Veel ongelukken in verkeer
AUTO VLOOG UIT Dl
BOCHT: TWEE DODEN
Wereld-olieverbruik in
UITZICHT OP ANTI-KANKER VACCIN
1969 2,3 miljard ton
Stijging van 8 percent
Nederlanders met
vakantie
verdronken
Uit kluis 11 mille
Kankervirus voor het eerst zichtbaar
moet voldoen
Abortuskliniek
Niet prof. Verkuyl
Vissers: „Genoeg
paling in het
Ijsselmeer”
gestolen
aan hoge eisen
koelmonteurs
kwaliteits-
draaiers/
kotteraars
constructie-
bankwerkers
elektro-
monteurs
instrumenten
monteurs
verwarmings-
monteurs
machine
bankwerkers
pijpen-
monteurs
HOOGOVENS
IJMUIDEN
M.
MAANDAG 19 JULI 1971
Sluimerend
Andere oorzaken
Burkitt-gezwel
Mogelijk mensensmokkel
met Nederlands schip
Medisch tijdschrift:
LIMONADEFLES
ONTPLOFT
ADVERTENTIE
(meet- en regeltechniek)
aan an-
in dagdienst, minimum
salaris 12.891,- per jaar;
in 4-ploegendienst,
minimum salaris
15.275,- per jaar,
incl. ploegendiensttoeslag.
in 2-ploegendienst,
minimum salaris
14.631,- per jaar,
incl. ploegendiensttoeslag.
in dagdienst, minimum
salaris 12.891,- per jaar.
Hoogovens IJmuiden
heeft plaats voor:
(koel- en lucht
behandelingsinstallaties)
in dagdienst, minimum
salaris 12.314,- per jaar.
Genoemde bruto salarissen
gelden vanaf 23 jaar.
Aanstelling op hoger
salaris afhankelijk van
vakbekwaamheid
Vakopleiding en ervaring
vereist.
Leeftijd tot 50 jaar.
De 28-jarige monteur F .K. A. Semansky
uit Hengelo is zaterdag met zijn auto in
Weerselo tegen twee langs de weg staan
de bomen gereden. De man was op slag
dood.
In de nacht van zaterdag op zondag is de
32-jarige E. van Tuiden uit Heerlen, die
met zijn bromfiets op de Heerlerbaan
plotseling van richting veranderde, door
een personenauto aangereden en tegen
een andere personenauto geslingerd. De
man is later overleden.
Op een kruispunt in Papendrecht is zater
dagavond de 53-jarige bromfietser J.
Moree uit Papendrecht door een perso
nenauto aangereden. De man overleed
korte tijd later in een ziekenhuis.
SOUTHEND (Reuter). Aan boord van
de kustvaarder „Noorderhaven” uit Gro
ningen heeft de Britse douane zaterdag
avond vijf Indiërs aangetroffen, die op
eengedrongen zaten in de kettingbak.
In de berm van een weg bij Lobith is zon
dagavond het lijk gevonden van de 75-
jarige heer E. J. Driessen uit Lobith. De
bejaarde man moet zijn overleden, als
gevolg van een aanrijding door een auto.
De bestuurder van de wagen is na de
aanrijding doorgereden.
Bij een frontale botsing tussen twee per
sonenauto’s op de provinciale weg in
Maasland in de nacht van zondag op
maandag heeft de 31-jarige tuinder J .G.
Tekking uit Poeldijk het leven verloren.
Vermoedelijk is één van de bestuurders
naar links uitgeweken. Een uur na het
ongeluk reed een Engelse automobilist
op de nog op de weg liggende wrakstuk
ken in. Geen der inzittenden liep ernstige
verwondingen op.
Bij Rutten in de Noord-Oost Polder is za
terdagavond de 21-jarige Willy Ornee
uit Arnhem omgekomen. Het meisje zat
in een auto, die bij hoge snelheid slipte,
tegen een boom botste en daarna in een
sloot belandde. De bestuurder van de
auto de 30-jarige N. Vermeulen uit Ede
overleed later aan zijn verwondingen.
Staten. Het zoeken naar een oorzaak hier
van, die dus alleen in Afrika aanwezig
zou zijn, leidde tot het vinden van een
schimmelprodukt, aflatoxine, dat op pin
da’s en sommige graanprodukten aanwe
zig is.
De gedachte dat een infectie betrokken
kan zijn bij het ontstaan van het kanker-
proces, werd al in 1908 naar voren ge
bracht door Ellerman en Baing. In 1911
toonde Peyton Rous aan dat deze infectie-
kiemen een porseleinen filter passeerden,
waarin gewone bacteriën werden tegenge
houden. Hij sprak toen al van een filtreer-
baar virus en slagade er een paar jaar la
ter in hiermee een bepaalde vorm van
kanker te verwekken. Zijn ontdekkingen
raakten in het vergeetboek, totdat ze in
1932 opnieuw opdoken, zij het samen met
scheikundige oorzaken van huidkanker.
In 1938 ontdekte Pittner de zogenoemde
melkfactor bij muizen, een virus dat uit
gezwellen van de borstklier geïsoleerd kon
worden. Ook hier stuitte men op grote
moeilijkheden omdat ook hormonen, erfe
lijkheid, temperatuur, dieet en andere in
vloeden een grote rol bleken te spelen.
In 1951 ontdekte Ludwig Gross bij muizen
een virus dat leukemie verwekte, zowel
bij zoogdieren als bij vogels. In de loop
der jaren werden wel honderd virussen
ontdekt die bij alle soorten kanker bij die
ren een rol spelen.
Het eerste menselijke virus dat ervan
verdacht wordt b jj mensen kanker te ver
oorzaken, werd geïsoleerd na epidemiolo
gische onderzoekingen, die verricht wer
den bij diverse bevolkingsgroepen in tro
pisch Afrika. Bij jonge kinderen in stre
ken waar ook malaria zeer veel voorkomt,
ontwikkelt zich vaak een gezwel dat het
eerst werd beschreven door dr. Burkitt,
en daarom bekend is geworden als het
Burkitt-gezwel.
Een ontdekking op een geheel ander ge
bied der geneeskunde waarbij virussen een
oorzakelijke rol blijken te spelen, kan ook
voor het kankervraagstuk en het verband
met virussen van groot belang zijn. Virus
ziekten ontstaan meestal vrij kort nadat
de infectie ermee heeft plaatsgevonden,
zoals dit bijvoorbeeld bij mazelen, bof,
polio en influenza het geval is. Er zijn
onverklaarde ziekten van het zenuwstel
sel (zoals multiple sclerose) waarbij on
langs „langzaam-werkende” virussen als
de schuldigen in aanmerking zijn geko
men. Deze langzame virussen zouden ge-
de vele jaren rustig blijven om dan,
door tot nu toe onbeeknde oorzaken, in-
fectieus teg aan werken en in het centrale
zenuwstelsel allerlei afwijkingen te ver
oorzaken, waaronder naast multiple scle
rose de ziekte van Parkinson.
Verder zijn ook virusdeeltjes (die op het
Schriftelijke sollicitaties
onder nr. HF 872
te richten aan:
Hoogovens IJmuiden
Personeelsvoorziening
Hoofd kantoor 2.
Telefonische inlichtingen:
02510-94000.
E
van
naa
situ
wai
dat
op
mai
slui
per
C
resi
is f
doe
poli
bev
dat
Chi
de
af 1
dus
isol
om
wai
gek
rad
I
vra
var
bui
bui
sch
der
liec
har
voc
zou
de
siti
int'
zijr
we
se
kal
zw
vlo
ge^
I
mo
bie
de
fin
tisi
pk
hei
dij
Cu
Jol
be
po
on
te?
ge
do
he
an
ko
ge
pk
da
m;
go
10]
ge
rw
V'
In Erbij van zaterdag jl. is per abuis
op de pagina „Geestelijk leven’ ’een foto
van minister jhr. De Brauw afgedrukt in
plaats van prof. Verkuyl. Bij het artikel
over de wijnfeesten in Bordeaux is een
fout gemaakt in een foto-onderschrift. Jhr.
De Ranitz werd daarin als ex-burgemees-
ter van Utrecht aangeduid. Dit had moeten
zijn jhr. De Ranitz, ambassadeur van Ne
derland in Frankrijk, zoals in de tekst van
het artikel correct vermeld was.
Zondagmiddag is de 17-jarige Johannes
Schout uit Souburg bij het oversteken
van een rijksweg met zijn bromfiets
aangereden door een auto. De jongeman
bezweek twee uur later aan zijn ver
wondingen.
„De ingreep is in technisch opzicht pas
medisch verantwoord wanneer deze plaats
heeft in een omgeving waarin pijn-verdo-
ving tot en met algehele anesthesie mo
gelijk is. Ook moet daar de mogelijkheid
tot het geven van een bloedtransfusie be
staan. Eveneens moet in die kliniek de mo
gelijkheid bestaan bij eventuele onver
wachte katastrofes, als shock of perforatie
van de baarmoeder, zonder tijdverlies de
noodzakelijke hulp te garanderen. Ook
Ook moet opneming gedurende enkele da
gen gegarandeerd kunnen worden voor de
daarvoor in aanmerking komende patiën
ten”, aldus het blad, dat de vraag of een
algemene arts abortus provocatus mag
verrichten „aan huis” of poliklinisch, ant
woordt de redactie op vaktechnische over
wegingen ontkennend. Een gyneacoloog
„op de achtergrond” lijkt onvoldoende,
wanneer deze pas te hulp komt bij onvoor
ziene katastrofes. „Er zijn in ons land en -
kele algemene artsen die onder minder
gunstige tot ongunstige omstandigheden
ingrepen verrichten waarvoor zij niet zijn
opgeleid. De oorzaak van deze absurde
gang van zaken lig in het feit dat er over
de indicatiestelling tot abortus groot ver
schil van mening bestaat”, aldus het tijd
schrift.
De ontdekking werd gedaan toen het
schip bij de nadering van de Theems-
monding werd aangehouden. De Indiërs
zijn voor een verhoor naar Southend ge
bracht, de „Noorderhaven” is doorgeva
ren naar Greenwich, waar rechercheurs
begonnen zijn met een ondervraging van
de bemannnig.
Dit zijn de wrakstukken van de auto
waarmee zaterdag het Nederlandse
gezin Hoornick uit Bergen op Zoom,
bestaande uit zes personen, de dood
vond op de Boudewijn-autosnélweg
bij het Belgische Eindhout. In totaal
kwamen acht personen om. De Neder
landse auto botste frontaal op een
Duitse wagen. Van deze auto verloren
twee van de vijf inzittenden het leven.
(Voor bericht zie pagina 1)
De 16-jarige J. R. Wind uitVollenhove is
zaterdag in Wanneperveen bij een ver
keersongeluk om het leven gekomen.
Hij botste op een kruising met zijn
bromfiets tegen een vrachtwagen.
virus lijken dat de gewone wrat veroor
zaakt) in de hersenen van lijders
dere zenuwziekten gevonden.
In een ziekenhuis in Amersfoort is zater
dag overleden de 12-jarige Ch. Simon uit
Voorthuizen, die vorige week woensdag
in Nijkerk met zijn fiets in botsing
kwam met een bromfietser en vervol
gens tegen een boom reed.
De 17-jarige Hendrik Rijpstra uit St. Ja-
cobi-Parochie en de 19-jarige Hidde Sij-
persma uit Berlicum, zijn in de nacht
van zaterdag op zondag met hun brom
fiets verongelukt. Hun stoffelijke res
ten werden door een landbouwer gevon
den. De brommer is tegen een lichtmast
gereden.
SALZBURG (AP). De 26-jarige Willem
Evers uit Kootwijkerbroek bij Barneveld
is vrijdag in een meer in Niedersill, Oos
tenrijk verdronken, aldus heeft de politie
van Salzburg zaterdag bekend gemaakt.
Evers wildé het meer overzwemmen en
was al bijna bij de oever toen hij om hulp
riep en onder water verdween.
Direct zijn reddingspogingen ondernomen
maar het stoffelijke overschot van de Ne
derlander werd pas uren later gevonden.
In de Spaanse badplaats Benidorm is de
34-jarige heer L. Janssen uit Maasbree
bij het zwemmen verdronken. Het slacht
offer was ongehuwd en was met enkele
vrienden met vakantie in Spanje.
ternationale onderzoekcentra van kanker
werd het Burkitt-gezwel bestudeerd, het
geen tot resultaat had dat men een virus
ontdekte dat als het EB-virsu bekend is
geworden.
De viruslichamen van het genoemde C-
type zijn afkomstig van het Burkitt-ge
zwel. Zij kunnen leukemie veroorzaken,
maar ook bepaalde kwaadaardige gezwel
len. Alle ingewikkelde biologische ont
dekkingen die over dit C-type-virus zijn
gedaan, gaven tenslotte te zamen aanlei
ding tot de bijzondere theorie dat zij van
generatie naar generatie worden overge
bracht. Hun aanwezigheid zou zelfs niet
langer als „abnormaal” beschouwd wor
den. Op grond van alle overige bestaande
gegevens zal de jongste virusontdekking
dan ook nog niet de uiteindelijke oplossing
van het kankervraagstuk betekenen.
AMSTERDAM Uit de kluis van hotel
„Brinkers” in Amsterdam is in de nacht
van vrjjdag op zaterdag 11.000 gulden ge
stolen.
De politie heeft enige aanhoudingen ge
daan, maar vermoedt dat deze personen
vrijgelaten zullen worden bij gebrek aan
bewijs. De kluisdeur is niet opengebroken
of -gebrand. De politie houdt rekening met
twee mogelijkheden: of de kluisdeur stond
open, of de dieven hadden een valse sleu
tel.
Om kwart over één in de nacht van za
terdag op zondag is de 48-jarige fabri
kant M. C. Schoonen uit Pijnacker in
Den Haag met zijn auto tegen een licht
mast gebotst. Hij overleed ter plaatse,
vermoedelijk door een hartaanval.
URK IJsselmeervissers willen aanto
nen. dat er in tegenstelling tot de opvattin
gen van visserjj-deskundigen waarover wjj
berichtten, wel degelijk paling in het Ijs
selmeer zit. Dinsdagavond zal de UK 238
uit Medemblik of Enkhuizen uitvaren met
aan boord prof. dr. P. Korringa, directeur
van het Rijksinstituut voor Visserjjonder-
zoek in IJmuiden. De Urkers zullen op ver
scheidene plaatsen in het Ijsselmeer „met
de kuil” op paling vissen. Zij zijn tevoren
overtuigd van hun gelijk. Voorzitter Pas-
terkant van de IJsselmeervissers zei dit
weekeinde: „We gaan ongeveer vier uur
vissen, in die tijd zullen we zeker zo’n 150
pond vangen”.
De vangsten van paling op het Ijssel
meer zijn de laatste maanden enorm terug
gelopen. De vissers wijten dit aan het ver
bod om „met de kuil” te vissen. Deskundi
gen hebben na proeven gezegd: „Er zit
nauwelijks paling in het Ijsselmeer”. Reac
tie van de vissers: „Jullie proeven deugen
niet, laat het ons zelf maar eens doen”.
ROTTERDAM Een exploderende fles
limonade heeft vrijdagavond een vrij ern
stige beenwond veroorzaakt b ijeen 51-ja-
rige Rotterdamse vrouw.
In de hal van haar flatgebouw in Om
moord pakte de vrouw de fles (merk Hero)
toen deze uiteen spatte. Enkele glasscher
ven drongen in haar rechterbeen. Zij
moest in een ziekenhuis worden opgeno
men.
De langzame virussen schijnen vele ja
ren in de lichaamscellen te kunnen wonen
zonder enige schade te veroorzaken. Dit in
tegenstelling tot de „gewone” virussen, die
spoedig de gehele celhuishouding aantas
ten en vele duizenden identieke partikels
fabriceren die op hun beurt andere cellen
belagen en zo de ziekte snel in het lichaam
verbreiden. Hoe de langzame virussen
werken en hoe zij zich vermeerderen, is
het allereerste doel van het onderzoek.
HAARLEM. De nieuwe minister van
Volksgezondheid en Milieugiëne, dr.
Stuyt maakt bezwaar tegen een abortus
kliniek die niet voldoet aan de eisen welke
aan een inrichting voor ziekenverpleging
gesteld worden. De redactie van het Ne
derlands Tijdschrift voor Geneeskunde is
het in dit opzicht met de minister eens.
In Gennep is zondagmorgen de 86-jarige
weduwe mevr. J. H. Jetten-Van Bergen,
die te voet de rijweg overstak, door een
personenauto aangereden. Zij overleed
ter plaatse.
(Van onze medische medewerker)
AMSTERDAM— Kankervirus is zicht
baar gemaakt, zo berichtten wij in het be
gin van de maand. De elektronenmicro
scoop toont ons vele miljoenen malen ver
groot een vreemd vormpje. De virusont
dekking is afkomstig uit het M. D. Ander-
soninstituut in Houston, Texas, waar de
virologen dr. Elizabeth S. Priori en dr.
Leon Dmochowski erin zijn geslaagd om
een virus in een reageerbuis te kweken
dat, naar wordt aangenomen, enkele vor
men van kanker bij mensen veroorzaakt.
Het isoleren van dit bolvormige virus
van het type-C maakt volgens deze geleer
den de weg vrij voor de definitieve vast
stelling van het juiste verband tussen vi
russen en sommige vormen van menselij
ke kanker. Tot nu toe was niemand erin
geslaagd om dit virus in een reageerbuis
te kweken. Nu het ter beschikking staat,
kan het nauwkeurig worden bestudeerd op
zijn kanker-verwekkende eigenschappen,
hoe dit in zijn werk gaat, en bestaat er
zelfs het vooruitzicht dat een vaccin tegen
kanker gemaakt zou kunnen worden.
Bijna gelijktijdig werd aan de universi-
teit van McGil in Montreal bekendge
maakt dat Canadese onderzoekers bloed
proeven hebben ontwikkeld, waarmee aan
getoond kan worden of een patiënt lijdt
aan een beginnende darmkanker of kan
ker van de alvleesklier. De bekende Lon-
dense kankerspecialist prof. Peter Alexan
der wil deze bloedproeven reeds in de
herfst van dit jaar invoeren in de zieken
huizen van de nationale gezondheidsdienst
in Engeland.
Het onderzoek naar de oorzaken van
kanker heeft in de loop der jaren uitge
wezen dat hierbij talrijke uiteenlopende
factoren een rol spelen. Het werd ook dui
delijk dat kanker niet veroorzaakt wordt
door bijvoorbeeld een eenvoudige besmet
ting of één enkele erfelijkheidsfactor. Be
roep, straling, geografische invloeden en
daarnaast ook het sigarettenroken zijn
enkele voorbeelden der ontdekte mogelij
ke oorzaken van kanker. De geografische
invloeden zijn wel zéér opvallend. Zo komt
leverkanker in een aantal Afrikaanse lan
den vijfhonderd maal zo vaak voor als on
der de negerbevolking van de Verenigde
Indien het nu gevonden virus inderdaad
medeoorzaak van het Burkitt-gezwel
vormt, blijven er nog tal van moeilijke
vraagstukken bestaan over het ontstaan
van kankerziekten, ook wanneer een virus
daarbij als infectiebron een belangrijk
aandeel heeft. Alle andere reeds bekende
feiten over kanker blijven eveneens gel
den.
ROTTERDAM. Het wereldoliever-
bruik is het vorig jaar met bijna 8 percent
gestegen tot circa 2,3 miljard ton, aldus
een recente pubiikatie van Esso. De toe
name was vooral bijzonder groot in Japan
(bijna 17 percent). Frankrijk (ongeveer
14 percent) en West-Duitsland (ruim 11
percent). De grootste verbruiklanden wa
ren weer de Verenigde Staten met 727
miljoen ton en de Sovjet-Unie met 259
miljoen ton. Japan had het vorig jaar een
olieverbruik van 190 miljoen ton, belang
rijk meer dan de Westeuropese koplo
pers West-Duitsland en Groot-Brittannië,
die in 1970 respectievelijk 128 en 104 mil
joen ton verbruikten.
De wereldraffinagecapaciteit bedroeg in
1970 2,7 miljard ton, hetgeen 200 miljoen
ton of 8 percent meer was dan aan het
eind van 1969. West-Europa nam in deze
toename 21 percent voor zijn rekening.
De Westeuropese raffinagecapaciteit be
draagt thans 732 miljoen ton en is bijna
gelijk aan die van Noord-Amerika (737
miljoen ton).
De wereldolieproduktie steeg in 1970
eveneens met 200 miljoen ton of ruim 9
percent tot 2,3 miljard ton. In deze stij
ging had het Midden-Oosten met 35 per
cent het grootste aandeel. De Vérenigde
Staten produceerden met 534 miljoen ton
opnieuw de grootste hoeveelheid olie, ge
volgd door de Sovjet-Unie met 353 mil
joen ton, Venezuela met 193 miljoen ton
en Iran met 190 miljoen ton. Saoedi-Ara-
bië heroverde met 175 miljoen ton de vijf
de plaats op Libië dat een stijging van
10 miljoen ton kon realiseren en in 1970
een totaalproduktie had van 159 miljoen
ton. Op Libië volgen de landen Koeweit
met een produktie van 138 miljoen ton,
Irak met 75 miljoen ton en Canada met
70 miljoen ton.
Aan het eind van het vorig jaar be-
Op de provinciale weg Koudekerke-Big-
gekerk ine Valkenisse zijn in de afgelo
pen nacht twee studenten met een motor
verongelukt. De slachtoffers zijn de 21-
jarige J. P. M. G. van de Kerkhof uit
Tilburg en de 18-jarige A. E. Lompert
uit Goes. Hun stoffelijke overschotten
werden gevonden in een sloot langs de
weg. De studenten zijn vermoedelijk
door een te hoge snelheid met de motor
uit de bocht gevlogen.
Een verkeersongeluk vrijdag op de weg
BredaZundert heeft dit weekeinde een
derde slachtoffer geëist. In een zieken
huis in Breda overleed de 36-jarige M.
L. H. de Ridder in Breda. Zijn vrouw
en zijn schoonvader, de heer P. van Dijk
verloren vrijdag het leven. Het ongeluk
gebeurde doordat een vrachtwagen bij
het remmen op de verkeerde weghelft
kwam. De auto van de Bredase familie
botste tegen de vrachtwagen.
De 49-jarige B. Brouwer uit Winschoten
is zondag in het Academisch Ziekenhuis
in Groningen overleden aan de gevolgen
van een verkeersongeluk op 13 juli in
Hoogezand. Zijn auto botste op een an
dere auto. Er raakten zes mensen ge
wond.
Het bijzondere verspreidingspatroon van
dit Burkitt-gezwel bij een bepaalde leef
tijdsgroep (typerend voor een infectie
ziekte) leidde tot de verdenking dat dit
gezwel inderdaad een infectieuze oorzaak
zou kunnen hebben. In verschillende in-
De 17-jarige Hagenaar A. ter Duin is za
terdagavond om het leven gekomen toen
hij op een kruispunt in Den Haag op
zijn brommer linksaf sloeg en daarbij
volgens de politie geen voorrang ver
leende aan een tegemoetkomende auto.
Hij overleed later in het ziekenhuis.
DALFSEN. Het 10-jarige meisje H. T. M.
van der Werdt uit Kampen en de 39-
jarige mevrouw J. A. M. C. Sinnema-
van der Werdt uit Amsterdam zijn za
terdagavond in Daifsen omgekomen.
De familie Van der Werdt was per auto
op weg naar een camping in Daifsen.
In een bocht verloor de bestuurder de
macht over het stuur, waardoor de auto
van de weg reed, tegen een boom botste,
en weer de weg op schoot waar hij op
een tegemoetkomende personenauto bot
ste. In de wagen van de familie Van
der Werdt zaten zeven personen. Het
10-jarig meisje was op slag dood, haar
tante overleed later in het ziekenhuis.
Van de overige inzittenden raakten er
twee ernstig en drie licht gewond. De
beide inzittenden van de andere perso
nenauto liepen geen noemenswaardige
verwondingen op.
droegen de wereldoliereserves 83,1 mil
jard ton, hetgeen bijna 10 miljard ton
meer is dan het jaar daarvoor. Sinds 1968,
toen de wereldoliereserve 40,1 miljard ton
omvatte, zijn deze dus ruimschoots ver
dubbeld. De landen van het Oostblok na
men van de stijging in 1970 ruim de helft,
namelijk 5,5 miljard ton, voor hun reke
ning. De Sovjet-Unie en de Volksrepubliek
China maakten nieuwe ramingen bekend,
die aanmerkelijk hoger lagen dan de oude.
De olielanden van het Midden-Oosten
meldden ten opzichtevan 1969 een toe
name van 1.7 miljard ton en de Afrikaan
se olieproducenten voornamelijk Alge
rije en Nigeria een toename van 2,6
miljard ton. Libië daarentegen reduceer
de zijn officiële opgave van 1969 met 765
miljoen ton en beschikt nu over 3,9 mil
jard ton aan oliereserves. Voor de eerste
maal vertoont ook West-Europa een be
langrijke toename: Groot-Brittannië en
Noorwegen berekenden dat hun Noordzee-
vondsten respectievelijk 137 miljoen ton
en 135 miljoen totn aan olieresrves om
vatten.
De toenemende betekenis van het aard
gas in West-Europa is volgens Esso op
vallend. In dit werelddeel steeg de pro
duktie in 1970 ten opzichte van het jaar
daarvoor met circa 20 miljard kubieke
meter of 37 percent tot een totaal van
75 miljard kubieke meter. Van deze stij
ging namen Nederland, Groot-Brittannië
en West-Duitsland het grootste deel voor
hun rekening, respectievelijk 10,3 miljard,
4,7 miljard en 3,6 miljard kubieke meter.
Over de hele wereld genomen steeg de
produktie met bijna 71 miljard kubieke
meter tot ongeveer 1050 miljard kubieke
meter. Bij de produktiecijfers werd uit
gegaan van de netto-produktie, dat wil
zeggen produktie verminderd met het gas,
dat weer in de bodem wordt teruggepompt,
wordt verbrand, voor eigen gebruik wordt
aangewend of verloren gaat.
Het onderzoek naar de langzame virus
sen aan de National Health Institutes is
pas vijf jaar geleden begonnen. Het wordt
nu ook aan vele andere wetenschappelijke
centra verricht.
In tiet Patuxent Wildlife Onderzoekcen
trum bij Washington wordt als het ware
detectivewerk verricht. Daar worden voor
namelijk chimpansees ingespoten met vi
russen die ervan verdacht worden dat zij
zo’n 70 menselijke ziekten zouden veroor
zaken. Daaronder behoort ook de geheim
zinnige kuru-ziekte, een dodelijk verlo
pende zenuwaandoening die uitsluitend
bij primitieve inboorlingen op Nieuw-Gui-
nea voorkomt. Deze ziekte blijkt door kan
nibalistische gewoonten te worden over
gebracht: vrouwen en kinderen aten de
hersenen der familieleden die aan de ziek
te waren gestorven....
Vooral het mazelenvirus blijkt een lang
zame werking te kunnen ontplooien en
soms pas vele jaren later een hersen
ziekte te veroorzaken, waaronder ook
multiple sclerose. Hoe het zij, de langzame
virussen bezitten vele nog niet-verklaarde
eigenschappen en het is mogelijk dat ook
het nu ontdekte kankervirus tot deze
groep behoort. Dan zouden heel veel pro
blemen die de ontdekking van dit virus
oproept begrijpelijker zijn geworden. Dat
wil echter nog lang niet zeggen dat zij
daardoor ook zijn opgelost.
A
