UNDERGROUND REDACTEUREN VRIJ
MOEDJIBOER MORGEN
VOOR KRIJGSRAAD
Verklaring tot Amerikaanse ambassadeur:
Russisch-Indiaas akkoord is
alleen vriendschapsverdrag
Vast werk!
Splijtzwam woekert in zwart Afrika
I
de postgiro
dab makkelijk!
I
„Wegens voeren van oorlog tegen Pakistan”
„Staatshoofd
van Oeganda
verleende
hulp”
HOOGOVENS IJMUIDEN
achtergrond
de postgiro
is voor en van
ons allemaal
nationaliteit
ontnomen
Brand in Antwerpen
eist drie levens
Ex-burgemeester
van Athene
2
3
O
-i
DINSDAG 10 AUGUSTUS 1971
Bangla Desj
Waarschuwing
T oerisme
Hulp bij aanval
Dreigende breuk
Ivoorkust
Verrader
Les geleerd
NEW DELHI (AP, AFP en DPA) Kort na het ondertekenen van het
akkoord tussen India en de Sovjet-Unie hebben de ambassadeurs van de
Verenigde Staten en van Frankrijk, respectievelijk Keating en De Labarde,
op het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken de verzekering gekregen
dat het pact een vriendschapsverdrag is en geen akkoord van militaire bij
stand.
ut
(Van een speciale medewerker)
LUSAKA In Afrika, al nooit een voorbeeld van eensgezindheid ge
weest, woekert de splijtzwam met verhevigde kracht voort. Voedings
bodem is de Organisatie voor Afrikaanse Eenheid, een naam die steeds
minder strookt met de realiteit. Hernieuwde aanleiding tot bittere
meningsverschillen is het touwtrekken om een dialoog tussen het zwarte
Afrika en het door blanken gedomineerde Zuid-Afrika. De onlangs ge
houden OAE-topconferentie in Addis Abeba, hoe opvallend ook, is daar
bepaald niet het begin van en betekent nog minder een verlossend einde.
Huurling Steiner voor
Soedanese rechtbank:
Hoogovens kan bedrijfspersoneel plaatsen. Goed salaris.
Kom vrijblijvend over de mogelijkheden praten.
Maximum leeftijd 50 jaar.
Hoofdkantoor 2, afdeling Personeelsvoorziening,
Velsen-Noord (niet bus 75 van Stationsplein, Beverwijk).
U bent welkom elke werkdag tussen 9 en 5 uur,
ook voor telefonische inlichtingen (02510 - 94000).
ADVERTENTIE
SJEIK MOEDJIBOER
WWIMMMVVVMWIAWWVVWVIAMVIAMVWWWWWWVVVWVWIAMWVMMWW
****A*/WVWVVWWVWVVVVWVVVVVVWVWV\^n^/WWVVVVVVVVVVVVVVVVWWWVVVV\^rVWVWVVWVVWVV\A^WWVVWWWWWWWVWWWWWWWWWWVVWWVWWWWVWWWWWWWWWWW*ftfWWWWW*l
a
ADVERTENTIE
ndse
en
iben.
end
de
ren
loet
het
Die strubbelingen hebben beslist niet
alleen te maken met de kwestie van de
dialoog, maar over en weer zijn de in
vloeden onmiskenbaar. Het touwtrek
ken om het gesprek met de blanken
kan zowel nieuwe politieke en econo
mische unies doen ontstaan als oude
onttakelen.
rechtbank zou moeten verantwoorden en
mogelijk ter dood veroordeeld zou wor
den.
De constitutionele crisis in maart was
het hoogtepunt van een lange campagne
van sjeik Moedjiboer voor grotere auto
nomie van het dicht bevolkte oostelijke
deel van Pakistan.
ging een bezoek te brengen aan presi
dent Banda van Malawi. Een bezoek
dat overigens niet is doorgegaan. Voor
tal van Afrikanen is Banda een ver
rader van de Afrikaanse zaak, omdat
hij enkele jaren na de onafhankelijk
heid van Malawi in 1964 een handels-
akkoord met Zuid-Afrika sloot.
Zijn grootste tegenstander op dit
punt is president Kaunda van Zambia.
Die deed zijn felle veroordeling van
een gesprek met de Zuidafrikanen tij
dens de topconferentie dezer dagen nog
eens dunnetjes over op een receptie in
Lusaka. Hij beschuldigde de Zuidafri-
kaanse regering ervan de aanleg van
de door China gefinancierde Zambia-
Tanzania-spoorlijn te saboteren. Geë
motioneerd riep hij uit: „Alleen over
Op 25 maart riep sjeik Moedjib „de
soevereine onafhankelijke volksrepubliek
Bangla Desj” uit. Sedert het begin van
de burgeroorlog zijn circa zeven miljoen
mensen uit Oost-Pakistan naar India ge
vlucht.
Het „Vriendschaps- en samenwerkings
verdrag” is in feite een militair akkoord
dat een waarschuwing voor Pakistan en
China inhoudt, zo menen waarnemers in
New Delhi.
ATHENE (Reuter) George Plytas, de
vrijwillig in ballingschap levende oud-bur-
gemeester van Athene, is van zjjn Griekse
nationaliteit beroofd.
Een bekendmaking van het Griekse mi
nisterie van Binnenlandse Zaken beschul
digt Plytas van anti-nationale activiteiten
in het buitenland. Waarnemers geloven dat
het Griekse regime eenzelfde actie zal on
dernemen tegen een groot aantal tegenstan
ders die in het buitenland verblijvén.
ruk-
was,
1 hij
hij
Oor-
sche
lisa-
dat
irdat
ge-
ge-
lich-
ege-
iris-
igd-
ge-
mis-
door
een
lood
roep
en
reft,
aan
tiar-
ïëb-
van
te
ken.
is
>ien.
ier-
'an-
een
ca-
nog
loor
ge
en
van
ge-
nd-
ad-
gen als van Usher, zij tonen ondubbel
zinnig aan hoe diep de kloof binnen
de OAE is.
van
ko
zijn
Talik
over
heeft
gen-
ugd-
ïisen
vrij
heide
;cht-
rdt
or-
Hij
aar
*en
sed
nd
m-
lix
k-
:ht
an
ijn
rd
ft-
ige
tan
ijn
*e-
ek.
?en
;ie.
mi
Een officiële zegsman die niet bij name
wilde worden genoemd, deelde nog mee
dat India sinds 1952 heeft getracht te
komen tot een akkoord met de V.S. over
„vriendschap, zeevaart en handel”, maar
dat hier nooit iets van is gekomen, omdat
Washington bezwaar zou hebben gehad
tegen bepaalde clausules.
Namens de Amerikaanse ambassade in
New Delhi werd evenwel gezegd dat er
over dit eventuele pact de laatste jaren
niet actief is onderhandeld. De overeen
komst die men destijds op het oog had,
zou veel minder ver zijn gegaan dan het
verdrag dat India nu met de Sovjet-Unie
heeft afgesloten.
De regering van Pakistan heeft de mi
nister van Buitenlandse Zaken van de
Sovjet-Unie, Gromiko, tot een bezoek aan
Pakistan uitgenodigd.
Een belangrijk aspect van het Russisch-
Indiase verdrag is voorts het niet uitge
sproken maar duidelijke anti-Amerikaan
se karakter ervan in het licht van de
recente verklaring van president Nixon
dat hij zich niet zal storen aan de eis van
het Amerikaanse Congres alle militaire
steun van de Verenigde Staten aan Pakis
tan stop te zetten.
PRESIDENT Houphouet-Boigny van
Ivoorkust heeft ondertussen de eerste
consequenties uit zijn toenaderingsbe
leid getrokken. Hij heeft medestanders
voorgesteld een conferentie te beleggen
om de mogelijkheid van een dialoog
met Zuid-Afrika praktisch uit te wer
ken en Pretoria laten weten dat het
landingsrechten kan krijgen voor vlieg
tuigen, die bij voorkeur Zuidafrikaan-
se toeristen zouden moeten aanvoeren.
RAWALPINDI (Reuter, DPA en ANP) De Oostpakistaanse leider
sjeik Moedjiboer Rachman zal morgen door een speciale militaire recht
bank worden berecht wegens „het voeren van oorlog tegen Pakistan en
andere vergrijpen»’. De beklaagde zal de „nodige gelegenheid krijgen zijn
verdediging voor te bereiden en alle faciliteiten hebben die de wet toe
staat, waaronder het nemen van een advocaat van zijn eigen keuze, mits
deze een burger van Pakistan is*. Aldus is door de Pakistaanse regering
verklaard.
ANTWERPEN (Belga) Een brand in
de Urselstraat in Antwerpen heeft van
drie mensen het leven geëist. Het waren
een echtpaar en hun 14-jarige zoon, die
geen kans meer zagen het brandende huis
te verlaten.
heus,
Voor de naaste toekomst betekent het
verdrag Russische militaire hulp op grote
schaal als Pakistan India zou aanvallen
terwijl Moskou voorts niet werkeloos zal
blijven toezien als China b(j een dergeljjke
aanval ten gunste van Pakistan zou inter
veniëren.
GENERAAL AMIN, staatshoofd van
Oeganda, heeft daar al een duidelijke
aanwijzing voor gegeven toen hij de be
groting van de Oostafrikaanse Econo
mische Unie weigerde te ondertekenen.
Daarmee trok hij zich, technisch be
zien, terug uit de Unie, die verder Tan
zania en Kenya omvat. En hij zal niet
tekenen, zolang president Nyerere van
Tanzania hem niet als staatshoofd er
kent.
Amin, die begin dit jaar door een
staatsgreep tegen president Obote aan
de macht is gekomen, volgt een beleid,
dat zeker in Nyerere’s ogen al te zeer
van socialistische en solidariteitbegin-
selen afwijkt. Daar maakte Amin het
dan ook wel naar met zijn aankondi-
overleg met Moedjiboer om te pogen een
oplossing te vinden voor de crisis tussen
het centrale gezag en de Oostpakistaan
se leider. De crisis spitste zich toe na de
besliste afwijzing door sjeik Moedjiboer
van een aanbod van het staatshoofd, een
officiële commissie een onderzoek te la
ten instellen naar het optreden van het
leger in Dacca eerder in maart.
Intussen was Moedjiboer de feitelijke
machthebber in Oost-Pakistan. President
Chan, die de opening van de Nationale
Vergadering nader had bepaald op 25
maart, stelde deze bijeenkomst opnieuw
uit, dit keer voor onbepaalde tijd.
Op 24 maart werden bloedige botsin
gen gemeld tussen leger en demonstran
ten, die het lossen van militaire schepen
in Oost-Pakistan wilden verhinderen.
ONDANKS ALLES heeft de OAE
niet alleen schade geleden met deze
verwikkelingen: de organisatie heeft
ook enkele positieve resultaten be
reikt en een paar nuttige lessen ge
leerd. Het is de leden bijvoorbeeld dui
delijk geworden dat handel en econo
mische coöperatie een duurzame basis
voor eenheid en samenwerking vormen.
„De OAE heeft het tot dusverre in feite
helemaal niet zo gek gedaan”, verze
kerde een Afrikaanse historicus ons
zelfs, „zeker in vergelijking met de
moeilijke leerschool die Europa heeft
doorlopen vóór het aan wezenlijke sa
menwerking toe was.”
Die zijn meer dan welkom aan de
„Afrikaanse rivièra”, die op het ogen
blik bij de hoofdstad Abidjan wordt
aangelegd (kosten zeven miljard gul
den).
Zo staan Houphouet-Boigny en Kaun
da tegenover elkaar: twee toonaange
vende Afrikaanse leiders, van wie be
kend is dat geen van beiden een duim
breed wijkt als hij meent in zijn ge
lijk te staan. Houphouet-Boigny: „Als
andere landen oorlog met Zuid-Afrika
willen, wens ik hen het beste toe. Ik
prefereer de vrede.” Kaunda: „Als
Zuid-Afrika niet oppast ontbrandt er
een rassenoorlog.”
Vliegtuigongeluk. In de bergen in de buurt
van de noordwestelijke Noorse stad Od-
da is het wrak gevonden van een vlieg
tuig dat met vijf personen aan boord
werd vermist. Het toestel, een Noorse
„Cessna”, is waarschijnlijk tegen een
bergwand te pletter gevlogen.
Treinramp slachtoffers. Het aantal slacht
offers van de treinramp van vorige week
bij de Joegoslavische hoofdstad Belgra
do is gestegen tot 38.
De emotionele uitspraken over zwar
te solidariteit tegen blanke onderdruk
king hebben slechts beklemtoond hoe
ernstig het conflict is, dat na topbe-
sprekingen nu op lagere niveaus door
werkt. Het is temeer van belang, nu
met name in Oost-Afrika politieke
moeilijkheden tot een Balkan-achtige
situatie leiden.
Banda zocht een rechtvaardiging voor
zijn toenaderingspolitiek in deze over
weging: „De zwarte Afrikaanse leiders
moeten hun tactiek veranderen. Woor
den alleen doen de muren van Jericho
van de apartheid niet vallen. Wij moe
ten een gesprek aanknopen met de
door blanken bestuurde Afrikaanse
landen, zowel met Zuid-Afrika als met
Rhodesië en Portugal.”
VRIJWEL gelijkluidende woorden
zijn onlangs in Addis Abeba gebruikt
door de president van Ivoorkust,
Houphouet, die nu aan de spits van de
voorstanders van een dialoog met Zuid-
Afrika loopt.
ue ane reaacteuren van nel ingeise
underground-tijdschrift OZ buiten de
Londense gevangenis Wormwood
Scrubs nadat een hof van appèl gis
teren hun vrijlating had bevolen,
hangende de beslissing van het be
roep tegen hun veroordeling wegens
het publiceren van obsceniteiten. Van
links naar rechts de 29-jarige
Australiër Richard Neville, de 24-
jarige Engelsman Felix Dennis en de
34-jarige James Anderson, ook een
Engelsman. Neville was tot vijftien
maanden, Anderson tot een jaar en
Dennis tot negen maanden gevange
nisstraf veroordeeld. In de gevange
nis is hun lange haar afgeknipt.
De bedoeling van het pact is, zo kreeg
men te horen, de vrede en de veiligheid in
dit deel van Azië te versterken.
Er zouden, zo werd verklaard, ook an
dere diplomatieke vertegenwoordigers
worden uitgenodigd op het ministerie die
men dan de doelstelling van het akkoord
uiteen zou zetten.
De betrekkingen tussen Pakistan en de
Sovjet-Unie verslechterden in april van
dit jaar nadat president Podgorni in een
brief aan president Chan kritiek had geuit
op het optreden van het leger in Oost-
Pakistan.
Over het nieuwe verdrag tussen Moskou
en New Delhi was gisteravond in de
Pakistaanse hoofdstad Rawalpindi nog
geen commentaar geleverd. „Wij bestude
ren het”, zo werd gezegd, „bepaalde din
gen zijn ons nog niet duidelijk.”
CHARTOEM (DPA) De Westduitse
huurling Rolf Steiner heeft tijdens zjjn
proces in de Soedanese hoofdstad Chartoem
verklaard dat het huidige staatshoofd van
Oeganda, generaal Idi Amin (in 1969 en
1970 nog stafchef van het Oegandese leger),
hem en de opstandelingen in Zuld-Soedan
heeft geholpen.
Amin had eens met Israëlische functio
narissen het hoofdkwartier van de Zuid-
soedanese Lagorebellen in Wingipool be
zocht.
Steiner staat in Chartoem terecht wegens
zijn aandeel in de guerrilla-oorlog van de
zuidelijke Soedanezen tegen de centrale
Soedanese regering. De aanklager heeft te
gen hem al tweemaal de doodstraf geëist.
De huurling kwam uit de verhoren, waar
van de protocollen gisteren werden voorge
lezen, naar vorep als politiek en militair
organisator van de rebellie. Hij berichtte
uitvoerig over zijn opleidingsmethoden,
vermeldde echter niet of hij aan gevechts
handelingen tegen de Soedanese regerings
troepen heeft deelgenomen.
Zijn pogingen om een geregeld leger van
20.000 man op te bouwen, waren naar zijn
zeggen stukgelopen op het gebrek aan wa
pens en op de conflicten tussen de verschil
lende opstandelingengroepen onderling. In
oktober 1970 was Steiner voor de Soeda
nese regeringstroepen naar Oeganda ge
vlucht, vanwaar hij (naar hij nu zegt) naar
West-Duitsland terug had willen keren.
Het bewind van Obote leverde hem echter
op 10 december aan Soedan uit. Twee we
ken later werd Obote door Amin ten val
gebracht.
Zijn Awami-liga verwierf 160 zetels
(een absolute meerderheid) bij de ver
kiezingen voor een Nationale Vergade
ring in december 1970. Maar president
Jahja Chan stelde de openingsbijeen-
komst van het parlement, die op 3 maart
zou worden gehouden, uit, nadat Moed-
jiboers Westpakistaanse tegenspeler, Zoe-
lifka Bhoetto, met een boycot had ge
dreigd. Het uitstel had een week van rel
len en stakingen in Oost-Pakistan tot ge
volg, waarbij vele doden en gewonden
vielen. Het parlement zou in de eerste
plaats een nieuwe grondwet moeten op
stellen voor terugkeer naar een burger-
bestuur.
HET INTERN Afrikaanse conflict
om de dialoog is ondertussen zo ver
scherpt, dat een aantal voornamelijk
Westafrikaanse landen, onder aanvoe
ring van Ivoorkust, de OAE de rug
zouden willen toekeren. Het gaat hier
onder meer om Ghana, de Centraal-
Afrikaanse Republiek, Gabon, Malawi
en ook Oeganda. Dat het centrum van
de propaganda voor een gesprek met
Zuid-Afrika in het Frans-sprekende
deel van Afrika ligt is niet toevallig.
Hier doet zich namelijk onmiskenbaar
de buitenlandse politiek van Parijs gel
den, die gelijktijdig de invloed in de
voormalige eigen en Britse koloniën
wil uitbreiden en de relaties met Zuid-
Afrika verder wil verbeteren.
De wapenleveranties aan Pretoria
zijn daar een macaber voorbeeld van.
Uitlatingen van de minister van Bui
tenlandse Zaken van Ivoorkust, Arsène
Usher, laten geen twijfel aan de bedoe
lingen bestaan. „Schuldig aan de ver
deeldheid is de communistische ideolo
gie, die de waarheid meent te ver
kondigen, die geen compromis accep
teert, onenigheid zaait en oorlogen ver
oorzaakt als in Korea en Vietnam.”
Een verklaring als deze sluit wonder
wel aan bij het Zuidafrikaanse oog
merk het opdringende communisme in
Afrika een halt toe te roepen, zoals
Pretoria hardnekkig beweert. Wat er
ook te zeggen mag zijn van verklarin-
Hij werd later naar West-Pakistan
overgebracht. De plaats waar hij gevan
gen wordt gehouden, is nooit bekendge
maakt.
India zal de kwestie van de berechting
van Moedjib voor de Verenigde Naties
brengen. De minister van Buitenlandse
Zaken, Singh, verklaarde gisteren in het
Indiase Lagerhuis, dat de Commissie
voor de Rechten van de Mens van de
Verenigde Naties mogelijk een geschikt
forum daarvoor zal zijn. De Pakistaanse
president Jahja Chan, gaf kortgeleden te
kennen dat Moedjiboer Rachman zich
wegens hoogverraad voor een militaire
Het proces zal achter gesloten deuren
worden gevoerd. Sjeik Moedjib werd op
26 maart in Dacca gearresteerd, nadat
Pakistaanse militairen Oost-Pakistan wa
ren binnengetrokken om een afschei
dingsbeweging onder leiding van zijn
Awami-liga neer te slaan.
mijn lijk zal Zuid-Afrika de spoorlijn
kunnen vernietigen”.
Politieke waarnemers krijgen steeds
meer respect voor Kaunda’s onbuig
zame verzet tegen de dialoog. Niet al
leen hebben de voorstanders zich de
laatste tijd sterker gemaakt, Zambia
kampt ook nog steeds met de Portuge
se blokkade tegen voedingsmiddelen,
welke voor Zambia van vitaal belang
zijn. Hoe lang Kaunda het verzet kan
volhouden, hangt zeker af van de tijd
die hij nodig heeft om een antwoord
op deze blokkade te vinden.
Het Pakistaanse staatshoofd, generaal
Jahja Chan, reisde op 15 maart naar de
Oostpakistaanse hoofdplaats Dacca voor
Hoewel de uitdrukking „wederzijdse
bijstand ingeval van een aanval” niet in
de tekst van het document voorkomt
geven bepaalde passages toch een duide
lijke aanwijzing dat een aanval op een
van de twee partners ook als een aanval
op de ander zal worden opgevat.
Het is de eerste maal na de oorlog dat
de Indiase regering traditioneel kampi
oene voor geweldloosheid en niet-verbon-
denheid een militair verdrag sluit.
De reis van minister Gromiko naar
New Delhi en de ondertekening van het
Russisch-Indiase verdrag vloeien voort,
zeggen deze waarnemers, uit de tussen
India en Pakistan ontstane spanning over
een eventuele afscheiding van Oost-Pakis
tan en de recente Amerikaans-Chinese
toenadering.
Men houdt rekening met de mogelijk
heid dat de Indiase regering haar terug
houdende houding inzake een erkenning
van een zelfstandige Bengaalse natie
(Bangla Desj) laat varen, hoewel deze
natie feitelijk niet bestaat. Een breuk in
de betrekkingen tussen New Delhi en
Karatsji zal er dan ongetwijfeld het ge
volg van zijn. Vermoed wordt echter, dat
minister Gromiko de Indiase leiders dui
delijk heeft gemaakt dat Moskou niet
gebrand is op een gewapend conflict tus
sen India en Pakistan. Veel belangrijker
is het voor de Russen hun positie in dit
deel van de wereld, met het oog op de
Chinese invloed, te verstevigen.
