Maariv: „Als Israel Suez-regeling toestaat”
Topgesprek van vijf Arabische landen
SADAT BELOOFT RUSSEN
NAAR HUIS TE STUREN
Soedan breekt
met Moskou
Zodra Pakistaans regime toestemming geeft
Grote groep specialisten
van de VN naar Pakistan
Zweedse nozems vallen
speelholen aan
Maanwandelaars tijdens uitstapjes kennelijk vermoeid
AUTOSPOREN OP
DE MAANBODEM
Vallen en opstaan duidelijk
op televisiescherm te zien
Tien Basken
veroordeeld
Fa: B. ENGELENBERG
In Soedan proces
tegen huurling
Rolf Steiner
Japanse minister
neemt ontslag na
vliegramp
Strafvermindering
voor Calley
verwacht
begonnen
MAANDAG 2 AUGUSTUS 1971
Wens
Majesteit
Druk
In verlegenheid
I mponerend
Glooiend
Gevaarlijk
FILTRON SPUIT* en STOFMASKERS
t
Breuk
OFFICIËLE VERKOOP SIKKENS LAKKEN
mprovisatie
(Van onze redacteur in Washington)
WASHINGTON Een groep van
156 specialisten van de Verenigde Na
ties zal op korte termijn voor advies
en hulpverlening naar Pakistan ver
trekken, zodra de Pakistaanse re
gering officieel toestemming heeft
verleend. Onder deze experts zal zich
een groep van 73 waarnemers bevin
den die, uitgerust met zendappara
tuur voor dagelijks contact met het
hoofdkwartier van de V.N. in Dacca,
gestationeerd zullen worden op kri
tieke punten in Oost-Pakistan.
(Van onze medewerker voor ruimtevaart)
HOUSTON De eerste twee maanexcursies van Scott en Irwin op zater
dag en zondagmiddag, die voor een groot deel voor vele kijkers op de tele
visieschermen te volgen waren, zijn een succes geweest, ondanks kleinere
tegenslagen. Een succes op drie terreinen: menselijk waren zij adembe
nemend, wetenschappelijk uiterst verrassend en veelbelovend en technisch
gezien telkens weer verbluffend. Zaterdag trok de maanjeep bijna negen
kilometer autospoor door het maanstof tussen ruig hooggebergte en een
diep ravijn en zondag werd daar nog eens ruim tien kilometer aan toege
voegd aan de voet van het Apenijnengebergte.
TEL AVIV (Reuter en AFP) Het Israëlische blad „Maariv” meldt dat
president Sadat van Egypte de Verenigde Staten beloofd heeft vierduizend
Russische militairen technische adviseurs en specialisten niet inbegrepen
naar de Sovjet-Unie terug te sturen als Israel akkoord gaat met een ge
deeltelijke regeling voor de heropening van het Suezkanaal. Volgens het
blad heeft president Sadat dit aanbod gedaan tijdens het onderhoud dat hjj
veertien dagen geleden in Cairo had met Michael Sterner, hoofd van de af
deling Egyptische zaken van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken.
Ruim 13 uur
t
it
(Van onze redacteur in Stockholm).
STOCKHOLM. De hoofdstedelijke po
litie in Zweden heeft de laatste avonden
en nachten de handen vol gehad bij de ge
vechten met gemotoriseerde nozems, zoge
naamde „raggare”. Nadat deze groep van
rond 300 voornamelijk bierdrinkende en
autorijdende jongelui enige tijd geleden da
oorlog heeft verklaard aan illegale speel-
en pornoclubs, is het geen avond meer
rustig geweest in het centrum van Stock
holm.
te
>r
id
m
ie
in
ids-
joe-
in
;een
iken
„Maariv” zegt dat betrouwbare waarne
mers in Tel Aviv het Egyptische aanbod
als een onbetekenende concessie beschou
wen die volstrekt geen werkelijke conces
sie van de kant van Israel rechtvaardigt,
omdat er na het vertrek van de 4.000
Russische militairen toch nog altijd 12.000
15.000 Russische deskundigen in Egypte
zullen blijven.
Een grandioze verbetering ten opzichte
van vorige maanlandingen was, dat een
televisiecamera, opgesteld op de maan-
auto, vanaf de aarde bediend werd. Bij
voorgaande gelegenheden werd de camera
door de maanwandelaars op een statief ge
steld en moest men maar afwachten wat
er te zien zou zijn.
Enkele malen zijn de wandelaars geval
len. Zij vielen eenvoudig om door de on
gewone gevolgen van een abrupte bewe
ging, zoals het weggooien van een stuk
materiaal of slipten bij het te snel beetij-
„Koning Hoessein zal altijd een agent
van het imperialisme blijven. Onze groot
ste wens is dat hij eens zal vallen door een
kogel van een vrije officier van het Jor
daanse leger”, aldus het Libische staats
hoofd.
gen van een helling doordat, als gevolg
van de geringe zwaartekracht, de voeten
minder vaste greep op de bodem hadden.
De Wereldbank, door de publikatie in
verlegenheid gebracht, liet daarop in ijl
tempo een verslag opstellen samengesteld
uit de rapporten van ook andere waarne
mers van de bank dan dr. Van der Hey-
den die een studie-bezoek aan Oost-Paki-
van de maandwandelaars, maar wel dege
lijk tevens van de onverwachte hardheid
Zaterdagnacht werden tien politieagen
ten gewond en een dertigtal Ragare gear
resteerd tijdens een drie uren durend ge
vecht dat in enkele centrale woonwijken
plaatsvond.
Meer moeilijkheden en gevechten wor-
len verwacht, aldus een politie-woordvoer-
der aangezien deze Raggare nu hun be
huizing kwijt zijn.
Auto-ongeluk. Mevrouw Gertrude Wond-
reck, staatssecretaris van Maatschappe
lijk Werk in Oostenrijk, is zaterdag bij
een auto-ongeluk in het zuiden van Oos
tenrijk om het leven gekomen.
Weggespoeld. In het westen van Iran zijn
als gevolg van zware regenval negen
mensen om het leven gekomen. Twee
dorpjes in de omgeving van de stad
Nahavand werden vrijwel geheel weg
gespoeld
n
n
op
ali
dj
de
dt
BURGOS (EFE). Het militair tribu
naal in de Spaanse stad Burgos heeft tien
Baskische nationalisten veroordeeld tot ge
vangenisstraffen tussen 21 jaar en 6 maan
den. Vijf van de veroordeelden zijn vrou
wen.
a
t
>ge-
van
mi-
isti-
?ing
aten
niet
ar
irt
Ei-
:e-
ar-
erij
De
joi-
iten
den
den
De
ge-
000.
de
C.
nd.
md
ge
ïnd
ton
lige
i de
van
al-
mi-
:ge-
iw
ag
ek
de
am
(fl
an
er
ad
d-
ie
Doelstraat 39 - Haarlem - Tel. 312206
Lo
n.
is
L.
t
g
TOKIO (Reuter) Het Japanse kabinet
heeft vandaag het ontslag aanvaard van
minister van Defensie Keikichi Masuhara,
die de verantwoordelijkheid voor het vlieg
tuigongeluk van vrjjdag op zich heeft ge
nomen.
De regering van Soedan heeft gisteren
besloten de Soedanese ambassadeurs uit
de Sovjet-Unie en Bulgarije terug te roe
pen.
De Sovjet-Unie en andere communisti
sche landen hebben de laatste dagen
scherpe kritiek geleverd op de „bloedige
terreur” tegen communisten in Soedan na
de mislukte staatsgreep.
President El Nimeiri van Soedan heeft
gisteravond verder de Soedanese Federa
tie van Vakbonden en twee bonden van
ambtenaren en onderwijzers ontbonden.
Nimeiri heeft in zijn communiqué tevens
meegedeeld dat de Soedanese vakbonden
zullen worden gereorganiseerd „op revo
lutionaire basis”.
De vakbonden moeten voortaan duide-
taak te voltooien. Slechts een heel enkele
keer mopperden ze wat als ze van geolo
gen of van technici in Houston opdracht
kregen bepaalde materialen op te rapen
of andere operaties uit te voeren.
Bezoek. De voorzitter van de Birmaanse
Revolutionaire Raad en regeringsleider,
generaal Ne Win zal in augustus op uit
nodiging van de regering in Peking een
„vriendschappelijk en informeel bezoek”
aan de Chinese Volksrepubliek brengen.
Meer hulp. De Britse regering zal de ko
mende jaren de hulp aan Indonesië uit
breiden. Dit heeft de Engelse ambassa
deur in Djakarta bij de opening van
een Engelse rubberfabriek in Langkat,
Noord-Sumatra, verklaard.
Kabelbaan ongeluk. Bij een ongeluk dat
zich heeft voorgedaan met de kabelbaan
van Alagna Valsesia naar Belevedère
aan de Italiaanse kant van de Mont
Rose, zijn vier mensen om het leven ge
komen. Twee cabines stortten plotseling
naar beneden.
De wetenschapsmensen die de excursie
met de maanauto in Houston met onge
woon intense belangstelling volgden, wa
ren vooral verrast door het ontbreken van
scherpe tekeningen in het maanlandschap.
Zelfs de hoge bergen en heuvels hadden
een glooiend karakter als in een duin
landschap, de randen van kraters gingen
veel vloeiender in de omliggende bodem
over dan was vermoed en de Hadley-ril-
le, de kloof aan de voet van het Apennij-
nengeber gte, bleek een naar aardse begrip
pen zachtmoedig geologisch karakter te
hebben.
Men had verwacht dat deze kloof een
V-vorm zou hebben met een scherpe bo-
demlijn. Maar deze bodem bleek een vlak
ke strook tussen de vrij licht glooiende hel
lingen te zijn. Voorts was het verrassend
dat het indrijven van een grondboor zo
moeilijk bleek te zijn. Dit was niet alleen
het gevolg van het ongewone werkmilieu
Gehoopt wordt dat hun aanwezigheid de
conflicten tussen de Bengalezen en de
Westpakistaanse troepen zullen indammen
Zo zwijgzaam als ze waren tijdens de
tocht naar de maan, zoveel spraakwater
bleken ze nu te hebben tijdens hun excur
sies. Houston had trouwens om een voort
durend gesproken verslag van hun erva
ringen gevraagd.
CAIRO. (AP) Enige uren voordat in
de Soedanese hoofdstad Chartoem het pro
ces begon tegen de Westduitse huursol
daat Rolf Steiner stond in de Egyptische
krant „Al Achbar” een vraaggesprek met
deze man. die gearresteerd werd wegens
«jjn activiteiten onder de opstandige bewe
ging in het zuiden van Soedan.
Volgens president Jahja Khan van Pa
kistan is een oorlog tussen zijn land en In
dia „zeer dicht nabij”. Khan zei dit in een
interview met «es televisieploegen.
De maanwandelaars Scott en Irwin zelf
waren diep onder de indruk van hun uit
stapje. Telkens weer slaakten zij tussen
het moeizame werk door kreten van be
wondering over het fascinerende terrein,
omringd door bergen, doorsneden door een
ravijn en bezaaid met kraters en rotsblok
ken. Nu en dan kon er wel een grapje af,
maar over het algemeen waren ze bijzon
der serieus, zowel in hun werk als in hun
commentaar.
NEW YORK (DRA) De levenslange
gevangenisstraf waartoe de 27-jarige Ame
rikaanse luitenant William Calley in ver
band met zijn aandeel in het bloedbad in
My Lai is veroordeeld, zal tot 20 a 30 jaar
worden verminderd. Dit meldt vandaag het
Amerikaanse weekblad „Newsweek”
Het blad verwacht dat luitenant-generaal
Albert Connor, bevelhebber van het derde
leger en belast met de behandeling in ho
ger beroep binnen enkele weken zijn be
slissing bekend zal maken.
Sinds zijn veroordeling staat Calley onder
huisarrest.
Als zijn opvolger is benoemd de 65-jarige
Naomi Nishimura. Het ongeluk, dat van
162 mensen het leven eiste, werd veroor-
baakt doordat een straaljager van de Ja
panse luchtmacht tegen een Japanse
Boeing vloog.
Premier Sato heeft beloofd, dat de gezin
nen van de slachtoffers een schadeloos
stelling zullen ontvangen en dat er stren
gere maatregelen ter beveiliging van de
luchtvaart zullen worden genomen
By het topoverleg van de vijf Ara
bische landen, Egypte, Syrië, Libië en
Noord- en Zuid-Jemen in Tripoli, dat
zaterdag eindigde, was ook de Pales
tijnse guerrillaleider Jasser Arafat
(rechtsonder) aanwezig. Links op de
foto Kadaffi (Libië), daarnaast (met
tulband) Iriani (Jemen), vervolgens
Sadat (Egypte), Assad (Syrië) en
naast Arafat in het midden Rabei
(Zuid-Jemen).
Het ongenoegen van deze Hells Angels”
is nu gebaseerd op de wraakneming van
de speelsyndicaten. Deze hebben, zeggen
ze, het onderkomen van de driehonderd
jongeluieen oud kasteelin brand ge
stoken. Een rokende ruïne is alles wat
er nu van over is. Dit, nadat de Raggare
elke avond de afgelopen week een andere
speeldub hebben overvallen, de eigenaars
hebben afgetuigd en de kassa meegeno
men. Aanklachten werden niet ingediend
omdat de werkzaamheden van veel dezer
clubs illegaal is, maar volgens een politie-
schatting heeft dit de „Raggare” meer dan
100.000 gulden opgeleverd.
Gaddafi keerde zich ook heftig tegen de
Arabische staatshoofden, die aan zijn uit
nodiging voor de top geen gevolg hadden,
gegeven. Hij wilde hen overigens niet met
name noemen. Een koning weigerde te ko
men omdat ik hem aansprak met „hoog-
heid”en niet met „uwe majesteit”, aldus
Gaddafi. Een ander staatshoofd, dat de ver
moorde vrouwen en kinderen in Jordanië
betreurde, had geweigerd een bataljon in
fanterie te sturen om hen te verdedigen.
Gaddafi is van mening dat sommige
Arabische leiders misbruik hebben ge
maakt van de leuze „eenheid in de Arabi
sche gelederen”. Ze hebben die leuze ge
bruikt om aan de macht te kunnen blij
ven, zei Gaddafi. Daarvoor in de plaats
moet voortaan de leuze „eenheid van doel
einden” komen, zo vond de president.
Over de economische en technische sa
menwerking met Malta zei Gaddafi dat
aan de Libische hulp geen voorwaarden
zijn verbonden.
Deze onderneming is bereikt door het
initiatief van de Verenigde Staten, of
schoon de vijftien leden van de Veilig
heidsraad die op 20 juli van secretaris
generaal Oe Thant het verzoek hadden ge
kregen om zich over passende hulp voor
Oost-Pakistan te beraden, nog de afgelo
pen vrijdag terug rapporteerden dat zij
geen overeenstemming hadden kunnen be
reiken.
De Amerikaanse regering heeft drie-en-
een-half miljoen gulden ter beschikking
gesteld voor de eerste fase van het V.N.-
project de uitrusting en het transpor
lijk hun doelstellingen omschrijven en de
staat zal voortaan de arbeidersbeweging
steunen, leiden en controleren.
De Soedanese minister van Verkeer,
Ahmed el Jakh, kreeg gisteren voorlopig
huisarrest opgelegd omdat zijn naam voor
komt op een lijst van ministers die na de
mislukte staatsgreep een nieuwe regering
hadden moeten vormen.
Steiner werd door de correspondente
van de krant in Soedan, Meriam Rubin, in
zijn cel ondervraagd. Dit gebeurde met
toestemming van president Nimeiri.
Steiner, die al negen maanden geleden
werd gearresteerd, zei in juli 1969 naar
Zuid-Soedan te zijn gestuurd om inlich
tingen in te winnen, dit op verzoek van
een Westduitse voedsel- en landbouwor
ganisatie waarvan hij de naam niet be
kendmaakte.
Steiner wilde niets vertellen over zijn
opleiding van guerrillastrijders in Zuid-
Soedan, waar de negerbevolking, die ten
dele christen is, al jaren in opstand is
tegen het noorden waar Arabieren wonen
die de islam aanhangen.
Volgens Steiner is Israel het land dat
in het zuiden nationalisten opleidt en die
bewapent „om problemen te scheppen en
de aandacht van de Arabieren af te lei
den. Het zal Israël natuurlijk een zorg
zijn wie de burgeroorlog in Soedan wint”,
aldus Steiner.
De Duitser heeft als huursoldaat in
Indo-China (met de Fransen), Korea, Al
gerije, Iran en Afrika gevochten. Hij was
een van de parachutisten die met de
Fransen neersprong tijdens de invasie van
Suez in 1956.
Doordat de camera nu vanuit Houston
gericht werd, werd een enorme weten
schappelijke winst geboekt en werd het
kijkspel voor de leek op het televisie
scherm een ballet van dronken olifanten,
een unieke belevenis.
Over een afstand van 400.000 kilometers
kon men nu op het televisiescherm tot
in details zien hoe het maangruis eruit
ziet, hoe stenen werden opgeraapt, hoe
bodemmonsters werden geboord en hoe
moeilijk kennelijk het lopen en het ver
richten van ander werk op de maan is,
ondanks, of misschien zelfs juist door, de
geringe zwaartekracht.
De rechtbank veroordeelde vijf Basken
tot 15 jaar wegens „poging tot verraad”.
De andere vijf kregen lichtere straffen
wegens „medeplichtigheid aan verraad”.
Een van de verdachten, Lucio Solaguren,
zal behalve vijftien jaar wegens „verraad”
ook nog zes jaar gevangenis wegens „ver
ijdeld terrorisme” moeten uitzitten.
De tien veroordeelde Basken zouden sa
men met zestien landgenoten sinds 1966 in
Baskenland hebben geopereerd, onder de
naam „de geiten”.
Naar de zestien anderen wordt nog ge
zocht. Bij hun arrestatie zouden bij de tien
Basken wapens en explosieven zijn aange
troffen. Aanvankelijk was het proces voor
publiek toegankelijk. Toen de rechters ech
ter een van de verdachten uit de zaal liet
verwijderen riep deze in het Baskisch leu
zen naar het tribunaal, die vervolgens
door de andere verdachten en een deel
van het publiek werden overgenomen. Het
proces is toen achter gesloten deuren voort
gezet.
stan hadden gebracht. Om de publikatie in
„The New York Times” voor te zijn wer
den exemplaren van dit verslag nog laat
in de avond bezorgd bij de betrokken re
geringsvertegenwoordigers in Washington.
Gisteren werd ook bekend dat de econo
mische attaché verbonden aan de Paki
staanse ambassade in Washington ’ön ont
slag had ingediend. In een vraaggesprek
zei de attaché dat hij alle hoop heeft op
gegeven dat president Jahja Khan zijn be
leid ten aanzien van Oost-Pakistan zal
wijzigen. Hij zei dat, wanneer niet snel
op grote schaal wordt ingegrepen, ver
wacht moet worden dat zeven tot tien mil
joen inwoners van Oost-Pakistan door hon
ger of ziekte om het leven zullen komen.
De Libische president kolonel Moeam-
mer Gaddafi heeft scherpe kritiek gele
verd op koning Hoessein van Jordanië en
op de staatshoofden van andere Arabische
landen, die niet aanwezig waren op de
Arabische topconferentie in Tripoli.
Gaddafi zei op een persconferentie dat
de vijf landen, die deelnamen aan het top-
beraad Egypte, Syrië, Libië, en de beide
Jemens geheime resoluties over de cri
sis in Jordanië hebben aangenomen.” Deze
resoluties zullen worden uitgevoerd „als
de ontwikkelingen in Jordanië dat nodig
maken.” Op de vraag of de geheime reso
luties ook betrekking hebben op militaire
interventie, antwoordde Gaddafi glim
lachend: „dat is een kinderlijke vraag”.
Wel zei hij dat hij militaire interventie n
gedachten had toen hjj de staatshoofden
van negen Arabische landen uitnodigde
voor een topconferentie.
Enkele malen zijn Scott en Irwin, zo
als gezegd, op hun rondzwervingen geval
len. Dat was ook eerdere maanwandelaars
wel eens overkomen, maar niet zo dikwijls
en niet zo voor het oog van de gehele
toeziende wereld. In Houston maakte men
zich nogal zorgen over deze capriolen, om
dat het ruimtepak en het „levenspakket”
op de rug van de ruimtevaarders gemak
kelijk beschadigd kunnen worden, bijvoor
beeld bij een val op een steen of bij de
wat onhandige manoeuvre van het opstaan.
Het liep allemaal echter goed af, mede
dankzij het nieuwe type ruimtepak van de
wandelaars, dat veel grotere bewegings
vrijheid geeft.
De maanwandelaars waren tijdens de
uitstapjes kennelijk zeer vermoeid, maar
wel opgewekt en vastbesloten om hun
Hij zei dat de top alles had bereikt wat
de Palestijnse verzetsbeweging verlangde.
Na afloop van de Arabische top is een ge
meenschappelijk communiqué uitgegeven,
waarin Jordanië werd veroordeeld en in
algemene bewoordingen maatregelen in
het vooruitzicht werden gesteld als de
Jordaanse regering de akkoorden van
Cairo en Amman naar de geest en de let
ter blijft verwerpen.
De eerste maal, zaterdag, zijn Scott en
Irwin 6 uur en 34 minuten buiten de
maanlander geweest, waarin zij ongeveer
acht kilometer in de maanauto hebben af
gelegd. Ze reden met een snelheid tot
twaalf kilometer per uur, iets minder dan
de maximum-snelheid, maar veel meer
dan men voor deze eerste rit had gepro
grammeerd.
Het tweede uitstapje, dat anderhalf uur
te laat begon omdat allerlei technische
problemen eerst moesten worden opgelost,
duurde gisteren eveneens ruim zes uur,
waarin ruim tien kilometer met de maan
auto werd afgelegd. Nauwkeurige gegevens
over tijden en afgelegde afstanden komen
pas veel later ter beschikking.
Vast stond evenwel dat alleen al het
eerste uitstapje in wetenschappelijk opzicht
veel meer vruchten heeft afgeworpen dan
alle voorgaande maanreizen tezamen, al
thans wanneer de Apollo-bemanning die
vanavond de maan vaarwel zegt zaterdag
avond het verzamelde materiaal op aar
de weet af te leveren.
teren van de specialisten naar Pakistan. De
totale kosten worden echter op het drie- of
meervoudige geschat en de Amerikaanse
regering hoopt dat andere landen zullen
volgen in de bestrijding van de kosten.
Naar verluidt heeft de Amerikaanse re
gering aanzienlijke druk op Pakistan uit
geoefend om de VN-missie te aanvaar
den. Washington zou hierbij gebruik ge
maakt hebben van tactische verwi'zingen
naar het feit dat van de ruim anderhalf
miljard gulden die Pakistan jaarlijks aan
hulpverlening ontvangt van een interna-
temationaal consortium, 700 miljoen gul
den wordt bijgedragen door de Verenigde
Staten. Het consortium wordt geleid door
de Wereldbank.
Men moet nog nagaan wat de we
tenschappelijke consequenties van deze
ervaringen zijn.
In de loop van zondag was niets meer
overgebleven van het oorspronkelijke sche
ma voor de maanexcursies. Het was trou
wens tevoren bekend dat het draaiboek
ditmaal zeer soepel zou worden gehan
teerd en dat men zich niet aan een strak
schema zou houden. Zo is het bezoek aan
enkele kleinere kraters tijdens het tweede
uitstapje uitgevallen omdat, de maanwan
delaars de installatie van het wetenschap
pelijk station nog moesten voltooien. Daar
waren zij zaterdag niet aan toe gekomen.
Waarschijnlijk zal ook het verloop van de
derde maanexcursie vandaag heel anders
worden dan in het programma stond.
Nog onlangs raakte een Wereidbank-
rapport over Oost-Pakistan uitgebracht
door de enkele dagen geleden gepromo
veerde Nederlandse econoom dr. Hendrik
van der Heyden, in opspraak toen de New
York Times de hand had weten te leg
gen op zijn studie en aankondigde tot pu
blikatie ervan over te gaan.
Het rapport dat een weinig opgewekt
beeld gaf van de toestand in Oost-Paki
stan was op een bijeenkomst van het Tndia-
consortium van de Wereldbank in Parijs
mede de reden waarom het consortium be
sloot de hulp aan Pakistan tijdelijk op te
schorten.
Ax
W
