Na goed verlopen zachte landing
DRIE KOSMONAUTEN DOOD
GEVONDEN
IN SOJOEZ
BezuinigingsplanExamengeld
bij voortgezet onderwijs
De Ruiter
weg bij
GBS
Stephan Kovacs
tekent voor
Geen hotel van
Holiday Inn
in Haarlem
Ajax
Oorzaak volgens Tass nog een raadsel
Prikacties radio en tv opgeschort
lac.warning
Stemming
Tubbergen
AGENDA pagina 15
Verder in de krant
HET WEER
Vertegenwoordiger
NVV treedt uit
ondernemingsraad
Hoogovens
Niemand verkoopt
zulke leuke
hot-pants-pakj es
(zoveeD goedkoper
dan Aè*K
29J5 en 39.75
Ja, bij A$?K
Hebt u goed
gezien!
Nieuwe aanklacht
tegen deken van
Johannesburg
Tandarts mag 8
méér vragen
in
SEEGERS
61e JAARGANG NUMMER 200
WOENSDAG 30 JUNI 1971
WAARIN OPGENOMEN DE KENNEMER COURANT EN HET DAGBLAD VOOR IJMUIDEN
Het woord is aan...
(Van onze ruimtevaartmedewerker)
6
Overwegend zonnig
Bij de terugkeer in de atmosfeer ging zoals ge
bruikelijk het radiocontact met de bemanning,
Hoofdredactie: Jos. L. Lodewftks
E. Koning
Deze krant bestaat uit
vierentwintig pagina’s
Directie:
Mr. H. C. van der Mije, H. P. Stuurman
H. van Looy, onderdirecteur
Verschijnt dagelijks, beh. zoh- en feestdagen.
Abonnement, bij vooruitbetaling, per jaar
80,per kwartaal 20,10, franco per
post 21,75, per maand 6,90. Losse nummers
35 cent. Postgiro 129288 Postbus 18.
Haarlem, Beverwijk, Alkmaar en
Hoorn
DAMESKAPSALON
LEIDEN In de allerlaatste fase van hun
recordvlucht van bijna 24 etmalen zijn de Rus
sische kosmonauten Dobrovolski, Volkov en Pat
sajev vannacht om het leven gekomen. De rem-
raket van hun ruimteschip, de Sojoez-11, werd
kort na half twee vannacht in werking gesteld.
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Telefoon administratie 154 37 en 164 50.
Voor bezorging van 18.30 tot 19 uur tel. 105 19.
Redactie teL 1 53 89, na kantoortijd tel. 1 07 09.
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
die toen nog in leven was, verloren. De zachte
landing verliep goed, aldus het Russische pers
bureau Tass, maar toen de bergingsploeg die
met een helikopter vrijwel onmiddellijk ter
plaatse was het luik van de Sojoez opende trof
men de kosmonauten levenloos in hun stoelen
aan. Tass meldde verder dat er nog geen aan
wijzingen zijn gevonden die hun raadselachtige
dood kunnen verklaren.
EDISONSTRAAT 5
IJMUIDEN TEL 1 42 32
Te zien in de etalages van A 8c K.
Binnen meer dan u buiten ziet.
IJmuider Courant
Leonardo
Vinci:
d a
(Van onze redactie economie)
voor
Luidsprekers
Al onze kennis heeft haar oorsprong
in ons gevoel.
Verwachting van het K.N.M.I. tot donder
dagavond
In verband met de acties van Mercurius
heeft de AVRO voorlopig afgezien van
verder gebruik van de VARA-studio. Men
had hier tijdelijk onderdak gekregen voor
de verzorging van de radio-programma’s
Volkov, Dobrovolski en Patsajev (v.l.n.r.) in hun cabine voor het begin van
hun ruimtereis.
Ajax-voorzitter Jaap van Praag liet gis
teravond echter doorschemeren dat de es
sentiële punten, financiën en een werk
vergunning voor Kovacs, die alleen Roe
menië mag verlaten als hij in dienst treedt
van een Europese topclub, geen probleem
meer vormden. Kovacs, die een groot be
wonderaar is van het Nederlandse voet
bal („het is een schitterende mix van het
Duitse en Engelse spel”), werkte in Boe
karest met semi-profs. Het is al geruime
tijd zijn wens (die hij ook in Mexico ven
tileerde) om in het buitenland trainer te
worden van een echte profclub. Als Ko
vacs rondkomt met Ajax dan zal hij van
daag nog terugkeren naar zijn vaderland
om over enkele weken definitief terug te
keren naar Nederland.
Dat Kovacs op voetbaltechnisch en tac
tisch gebied wel wat in zijn mars heeft,
wordt onder meer onderstreept door het
feit dat hij na vier jaar met Steaua Boe
karest tijdens Europa-cupwedstrijden door
heel Europa te hebben gezworven daar
voor vijf jaar als trainer van het Roemeen
se nationale elftal een enorme interna
tionale ervaring heeft opgedaan.
EDELSMID - JUWELIER
UNIEKE KOLLEKTIE
EDEL-SMEEDWERK
e Korte Houtstr. 16, Haarlem, tel. 311582
zijstraat Grote Houtstraat, 1ste straat
i links vanaf Houtbrug.
VRIJDAG 2 JULI GESLOTEN:
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. Het plan van Holiday Inn
om in Haarlem een groot hotel te bouwen
gaat niet door. Een woordvoerder van de
ze Amerikaanse organisatie zei ons, dat
er geen belangstelling meer bestaat voor
dit project.
Flinke zonnige perioden met
hier en daar een bui. Zwakke
tot matige wind uit noordelijke
richtingen. Minimum tempera
turen ongeveer 10 graden, maxi
ma morgen rond 18 graden.
(Van onze redactie economie)
IJMUIDEN. Omdat het ondernemings
raadslid D. ter Wisscha van Hoogovens het
niet eens is met de gang van zaken in het
vertegenwoordigd overleg heeft hjj als
NW-afgevaardigde per 1 juli bedankt
voor het lidmaatschap van de raad.
Hij vindt dat het personeelsbelang niet
voldoende aandacht krijgt, doordat het
steeds „ondergeschikt” wordt gemaakt aan
het bedrijfsbelang. Het bestuur van de be
drijf sledengroep van de metaalbedrijfs-
bond NW heeft daar officieel zijn ver
ontrusting over uitgesproken. Het is niet
de eerste keer dat een NW-vertegenwoor-
diger uit de ondernemingsraad bij Hoog
ovens treedt.
(Van onze RTV-redactie)
HILVERSUM. De leiders van de prik-
acties bjj de omroep hebben besloten de
acties op te schorten tot het resultaat
bekend is van de vergadering van de raad
van beheer van de NOS, die vanmorgen
over de kwestie is gehouden. De landelijke
bedrijfsgroep radio en TV van de NW-
bond Mercurius heeft vanmorgen nog één
actie gevoerd: het VARA-programma
„Radioweekblad” op Hilversum 2 werd
20 minuten onderbroken. Gisteren werden
in totaal vijf prikacties gehouden, drie bij
de radio en twee bij de televisie. Driemaal
werd de AVRO daarvan het slachtoffer,
éénmaal de VARA en één keer de KRO.
reis door uitputting kan sterven is moge
lijk, maar drie tegelijkertijd wordt uiterst
onwaarschijnlijk geacht, aldus meldt het
Britse persbureau Reuter.
Het bericht van het verongelukken van
de drie ruimtevaarders sloeg vanmorgen
in de Sovjet-Unie in als een bom. Alle
radio-stations brachten het nieuws, waar
na ernstige muziek werd uitgezonden.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Directeur C. de Ruiter
van GBS-Beheer (Gerzon-Schröder-com-
binatie) heeft per 14 juni zjjn zakeljjke
belangen in beide maatschappijen overge
dragen aan derden. Hjj wil verder geen
commentaar op de zaak geven. Zjjn raads
man, mr. Heskes in Leiden, zei ons van
morgen dat de heer De Ruiter waarschijn
lijk volgende week een communiqué zal
uitgeven. Voorzitter mr. L. Kuypers van
de raad van commissarissen van GBS-
Beheer, die deze functie namens de Ne
derlandse Crediet Bank vervult, gaf als
commentaar dat de heer De Ruiter zijn
belangen aan „een rechtspersoon” heeft
overgedragen. „Als bankier heb ik een
zwijgplicht en bovendien is het niet ge
bruikelijk om een nieuwe aandeelhouder
te gaan noemen van een naamloze ven
nootschap die niet open is”.
Uit het binnenland 2, 11
Van Dag tot Dag3
Achtergrond 3
Buitenlands nieuws3, 11
Plaatselijk nieuws 4, 5, 7
Kunst 13
Radio en tv13
De Kleine Wereld15
Weerrapport 15
Beeldverhalen 15
Economisch nieuws17
Scheepsberichten 17
Beurs 17
Sport 19,21,23
De kosmonauten die tijdens hun vlucht
vrijwel alle duurrecords hadden gebroken
kregen gisteravond opdracht van het ruim
testation Saljoet in de Sojoez-11 over te
stappen, te ontkoppelen (dit gebeurde om
19.28 uur Nederlandse tijd) en naar de
aarde terug te keren. Zij meldden dat de
ontkoppeling zonder moeilijkheden was
verlopen en ook de voorbereiding van de
landing leverde geen problemen op. Het
drietal was in een goede conditie en opgeto
gen over de hele gang van zaken. Niets
wees er op dat de glorieuze vlucht in een
tragedie zou eindigen.
Al eerder is een Russische kosmonaut
in de laatste fase van een vlucht om het
leven gekomen. Dat was Vladimir Koma
rov die tijdens de vlucht met de eerste
Sojoez op 24 april 1967 het leven verloor.
Dat ongeluk was te wijten aan duidelijke
DEN HAAG. Het ministerie van On
derwijs heeft van het departement van
Financiën een aantal bezuinigingssugges-
ties gekregen, die inmiddels in studie zjjn
genomen. Een van de opvallendste is exa
mengeld te gaan vragen bij afsluiting van
het voortgezet onderwijs. Het tweede voor
stel van Financiën is, voortaan te gaan
examineren zonder rjjksgecommitteerden,
omdat mondelinge examens straks tóch
zullen worden afgeschaft.
Schreeuwende boenen hebben dins
dag de stemming over de ruilver
kaveling Tubbergen, waarvoor 3.300
stemgerechtigden waren uitgenodigd,
onmogelijk gemaakt. De actie ging
uit van een groep ontevredenen, die
er onder meer tegen protesteerden
dat boeren, die overdag moeten wer
ken, onmogelijk hun stem konden
uitbrengen in de tijd die daarvoor
was gereserveerd, namelijk van tien
uur ’s morgens tot twee uur ’s mid
dags. De actiegroep eiste onmiddellijk
aanpassing van de ruilverkavelings-
wet waarin staat dat niet-stemmers
worden geacht vóór te stemmen. Het
kwam hier en daar tot een hand
gemeen. De kosten van de ruilver
kaveling zijn begroot op 41 miljoen
gulden. Het rijk verleent 29 miljoen
gulden subsidie.
STRANDVERW ACHTING
Op de weerkaart tekent zich nu
een belangrijke verbetering af.
Morgen zonnige perioden met nog
een matige zeewind. Temperatuur
18 graden, zeewater 15 graden.
Vooruitzichten: in de eerste juli
dagen een verdere stijging van
temperatuur met beter strandweer.
In Houston en elders vermoedt men
dat tijdens de landing het zuurstofsy
steem heeft gefaald.
Dat een ruimtevaarder na zo’n lange
(Van onze sportredactie)
HAARLEM. De 50-jarige Roemeense
trainer Stephan Kovacs wordt de op
volger van Rinus Michels bjj Ajax.
Kovacs, oefenmeester van Steaua Boe
karest (vorig jaar tegenstander van PSV
in Europa-Cup II) en één van de drie
begeleiders van het Roemeense elftal tij
dens de wereldkampioenschappen in Mexi
co) onderhandelde vanmorgen op een ge
heime plaats in Nederland met het Ajax-
bestuur over enkele resterende details van
zjjn contract. Kovacs heeft een contract
gekregen van twee jaar.
Als lid van de raad van bestuur bij
Gerzon heeft De Ruiter het de anderen
wel eens behoorlijk lastig gemaakt. Maar
er zijn later bepaalde overeenkomsten met
Schröder (houdstermaatschappij Gerzon)
getroffen, waaraan De Ruiter als directeur
van Schröder en GBS-Beheer niet meer
kon tornen. Theoretisch had hij het de
raad van bestuur als vertegenwoordiger
van de aandeelhouders in zijn functie van
directeur wel lastig kunnen maken, maar
nu hij vertrokken is, bestaat die moge
lijkheid niet meer. Zo spoedig mogelijk
zullen de aandeelhouders nu een nieuwe
directeur kiezen. De Ruiter was tot heden
de enige.
Pas en kies uit legio leuke
modelletjes. In de vrolijke kleu
ren van deze zomer. Uitwas
baar, kreukherstellend en
kreukvrij. Uit curly, luchtig
linnenweefsel en zachte, soepele
yersey d’or. Van het slanke
maatje 34 tot de vollere maat
van 4Ó. Kijk en pas.
JOHANNESBURG (Reuter) De Angli
caanse deken van Johannesburg, Gon-
ville French-Beytagh, zal op 2 augustus
voor het Zuidafrikaanse hooggerechtshof
in Pretoria terechtstaan wegens overtre
ding van de wet op het terrorisme.
De eerder tegen de 59-jarige geestelijke
ingebrachte beschuldiging op grond van
de wet tegen het communisme is inge
trokken.
Aan de deken wordt nu onder meer ten
laste gelegd dat hij een kwart miljoen gul
den heeft ontvangen van het verboden
„Defence and Aid Fund” en propaganda
heeft gemaakt voor een gewelddadige re
volutie in Zuid-Afrika.
Het ministerie van Financiën heeft niet
precies kunnen becijferen wat deze sug
gesties aan besparingen opleveren. Enkele
daarvan zijn wel bekend geworden. Zo
zou het afschaffen van taakuren voor
leraren per taakuur bij het voortgezet on
derwijs een besparing van 65 miljoen op
leveren. Het niet meer inschakelen van
rijksgecommiteerden zou 14 miljoen bespa
ren. Over de hoogte van het examengeld
zijn geen concrete suggesties gedaan, maar
het voorstel is omschreven als „enkele
tientallen guldens”.
Directeur De Ru van de Rijksvoorlich-
tingsdienst zei vanmorgen dat dit een
zaak is van het nieuwe kabinet.
Zoals bekend heeft de onroerend-goed-
specialist De Ruiter een textiel-imperium
willen stichten door van Gerzon, Schröder,
Bisschof en Het Lingeriehuis één groot
concern te maken. Dat is mislukt, omdat
hij Bisschof en het Lingeriehuis niet kon
kopen. Hij legde het benodigde geld niet
tijdig op tafel. Destijds vreesden de vak
bonden, die de nieuwe aandeelhouder óók
nog niet kennen, dat er een massaal ont
slag zou volgen op de transacties van De
Ruiter, Maar zover kwam het niet. Alleen
Gerzon waar De Ruiter na moeilijkheden
als „ingekocht” dlfecteur vertrok werd ge
reorganiseerd. Enkele honderden mensen
moesten toen vertrekken. De GBS-Beheer
ontstond uit de vroegere Centrumbank,
een projectontwikkelingsmaatschappij,
waarin De Ruiter en mr. D. v. d. Oever
compagnons waren. De Ruiter brak met
v. d. Oever, die inmiddels plotseling is
verdwenen van zijn vroegere adres in
Wassenaar.
omdat de eigen studio van de AVRO mo
menteel wordt verbouwd. De gebeurtenis
sen van dinsdag hebben de AVRO er toe
gebracht, in de eigen gebouwen een nood-
studio in te richten.
Jan Nagel, leider van de actie deelde
gisteravond mee, dat het de bedoeling is
dat met de acties net zo lang wordt door
gegaan tot weer over de CAO wordt
gepraat. De voorgestelde CAO, die
inmiddels door de christelijke en katholie
ke vakverenigingen is ondertekend, gaat
vrijdag naar het loonbureau in Den Haag
ter goedkeuring. Vóór die datum wil Mer-
curieus opnieuw onderhandelen over de
omstreden punten.
Een woordvoerder van het bestuur van
de bedrijfsgroep radio en tv heeft ver
klaard, dat er voldoening is over het feit,
dat de acties een volledig succes zijn ge
worden. Hij zei voorts, dat zowel het be
drijf sgroepsbestuur als het bondsbestuur
DOBROVOLSKI VOLKOV PATSAJEV
technische storingen, namelijk het niet
goed functioneren van de parachutes tij
dens de afdaling door de atmosfeer.
De schaarse Russische berichten over
de tragedie van vannacht wijzen ditmaal
echter niet in de richting van een mecha
nische storing. Hoewel het vooralsnog bij
een speculatie moet blijven, lijkt het er
nu meer op dat de dood van het Saljoet-
trio het gevolg is geweest van hun lang
durige toestand van gewichtloosheid.
Vrijwel alle Russische ruimtevaarders
hebben meer dan de Amerikanen
na een vlucht te kampen gehad met li
chamelijke moeilijkheden. Voornamelijk
met betrekking tot bloedsomloop en even
wichtsorganen. Deze moeilijkheden deden
zich in verhoogde mate voor naarmate
de vlucht langer had geduurd. De kosmo
nauten van de Soejoez-9 die een jaar ge
leden bijna 18 dagen in de ruimte ver
toefden hetgeen toen een duurrecord
was hadden na hun landing toen dagen
nodig om weer aan de aardse condities
en vooral aan hun normale gewicht te
wennen.
Het is heel goed mogelijk dat de li
chaamsfuncties van de drie Saljoet-kosmo-
nauten door hun gewichtloosheid van 24
dagen zodanig ontregeld waren dat hun
harten de beproeving van een snelle af
remming in de atmosfeer niet hebben kun
nen verdragen.
Blijkt er inderdaad een algemeen gelden
de incasseringsgrens te bestaan dan heeft
dat ernstige gevolgen voor de verdere ont
wikkeling van de bemande ruimtevaart.
De huidige door Amerikanen en Russen
gebruikte technieken voor de terugkeer
vereisen nu eenmaal een kortstondige enor
me toename van het lichaamsgewicht na
een periode van gewichtloosheid. Het ont
wikkelen van andere terugkeertechnieken
vergt jaren van experimenteren hetgeen
miljarden guldens zal gaan kosten.
van Mercurius volledig achter de be
trokken omroepmedewerkers staan. Ook
de groepsraad van de VARA schaarde
zich achter de acties.
(Zie verder pagina 13)
DEN HAAG. De tandartsen mogen
hun particuliere patiënten maximaal 8%
meer gaan berekenen. Dit hebben minis
ter Nelissen (Economische Zaken) en
staatssecretaris Kruisinga (Volksgezond
heid) besloten.
De tariefsverhoging is toegestaan om
aanpassing mogelijk te maken aan de al
gemene inkomensontwikkeling in de pe
riode van half 1969 tot half 1970. Ook heb
ben de bewindslieden rekening gehouden
met de gestegen praktij kkosten.
Op het wetenschappelijk onderzoek aan
hogescholen universiteiten zou eveneens
bezuinigd kunnen worden, meent het de
partement van Financiën. Het stelt gerich
ter onderzoek voor door de organisaties
ZWO en TNO (Zuiver Wetenschappelijk
Onderzoek en Toegepast Natuurkundig
Onderzoek).
Verdere bezuinigingssuggesties van het
ministerie van financiën:
Het afschaffen van taakuren
leraren,
Hogere huur voor klaslokalen,
Coördinatie en concentratie van het
zeevaartonderwijs,
Uitbreiding van groepen van het vor
mingswerk.
ÓM
,z/ ^.zzzzzzz/Z%^
