Een vrouw kan haar
mannetje staan
I TROUW
I
MEVROUW BARENDRECT AAN DE TOP
o»
ijzers en scherpe punten
Vlissings Kappersmuseum
in
„Hete”
14
I 1
(Van een medewerkster)
Oud vak
Haarwerk
Pover
E*
/Amerikanen
ZAT
(Van een onzer verslaggevers)
WORMERVEER „Elke vrouw
kan een topfunctie bereiken als ze
dat wil. In principe kan een vrouw
wat een man kan” Aan het woord
is mevrouw J. Barendregt, sinds
korte tijd adjunct-directeur van
melkexport Sterovita N.V., een
werkmaatschappij van Albert
Heijn
I
füt I
ife' J
-K
ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1971
Erbij
MARTELWERKTUIGEN
MAAKTEN HAAR
...X
MOOI
A/V\A/VVV\AA/VVVVV\A/\/VVVVWVVVVVVWVVWVWWVVVVk/\/VVV\AAA/VVV\/VVVVVV\A/VA/VV\AA/VVV\A/VV\A/\A/VVVVWV'
en
bepaalde
/////////////////////////////✓////////////ZZZ//////////////////////////////////A//////^^
kennissen
op
OP Dl F
gesloten werden op de wikkeltj es in de
haren.
de capaciteiten voor heeft kan een top
functie bereiken. Lukt het er niet dan
zit ze in het verkeerde bedrijf”, aldus
mevrouw Barendregt.
se Kappersbond maar die, jammer ge
noeg, in een vrij povere behuizing is
ondergebracht.
B
lege
de j
opp
Kro
1 F
onti
een
te i
ge
Y<
ki
6
vc
di
let
tu
•t
ra
op
Di
O]
30
60
L
ken
aan
ree
var
5 e
7
ove
WO'
uiti
voc
eer
wa
S
de
Int
sie
ma
kw
Op
aar
de
tui
Vit
is 1
wa
het
zej
kir
OW
Mc
2
n<
ai
71
d<
di
B
di
al
w
11
u
ei
v<
f<
tc
ir
II
verl
aan
kels
wac
LI.
belt
fees
A
van
gelt
van
snei
tiek
,,sa:
Hoe
Aus
zull
tral
V
rin£
ly I
tus
nis
Fuc
T
ver
9 a
in i
Hal
ti e
HEEFT EEN VROUW een full-time
job, waaraan ze zich helemaal geeft,
dan moet natuurlijk ook haar echtge
noot hier positief tegenover staan. Me
vrouw Barendregt vindt het een kwes
tie van een evenwicht in het huwelijk.
De ene man is volgens haar nu een
maal meer geschikt voor het werk in
de huishouding dan de ander, de ene
vrouw werkt liever buiten de deur dan
de ander en derhalve kan men moei
lijk zeggen welke situatie het meest
ideaal ie. „Het is een individuele op
lossing die alleen in het gezin kan wor
den opgelost”.
Oude scheerbekkens uit een tijd
waarin de scheerkwast nog niet
bestond: zeep en water werden in
de schotel tot schuim geklutst,
daarna werd het gezicht van de
klant met de hand ingezeept. Eén
ervan draagt het opschrift: „Be
taald mijn vriend, het is verdiend”
DIT DRIE eeuwen oude geschrift is
niet de enige zeldzame litteratuur in
het Nederlandse kappersmuseum. Er
gens ligt een klein bruin, in het Frans
geschreven boekje dat „de historie
van de revolutie van de Franse baard”
uiteenrafelt. Een gilde-brief van de
stad Leiden (van het plaatselijk chi-
rurgijnsgilde) uit 1637 ligt naast de
„almanak voor chirurgijns” uit 1572
met daarin allerlei voorschriften voor
het aderlaten, vooral over de wense
lijkheid om dit te doen op dagen die
samenvielen met bepaalde standen
van de sterren.
DE VERANTWOORDELIJKE baan
van adjunct-directeur brengt ook voor
haar mee dat ze even hard moet wer
ken als haar mannelijke collega-ma-
nagers. Aan de top komen gaat niet
van zelf, zo zegt zij. Net als een man
zal ook een vrouw al haar tijd aan
haar werk moeten besteden, ook als
de avonduren daarvoor moeten wor
den opgeofferd. Dat is een aspect dat
men vaak over het hoofd ziet.
Het elektrische „martelwerktuig”
waarmee in de jaren dertig de
dames van permanenthoofden vol
krulletjes werden voorzien: nu be
zienswaardigheid in het Neder
lands kappersmuseum.
nieuwe functie levert zij verse melk en
melkprodukten aan de Amerikaanse
strijdkrachten die in Europa zijn gr
legerd.
MOOIE OUDE prenten aan de mu
ren van het museum vertellen brokjes
historie uit het kappers- en pruikenma-
kersvak. Op een groepsfoto van „pro
minente kappers” staat een heer met
een baardje die de legendarische kap
per Marcel blijkt te zijn, uitvinder van
de ondulatie. Een kleine honderd jaar
geleden begon hij een zaak in Parijs,
ontwikkelde daar zijn beroemd gewor
den „ondulation Marcel”, kreeg vele
rijke klanten en kon ook nog vóór
het jaar 1900 gaan rentenieren.
ZE IS HET BESLIST niet eens met
de vrouwelijke employées van Phi
lips, die een „groen boekje” hebben
opengedaan over wat zij noemen een
te geringe doorstromingsmogelijkheid
EEN KROEZIGE massa, soms hier
en daar gegarneerd met verschroeide
punten was in die pioniersjaren meest
al het povere resultaat van een per
manente golf. Maar op zeker ogenblik
was er toch ook al een „geruisloos
lopende droogkap” die er nu büzonder
antiekerig uitziet, maar die de sensa
tie van de jaren dertig moet zijn ge
weest. Ergens aan de muur hangt een
borstelvormig apparaat met scherpe
ijzeren punten. Dat was dan de haar-
droogborstel die met heet water moest
worden gevuld.
rikanen het heel gewoon vinden als
een vrouw een topfunctie bekleedt.
„En dat is in Nederland niet zo, hoe
wel er een verandering ten goede
merkbaar is”.
AL LIJKT het vreemd, zulke zaken
hadden allemaal te maken met het
kappersvak. Want in de middeleeu
wen kon de barbier die wat meer
geestelijke bagage had, ook nog eens
chirurgijn worden: een situatie die tot
na de Franse revolutie voortduurde.
Toen stierf de barbier-chirurgijn uit
UIT DIE PERIODE vóór de Twee
de Wereldoorlog toen „krullen krijgen”
nog een moeizaam gemartel met hete
ijzers en primitieve elektrische appa
ratuur betekende, bewaart het mu
seum diverse apparaten die nu lach-
wekkend-ouderwets aandoen. Er staat
onder meer een permanent-machine
als een soort martelwerktuig, met lan
ge bossen elektriciteitsdraden die aan-
VOLGENS DE burgerlijke stand is
zij eigenlijk „mejuffrouw”, maar ze
vindt dat als je als vrouw een bepaal
de leeftijd hebt bereikt „mevrouw”
behoort te worden genoemd, ongeacht
het feit of je getrouwd bent of niet. In
het onderscheid dat onze maatschap-
EEN TOPFUNCTIE bereiken bete
kent ook dat men niet kan volstaan
met het aannemen van part-time-baan-
tjes. Wie een managerbaan wil kan
niet volstaan met een dagtaak van
slechts enkele uren.
HET WACHTEN is op een beter en
stijlvoller pand dan de oude meubel
opslagplaats die nu noodgedwongen
wordt gebruikt, als expositieruimte
voor een boeiende verzameling curio
sa, samengebracht onder een oude
spreuk die ergens in het museum te
lezen staat: „Geen kleed noch sieraad
kan bekoren, Dan ’t zij net gekapt en
goed geschoren”.
WIE ALS KIND ooit aan het handje
met vader wel eens meeneemt naar de
„scheersalon” kan in het museum iets
terugvinden van het decor van zo’n
jeugdherinnering. Prachtige ouderwet
se scheertafels met zware marmeren
bladen en met voetsteuntjes waaron
der een kooltje vuur kon worden ge
zet. Scheerstoelen „in Brussel ge
maakt” met verstelbare hoofdsteunen,
oude scheermessen, een grote collec
tie scheerbekkens van tin, koper en ge
decoreerd aardewerk. En uit groot-
OOK AL ZIJN er vaak nog mannen
die vinden dat een vrouw vanaf een
bepaalde leeftijd behoort te zijn ge
trouwd, kinderen te hebben en zich te
beperken tot het huishouden, mevrouw
Barendregt meent dat ten opzichte
van vroeger veel ten goede is veran
derd. „De mentaliteit van de man
heeft zich wel sterk gewijzigd. Vroe
ger was je als vrouw ook niet volwaar
dig als je geen zoon had. Een meisje
telde eigenlijk niet eens mee”.
WAAROM JUIST in Vlissingen, dit
kappersmuseum? Omdat het gegroeid
is uit de hobby van de heer F. ter
Poorten, nestor der Vlissingse dames-
kappers die enkele tientallen jaren ge
leden begonnen is met het verzame
len van oude boeken en gebruiksvoor
werpen die met zijn vak te maken
hadden. Hij bouwde een belangrijk
deel op van de interessante collectie
die nu eigendom is van de Nederland-
Barendregt bekijkt moet vaststellen
dat zij eigenlijk op vrij normale wijze
is opgeklommen, zoals ook een man
de top zou kunnen bereiken. Na haar
middelbare schoolopleiding ging zij op
kantoor bij Sterovita en toen dit door
het Zaanse levensmiddelenbedrijf over
genomen werd ging zij automatisch
mee. Eerst dacht ze dat het niets zou
de barbier-kapper bleef over en die
kapper had destijds geen al te floris
sant bestaan.
EEN CURIOSITEIT op zichzelf is
het „haarwerk”. Afgeknipt mensen
haar is in de loop der eeuwen niet al-
minatie zitten. En het bedrijf waar ze
werkt heeft deze opvatting volledig ge
accepteerd. Zij is er voor iedereen
„mevrouw”.
moeders tijd zijn er parfum- en toilet-
flesjes, vaak met doppen en kraagjes
van bewerkt goud of zilver, en een
oud parfumstel dat behalve reukwa-
terflessen ook een geheim laatje be
vat.
DAT BOEKJE is destijds ook ge
schreven naar aanleiding van de
„langhaar-mode voor mannen” die
toen in zwang kwam. Het was in de
dagen van de grote zeeheld De Ruij-
ter, en een zekere dominee Borslius
moet in die tijd behoorlijk tekeer zijn
gegaan tegen deze door hem verfoeide
haardracht voor mannen.
ZIJN DONDERPREEK is vastge
legd in een rafelig boekje vol ouder
domsvlekken: „Predicatie van het
lang hayr, gedaan door een voornaam
godsgeleerde binnen een aanzienelyke
stad”. En de boze dominee moet heel
wat sympathisanten hebben gehad,
want van zijn preek zijn diverse her
drukken verschenen.
VLISSINGEN Ex-dienstplich-
tige Rinus Wehrmann weet het
waarschijnlijk zelf niet, maar hij
ligt (op papier dan altijd) in een
vitrine van het dezer dagen ge
opende kappersbedrijf-museum.
Dat museum, uniek in zijn soort
voor Nederland en Europa, be
vindt zich in Vlissingen en het
kranteknipsel waarin Rinus’ lang
harige perikelen met de militaire
overheid worden beschreven, ligt
(uiteraard niet toevallig) vlak
naast een al zeer oud boekje.
leen gebruikt voor het maken van
pruiken, maar ook voor het creëren
van „haarschilderijen” in allerlei
kleuren. Uit haar gemaakte portretten
van vorstelijke personen, schepen
openbare gebouwen, kerkhoftaferelen
hangen boven de vitrines. Er is een
oud Frans handboek voor het maken
van gedachtenisstukjes uit mensen
haar, en uit de jaren tussen 1750 en
1900 zijn er bizarre, uit haar gemaakte
sieraden: kettingen, armbanden, bro
ches, medaillons, vaak met goud ver
sierd.
HET KAPPERSVAK is oud. Het
werd al uitgeoefend door de oude
Egyptenaren, het groeide uit tot een
geperfectioneerd vak bij de oude Grie
ken en in de welvaartstijd van het Ro
meinse rijk. „Voorspoed en welvaart
hebben altijd een goede voedingsbo
dem gevormd voor het kappersvak”
doceert de catalogus van het kap
persmuseum en dat is in onze twintig
ste eeuw weer aardig uitgekomen. Me
de dankzij allerlei technische ontwik
kelingen waarvan vooral de ijdeltuiten
.onder de dames profiteerden: de „on
dulatie” werd uitgevonden, wat later
kwam de „blijvende” golf, en de tech
nische en chemische ontwikkelingen
van de afgelopen twintig jaar zijn ook
in het kappersvak nauwelijks bij te
benen.
il in co.
NATUURLIJK KOMT ook de finan
ciële beloning ter sprake. Zij is van
mening dat ze daar nooit over te kla
gen heeft gehad. „Maar”, zegt ze, „ik
weet wel dat de vrouwen in Nederland
80 a 85 percent verdienen van het sa
laris dat een man in dezelfde functie
ontvangt”.
Hoe reageren haar
haar benoeming?
ZE ZEGT: „Ze vonden het fijn voor
me. Ik heb vriendinnen die met mij
beslist niet zouden willen ruilen, die
zich meer dan gelukkig voelen als al
leen huisvrouw. Er zijn er ook, die als
ik op reis moet, me vragen of ze me
kunnen helpen met mijn bagage. Ze
willen kennelijk de sleur doorbreken,
maar .of je nu >’sv v bent of
-
'-'W
-
assistent exportmanager. Ook in haar
meest opviel, was het feit dat Ame-
altijd ontstaan. Dat ligt aan jezelf”.
betitelingen vindt zij iets van discri-
„ledere vrouw die het ambieert en er
WIE DE LOOPBAAN van mevrouw