uur de fles.
Hij wees er verder op dat er in alle
memoranda en adviezen nergens blijkt dat
de regeringsfunctionarissen zich reken
schap geven van het aantal burger-slacht-
offers dat hun beleid in Vietnam als ge
volg zou hebben, noch van het aantal
Veroordeeld. Een voormalige Keniase
staatssecretaris van onderwijs, Gideon
Mutiso, is door de rechtbank in Nairobi
tot negen en een half jaar gevangenis
straf verdoordeeld wegens medeplichtig
heid aan een poging tot staatsgreep.
Spionage. De Centraal-Afrikaanse Repu
bliek heeft een Franse deskundige op het
gebied van telefoonverbindingen, René
Lidon, uitgewezen omdat hij zich schul
dig zou hebben gemaakt aan spionage.
Volgens een officiële bekendmaking in
Bangui zou Lidon er de hand in hebben
gehad, dat er een verbinding was tussen
de telefoon van het presidentiële paleis
en de Franse ambassade.
regeringspartij, die nu 50 jaar aan het be
wind is, en de oppositie in feite niet groot.
Tot nu toe was de oppositie in het par
lement vaak steriel, omdat men uit vrees
voor de scherpslijpers in de kiesdistricten
niet bij machte was in het parlement uit
drukking te geven aan de werkelijke
gevoelens.
Het is bemoedigend dat de eerste reactie
van de kant van de oppositie niet on
gunstig is. Maar het eerste doel van de
regering blijft de vernietiging van de
IRA-guerrilla’s, die op het moment het
grootste probleem in Ulster vormen. Vol-
Een belangrijke factor in de verbetering
van de politieke situatie is, dat het waar
schijnlijk nog maar een kleine minder
heid onder de rooms-katholieken is, die
werkelijk opheffing van de Noordierse
staat wenst. Vooral dank zij de Britse
sociale voorzieningen die zoveel aantrek
kelijker zijn dan die in de Ierse Republiek.
Ook dank zij de Britse „bezetting”
patrouilles, prikkeldraad en zandzakstel-
lingen is de directe confrontatie tussen
katholieken en protestanten op straat ge
luwd, hoewel het IRA zeker tot voor kort
in bepaalde wijken een ware terreur uit
oefende. Nu het marsseizoen weer is aan
gebroken, is de troepensterkte in Ulster
op 10.000 man gebracht.
Een verder belangrijk besluit is, dat de
vervallen armoewijken vooral in Belfast,
die bovendien nog geteisterd zijn door
voortdurende bomaanvallen en brand
stichtingen, zullen worden opgeknapt en
vernieuwd.
Sociale werkers hebben het al lang be
seft dat naast de godsdiensthaat en de
massale werkloosheid de ellendige levens
omstandigheden van het Noordierse „lom-
penproletariaat” leiden tot de periodieke
uitbarstingen van wederzijdse agressie.
Vooral onder de rooms-katholieken heers
te het gevoel van hopeloosheid, omdat ze
niets meenden te kunnen verwachten van
de harde Unionisten. Misschien heeft
Faulkner het begin van een doorbraak ge
forceerd, maar hij heeft de extreme pro
testanten in en buiten zijn partij tegen
zich. De volksmenner dominee Ian Pais
ley brult dagelijks om zijn aftreden.
Men begint echter te beseffen dat Faulk
ner niet alleen de modernste en bekwaam
ste premier is die Ulster ooit heeft gekend,
maar zeker de laatste die het land kan
redden, want wanneer hij zou vallen en
extreme protestantse figuren, zoals Wil
liam Craig aan de macht zouden komen,
zou Londen zo goed als zeker het bestuur
van de provincie moeten overnemen,
waarna het hek helemaal van de dam
zou zijn.
I 1 7 -
clusie was gekomen dat het beleid van
president Nixon ten aanzien van Vietnam
in wezen een herhaling zou worden van
de door de regering-Johnson in 1964-65 ge
maakte vergissing, namelijk dat Hanoi op
de knieën gedwongen zou kunnen worden
door het opvoeren van de bombardemen
ten.
Ellsberg was een leerling van dr. Henry
Kissinger, Nixons adviseur voor de buiten
landse politiek en Vietnam in het bijzon
der. Ellsberg zou Kissinger ook van dienst
zijn geweest kort na Nixons verkiezing als
president, maar nog voordat hij was geïn
augureerd. Hij zei: „Het was (voor Nix
on) blijkbaar noodzakelijk om een geloof
waardig dreigement met bombardemen
ten te hebben, om daarmee een aanvaard
baar compromis af te dwingen”. Nixons
acties in Cambodja en in Laos overtuig
den Ellsberg ervan dat het beleid van
Johnson in wezen door Nixon werd voort
gezet.
Ellsberg zei verder dat de tot nog toe
gepubliceerde stukken van het geheime
rapport nog bij lange na niet onthullen
wat zich werkelijk had afgespeeld in Was
hington tussen 1945 en 1968 ten aanzien
van Indo-China. Hij bevestigde dat de do
cumenten geen volledig beeld gaven van
alle motivereingen en beslissingen maar
hij zei dat ze wel een inzicht gaven in
de „kwaliteit van denken” van Johnsons
hoogste adviseurs, en in het soort alter
natieven dat werd geboden.
De advocaat-fiscaal van het Hoge Mili
taire Gerechtshof heeft in zijn requisitoir
tegen de soldaat Wehrmann het door de
krijgsraad in Den Haag opgelegde vonnis
„onrechtvaardig en ondoelmatig” ge
noemd. Hij gebruikte die kenschetsing van
de straf niet in verband met een door
minister Den Toom getroffen maatregel
waardoor de haardracht van militairen
niet meer aan een dienstvoorschrift is
gebonden, maar in verband met de aard
van het ten laste gelegde feit, namelijk
het niet opvolgen van een dienstbevel.
Dit requisitoir was tegelijk een ver
oordeling. Het veroordeelde de lichtvaar
digheid en onrechtvaardigheid waarmee
de krijgsraad in Den Haag te werk is ge
gaan. In de rechtspraak komt het zelden
voor, dat een beroepsinstantie een gewe
zen vonnis van een lagere rechter met
zulke harde woorden brandmerkt. Mocht
de uitspraak conform of ongeveer conform
de eis uitvallen, dan blijkt het gehele
Hoge Militaire Gerechtshof deze vernie
tigende aanduiding van de advocaat-fiscaal
te onderschrijven, Het is dan de vraag of
de Haagse krijgsraad ongestoord verder
kan functioneren met dezelfde figuren
achter de groene tafel.
En dat alles om het lange haar. Terecht
heeft mr. Van Voorst tot Voorst, de advo
caat-fiscaal in deze zaak, gewezen op het
feit dat het „delict” niet zwaar genoeg
was voor een krijgsraadzaak en binnen
het kader van de strafbevoegdheid van de
commandant had moeten worden afge
daan. Wat hij geëist heeft, twaalf dagen
verzwaard arrest, kan een commandant op
eigen houtje opleggen.
Tijdens de behandeling voor het Hoge
Militaire Gerechtshof is duidelijk gewor
den waarom de krijgsraad in Den Haag
zichzelf zo gevoelig in de vingers sneed.
De rechter ging er van uit dat Rinus
Wehrmann uit de militaire dienst ontsla
gen moest worden. Daar lag het ergste
misverstand. De juridische visie van de
krijgsraad schoot tekort om de nuancering
te zien, die „het niet opvolgen van een
dienstbevel” kan vertonen. Het ging in
feite om een kwestie die zo’n dienstbevel
niet verantwoord maakte. Met een onbe
grijpelijke starheid hield de krijgsraad
vast aan de insubordinatie, de daaruit
volgende ongeschiktheid om nog langer
soldaat te zijn en de weer daaruit volgen
de onvermijdelijkheid öm de delinquent
MOSKOU. (AFP) Een dertigtal jood
se Russen is sinds dinsdagmiddag in het
hoofdpostkantoor in Moskou in honger
staking uit protest tegen de trage gang
van zaken bij de behandeling van aan
vragen van visa voor emigratie naar
Israel.
Bij het begin van haar actie verzond
de groep telegrammen naar een aantal
Russische leiders, waarin zij de reden er
van uiteenzet en verklaart de hongersta
king te zullen voortzetten tot de uitreis
vergunningen zijn verleend.
LONDEN. (DPA) Een moeder en
haar vijf kinderen zijn gisteren in Bidden-
den, in het Zuidengelse graafschap Kent,
vermoord. De politie vond de lijken van
de 30-jarige moeder en de vijf kinderen,
onder wie twee zuigelingen, in het huis
waar het gezin woonde. Alleen waren door
wurging om het leven gebracht.
De vader van het gezin, een 30-jarige
werkloze bouwvakarbeider, is later ge
wond in de buurt van de woning aange
troffen. Hij had getracht zich van het
leven te beroven door in een elektriciteits-
mast te klimmen. Toen hij met de hoog
spanningskabels in aanraking kwam is hij
uit de mast gevallen. De man, die volledig
in de war was, had brandwonden
kwetsuren als gevolg van zijn val.
LONDEN. (AFP en Reuter)
vrouw, zoon en dochter van de overgelo
pen Russische technicus Fedossejev heb
ben gisteren in Moskou bij de Britse am
bassade een brief voor koningin Elizabeth
overhandigd, waarin waarschijnlijk aan
gedrongen wordt op de terugkeer
Fedossejev.
De gezinsleden van de Rus hebben te
vens verzocht een boodschap aan Fedosse
jev over te brengen, die een verblijfsver
gunning in Engeland heeft.
DACCA (AP). Gisteren hebben zich
in de Oostpakistaanse stad Dacca enke
le ontploffingen voorgedaan. De explosies
werden gehoord kort na de aankomst in
Dacca van de eerste buitenlandse corres
pondenten. De eerste buitenlandse journa
listen werden zaterdag door de Pakistaan
se militaire leiding in het land toegelaten.
Dagelijks komen tientallen e rnstig ge
wonde Pakistaanse militairen in het zie
kenhuis in Dacca terecht. Ze zijn de
slachtoffers van gevechten tussen opstan
delingen en het leger. De strijd woedt
vooral in het grensgebied tussen Oost-Pa-
kistan en India.
'1 -
een straf op te leggen die hem toch twee
jaar van zijn vrijheid zou kosten, ook al
was hij geen militair meer.
De krijgsraad had zich alle ellende
kunnen besparen door de zaak-Wehrmann
niet te accepteren als een krijgsraadzaak,
maar de commandant te verplichten de
aangelegenheid zelf af te doen. Die com
mandant wist echter wel dat Wehrmann
een taaie rakker was. Verzwaard arrest
zou hem er nog niet toe gebracht hebben,
zijn haar te laten kortwieken. En daarmee
was de cirkel weer gesloten: een onwrik
bare Rinus Wehrmann heeft niet alleen
de hele militaire strafrechtelijke appara
tuur maar ook de minister zelf tot de
bekentenis gedwongen, dat ook in het
leger een duidelijke grens getrokken ligt
tussen de macht van het bevel en de per
soonlijke vrijheid.
Dat is, af gezien van de tamelijk onbe
langrijke aanleiding, een winstpunt. Het
is belangrijk dat die grens nog eens na
drukkelijk door militaire overheden en
ondergeschikten wordt onderscheiden. Er
is geen sprake van dat de zo noodzakelijke
discipline in het leger daaronder te lijden
zou hebben. Integendeel, de discipline
lijt juist veel meer door een eventuele
vervaging of negatie van die grens. Men
moet niet vergeten dat militaire bevelen
gegeven worden door allen die een rang
Of een bevelvoerende opdracht hebben.
Het besef van macht dat door de bevelende
bevoegdheid wordt opgeroepen kan bij
sommige karakters een frustrerende in
vloed hebben op de zin voor redelijkheid
en de eerbied voor andermans geweten.
De ondergeschikte blijft te allen tijde
rechtens beschikken over de elementaire
persoonlijke vrijheid en het persoonlijke
onderscheidingsvermogen die hem en allen
in de gehele samenleving moeten zijn toe
bedeeld en die hem onderscheiden van het
dier en de machine. Uit hoofde daarvan
kan hij ertoe komen, een bevel niet op te
volgen. In zo’n geval moet de grens duide
lijk vastliggen. Deze situatie kenmerkt een
krijgsmacht als behorende tot een demo
cratische rechtsorde en doet haar essen
tieel verschillen van een krijgsmacht die
zich binnen een autoritair regime bevindt
of behoort tot een natie waarin de mense
lijke rechten en de persoonlijke vrijheid
niet worden erkend.
7^^
