Andy Warhol
van
LUCY ZESTIG
Turkse oudheden uit
Stonehenge
van
is veel ouder dan men denkt
WIJ ONTVINGEN
prehistorie vervalst
„Pork"
„Zonnetempel”
Atelier Janzee
weer vernield
ïVan onze correspondent)
Anneke Grönloh
Recordsucces
Actie Veronica
Laatste show van
voor
Andy Williams
THEORIEËN OVER ENGELAND IN
PREHISTORIE WORDEN HERZIEN
oogst succes
op Curacao
„Forum” protesteert
tegen bezuiniging
Deel van Parijse
Hallen blijft
„Manuela”
doet het goed
8
T.V. vanavond
Radio woensdag
MUSEUMDIRECTIES BEDROGEN
DOOR BOEREN IN ANATOLIE
TV dinsdag
TV woensdag
9
DINSDAG 3 AUGUSTUS 1971
F
5
Rotterdamse beeldhouwer
slachtoffer van jeugd
V ervalsingscentrum
LONDEN (AP) De „zwijgende
stenen van Stonehenge”, een zeer
oude Engelse puzzel, geschikt om
zelfs Sherlock Holmes te verbijsteren,
staan weer eens in het middelpunt
van een strijd van geleerden. De
grote vraag is of dit monument echt
Engels is of een „import” uit het
Middellandse-Zeegebied. De jongste
theorie die de archeologen in beroe
ring brengt is dat Stonehenge een
plaatselijke schepping is, die niets is
verschuldigd aan de oude cultuur
van het gebied rondom de Middel
landse Zee. De oudheidkundige Colin
Renfrew heeft dit denkbeeld naar
voren gebracht en al gauw begonnen
geleerden partij te kiezen.
Ingewikkeld
c_
1
*1
/vvwvvVVVVVVVVVVVVV^
'A/WWWWWWWVWW'
19.30
Stonehenge, zoals het er thans vanuit de lucht uitziet.
AAAA/VVUMA/UVVVWVVM/Vl/VVWVVVMVVVVVVUUUVAA/VV
Janzee is de enige bewoner van het
grote pand, waarin sinds jaar en dag geen
ruit meer heel is. Enkele jaren geleden is
hem al een dergelijke catastrofe overko
men, toen hij nog in Rotterdam een atelier
had. Ook toen was het de jeugd die toe
sloeg.
twijfeld, aldus Melaart, groeide de aanlei
ding om te gaan imiteren. Al vijf jaar ge
leden had hij verhalen gehoord over ver
valst aardewerk van Halicar.
Een aan het museum te Ankara verbon
den archeoloog heeft verklaard er abso
luut niet aan te twijfelen dat de stukken in
zijn museum echt zijn.
18.45
18.50
18.55
19.00
19.05
19.55
20.00
20.15
20.21
20.51
21.00
21.50
22.35
19.55
20.00
20.15
20.21
21.00
21.50
22.40
18.45
18.50
18.55
19.00
19.05
22.25
22.30
17.00
18.45
18.50
18.55
19.00
19.05
19.30
19.55
20.00
20.15
20.20
20.25
20.30
20.45
22.40
23.05
18.45
18.50
18.55
19.00
19.05
19.55
20.00
20.15
20.21
21.05
In de plannen voor bezuiniging is een
eerste vermindering van de rijkssubsidie
voor Forum genoemd, die volgens het me
morandum betekent, dat het op korte ter
mijn de activiteiten van „Forum” geheel
stopgezet moeten worden. Daardoor zal
een ernstige leemte in het culturele pa
troon van het noorden en het oosten van
ons land ontstaan, aldus het memorandum.
ROTTERDAM Volgens Willeke van
Ammelrooy is behalve aan de inboedel
voor 25.000 werk vernield van haar man,
de beeldhouwer Leendert Janzee. Maandag
moest deze constateren dat in zijn atelier
in Rotterdam de boel volledig kort en klein
was geslagen.
Een en ander gebeurde terwijl Janzee
voor een paar weken in Amsterdam was
om te helpen bij de inrichting van het
huis, dat Willeke van Ammelrooy daar
heeft gekocht.
Het atelier ligt in een lege school in een
oude buurt vlak bij het Centraal station.
De laatste weken is er voortdurend huis
gehouden door kwajongens. Maandagavond
moest de brandweer nog uitrukken, omdat
(niet in het atelier overigens) weer eens
brand was uitgebroken.
Nederland II
NOSPip en Zip.
STER Reclame.
NOS: Journaal.
STER: Reclame.
NOS: Première,
filmkijken en film maken.
AVRO: Operatie Minus 5.
(serie).
STER: Reclame.
NOS: Journaal.
STER: Reclame.
AVRO Trophy (Rallycross).
Peyton Place (feuill.).
AVRO’s Televizier Magazine.
NOS' Journaal.
Nederland II
NOS: Pip en Zip.
STER: Reclame.
NOS: Journaal.
STER: Reclame.
NCRV: Eddy Ready Go.
STER: Reclame.
NOS: Journaal.
STER: Reclame.
NCRVDoek Green (serie).
Spel zonder grenzen.
Offenburg in Duitsland.
Kerkorgelmuziek.
NOS: Journaal.
In het memorandum concludeert „Fo
rum”, dat de randstad relatief niet meer
operabezoek heeft dan het noorden en
oosten, dat de gementen en de provincies
in de randstad aanmerkelijk minder bij
dragen, dat het rijk er aanzienlijk meer
bijdraagt aan de Nederlandse Opera, en
dat zodoende het noorden en het oosten
WILLEMSTAD Een overweldigend
succes op Curacao heeft er voor gezorgd
dat Anneke Grönloh haar verblijf met
enkele dagen heeft verlengd. Zondagavond
beloofde zij tijdens een afscheidsvoorstel-
ling het publiek in Willemstad spoedig
terug te komen.
Het meeste succes hadden „Making
Whoopee” en „Piet kan niet vrijen”, ter
wijl de zaal bijna afgebroken werd, wan
neer zij „Vladimir” zong. Begeleid door
de Caracaose combo van Norman Moron
trad zij op in een hotel en verder enkele
malen voor Curagaose radiostations.
Verplichtingen in Nederland noodzaken
haar dinsdag naar Nederland terug te ke
ren. „Maar ik kom terug!”, zo beloofde
ze in Willemstad, „Met m’n gezin, want
iedere dag telefoneren naar Nederland is
ook niet alles.”
Nederland I
NOS: Pip en Zip.
STER Reclame.
NOS: Journaal.
STER: Reclame.
KRO: Daktari (film).
STER Reclame.
NOS: Journaal.
STER: Reclame.
KRO: Onderwijsvernieuwing.
Poolse filmimpressie.
Andy Williams Show.
De Rode Kamer (feuill.).
NOS: Journaal.
Nederland I
NCRV: Kinderprogramma.
NOS: Pip en Zip.
STER: Reclame.
NOS: Journaal.
STER: Reclame.
NOSDe Dubbeldekkertjes.
IKOR-CVK-RKK: Kenmerk.
STER: Reclame.
NOS: Journaal.
STERReclame.
Staatsloterij.
Socutera.
NOS: Wereld der insekten.
Eiland in de zon.
(film 14 jaar).
Studio Sport.
Journaal.
ENSCHEDE. Het Operagezelschap
„Forum” is in het geweer gekomen tegen
eventuele bezuinigingsplannen, die leiden
tot vermindering of intrekking van de
rijkssubsidie. In een memorandum aan
minister Engels van CRM noemt „Forum”
argumenten die volgens het gezelschap te
voren moeten worden overwogen. Het da
gelijks bestuur van Forum heeft minister
Engels verzocht op korte termijn een dele
gatie te willen ontvangen om een nadere
toelichting te geven.
Kolle: „Seksualiteit nu”. Met zijn boek
en gelijknamige film: „Het wonder der
liefde” heeft de schrijver getracht bij
dragen te leveren tot de bevrijding van
de erotiek en de seksualiteit uit diepge
wortelde waanvoorstellingen, frustraties
en valse schaamte, veroorzaakt door
geen of gebrekkige seksuele voorlichting
van de volwassen generatie. In dit laat
st boek richt de schrijver zich speciaal
tot de ouders van Nu met het oog op
de opvoeding van het kind van vandaag,
om hem te wapenen tegen de fouten
van de seksuele opvoeding van gisteren.
HILVERSUM. Van het grammo
foonplaatje Manuela van Jacques Herb
en de Riwi’s, zijn na zeven weken al
meer dan 100.000 exemplaren over de
toonbanken gegaan. Naar de platen
maatschappij laat weten is dit gebeurd
in recordtijd. Het ongehoorde succes
van Manuela werd begonnen door
Pierre Kartner, die niet alleen de tekst
schreef, maar ook deze single produ
ceerde. Manuela prijkt op de Neder
landse hitlijsten op de eerste plaats.
PARIJS (AFP). De beroemde Hallen
in het centrum van Parijs zullen niet ge
heel verdwijnen. In plaats van te worden
gesloopt, zullen een of meer loodsen wor
den afgebroken en op een andere plaats
weer opgebouwd. Welke plaats dat wordt,
is nog niet vastgesteld.
Een woordvoerder van de maatschappij
die de Hallen beheerde, zei dat men al
geruime tijd een koper zocht om althans
een deel van de Hallen te bewaren. Die
was nu gevonden in de persoon van de
Franse staat. De woordvoerder voegde er
aan toe dat de plaats waar de loods wordt
herbouwd in Parijs maar ook elders kan
liggen.
LONDEN (AP) Drie Britse archeolo
gen zyn van oordeel dat veel voorwerpen
van aardewerk waarvan werd aangenomen
dat zij prehistorisch waren en als zodanig
werden gekocht door een aantal belang
rijke musea in de wereld, waardeloze ver
valsingen zjjn die vermoedeljjk uit Turkjje
zjjn gesmokkeld. Tot de musea die derge-
lijke vervalsingen in huis zouden hebben
behoren, aldus de drie geleerden het Brit
ish Museum te Londen en het Metropoli
tan Museum of Art te New York.
De vervalsingen zouden ongeveer 10 jaar
oud zijn. Het is mogelijk dat aan de
echtheid van een aantal andere kunst
voorwerpen in het Louvre te Parijs, het
Museum of Primitive Art te New York en
het Museum te Ankara eveneens moet
worden getwijfeld.
In diverse grote musea en particuliere
verzamelingen in de wereld, aldus de des
kundigen, zou zich aardewerk bevinden
waarvan men aanneemt dat het komt uit
de Anatolische neolitische tijd, tussen de
7000 en de 8000 jaar oud is en, in 1956,
werd ontdekt bij Halicar in het zuidwesten
van Turkije.
De geleerden die een en ander meede
len door middel van een artikel in het blad
„Archeometry” zijn dr. Martin Aitken en
dr. Roger Moorey van de universiteit van
Oxford, en dr. Peter Ucko van het Univer
sity College te Londen.
Door middel van nieuwe technieken had
den zij 66 antieke voorwerpen uit musea en
privé-verzamelingen onderzocht en hadden
toen vastgesteld dat 48 ervan vervalsingen
waren van enkele jaren oud. Onder die
vervalsingen bevonden zich, aldus dr.
Ucko, tal van wereldvermaarde stukken.
Het Londense dagblad The Times heeft
naar aanleiding van het artikel in „Archeo
metry” geschreven dat de vervalsingen
vermoedelijk uit Turkije komen en dat men
de „antieke” voorwerpen heeft vervaar
digd uit klei afkomstig van de streek van
Halicar.
De conservator van de afdeling West-
aziatische antiquiteiten van het British
Museum, dr. R. D. Barnett, heeft tot een
verslaggever gezegd dat hij er vrijwel ge
heel van overtuigd was dat het resultaat
van het onderzoek der drie genoemde ge
leerden juist was, ofschoon hij hoopte dat
er een kans bestond dat de stukken onder
zijn beheer toch authentiek zijn. Alles was
op de Londense markt gekocht, zei hij.
„Wij zouden niet iets kopen dat een land
was uitgesmokkeld”.
Namens de bekende kunstveiling Sotheby
is verklaard: „Wij waren ervan op de hoog
te dat in veel gevallen voorwerpen uit
Halicar waren vervalst, en wij nemen het
eenvoudig niet meer voor verkoop aan”.
De plek bij Halicar waar het oude vaat
werk het eerst werd gevonden werd in de
jaren ’50 ontdekt door de Britse archeoloog
James Melaart. Later mocht hij niet meer
reeds thans minder goed worden bedeeld, in Turkije gaan graven in verband met zijn
rol in een geheime affaire over een verlo
ren goudschat bekend als de „schat van
Dorak”. z
Melaart heeft nu te Istanboel verklaard
dat het te Halicar gevonden aardewerk
mede door zijn fraaie kleuren, rood en
crème, zeer gezien was en daardoor voor
delig was om na te maken. Boeren in het
gebied hadden, dat was bekend, vaak ille
gaal daar naar oudheden gezocht en onge-
Nederland 2. Pip en Zip, het journaal
en dan de veertiendaagse filmrubriek
Première van Charles Boost en Ben
Klokman. De AVRO start om half acht
met de serie Operatie Minus 5.
Na het journaal de rally-cross om de
AVRO-trophy. Hopelijk zal het beter
weer zijn dan de vorige keer toen het
hele festijn praktisch in het water viel
Louis van Noord wijk is er om com
mentaar te geven en de wedstrijden
worden gehouden op het Euro-circuit in
Valkenswaard. Peyton Place, dat al
een keer is vervallen, is nu naar het
midden van de avond verplaatst.
Zoals alle dinsdagen besluit de AVRO
haar programma met 50 minuten actua
liteiten in Wibo v.d. Lindens Televizier
Magazine.
Lucy Ball, de onverwoestbare
Amerikaanse film- en t.v.-come
dienne, een der weinige vrouwe
lijke komieken, wordt vrijdag zes
tig jaar.
^ZVVVVAZXAZVVVVVVWWWWV\AZWWWWWW\AZWWVWWSAZVWWWWWWWWWVWWWWW\AZ\ZWUWWW
HILVERSUM II
7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn. 7.20 Dag
woensdag. 7.33 Van de voorpagina. 7.54
Deze dag. 8.00 Nws. 8.11 Actualiteiten.
8.22 Dag woensdag. 8.35 Van alle mark
ten thuis. 9.00 Weekblad. 9.35 Water
standen. 10.15 Koning Klant. 10.30 De
Weekbladen. 11.00 Nws. 11.03 Informa
tie en commentaar. 12.00 Licht vocaal
en instr, ensemble. 12.25 Brassband Ma
gazine. 13.00 Nws. 13.11 Actualiteiten.
13.25 Speelruimte: 13.25 Kennismaking
buurtbewoners. 14.00 Operette-wereld.
14.35 Kinderkoor. 14.50 De avonturen
van Alice: voordracht en muziek. 15.10
Buurtbewoners en hun muziek. 15.40
Profiel in muz. 16.00 Nws.16.03 Vra-
genvuur. 16.25 De Toonzaal (jeugd).
17.02 Oude liedjes.17.20 UNESCO-Maga-
zine. 17.40 Toerismo.17.55 Meded. 18.00
Nws. 18.11 Actualiteitem. 18.20 Klink
Klaar zonder nonsens. 19.30 Nieuws.
19.35 Dansorkest. 20.05 Melodieën Ex
pres. 20.30 Jazzmuz. 20.45 Het Oproer
kraait.21.15 Promenade Orkest. 21.45
Moderne kamermuz. 22.30 Nws. 22.38
Meded. 22.43 Actualiteiten. 22.50 Gevar.
platen. 23.15 Stereo-Pop. 23.55 Nws.
HILVERSUM III
9.00 Nws. 9.02 Van Meet af aan
10.00 Nws. 10.03 Journaal. 10.06 Ar
beidsvitaminen. 11.00 Nws. 12.00 Nws.
12.03 Zet ’m op. 13.00 Nws. 14.00 Nws.
14.03 Gimmick. 15.00 Nws. 15.03 Muziek
Boetiek. 16.00 Nws. 16.03 Lichte muz.
17.00 Nws. 17.02 Journaal.
BRUSSEL 324
18.55 Taalwenken. 19.00 Nws. 19.30 In
termezzo. 19.40 Franse taalwenken.
19.42 Lichte muz. 20.00 Casinomuz. 22.00
Nws. 22.15 Concertmuz. 23.00 Nws. 23.10
Lichte muz. 23.40 Nws.
HILVERSUM. Radio Veronica
heeft maandag meegedeeld dat om drie
uur ’s middags 53 uur na de start
van de actie „Veronica blijftals u
wilt” van het miljoen aangevraagde
en gedistribueerde kaarten er meer dan
200.000 ingevuld en ondertekend terug
waren ontvangen. Het grootste deel
daarvan werd rechtstreeks gebracht
naar de Hilversumse studio, maar ook
de PTT had haar aandeel in deze toe
vloed.
De leeftijden van de inzenders liepen
uiteen van vijf tot 93 jaar, maar er was,
aldus Veronica, een duidelijke meerder
heid in de leeftijdsgroep tussen de twin
tig en dertig jaar.
Andy Warhol, de beroemde Ameri
kaanse schilder en filmer, heeft nu
ook een toneelstuk op zijn naam
staan. „Pork” heet het en het is
gisteravond in première gegaan in
het Londense Round House, een tot
alternatief verbouwde kalkbranderij.
Het is en wie zou daaraan twij
felen met het oog op de avant-gardis-
tische loopbaan van Warhol een
controversioneel stuk, dat de eerste
avond al volop belangstelling trok.
Gistermiddag gaf Warhol een pers
conferentie in het Londense Ritz
Hotel, waar hij (rechts op de foto)
onder meer een van de hoofdrolspeel
sters, Geri Miller, aan de pers voor
stelde.
Richard Jessup: „Kaping in volle
ïee”. Een nogal ontstellende roman
over een groep studenten, die een
oceaanstomer in volle zee bezet. De
kleine wereld op het schip, met haar
duidelijk afgebakende grezen vertoont
een duidelijke parallel met de echte
kapitein en de officieren de zwij
gende meerderheid de verwende pas
sagiers en de jeugd een groep
studenten. Het is een opvallende para
frase op mens en maatschappij.
Rob Wiedenhoff: „Tien jaar Ral-
leyes”, het verhaal van het pientere
pookje.
BOSCH KEUNING N.V. BAARN.
In de Oekumene-serie: „Het geld van
de Kerk”, een werkboek, samengesteld
door Drs. Daniel de Lange.
„Er wordt uit en te na over gedebat
teerd”, erkende Stuart Piggott van de
universiteit van Edinburgh, die de eerste
is geweest om te verklaren dat Stone
henge is beïnvloed door het Middellandse-
Zeegebied. Hij houdt zich op de vlakte
ten aanzien van de nieuwe theorie dat dit
niet het geval is geweest.
Christopher Hawkes, een archeoloog
verbonden aan de universiteit van Oxford,
acht de Middellandse-Zee-theorie nog al
tijd deugdelijk. „Renfrew heeft een carica-
tuur van het probleem gepresenteerd”,
zegt hij, „het is veel ingewikkelder, er is
nog altijd zoveel dat wij niet weten.”
Renfrew betoogt dat Amerikaans we
tenschappelijk onderzoek van de laatste
tijd heeft aangetoond, dat Stonehenge
vele eeuwen ouder is dan de geleerden
plachten aan te nemen en hij concludeert
dat dit betekent dat Stonehenge is ge
bouwd onafhankelijk van beïnvloeding
door het Middellandse-Zee-gebied.
Zijn theorie is in strijd met de mening
van vele geleerden dat de beschaving is
begonnen rondom de Middellandse Zee en
zich van daar uit heeft verspreid. De
theorieën van Renfrew en Hawkes doen
het mysterie van de oorsprong van Stone
henge duidelijk uitkomen.
Het monument bestaat uit een kring
van monolithen (zuilen uit één stuk steen)
in de vlakte van Salisbury, 96 km ten
zuidwesten van Londen. Het telt 72 reus
achtige stenen, die elk tot 30 ton wegen
en een cirkel vormen met een middellijn
van ongeveer 30 meter. De onbekende
bouwers hebben de enorme stenen over
kilometers afstand over de vlakte ge
sleept. Zelfs over de reden waarom zij dat
hebben gedaan is in de loop der jaren
geredetwist.
In het jaar 1136 verhaalde Geoffrey of
Monmouth dat de toenaar Merlijn de
reusachtige stenen door tovermacht uit
Ierland had overgebracht. Tot het begin
van de 20st eeuw werd Stonehenge alge
meen in verband gebracht met de Druïden
de priester-tovenaars, bekend om hun
offerriten.
Korter geleden heeft G. S. Hawkins van
de universiteit van Boston Stonehenge
een neolithische „computer” voor het
voorspellen van verduisteringen en bewe-
Nederland 1. Daktari vult de KRO
tot acht uur als Pip en het journaal
achter de rug zijn. Leo Akkermans is
verantwoordelijk voor de documentai
re, die op het tweede journaal volgt.
Het onderwijs is nooit interessant ge
weest voor de onderwijzer, zo noemde
hij dit werkstuk, dat is gewijd aan een
brok onderwijsvernieuwing in Rotter
dam. Daar heeft het hoofd van de St.
Augustinusschool, J. Dezaire een ge
heel nieuw systeem ingevoerd. Het is
helemaal niet belangrijk, dat de klas
sen kleiner zijn; de vorm van het on
derwijs hangt af van wat de onderwij
zer ervan maakt, zo meent hij, de na
druk leggend op het teamwork aan de
scholen.
Tien minuten voor een Pools filmpje
en dan is het tijd voor Andy Williams.
Voorlopig en misschien wel voor
goed de laatste aflevering. Andy
stopt er voorlopig mee en de beer gaat
met pensioen. Vele gasten in deze af
levering, onder wie de echtgenoot van
senator Edward Kennedy, Joan. Ver
der natuurlijk alle vaste medewerken
den die afscheid komen nemen, de com
ponist Henry Mancini, de zanger Ray
Stevens en de zangeres Cass Elliot.
Ten besluit van het KRO programma
de voorlaatste aflevering van de Rode
Kamer, Zweedse produktie naar de ge
lijknamige (autobiografische) roman
van August Strindberg.
HILVERSUM I
7.00 Nws. 7.11 Het levende woord.
7.16 Op het eerste gehoor. 7.25 Horen
en zien; 7.30 Nws.; 7.32 Hier en Nu.
8.00 Nws. 8.11 Als dat zou kunnen...
8.30 Nws. 9.00 Gym. voor de vrouw.
9.30 Voor kleuters. 9.45 Geschikt
Voor U. 10.15 Voor de vrouw. 11.00
Nws. 11.03 Aktua. 11.55 Meded. 12.00
Van twaalf tot twee. 12.22 Wij van het
land.12.26 Meded. t.b.v. land- en tuin-
bouw.12.30 Nws. 12.41 Actualiteiten.
13.00 Raden maar 14.10 Weens-Mo-
zart-ensemble. 15.00 In 't zilver. 16.00
Nws?16.03 Internat, volksliedjes. 16.15
Radiostrip voor kinderen. 16.30 Jeugd-
land.17.30 En Bloc. 17.50 Overheids-
voorl. Mens en samenleving (C.R.M.).
18.30 Nws. 19.00 Lichte muz. 19.10 Mo
rele Herbewapening. 19.20 SNIF. Lich
te muz. 19.50 Voor blinden en slecht
zienden. 20.00 Muziekmagazine. 22.30
Nws. 22.38 Internat. Loosdrecht Jazz-
Festival 1971. 23.55 Nws.
gingen van zon en maan genoemd en in
1966 was ook Fred. Boyle, de astronoom
van de universiteit van Cambridge, van
mening, dat Stonehenge een voorhistorisch
observatorium was. Hij zei dat het was
gebouwd door een astronoom uit het Ste
nen Tijdperk van het intellectuele formaat
van een Newton of een Einstein.
De thans in de ruimste kring aanvaar
de theorie dateert uit 1953, toen Stuart
Piggott en twee medewerkers toevallig
graveerwerk in het gesteente ontdekten.
Zij namen aan dat dit tot de aloude
Grieks-Myceense cultuur behoorden, die
bloeide omstreeks 1500 voor Christus. An
dere geleerden meenden invloeden van de
Minoïsche cultuur van Kreta te bespeuren.
Renfrew valt de Middellandse Zee-theo-
rieën aan op grond van nieuwe kool-ra-
dium-dateringsmethoden. „Wij hebben de
creativiteit van deze Westeuropese barba
ren onderschat”, zegt hij. „Onze hele ge
dachtengang over de voorhistorische tijd
moet worden veranderd. Wij moeten nu
zoeken naar verklaringen in plaatselijke
termen niet in termen van deze grote
toevloed van cultuur uit het gebied rond
de Middellandse Zee.”
Renfrew brengt wetenschappelijk on
derzoek in het geding dat is gedaan in de
Verenigde Staten en zou hebben aange
toond, dat vergelijkingen van kool-ra-
diumproeven inzake de ouderdom met de
geweldige nauwkeurige jaarringen van de
Californische Bristle Cone-pijnboom, de
nauwkeurigheid van de proeven zou kun
nen bewijzen
„Dit in aanmerking genomen”, zegt Ren
frew, „is Stonehenge vele eeuwen ouder
dan vroeger werd geloofd in feite ouder
dan de Myceense beschaving.
„Wij moeten de voornaamste loop van
de historie herschrijven”, zegt hij. „Al
onze vroegere archeologische bevindingen
zijn nog terzake dienende, maar wij moe
ten de stukjes van de puzzle opnieuw
rangschikken. Het lijkt erop, dat wij ze
vroeger helemaal bij het verkeerde eind
hadden.”
Hawkes is het hier niet mee eens. „Kool-
radiumproeven kunnen ons slechts een
reeks cijfers leveren, zegt hij. Het is waar
dat deze cijfers nu wat zijn veranderd,
maar ongeacht hoe oud men Stonehenge
maakt, ik denk nog altijd dat er overzeese
invloeden bij hebben gewerkt. Renfrew
zegt dat Stonehenge te oud is om beïn
vloed te kunnen zijn geweest door de My
ceense cultuur. Wel, er zijn misschien
geen Myceense invloeden aan het werk
geweest maar zeker invloeden van rond
de Middellandse Zee. We hebben op ande
re plaatsen dingen gevonden die hieraan
steun geven.”
WK
KWH