NOG NIET AAN BUREAUFUNCTIE TOE
ELEK SCHWARTZ MOET SPARTA AAN
INTERNATIONALE REPUTATIE
HELPEN
V MWbtefrBBb ‘vf
l •*- K
25
24
Weinig zinnig
Figuur
DINSDAG 10 AUGUSTUS 1971
Teruggekeerd
iï Gerust hart
Oom FJok
HILVERSUM Ruim tien jaar
prijkt zyn naam op de ellenlange
loonlijst van de Nederlandse Om
roep Stichting. Hij is in die tijd
één van die veelbesproken tele-
visiemannen geworden maar toch
ontbreekt zijn foto in het archief
van de NOS-persdienst. De juf
frouw, sinds kort belast met dat
archief, zegt verontschuldigend:
„We hebben een verlanglijst met
de namen van enkele grote figuren,
van wie we nog geen foto hebben.
Ik geloof dat hij er ook op staat
Ja, inderdaad daar staat hij'’. Die
hij is sportcommentator Herman
Kuiphof (51) die ongetwijfeld de
geschiedenis zal ingaan als de man
van de mist-wedstrijd Ajax
Liverpool (hahaha) en Tsjindvall.
Kuiphof zelf kan de reacties van
het publiek niet goed begrijpen.
„Er zijn mensen geweest die zei
den dat ik nooit meer zo goed ben
geweest als toen in die wedstrijd
van Ajax tegen Liverpool. Dat is
flauwekul. Ik weet van mezelf dat
ik het echt nog wel eens beter heb
gedaan en natuurlijk ook slechter.
En dan het „Tsjindvall” en
„Tsjuiphof”. Mijn uitspraak van
Kindvals naam is juist, maar ook
al zou die niet goed zijn dan nog
snap ik niet waarom men zich zo
druk maakt. Er gebeuren veel be-
langrijker dingen tijdens zo’n wed
strijdverslag”.
ROTTERDAM Sparta mag
dan aan het einde van de vorige
competitie de grote belofte niet
helemaal hebben waargemaakt, in
het Europese kader is het weer een
treetje geklommen. Van het Run
ners up-toernooi, waar het door
Bayern München werd uitgescha
keld, stapte het dit keer door een
nederlaag in de finale tegen Euro
pees kampioen Ajax het walhalla
der bekerhouders binnen. In theo
rie betekent dat een wedstrijdserie
tegen zwaardere tegenstanders en
voornamelijk daarom keek het be
stuur van de Rotterdamse club uit
naar een ervaren opvolger voor de
scheidende Georg Kessler. Op die
speurtocht moesten de Kas
teelbewoners onvermijdelijk Elek
Schwarz tegen het lijf lopen. De nu
63-jarige ex-trainer van het Neder
lands elftal had sinds hij vorig jaar
bij het Portugese FC Porto stopte
stilgeleefd. Daarvoor deed hij on
der meer bij Benfica, Eintracht
Frankfurt en Crossing Molenbeek
de routine op die de Rotterdam
mers zo graag aan hun ploeg ge
koppeld zagen.
Ji
HERMAN KUIPHOF
HERMAN KUIPHOF WIL BLIJVEN REIZEN
U
ben hem niet meer nodig nu ze in Ter-
lingen een andere prooi hebben gevon
den.
De in Soest wonende Kuiphof volgt de
verrichtingen van zijn schrijvende colle
ga’s op de voet. Voordat hij naar de
televisie ging, werkte hij in Den Haag
bij een krant en hij weet dus wel wat
zich dagelijks op een sportredactie af
speelt. „Het leven van een televisie
commentator is minder jachtig dan van
een Dagbladjournalist”, vindt hij. „In de
sportjournalistiek is de laatste tijd veel
veranderd. Zowel ten goede als ten kwa
de. De meeste bladen geven erg veel
sport. Met name uit het buitenland, dat
vroeger maar met mondjesmaat werd
gegeven. Ik vind ook dat de sportfoto-
grafie ontzettend is verbeterd. Er wer
ken nu specialisten. De berichtgeving is
completer geworden. Zelfs in de kran
ten die het slecht gaat, krijgt de sport
veel ruimte. Ik heb wel eens de indruk
dat ze proberen de lezers vooral via de
sportpagina tevreden te stellen”.
vanwege het evenement. Als het eve
nement je niet meer interesseert, dan
wordt het natuurlijk tijd dat je gaat
opstappen”.
de renners lezen maar hoe het verloop
van de etappe was geweest, was in de
verhalen niet terug te vinden”.
De oud-bondscoach (hij leidde het Ne
derlands elftal van ’57 tot ’63) heeft bij
zonder veel vertrouwen in de Neder
landse topvoetballer. Hij zegt: „De tijd
dat de Nederlanders met een levens-
over het algemeen genomen mijn werk
kan doen”.
Bjj zjjn laatste woorden kwam Kuip
hof dicht bij het terrein van zijn baas
be-
van
„Ik
eer-
De laatste tijd is Herman Kuiphof
niet meer de man van het Spaak-team
die het meest over de tong gaat bij
de Nederlandse sportliefhebbers. Van
die plaats is hij verdrongen door
„kauwgom-Henkie”. Dat wil zeker niet
zeggen dat zijn populariteit hij heeft
meer fans dan vijanden aan het ta
nen is. Het tegendeel lijkt meer waar.
De mensen, die zich graag ergens
ergens kwaad over willen maken, heb-
Sparta is in de afgelopen transfer
periode geen voor het eerste elftal ge
wichtige spelers kwijtgeraakt. Lange
tijd heeft het gevaar bestaan dat de
Spartanen het zonder Kowalik, die aan
vankelijk naar Amerika terugkeerde
met het idee dat zijn carrière in Ne
derland beëindigd was, zouden moeten
stellen. De Pool had er echter geen
contractbreuk voor over en kwam toch
terug om aan zijn verplichtingen jegens
Sparta (hij staat nog een jaar onder
contract) te voldoen.
Na de lof kwam, zoals verwacht, de
kritiek. Kuiphof trachtte die op een
milde wijze te brengen, maar liet toch
ook duidelijk merken wat hij op zijn
lever had. „Die verrekte quote-ziekte.
Voor vele journalisten lijkt het wel
een evangelie. Ik wil best lezen wat de
spelers en trainers te zeggen hebben,
maar het moet wel door een zeef gaan.
Het moet interessant zijn, dan mogen
ze voor mij zo veel quote’s gebruiken
als ze maar willen. Maar ik mis te
vaak de mening van de verslaggevers.
En men mag toch niet vergeten dat
spelers en trainers partijdig zijn. Daar
om mis ik die eigen inbreng van de
verslaggever. Ik wil een voorbeeld noe
men. Tijdens mijn vakantie in Spanje
wilde ik de Tour de France volgen. De
wilerennerij is nu niet bepaald mijn
favoriete sport, maar ik wilde toch wel
op de hoogte blijven. Ik kon wel elke
dag de meningen van de ploegleiders en
Als Schwartz er in slaagt om zijn vi
sie op de spelers over te brengen, dan
zullen zij in september met een gerust
hart naar Bulgarije reizen. „Ik heb het
Bulgaarse voetbal drie jaar geleden goed
leren kennen tijdens een toernee van
Eintracht Frankfurt door Bulgarije.
Daar speelden we gelijk tegen Levski
Sofia en dat moet Sparta nu ook kun
nen”, aldus de nog altijd met een Duits
accent sprekende Schwartz.
groot complex rondliepen als zij tegen
een bekende buitenlandse vereniging
moesten is definitief voorbij. Door de
successen van Ajax en Feijenoord heb
ben de Nederlanders zelfvertrouwen ge
kregen”.
Verschilt het voetbal veel van dat van
vroeger?
Schwartz: „Toen ik hier als bonds
coach was, heb ik al vast kunnen stel
len dat er in Nederland veel talent
volle technische spelers rondliepen.
Desondanks sta ik er toch versteld van
hoeveel bekwame spelers de Neder
landse voetballerij nu oplevert. Er zijn
zoveel topspelers dat er zelfs verschil
lende naar het buitenland „geëxpor
teerd” worden. En niet alleen van
Ajax en Feijenoord, maar ook van steeds
meer andere clubs als Twente, Sparta
en ADO”.
een 5-2 zege op België leidde) heeft de
laatste weken tijdens een zestal trai-
ningswedstrijden, die overigens al door
Georg Kessler vastgesteld waren, en
een trainingskamp in het Drentse Ex-
loo nader met zijn ploeg kennis kun
nen maken.
Het ziet er echter niet naar uit dat
hij aan de hand van die ervaringen
reeds ingrijpende wijzigingen in de
ploeg van vorig seizoen zal brengen.
Schwartz: „In principe begin ik met
hetzelfde elftal dat vorig jaar onder
Kessler de competitie beëindigde. Mis
schien zal ik het team dan later op
enkele plaatsen aan gaan passen. Maar
men moet niet van mij verwachten dat
ik nu Kristensen ineens in het doel zal
zetten”. En dan lachend: „Zulke dingen
kan alleen Rinus Michels”.
Wellicht nog belangrijker dan het begin
van de nationale competitie, waarin de.
Spartanen het op de eerste twee zonda-
gen opnemen tegen Volendam en FC
Den Bosch (Schwartz: „Dat lijkt mak
kelijk, maar het is een feit dat Sparta
het tegen op papier zwakkere clubs
moeilijker heeft dan tegen topteams”)
is de openingsronde van het Europese
toernooi voor bekerhouders, waarin de
Rotterdammers aan moeten treden te
gen de Bulgaarse bekerwinaar.
r.
r
Een tegenvaller voor Schwartz was de
weigering van Admira Wien om topsco
rer Willy Kreuz te laten gaan. In eerste
instantie leek de transfer van de top
scorer, die zelf dolgraag naar Rotter
dam wilde, geen enkele moeilijkheid op
te leveren. Nadat Kreuz met Sparta tot
overeenstemming was gekomen, vond
Admira echter een geldschieter, die als
eerste eis stelde dat de doelpuntenma
ker blijven zou. Schwartz vindt het
jammer dat de zaak alsnog rond kwam.
„Want”, zegt hij, „Kreuz is een spe
ler van het kaliber Tostao, de Brazili
aanse international. Hij heeft een enor
me actieradius en levert briljante pass-
jes af”. Kreuz zal er in ieder geval dit
jaar nog niet aan meewerken dat het ver
blijf van Schwartz in Nederland even
tueel langer wordt dan het ene jaar
waarvoor hij nu getekend heeft.
Schwarz: „Voor het Nederlands elftal
kwam ik in eerste instantie ook voor
een jaar. Dat zijn er tenslotte zeven ge
worden
„Oom F.lek 'een biinaam die bii
verdiende toen hij Oranje als trainer
,,'t was de eerste keer dat ik het elf
tal alleen samen mocht stellen” naar
Voor Schwartz was het aanbod van
Sparta de kans om te ontsnappen aan
zijn renteniersleventje. Schwartz: „Dat
nietsdoen was niets voor mij. Ik heb
me een jaarlang verveeld. Ik ben blij
dat ik nu weer in Nederland kan wer
ken.” Het is de vergrijsde oefenmees
ter niet aan te zien dat hij op twee jaar
van zijn AOW staat. Noch op zijn praat
stoel, noch op het veld handelt hij naar
zijn leeftijd. „Ik voel me niet oud. Er
zijn mensen van twintig die zich ou
der zullen voelen dan ik. Als er mensen
zijn die mij oud vinden dan moeten ze
tijdens de training maar eens naar het
veld komen” aldus Schwartz, die niet
schroomt oefeningen zelf voor te doen
al merkt hij daar over op, „dat is voor
mij niet meer nodig. Ik werk hier met
een jonge trainer (Steegman, red.) Mijn
taak is meer die van manager-coach.”
Zeven jaar is Elek Schwartz uit Ne
derland weggeweest. In die tijd volgde
hij het voetballeven in ons land via
de kranten en de televisie. Schwartz:
„Dat doe ik met de competities van al
le landen waarin ik tot nu toe gewerkt
heb. Die spelers blijven me interesse
ren.” Sparta heeft hij op de beeldscher
men moeten missen, wat niet weg
neemt dat hij zijn nieuwe team op
waarde weet te schatten: „Ik heb Spar
ta niet zien spelen, maar ik heb gele
zen hoe het tegen Feijenoord en Ajax
uit de bus gekomen is. En om tegen
dergelijke clubs zulke goede resultaten
te kunnen boeken moet je sterk zijn.”
Kuiphof twijfelt ook aan het nut van
de gesprekken in de kleedkamer ter
wijl de spelers nog onder de douche
staan of zich nog moeten aankleden.
„Er komen dan zo weinig zinnige op
merkingen. Ik herinner me nog de tijd
dat ik zelf voetbalde. En dat was dan
nog maar zaterdagvoetbal (JAC uit Den
Haag, vierde klasse KNVB). Als we
verloren hadden, gooiden we zelfs onze
eigen voorzitter de kleedkamer uit. We
wilden elkaar ongezouten de waarheid
vertellen en daar moet niemand bij
ztfn”. Hjj heeft nog meer
denkingen tegen het gebruiken
quote’s omdat dat zou moeten,
geef det rainers weleens te veel
bied. Ze zjjn belangrijk, erg belangrijk
zelfs, en dat weet ik ook wel, maar het
zijn geen heiligen. Ook zij falen”.
Als televisie-commentator wordt
Kuiphof zelf de laatste jaren ook ge
confronteerd met het interview na de
wedstrijd. Hij geeft ook direct toe, dat
lang niet alle spelers en trainers die
ondervraagd worden met zinnige ant
woorden komen. Toch is hij het wel
eens met de nieuwe lijn bij de NOS,
ook zoveel mogelijk achtergronden te
brengen. „We deden daar vroeger ook
wel wat aan maar veel te weinig. Toen
we op donderdagavond tijd kregen
nu is het woensdagavond is het
verbeterd. Nee, het is nog lang niet
voldoende, maar daarvoor zouden we
meer zendtijd moeten hebben. Niet dat
ik klachten heb over de verdeling van
de zendtijd. We worden verhoudingsge
wijs niet slecht bedeeld. Maar er zouden
in het totaal meer uren moeten komen.
Er zijn ook wel eens te weinig facili
teiten om goed te kunnen werken, maar
ze zijn de laatste jaren wel aanmerke
lijk verbeterd. Ja, ik ben echt wel te
vreden over de manieren waarop ik
Toch zullen niet alleen die „beroeps
kankeraars” de wenkbrauwen hebben
gefronst toen enige tijd geleden bekend
werd dat de jonge Eef Brouwers was
aangesteld als waarnemend chef van
NOS-sport en plaatsvervanger van Bob
Spaak. Was Kuiphof dan niet de aan
gewezen .figuur voor die functie? En
hebben de leden van het team inspraak
bij de beoeming van Brouwers gehad?
Kuiphof: „Ja, er is wel overleg ge
weest. Het zit zo: het is hoofdzakelijk
een bureaufunctie en dat verkleint bij
velen de animo voor die positie. Als
je je een commentator voelt, ben je
niet zo gauw in voor een baan waarbij
je hoofdzakelijk tussen vier muren zit
ten moet. Als je Spaak moet vervangen
moet je vergaderingen bijwonen en lan
ge lijsten bekijken. Nee, persoonlijk
was ik daar niet voor in”.
Kuiphof is het duidelijk niet eens met
de theorie dat verslaggevers van 40 jaar
het jachtige leven met vele reizen in
binnen- en buitenland moeten opgeven
om zich een wat regelmatiger bestaan
te creëren. „Ik ben toch nog geen ouwe
zak”, stelt hij voor zichzelf overtuigend
vast. „Kijk, ik ben echt niet gek op al
die reisjes maar ik ben wel gek op het
werk. Toen ik dertig was vond ik het
ook iets bijzonders om in Wenen,
Londen en al die buitenlandse steden
te zijn, maar dat is nu gewoon gewor
den. Dat klinkt misschien wat blasé,
maar dat is niet zo bedoeld. Als ik nu
op stap ga doe ik dat voornamelijk voor
de lekkere reportages. Maar nu moet
je niet denken, dat ik door mijn werk
er alleen maar in mijn hotel blijf zit
ten. Ik ga echt nog wel de stad in. Ik
ben al een 80 of misschien wel 100 keer
in Londen geweest, maar ik ben toch
graag naar de Europa-cupfinale tussen
Ajax en Panathinaikos gegaan. Vooral
Bob Spaak, die overigens niet alleen
technische faciliteiten voor zijn mensen
moet regelen maar ook steeds meer
financiële. Maar dat is een apart
verhaal.