VREDESWEEK 1971
OP ONDERWIJS
RICHT ZICH STERK
Meer dan 250 actiegroepen
komen in beweging
BELANGRIJKE DATA
Reacties van lezers
Nederland mag niet verdwijnen
VREDE! MET ALLE BEWEID?
„Hervormd
Ir
Documentatie
Bijbel nu in 1431 talen
Ulster
Uniecollecte
Bijbels voor
Roemenië
beweging voor
wereldbelasting
E
Werkgroepen
y
mi
Hervormde kerk
en
Dr. Hollenweger
hoogleraar
,9«
1
- I
I
hi
i 2
ZATERDAG 28 AUGUSTUS 1971
14
Erbij
-
1
99
Oecumenische
doorbraak in
Duitsland bepleit
Elfhonderd deelnemers
1
-«1. J
1
1
De redactie van het weekblad
Hervormd Nederland krijgt mo
menteel veel reacties uit de lezers
kring en van de kopbladedities, na
dat bekend werd gemaakt dat per
4 oktober 1971 om economische re
denen met alle 32 plaatselijke kop
bladedities moet worden gestopt.
Lezers van Hervormd Nederland
schrijven dat het blad niet mag
verdwijnen. Zij hopen dat de actie
om de abonnees op de plaatselijke
edities „over te schrijven” naar de
landelijke uitgave van Hervormd
Nederland, succes zal hebben.
7- M - K
y
Speciale „ruziekrant”
?"kw
1
Beslissing op termijn
r"' 4^1'
SM»
naar Amsterdam
Hr1
■F 4
IF r
□C
eoe
Tekening uit informatieblad 2.
Zondag 19 september: Vredeszondag.
n
Donderdag 23 september: VPRO-TV. Film over Mozambique.
Denne-
J.
tAAAAAAMVVSAAAAAAAAA/WAAftAAAAAAAAAAAAAA/1
Fj
f
1
1
Dinsdag 21 september: VARA, Achter het nieuws, Deken-aktie van het
Eduardo Mondlane-Instituut voor Angola en Mozambique.
Zaterdag 11 september: Konferentie van „Kerk en Vrede” over Vrede
in Vietnam. Deze konferentie zal in Utrecht gehouden worden. Nadere in
lichtingen bij Kerk en Vrede, Postbus 61, Driebergen.
Vrijdag 18 en zaterdag 19 september: Studie-konferentie over „Niet-
militaire vormen van strategie” op het Polemologisch Instituut te Gro
ningen. De lezingen van prof. J. Galtung en prof. Th. Ebert zijn voor ieder
toegankelijk. De rest van het symposium heeft een besloten karakter. In
lichtingen: Ubbo Emmiussingel 19, Groningen, telefoon 050-115585.
Maandag 20 september: Schooltelevisie op Nederland I: „Latijns Ameri
ka aan de rand”, bestemd voor de lagere klassen van het voortgezet onder
wijs, verzorgd door KRO/ NCRV.
Woensdag 22 september: IKOR. Kenmerk. Geheel gewijd aan de vredes-
week.
Zondag 26 september: KRO-RKK, Eucharistieviering rond het thema
van de vredesweek, Nederland I.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG De vredesweek van de Nederlandse
kerken, die gehouden wordt van 19 tot 26 september,
brengt ditmaal meer dan 250 actiegroepen in beweging.
Het interkerkelijk vredesberaad, waarin nu negen ker
ken deelnemen, richt zich dit jaar bovendien sterk op
het onderwijs. Het thema van de vredesweek is „Vrede
gebruikelijke
exemplaren
de eerste informatie over de vrede kan
worden gegeven. Voor de volwassenen
zijn vier cahiers gemaakt. Hoe het
informatiemateriaal onder de school-
Prof. Röling bestreed bij de intro
ductie van de Vredesweek de opvat
ting, die in ons land onder meer wordt
vertegenwoordigd door het V.V.D.-Ka-
merlid G. Koudijs, als zou de aanvals-
kracht van de Navo minder zijn dan
Deze radicalisering komt ook tot ui
ting doordat de acties in eigen vlees
snijden. De X-Y-actie kost extra belas
ting en met de actie Betaald Antwoord
maakt men bovendien nog een politie
ke keus.
jeugd ia aangekomen wordt tijdens de
vredesweek onderzocht door het vre-
desinstituut van de Nijmeegse umversi-
teit
Er is daarom geen sprake van enige
mogelijkheid om via landelijke kerke
lijke subsidies het blad in de oude op
zet, dus met een groot aantal kopblad-
edities, te laten voortbestaan”.
het geval
gemeenten
andere in
werd be-
Zaterdag 4 en zondag 5 september: Op het terrein van Kerk en Wereld
in Driebergen wordt het weekeinde „Kosmokomplot 2” gehouden. Dit
weekeinde dient als een warming-up voor de vredesweek en ander vredes
werk, voor actie-informatie en training. Aanvang zaterdag 11 uur, aan
melding bjj Oekumenisch Aktie Centrum, De Horst 1, Driebergen, tele
foon 03438-2241.
die van het Warschau-pakt. Hij deed
dat aan de hand van een artikel in de
Nato-review van augustus waarin deze
meldt dat de Navo op alle aanvalswa
pens de meerdere is van het Sovjet
blok.
IHjRO
i
1
r
1
e
j
met alle geweld?” Het geweld van wapens, maar ook
het geweld dat wordt teweeggebracht door onrecht
vaardige economische verhoudingen. Wij in het rijke
deel van de wereld komen er gemakkelijk toe, de eco
nomische verhoudingen in die wereld in stand te hou
den. Werken aan de vrede kan in dit geval soms ge
paard gaan met wapengeweld om onrecht te bestrijden.
Met behulp van stapels kranten en
cahiers, die deze komende weken in
het land verspreid zullen worden,
hoopt het IKV de vredesweek te ver
lengen tot na de zeven ervoor gereser
veerde dagen. Tot volgend jaar, wan
neer in de dan te houden vredesweek
de vraag gesteld zal worden: „Brengen
Navo en EEG meer veiligheid en wel
vaart in de wereld?”.
Dr. Walter J. Hollenweger, momen
teel secretaris voor evangelisatie van
de afdeling wereldzending en evan
gelisatie van de Wereldraad van ker
ken te Genève, is per 1 oktober 1971
benoemd tot hoogleraar in de zendings-
wetenschappen aan de theologische fa
culteit van de universiteit van Birming
ham, Engeland.
De uniecollecte van de unie School
en Evangelie, die vorig jaar ruim
700.000 opbracht, zal dit jaar onder het
motto „Samen leven samen scholen”
worden gehouden van 4 tot 10 oktober.
Van de opbrengst is vijftig percent
bestemd voor het christelijk onderwijs
in de ontwikkelingslanden, twintig per
cent voor het christelijk onderwijs in
Europa, twintig percent voor het bui
tengewoon onderwijs in Nederland en
tien percent voor noodlijdende scholen
in ons land. Op de begroting voor
Nederland staat een bedrag van
50.000 als bijdrage in het start-kapi-
taal voor de nieuwbouw van het pae-
dologisch instituut in Amsterdam en
60.000 voor propaganda voor en voor-
lochting over het christelijk onderwijs
in Nederland.
Het grootste deel van het voor de
ontwikkelingslanden bestemde geld zal
worden besteed in Afrika. Daarnaast
zijn belangrijke bedragen uitgetrokken
voor projecten in Indonesië.
Gevraagd is ook de verscheidenheid
van christelijk belijden niet langer als
ergernis voor de christenheid te laten
voortbestaan. Samengevat zo veel als:
synode en bisschoppen, haal uzelf en
ons allen uit de oecumenische impasse.
Intussen heeft het moderamen van
de hervormde synode het besluit ge
nomen om een propaganda-actie voor
nieuwe abonnees te ondersteunen. Het
moderamen van de synode zal zich in
een brief tot alle kerkeraden en predi
kanten wenden, waarin op het belang
van Hervormd Nederland voor de kerk
wordt gewezen en waarin alle mede
werking voor de werving van nieuwe
abonnees wordt gevraagd.
7
Dr. Hollenweger, Zwitsers theoloog, is
nu sinds zes jaar secretaris voor evan
gelisatie. Met zijn vertrek uit Genève
is het voortduren van de uitgave van
de maandelijkse informatieve brief over
evangelisatie onzeker geworden. Dr.
Hollenweger kreeg ruimere internatio
nale bekendheid en waardering door het
leggen van contacten met en nartelijk
voorlichten over uiteenlopende kerkrich
tingen en godsdienstige stromingen, zo
als met name de nin^stergroepen in La
tijns Amerika en elders.
•oo O]
vt £*M o -
Ongeveer 1100 deelnemers uit 35 lan
den hebben ingeschreven voor het Eu
ropees congres voor evangelisatie, dat
van 28 augustus tot 4 september aan
staande in het internationaal Congres
centrum te Amsterdam zal worden ge
houden. Drie DC-9 vliegtuigen van de
KLM zijn gecharterd om deelnemers
vanuit Londen, Madrid en Milaan naar
Schiphol te vliegen.
De Amerikaanse evangelist dr. Billy
Graham zal het congres openen met een
toespraak over: „De bijbelse opdracht
tot evangelisatie.” Uit alle landen van
het midden-oosten worden waarnemers
verwacht. Ook uit India, Taiwan, Ame
rika en Canada zullen waarnemers het
Europese congres bijwonen.
Het moderamen van de hervormde
synode heeft zich in verband met de
onlusten in Noord-Ierland gewend tot
de Wereldraad van Kerken, de Europe
se kerkconferentie en de Wereldbond
van Hervormde en Gereformeerde
Kerken.
Aan deze drie in Genève zetelende
internationale organisaties van de ker
ken is gevraagd, welke stappen zij de
laatste tijd hebben ondernomen in ver
band met de toenemende spanningen
in het Noordierse conflict. Tevens
heeft het moderamen van de hervorm
de synode geïnformeerd of in Genève
wordt overwogen een interkerkelijke
hulpverlening ten behoeve van de be
volking in de getroffen Noordierse
plaatsen op gang te brengen.
De besturen van de Duitse protestant
se „Kirchentage” en van het centraal
comité van de Duitse katholiekendagen
hebben zich tegenover de leiding van
hun kerken gesteld achter de nu gepu
bliceerde „besluiten” van de begin juni
in Augsburg gehouden eerste gemeen
schappelijke „kerkedag.” Enkele van
de welhaast als „eisen” naar voren ge
brachte wensen: directe invoering van
intercommunie; wederzijdse erkenning
van de gebruikelijke zondagse kerk
diensten (met eventueel r.k. .vervul
ling van de zondagsplicht” óók bij deel
name aan prot. dienst); overbodig ma
ken van dispensatieregelingen bij „ge
mengde” huwelijken.
De vredesbeweging in de kerken
heeft tot dusver veel te weinig resul
taat gehad. Dit leidt tot ongeduld en
tot radicalisering in de vredesbeweging,
aldus zegt de Groningse hoogleraar
prof. mr. B. V. A. Röling.
Meer dan 95 percent van de wereld
bevolking kan de bijbel nu in de eigen
taal lezen. De andere vijf percent
spreekt duizend kleine taaltjes. Meestal
spreken zij echter naast hun eigen be
perkte stamtaal ook nog een belangrij-
ker taal van hun land of woongebied,
waarin de bijbel wel verschenen is.
Niettemin wordt ijverig voortgewerkt
aan dit soort pioniervertalingen.
„In tijden van ontspanning ontstaan
er plotseling oproepen tot herbewape
ning. Waar die oproepen vandaan ko
men? Misschien van het militair-indus-
triële complex. Maar als we aan dit
soort oproepen gehoor geven, gaan we
een gevaarlijke wereld tegemoet”, al
dus prof. Röling.
I's -
Voor het eerst sinds Roemenië onder
communistisch bewind kwam is thans
toestemming verleend aan de hervorm
de kerk van Roemenië om bijbels te
importeren. De leden van de Roemeen
se hervormde kerk spreken alleen
Hongaars. De bijbels zijn dan ook geïm
porteerd uit Hongarije, waar een ster
ke hervormde kerk aanwezig is. die
sinds eeuwen nauwe banden onder
houdt met de Nederlands hervormde
kerk.
De vergunning betrof 10.000 exem
plaren. Ook de Duits sprekende luthe
ranen in Roemenië hebben toestem
ming gekregen bijbels in te voeren. Zij
betrekken de bijbels uit Oost-Duits-
land.
•Tv*'»*
In Hervormd Nederland van 21 au
gustus 1971 wordt op de reacties van
de lezers ingegaan. ,.De beslissing om
per 4 oktober a.s. met alle kopbladen
te stoppen, kan niet worden herzien.
Het verlies op de kopbladen loopt in
de honderdduizenden guldens” aldus
het artikel in Hervormd Nederland.
Over de suggestie om aan de kerk
subsidie te vragen, schrijft Hervormd
Nederland: „Afgezien van het feit dat
het in wezen geen gezonde zaak is dat
een blad via subsidies zou bestaan
(voor een overgangsperiode zou het
wat anders zijn) is de financiële situ
atie van de hervormde kerk echt niet
zo dat hiervoor geld beschikbaar zou
zijn. De kerk moet op allerlei takken
van kerkelijk werk al bezuinigen,
ook voor het komende begrotingsjaar.
De radicalisering van de kerkelijke
vredesbeweging heeft er dit jaar toe
geleid dat in de vredesweek niet alleen,
zoals voorheen, aandacht geschonken
wordt aan informatie, maar dat daar
naast veel ruimte is gemaakt voor
acties. Het IKV vraagt aandacht voor
acht actiemodellen. vooral voor de
actie X-Y voor een wereldbelasting-
stelsel en de actie Betaald Antwoord
ten behoeve van het racisme-fonds van
de Wereldraad van Kerken.
77....^
Het ziet er naar uit dat in de jaren
zeventig het accent op een geheel nieu
we manier op bij bel vertalen zal liggen.
Steeds meer blijkt dat vertalingen uit
het verleden geschikt zijn voor het
kerkpubliek, maar niet voor mensen
buiten de christelijke gemeenschap.
Daarom is besloten dat in de belang
rijkste talen van de wereld in de ko
mende jaren naast kerkelijke vertalin
gen ook vertalingen in de omgangstaal
zullen verschijnen. Deze vertalingen
worden meestal „missionaire vertalin
gen” genoemd, omdat ze zich richten
op niet-christenen.
i
Dergelijke vertalingen zullen binnen
niet al te lange tijd verschijnen in het
Thai, Koreaans, Hindi en Swahili en
andere talen. In de westerse talen zijn
dergelijke uitgaven verschenen in het
Engels, Frans, Spaans en Duits en
wordt gewerkt aan het Portugees. Be
gin volgend jaar wordt in het Neder
lands een nieuw testament in de om
gangstaal verwacht.
In het kader van de Vredesweek
wordt een stortvloed van documentatie
materiaal uitgegeven. Zo zijn er de
Vredeskrant 1971, de „Ruziekrant voor
de vredesweek” en „Een vliegreis naar
Oe Thant”, welke twee laatste projec
ten bestemd zijn voor de scholen.
In het cahier „Bijbel, kerk, geweld”
staat centraal de vraag hoe de bijbel
over geweld oordeelt, het cahier „Ge
weld en geweldloosheid” is tegelijk het
september-nummer van het maandblad
„Trans-aktie”, voorzetting van G3.
Brosjures, die worden gehanteerd zijn
,.28 mondiale aktiegroepen”, „Met alle
geweld” en „Kerke-werk”, „Vietnam,
Zuidelijk Afrika, Suriname, oorlogsra-
cisme, armoede” waarin initiatieven
van de Nederlandse kerken ten aanzien
van vrede en ontwikkeling critisch zijn
beschreven en uitvoerig gedocumen
teerd. Drs. J. P. Pronk en drs. H. de
Lange stelden een litteratuurlijst „Ont-
wikkelingssamenwerking, geweld en
revolutie” samen.
Alle uitgaven van het IKV zijn te be
stellen bij Dokumentatie, IKV, Park
weg 20a, Voorburg.
In de plaatselijke kopbladen wordt
de beslissing om met de edities te
stoppen, uiteraard ook van commen
taar voorzien. Uit veel gemeenten
waar kopbladen verschijnen komt de
klacht dat de beslissing tot opheffing
zo ijlings in de vakantietijd is geno
men. Veel gemeenten staan voor het
blok. Zij rekenden, ook voor de opzet
van het komende winterwerk, op de
steun van het kopblad. Men moet in
gemeentelijk verband nu snel naar an
dere oplossingen uitzien om de publici
teit van de eigen gemeente te waar
borgen. Boekencentrum N.V. geeft
daarbij desgevraagd advies.
pen. Eigenlijk had stopzetting van de
kopbladen per 1 juli 1971
moeten zijn, maar om de
niet van de ene dag in de
moeilijkheden te brengen,
sloten dat in ieder geval per begin ok
tober 1971 het editiestelsel zou worden
beëindigd. Dat is de achtergrond van
de beslissing die helaas moest worden
genomen”.
Hervormd Nederland had per 1 juli
j.l. 15.000 abonnees op de landelijke
editie en 30.000 abonnees op de kopbla
den. Om als landelijk blad te kunnen
blijven draaien, zijn minimaal 20.000
abonnees nodig, maar ook dan is de
toekomst niet zonder grote zorgen. Er
zullen er meer moeten komen om de
financiële zorgen het hoofd te bieden
en het blad te kunnen laten voortbe
staan. De eerste resultaten uit de ge
meenten die door medewerkers van
Boekencentrum N.V. zijn bezocht, zijn
moedgevend. Wanneer dit beeld zich
voortzet kan het blad voor de kerk
behouden blijven.
In onze omgeving zijn de volgende
vredeswerkgroepen
CASTRICUM: Wereldwinkel, Dr. Lee-
naerstraat 11, tel. 02518-52320.
HAARLEM: Wereldwinkel, K. van
Manderstraat 39, tel. 023-325516. De
Praatpaal, Zoetestraat 30 rood. Kerk
en Vrede, W. van der Vaart, Jan Gijzen-
kade 3. Kommissie Vredesweek, Gier
straat 14, tel. 023-312040.
HILLEGOM: Wereldwinkel. Tweede
Loosterweg 136, tel. 02520-17677. Werk
groep Zwaarden of Ploegijzers, Paral
lelweg 33, tel. 02520-17318.
OVERVEEN: Mej. I. Zantingh, W. de
Zwijgerlaan 112, tel. 023-262300.
IJMUIDEN: Wereldwinkel,
koplaan 273, tel. 02550-13267.
HEEMSTEDE: Vredeswerkgroep,
S. Swart, Overijsselstraat 119.
Naast de inmiddels
vredeskrant in 900.000
komt er dit jaar nog een speciale
„ruziekrant” uit voor het lager onder
wijs, met behulp waarvan in de klas al
Inmiddels zijn zeven gemeenten
waar veertiendaagse kopbladedities
uitkwamen, huis aan huis afgewerkt
op de adressen van de kopbladabon-
nees. Het resultaat wordt bij de uitge
ver, Boekencentrum N.V., zeer moed
gevend geacht. Meer dan 60 percent
van de abonnees heeft zich reeds op
het landelijk blad geabonneerd. Er
zijn ook lezers die een propaganda- of
steunfonds voor Hervormd Nederland
willen instellen. Anderen vragen om
nogmaals te bezien of de kopbladedi
ties niet kunnen blijven bestaan om
dat zij het van wezenlijk belang ach
ten dat met het plaatselijk kerknieuws
ook het landelijke blad in de hervorm
de gezinnen komt. „Laat de kerk dan
subsidie verlenen”, zo schrijven zij
als suggestie.
In Hervormd Nederland van 21 au
gustus wordt uiteengezet waarom de
beslissing zo snel werd genomen. Het
blad schrijft: „Boekencentrum N.V. is
een gewone vennootschap, zij het dat
de enige aandeelhouder de hervormde
kerk is. Als vennootschap moet Boe
kencentrum zakelijk geëxploiteerd
worden. Toen de cijfers over het eer
ste kwartaal en gedeeltelijk van het
tweede kwartaal 1971 bekend werden,
was het duidelijk dat door de sterk
stijgende verliezen de financiële posi
tie van Boekencentrum N.V. in gevaar
zou komen als niet snel werd ingegre-
vredeskrant:; 1971
''7.'// 7.' 7#
In het jaar 1970 werden bijbelgedeel
ten gepubliceerd in acht talen waarin
nog nooit enig gedeelte van de bijbel
was uitgekomen. Vijf talen konden voor
het eerst beschikken over een volledig
nieuw testament. En voor het eerst kon
de gehele bijbel ook in vijf nieuwe ta
len verschijnen. Het gevolg is dat de
bijbel of gedeelten ervan nu op de
markt is in 1431 talen, tegen 1413 ta
len in 1969.